မဟာဝိယူဟသုတ္တနိဒ္ဒေသ

၁၃။ မဟာဝိယူဟသုတ္တနိဒ္ဒေသ

အထ မဟာဝိယူဟသုတ္တနိဒ္ဒေသံ ဝက္ခတိ –

၁၃၀။

ယေ ကေစိမေ ဒိဋ္ဌိပရိဗ္ဗသာနာ၊ ဣဒမေဝ သစ္စန္တိ စ ဝါဒယန္တိ [သစ္စန္တိ ပဝါဒယန္တိ (သျာ။)] ။

သဗ္ဗေဝ တေ နိန္ဒမနွာနယန္တိ၊ အထော ပသံသမ္ပိ လဘန္တိ တတ္ထ။

ယေ ကေစိမေ ဒိဋ္ဌိပရိဗ္ဗသာနာတိ။ ယေ ကေစီတိ သဗ္ဗေန သဗ္ဗံ သဗ္ဗထာ သဗ္ဗံ အသေသံ နိဿေသံ ပရိယာဒိယနဝစနမေတံ – ယေ ကေစီတိ။ ဒိဋ္ဌိပရိဗ္ဗသာနာတိ။ သန္တေကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ ဒိဋ္ဌိဂတိကာ; တေ ဒွါသဋ္ဌိယာ ဒိဋ္ဌိဂတာနံ အညတရညတရံ ဒိဋ္ဌိဂတံ ဂဟေတွာ ဥဂ္ဂဟေတွ ဂဏှိတွာ ပရာမသိတွာ အဘိနိဝိသိတွာ သကာယ သကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ဝသန္တိ သံဝသန္တိ အာဝသန္တိ ပရိဝသန္တိ။ ယထာ အဂါရိကာ ဝါ ဃရေသု ဝသန္တိ, သာပတ္တိကာ ဝါ အာပတ္တီသု ဝသန္တိ, သကိလေသာ ဝါ ကိလေသေသု ဝသန္တိ; ဧဝမေဝ သန္တေကေ။ပေ။။ ပရိဝသန္တီတိ – ယေ ကေစိမေ ဒိဋ္ဌိပရိဗ္ဗသာနာ။

ဣဒမေဝ သစ္စန္တိ စ ဝါဒယန္တီတိ။ ‘‘သဿတော လောကော, ဣဒမေဝ သစ္စံ မောဃမည’’န္တိ ဝဒန္တိ ကထေန္တိ ဘဏန္တိ ဒီပယန္တိ ဝေါဟရန္တိ။ ‘‘အသဿတော လောကော။ပေ။။ နေဝ ဟောတိ န န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ, ဣဒမေဝ သစ္စံ မောဃမည’’န္တိ ဝဒန္တိ ကထေန္တိ ဘဏန္တိ ဒီပယန္တိ ဝေါဟရန္တီတိ – ဣဒမေဝ သစ္စန္တိ စ ဝါဒယန္တိ။

သဗ္ဗေဝ တေ နိန္ဒမနွာနယန္တီတိ။ သဗ္ဗေဝ တေ သမဏဗြာဟ္မဏာ နိန္ဒမေဝ အန္ဝေန္တိ, ဂရဟမေဝ အန္ဝေန္တိ, အကိတ္တိမေဝ အန္ဝေန္တိ; သဗ္ဗေ နိန္ဒိတာယေဝ ဟောန္တိ, ဂရဟိတာယေဝ ဟောန္တိ, အကိတ္တိတာယေဝ ဟောန္တီတိ – သဗ္ဗေဝ တေ နိန္ဒမနွာနယန္တိ။

အထော ပသံသမ္ပိ လဘန္တိ တတ္ထာတိ။ တတ္ထ သကာယ ဒိဋ္ဌိယာ သကာယ ခန္တိယာ သကာယ ရုစိယာ သကာယ လဒ္ဓိယာ ပသံသံ ထောမနံ ကိတ္တိံ ဝဏ္ဏဟာရိကံ လဘန္တိ ပဋိလဘန္တိ ဥပဂစ္ဆန္တိ ဝိန္ဒန္တီတိ – အထော ပသံသမ္ပိ လဘန္တိ တတ္ထ။

တေနာဟ သော နိမ္မိတော –

‘‘ယေ ကေစိမေ ဒိဋ္ဌိပရိဗ္ဗသာနာ၊ ဣဒမေဝ သစ္စန္တိ စ ဝါဒယန္တိ။

သဗ္ဗေဝ တေ နိန္ဒမနွာနယန္တိ၊ အထော ပသံသမ္ပိ လဘန္တိ တတ္ထာ’’တိ။

၁၃၁။

အပ္ပဉှိ ဧတံ န အလံ သမာယ၊ ဒုဝေ ဝိဝါဒဿ ဖလာနိ ဗြူမိ။

ဧတမ္ပိ ဒိသွာ န ဝိဝါဒယေထ၊ ခေမာဘိပဿံ အဝိဝါဒဘူမိံ။

အပ္ပဉှိ ဧတံ န အလံ သမာယာတိ။ အပ္ပဉှိ ဧတန္တိ အပ္ပကံ ဧတံ, ဩမကံ ဧတံ, ထောကကံ ဧတံ, လာမကံ ဧတံ, ဆတုက္ကံ ဧတံ, ပရိတ္တကံ ဧတန္တိ – အပ္ပဉှိ ဧတံ။ န အလံ သမာယာတိ နာလံ ရာဂဿ သမာယ, ဒေါသဿ သမာယ, မောဟဿ သမာယ , ကောဓဿ။ ဥပနာဟဿ။ မက္ခဿ။ ပဠာသဿ။ ဣဿာယ။ မစ္ဆရိယဿ။ မာယာယ။ သာဌေယျဿ။ ထမ္ဘဿ။ သာရမ္ဘဿ။ မာနဿ။ အတိမာနဿ။ မဒဿ။ ပမာဒဿ။ သဗ္ဗကိလေသာနံ။ သဗ္ဗဒုစ္စရိတာနံ။ သဗ္ဗဒရထာနံ ။ သဗ္ဗပရိဠာဟာနံ။ သဗ္ဗသန္တာပါနံ။ သဗ္ဗာကုသလာဘိသင်္ခါရာနံ သမာယ ဥပသမာယ ဝူပသမာယ နိဗ္ဗာနာယ ပဋိနိဿဂ္ဂါယ ပဋိပဿဒ္ဓိယာတိ – အပ္ပဉှိ ဧတံ န အလံ သမာယ။

ဒုဝေ ဝိဝါဒဿ ဖလာနိ ဗြူမီတိ။ ဒိဋ္ဌိကလဟဿ ဒိဋ္ဌိဘဏ္ဍနဿ ဒိဋ္ဌိဝိဂ္ဂဟဿ ဒိဋ္ဌိဝိဝါဒဿ ဒိဋ္ဌိမေဓဂဿ ဒွေ ဖလာနိ ဟောန္တိ – ဇယပရာဇယော ဟောတိ, လာဘာလာဘော ဟောတိ, ယသာယသော ဟောတိ, နိန္ဒာပသံသော ဟောတိ, သုခဒုက္ခံ ဟောတိ, သောမနဿဒေါမနဿံ ဟောတိ, ဣဋ္ဌာနိဋ္ဌံ ဟောတိ, အနုနယပဋိဃံ ဟောတိ, ဥဂ္ဃါတိနိဂ္ဃါတိ ဟောတိ, အနုရောဓဝိရောဓေါ ဟောတိ။ အထ ဝါ တံ ကမ္မံ နိရယသံဝတ္တနိကံ, တိရစ္ဆာနယောနိသံဝတ္တနိကံ, ပေတ္တိဝိသယသံဝတ္တနိကန္တိ ဗြူမိ အာစိက္ခာမိ ဒေသေမိ ပညပေမိ ပဋ္ဌပေမိ ဝိဝရာမိ ဝိဘဇာမိ ဥတ္တာနီကရောမိ ပကာသေမီတိ – ဒုဝေ ဝိဝါဒဿ ဖလာနိ ဗြူမိ။

ဧတမ္ပိ ဒိသွာ န ဝိဝါဒယေထာတိ။ ဧတမ္ပိ ဒိသွာတိ ဧတံ အာဒီနဝံ ဒိသွာ ပဿိတွာ တုလယိတွာ တီရယိတွာ ဝိဘာဝယိတွာ ဝိဘူတံ ကတွာ ဒိဋ္ဌိကလဟေသု ဒိဋ္ဌိဘဏ္ဍနေသု ဒိဋ္ဌိဝိဂ္ဂဟေသု ဒိဋ္ဌိဝိဝါဒေသု ဒိဋ္ဌိမေဓဂေသူတိ – ဧတမ္ပိ ဒိသွာ။ န ဝိဝါဒယေထာတိ န ကလဟံ ကရေယျ, န ဘဏ္ဍနံ ကရေယျ, န ဝိဂ္ဂဟံ ကရေယျ, န ဝိဝါဒံ ကရေယျ, န မေဓဂံ ကရေယျ, ကလဟံ ဘဏ္ဍနံ ဝိဂ္ဂဟံ ဝိဝါဒံ မေဓဂံ ပဇဟေယျ ဝိနောဒေယျ ဗျန္တိံ ကရေယျ အနဘာဝံ ဂမေယျ, ကလဟာ ဘဏ္ဍနာ ဝိဂ္ဂဟာ ဝိဝါဒါ မေဓဂါ အာရတော အဿ ဝိရတော ပဋိဝိရတော နိက္ခန္တော နိဿဋော ဝိပ္ပမုတ္တော ဝိသညုတ္တော ဝိမရိယာဒိကတေန စေတသာ ဝိဟရေယျာတိ – ဧတမ္ပိ ဒိသွာ န ဝိဝါဒယေထ။

ခေမာဘိပဿံ အဝိဝါဒဘူမိန္တိ။ အဝိဝါဒဘူမိံ ဝုစ္စတိ အမတံ နိဗ္ဗာနံ။ ယော သော သဗ္ဗသင်္ခါရသမထော သဗ္ဗူပဓိပဋိနိဿဂ္ဂေါ တဏှက္ခယော ဝိရာဂေါ နိရောဓေါ နိဗ္ဗာနံ။ ဧတံ အဝိဝါဒဘူမိံ ခေမတော တာဏတော လေဏတော သရဏတော အဘယတော အစ္စုတတော အမတတော နိဗ္ဗာနတော ပဿန္တော ဒက္ခန္တော ဩလောကေန္တော နိဇ္ဈာယန္တော ဥပပရိက္ခန္တောတိ – ခေမာဘိပဿံ အဝိဝါဒဘူမိံ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘အပ္ပဉှိ ဧတံ န အလံ သမာယ၊ ဒုဝေ ဝိဝါဒဿ ဖလာနိ ဗြူမိ။

ဧတမ္ပိ ဒိသွာ န ဝိဝါဒယေထ၊ ခေမာဘိပဿံ အဝိဝါဒဘူမိ’’န္တိ။

၁၃၂။

ယာ ကာစိမာ သမ္မုတိယော ပုထုဇ္ဇာ၊ သဗ္ဗာဝ ဧတာ န ဥပေတိ ဝိဒွါ။

အနူပယော သော ဥပယံ ကိမေယျ၊ ဒိဋ္ဌေ သုတေ ခန္တိမကုဗ္ဗမာနော။

ယာ ကာစိမာ သမ္မုတိယော ပုထုဇ္ဇာတိ။ ယာ ကာစီတိ သဗ္ဗေန သဗ္ဗံ သဗ္ဗထာ သဗ္ဗံ အသေသံ နိဿေသံ ပရိယာဒိယနဝစနမေတံ – ယာ ကာစီတိ။ သမ္မုတိယောတိ။ သမ္မုတိယော ဝုစ္စန္တိ ဒွါသဋ္ဌိ ဒိဋ္ဌိဂတာနိ ဒိဋ္ဌိသမ္မုတိယော။ ပုထုဇ္ဇာတိ ပုထုဇ္ဇနေဟိ ဇနိတာ သမ္မုတိယောတိ ပုထုဇ္ဇာ, ပုထု နာနာဇနေဟိ ဇနိတာ ဝါ သမ္မုတိယောတိ ပုထုဇ္ဇာတိ – ယာ ကာစိမာ သမ္မုတိယော ပုထုဇ္ဇာ။

သဗ္ဗာဝ ဧတာ န ဥပေတိ ဝိဒွါတိ။ ဝိဒွါ ဝိဇ္ဇာဂတော ဉာဏီ ဝိဘာဝီ မေဓါဝီ။ သဗ္ဗာဝ ဧတာ ဒိဋ္ဌိသမ္မုတိယော နေတိ န ဥပေတိ န ဥပဂစ္ဆတိ န ဂဏှာတိ န ပရာမသတိ နာဘိနိဝိသတီတိ – သဗ္ဗာဝ ဧတာ န ဥပေတိ ဝိဒွါ။

အနူပယော သော ဥပယံ ကိမေယျာတိ။ ဥပယောတိ ဒွေ ဥပယာ – တဏ္ဟူပယော စ ဒိဋ္ဌူပယော စ။ပေ။။ အယံ တဏ္ဟူပယော။ပေ။။ အယံ ဒိဋ္ဌူပယော။ တဿ တဏ္ဟူပယော ပဟီနော, ဒိဋ္ဌူပယော ပဋိနိဿဋ္ဌော; တဏ္ဟူပယဿ ပဟီနတ္တာ, ဒိဋ္ဌူပယဿ ပဋိနိဿဋ္ဌတ္တာ အနူပယော ပုဂ္ဂလော ကိံ ရူပံ ဥပေယျ ဥပဂစ္ဆေယျ ဂဏှေယျ ပရာမသေယျ အဘိနိဝိသေယျ အတ္တာ မေတိ။ ကိံ ဝေဒနံ။ ကိံ သညံ။ ကိံ သင်္ခါရေ။ ကိံ ဝိညာဏံ။ ကိံ ဂတိံ။ ကိံ ဥပပတ္တိံ။ ကိံ ပဋိသန္ဓိံ။ ကိံ ဘဝံ ။ ကိံ သံသာရံ။ ကိံ ဝဋ္ဋံ ဥပေယျ ဥပဂစ္ဆေယျ ဂဏှေယျ ပရာမသေယျ အဘိနိဝေသေယျာတိ – အနူပယော သော ဥပယံ ကိမေယျ။

ဒိဋ္ဌေ သုတေ ခန္တိမကုဗ္ဗမာနောတိ။ ဒိဋ္ဌေ ဝါ ဒိဋ္ဌသုဒ္ဓိယာ ဝါ သုတေ ဝါ သုတသုဒ္ဓိယာ ဝါ မုတေ ဝါ မုတသုဒ္ဓိယာ ဝါ ခန္တိံ အကုဗ္ဗမာနော ဆန္ဒံ အကုဗ္ဗမာနော ပေမံ အကုဗ္ဗမာနော ရာဂံ အကုဗ္ဗမာနော အဇနယမာနော အသဉ္ဇနယမာနော အနိဗ္ဗတ္တယမာနော အနဘိနိဗ္ဗတ္တယမာနောတိ – ဒိဋ္ဌေ သုတေ ခန္တိမကုဗ္ဗမာနော။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘ယာ ကာစိမာ သမ္မုတိယော ပုထုဇ္ဇာ၊ သဗ္ဗာဝ ဧတာ န ဥပေတိ ဝိဒွါ။

