ပုရာဘေဒသုတ္တနိဒ္ဒေသ

၁၀။ ပုရာဘေဒသုတ္တနိဒ္ဒေသ

အထ ပုရာဘေဒသုတ္တနိဒ္ဒေသံ ဝက္ခတိ –

၈၃။

ကထံဒဿီ ကထံသီလော၊ ဥပသန္တောတိ ဝုစ္စတိ။

တံ မေ ဂေါတမ ပဗြူဟိ၊ ပုစ္ဆိတော ဥတ္တမံ နရံ။

ကထံဒဿီ ကထံသီလော, ဥပသန္တောတိ ဝုစ္စတီတိ။ ကထံဒဿီတိ ကီဒိသေန ဒဿနေန သမန္နာဂတော, ကိံသဏ္ဌိတေန, ကိံပကာရေန, ကိံပဋိဘာဂေနာတိ – ကထံဒဿီ။ ကထံသီလောတိ ကီဒိသေန သီလေန သမန္နာဂတော, ကိံသဏ္ဌိတေန, ကိံပကာရေန, ကိံပဋိဘာဂေနာတိ – ကထံဒဿီ ကထံသီလော။ ဥပသန္တောတိ ဝုစ္စတီတိ သန္တော ဥပသန္တော ဝူပသန္တော နိဗ္ဗုတော ပဋိပဿဒ္ဓေါတိ ဝုစ္စတိ ပဝုစ္စတိ ကထီယတိ ဘဏီယတိ ဒီဣယတိ ဝေါဟရီယတိ။ ကထံဒဿီတိ အဓိပညံ ပုစ္ဆတိ, ကထံသီလောတိ အဓိသီလံ ပုစ္ဆတိ, ဥပသန္တောတိ အဓိစိတ္တံ ပုစ္ဆတီတိ – ကထံဒဿီ ကထံသီလော ဥပသန္တောတိ ဝုစ္စတိ။

တံ မေ ဂေါတမ ပဗြူဟီတိ။ တန္တိ ယံ ပုစ္ဆာမိ, ယံ ယာစာမိ, ယံ အဇ္ဈေသာမိ, ယံ ပသာဒေမိ။ ဂေါတမာတိ သော နိမ္မိတော ဗုဒ္ဓံ ဘဂဝန္တံ ဂေါတ္တေန အာလပတိ။ ပဗြူဟီတိ ဗြူဟိ အာစိက္ခ ဒေသေဟိ ပညပေဟိ ပဋ္ဌပေဟိ ဝိဝရ ဝိဘဇ ဥတ္တာနီကရောဟိ ပကာသေဟီတိ – တံ မေ ဂေါတမ ပဗြူဟိ။

ပုစ္ဆိတော ဥတ္တမံ နရန္တိ။ ပုစ္ဆိတောတိ ပုဋ္ဌော ပုစ္ဆိတော ယာစိတော အဇ္ဈေသိတော ပသာဒိတော။ ဥတ္တမံ နရန္တိ အဂ္ဂံ သေဋ္ဌံ ဝိသိဋ္ဌံ ပါမောက္ခံ ဥတ္တမံ ပဝရံ နရန္တိ – ပုစ္ဆိတော ဥတ္တမံ နရံ။

တေနာဟ သော နိမ္မိတော –

‘‘ကထံဒဿီ ကထံသီလော၊ ဥပသန္တောတိ ဝုစ္စတိ။

တံ မေ ဂေါတမ ပဗြူဟိ၊ ပုစ္ဆိတော ဥတ္တမံ နရ’’န္တိ။

၈၄။

ဝီတတဏှော ပုရာဘေဒါ၊ [ဣတိ ဘဂဝါ]

ပုဗ္ဗမန္တမနိဿိတော။

ဝေမဇ္ဈေ နုပသင်္ခေယျော၊

တဿ နတ္ထိ ပုရက္ခတံ။

ဝီတတဏှော ပုရာဘေဒါတိ။ ပုရာ ကာယဿ ဘေဒါ, ပုရာ အတ္တဘာဝဿ ဘေဒါ, ပုရာ ကဠေဝရဿ နိက္ခေပါ, ပုရာ ဇီဝိတိန္ဒ္ရိယဿ ဥပစ္ဆေဒါ ဝီတတဏှော ဝိဂတတဏှော စတ္တတဏှော ဝန္တတဏှော မုတ္တတဏှော ပဟီနတဏှော ပဋိနိဿဋ္ဌတဏှော, ဝီတရာဂေါ ဝိဂတရာဂေါ စတ္တရာဂေါ ဝန္တရာဂေါ မုတ္တရာဂေါ ပဟီနရာဂေါ ပဋိနိဿဋ္ဌရာဂေါ, နိစ္ဆာတော နိဗ္ဗုတော သီတိဘူတော သုခပ္ပဋိသံဝေဒီ ဗြဟ္မဘူတေန အတ္တနာ ဝိဟရတိ။

ဘဂဝါတိ ဂါရဝါဓိဝစနံ။ အပိ စ ဘဂ္ဂရာဂေါတိ ဘဂဝါ, ဘဂ္ဂဒေါသောတိ ဘဂဝါ, ဘဂ္ဂမောဟောတိ ဘဂဝါ, ဘဂ္ဂမာနောတိ ဘဂဝါ, ဘဂ္ဂဒိဋ္ဌီတိ ဘဂဝါ, ဘဂ္ဂတဏှောတိ ဘဂဝါ, ဘဂ္ဂကိလေသောတိ ဘဂဝါ, ဘဇိ ဝိဘဇိ ပဝိဘဇိ ဓမ္မရတနန္တိ ဘဂဝါ, ဘဝါနံ အန္တကရောတိ ဘဂဝါ, ဘာဝိတကာယော ဘာဝိတသီလော ဘာဝိတစိတ္တော ဘာဝိတပညောတိ ဘဂဝါ, ဘဇိ ဝါ ဘဂဝါ အရညဝနပတ္ထာနိ ပန္တာနိ သေနာသနာနိ အပ္ပသဒ္ဒါနိ အပ္ပနိဂ္ဃောသာနိ ဝိဇနဝါတာနိ မနုဿရာဟဿေယျကာနိ ပဋိသလ္လာနသာရုပ္ပါနီတိ ဘဂဝါ, ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရာနန္တိ ဘဂဝါ, ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ အတ္ထရသဿ ဓမ္မရသဿ ဝိမုတ္တိရသဿ အဓိသီလဿ အဓိစိတ္တဿ အဓိပညာယာတိ ဘဂဝါ, ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ စတုန္နံ ဈာနာနံ စတုန္နံ အပ္ပမညာနံ စတုန္နံ အရူပသမာပတ္တီနန္တိ ဘဂဝါ, ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ အဋ္ဌန္နံ ဝိမောက္ခာနံ အဋ္ဌန္နံ အဘိဘာယတနာနံ နဝန္နံ အနုပုဗ္ဗဝိဟာရသမာပတ္တီနန္တိ ဘဂဝါ, ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ ဒသန္နံ ပညာဘာဝနာနံ ဒသန္နံ ကသိဏသမာပတ္တီနံ အာနာပါနဿတိသမာဓိဿ အသုဘသမာပတ္တိယာတိ ဘဂဝါ, ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ စတုန္နံ သတိပဋ္ဌာနာနံ စတုန္နံ သမ္မပ္ပဓါနာနံ စတုန္နံ ဣဒ္ဓိပါဒါနံ ပဉ္စန္နံ ဣန္ဒ္ရိယာနံ ပဉ္စန္နံ ဗလာနံ သတ္တန္နံ ဗောဇ္ဈင်္ဂါနံ အရိယဿ အဋ္ဌင်္ဂိကဿ မဂ္ဂဿာတိ ဘဂဝါ, ဘာဂီ ဝါ ဘဂဝါ ဒသန္နံ တထာဂတဗလာနံ စတုန္နံ ဝေသာရဇ္ဇာနံ စတုန္နံ ပဋိသမ္ဘိဒါနံ ဆန္နံ အဘိညာနံ ဆန္နံ ဗုဒ္ဓဓမ္မာနန္တိ ဘဂဝါ။ ဘဂဝါတိ နေတံ နာမံ မာတရာ ကတံ, န ပိတရာ ကတံ, န ဘာတရာ ကတံ, န ဘဂိနိယာ ကတံ, န မိတ္တာမစ္စေဟိ ကတံ, န ဉာတိသာလောဟိတေဟိ ကတံ , န သမဏဗြာဟ္မဏေဟိ ကတံ, န ဒေဝတာဟိ ကတံ; ဝိမောက္ခန္တိကမေတံ ဗုဒ္ဓါနံ ဘဂဝန္တာနံ ဗောဓိယာ မူလေ သဟ သဗ္ဗညုတဉာဏဿ ပဋိလာဘာ သစ္ဆိကာ ပညတ္တိ ယဒိဒံ ဘဂဝါတိ – ဝီတတဏှော ပုရာဘေဒါတိ ဘဂဝါ။