အနူပယော သော ဥပယံ ကိမေယျ၊ ဒိဋ္ဌေ သုတေ ခန္တိမကုဗ္ဗမာနော’’တိ။

၁၃၃။

သီလုတ္တမာ သညမေနာဟု သုဒ္ဓိံ၊ ဝတံ သမာဒါယ ဥပဋ္ဌိတာသေ။

ဣဓေဝ သိက္ခေမ အထဿ သုဒ္ဓိံ၊ ဘဝူပနီတာ ကုသလာဝဒါနာ။

သီလုတ္တမာ သညမေနာဟု သုဒ္ဓိန္တိ။ သန္တေကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ သီလုတ္တမဝါဒါ; တေ သီလမတ္တေန သညမမတ္တေန သံဝရမတ္တေန အဝီတိက္ကမမတ္တေန သုဒ္ဓိံ ဝိသုဒ္ဓိံ ပရိဝိသုဒ္ဓိံ, မုတ္တိံ ဝိမုတ္တိံ ပရိဝိမုတ္တိံ အာဟု [အာဟံသု (သီ။ က။)] ဝဒန္တိ ကထေန္တိ ဘဏန္တိ ဒီပယန္တိ ဝေါဟရန္တိ။

သမဏမုဏ္ဍိကာပုတ္တော ဧဝမာဟ – ‘‘စတူဟိ ခေါ အဟံ, ဂဟပတိ, ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတံ ပုရိသပုဂ္ဂလံ ပညပေမိ သမ္ပန္နကုသလံ ပရမကုသလံ ဥတ္တမပတ္တိပတ္တံ သမဏံ အယောဇ္ဈံ။ ကတမေဟိ စတူဟိ? ဣဓ, ဂဟပတိ, န ကာယေန ပါပကမ္မံ ကရောတိ, န ပါပိကံ [ပါပကံ (သီ။)] ဝါစံ ဘာသတိ, န ပါပကံ သင်္ကပ္ပံ သင်္ကပ္ပေတိ, န ပါပကံ အာဇီဝံ အာဇီဝတိ။ ဣမေဟိ ခေါ အဟံ, ဂဟပတိ , စတူဟိ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတံ ပုရိသပုဂ္ဂလံ ပညပေမိ သမ္ပန္နကုသလံ ပရမကုသလံ ဥတ္တမပတ္တိပတ္တံ သမဏံ အယောဇ္ဈံ; ဧဝမေဝ သန္တေကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ သီလုတ္တမဝါဒါ; တေ သီလမတ္တေန သညမမတ္တေန သံဝရမတ္တေန အဝီတိက္ကမမတ္တေန သုဒ္ဓိံ ဝိသုဒ္ဓိံ ပရိသုဒ္ဓိံ, မုတ္တိံ ဝိမုတ္တိံ ပရိမုတ္တိံ အာဟု ဝဒန္တိ ကထေန္တိ ဘဏန္တိ ဒီပယန္တိ ဝေါဟရန္တီ’’တိ – သီလုတ္တမာ သညမေနာဟု သုဒ္ဓိံ။

ဝတံ သမာဒါယ ဥပဋ္ဌိတာသေတိ။ ဝတန္တိ ဟတ္ထိဝတံ ဝါ အဿဝတံ ဝါ ဂေါဝတံ ဝါ ကုက္ကုရဝတံ ဝါ ကာကဝတံ ဝါ ဝါသုဒေဝဝတံ ဝါ ဗလဒေဝဝတံ ဝါ ပုဏ္ဏဘဒ္ဒဝတံ ဝါ မဏိဘဒ္ဒဝတံ ဝါ အဂ္ဂိဝတံ ဝါ နာဂဝတံ ဝါ သုပဏ္ဏဝတံ ဝါ ယက္ခဝတံ ဝါ အသုရဝတံ ဝါ ဂန္ဓဗ္ဗဝတံ ဝါ မဟာရာဇဝတံ ဝါ စန္ဒဝတံ ဝါ သူရိယဝတံ ဝါ ဣန္ဒဝတံ ဝါ ဗြဟ္မဝတံ ဝါ ဒေဝဝတံ ဝါ ဒိသာဝတံ ဝါ အာဒါယ သမာဒါယ အာဒိယိတွာ သမာဒိယိတွာ ဂဏှိတွာ ပရာမသိတွာ အဘိနိဝိသိတွာ ဥပဋ္ဌိတာ ပစ္စုပဋ္ဌိတာ အလ္လီနာ ဥပဂတာ အဇ္ဈောသိတာ အဓိမုတ္တာတိ – ဝတံ သမာဒါယ ဥပဋ္ဌိတာသေ။

ဣဓေဝ သိက္ခေမ အထဿ သုဒ္ဓိန္တိ။ ဣဓါတိ သကာယ ဒိဋ္ဌိယာ သကာယ ခန္တိယာ သကာယ ရုစိယာ သကာယ လဒ္ဓိယာ။ သိက္ခေမာတိ သိက္ခေမ အာစရေမ သမာစရေမ သမာဒါယ ဝတ္တေမာတိ – ဣဓေဝ သိက္ခေမ။ အထဿ သုဒ္ဓိန္တိ အထဿ သုဒ္ဓိံ ဝိသုဒ္ဓိံ ပရိသုဒ္ဓိံ, မုတ္တိံ ဝိမုတ္တိံ ပရိမုတ္တိန္တိ – ဣဓေဝ သိက္ခေမ အထဿ သုဒ္ဓိံ။

ဘဝူပနီတာ ကုသလာဝဒါနာတိ။ ဘဝူပနီတာတိ ဘဝူပနီတာ ဘဝူပဂတာ ဘဝဇ္ဈောသိတာ ဘဝါဓိမုတ္တာတိ – ဘဝူပနီတာ ။ ကုသလာဝဒါနာတိ ကုသလဝါဒါ ပဏ္ဍိတဝါဒါ ထိရဝါဒါ ဉာယဝါဒါ ဟေတုဝါဒါ လက္ခဏဝါဒါ ကာရဏဝါဒါ ဌာနဝါဒါ သကာယ လဒ္ဓိယာတိ – ဘဝူပနီတာ ကုသလာဝဒါနာ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘သီလုတ္တမာ သညမေနာဟု သုဒ္ဓိံ၊ ဝတံ သမာဒါယ ဥပဋ္ဌိတာသေ။

ဣဓေဝ သိက္ခေမ အထဿ သုဒ္ဓိံ၊ ဘဝူပနီတာ ကုသလာဝဒါနာ’’တိ။

၁၃၄။

သစေ စုတော သီလဝတတော ဟောတိ၊ ပဝေဓတီ [သ ဝေဓတီ (သီ သျာ။)] ကမ္မဝိရာဓယိတွာ။

ပဇပ္ပတီ [သ ဇပ္ပတီ (သီ။ သျာ။)] ပတ္ထယတီ စ သုဒ္ဓိံ၊ သတ္ထာဝ ဟီနော ပဝသံ ဃရမှာ။

သစေ စုတော သီလဝတတော ဟောတီတိ။ ဒွီဟိ ကာရဏေဟိ သီလဝတတော စဝတိ – ပရဝိစ္ဆိန္ဒနာယ ဝါ စဝတိ, အနဘိသမ္ဘုဏန္တော ဝါ စဝတိ။ ကထံ ပရဝိစ္ဆိန္ဒနာယ စဝတိ? ပရော ဝိစ္ဆိန္ဒတိ သော သတ္ထာ န သဗ္ဗညူ, ဓမ္မော န သွာက္ခာတော, ဂဏော န သုပ္ပဋိပန္နော, ဒိဋ္ဌိ န ဘဒ္ဒိကာ, ပဋိပဒါ န သုပညတ္တာ, မဂ္ဂေါ န နိယျာနိကော, နတ္ထေတ္ထ သုဒ္ဓိ ဝါ ဝိသုဒ္ဓိ ဝါ ပရိသုဒ္ဓိ ဝါ, မုတ္တိ ဝါ ဝိမုတ္တိ ဝါ ပရိမုတ္တိ ဝါ, နတ္ထေတ္ထ သုဇ္ဈန္တိ ဝါ ဝိသုဇ္ဈန္တိ ဝါ ပရိသုဇ္ဈန္တိ ဝါ, မုစ္စန္တိ ဝါ ဝိမုစ္စန္တိ ဝါ, ပရိမုစ္စန္တိ ဝါ, ဟီနာ နိဟီနာ ဩမကာ လာမကာ ဆတုက္ကာ ပရိတ္တာတိ။ ဧဝံ ပရော ဝိစ္ဆိန္ဒတိ။ ဧဝံ ဝိစ္ဆိန္ဒိယမာနော သတ္ထာရာ စဝတိ, ဓမ္မက္ခာနာ စဝတိ, ဂဏာ စဝတိ, ဒိဋ္ဌိယာ စဝတိ, ပဋိပဒါယ စဝတိ, မဂ္ဂတော စဝတိ။ ဧဝံ ပရိဝိစ္ဆိန္ဒနာယ စဝတိ။ ကထံ အနဘိသမ္ဘုဏန္တော စဝတိ? သီလံ အနဘိသမ္ဘုဏန္တော သီလတော စဝတိ, ဝတံ အနဘိသမ္ဘုဏန္တော ဝတတော စဝတိ, သီလဗ္ဗတံ အနဘိသမ္ဘုဏန္တော သီလဗ္ဗတတော စဝတိ။ ဧဝံ အနဘိသမ္ဘုဏန္တော စဝတီတိ – သစေ စုတော သီလဝတတော ဟောတိ။

ပဝေဓတိ ကမ္မဝိရာဓယိတွာတိ။ ပဝေဓတီတိ သီလံ ဝါ ဝတံ ဝါ သီလဗ္ဗတံ ဝါ ‘‘ဝိရဒ္ဓံ မယာ, အပရဒ္ဓံ မယာ, ခလိတံ မယာ, ဂလိတံ မယာ, အညာယ အပရဒ္ဓေါ အဟ’’န္တိ ဝေဓတိ ပဝေဓတိ သမ္ပဝေဓတီတိ – ပဝေဓတိ။ ကမ္မဝိရာဓယိတွာတိ ပုညာဘိသင်္ခါရံ ဝါ အပုညာဘိသင်္ခါရံ ဝါ အာနေဉ္ဇာဘိသင်္ခါရံ ဝါ ‘‘ဝိရဒ္ဓံ မယာ, အပရဒ္ဓံ မယာ, ခလိတံ မယာ, ဂလိတံ မယာ, အညာယ အပရဒ္ဓေါ အဟ’’န္တိ ဝေဓတိ ပဝေဓတိ သမ္ပဝေဓတီတိ – ပဝေဓတိ ကမ္မဝိရာဓယိတွာ။

ပဇပ္ပတီ ပတ္ထယတီ စ သုဒ္ဓိန္တိ။ ပဇပ္ပတီတိ သီလံ ဝါ ဇပ္ပတိ, ဝတံ ဝါ ဇပ္ပတိ, သီလဗ္ဗတံ ဝါ ဇပ္ပတိ ပဇပ္ပတိ အဘိဇပ္ပတီတိ – ပဇပ္ပတိ။ ပတ္ထယတီ စ သုဒ္ဓိန္တိ သီလသုဒ္ဓိံ ဝါ ပတ္ထေတိ, ဝတသုဒ္ဓိံ ဝါ ပတ္ထေတိ, သီလဗ္ဗတသုဒ္ဓိံ ဝါ ပတ္ထေတိ ပိဟေတိ အဘိဇပ္ပတီတိ – ပဇပ္ပတီ ပတ္ထယတီ စ သုဒ္ဓိံ။

သတ္ထာဝ ဟီနော ပဝသံ ဃရမှာတိ။ ယထာ ပုရိသော ဃရတော နိက္ခန္တော သတ္ထေန ပဝသံ ဝသန္တော သတ္ထာ ဩဟီနော, တံ ဝါ သတ္ထံ အနုဗန္ဓတိ သကံ ဝါ ဃရံ ပစ္စာဂစ္ဆတိ; ဧဝမေဝ သော ဒိဋ္ဌိဂတိကော တံ ဝါ သတ္ထာရံ ဂဏှာတိ အညံ ဝါ သတ္ထာရံ ဂဏှာတိ, တံ ဝါ ဓမ္မက္ခာနံ ဂဏှာတိ အညံ ဝါ ဓမ္မက္ခာနံ ဂဏှာတိ, တံ ဝါ ဂဏံ ဂဏှာတိ အညံ ဝါ ဂဏံ ဂဏှာတိ, တံ ဝါ ဒိဋ္ဌိံ ဂဏှာတိ အညံ ဝါ ဒိဋ္ဌိံ ဂဏှာတိ, တံ ဝါ ပဋိပဒံ ဂဏှာတိ အညံ ဝါ ပဋိပဒံ ဂဏှာတိ, တံ ဝါ မဂ္ဂံ ဂဏှာတိ အညံ ဝါ မဂ္ဂံ ဂဏှာတိ ပရာမသတိ အဘိနိဝိသတီတိ – သတ္ထာဝ ဟီနော ပဝသံ ဃရမှာ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘သစေ စုတော သီလဝတတော ဟောတိ၊ ပဝေဓတီ ကမ္မဝိရာဓယိတွာ။

ပဇပ္ပတီ ပတ္ထယတီ စ သုဒ္ဓိံ၊ သတ္ထာဝ ဟီနော ပဝသံ ဃရမှာ’’တိ။

၁၃၅။

သီလဗ္ဗတံ ဝါပိ ပဟာယ သဗ္ဗံ၊ ကမ္မဉ္စ သာဝဇ္ဇနဝဇ္ဇမေတံ။

သုဒ္ဓိံ အသုဒ္ဓိန္တိ အပတ္ထယာနော၊ ဝိရတော စရေ သန္တိမနုဂ္ဂဟာယ။

သီလဗ္ဗတံ ဝါပိ ပဟာယ သဗ္ဗန္တိ။ သဗ္ဗာ သီလသုဒ္ဓိယော ပဟာယ ပဇဟိတွာ ဝိနောဒေတွာ ဗျန္တိံ ကရိတွာ အနဘာဝံ ဂမေတွာ, သဗ္ဗာ ဝတသုဒ္ဓိယော ပဟာယ ပဇဟိတွာ ဝိနောဒေတွာ ဗျန္တိံ ကရိတွာ အနဘာဝံ ဂမေတွာ, သဗ္ဗာ သီလဗ္ဗတသုဒ္ဓိယော ပဟာယ ပဇဟိတွာ ဝိနောဒေတွာ ဗျန္တိံ ကရိတွာ အနဘာဝံ ဂမေတွာတိ – သီလဗ္ဗတံ ဝါပိ ပဟာယ သဗ္ဗံ။

ကမ္မဉ္စ သာဝဇ္ဇနဝဇ္ဇမေတန္တိ။ သာဝဇ္ဇကမ္မံ ဝုစ္စတိ – ကဏှံ ကဏှဝိပါကံ။ အနဝဇ္ဇကမ္မံ ဝုစ္စတိ – သုက္ကံ သုက္ကဝိပါကံ။ သာဝဇ္ဇဉ္စ ကမ္မံ အနဝဇ္ဇဉ္စ ကမ္မံ ပဟာယ ပဇဟိတွာ ဝိနောဒေတွာ ဗျန္တိံ ကရိတွာ အနဘာဝံ ဂမေတွာတိ – ကမ္မဉ္စ သာဝဇ္ဇနဝဇ္ဇမေတံ။