ပုဗ္ဗမန္တမနိဿိတောတိ ပုဗ္ဗန္တော ဝုစ္စတိ အတီတော အဒ္ဓါ။ အတီတံ အဒ္ဓါနံ အာရဗ္ဘ တဏှာ ပဟီနာ, ဒိဋ္ဌိ ပဋိနိဿဋ္ဌာ တဏှာယ ပဟီနတ္တာ, ဒိဋ္ဌိယာ ပဋိနိဿဋ္ဌတ္တာ။ ဧဝမ္ပိ ပုဗ္ဗမန္တမနိဿိတော။ အထ ဝါ ‘‘ဧဝံရူပေါ အဟောသိံ အတီတမဒ္ဓါန’’န္တိ တတ္ထ နန္ဒိံ န သမန္နာနေတိ, ‘‘ဧဝံဝေဒနော အဟောသိံ။ ဧဝံသညော အဟောသိံ။ ဧဝံသင်္ခါရော အဟောသိံ။ ဧဝံဝိညာဏော အဟောသိံ အတီတမဒ္ဓါန’’န္တိ တတ္ထ နန္ဒိံ န သမန္နာနေတိ။ ဧဝမ္ပိ ပုဗ္ဗမန္တမနိဿိတော။ အထ ဝါ ‘‘ဣတိ မေ စက္ခု [စက္ခုံ (သီ။ က။)] အဟောသိ အတီတမဒ္ဓါနံ – ဣတိ ရူပါ’’တိ တတ္ထ န ဆန္ဒရာဂပဋိဗဒ္ဓံ ဟောတိ ဝိညာဏံ, န ဆန္ဒရာဂပဋိဗဒ္ဓတ္တာ ဝိညာဏဿ န တဒဘိနန္ဒတိ; န တဒဘိနန္ဒန္တော။ ဧဝမ္ပိ ပုဗ္ဗမန္တမနိဿိတော။ ‘‘ဣတိ မေ သောတံ အဟောသိ အတီတမဒ္ဓါနံ – ဣတိ သဒ္ဒါ’’တိ, ‘‘ဣတိ မေ ဃာနံ အဟောသိ အတီတမဒ္ဓါနံ – ဣတိ ဂန္ဓာ’’တိ, ‘‘ဣတိ မေ ဇိဝှာ အဟောသိ အတီတမဒ္ဓါနံ – ဣတိ ရသာ’’တိ, ‘‘ဣတိ မေ ကာယော အဟောသိ အတီတမဒ္ဓါနံ – ဣတိ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာ’’တိ, ‘‘ဣတိ မေ မနော အဟောသိ အတီတမဒ္ဓါနံ – ဣတိ ဓမ္မာ’’တိ တတ္ထ န ဆန္ဒရာဂပဋိဗဒ္ဓံ ဟောတိ ဝိညာဏံ, န ဆန္ဒရာဂပဋိဗဒ္ဓတ္တာ ဝိညာဏဿ န တဒဘိနန္ဒတိ; န တဒဘိနန္ဒန္တော။ ဧဝမ္ပိ ပုဗ္ဗမန္တမနိဿိတော။ အထ ဝါ ယာနိ တာနိ ပုဗ္ဗေ မာတုဂါမေန သဒ္ဓိံ ဟသိတလပိတကီဠိတာနိ န တဒဿာဒေတိ, န တံ နိကာမေတိ, န စ တေန ဝိတ္တိံ အာပဇ္ဇတိ။ ဧဝမ္ပိ ပုဗ္ဗမန္တမနိဿိတော။

ဝေမဇ္ဈေ နုပသင်္ခေယျောတိ။ ဝေမဇ္ဈံ ဝုစ္စတိ ပစ္စုပ္ပန္နော အဒ္ဓါ။ ပစ္စုပ္ပန္နံ အဒ္ဓါနံ အာရဗ္ဘ တဏှာ ပဟီနာ, ဒိဋ္ဌိ ပဋိနိဿဋ္ဌာ ။ တဏှာယ ပဟီနတ္တာ, ဒိဋ္ဌိယာ ပဋိနိဿဋ္ဌတ္တာ ရတ္တောတိ နုပသင်္ခေယျော, ဒုဋ္ဌောတိ နုပသင်္ခေယျော, မူဠ္ဟောတိ နုပသင်္ခေယျော, ဝိနိဗဒ္ဓေါတိ နုပသင်္ခေယျော, ပရာမဋ္ဌောတိ နုပသင်္ခေယျော, ဝိက္ခေပဂတောတိ နုပသင်္ခေယျော, အနိဋ္ဌင်္ဂတောတိ နုပသင်္ခေယျော, ထာမဂတောတိ နုပသင်္ခေယျော; တေ အဘိသင်္ခါရာ ပဟီနာ; အဘိသင်္ခါရာနံ ပဟီနတ္တာ ဂတိယာ နုပသင်္ခေယျော, နေရယိကောတိ ဝါ တိရစ္ဆာနယောနိကောတိ ဝါ ပေတ္တိဝိသယိကောတိ ဝါ မနုဿောတိ ဝါ ဒေဝေါတိ ဝါ ရူဣတိ ဝါ အရူဣတိ ဝါ သညီတိ ဝါ အသညီတိ ဝါ နေဝသညီနာသညီတိ ဝါ။ သော ဟေတု နတ္ထိ ပစ္စယော နတ္ထိ ကာရဏံ နတ္ထိ ယေန သင်္ခံ ဂစ္ဆေယျာတိ – ဝေမဇ္ဈေ နုပသင်္ခေယျော။

တဿ နတ္ထိ ပုရက္ခတန္တိ။ တဿာတိ အရဟတော ခီဏာသဝဿ။ ပုရေက္ခာရာတိ ဒွေ ပုရေက္ခာရာ – တဏှာပုရေက္ခာရော စ ဒိဋ္ဌိပုရေက္ခာရော စ။ပေ။။ အယံ တဏှာပုရေက္ခာရော။ပေ။။ အယံ ဒိဋ္ဌိပုရေက္ခာရော။ တဿ တဏှာပုရေက္ခာရော ပဟီနော, ဒိဋ္ဌိပုရေက္ခာရော ပဋိနိဿဋ္ဌော။ တဏှာပုရေက္ခာရဿ ပဟီနတ္တာ, ဒိဋ္ဌိပုရေက္ခာရဿ ပဋိနိဿဋ္ဌတ္တာ န တဏှံ ဝါ ဒိဋ္ဌိံ ဝါ ပုရတော ကတွာ စရတိ, န တဏှာဓဇော န တဏှာကေတု န တဏှာဓိပတေယျော, န ဒိဋ္ဌိဓဇော န ဒိဋ္ဌိကေတု န ဒိဋ္ဌာဓိပတေယျော, န တဏှာယ ဝါ ဒိဋ္ဌိယာ ဝါ ပရိဝါရိတော စရတိ။ ဧဝမ္ပိ တဿ နတ္ထိ ပုရက္ခတံ။ အထ ဝါ ‘‘ဧဝံရူပေါ သိယံ အနာဂတမဒ္ဓါန’’န္တိ တတ္ထ နန္ဒိံ န သမန္နာနေတိ, ‘‘ဧဝံဝေဒနော သိယံ။ ဧဝံသညော သိယံ။ ဧဝံသင်္ခါရော သိယံ။ ဧဝံဝိညာဏော သိယံ အနာဂတမဒ္ဓါန’’န္တိ တတ္ထ နန္ဒိံ န သမန္နာနေတိ။ ဧဝမ္ပိ တဿ နတ္ထိ ပုရက္ခတံ။ အထ ဝါ ‘‘ဣတိ မေ စက္ခု သိယာ အနာဂတမဒ္ဓါနံ – ဣတိ ရူပါ’’တိ အပ္ပဋိလဒ္ဓဿ ပဋိလာဘာယ စိတ္တံ န ပဏိဒဟတိ, စေတသော အပ္ပဏိဓါနပ္ပစ္စယာ န တဒဘိနန္ဒတိ; န တဒဘိနန္ဒန္တော။ ဧဝမ္ပိ တဿ နတ္ထိ ပုရက္ခတံ။ ‘‘ဣတိ မေ သောတံ သိယာ အနာဂတမဒ္ဓါနံ – ဣတိ သဒ္ဒါ’’တိ, ‘‘ဣတိ မေ ဃာနံ သိယာ အနာဂတမဒ္ဓါနံ – ဣတိ ဂန္ဓာ’’တိ, ‘‘ဣတိ မေ ဇိဝှာ သိယာ အနာဂတမဒ္ဓါနံ – ဣတိ ရသာ’’တိ, ‘‘ဣတိ မေ ကာယော သိယာ အနာဂတမဒ္ဓါနံ – ဣတိ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာ’’တိ, ‘‘ဣတိ မေ မနော သိယာ အနာဂတမဒ္ဓါနံ – ဣတိ ဓမ္မာ’’တိ အပ္ပဋိလဒ္ဓဿ ပဋိလာဘာယ စိတ္တံ န ပဏိဒဟတိ, စေတသော အပ္ပဏိဓါနပ္ပစ္စယာ န တဒဘိနန္ဒတိ; န တဒဘိနန္ဒန္တော။ ဧဝမ္ပိ တဿ နတ္ထိ ပုရက္ခတံ။ အထ ဝါ ‘‘ဣမိနာဟံ သီလေန ဝါ ဝတေန ဝါ တပေန ဝါ ဗြဟ္မစရိယေန ဝါ ဒေဝေါ ဝါ ဘဝိဿာမိ ဒေဝညတရော’’တိ ဝါ အပ္ပဋိလဒ္ဓဿ ပဋိလာဘာယ စိတ္တံ န ပဏိဒဟတိ, စေတသော အပ္ပဏိဓါနပ္ပစ္စယာ န တဒဘိနန္ဒတိ; န တဒဘိနန္ဒတော။ ဧဝမ္ပိ တဿ နတ္ထိ ပုရက္ခတံ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘ဝီတတဏှော ပုရာဘေဒါ၊ [ဣတိ ဘဂဝါ]