သုဒ္ဓိံ အသုဒ္ဓိန္တိ အပတ္ထယာနောတိ။ အသုဒ္ဓိန္တိ အသုဒ္ဓိံ ပတ္ထေန္တိ, အကုသလေ ဓမ္မေ ပတ္ထေန္တိ။ သုဒ္ဓိန္တိ သုဒ္ဓိံ ပတ္ထေန္တိ, ပဉ္စ ကာမဂုဏေ ပတ္ထေန္တိ; အသုဒ္ဓိံ ပတ္ထေန္တိ, အကုသလေ ဓမ္မေ ပတ္ထေန္တိ, ပဉ္စ ကာမဂုဏေ ပတ္ထေန္တိ; သုဒ္ဓိံ ပတ္ထေန္တိ, ဒွါသဋ္ဌိ ဒိဋ္ဌိဂတာနိ ပတ္ထေန္တိ, အသုဒ္ဓိံ ပတ္ထေန္တိ, အကုသလေ ဓမ္မေ ပတ္ထေန္တိ, ပဉ္စ ကာမဂုဏေ ပတ္ထေန္တိ, ဒွါသဋ္ဌိ ဒိဋ္ဌိဂတာနိ ပတ္ထေန္တိ; သုဒ္ဓိံ ပတ္ထေန္တိ, တေဓါတုကေ ကုသလေ ဓမ္မေ ပတ္ထေန္တိ, အသုဒ္ဓိံ ပတ္ထေန္တိ, အကုသလေ ဓမ္မေ ပတ္ထေန္တိ, ပဉ္စ ကာမဂုဏေ ပတ္ထေန္တိ, ဒွါသဋ္ဌိ ဒိဋ္ဌိဂတာနိ ပတ္ထေန္တိ, တေဓါတုကေ ကုသလေ ဓမ္မေ ပတ္ထေန္တိ; သုဒ္ဓိံ ပတ္ထေန္တိ, ပုထုဇ္ဇနကလျာဏကာ [ကလျာဏပုထုဇ္ဇနာ (သျာ။) ဧဝမီဒိသေသု ဌာနေသု] နိယာမာဝက္ကန္တိံ [နိယာမာဝတ္တန္တိံ (က။)] ပတ္ထေန္တိ။ သေက္ခာ အဂ္ဂဓမ္မံ အရဟတ္တံ ပတ္ထေန္တိ။ အရဟတ္တေ ပတ္တေ အရဟာ နေဝ အကုသလေ ဓမ္မေ ပတ္ထေတိ, နပိ ပဉ္စ ကာမဂုဏေ ပတ္ထေတိ, နပိ ဒွါသဋ္ဌိ ဒိဋ္ဌိဂတာနိ ပတ္ထေတိ, နပိ တေဓါတုကေ ကုသလေ ဓမ္မေ ပတ္ထေတိ, နပိ နိယာမာဝက္ကန္တိံ ပတ္ထေတိ, နပိ အဂ္ဂဓမ္မံ အရဟတ္တံ ပတ္ထေတိ။ ပတ္ထနာ သမတိက္ကန္တော အရဟာ ဝုဒ္ဓိပါရိဟာနိဝီတိဝတ္တော [ဝုဒ္ဓိပါရိဟာနိံ ဝီတိဝတ္တော (သီ။)]။ သော ဝုဋ္ဌဝါသော စိဏ္ဏစရဏော။ပေ။။ ဇာတိဇရာမရဏသံသာရော နတ္ထိ တဿ ပုနဗ္ဘဝေါတိ – သုဒ္ဓိံ အသုဒ္ဓိန္တိ အပတ္ထယာနော။

ဝိရတော စရေ သန္တိမနုဂ္ဂဟာယာတိ။ ဝိရတောတိ သုဒ္ဓိအသုဒ္ဓိယာ အာရတော အဿ ဝိရတော ပဋိဝိရတော နိက္ခန္တော နိဿဋော ဝိပ္ပမုတ္တော ဝိသညုတ္တော, ဝိမရိယာဒိကတေန စေတသာ ဝိဟရတီတိ – ဝိရတော။ စရေတိ စရေယျ ဝိစရေယျ ဝိဟရေယျ ဣရိယေယျ ဝတ္တေယျ ပါလေယျ ယပေယျ ယာပေယျာတိ – ဝိရတော စရေ။ သန္တိမနုဂ္ဂဟာယာတိ သန္တိယော ဝုစ္စန္တိ ဒွါသဋ္ဌိ ဒိဋ္ဌိဂတာနိ ဒိဋ္ဌိသန္တိယော အဂဏှန္တော အပရာမသန္တော အနဘိနိဝိသန္တောတိ – ဝိရတော စရေ သန္တိမနုဂ္ဂဟာယ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘သီလဗ္ဗတံ ဝါပိ ပဟာယ သဗ္ဗံ၊ ကမ္မဉ္စ သာဝဇ္ဇနဝဇ္ဇမေတံ။

သုဒ္ဓိံ အသုဒ္ဓိန္တိ အပတ္ထယာနော၊ ဝိရတော စရေ သန္တိမနုဂ္ဂဟာယာ’’တိ။

၁၃၆။

တမူပနိဿာယ ဇိဂုစ္ဆိတံ ဝါ၊ အထ ဝါပိ ဒိဋ္ဌံ ဝ သုတံ မုတံ ဝါ။

ဥဒ္ဓံသရာ သုဒ္ဓိမနုတ္ထုနန္တိ၊ အဝီတတဏှာသေ ဘဝါဘဝေသု။

တမူပနိဿာယ ဇိဂုစ္ဆိတံ ဝါတိ။ သန္တေကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ တပေါဇိဂုစ္ဆဝါဒါ တပေါဇိဂုစ္ဆသာရာ တပေါဇိဂုစ္ဆနိဿိတာ အာနိဿိတာ အလ္လီနာ ဥပဂတာ အဇ္ဈောသိတာ အဓိမုတ္တာတိ – တမူပနိဿာယ ဇိဂုစ္ဆိတံ ဝါ။

အထ ဝါပိ ဒိဋ္ဌံ ဝ သုတံ မုတံ ဝါတိ။ ဒိဋ္ဌံ ဝါ ဒိဋ္ဌသုဒ္ဓိံ ဝါ သုတံ ဝါ သုတသုဒ္ဓိံ ဝါ မုတံ ဝါ မုတသုဒ္ဓိံ ဝါ နိဿာယ ဥပနိဿာယ ဂဏှိတွာ ပရာမသိတွာ အဘိနိဝိသိတွာတိ – အထ ဝါပိ ဒိဋ္ဌံ ဝ သုတံ မုတံ ဝါ။

ဥဒ္ဓံသရာ သုဒ္ဓိမနုတ္ထုနန္တီတိ။ သန္တေကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ ဥဒ္ဓံသရာဝါဒါ။ ကတမေ တေ သမဏဗြာဟ္မဏာ ဥဒ္ဓံသရာဝါဒါ? ယေ တေ သမဏဗြာဟ္မဏာ အစ္စန္တသုဒ္ဓိကာ, သံသာရသုဒ္ဓိကာ, အကိရိယဒိဋ္ဌိကာ, သဿတဝါဒါ – ဣမေ တေ သမဏဗြာဟ္မဏာ ဥဒ္ဓံသရာဝါဒါ။ တေ သံသာရေ သုဒ္ဓိံ ဝိသုဒ္ဓိံ ပရိသုဒ္ဓိံ, မုတ္တိံ ဝိမုတ္တိံ ပရိမုတ္တိံ ထုနန္တိ ဝဒန္တိ ကထေန္တိ ဘဏန္တိ ဒီပယန္တိ ဝေါဟရန္တီတိ – ဥဒ္ဓံသရာ သုဒ္ဓိမနုတ္ထုနန္တိ။

အဝီတတဏှာသေ ဘဝါဘဝေသူတိ။ တဏှာတိ ရူပတဏှာ သဒ္ဒတဏှာ ဂန္ဓတဏှာ ရသတဏှာ ဖောဋ္ဌဗ္ဗတဏှာ ဓမ္မတဏှာ။ ဘဝါဘဝေသူတိ ဘဝါဘဝေ ကမ္မဘဝေ ပုနဗ္ဘဝေ ကာမဘဝေ, ကမ္မဘဝေ ကာမဘဝေ ပုနဗ္ဘဝေ ရူပဘဝေ , ကမ္မဘဝေ ရူပဘဝေ ပုနဗ္ဘဝေ အရူပဘဝေ, ကမ္မဘဝေ အရူပဘဝေ ပုနဗ္ဘဝေ ပုနပ္ပုနဗ္ဘဝေ ပုနပ္ပုနဂတိယာ ပုနပ္ပုနဥပပတ္တိယာ ပုနပ္ပုနပဋိသန္ဓိယာ ပုနပ္ပုနအတ္တဘာဝါဘိနိဗ္ဗတ္တိယာ အဝီတတဏှာ အဝိဂတတဏှာ အစတ္တတဏှာ အဝန္တတဏှာ အမုတ္တတဏှာ အပ္ပဟီနတဏှာ အပ္ပဋိနိဿဋ္ဌတဏှာတိ – အဝီတတဏှာသေ ဘဝါဘဝေသု။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘တမူပနိဿာယ ဇိဂုစ္ဆိတံ ဝါ၊ အထ ဝါပိ ဒိဋ္ဌံ ဝ သုတံ မုတံ ဝါ။

ဥဒ္ဓံသရာ သုဒ္ဓိမနုတ္ထုနန္တိ၊ အဝီတတဏှာသေ ဘဝါဘဝေသူ’’တိ။

၁၃၇။

ပတ္ထယမာနဿ ဟိ ဇပ္ပိတာနိ၊ ပဝေဓိတံ ဝါပိ ပကပ္ပိတေသု။

စုတူပပါတော ဣဓ ယဿ နတ္ထိ၊ သ ကေန ဝေဓေယျ ကုဟိံ ဝ ဇပ္ပေ။

ပတ္ထယမာနဿ ဟိ ဇပ္ပိတာနီတိ။ ပတ္ထနာ ဝုစ္စတိ တဏှာ။ ယော ရာဂေါ သာရာဂေါ။ပေ။။ အဘိဇ္ဈာ လောဘော အကုသလမူလံ။ ပတ္ထယမာနဿာတိ ပတ္ထယမာနဿ ဣစ္ဆမာနဿ သာဒိယမာနဿ ပိဟယမာနဿ အဘိဇပ္ပယမာနဿာတိ – ပတ္ထယမာနဿ ဟိ။ ဇပ္ပိတာနီတိ။ ဇပ္ပနာ ဝုစ္စတိ တဏှာ။ ယော ရာဂေါ သာရာဂေါ။ပေ။။ အဘိဇ္ဈာ လောဘော အကုသလမူလန္တိ – ပတ္ထယမာနဿ ဟိ ဇပ္ပိတာနိ။

ပဝေဓိတံ ဝါပိ ပကပ္ပိတေသူတိ။ ပကပ္ပနာတိ ဒွေ ပကပ္ပနာ – တဏှာပကပ္ပနာ စ ဒိဋ္ဌိပကပ္ပနာ စ။ပေ။။ အယံ တဏှာပကပ္ပနာ။ပေ။။ အယံ ဒိဋ္ဌိပကပ္ပနာ။ ပဝေဓိတံ ဝါပိ ပကပ္ပိတေသူတိ။ ပကပ္ပိတံ ဝတ္ထုံ အစ္ဆေဒသင်္ကိနောပိ ဝေဓေန္တိ, အစ္ဆိဇ္ဇန္တေပိ ဝေဓေန္တိ, အစ္ဆိန္နေပိ ဝေဓေန္တိ; ပကပ္ပိတံ ဝတ္ထုံ ဝိပရိဏာမသင်္ကိနောပိ ဝေဓေန္တိ, ဝိပရိဏမန္တေပိ ဝေဓေန္တိ, ဝိပရိဏတေပိ ဝေဓေန္တိ ပဝေဓေန္တိ သမ္ပဝေဓေန္တီတိ – ပဝေဓိတံ ဝါပိ ပကပ္ပိတေသု။

စုတူပပါတော ဣဓ ယဿ နတ္ထီတိ။ ယဿာတိ အရဟတော ခီဏာသဝဿ။ ယဿ ဂမနံ အာဂမနံ ဂမနာဂမနံ ကာလံဂတိ ဘဝါဘဝေါ စုတိ စ ဥပပတ္တိ စ နိဗ္ဗတ္တိ စ ဘေဒေါ စ ဇာတိ စ ဇရာမရဏဉ္စ နတ္ထိ န သန္တိ န သံဝိဇ္ဇန္တိ နုပလဗ္ဘန္တိ, ပဟီနာ သမုစ္ဆိန္နာ ဝူပသန္တာ ပဋိပဿဒ္ဓါ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကာ ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎာတိ – စုတူပပါတော ဣဓ ယဿ နတ္ထိ။

သ ကေန ဝေဓေယျ ကုဟိံ ဝ ဇပ္ပေတိ။ သော ကေန ရာဂေန ဝေဓေယျ, ကေန ဒေါသေန ဝေဓေယျ, ကေန မောဟေန ဝေဓေယျ, ကေန မာနေန ဝေဓေယျ, ကာယ ဒိဋ္ဌိယာ ဝေဓေယျ, ကေန ဥဒ္ဓစ္စေန ဝေဓေယျ, ကာယ ဝိစိကိစ္ဆာယ ဝေဓေယျ, ကေဟိ အနုသယေဟိ ဝေဓေယျ – ရတ္တောတိ ဝါ ဒုဋ္ဌောတိ ဝါ မူဠ္ဟောတိ ဝါ ဝိနိဗဒ္ဓေါတိ ဝါ ပရာမဋ္ဌောတိ ဝါ ဝိက္ခေပဂတောတိ ဝါ အနိဋ္ဌင်္ဂတောတိ ဝါ ထာမဂတောတိ ဝါ။ တေ အဘိသင်္ခါရာ ပဟီနာ; အဘိသင်္ခါရာနံ ပဟီနတ္တာ ဂတိယာ ကေန ဝေဓေယျ – နေရယိကောတိ ဝါ တိရစ္ဆာနယောနိကောတိ ဝါ ပေတ္တိဝိသယိကောတိ ဝါ မနုဿောတိ ဝါ ဒေဝေါတိ ဝါ ရူဣတိ ဝါ အရူဣတိ ဝါ သညီတိ ဝါ အသညီတိ ဝါ နေဝသညီနာသညီတိ ဝါ, သော ဟေတု နတ္ထိ ပစ္စယော နတ္ထိ ကာရဏံ နတ္ထိ ယေန ဝေဓေယျ ပဝေဓေယျ သမ္ပဝေဓေယျာတိ – သ ကေန ဝေဓေယျ။ ကုဟိံဝ ဇပ္ပေတိ ကုဟိံ ဝါ ဇပ္ပေယျ ကိမှိ ဇပ္ပေယျ, ကတ္ထ ဇပ္ပေယျ ပဇပ္ပေယျ အဘိဇပ္ပေယျာတိ – သ ကေန ဝေဓေယျ ကုဟိံ ဝ ဇပ္ပေ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘ပတ္ထယမာနဿ ဟိ ဇပ္ပိတာနိ၊ ပဝေဓိတံ ဝါပိ ပကပ္ပိတေသု။