ပုဗ္ဗမန္တမနိဿိတော။

ဝေမဇ္ဈေ နုပသင်္ခေယျော၊

တဿ နတ္ထိ ပုရက္ခတ’’န္တိ။

၈၅။

အက္ကောဓနော အသန္တာသီ၊ အဝိကတ္ထီ အကုက္ကုစော။

မန္တဘာဏီ အနုဒ္ဓတော၊ သ ဝေ ဝါစာယတော မုနိ။

အက္ကောဓနော အသန္တာသီတိ။ အက္ကောဓနောတိ ယဉှိ ခေါ ဝုတ္တံ။ အပိ စ ကောဓေါ တာဝ ဝတ္တဗ္ဗော။ ဒသဟာကာရေဟိ ကောဓေါ ဇာယတိ – ‘‘အနတ္ထံ မေ အစရီ’’တိ ကောဓေါ ဇာယတိ, ‘‘အနတ္ထံ မေ စရတီ’’တိ ကောဓေါ ဇာယတိ, ‘‘အနတ္ထံ မေ စရိဿတီ’’တိ ကောဓေါ ဇာယတိ, ‘‘ပိယဿ မေ မနာပဿ အနတ္ထံ အစရိ။ အနတ္ထံ စရတိ။ အနတ္ထံ စရိဿတီ’’တိ ကောဓေါ ဇာယတိ, ‘‘အပ္ပိယဿ မေ အမနာပဿ အတ္ထံ အစရိ။ အတ္ထံ စရတိ။ အတ္ထံ စရိဿတီ’’တိ ကောဓေါ ဇာယတိ, အဋ္ဌာနေ ဝါ ပန ကောဓေါ ဇာယတိ။ ယော ဧဝရူပေါ စိတ္တဿ အာဃာတော ပဋိဃာတော, ပဋိဃံ ပဋိဝိရောဓေါ, ကောပေါ ပကောပေါ သမ္ပကောပေါ, ဒေါသော ပဒေါသော သမ္ပဒေါသော, စိတ္တဿ ဗျာပတ္တိ မနောပဒေါသော , ကောဓေါ ကုဇ္ဈနာ ကုဇ္ဈိတတ္တံ, ဒေါသော ဒုဿနာ ဒုဿိတတ္တံ, ဗျာပတ္တိ ဗျာပဇ္ဇနာ ဗျာပဇ္ဇိတတ္တံ, ဝိရောဓေါ ပဋိဝိရောဓေါ စဏ္ဍိက္ကံ, အသုရောပေါ [အဿုရောပေါ (သီ။ က။)] အနတ္တမနတာ စိတ္တဿ – အယံ ဝုစ္စတိ ကောဓေါ။

အပိ စ ကောဓဿ အဓိမတ္တပရိတ္တတာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ အတ္ထိ ကဉ္စိ [ကိဉ္စိ (က။)] ကာလံ ကောဓေါ စိတ္တာဝိလကရဏမတ္တော ဟောတိ, န စ တာဝ မုခကုလာနဝိကုလာနော ဟောတိ; အတ္ထိ ကဉ္စိ ကာလံ ကောဓေါ မုခကုလာနဝိကုလာနမတ္တော ဟောတိ, န စ တာဝ ဟနုသဉ္စောပနော ဟောတိ; အတ္ထိ ကဉ္စိ ကာလံ ကောဓေါ ဟနုသဉ္စောပနမတ္တော ဟောတိ, န စ တာဝ ဖရုသဝါစံ နိစ္ဆာရဏော [ဖရုသဝါစနိစ္ဆာရဏော (သျာ။)] ဟောတိ; အတ္ထိ ကဉ္စိ ကာလံ ကောဓေါ ဖရုသဝါစံ နိစ္ဆာရဏမတ္တော ဟောတိ, န စ တာဝ ဒိသာဝိဒိသာနုဝိလောကနော ဟောတိ; အတ္ထိ ကဉ္စိ ကာလံ ကောဓေါ ဒိသာဝိဒိသာနုဝိလောကနမတ္တော ဟောတိ, န စ တာဝ ဒဏ္ဍသတ္ထပရာမသနော ဟောတိ; အတ္ထိ ကဉ္စိ ကာလံ ကောဓေါ ဒဏ္ဍသတ္ထပရာမသနမတ္တော ဟောတိ, န စ တာဝ ဒဏ္ဍသတ္ထအဗ္ဘုက္ကိရဏော ဟောတိ; အတ္ထိ ကဉ္စိ ကာလံ ကောဓေါ ဒဏ္ဍသတ္ထအဗ္ဘုက္ကိရဏမတ္တော ဟောတိ, န စ တာဝ ဒဏ္ဍသတ္ထအဘိနိပါတနော ဟောတိ; အတ္ထိ ကဉ္စိ ကာလံ ကောဓေါ ဒဏ္ဍသတ္ထအဘိနိပါတမတ္တော ဟောတိ, န စ တာဝ ဆိန္နဝိစ္ဆိန္နကရဏော ဟောတိ; အတ္ထိ ကဉ္စိ ကာလံ ကောဓေါ ဆိန္နဝိစ္ဆိန္နကရဏမတ္တော ဟောတိ, န စ တာဝ သမ္ဘဉ္ဇနပလိဘဉ္ဇနော ဟောတိ; အတ္ထိ ကဉ္စိ ကာလံ ကောဓေါ သမ္ဘဉ္ဇနပလိဘဉ္ဇနမတ္တော ဟောတိ, န စ တာဝ အင်္ဂမင်္ဂအပကဍ္ဎနော ဟောတိ; အတ္ထိ ကဉ္စိ ကာလံ ကောဓေါ အင်္ဂမင်္ဂအပကဍ္ဎနမတ္တော ဟောတိ, န စ တာဝ ဇီဝိတာဝေါရောပနော [ဇီဝိတပနာသနော (သျာ။)] ဟောတိ; အတ္ထိ ကဉ္စိ ကာလံ ကောဓေါ ဇီဝိတာဝေါရောပနမတ္တော ဟောတိ, န စ တာဝ သဗ္ဗစာဂပရိစ္စာဂါယ သဏ္ဌိတော ဟောတိ။ ယတော ကောဓေါ ပရပုဂ္ဂလံ ဃာဋေတွာ အတ္တာနံ ဃာဋေတိ, ဧတ္တာဝတာ ကောဓေါ ပရမုဿဒဂတော ပရမဝေပုလ္လပ္ပတ္တော ဟောတိ။ ယဿ သော ကောဓေါ ပဟီနော သမုစ္ဆိန္နော ဝူပသန္တော ပဋိပဿဒ္ဓေါ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကော ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎော, သော ဝုစ္စတိ အက္ကောဓနော။ ကောဓဿ ပဟီနတ္တာ အက္ကောဓနော, ကောဓဝတ္ထုဿ ပရိညာတတ္တာ အက္ကောဓနော, ကောဓဟေတုဿ ဥပစ္ဆိန္နတ္တာ အက္ကောဓနောတိ – အက္ကောဓနော။

အသန္တာသီတိ ဣဓေကစ္စော တာသီ ဟောတိ ဥတ္တာသီ ပရိတ္တာသီ, သော တသတိ န ဥတ္တသတိ ပရိတ္တသတိ ဘာယတိ သန္တာသံ အာပဇ္ဇတိ။ ကုလံ ဝါ န လဘာမိ, ဂဏံ ဝါ န လဘာမိ, အာဝါသံ ဝါ န လဘာမိ, လာဘံ ဝါ န လဘာမိ, ယသံ ဝါ န လဘာမိ, ပသံသံ ဝါ န လဘာမိ, သုခံ ဝါ န လဘာမိ, စီဝရံ ဝါ န လဘာမိ, ပိဏ္ဍပါတံ ဝါ န လဘာမိ, သေနာသနံ ဝါ န လဘာမိ, ဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရံ ဝါ န လဘာမိ, ဂိလာနုပဋ္ဌာကံ ဝါ န လဘာမိ, အပ္ပညာတောမှီတိ တသတိ ဥတ္တသတိ ပရိတ္တသတိ ဘာယတိ သန္တာသံ အာပဇ္ဇတိ။