စုတူပပါတော ဣဓ ယဿ နတ္ထိ၊ သ ကေန ဝေဓေယျ ကုဟိံ ဝ ဇပ္ပေ’’တိ။

၁၃၈။

ယမာဟု ဓမ္မံ ပရမန္တိ ဧကေ၊ တမေဝ ဟီနန္တိ ပနာဟု အညေ။

သစ္စော နု ဝါဒေါ ကတမော ဣမေသံ၊ သဗ္ဗေဝ ဟီမေ ကုသလာဝဒါနာ။

ယမာဟု ဓမ္မံ ပရမန္တိ ဧကေတိ။ ယံ ဓမ္မံ ဒိဋ္ဌိံ ပဋိပဒံ မဂ္ဂံ ဧကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ ‘‘ဣဒံ ပရမံ အဂ္ဂံ သေဋ္ဌံ ဝိသိဋ္ဌံ ပါမောက္ခံ ဥတ္တမံ ပဝရ’’န္တိ , ဧဝမာဟံသု ဧဝံ ကထေန္တိ ဧဝံ ဘဏန္တိ ဧဝံ ဒီပယန္တိ ဧဝံ ဝေါဟရန္တီတိ – ယမာဟု ဓမ္မံ ပရမန္တိ ဧကေ။

တမေဝ ဟီနန္တိ ပနာဟု အညေတိ တမေဝ ဓမ္မံ ဒိဋ္ဌိံ ပဋိပဒံ မဂ္ဂံ ဧကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ ‘‘ဟီနံ ဧတံ, နိဟီနံ ဧတံ, ဩမကံ ဧတံ, လာမကံ ဧတံ, ဆတုက္ကံ ဧတံ, ပရိတ္တကံ ဧတ’’န္တိ, ဧဝမာဟံသု ဧဝံ ကထေန္တိ ဧဝံ ဘဏန္တိ ဧဝံ ဒီပယန္တိ ဧဝံ ဝေါဟရန္တီတိ – တမေဝ ဟီနန္တိ ပနာဟု အညေ။

သစ္စော နု ဝါဒေါ ကတမော ဣမေသန္တိ။ ဣမေသံ သမဏဗြာဟ္မဏာနံ ဝါဒေါ ကတမော သစ္စော တစ္ဆော တထော ဘူတော ယာထာဝေါ အဝိပရီတောတိ – သစ္စော နု ဝါဒေါ ကတမော ဣမေသံ။

သဗ္ဗေဝ ဟီမေ ကုသလာဝဒါနာတိ။ သဗ္ဗေဝိမေ သမဏဗြာဟ္မဏာ ကုသလဝါဒါ ပဏ္ဍိတဝါဒါ ထိရဝါဒါ ဉာယဝါဒါ ဟေတုဝါဒါ လက္ခဏဝါဒါ ကာရဏဝါဒါ ဌာနဝါဒါ သကာယ လဒ္ဓိယာတိ – သဗ္ဗေဝ ဟီမေ ကုသလာဝဒါနာ။

တေနာဟ သော နိမ္မိတော –

‘‘ယမာဟု ဓမ္မံ ပရမန္တိ ဧကေ၊ တမေဝ ဟီနန္တိ ပနာဟု အညေ။

သစ္စော နု ဝါဒေါ ကတမော ဣမေသံ၊ သဗ္ဗေဝ ဟီမေ ကုသလာဝဒါနာ’’တိ။

၁၃၉။

သကဉှိ ဓမ္မံ ပရိပုဏ္ဏမာဟု၊ အညဿ ဓမ္မံ ပန ဟီနမာဟု။

ဧဝမ္ပိ ဝိဂ္ဂယှ ဝိဝါဒယန္တိ၊ သကံ သကံ သမ္မုတိမာဟု သစ္စံ။

သကဉှိ ဓမ္မံ ပရိပုဏ္ဏမာဟူတိ သကံ ဓမ္မံ ဒိဋ္ဌိံ ပဋိပဒံ မဂ္ဂံ ဧကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ ‘‘ဣဒံ သမတ္တံ ပရိပုဏ္ဏံ အနောမ’’န္တိ, ဧဝမာဟံသု။ပေ။။ ဧဝံ ဝေါဟရန္တီတိ – သကဉှိ ဓမ္မံ ပရိပုဏ္ဏမာဟု။

အညဿ ဓမ္မံ ပန ဟီနမာဟူတိ။ အညဿ ဓမ္မံ ဒိဋ္ဌိံ ပဋိပဒံ မဂ္ဂံ ဧကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ ‘‘ဟီနံ ဧတံ, နိဟီနံ ဧတံ, ဩမကံ ဧတံ, လာမကံ ဧတံ, ဆတုက္ကံ ဧတံ, ပရိတ္တကံ ဧတ’’န္တိ, ဧဝမာဟံသု ဧဝံ ကထေန္တိ ဧဝံ ဘဏန္တိ ဧဝံ ဒီပယန္တိ ဧဝံ ဝေါဟရန္တီတိ – အညဿ ဓမ္မံ ပန ဟီနမာဟု။

ဧဝမ္ပိ ဝိဂ္ဂယှ ဝိဝါဒယန္တီတိ ဧဝံ ဂဟေတွာ ဥဂ္ဂဟေတွာ ဂဏှိတွာ ပရာမသိတွာ အဘိနိဝိသိတွာ ဝိဝါဒယန္တိ, ကလဟံ ကရောန္တိ, ဘဏ္ဍနံ ကရောန္တိ, ဝိဂ္ဂဟံ ကရောန္တိ, ဝိဝါဒံ ကရောန္တိ, မေဓဂံ ကရောန္တိ – ‘‘န တွံ ဣမံ ဓမ္မဝိနယံ အာဇာနာသိ။ပေ။။ နိဗ္ဗေဌေဟိ ဝါ သစေ ပဟောသီ’’တိ – ဧဝမ္ပိ ဝိဂ္ဂယှ ဝိဝါဒယန္တိ။

သကံ သကံ သမ္မုတိမာဟု သစ္စန္တိ။ ‘‘သဿတော လောကော, ဣဒမေဝ သစ္စံ မောဃမည’’န္တိ – သကံ သကံ သမ္မုတိမာဟု သစ္စံ။ ‘‘အသဿတော လောကော ။ပေ။။ နေဝ ဟောတိ န န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ, ဣဒမေဝ သစ္စံ မောဃမည’’န္တိ – သကံ သကံ သမ္မုတိမာဟု သစ္စံ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘သကဉှိ ဓမ္မံ ပရိပုဏ္ဏမာဟု၊ အညဿ ဓမ္မံ ပန ဟီနမာဟု။

ဧဝမ္ပိ ဝိဂ္ဂယှ ဝိဝါဒယန္တိ၊ သကံ သကံ သမ္မုတိမာဟု သစ္စ’’န္တိ။

၁၄၀။

ပရဿ စေ ဝမ္ဘယိတေန ဟီနော၊ န ကောစိ ဓမ္မေသု ဝိသေသိ အဿ။

ပုထူ ဟိ အညဿ ဝဒန္တိ ဓမ္မံ၊ နိဟီနတော သမှိ ဒဠှံ ဝဒါနာ။

ပရဿ စေ ဝမ္ဘယိတေန ဟီနောတိ ပရဿ စေ ဝမ္ဘယိတကာရဏာ နိန္ဒိတကာရဏာ ဂရဟိတကာရဏာ ဥပဝဒိတကာရဏာ ပရော ဗာလော ဟောတိ ဟီနော နိဟီနော ဩမကော လာမကော ဆတုက္ကော ပရိတ္တောတိ – ပရဿ စေ ဝမ္ဘယိတေန ဟီနော။

န ကောစိ ဓမ္မေသု ဝိသေသိ အဿာတိ။ ဓမ္မေသု န ကောစိ အဂ္ဂေါ သေဋ္ဌော ဝိသိဋ္ဌော ပါမောက္ခော ဥတ္တမော ပဝရော အဿာတိ – န ကောစိ ဓမ္မေသု ဝိသေသိ အဿ။

ပုထူ ဟိ အညဿ ဝဒန္တိ ဓမ္မံ, နိဟီနတောတိ။ ဗဟုကာပိ ဗဟူနံ ဓမ္မံ ဝဒန္တိ ဥပဝဒန္တိ နိန္ဒန္တိ ဂရဟန္တိ ဟီနတော နိဟီနတော ဩမကတော လာမကတော ဆတုက္ကတော ပရိတ္တတော, ဗဟုကာပိ ဧကဿ ဓမ္မံ ဝဒန္တိ ဥပဝဒန္တိ နိန္ဒန္တိ ဂရဟန္တိ ဟီနတော နိဟီနတော ဩမကတော လာမကတော ဆတုက္ကတော ပရိတ္တတော, ဧကောပိ ဗဟူနံ ဓမ္မံ ဝဒတိ ဥပဝဒတိ နိန္ဒတိ ဂရဟတိ ဟီနတော နိဟီနတော ဩမကတော လာမကတော ဆတုက္ကတော ပရိတ္တတော, ဧကောပိ ဧကဿ ဓမ္မံ ဝဒတိ ဥပဝဒတိ နိန္ဒတိ ဂရဟတိ ဟီနတော နိဟီနတော ဩမကတော လာမကတော ဆတုက္ကတော ပရိတ္တတောတိ – ပုထူ ဟိ အညဿ ဝဒန္တိ ဓမ္မံ။

နိဟီနတော သမှိ ဒဠှံ ဝဒါနာတိ။ ဓမ္မော သကာယနံ, ဒိဋ္ဌိ သကာယနံ, ပဋိပဒါ သကာယနံ, မဂ္ဂေါ သကာယနံ, သကာယနေ ဒဠှဝါဒါ ထိရဝါဒါ ဗလိကဝါဒါ အဋ္ဌိတဝါဒါတိ – နိဟီနတော သမှိ ဒဠှံ ဝဒါနာ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘ပရဿ စေ ဝမ္ဘယိတေန ဟီနော၊ န ကောစိ ဓမ္မေသု ဝိသေသိ အဿ။

ပုထူ ဟိ အညဿ ဝဒန္တိ ဓမ္မံ၊ နိဟီနတော သမှိ ဒဠှံ ဝဒါနာ’’တိ။

၁၄၁။

သဒ္ဓမ္မပူဇာပိ [သဒ္ဓမ္မပူဇာ စ (သီ။ သျာ။)] ပနာ တထေဝ၊ ယထာ ပသံသန္တိ သကာယနာနိ။

သဗ္ဗေဝ ဝါဒါ [သဗ္ဗေ ပဝါဒါ (သျာ။)] တထိယာ [တထိ ဝါ (ဗဟူသု)] ဘဝေယျုံ၊ သုဒ္ဓီ ဟိ နေသံ ပစ္စတ္တမေဝ။

သဒ္ဓမ္မပူဇာပိ ပနာ တထေဝါတိ။ ကတမာ သဒ္ဓမ္မပူဇာ? သကံ သတ္ထာရံ သက္ကရောတိ ဂရုံ ကရောတိ မာနေတိ ပူဇေတိ ‘‘အယံ သတ္ထာ သဗ္ဗညူ’’တိ – အယံ သဒ္ဓမ္မပူဇာ။ သကံ ဓမ္မက္ခာနံ သကံ ဂဏံ သကံ ဒိဋ္ဌိံ သကံ ပဋိပဒံ သကံ မဂ္ဂံ သက္ကရောတိ ဂရုံ ကရောတိ မာနေတိ ပူဇေတိ ‘‘အယံ မဂ္ဂေါ နိယျာနိကော’’တိ – အယံ သဒ္ဓမ္မပူဇာ ။ သဒ္ဓမ္မပူဇာပိ ပနာ တထေဝါတိ သဒ္ဓမ္မပူဇာ တထာ တစ္ဆာ ဘူတာ ယာထာဝါ အဝိပရီတာတိ – သဒ္ဓမ္မပူဇာပိ ပနာ တထေဝ။

ယထာ ပသံသန္တိ သကာယနာနီတိ။ ဓမ္မော သကာယနံ ဒိဋ္ဌိ သကာယနံ ပဋိပဒါ သကာယနံ မဂ္ဂေါ သကာယနံ, သကာယနာနိ ပသံသန္တိ ထောမေန္တိ ကိတ္တေန္တိ ဝဏ္ဏေန္တီတိ – ယထာ ပသံသန္တိ သကာယနာနိ။

သဗ္ဗေဝ ဝါဒါ တထိယာ ဘဝေယျုန္တိ သဗ္ဗေဝ ဝါဒါ တထာ တစ္ဆာ ဘူတာ ယာထာဝါ အဝိပရီတာ ဘဝေယျုန္တိ – သဗ္ဗေဝ ဝါဒါ တထိယာ ဘဝေယျုံ။

သုဒ္ဓီ ဟိ နေသံ ပစ္စတ္တမေဝါတိ။ ပစ္စတ္တမေဝ တေသံ သမဏဗြာဟ္မဏာနံ သုဒ္ဓိ ဝိသုဒ္ဓိ ပရိသုဒ္ဓိ, မုတ္တိ ဝိမုတ္တိ ပရိမုတ္တီတိ – သုဒ္ဓီ ဟိ နေသံ ပစ္စတ္တမေဝ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘သဒ္ဓမ္မပူဇာပိ ပနာ တထေဝ၊ ယထာ ပသံသန္တိ သကာယနာနိ။

သဗ္ဗေဝ ဝါဒါ တထိယာ ဘဝေယျုံ၊ သုဒ္ဓီ ဟိ နေသံ ပစ္စတ္တမေဝါ’’တိ။

၁၄၂။

န ဗြာဟ္မဏဿ ပရနေယျမတ္ထိ၊ ဓမ္မေသု နိစ္ဆေယျ သမုဂ္ဂဟီတံ။

တသ္မာ ဝိဝါဒါနိ ဥပါတိဝတ္တော၊ န ဟိ သေဋ္ဌတော ပဿတိ ဓမ္မမညံ။

န ဗြာဟ္မဏဿ ပရနေယျမတ္ထီတိ။ နာတိ ပဋိက္ခေပေါ။ ဗြာဟ္မဏောတိ သတ္တန္နံ ဓမ္မာနံ ဗာဟိတတ္တာ ဗြာဟ္မဏော။ပေ။။ အသိတော တာဒိ ပဝုစ္စတေ သ ဗြဟ္မာ။ န ဗြာဟ္မဏဿ ပရနေယျမတ္ထီတိ ဗြာဟ္မဏဿ ပရနေယျတာ နတ္ထိ, ဗြာဟ္မဏော န ပရနေယျော, န ပရပတ္တိယော, န ပရပစ္စယော, န ပရပဋိဗဒ္ဓဂူ [ပရပဋိဗန္ဓဂူ (က။)] ဇာနာတိ ပဿတိ အသမ္မူဠ္ဟော သမ္ပဇာနော ပဋိဿတော။ ‘‘သဗ္ဗေ သင်္ခါရာ အနိစ္စာ’’တိ ဗြာဟ္မဏဿ ပရနေယျတာ နတ္ထိ, ဗြာဟ္မဏော န ပရနေယျော, န ပရပတ္တိယော, န ပရပစ္စယော, န ပရပဋိဗဒ္ဓဂူ ဇာနာတိ ပဿတိ အသမ္မူဠ္ဟော သမ္ပဇာနော ပဋိဿတော။ ‘‘သဗ္ဗေ သင်္ခါရာ ဒုက္ခာ’’တိ။ပေ။။ ‘‘ယံ ကိဉ္စိ သမုဒယဓမ္မံ သဗ္ဗံ တံ နိရောဓဓမ္မ’’န္တ္န္တ္တိ ဗြာဟ္မဏဿ ပရနေယျတာ နတ္ထိ, ဗြာဟ္မဏော န ပရနေယျော , န ပရပတ္တိယော, န ပရပစ္စယော, န ပရပဋိဗဒ္ဓဂူ ဇာနာတိ ပဿတိ အသမ္မူဠ္ဟော သမ္ပဇာနော ပဋိဿတောတိ – န ဗြာဟ္မဏဿ ပရနေယျမတ္ထိ။

ဓမ္မေသု နိစ္ဆေယျ သမုဂ္ဂဟီတန္တိ။ ဓမ္မေသူတိ ဒွါသဋ္ဌိယာ ဒိဋ္ဌိဂတေသု။ နိစ္ဆေယျာတိ နိစ္ဆိနိတွာ ဝိနိစ္ဆိနိတွာ ဝိစိနိတွာ ပဝိစိနိတွာ တုလယိတွာ တီရယိတွာ ဝိဘာဝယိတွာ ဝိဘူတံ ကတွာ။ ဩဓိဂ္ဂါဟော ဗိလဂ္ဂါဟော ဝရဂ္ဂါဟော ကောဋ္ဌာသဂ္ဂါဟော ဥစ္စယဂ္ဂါဟော သမုစ္စယဂ္ဂါဟော ‘‘ဣဒံ သစ္စံ တထံ ဘူတံ ယာထာဝံ အဝိပရီတ’’န္တိ ဂဟိတံ ပရာမဋ္ဌံ အဘိနိဝိဋ္ဌံ အဇ္ဈောသိတံ အဓိမုတ္တံ နတ္ထိ န သန္တိ န သံဝိဇ္ဇတိ နုပလဗ္ဘတိ, ပဟီနံ သမုစ္ဆိန္နံ ဝူပသန္တံ ပဋိပဿဒ္ဓံ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကံ ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎန္တိ – ဓမ္မေသု နိစ္ဆေယျ သမုဂ္ဂဟီတံ။

တသ္မာ ဝိဝါဒါနိ ဥပါတိဝတ္တောတိ။ တသ္မာတိ တသ္မာ တံကာရဏာ တံဟေတု တပ္ပစ္စယာ တံနိဒါနာ ဒိဋ္ဌိကလဟာနိ ဒိဋ္ဌိဘဏ္ဍနာနိ ဒိဋ္ဌိဝိဂ္ဂဟာနိ ဒိဋ္ဌိဝိဝါဒါနိ ဒိဋ္ဌိမေဓဂါနိ ဥပါတိဝတ္တော အတိက္ကန္တော သမတိက္ကန္တော ဝီတိဝတ္တောတိ – တသ္မာ ဝိဝါဒါနိ ဥပါတိဝတ္တော။

န ဟိ သေဋ္ဌတော ပဿတိ ဓမ္မမညန္တိ။ အညံ သတ္ထာရံ ဓမ္မက္ခာနံ ဂဏံ ဒိဋ္ဌိံ ပဋိပဒံ မဂ္ဂံ အညတြ သတိပဋ္ဌာနေဟိ, အညတြ သမ္မပ္ပဓါနေဟိ, အညတြ ဣဒ္ဓိပါဒေဟိ , အညတြ ဣန္ဒ္ရိယေဟိ, အညတြ ဗလေဟိ, အညတြ ဗောဇ္ဈင်္ဂေဟိ, အညတြ အရိယာ အဋ္ဌင်္ဂိကာ မဂ္ဂါ, အဂ္ဂံ သေဋ္ဌံ ဝိသိဋ္ဌံ ပါမောက္ခံ ဥတ္တမံ ပဝရံ ဓမ္မံ န ပဿတိ န ဒက္ခတိ န ဩလောကေတိ န နိဇ္ဈာယတိ န ဥပပရိက္ခတီတိ – န ဟိ သေဋ္ဌတော ပဿတိ ဓမ္မမညံ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘န ဗြာဟ္မဏဿ ပရနေယျမတ္ထိ၊ ဓမ္မေသု နိစ္ဆေယျ သမုဂ္ဂဟီတံ။

တသ္မာ ဝိဝါဒါနိ ဥပါတိဝတ္တော၊ န ဟိ သေဋ္ဌတော ပဿတိ ဓမ္မမည’’န္တိ။

၁၄၃။

ဇာနာမိ ပဿာမိ တထေဝ ဧတံ၊ ဒိဋ္ဌိယာ ဧကေ ပစ္စေန္တိ သုဒ္ဓိံ။

အဒက္ခိ စေ ကိဉှိ တုမဿ တေန၊ အတိသိတွာ အညေန ဝဒန္တိ သုဒ္ဓိံ။

ဇာနာမိ ပဿာမိ တထေဝ ဧတန္တိ။ ဇာနာမီတိ ပရစိတ္တဉာဏေန [ပရစိတ္တဝိဇာနနဉာဏေန (သီ။) အဋ္ဌကထာ ဩလောကေတဗ္ဗာ] ဝါ ဇာနာမိ, ပုဗ္ဗေနိဝါသာနုဿတိဉာဏေန ဝါ ဇာနာမိ။ ပဿာမီတိ မံသစက္ခုနာ ဝါ ပဿာမိ, ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ဝါ ပဿာမိ။ တထေဝ ဧတန္တိ ဧတံ တထံ တစ္ဆံ ဘူတံ ယာထာဝံ အဝိပရီတန္တိ – ဇာနာမိ ပဿာမိ တထေဝ ဧတံ။

ဒိဋ္ဌိယာ ဧကေ ပစ္စေန္တိ သုဒ္ဓိန္တိ။ ဒိဋ္ဌိယာ ဧကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ သုဒ္ဓိံ ဝိသုဒ္ဓိံ ပရိသုဒ္ဓိံ, မုတ္တိံ ဝိမုတ္တိံ ပရိမုတ္တိံ ပစ္စေန္တိ။ ‘‘သဿတော လောကော, ဣဒမေဝ သစ္စံ မောဃမည’’န္တိ ဒိဋ္ဌိယာ ဧကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ သုဒ္ဓိံ ဝိသုဒ္ဓိံ ပရိသုဒ္ဓိံ, မုတ္တိံ ဝိမုတ္တိံ ပရိမုတ္တိံ ပစ္စေန္တိ။ ‘‘အသဿတော လောကော။ပေ။။ နေဝ ဟောတိ န န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ, ဣဒမေဝ သစ္စံ မောဃမည’’န္တိ ဒိဋ္ဌိယာ ဧကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ သုဒ္ဓိံ ဝိသုဒ္ဓိံ ပရိသုဒ္ဓိံ, မုတ္တိံ ဝိမုတ္တိံ ပရိမုတ္တိံ ပစ္စေန္တီတိ – ဒိဋ္ဌိယာ ဧကေ ပစ္စေန္တိ သုဒ္ဓိံ။

အဒက္ခိ စေ ကိဉှိ တုမဿ တေနာတိ။ အဒက္ခီတိ ပရစိတ္တဉာဏေန ဝါ အဒက္ခိ, ပုဗ္ဗေနိဝါသာနုဿတိဉာဏေန ဝါ အဒက္ခိ, မံသစက္ခုနာ ဝါ အဒက္ခိ, ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ဝါ အဒက္ခီတိ – အဒက္ခိ စေ။ ကိဉှိ တုမဿ တေနာတိ။ တဿ တေန ဒဿနေန ကိံ ကတံ? န ဒုက္ခပရိညာ အတ္ထိ, န သမုဒယဿ ပဟာနံ အတ္ထိ, န မဂ္ဂဘာဝနာ အတ္ထိ, န ဖလသစ္ဆိကိရိယာ အတ္ထိ, န ရာဂဿ သမုစ္ဆေဒပဟာနံ အတ္ထိ, န ဒေါသဿ သမုစ္ဆေဒပဟာနံ အတ္ထိ, န မောဟဿ သမုစ္ဆေဒပဟာနံ အတ္ထိ , န ကိလေသာနံ သမုစ္ဆေဒပဟာနံ အတ္ထိ, န သံသာရဝဋ္ဋဿ ဥပစ္ဆေဒေါ အတ္ထီတိ – အဒက္ခိ စေ ကိဉှိ တုမဿ တေန။

အတိသိတွာ အညေန ဝဒန္တိ သုဒ္ဓိန္တိ တေ တိတ္ထိယာ သုဒ္ဓိမဂ္ဂံ ဝိသုဒ္ဓိမဂ္ဂံ ပရိသုဒ္ဓိမဂ္ဂံ ဝေါဒါတမဂ္ဂံ ပရိဝေါဒါတမဂ္ဂံ အတိက္ကမိတွာ သမတိက္ကမိတွာ ဝီတိဝတ္တိတွာ အညတြ သတိပဋ္ဌာနေဟိ, အညတြ သမ္မပ္ပဓါနေဟိ, အညတြ ဣဒ္ဓိပါဒေဟိ, အညတြ ဣန္ဒ္ရိယေဟိ, အညတြ ဗလေဟိ အညတြ ဗောဇ္ဈင်္ဂေဟိ, အညတြ အရိယာ အဋ္ဌင်္ဂိကာ မဂ္ဂါ သုဒ္ဓိံ ဝိသုဒ္ဓိံ ပရိသုဒ္ဓိံ, မုတ္တိံ ဝိမုတ္တိံ ပရိမုတ္တိံ ဝဒန္တိ ကထေန္တိ ဘဏန္တိ ဒီပယန္တိ ဝေါဟရန္တီတိ။ ဧဝမ္ပိ အတိသိတွာ အညေန ဝဒန္တိ သုဒ္ဓိံ။

အထ ဝါ ဗုဒ္ဓါ စ ဗုဒ္ဓသာဝကာ စ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ စ တေသံ တိတ္ထိယာနံ အသုဒ္ဓိမဂ္ဂံ အဝိသုဒ္ဓိမဂ္ဂံ အပရိသုဒ္ဓိမဂ္ဂံ အဝေါဒါတမဂ္ဂံ အပရိဝေါဒါတမဂ္ဂံ အတိက္ကမိတွာ သမတိက္ကမိတွာ ဝီတိဝတ္တိတွာ စတူဟိ သတိပဋ္ဌာနေဟိ စတူဟိ သမ္မပ္ပဓါနေဟိ စတူဟိ ဣဒ္ဓိပါဒေဟိ ပဉ္စဟိ ဣန္ဒ္ရိယေဟိ ပဉ္စဟိ ဗလေဟိ သတ္တဟိ ဗောဇ္ဈင်္ဂေဟိ အရိယေန အဋ္ဌင်္ဂိကေန မဂ္ဂေန သုဒ္ဓိံ ဝိသုဒ္ဓိံ ပရိသုဒ္ဓိံ, မုတ္တိံ ဝိမုတ္တိံ ပရိမုတ္တိံ ဝဒန္တိ ကထေန္တိ ဘဏန္တိ ဒီပယန္တိ ဝေါဟရန္တီတိ – ဧဝမ္ပိ အတိသိတွာ အညေန ဝဒန္တိ သုဒ္ဓိံ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘ဇာနာမိ ပဿာမိ တထေဝ ဧတံ၊ ဒိဋ္ဌိယာ ဧကေ ပစ္စေန္တိ သုဒ္ဓိံ။

အဒက္ခိ စေ ကိဉှိ တုမဿ တေန၊ အတိသိတွာ အညေန ဝဒန္တိ သုဒ္ဓိ’’န္တိ။

၁၄၄။

ပဿံ နရော ဒက္ခတိ နာမရူပံ၊ ဒိသွာန ဝါ ဉာယတိ [ဉဿတိ (သီ။ သျာ။)] တာနိမေဝ။

ကာမံ ဗဟုံ ပဿတု အပ္ပကံ ဝါ၊ န ဟိ တေန သုဒ္ဓိံ ကုသလာ ဝဒန္တိ။

ပဿံ နရော ဒက္ခတိ နာမရူပန္တိ ပဿံ နရော ဒက္ခတိ ပရစိတ္တဉာဏေန ဝါ ပဿန္တော, ပုဗ္ဗေနိဝါသာနုဿတိဉာဏေန ဝါ ပဿန္တော, မံသစက္ခုနာ ဝါ ပဿန္တော, ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ဝါ ပဿန္တော နာမရူပံယေဝ ဒက္ခတိ နိစ္စတော သုခတော အတ္တတော, န တေသံ ဓမ္မာနံ သမုဒယံ ဝါ အတ္ထင်္ဂမံ ဝါ အဿာဒံ ဝါ အာဒီနဝံ ဝါ နိဿရဏံ ဝါ ဒက္ခတီတိ – ပဿံ နရော ဒက္ခတိ နာမရူပံ။

ဒိသွာန ဝါ ဉာယတိ တာနိမေဝါတိ။ ဒိသွာတိ ပရစိတ္တဉာဏေန ဝါ ဒိသွာ, ပုဗ္ဗေနိဝါသာနုဿတိဉာဏေန ဝါ ဒိသွာ, မံသစက္ခုနာ ဝါ ဒိသွာ, ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ဝါ ဒိသွာ, နာမရူပံယေဝ ဒိသွာ ဉာယတိ နိစ္စတော သုခတော အတ္တတော, န တေသံ ဓမ္မာနံ သမုဒယံ ဝါ အတ္ထင်္ဂမံ ဝါ အဿာဒံ ဝါ အာဒီနဝံ ဝါ နိဿရဏံ ဝါ ဉာယတီတိ – ဒိသွာန ဝါ ဉာယတိ တာနိမေဝ။

ကာမံ ဗဟုံ ပဿတု အပ္ပကံ ဝါတိ။ ကာမံ ဗဟုကံ ဝါ ပဿန္တော နာမရူပံ အပ္ပကံ ဝါ နိစ္စတော သုခတော အတ္တတောတိ – ကာမံ ဗဟုံ ပဿတု အပ္ပကံ ဝါ။

န ဟိ တေန သုဒ္ဓိံ ကုသလာ ဝဒန္တီတိ။ ကုသလာတိ ယေ တေ ခန္ဓကုသလာ ဓါတုကုသလာ အာယတနကုသလာ ပဋိစ္စသမုပ္ပါဒကုသလာ သတိပဋ္ဌာနကုသလာ သမ္မပ္ပဓါနကုသလာ ဣဒ္ဓိပါဒကုသလာ ဣန္ဒ္ရိယကုသလာ ဗလကုသလာ ဗောဇ္ဈင်္ဂကုသလာ မဂ္ဂကုသလာ ဖလကုသလာ နိဗ္ဗာနကုသလာ, တေ ကုသလာ ပရစိတ္တဉာဏေန ဝါ ပုဗ္ဗေနိဝါသာနုဿတိဉာဏေန ဝါ မံသစက္ခုနာ ဝါ ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ဝါ နာမရူပဒဿနေန သုဒ္ဓိံ ဝိသုဒ္ဓိံ ပရိသုဒ္ဓိံ မုတ္တိံ ဝိမုတ္တိံ ပရိမုတ္တိံ န ဝဒန္တိ န ကထေန္တိ န ဘဏန္တိ န ဒီပယန္တိ န ဝေါဟရန္တီတိ – န ဟိ တေန သုဒ္ဓိံ ကုသလာ ဝဒန္တိ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘ပဿံ နရော ဒက္ခတိ နာမရူပံ၊ ဒိသွာန ဝါ ဉာယတိ တာနိမေဝ။