ဣဓ ဘိက္ခု အသန္တာသီ ဟောတိ အနုတ္တာသီ အပရိတ္တာသီ; သော န တသတိ န ဥတ္တသတိ န ပရိတ္တသတိ န ဘာယတိ န သန္တာသံ အာပဇ္ဇတိ။ ကုလံ ဝါ န လဘာမိ, ဂဏံ ဝါ န လဘာမိ, အာဝါသံ ဝါ န လဘာမိ, လာဘံ ဝါ န လဘာမိ, ယသံ ဝါ န လဘာမိ, ပသံသံ ဝါ န လဘာမိ, သုခံ ဝါ န လဘာမိ, စီဝရံ ဝါ န လဘာမိ, ပိဏ္ဍပါတံ ဝါ န လဘာမိ, သေနာသနံ ဝါ န လဘာမိ, ဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရံ ဝါ န လဘာမိ, ဂိလာနုပဋ္ဌာကံ ဝါ န လဘာမိ, အပ္ပညာတောမှီတိ န တသတိ န ဥတ္တသတိ န ပရိတ္တသတိ န ဘာယတိ န သန္တာသံ အာပဇ္ဇတီတိ – အက္ကောဓနော အသန္တာသီ။

အဝိကတ္ထီ အကုက္ကုစောတိ။ ဣဓေကစ္စော ကတ္ထီ ဟောတိ ဝိကတ္ထီ, သော ကတ္ထတိ ဝိကတ္ထတိ – အဟမသ္မိ သီလသမ္ပန္နောတိ ဝါ ဝတသမ္ပန္နောတိ ဝါ သီလဗ္ဗတသမ္ပန္နောတိ ဝါ ဇာတိယာ ဝါ ဂေါတ္တေန ဝါ ကောလပုတ္တိယေန ဝါ ဝဏ္ဏပေါက္ခရတာယ ဝါ ဓနေန ဝါ အဇ္ဈေနေန ဝါ ကမ္မာယတနေန ဝါ သိပ္ပါယတနေန ဝါ ဝိဇ္ဇာဋ္ဌာနေန ဝါ သုတေန ဝါ ပဋိဘာနေန ဝါ အညတရညတရေန ဝါ ဝတ္ထုနာ။ ဥစ္စာ ကုလာ ပဗ္ဗဇိတောတိ ဝါ မဟာကုလာ ပဗ္ဗဇိတောတိ ဝါ, မဟာဘောဂကုလာ ပဗ္ဗဇိတောတိ ဝါ ဥဠာရဘောဂကုလာ ပဗ္ဗဇိတောတိ ဝါ, ဉာတော ယသဿီ ဂဟဋ္ဌပဗ္ဗဇိတာနန္တိ ဝါ, လာဘိမှိ စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရာနန္တိ ဝါ, သုတ္တန္တိကောတိ ဝါ ဝိနယဓရောတိ ဝါ ဓမ္မကထိကောတိ ဝါ, အာရညိကောတိ ဝါ ပိဏ္ဍပါတိကောတိ ဝါ ပံသုကူလိကောတိ ဝါ တေစီဝရိကောတိ ဝါ, သပဒါနစာရိကောတိ ဝါ ခလုပစ္ဆာဘတ္တိကောတိ ဝါ နေသဇ္ဇိကောတိ ဝါ ယထာသန္ထတိကောတိ ဝါ, ပဌမဿ ဈာနဿ လာဘီတိ ဝါ ဒုတိယဿ ဈာနဿ လာဘီတိ ဝါ တတိယဿ ဈာနဿ လာဘီတိ ဝါ စတုတ္ထဿ ဈာနဿ လာဘီတိ ဝါ, အာကာသာနဉ္စာယတနသမာပတ္တိယာ။ ဝိညာဏဉ္စာယတနသမာပတ္တိယာ။ အာကိဉ္စညာယတနသမာပတ္တိယာ။ နေဝသညာနာသညာယတနသမာပတ္တိယာ လာဘီတိ ဝါ ကတ္ထတိ ဝိကတ္ထတိ။ ဧဝံ န ကတ္ထတိ န ဝိကတ္ထတိ, ကတ္ထနာ ဝိကတ္ထနာ အာရတော ဝိရတော ပဋိဝိရတော နိက္ခန္တော နိဿဋော ဝိပ္ပမုတ္တော ဝိသညုတ္တော ဝိမရိယာဒိကတေန စေတသာ ဝိဟရတီတိ – အဝိကတ္ထီ။

အကုက္ကုစောတိ။ ကုက္ကုစ္စန္တိ ဟတ္ထကုက္ကုစ္စမ္ပိ ကုက္ကုစ္စံ, ပါဒကုက္ကုစ္စမ္ပိ ကုက္ကုစ္စံ, ဟတ္ထပါဒကုက္ကုစ္စမ္ပိ ကုက္ကုစ္စံ, အကပ္ပိယေ ကပ္ပိယသညိတာ ကပ္ပိယေ အကပ္ပိယသညိတာ, ဝိကာလေ ကာလသညိတာ ကာလေ ဝိကာလသညိတာ, အဝဇ္ဇေ ဝဇ္ဇသညိတာ ဝဇ္ဇေ အဝဇ္ဇသညိတာ; ယံ ဧဝရူပံ ကုက္ကုစ္စံ ကုက္ကုစ္စာယနာ ကုက္ကုစ္စာယိတတ္တံ စေတသော ဝိပ္ပဋိသာရော မနောဝိလေခေါ – ဣဒံ ဝုစ္စတိ ကုက္ကုစ္စံ။

အပိ စ ဒွီဟိ ကာရဏေဟိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကုက္ကုစ္စံ စေတသော ဝိပ္ပဋိသာရော မနောဝိလေခေါ ကတတ္တာ စ အကတတ္တာ စ။ ကထံ ကတတ္တာ စ အကတတ္တာ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကုက္ကုစ္စံ စေတသော ဝိပ္ပဋိသာရော မနောဝိလေခေါ? ‘‘ကတံ မေ ကာယဒုစ္စရိတံ, အကတံ မေ ကာယသုစရိတ’’န္တိဥပ္ပဇ္ဇတိ ကုက္ကုစ္စံ စေတသော ဝိပ္ပဋိသာရော မနောဝိလေခေါ; ‘‘ကတံ မေ ဝစီဒုစ္စရိတံ, အကတံ မေ ဝစီသုစရိတံ။ ကတံ မေ မနောဒုစ္စရိတံ, အကတံ မေ မနောသုစရိတ’’န္တိ – ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကုက္ကုစ္စံ စေတသော ဝိပ္ပဋိသာရော မနောဝိလေခေါ; ‘‘ကတော မေ ပါဏာတိပါတော, အကတာ မေ ပါဏာတိပါတာ ဝေရမဏီ’’တိ – ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကုက္ကုစ္စံ စေတသော ဝိပ္ပဋိသာရော မနောဝိလေခေါ; ‘‘ကတံ မေ အဒိန္နာဒါနံ , အကတာ မေ အဒိန္နာဒါနာ ဝေရမဏီ’’တိ – ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကုက္ကုစ္စံ စေတသော ဝိပ္ပဋိသာရော မနောဝိလေခေါ; ‘‘ကတော မေ ကာမေသုမိစ္ဆာစာရော, အကတာ မေ ကာမေသုမိစ္ဆာစာရာ ဝေရမဏီ’’တိ – ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကုက္ကုစ္စံ စေတသော ဝိပ္ပဋိသာရော မနောဝိလေခေါ; ‘‘ကတော မေ မုသာဝါဒေါ, အကတာ မေ မုသာဝါဒါ ဝေရမဏီ’’တိ။ ‘‘ကတာ မေ ပိသုဏာ ဝါစာ, အကတာ မေ ပိသုဏာယ ဝါစာယ ဝေရမဏီ’’တိ။ ‘‘ကတာ မေ ဖရုသာ ဝါစာ, အကတာ မေ ဖရုသာယ ဝါစာယ ဝေရမဏီ’’တိ။ ‘‘ကတော မေ သမ္ဖပ္ပလာပေါ, အကတာ မေ သမ္ဖပ္ပလာပါ ဝေရမဏီ’’တိ။ ‘‘ကတာ မေ အဘိဇ္ဈာ, အကတာ မေ အနဘိဇ္ဈာ’’တိ။ ‘‘ကတော မေ ဗျာပါဒေါ, အကတော မေ အဗျာပါဒေါ’’တိ။ ‘‘ကတာ မေ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ, အကတာ မေ သမ္မာဒိဋ္ဌီ’’တိ – ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကုက္ကုစ္စံ စေတသော ဝိပ္ပဋိသာရော မနောဝိလေခေါ။ ဧဝံ ကတတ္တာ စ အကတတ္တာ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကုက္ကုစ္စံ စေတသော ဝိပ္ပဋိသာရော မနောဝိလေခေါ။