ကာမံ ဗဟုံ ပဿတု အပ္ပကံ ဝါ၊ န ဟိ တေန သုဒ္ဓိံ ကုသလာ ဝဒန္တီ’’တိ။

၁၄၅။

နိဝိဿဝါဒီ န ဟိ သုဗ္ဗိနာယော၊ ပကပ္ပိတာ ဒိဋ္ဌိပုရေက္ခရာနော။

ယံ နိဿိတော တတ္ထ သုဘံ ဝဒါနော၊ သုဒ္ဓိံ ဝဒေါ တတ္ထ တထဒ္ဒသာ သော။

နိဝိဿဝါဒီ န ဟိ သုဗ္ဗိနာယောတိ။ ‘‘သဿတော လောကော, ဣဒမေဝ သစ္စံ မောဃမည’’န္တိ နိဝိဿဝါဒီ, ‘‘အသဿတော လောကော။ပေ။။ နေဝ ဟောတိ န န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ, ဣဒမေဝ သစ္စံ မောဃမည’’န္တိ – နိဝိဿဝါဒီ။ န ဟိ သုဗ္ဗိနာယောတိ။ နိဝိဿဝါဒီ ဒုဗ္ဗိနယော ဒုပ္ပညာပယော [ဒုပ္ပညာပိယော (သီ။) ဧဝမီဒိသေသု ဌာနေသု] ဒုန္နိဇ္ဈာပယော ဒုပ္ပေက္ခာပယော ဒုပ္ပသာဒယောတိ – နိဝိဿဝါဒီ န ဟိ သုဗ္ဗိနာယော။

ပကပ္ပိတာ ဒိဋ္ဌိပုရေက္ခရာနောတိ။ ကပ္ပိတာ ပကပ္ပိတာ အဘိသင်္ခတာ သဏ္ဌပိတာ ဒိဋ္ဌိံ ပုရေက္ခတော ကတွာ စရတိ။ ဒိဋ္ဌိဓဇော ဒိဋ္ဌိကေတု ဒိဋ္ဌာဓိပတေယျော ဒိဋ္ဌိယာ ပရိဝါရိတော စရတီတိ – ပကပ္ပိတာ ဒိဋ္ဌိပုရေက္ခရာနော။

ယံ နိဿိတော တတ္ထ သုဘံ ဝဒါနောတိ။ ယံ နိဿိတောတိ ယံ သတ္ထာရံ ဓမ္မက္ခာနံ ဂဏံ ဒိဋ္ဌိံ ပဋိပဒံ မဂ္ဂံ နိဿိတော အာနိဿိတော အလ္လီနော ဥပဂတော အဇ္ဈောသိတော အဓိမုတ္တောတိ – ယံ နိဿိတော။ တတ္ထာတိ သကာယ ဒိဋ္ဌိယာ သကာယ ခန္တိယာ သကာယ ရုစိယာ သကာယ လဒ္ဓိယာ။ သုဘံ ဝဒါနောတိ သုဘဝါဒေါ သောဘနဝါဒေါ ပဏ္ဍိတဝါဒေါ ထိရဝါဒေါ ဉာယဝါဒေါ ဟေတုဝါဒေါ လက္ခဏဝါဒေါ ကာရဏဝါဒေါ ဌာနဝါဒေါ သကာယ လဒ္ဓိယာတိ – ယံ နိဿိတော တတ္ထ သုဘံ ဝဒါနော။

သုဒ္ဓိံ ဝဒေါ တတ္ထ တထဒ္ဒသာ သောတိ။ သုဒ္ဓိဝါဒေါ ဝိသုဒ္ဓိဝါဒေါ ပရိသုဒ္ဓိဝါဒေါ ဝေါဒါတဝါဒေါ ပရိဝေါဒါတဝါဒေါ။ အထ ဝါ သုဒ္ဓိဒဿနော ဝိသုဒ္ဓိဒဿနော ပရိသုဒ္ဓိဒဿနော ဝေါဒါတဒဿနော ပရိဝေါဒါတဒဿနောတိ – သုဒ္ဓိံ ဝါဒေါ။ တတ္ထာတိ သကာယ ဒိဋ္ဌိယာ သကာယ ခန္တိယာ သကာယ ရုစိယာ သကာယ လဒ္ဓိယာ တထံ တစ္ဆံ ဘူတံ ယာထာဝံ အဝိပရီတန္တိ အဒ္ဒဿ အဒက္ခိ အပဿိ ပဋိဝိဇ္ဈီတိ – သုဒ္ဓိံ ဝါဒေါ တတ္ထ တထဒ္ဒသာ သော။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘နိဝိဿဝါဒီ န ဟိ သုဗ္ဗိနာယော၊ ပကပ္ပိတာ ဒိဋ္ဌိပုရေက္ခရာနော။

ယံ နိဿိတော တတ္ထ သုဘံ ဝဒါနော၊ သုဒ္ဓိံ ဝဒေါ တတ္ထ တထဒ္ဒသာ သော’’တိ။

၁၄၆။

န ဗြာဟ္မဏော ကပ္ပမုပေတိ သင်္ခါ၊ န ဒိဋ္ဌိသာရီ နပိ ဉာဏဗန္ဓု။

ဉတွာ စ သော သမ္မုတိယော ပုထုဇ္ဇာ၊ ဥပေက္ခတီ ဥဂ္ဂဟဏန္တိ မညေ။

န ဗြာဟ္မဏော ကပ္ပမုပေတိ သင်္ခါတိ။ နာတိ ပဋိက္ခေပေါ။ ဗြာဟ္မဏောတိ သတ္တန္နံ ဓမ္မာနံ ဗာဟိတတ္တာ ဗြာဟ္မဏော။ပေ။။ အသိတော တာဒိ ပဝုစ္စတေ သ ဗြဟ္မာ။ ကပ္ပါတိ ဒွေ ကပ္ပါ – တဏှာကပ္ပော စ ဒိဋ္ဌိကပ္ပော စ။ပေ။။ အယံ တဏှာကပ္ပော။ပေ။။ အယံ ဒိဋ္ဌိကပ္ပော။ သင်္ခါ ဝုစ္စတိ ဉာဏံ။ ယာ ပညာ ပဇာနနာ။ပေ။။ အမောဟော ဓမ္မဝိစယော သမ္မာဒိဋ္ဌိ။ န ဗြာဟ္မဏော ကပ္ပမုပေတိ သင်္ခါတိ။ ဗြာဟ္မဏော သင်္ခါယ ဇာနိတွာ တုလယိတွာ တီရယိတွာ ဝိဘာဝယိတွာ ဝိဘူတံ ကတွာ။ ‘‘သဗ္ဗေ သင်္ခါရာ အနိစ္စာ။ သဗ္ဗေ သင်္ခါရာ ဒုက္ခာ။ပေ။။ ယံ ကိဉ္စိ သမုဒယဓမ္မံ သဗ္ဗံ တံ နိရောဓဓမ္မ’’န္တ္န္တ္တိ သင်္ခါယ ဇာနိတွာ တုလယိတွာ တီရယိတွာ ဝိဘာဝယိတွာ ဝိဘူတံ ကတွာ တဏှာကပ္ပံ ဝါ ဒိဋ္ဌိကပ္ပံ ဝါ နေတိ န ဥပေတိ န ဥပဂစ္ဆတိ န ဂဏှာတိ န ပရာမသတိ နာဘိနိဝိသတီတိ – န ဗြာဟ္မဏော ကပ္ပမုပေတိ သင်္ခါ။

န ဒိဋ္ဌိသာရီ နပိ ဉာဏဗန္ဓူတိ။ တဿ ဒွါသဋ္ဌိ ဒိဋ္ဌိဂတာနိ ပဟီနာနိ သမုစ္ဆိန္နာနိ ဝူပသန္တာနိ ပဋိပဿဒ္ဓါနိ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကာနိ ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎာနိ။ သော ဒိဋ္ဌိယာ န ယာယတိ န နီယတိ န ဝုယှတိ န သံဟရီယတိ နပိ တံ ဒိဋ္ဌိဂတံ သာရတော ပစ္စေတိ န ပစ္စာဂစ္ဆတီတိ – န ဒိဋ္ဌိသာရီ။ နပိ ဉာဏဗန္ဓူတိ အဋ္ဌသမာပတ္တိဉာဏေန ဝါ ပဉ္စာဘိညာဉာဏေန ဝါ တဏှာဗန္ဓုံ ဝါ ဒိဋ္ဌိဗန္ဓုံ ဝါ န ကရောတိ န ဇနေတိ န သဉ္ဇနေတိ န နိဗ္ဗတ္တေတိ နာဘိနိဗ္ဗတ္တေတီတိ – န ဒိဋ္ဌိသာရီ နပိ ဉာဏဗန္ဓု။

ဉတွာ စ သော သမ္မုတိယော ပုထုဇ္ဇာတိ။ ဉတွာတိ ဉတွာ ဇာနိတွာ တုလယိတွာ တီရယိတွာ ဝိဘာဝယိတွာ ဝိဘူတံ ကတွာ။ ‘‘သဗ္ဗေ သင်္ခါရာ အနိစ္စာ’’တိ ဉတွာ ဇာနိတွာ တုလယိတွာ တီရယိတွာ ဝိဘာဝယိတွာ ဝိဘူတံ ကတွာ, ‘‘သဗ္ဗေ သင်္ခါရာ ဒုက္ခာ’’တိ။ပေ။။ ‘‘ယံ ကိဉ္စိ သမုဒယဓမ္မံ သဗ္ဗံ တံ နိရောဓဓမ္မ’’န္တိ ဉတွာ ဇာနိတွာ တုလယိတွာ တီရယိတွာ ဝိဘာဝယိတွာ ဝိဘူတံ ကတွာတိ – ဉတွာ စ သော။ သမ္မုတိယော ဝုစ္စန္တိ ဒွါသဋ္ဌိ ဒိဋ္ဌိဂတာနိ ဒိဋ္ဌိသမ္မုတိယော။ ပုထုဇ္ဇာတိ ပုထုဇ္ဇနေဟိ ဇနိတာ ဝါ တာ သမ္မုတိယောတိ – ပုထုဇ္ဇာ။ ပုထု နာနာဇနေဟိ ဇနိတာ ဝါ သမ္မုတိယောတိ ပုထုဇ္ဇာတိ – ဉတွာ စ သော သမ္မုတိယော ပုထုဇ္ဇာ။

ဥပေက္ခတီ ဥဂ္ဂဟဏန္တိ မညေတိ။ အညေ တဏှာဝသေန ဒိဋ္ဌိဝသေန ဂဏှန္တိ ပရာမသန္တိ အဘိနိဝိသန္တိ။ အရဟာ ဥပေက္ခတိ န ဂဏှာတိ န ပရာမသတိ နာဘိနိဝိသတီတိ – ဥပေက္ခတီ ဥဂ္ဂဟဏန္တိ မညေ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘န ဗြာဟ္မဏော ကပ္ပမုပေတိ သင်္ခါ၊ န ဒိဋ္ဌိသာရီ နပိ ဉာဏဗန္ဓု။

ဉတွာ စ သော သမ္မုတိယော ပုထုဇ္ဇာ၊ ဥပေက္ခတီ ဥဂ္ဂဟဏန္တိ မညေ’’တိ။

၁၄၇။

ဝိဿဇ္ဇ ဂန္ထာနိ မုနီဓ လောကေ၊ ဝိဝါဒဇာတေသု န ဝဂ္ဂသာရီ။

သန္တော အသန္တေသု ဥပေက္ခကော သော၊ အနုဂ္ဂဟော ဥဂ္ဂဟဏန္တိ မညေ။

ဝိဿဇ္ဇ ဂန္ထာနိ မုနီဓ လောကေတိ။ ဂန္ထာတိ စတ္တာရော ဂန္ထာ – အဘိဇ္ဈာ ကာယဂန္ထော, ဗျာပါဒေါ ကာယဂန္ထော, သီလဗ္ဗတပရာမာသော ကာယဂန္ထော, ဣဒံသစ္စာဘိနိဝေသော ကာယဂန္ထော။ အတ္တနော ဒိဋ္ဌိယာ ရာဂေါ အဘိဇ္ဈာ ကာယဂန္ထော, ပရဝါဒေသု အာဃာတော အပ္ပစ္စယော ဗျာပါဒေါ ကာယဂန္ထော, အတ္တနော သီလံ ဝါ ဝတံ ဝါ သီလဗ္ဗတံ ဝါ ပရာမသတိ သီလဗ္ဗတပရာမာသော ကာယဂန္ထော, အတ္တနော ဒိဋ္ဌိံ အဘိနိဝေသော ကာယဂန္ထော ဣဒံသစ္စာဘိနိဝေသော ကာယဂန္ထော။ ဝိဿဇ္ဇာတိ ဂန္ထေ ဝေါဿဇ္ဇိတွာ ဝိဿဇ္ဇ။ အထ ဝါ ဂန္ထေ ဂဓိတေ ဂန္ထိတေ [ဂထိတေ ဂဏ္ဌိတေ (ဗဟူသု) သုဒ္ဓဋ္ဌကသုတ္တေ သတ္တမဂါထာဝဏ္ဏနာ ဩလောကေတဗ္ဗာ] ဗန္ဓေ ဝိဗန္ဓေ အာဗန္ဓေ [ဗဒ္ဓေ ဝိဗဒ္ဓေ အာဗဒ္ဓေ (သီ။)] လဂ္ဂေ လဂ္ဂိတေ ပလိဗုဒ္ဓေ ဗန္ဓနေ ဖောဋယိတွာ ဝိဿဇ္ဇ။ ယထာ ဝယှံ ဝါ ရထံ ဝါ သကဋံ ဝါ သန္ဒမာနိကံ ဝါ သဇ္ဇံ ဝိဿဇ္ဇံ ကရောန္တိ ဝိကောပေန္တိ; ဧဝမေဝ ဂန္ထေ ဝေါဿဇ္ဇိတွာ ဝိဿဇ္ဇ။ အထ ဝါ ဂန္ထေ ဂထိတေ ဂဏ္ဌိတေ ဗန္ဓေ ဝိဗန္ဓေ အာဗန္ဓေ လဂ္ဂေ လဂ္ဂိတေ ပလိဗုဒ္ဓေ ဗန္ဓနေ ဖောဋယိတွာ ဝိဿဇ္ဇ။ မုနီတိ။ မောနံ ဝုစ္စတိ ဉာဏံ။ပေ။။ သင်္ဂဇာလမတိစ္စ သော မုနိ။ ဣဓါတိ ဣမိဿာ ဒိဋ္ဌိယာ။ပေ။။ ဣမသ္မိံ မနုဿလောကေတိ – ဝိဿဇ္ဇ ဂန္ထာနိ မုနီဓ လောကေ။