အထ ဝါ ‘‘သီလေသုမှိ န ပရိပူရကာရီ’’တိ – ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကုက္ကုစ္စံ စေတသော ဝိပ္ပဋိသာရော မနောဝိလေခေါ; ‘‘ဣန္ဒ္ရိယေသုမှိ အဂုတ္တဒွါရော’’တိ။ ‘‘ဘောဇနေ အမတ္တညုမှီ’’တိ။ ‘‘ဇာဂရိယံ အနနုယုတ္တောမှီ’’တိ။ ‘‘န သတိသမ္ပဇညေန သမန္နာဂတောမှီ’’တိ။ ‘‘အဘာဝိတာ မေ စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနာ’’တိ။ ‘‘အဘာဝိတာ မေ စတ္တာရော သမ္မပ္ပဓါနာ’’တိ။ ‘‘အဘာဝိတာ မေ စတ္တာရော ဣဒ္ဓိပါဒါ’’တိ။ ‘‘အဘာဝိတာနိ မေ ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနီ’’တိ။ ‘‘အဘာဝိတာနိ မေ ပဉ္စ ဗလာနီ’’တိ။ ‘‘အဘာဝိတာ မေ သတ္တ ဗောဇ္ဈင်္ဂါ’’တိ။ ‘‘အဘာဝိတော မေ အရိယော အဋ္ဌင်္ဂိကော မဂ္ဂေါ’’တိ။ ‘‘ဒုက္ခံ မေ အပရိညာတ’’န္တိ။ ‘‘သမုဒယော မေ အပ္ပဟီနော’’တိ။ ‘‘မဂ္ဂေါ မေ အဘာဝိတော’’တိ။ ‘‘နိရောဓေါ မေ အသစ္ဆိကတော’’တိ – ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကုက္ကုစ္စံ စေတသော ဝိပ္ပဋိသာရော မနောဝိလေခေါ။ ယဿေတံ ကုက္ကုစ္စံ ပဟီနံ သမုစ္ဆိန္နံ ဝူပသန္တံ ပဋိပဿဒ္ဓံ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကံ ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎံ, သော ဝုစ္စတိ အကုက္ကုစ္စောတိ – အဝိကတ္ထီ အကုက္ကုစော။

မန္တဘာဏီ အနုဒ္ဓတောတိ။ မန္တာ ဝုစ္စတိ ပညာ။ ယာ ပညာ ပဇာနနာ။ပေ။။ အမောဟော ဓမ္မဝိစယော သမ္မာဒိဋ္ဌိ။ မန္တာယ ပရိဂ္ဂဟေတွာ ပရိဂ္ဂဟေတွာ ဝါစံ ဘာသတိ ဗဟုမ္ပိ ကထေန္တော ဗဟုမ္ပိ ဘဏန္တော ဗဟုမ္ပိ ဒီပယန္တော ဗဟုမ္ပိ ဝေါဟရန္တော။ ဒုက္ကထိတံ ဒုဗ္ဘဏိတံ ဒုလ္လပိတံ ဒုရုတ္တံ ဒုဗ္ဘာသိတံ ဝါစံ န ဘာသတီတိ – မန္တဘာဏီ။ အနုဒ္ဓတောတိ။ တတ္ထ ကတမံ ဥဒ္ဓစ္စံ? ယံ စိတ္တဿ ဥဒ္ဓစ္စံ အဝူပသမော စေတသော ဝိက္ခေပေါ ဘန္တတ္တံ စိတ္တဿ – ဣဒံ ဝုစ္စတိ ဥဒ္ဓစ္စံ။ ယဿေတံ ဥဒ္ဓစ္စံ ပဟီနံ သမုစ္ဆိန္နံ ဝူပသန္တံ ပဋိပဿဒ္ဓံ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကံ ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎံ, သော ဝုစ္စတိ အနုဒ္ဓတောတိ – မန္တဘာဏီ အနုဒ္ဓတော။

သ ဝေ ဝါစာယတော မုနီတိ။ ဣဓ ဘိက္ခု မုသာဝါဒံ ပဟာယ မုသာဝါဒါ ပဋိဝိရတော ဟောတိ သစ္စဝါဒီ သစ္စသန္ဓော ထေတော ပစ္စယိကော အဝိသံဝါဒကော လောကဿ။ ပိသုဏံ ဝါစံ ပဟာယ ပိသုဏာယ ဝါစာယ ပဋိဝိရတော ဟောတိ – ဣတော သုတွာ န အမုတြ အက္ခာတာ ဣမေသံ ဘေဒါယ, အမုတြ ဝါ သုတွာ န ဣမေသံ အက္ခာတာ အမူသံ ဘေဒါယ။ ဣတိ ဘိန္နာနံ ဝါ သန္ဓာတာ, သဟိတာနံ ဝါ အနုပ္ပဒါတာ, သမဂ္ဂါရာမော သမဂ္ဂရတော သမဂ္ဂနန္ဒီ သမဂ္ဂကရဏိံ ဝါစံ ဘာသိတာ ဟောတိ။ ဖရုသံ ဝါစံ ပဟာယ ဖရုသာယ ဝါစာယ ပဋိဝိရတော ဟောတိ – ယာ သာ ဝါစာ နေလာ ကဏ္ဏသုခါ ပေမနီယာ ဟဒယင်္ဂမာ ပေါရီ ဗဟုဇနကန္တာ ဗဟုဇနမနာပါ တထာရူပိံ ဝါစံ ဘာသိတာ ဟောတိ။ သမ္ဖပ္ပလာပံ ပဟာယ သမ္ဖပ္ပလာပါ ပဋိဝိရတော ဟောတိ – ကာလဝါဒီ ဘူတဝါဒီ အတ္ထဝါဒီ ဓမ္မဝါဒီ ဝိနယဝါဒီ နိဓါနဝတိံ ဝါစံ ဘာသိတာ ဟောတိ ကာလေန သာပဒေသံ ပရိယန္တဝတိံ အတ္ထသံဟိတံ။ စတူဟိ ဝစီသုစရိတေဟိ သမန္နာဂတော စတုဒ္ဒေါသာပဂတံ ဝါစံ ဘာသတိ, ဗာတ္တိံသာယ တိရစ္ဆာနကထာယ အာရတော အဿ ဝိရတော ပဋိဝိရတော နိက္ခန္တော နိဿဋော ဝိပ္ပမုတ္တော ဝိသညုတ္တော ဝိမရိယာဒိကတေန စေတသာ ဝိဟရတိ။

ဒသ ကထာဝတ္ထူနိ ကထေသိ, သေယျထိဒံ – အပ္ပိစ္ဆကထံ ကထေတိ, သန္တုဋ္ဌီကထံ ကထေတိ, ပဝိဝေကကထံ။ အသံသဂ္ဂကထံ။ ဝီရိယာရမ္ဘကထံ။ သီလကထံ။ သမာဓိကထံ။ ပညာကထံ။ ဝိမုတ္တိကထံ ။ ဝိမုတ္တိဉာဏဒဿနကထံ။ သတိပဋ္ဌာနကထံ။ သမ္မပ္ပဓါနကထံ။ ဣဒ္ဓိပါဒကထံ။ ဣန္ဒ္ရိယကထံ။ ဗလကထံ။ ဗောဇ္ဈင်္ဂကထံ။ မဂ္ဂကထံ။ ဖလကထံ။ နိဗ္ဗာနကထံ ကထေတိ။ ဝါစာယတောတိ ယတ္တော ပရိယတ္တော ဂုတ္တော ဂေါပိတော ရက္ခိတော ဝူပသန္တော။ မုနီတိ။ မောနံ ဝုစ္စတိ ဉာဏံ။ ယာ ပညာ ပဇာနနာ။ပေ။။ အမောဟော ဓမ္မဝိစယော သမ္မာဒိဋ္ဌိ။ပေ။။ သင်္ဂဇာလမတိစ္စ သော မုနီတိ – သ ဝေ ဝါစာယတော မုနိ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘အက္ကောဓနော အသန္တာသီ၊ အဝိကတ္ထီ အကုက္ကုစော။

မန္တဘာဏီ အနုဒ္ဓတော၊ သ ဝေ ဝါစာယတော မုနီ’’တိ။

၈၆။

နိရာသတ္တိ အနာဂတေ၊ အတီတံ နာနုသောစတိ။

ဝိဝေကဒဿီ ဖဿေသု၊ ဒိဋ္ဌီသု စ န နီယတိ။

နိရာသတ္တိ အနာဂတေတိ။ အာသတ္တိ ဝုစ္စတိ တဏှာ။ ယော ရာဂေါ သာရာဂေါ။ပေ။။ အဘိဇ္ဈာ လောဘော အကုသလမူလံ။ ယဿေသာ အာသတ္တိ တဏှာ ပဟီနာ သမုစ္ဆိန္နာ ဝူပသန္တာ ပဋိပဿဒ္ဓါ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကာ ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎာတိ။ ဧဝမ္ပိ နိရာသတ္တိ အနာဂတေ။ အထ ဝါ ‘‘ဧဝံရူပေါ သိယံ အနာဂတမဒ္ဓါန’’န္တိ တတ္ထ နန္ဒိံ န သမန္နာနေတိ, ‘‘ဧဝံဝေဒနော သိယံ။ ဧဝံသညော သိယံ။ ဧဝံသင်္ခါရော သိယံ။ ဧဝံဝိညာဏော သိယံ အနာဂတမဒ္ဓါန’’န္တိ တတ္ထ နန္ဒိံ န သမန္နာနေတိ။ ဧဝမ္ပိ နိရာသတ္တိ အနာဂတေ။ အထ ဝါ ‘‘ဣတိ မေ စက္ခု သိယာ အနာဂတမဒ္ဓါနံ – ဣတိ ရူပါ’’တိ အပ္ပဋိလဒ္ဓဿ ပဋိလာဘာယ စိတ္တံ န ပဏိဒဟတိ , စေတသော အပ္ပဏိဓါနပ္ပစ္စယာ န တဒဘိနန္ဒတိ; န တဒဘိနန္ဒန္တော။ ဧဝမ္ပိ နိရာသတ္တိ အနာဂတေ။ ‘‘ဣတိ မေ သောတံ သိယာ အနာဂတမဒ္ဓါနံ – ဣတိ သဒ္ဒါ’’တိ။ပေ။။ ‘‘ဣတိ မေ မနော သိယာ အနာဂတမဒ္ဓါနံ – ဣတိ ဓမ္မာ’’တိ အပ္ပဋိလဒ္ဓဿ ပဋိလာဘာယ စိတ္တံ န ပဏိဒဟတိ, စေတသော အပ္ပဏိဓါနပ္ပစ္စယာ န တဒဘိနန္ဒတိ; န တဒဘိနန္ဒန္တော။ ဧဝမ္ပိ နိရာသတ္တိ အနာဂတေ။ အထ ဝါ ‘‘ဣမိနာဟံ သီလေန ဝါ ဝတေန ဝါ တပေန ဝါ ဗြဟ္မစရိယေန ဝါ ဒေဝေါ ဝါ ဘဝိဿာမိ ဒေဝညတရော ဝါ’’တိ အပ္ပဋိလဒ္ဓဿ ပဋိလာဘာယ စိတ္တံ န ပဏိဒဟတိ, စေတသော အပ္ပဏိဓါနပ္ပစ္စယာ န တဒဘိနန္ဒတိ; န တဒဘိနန္ဒန္တော။ ဧဝမ္ပိ နိရာသတ္တိ အနာဂတေ။

အတီတံ နာနုသောစတီတိ။ ဝိပရိဏတံ ဝါ ဝတ္ထုံ န သောစတိ, ဝိပရိဏတသ္မိံ ဝါ ဝတ္ထုသ္မိံ န သောစတိ, ‘‘စက္ခု မေ ဝိပရိဏတ’’န္တိ န သောစတိ, ‘‘သောတံ မေ။ ဃာနံ မေ။ ဇိဝှာ မေ။ ကာယော မေ။ ရူပါ မေ။ သဒ္ဒါ မေ။ ဂန္ဓာ မေ။ ရသာ မေ။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာ မေ။ ကုလံ မေ။ ဂဏော မေ။ အာဝါသော မေ။ လာဘော မေ။ ယသော မေ။ ပသံသာ မေ။ သုခံ မေ။ စီဝရံ မေ။ ပိဏ္ဍပါတော မေ။ သေနာသနံ မေ။ ဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရော မေ။ မာတာ မေ။ ပိတာ မေ။ ဘာတာ မေ။ ဘဂိနီ မေ။ ပုတ္တော မေ။ ဓီတာ မေ။ မိတ္တာ မေ။ အမစ္စာ မေ။ ဉာတကာ မေ။ သာလောဟိတာ မေ ဝိပရိဏတာ’’တိ န သောစတိ န ကိလမတိ န ပရိဒေဝတိ န ဥရတ္တာဠိံ ကန္ဒတိ န သမ္မောဟံ အာပဇ္ဇတီတိ – အတီတံ နာနုသောစတိ။

ဝိဝေကဒဿီ ဖဿေသူတိ။ စက္ခုသမ္ဖဿော သောတသမ္ဖဿော ဃာနသမ္ဖဿော ဇိဝှာသမ္ဖဿော ကာယသမ္ဖဿော မနောသမ္ဖဿော, အဓိဝစနသမ္ဖဿော ပဋိဃသမ္ဖဿော, သုခဝေဒနီယော ဖဿော ဒုက္ခဝေဒနီယော ဖဿော အဒုက္ခမသုခဝေဒနီယော ဖဿော, ကုသလော ဖဿော အကုသလော ဖဿော အဗျာကတော ဖဿော, ကာမာဝစရော ဖဿော ရူပါဝစရော ဖဿော အရူပါဝစရော ဖဿော, သုညတော ဖဿော အနိမိတ္တော ဖဿော အပ္ပဏိဟိတော ဖဿော, လောကိယော ဖဿော လောကုတ္တရော ဖဿော, အတီတော ဖဿော အနာဂတော ဖဿော ပစ္စုပ္ပန္နော ဖဿော; ယော ဧဝရူပေါ ဖဿော ဖုသနာ သမ္ဖုသနာ သမ္ဖုသိတတ္တံ – အယံ ဝုစ္စတိ ဖဿော။

ဝိဝေကဒဿီ ဖဿေသူတိ။ စက္ခုသမ္ဖဿံ ဝိဝိတ္တံ ပဿတိ အတ္တေန ဝါ အတ္တနိယေန ဝါ နိစ္စေန ဝါ ဓုဝေန ဝါ သဿတေန ဝါ အဝိပရိဏာမဓမ္မေန ဝါ, သောတသမ္ဖဿံ ဝိဝိတ္တံ ပဿတိ။ ဃာနသမ္ဖဿံ ဝိဝိတ္တံ ပဿတိ။ ဇိဝှာသမ္ဖဿံ ဝိဝိတ္တံ ပဿတိ။ ကာယသမ္ဖဿံ ဝိဝိတ္တံ ပဿတိ။ မနောသမ္ဖဿံ ဝိဝိတ္တံ ပဿတိ။ အဓိဝစနသမ္ဖဿံ ဝိဝိတ္တံ ပဿတိ။ ပဋိဃသမ္ဖဿံ ဝိဝိတ္တံ ပဿတိ။ သုခဝေဒနီယံ ဖဿံ။ ဒုက္ခဝေဒနီယံ ဖဿံ။ အဒုက္ခမသုခဝေဒနီယံ ဖဿံ။ ကုသလံ ဖဿံ။ အကုသလံ ဖဿံ။ အဗျာကတံ ဖဿံ။ ကာမာဝစရံ ဖဿံ။ ရူပါဝစရံ ဖဿံ။ အရူပါဝစရံ ဖဿံ။ လောကိယံ ဖဿံ ဝိဝိတ္တံ ပဿတိ အတ္တေန ဝါ အတ္တနိယေန ဝါ နိစ္စေန ဝါ ဓုဝေန ဝါ သဿတေန ဝါ အဝိပရိဏာမဓမ္မေန ဝါ။

အထ ဝါ အတီတံ ဖဿံ အနာဂတေဟိ စ ပစ္စုပ္ပန္နေဟိ စ ဖဿေဟိ ဝိဝိတ္တံ ပဿတိ, အနာဂတံ ဖဿံ အတီတေဟိ စ ပစ္စုပ္ပန္နေဟိ စ ဖဿေဟိ ဝိဝိတ္တံ ပဿတိ, ပစ္စုပ္ပန္နံ ဖဿံ အတီတေဟိ စ အနာဂတေဟိ စ ဖဿေဟိ ဝိဝိတ္တံ ပဿတိ။ အထ ဝါ ယေ တေ ဖဿာ အရိယာ အနာသဝါ လောကုတ္တရာ သုညတပဋိသညုတ္တာ, တေ ဖဿေ ဝိဝိတ္တေ ပဿတိ ရာဂေန ဒေါသေန မောဟေန ကောဓေန ဥပနာဟေန မက္ခေန ပဠာသေန ဣဿာယ မစ္ဆရိယေန မာယာယ သာဌေယျေန ထမ္ဘေန သာရမ္ဘေန မာနေန အတိမာနေန မဒေန ပမာဒေန သဗ္ဗကိလေသေဟိ သဗ္ဗဒုစ္စရိတေဟိ သဗ္ဗဒရထေဟိ သဗ္ဗပရိဠာဟေဟိ သဗ္ဗသန္တာပေဟိ သဗ္ဗာကုသလာဘိသင်္ခါရေဟိ ဝိဝိတ္တေ ပဿတီတိ – ဝိဝေကဒဿီ ဖဿေသု။

ဒိဋ္ဌီသု စ န နီယတီတိ။ တဿ ဒွါသဋ္ဌိ ဒိဋ္ဌိဂတာနိ ပဟီနာနိ သမုစ္ဆိန္နာနိ ဝူပသန္တာနိ ပဋိပဿဒ္ဓါနိ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကာနိ ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎာနိ။ သော ဒိဋ္ဌိယာ န ယာယတိ န နီယတိ န ဝုယှတိ န သံဟရီယတိ; နပိ တံ ဒိဋ္ဌိဂတံ သာရတော ပစ္စေတိ န ပစ္စာဂစ္ဆတီတိ – ဒိဋ္ဌီသု စ န နီယတိ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘နိရာသတ္တိ အနာဂတေ၊ အတီတံ နာနုသောစတိ။