ဝိဝါဒဇာတေသု န ဝဂ္ဂသာရီတိ။ ဝိဝါဒဇာတေသု သဉ္ဇာတေသု နိဗ္ဗတ္တေသု အဘိနိဗ္ဗတ္တေသု ပါတုဘူတေသု [ဝိဝါဒေ ဇာတေ သဉ္ဇာတေ နိဗ္ဗတ္တေ အဘိနိဗ္ဗတ္တေ ပါတုဘူတေ (သီ။ က။)] ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆန္တေသု ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆန္တေသု ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆန္တေသု မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆန္တေသု န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ရာဂဝသေန ဂစ္ဆတိ, န ဒေါသဝသေန ဂစ္ဆတိ, န မောဟဝသေန ဂစ္ဆတိ, န မာနဝသေန ဂစ္ဆတိ, န ဒိဋ္ဌိဝသေန ဂစ္ဆတိ, န ဥဒ္ဓစ္စဝသေန ဂစ္ဆတိ, န ဝိစိကိစ္ဆာဝသေန ဂစ္ဆတိ, န အနုသယဝသေန ဂစ္ဆတိ, န ဝဂ္ဂေဟိ ဓမ္မေဟိ ယာယတိ နီယတိ ဝုယှတိ သံဟရီယတီတိ – ဝိဝါဒဇာတေသု န ဝဂ္ဂသာရီ။

သန္တော အသန္တေသု ဥပေက္ခကော သောတိ။ သန္တောတိ ရာဂဿ သန္တတ္တာ သန္တော, ဒေါသဿ သန္တတ္တာ သန္တော, မောဟဿ သန္တတ္တာ သန္တော။ပေ။။ သဗ္ဗာကုသလာဘိသင်္ခါရာနံ သန္တတ္တာ သမိတတ္တာ ဝူပသမိတတ္တာ ဝိဇ္ဈာတတ္တာ နိဗ္ဗုတတ္တာ ဝိဂတတ္တာ ပဋိပဿဒ္ဓတ္တာ သန္တော ဥပသန္တော ဝူပသန္တော နိဗ္ဗုတော ပဋိပဿဒ္ဓေါတိ – သန္တော။ အသန္တေသူတိ အသန္တေသု အနုပသန္တေသု အဝူပသန္တေသု အနိဗ္ဗုတေသု အပ္ပဋိပဿဒ္ဓေသူတိ – သန္တော အသန္တေသု။ ဥပေက္ခကော သောတိ အရဟာ ဆဠင်္ဂုပေက္ခာယ သမန္နာဂတော စက္ခုနာ ရူပံ ဒိသွာ နေဝ သုမနော ဟောတိ န ဒုမ္မနော ဥပေက္ခကော ဝိဟရတိ သတော သမ္ပဇာနော။ သောတေန သဒ္ဒံ သုတွာ။ပေ။။ ကာလံ ကင်္ခတိ ဘာဝိတော သန္တောတိ – သန္တော အသန္တေသု ဥပေက္ခကော သော။

အနုဂ္ဂဟော ဥဂ္ဂဟဏန္တိ မညေတိ။ အညေ တဏှာဝသေန ဒိဋ္ဌိဝသေန ဂဏှန္တေ ပရာမသန္တေ အဘိနိဝိသန္တေ။ အရဟာ ဥပေက္ခတိ န ဂဏှာတိ န ပရာမသတိ နာဘိနိဝိသတီတိ – အနုဂ္ဂဟော ဥဂ္ဂဟဏန္တိ မညေ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘ဝိဿဇ္ဇ ဂန္ထာနိ မုနီဓ လောကေ၊ ဝိဝါဒဇာတေသု န ဝဂ္ဂသာရီ။

သန္တော အသန္တေသု ဥပေက္ခကော သော၊ အနုဂ္ဂဟော ဥဂ္ဂဟဏန္တိ မညေ’’တိ။

၁၄၈။

ပုဗ္ဗာသဝေ ဟိတွာ နဝေ အကုဗ္ဗံ၊ န ဆန္ဒဂူ နောပိ နိဝိဿဝါဒီ။

သ ဝိပ္ပမုတ္တော ဒိဋ္ဌိဂတေဟိ ဓီရော၊ န လိမ္ပတိ လောကေ အနတ္တဂရဟီ။

ပုဗ္ဗာသဝေ ဟိတွာ နဝေ အကုဗ္ဗန္တိ။ ပုဗ္ဗာသဝါ ဝုစ္စန္တိ အတီတာ ရူပဝေဒနာသညာသင်္ခါရဝိညာဏာ။ အတီတေ သင်္ခါရေ အာရဗ္ဘ ယေ ကိလေသာ ဥပ္ပဇ္ဇေယျုံ တေ ကိလေသေ ဟိတွာ စဇိတွာ ပရိစ္စဇိတွာ ပဇဟိတွာ ဝိနောဒေတွာ ဗျန္တိံ ကရိတွာ အနဘာဝံ ဂမေတွာတိ – ပုဗ္ဗာသဝေ ဟိတွာ။ နဝေ အကုဗ္ဗန္တိ နဝါ ဝုစ္စန္တိ ပစ္စုပ္ပန္နာ ရူပဝေဒနာသညာသင်္ခါရဝိညာဏာ။ ပစ္စုပ္ပန္နေ သင်္ခါရေ အာရဗ္ဘ ဆန္ဒံ [ခန္တိံ (က။)] အကုဗ္ဗမာနော ပေမံ အကုဗ္ဗမာနော ရာဂံ အကုဗ္ဗမာနော အဇနယမာနော အသဉ္ဇနယမာနော အနိဗ္ဗတ္တယမာနော အနဘိနိဗ္ဗတ္တယမာနောတိ – ပုဗ္ဗာသဝေ ဟိတွာ နဝေ အကုဗ္ဗံ။

န ဆန္ဒဂူ နောပိ နိဝိဿဝါဒီတိ။ န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ , န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ရာဂဝသေန ဂစ္ဆတိ , န ဒေါသဝသေန ဂစ္ဆတိ, န မောဟဝသေန ဂစ္ဆတိ, န မာနဝသေန ဂစ္ဆတိ, န ဒိဋ္ဌိဝသေန ဂစ္ဆတိ, န ဥဒ္ဓစ္စဝသေန ဂစ္ဆတိ, န ဝိစိကိစ္ဆာဝသေန ဂစ္ဆတိ, န အနုသယဝသေန ဂစ္ဆတိ, န ဝဂ္ဂေဟိ ဓမ္မေဟိ ယာယတိ နီယတိ ဝုယှတိ န သံဟရီယတီတိ – န ဆန္ဒဂူ။ နောပိ နိဝိဿဝါဒီတိ ‘‘သဿတော လောကော, ဣဒမေဝ သစ္စံ မောဃမည’’န္တိ န နိဝိဿဝါဒီ။ပေ။။ ‘‘နေဝ ဟောတိ န န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ, ဣဒမေဝ သစ္စံ မောဃမည’’န္တိ န နိဝိဿဝါဒီတိ – န ဆန္ဒဂူ နောပိ နိဝိဿဝါဒီ။

သ ဝိပ္ပမုတ္တော ဒိဋ္ဌိဂတေဟိ ဓီရောတိ တဿ ဒွါသဋ္ဌိ ဒိဋ္ဌိဂတာနိ ပဟီနာနိ သမုစ္ဆိန္နာနိ ဝူပသန္တာနိ ပဋိပဿဒ္ဓါနိ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကာနိ ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎာနိ။ သော ဒိဋ္ဌိဂတေဟိ ဝိပ္ပမုတ္တော ဝိသညုတ္တော ဝိမရိယာဒိကတေန စေတသာ ဝိဟရတိ။ ဓီရောတိ ဓီရော ပဏ္ဍိတော ပညဝါ ဗုဒ္ဓိမာ ဉာဏီ ဝိဘာဝီ မေဓါဝီတိ – သ ဝိပ္ပမုတ္တော ဒိဋ္ဌိဂတေဟိ ဓီရော။

န လိမ္ပတိ လောကေ အနတ္တဂရဟီတိ။ လေပါတိ ဒွေ လေပါ – တဏှာလေပေါ စ ဒိဋ္ဌိလေပေါ စ။ပေ။။ အယံ တဏှာလေပေါ ။ပေ။။ အယံ ဒိဋ္ဌိလေပေါ။ တဿ တဏှာလေပေါ ပဟီနော, ဒိဋ္ဌိလေပေါ ပဋိနိဿဋ္ဌော; တဿ တဏှာလေပဿ ပဟီနတ္တာ, ဒိဋ္ဌိလေပဿ ပဋိနိဿဋ္ဌတ္တာ အပါယလောကေ န လိမ္ပတိ, မနုဿလောကေ န လိမ္ပတိ, ဒေဝလောကေ န လိမ္ပတိ, ခန္ဓလောကေ န လိမ္ပတိ, ဓါတုလောကေ န လိမ္ပတိ, အာယတနလောကေ န လိမ္ပတိ န ပလိမ္ပတိ န ဥပလိမ္ပတိ, အလိတ္တော အပလိတ္တော အနုပလိတ္တော နိက္ခန္တော နိဿဋော ဝိပ္ပမုတ္တော ဝိသညုတ္တော ဝိမရိယာဒိကတေန စေတသာ ဝိဟရတီတိ – န လိမ္ပတိ လောကေ။

အနတ္တဂရဟီတိ ဒွီဟိ ကာရဏေဟိ အတ္တာနံ ဂရဟတိ – ကတတ္တာ စ အကတတ္တာ စ။ ကထံ ကတတ္တာ စ အကတတ္တာ စ အတ္တာနံ ဂရဟတိ? ‘‘ကတံ မေ ကာယဒုစ္စရိတံ, အကတံ မေ ကာယသုစရိတ’’န္တိ အတ္တာနံ ဂရဟတိ။ ‘‘ကတံ မေ ဝစီဒုစ္စရိတံ။ပေ။။ ကတံ မေ မနောဒုစ္စရိတံ ။ ကတော မေ ပါဏာတိပါတော။ပေ။။ ကတာ မေ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ, အကတာ မေ သမ္မာဒိဋ္ဌီ’’တိ အတ္တာနံ ဂရဟတိ။ ဧဝံ ကတတ္တာ စ အကတတ္တာ စ အတ္တာနံ ဂရဟတိ။

အထ ဝါ ‘‘သီလေသုမှိ န ပရိပူရကာရီ’’တိ အတ္တာနံ ဂရဟတိ။ ‘‘ဣန္ဒ္ရိယေသုမှိ အဂုတ္တဒွါရော’’တိ။ ‘‘ဘောဇနေမှိ အမတ္တညူ’’တိ။ ‘‘ဇာဂရိယမှိ အနနုယုတ္တော’’တိ။ ‘‘န သတိသမ္ပဇညေနာမှိ သမန္နာဂတော’’တိ။ ‘‘အဘာဝိတာ မေ စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနာ’’တိ။ ‘‘အဘာဝိတာ မေ စတ္တာရော သမ္မပ္ပဓါနာ’’တိ။ ‘‘အဘာဝိတာ မေ စတ္တာရော ဣဒ္ဓိပါဒါ’’တိ။ ‘‘အဘာဝိတာနိ မေ ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနီ’’တိ။ ‘‘အဘာဝိတာနိ မေ ပဉ္စ ဗလာနီ’’တိ။ ‘‘အဘာဝိတာ မေ သတ္တ ဗောဇ္ဈင်္ဂါ’’တိ။ ‘‘အဘာဝိတော မေ အရိယော အဋ္ဌင်္ဂိကော မဂ္ဂေါ’’တိ။ ‘‘ဒုက္ခံ မေ အပရိညာတ’’န္တိ။ ‘‘ဒုက္ခသမုဒယော မေ အပ္ပဟီနော’’တိ။ ‘‘မဂ္ဂေါ မေ အဘာဝိတော’’တိ။ ‘‘နိရောဓေါ မေ အသစ္ဆိကတော’’တိ အတ္တာနံ ဂရဟတိ။ ဧဝံ ကတတ္တာ စ အကတတ္တာ စ အတ္တာနံ ဂရဟတိ။ ဧဝံ အတ္တဂရဟီ။ တယိဒံ ကမ္မံ အကုဗ္ဗမာနော အဇနယမာနော အသဉ္ဇနယမာနော အနိဗ္ဗတ္တယမာနော အနဘိနိဗ္ဗတ္တယမာနော အနတ္တဂရဟီတိ – န လိမ္ပတိ လောကေ အနတ္တဂရဟီ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘ပုဗ္ဗာသဝေ ဟိတွာ နဝေ အကုဗ္ဗံ၊ န ဆန္ဒဂူ နောပိ နိဝိဿဝါဒီ။

သ ဝိပ္ပမုတ္တော ဒိဋ္ဌိဂတေဟိ ဓီရော၊ န လိမ္ပတိ လောကေ အနတ္တဂရဟီ’’တိ။

၁၄၉။

သ သဗ္ဗဓမ္မေသု ဝိသေနိဘူတော၊ ယံ ကိဉ္စိ ဒိဋ္ဌံ ဝ သုတံ မုတံ ဝါ။

သ ပန္နဘာရော မုနိ ဝိပ္ပမုတ္တော၊ န ကပ္ပိယော နူပရတော န ပတ္ထိယော။[ဣတိ ဘဂဝါ]

သ သဗ္ဗဓမ္မေသု ဝိသေနိဘူတော ယံ ကိဉ္စိ ဒိဋ္ဌံ ဝ သုတံ မုတံ ဝါတိ။ သေနာ ဝုစ္စတိ မာရသေနာ။ ကာယဒုစ္စရိတံ မာရသေနာ, ဝစီဒုစ္စရိတံ မာရသေနာ, မနောဒုစ္စရိတံ မာရသေနာ, ရာဂေါ။ ဒေါသော။ မောဟော။ ကောဓေါ။ ဥပနာဟော။ မက္ခော။ ပဠာသော။ ဣဿာ။ မစ္ဆရိယံ။ မာယာ။ သာဌေယျံ။ ထမ္ဘော။ သာရမ္ဘော။ မာနော။ အတိမာနော။ မဒေါ။ ပမာဒေါ။ သဗ္ဗေ ကိလေသာ။ သဗ္ဗေ ဒုစ္စရိတာ။ သဗ္ဗေ ဒရထာ။ သဗ္ဗေ ပရိဠာဟာ။ သဗ္ဗေ သန္တာပါ။ သဗ္ဗာကုသလာဘိသင်္ခါရာ မာရသေနာ။

ဝုတ္တဉ္ဟေတံ ဘဂဝတာ –

‘‘ကာမာ တေ ပဌမာ သေနာ၊ ဒုတိယာ အရတိ ဝုစ္စတိ။ပေ။။ ။

န နံ အသုရော ဇိနာတိ၊ ဇေတွာဝ လဘတေ သုခ’’န္တိ။

ယတော စတူဟိ အရိယမဂ္ဂေဟိ သဗ္ဗာ စ မာရသေနာ သဗ္ဗေ စ ပဋိသေနိကရာ ကိလေသာ ဇိတာ စ ပရာဇိတာ စ ဘဂ္ဂါ ဝိပ္ပလုဂ္ဂါ ပရမ္မုခါ – သော ဝုစ္စတိ ဝိသေနိဘူတော။ သော ဒိဋ္ဌေ ဝိသေနိဘူတော, သုတေ။ မုတေ ။ ဝိညာတေ ဝိသေနိဘူတောတိ – သ သဗ္ဗဓမ္မေသု ဝိသေနိဘူတော, ယံ ကိဉ္စိ ဒိဋ္ဌံ ဝ သုတံ မုတံ ဝါ။

သ ပန္နဘာရော မုနိ ဝိပ္ပမုတ္တောတိ။ ဘာရာတိ တယော ဘာရာ – ခန္ဓဘာရော, ကိလေသဘာရော, အဘိသင်္ခါရဘာရော။ ကတမော ခန္ဓဘာရော? ပဋိသန္ဓိယာ ရူပံ ဝေဒနာ သညာ သင်္ခါရာ ဝိညာဏံ – အယံ ခန္ဓဘာရော။ ကတမော ကိလေသဘာရော? ရာဂေါ ဒေါသော မောဟော။ပေ။။ သဗ္ဗာကုသလာဘိသင်္ခါရာ – အယံ ကိလေသဘာရော။ ကတမော အဘိသင်္ခါရဘာရော? ပုညာဘိသင်္ခါရော အပုညာဘိသင်္ခါရော အာနေဉ္ဇာဘိသင်္ခါရော – အယံ အဘိသင်္ခါရဘာရော။ ယတော ခန္ဓဘာရော စ ကိလေသဘာရော စ အဘိသင်္ခါရဘာရော စ ပဟီနာ ဟောန္တိ ဥစ္ဆိန္နမူလာ တာလာဝတ္ထုကတာ အနဘာဝံကတာ အာယတိံ အနုပ္ပါဒဓမ္မာ, သော ဝုစ္စတိ ပန္နဘာရော ပတိတဘာရော ဩရောပိတဘာရော သမောရောပိတဘာရော နိက္ခိတ္တဘာရော ပဋိပဿဒ္ဓဘာရော။

မုနီတိ မောနံ ဝုစ္စတိ ဉာဏံ။ ယာ ပညာ ပဇာနနာ ဝိစယော ပဝိစယော ဓမ္မဝိစယော သလ္လက္ခဏာ ဥပလက္ခဏာ ပစ္စုပလက္ခဏာ, ပဏ္ဍိစ္စံ ကောသလ္လံ နေပုညံ ဝေဘဗျာ စိန္တာ ဥပပရိက္ခာ ဘူရိ မေဓါ ပရိနာယိကာ ဝိပဿနာ သမ္ပဇညံ ပတောဒေါ ပညာ ပညိန္ဒ္ရိယံ ပညာဗလံ ပညာသတ္ထံ ပညာပါသာဒေါ ပညာအာလောကော ပညာဩဘာသော ပညာပဇ္ဇောတော ပညာရတနံ အမောဟော ဓမ္မဝိစယော သမ္မာဒိဋ္ဌိ။ တေန ဉာဏေန သမန္နာဂတော မုနိ မောနပ္ပတ္တော။

တီဏိ မောနေယျာနိ – ကာယမောနေယျံ, ဝစီမောနေယျံ, မနောမောနေယျံ။ ကတမံ ကာယမောနေယျံ? တိဝိဓါနံ ကာယဒုစ္စရိတာနံ [တိဝိဓကာယဒုစ္စရိတာနံ (က။) မဟာနိ။ ၁၄] ပဟာနံ ကာယမောနေယျံ, တိဝိဓံ ကာယသုစရိတံ ကာယမောနေယျံ, ကာယာရမ္မဏေ ဉာဏံ ကာယမောနေယျံ, ကာယပရိညာ ကာယမောနေယျံ, ပရိညာသဟဂတော မဂ္ဂေါ ကာယမောနေယျံ, ကာယေ ဆန္ဒရာဂဿ ပဟာနံ ကာယမောနေယျံ, ကာယသင်္ခါရနိရောဓေါ စတုတ္ထဇ္ဈာနသမာပတ္တိ ကာယမောနေယျံ – ဣဒံ ကာယမောနေယျံ။

ကတမံ ဝစီမောနေယျံ? စတုဗ္ဗိဓါနံ ဝစီဒုစ္စရိတာနံ ပဟာနံ ဝစီမောနေယျံ, စတုဗ္ဗိဓံ ဝစီသုစရိတံ ဝစီမောနေယျံ, ဝါစာရမ္မဏေ ဉာဏံ ဝစီမောနေယျံ, ဝါစာပရိညာ ဝစီမောနေယျံ, ပရိညာသဟဂတော မဂ္ဂေါ ဝစီမောနေယျံ, ဝါစာယ ဆန္ဒရာဂဿ ပဟာနံ ဝစီမောနေယျံ, ဝစီသင်္ခါရနိရောဓေါ ဒုတိယဇ္ဈာနသမာပတ္တိ ဝစီမောနေယျံ – ဣဒံ ဝစီမောနေယျံ။

ကတမံ မနောမောနေယျံ? တိဝိဓါနံ မနောဒုစ္စရိတာနံ ပဟာနံ မနောမောနေယျံ, တိဝိဓံ မနောသုစရိတံ မနောမောနေယျံ, စိတ္တာရမ္မဏေ ဉာဏံ မနောမောနေယျံ, စိတ္တပရိညာ မနောမောနေယျံ, ပရိညာသဟဂတော မဂ္ဂေါ မနောမောနေယျံ, စိတ္တေ ဆန္ဒရာဂဿ ပဟာနံ မနောမောနေယျံ, စိတ္တသင်္ခါရနိရောဓေါ သညာဝေဒယိတနိရောဓသမာပတ္တိ မနောမောနေယျံ – ဣဒံ မနောမောနေယျံ။

‘‘ကာယမုနိံ ဝါစာမုနိံ၊ မနောမုနိမနာသဝံ။

မုနိံ မောနေယျသမ္ပန္နံ၊ အာဟု သဗ္ဗပ္ပဟာယိနံ။

‘‘ကာယမုနိံ ဝါစာမုနိံ၊ မနောမုနိမနာသဝံ။

မုနိံ မောနေယျသမ္ပန္နံ၊ အာဟု နိနှာတပါပက’’န္တိ [နိနဟာတပါပကန္တိ (သီ။)]။

ဣမေဟိ တီဟိ မောနေယျေဟိ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတာ ဆ မုနိနော [မုနယော (သီ။ သျာ။ က။)] – အဂါရမုနိနော, အနဂါရမုနိနော, သေခမုနိနော, အသေခမုနိနော, ပစ္စေကမုနိနော, မုနိမုနိနောတိ [မုနိမုနိနော (သီ။ သျာ။ က။) မဟာနိ။ ၁၄]။ ကတမေ အဂါရမုနိနော? ယေ တေ အဂါရိကာ ဒိဋ္ဌပဒါ ဝိညာတသာသနာ – ဣမေ အဂါရမုနိနော။ ကတမေ အနဂါရမုနိနော? ယေ တေ ပဗ္ဗဇိတာ ဒိဋ္ဌပဒါ ဝိညာတသာသနာ – ဣမေ အနဂါရမုနိနော။ သတ္တ သေခါ သေခမုနိနော, အရဟန္တော အသေခမုနိနော။ ပစ္စေကဗုဒ္ဓါ ပစ္စေကမုနိနော။ မုနိမုနိနော ဝုစ္စန္တိ တထာဂတာ အရဟန္တော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓါ။

‘‘န မောနေန မုနိ ဟောတိ၊ မူဠှရူပေါ အဝိဒ္ဒသု။

ယော စ တုလံဝ ပဂ္ဂယှ၊ ဝရမာဒါယ ပဏ္ဍိတော။

‘‘ပါပါနိ ပရိဝဇ္ဇေတိ၊ သ မုနိ တေန သော မုနိ။

ယော မုနာတိ ဥဘော လောကေ၊ မုနိ တေန ပဝုစ္စတိ။

‘‘အသတဉ္စ သတဉ္စ ဉတွာ ဓမ္မံ၊ အဇ္ဈတ္တံ ဗဟိဒ္ဓါ စ သဗ္ဗလောကေ။

ဒေဝမနုဿေဟိ ပူဇိတော ယော၊ သင်္ဂဇာလမတိစ္စ သော မုနိ’’။

ဝိပ္ပမုတ္တောတိ မုနိနော ရာဂါ စိတ္တံ မုတ္တံ ဝိမုတ္တံ သုဝိမုတ္တံ; ဒေါသာ စိတ္တံ။ မောဟာ စိတ္တံ မုတ္တံ ဝိမုတ္တံ သုဝိမုတ္တံ။ပေ။။ သဗ္ဗာကုသလာဘိသင်္ခါရေဟိ စိတ္တံ မုတ္တံ ဝိမုတ္တံ သုဝိမုတ္တန္တိ – သ ပန္နဘာရော မုနိ ဝိပ္ပမုတ္တော။

န ကပ္ပိယော နူပရတော န ပတ္ထိယောတိ ဘဂဝါတိ။ ကပ္ပါတိ ဒွေ ကပ္ပါ – တဏှာကပ္ပော စ ဒိဋ္ဌိကပ္ပော စ။ပေ။။ အယံ တဏှာကပ္ပော။ပေ။။ အယံ ဒိဋ္ဌိကပ္ပော။ တဿ တဏှာကပ္ပော ပဟီနော, ဒိဋ္ဌိကပ္ပော ပဋိနိဿဋ္ဌော; တဏှာကပ္ပဿ ပဟီနတ္တာ ဒိဋ္ဌိကပ္ပဿ ပဋိနိဿဋ္ဌတ္တာ တဏှာကပ္ပံ ဝါ ဒိဋ္ဌိကပ္ပံ ဝါ န ကပ္ပေတိ န ဇနေတိ န သဉ္ဇနေတိ န နိဗ္ဗတ္တေတိ နာဘိနိဗ္ဗတ္တေတီတိ – န ကပ္ပိယော။ နူပရတောတိ။ သဗ္ဗေ ဗာလပုထုဇ္ဇနာ ရဇ္ဇန္တိ, ပုထုဇ္ဇနကလျာဏကံ ဥပါဒါယ သတ္တ သေခါ အပ္ပတ္တဿ ပတ္တိယာ အနဓိဂတဿ အဓိဂမာယ အသစ္ဆိကတဿ သစ္ဆိကိရိယာယ အာရမန္တိ ဝိရမန္တိ ပဋိဝိရမန္တိ, အရဟာ အာရတော ဝိရတော ပဋိဝိရတော နိက္ခန္တော နိဿဋော ဝိပ္ပမုတ္တော ဝိသညုတ္တော ဝိမရိယာဒိကတေန စေတသာ ဝိဟရတီတိ – န ကပ္ပိယော နူပရတော။ န ပတ္ထိယောတိ။ ပတ္ထနာ ဝုစ္စတိ တဏှာ။ ယော ရာဂေါ သာရာဂေါ။ပေ။။ အဘိဇ္ဈာ လောဘော အကုသလမူလံ။ ယဿေသာ ပတ္ထနာ တဏှာ ပဟီနာ သမုစ္ဆိန္နာ ဝူပသန္တာ ပဋိပဿဒ္ဓါ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကာ ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎာ, သော ဝုစ္စတိ န ပတ္ထိယော။

ဘဂဝါတိ ဂါရဝါဓိဝစနံ။ အပိ စ ဘဂ္ဂရာဂေါတိ ဘဂဝါ, ဘဂ္ဂဒေါသောတိ ဘဂဝါ, ဘဂ္ဂမောဟောတိ ဘဂဝါ, ဘဂ္ဂမာနောတိ ဘဂဝါ, ဘဂ္ဂဒိဋ္ဌီတိ ဘဂဝါ, ဘဂ္ဂကဏ္ဍကောတိ ဘဂဝါ, ဘဂ္ဂကိလေသောတိ ဘဂဝါ, ဘဇိ ဝိဘဇိ ပဝိဘဇိ ဓမ္မရတနန္တိ ဘဂဝါ, ဘဝါနံ အန္တကရောတိ ဘဂဝါ, ဘာဝိတကာယော ဘာဝိတသီလော ဘာဝိတစိတ္တော ဘာဝိတပညောတိ ဘဂဝါ; ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ အရညဝနပတ္ထာနိ ပန္တာနိ သေနာသနာနိ အပ္ပသဒ္ဒါနိ အပ္ပနိဂ္ဃောသာနိ ဝိဇနဝါတာနိ မနုဿရာဟဿေယျကာနိ ပဋိသလ္လာနသာရုပ္ပါနီတိ ဘဂဝါ, ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရာနန္တိ ဘဂဝါ, ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ အတ္ထရသဿ ဓမ္မရသဿ ဝိမုတ္တိရသဿ အဓိသီလဿ အဓိစိတ္တဿ အဓိပညာယာတိ ဘဂဝါ, ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ စတုန္နံ ဈာနာနံ စတုန္နံ အပ္ပမညာနံ စတုန္နံ အရူပသမာပတ္တီနန္တိ ဘဂဝါ, ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ အဋ္ဌန္နံ ဝိမောက္ခာနံ အဋ္ဌန္နံ အဘိဘာယတနာနံ နဝန္နံ အနုပုဗ္ဗဝိဟာရသမာပတ္တီနန္တိ ဘဂဝါ, ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ ဒသန္နံ သညာဘာဝနာနံ ဒသန္နံ ကသိဏသမာပတ္တီနံ အာနာပါနဿတိသမာဓိဿ အသုဘသမာပတ္တိယာတိ ဘဂဝါ, ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ စတုန္နံ သတိပဋ္ဌာနာနံ စတုန္နံ သမ္မပ္ပဓါနာနံ စတုန္နံ ဣဒ္ဓိပါဒါနံ ပဉ္စန္နံ ဣန္ဒ္ရိယာနံ ပဉ္စန္နံ ဗလာနံ သတ္တန္နံ ဗောဇ္ဈင်္ဂါနံ အရိယဿ အဋ္ဌင်္ဂိကဿ မဂ္ဂဿာတိ ဘဂဝါ, ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ ဒသန္နံ တထာဂတဗလာနံ စတုန္နံ ဝေသာရဇ္ဇာနံ စတုန္နံ ပဋိသမ္ဘိဒါနံ ဆန္နံ အဘိညာနံ ဆန္နံ ဗုဒ္ဓဓမ္မာနန္တိ ဘဂဝါ, ဘဂဝါတိ နေတံ နာမံ မာတရာ ကတံ န ပိတရာ ကတံ န ဘာတရာ ကတံ န ဘဂိနိယာ ကတံ န မိတ္တာမစ္စေဟိ ကတံ န ဉာတိသာလောဟိတေဟိ ကတံ န သမဏဗြာဟ္မဏေဟိ ကတံ န ဒေဝတာဟိ ကတံ; ဝိမောက္ခန္တိကမေတံ ဗုဒ္ဓါနံ ဘဂဝန္တာနံ ဗောဓိယာ မူလေ သဟ သဗ္ဗညုတညာဏဿ ပဋိလာဘာ သစ္ဆိကာ ပညတ္တိ ယဒိဒံ ဘဂဝါတိ – န ကပ္ပိယော နူပရတော န ပတ္ထိယော ဣတိ ဘဂဝါ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘သ သဗ္ဗဓမ္မေသု ဝိသေနိဘူတော၊ ယံ ကိဉ္စိ ဒိဋ္ဌံ ဝ သုတံ မုတံ ဝါ။

သ ပန္နဘာရော မုနိ ဝိပ္ပမုတ္တော၊ န ကပ္ပိယော နူပရတော န ပတ္ထိယော’’။[ဣတိ ဘဂဝါတိ]

မဟာဝိယူဟသုတ္တနိဒ္ဒေသော တေရသမော။