ဝိဝေကဒဿီ ဖဿေသု၊ ဒိဋ္ဌီသု စ န နီယတီ’’တိ။

၈၇။

ပတိလီနော အကုဟကော၊ အပိဟာလု အမစ္ဆရီ။

အပ္ပဂဗ္ဘော အဇေဂုစ္ဆော၊ ပေသုဏေယျေ စ နော ယုတော။

ပတိလီနော အကုဟကောတိ။ ပတိလီနောတိ ရာဂဿ ပဟီနတ္တာ ပတိလီနော, ဒေါသဿ ပဟီနတ္တာ ပတိလီနော, မောဟဿ ပဟီနတ္တာ ပတိလီနော, ကောဓဿ။ ဥပနာဟဿ ။ မက္ခဿ။ ပဠာသဿ။ ဣဿာယ။ မစ္ဆရိယဿ။ပေ။။ သဗ္ဗာကုသလာဘိသင်္ခါရာနံ ပဟီနတ္တာ ပတိလီနော။ ဝုတ္တဉ္ဟေတံ ဘဂဝတာ – ‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပတိလီနော ဟောတိ? ဣမဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော အသ္မိမာနော ပဟီနော ဟောတိ ဥစ္ဆိန္နမူလော တာလာဝတ္ထုကတော အနဘာဝံကတော အာယတိံ အနုပ္ပါဒဓမ္မော။ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ပတိလီနော ဟောတီ’’တိ – ပတိလီနော။

အကုဟကောတိ တီဏိ ကုဟနဝတ္ထူနိ – ပစ္စယပဋိသေဝနသင်္ခါတံ ကုဟနဝတ္ထု, ဣရိယာပထသင်္ခါတံ ကုဟနဝတ္ထု, သာမန္တဇပ္ပနသင်္ခါတံ ကုဟနဝတ္ထု။

ကတမံ ပစ္စယပဋိသေဝနသင်္ခါတံ ကုဟနဝတ္ထု? ဣဓ ဂဟပတိကာ ဘိက္ခုံ နိမန္တေန္တိ စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရေဟိ။ သော ပါပိစ္ဆော ဣစ္ဆာပကတော အတ္ထိကော စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရာနံ ဘိယျောကမ္ယတံ ဥပါဒါယ စီဝရံ ပစ္စက္ခာတိ, ပိဏ္ဍပါတံ ပစ္စက္ခာတိ, သေနာသနံ ပစ္စက္ခာတိ, ဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရံ ပစ္စက္ခာတိ။ သော ဧဝမာဟ – ‘‘ကိံ သမဏဿ မဟဂ္ဃေန စီဝရေန! ဧတံ သာရုပ္ပံ ယံ သမဏော သုသာနာ ဝါ သင်္ကာရကူဋာ ဝါ ပါပဏိကာ ဝါ နန္တကာနိ ဥစ္စိနိတွာ သံဃာဋိံ ကတွာ ဓါရေယျ။ ကိံ သမဏဿ မဟဂ္ဃေန ပိဏ္ဍပါတေန ! ဧတံ သာရုပ္ပံ ယံ သမဏော ဥဉ္ဆာစရိယာယ ပိဏ္ဍိယာလောပေန ဇီဝိကံ ကပ္ပေယျ။ ကိံ သမဏဿ မဟဂ္ဃေန သေနာသနေန! ဧတံ သာရုပ္ပံ ယံ သမဏော ရုက္ခမူလိကော ဝါ အဿ သောသာနိကော ဝါ အဗ္ဘောကာသိကော ဝါ။ ကိံ သမဏဿ မဟဂ္ဃေန ဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရေန! ဧတံ သာရုပ္ပံ ယံ သမဏော ပူတိမုတ္တေန ဝါ ဟရိတကီခဏ္ဍေန ဝါ ဩသဓံ ကရေယျာ’’တိ။ တဒုပါဒါယ လူခံ စီဝရံ ဓါရေတိ, လူခံ ပိဏ္ဍပါတံ ပရိဘုဉ္ဇတိ, လူခံ သေနာသနံ ပဋိသေဝတိ , လူခံ ဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရံ ပဋိသေဝတိ။ တမေနံ ဂဟပတိကာ ဧဝံ ဇာနန္တိ – ‘‘အယံ သမဏော အပ္ပိစ္ဆော သန္တုဋ္ဌော ပဝိဝိတ္တော အသံသဋ္ဌော အာရဒ္ဓဝီရိယော ဓုတဝါဒေါ’’တိ ဘိယျော ဘိယျော နိမန္တေန္တိ စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရေဟိ။ သော ဧဝမာဟ – ‘‘တိဏ္ဏံ သမ္မုခီဘာဝါ သဒ္ဓေါ ကုလပုတ္တော ဗဟုံ ပုညံ ပသဝတိ။ သဒ္ဓါယ သမ္မုခီဘာဝါ သဒ္ဓေါ ကုလပုတ္တော ဗဟုံ ပုညံ ပသဝတိ, ဒေယျဓမ္မဿ သမ္မုခီဘာဝါ သဒ္ဓေါ ကုလပုတ္တော ဗဟုံ ပုညံ ပသဝတိ, ဒက္ခိဏေယျာနံ သမ္မုခီဘာဝါ သဒ္ဓေါ ကုလပုတ္တော ဗဟုံ ပုညံ ပသဝတိ။ ‘တုမှာကဉ္စေဝါယံ သဒ္ဓါ အတ္ထိ, ဒေယျဓမ္မော စ သံဝိဇ္ဇတိ, အဟဉ္စ ပဋိဂ္ဂါဟကော။ သစေဟံ န ပဋိဂ္ဂဟေဿာမိ, ဧဝံ တုမှေ ပုညေန ပရိဗာဟိရာ ဘဝိဿန္တိ။ န မယှံ ဣမိနာ အတ္ထော။ အပိ စ တုမှာကံယေဝ အနုကမ္ပာယ ပဋိဂ္ဂဏှာမီ’’’တိ။ တဒုပါဒါယ ဗဟုမ္ပိ စီဝရံ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, ဗဟုမ္ပိ ပိဏ္ဍပါတံ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ, ဗဟုမ္ပိ ဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရံ ပဋိဂ္ဂဏှာတိ။ ယာ ဧဝရူပါ ဘာကုဋိကာ ဘာကုဋိယံ ကုဟနာ ကုဟာယနာ ကုဟိတတ္တံ – ဣဒံ ပစ္စယပဋိသေဝနသင်္ခါတံ ကုဟနဝတ္ထု။

ကတမံ ဣရိယာပထသင်္ခါတံ ကုဟနဝတ္ထု? ဣဓေကစ္စော ပါပိစ္ဆော ဣစ္ဆာပကတော သမ္ဘာဝနာဓိပ္ပါယော, ‘‘ဧဝံ မံ ဇနော သမ္ဘာဝေဿတီ’’တိ, ဂမနံ သဏ္ဌပေတိ ဌာနံ သဏ္ဌပေတိ နိသဇ္ဇံ သဏ္ဌပေတိ သယနံ သဏ္ဌပေတိ, ပဏိဓါယ ဂစ္ဆတိ ပဏိဓါယ တိဋ္ဌတိ ပဏိဓါယ နိသီဒတိ ပဏိဓါယ သေယျံ ကပ္ပေတိ, သမာဟိတော ဝိယ ဂစ္ဆတိ သမာဟိတော ဝိယ တိဋ္ဌတိ သမာဟိတော ဝိယ နိသီဒတိ သမာဟိတော ဝိယ သေယျံ ကပ္ပေတိ, အာပါထကဇ္ဈာယီဝ ဟောတိ။ ယာ ဧဝရူပါ ဣရိယာပထဿ ဌပနာ အာဌပနာ [အဋ္ဌပနာ (သီ။)] သဏ္ဌပနာ ဘာကုဋိကာ ဘာကုဋိယံ ကုဟနာ ကုဟာယနာ ကုဟိတတ္တံ – ဣဒံ ဣရိယာပထသင်္ခါတံ ကုဟနဝတ္ထု။

ကတမံ သာမန္တဇပ္ပနသင်္ခါတံ ကုဟနဝတ္ထု? ဣဓေကစ္စော ပါပိစ္ဆော ဣစ္ဆာပကတော သမ္ဘာဝနာဓိပ္ပါယော, ‘‘ဧဝံ မံ ဇနော သမ္ဘာဝေဿတီ’’တိ, အရိယဓမ္မသန္နိဿိတံ ဝါစံ ဘာသတိ။ ‘‘ယော ဧဝရူပံ စီဝရံ ဓါရေတိ သော သမဏော မဟေသက္ခော’’တိ ဘဏတိ; ‘‘ယော ဧဝရူပံ ပတ္တံ ဓါရေတိ။ လောဟထာလကံ ဓါရေတိ။ ဓမ္မကရဏံ ဓါရေတိ။ ပရိသာဝနံ ဓါရေတိ။ ကုဉ္စိကံ ဓါရေတိ။ ဥပါဟနံ ဓါရေတိ။ ကာယဗန္ဓနံ ဓါရေတိ။ အာယောဂံ ဓါရေတိ သော သမဏော မဟေသက္ခော’’တိ ဘဏတိ; ‘‘ယဿ ဧဝရူပေါ ဥပဇ္ဈာယော သော သမဏော မဟေသက္ခော’’တိ ဘဏတိ; ‘‘ယဿ ဧဝရူပေါ အာစရိယော။ ဧဝရူပါ သမာနုပဇ္ဈာယကာ။ သမာနာစရိယကာ။ မိတ္တာ။ သန္ဒိဋ္ဌာ။ သမ္ဘတ္တာ။ သဟာယာ သော သမဏော မဟေသက္ခော’’တိ ဘဏတိ; ‘‘ယော ဧဝရူပေ ဝိဟာရေ ဝသတိ သော သမဏော မဟေသက္ခော’’တိ ဘဏတိ; ‘‘ယော ဧဝရူပေ အဍ္ဎယောဂေ ဝသတိ။ ပါသာဒေ ဝသတိ။ ဟမ္မိယေ ဝသတိ။ ဂုဟာယံ ဝသတိ။ လေဏေ ဝသတိ။ ကုဋိယာ ဝသတိ။ ကူဋာဂါရေ ဝသတိ။ အဋ္ဋေ ဝသတိ ။ မာဠေ ဝသတိ။ ဥဒ္ဒဏ္ဍေ ဝသတိ။ ဥပဋ္ဌာနသာလာယံ ဝသတိ။ မဏ္ဍပေ ဝသတိ။ ရုက္ခမူလေ ဝသတိ, သော သမဏော မဟေသက္ခော’’တိ ဘဏတိ။

အထ ဝါ ကောရဇိကကောရဇိကော [ကောရဉ္ဇိကကောရဉ္ဇိကော (သီ။)] ဘာကုဋိကဘာကုဋိကော ကုဟကကုဟကော လပကလပကော မုခသမ္ဘာဝိကော, ‘‘အယံ သမဏော ဣမာသံ ဧဝရူပါနံ သန္တာနံ ဝိဟာရသမာပတ္တီနံ လာဘီ’’တိ တာဒိသံ ဂမ္ဘီရံ ဂူဠှံ နိပုဏံ ပဋိစ္ဆန္နံ လောကုတ္တရံ သုညတာပဋိသံယုတ္တံ ကထံ ကထေသိ။ ယာ ဧဝရူပါ ဘာကုဋိကာ ဘာကုဋိယံ ကုဟနာ ကုဟာယနာ ကုဟိတတ္တံ – ဣဒံ သာမန္တဇပ္ပနသင်္ခါတံ ကုဟနဝတ္ထု။ ယဿိမာနိ တီဏိ ကုဟနဝတ္ထူနိ ပဟီနာနိ သမုစ္ဆိန္နာနိ ဝူပသန္တာနိ ပဋိပဿဒ္ဓါနိ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကာနိ ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎာနိ, သော ဝုစ္စတိ အကုဟကောတိ – ပတိလီနော အကုဟကော။

အပိဟာလု အမစ္ဆရီတိ။ ပိဟာ ဝုစ္စတိ တဏှာ။ ယော ရာဂေါ သာရာဂေါ။ပေ။။ အဘိဇ္ဈာ လောဘော အကုသလမူလံ။ ယဿေသာ ပိဟာ တဏှာ ပဟီနာ သမုစ္ဆိန္နာ ဝူပသန္တာ ပဋိပဿဒ္ဓါ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကာ ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎာ, သော ဝုစ္စတိ အပိဟာလု။ သော ရူပေ န ပိဟေတိ, သဒ္ဒေ။ ဂန္ဓေ။ ရသေ။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗေ။ ကုလံ။ ဂဏံ။ အာဝါသံ။ လာဘံ။ ယသံ။ ပသံသံ။ သုခံ။ စီဝရံ။ ပိဏ္ဍပါတံ။ သေနာသနံ။ ဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရံ။ ကာမဓါတုံ။ ရူပဓါတုံ။ အရူပဓါတုံ။ ကာမဘဝံ။ ရူပဘဝံ။ အရူပဘဝံ။ သညာဘဝံ။ အသညာဘဝံ ။ နေဝသညာနာသညာဘဝံ။ ဧကဝေါကာရဘဝံ။ စတုဝေါကာရဘဝံ။ ပဉ္စဝေါကာရဘဝံ။ အတီတံ။ အနာဂတံ။ ပစ္စုပ္ပန္နံ။ ဒိဋ္ဌသုတမုတဝိညာတဗ္ဗေ ဓမ္မေ န ပိဟေတိ န ဣစ္ဆတိ န သာဒိယတိ န ပတ္ထေတိ နာဘိဇပ္ပတီတိ – အပိဟာလု။ အမစ္ဆရီတိ ပဉ္စ မစ္ဆရိယာနိ – အာဝါသမစ္ဆရိယံ, ကုလမစ္ဆရိယံ, လာဘမစ္ဆရိယံ, ဝဏ္ဏမစ္ဆရိယံ, ဓမ္မမစ္ဆရိယံ။ ယံ ဧဝရူပံ မစ္ဆရံ မစ္ဆရာယနာ မစ္ဆရာယိတတ္တံ ဝေဝိစ္ဆံ ကဒရိယံ ကဋုကဉ္စုကတာ အဂ္ဂဟိတတ္တံ စိတ္တဿ – ဣဒံ ဝုစ္စတိ မစ္ဆရိယံ။ အပိ စ ခန္ဓမစ္ဆရိယမ္ပိ မစ္ဆရိယံ, ဓါတုမစ္ဆရိယမ္ပိ မစ္ဆရိယံ, အာယတနမစ္ဆရိယမ္ပိ မစ္ဆရိယံ ဂါဟော – ဣဒံ ဝုစ္စတိ မစ္ဆရိယံ။ ယဿေတံ မစ္ဆရိယံ ပဟီနံ သမုစ္ဆိန္နံ ဝူပသန္တံ ပဋိပဿဒ္ဓံ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကံ ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎံ, သော ဝုစ္စတိ အမစ္ဆရီတိ – အပိဟာလု အမစ္ဆရီ။

အပ္ပဂဗ္ဘော အဇေဂုစ္ဆောတိ။ ပါဂဗ္ဘိယန္တိ တီဏိ ပါဂဗ္ဘိယာနိ – ကာယိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ, ဝါစသိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ, စေတသိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ။ ကတမံ ကာယိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ? ဣဓေကစ္စော သံဃဂတောပိ ကာယိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ, ဂဏဂတောပိ ကာယိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ, ဘောဇနသာလာယမ္ပိ ကာယိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ, ဇန္တာဃရေပိ ကာယိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ, ဥဒကတိတ္ထေပိ ကာယိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ, အန္တရဃရံ ပဝိသန္တောပိ ကာယိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ, အန္တရဃရံ ပဝိဋ္ဌောပိ ကာယိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ။

ကထံ သံဃဂတော ကာယိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ? ဣဓေကစ္စော သံဃဂတော အစိတ္တီကာရကတော [အစိတ္တိကာရကတော (သျာ။ က။)] ထေရေ ဘိက္ခူ ဃဋ္ဋယန္တောပိ တိဋ္ဌတိ, ဃဋ္ဋယန္တောပိ နိသီဒတိ, ပုရတောပိ တိဋ္ဌတိ, ပုရတောပိ နိသီဒတိ, ဥစ္စေပိ အာသနေ နိသီဒတိ, သသီသံ ပါရုပိတွာပိ နိသီဒတိ, ဌိတကောပိ ဘဏတိ, ဗာဟာဝိက္ခေပကောပိ ဘဏတိ။ ဧဝံ သံဃဂတော ကာယိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ။

ကထံ ဂဏဂတော ကာယိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ? ဣဓေကစ္စော ဂဏဂတော အစိတ္တီကာရကတော ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ အနုပါဟနာနံ စင်္ကမန္တာနံ သဥပါဟနော စင်္ကမတိ, နီစေ စင်္ကမေ စင်္ကမန္တာနံ ဥစ္စေ စင်္ကမေ စင်္ကမတိ, ဆမာယ စင်္ကမန္တာနံ စင်္ကမေ စင်္ကမတိ, ဃဋ္ဋယန္တောပိ တိဋ္ဌတိ, ဃဋ္ဋယန္တောပိ နိသီဒတိ, ပုရတောပိ တိဋ္ဌတိ, ပုရတောပိ နိသီဒတိ, ဥစ္စေပိ အာသနေ နိသီဒတိ, သသီသံ ပါရုပိတွာ နိသီဒတိ, ဌိတကောပိ ဘဏတိ, ဗာဟာဝိက္ခေပကောပိ ဘဏတိ။ ဧဝံ ဂဏဂတော ကာယိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ။

ကထံ ဘောဇနသာလာယံ ကာယိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ? ဣဓေကစ္စော ဘောဇနသာလာယံ အစိတ္တီကာရကတော ထေရေ ဘိက္ခူ အနုပခဇ္ဇ နိသီဒတိ, နဝေပိ ဘိက္ခူ အာသနေန ပဋိဗာဟတိ, ဃဋ္ဋယန္တောပိ တိဋ္ဌတိ, ဃဋ္ဋယန္တောပိ နိသီဒတိ, ပုရတောပိ တိဋ္ဌတိ, ပုရတောပိ နိသီဒတိ, ဥစ္စေပိ အာသနေ နိသီဒတိ, သသီသံ ပါရုပိတွာပိ နိသီဒတိ, ဌိတကောပိ ဘဏတိ, ဗာဟာဝိက္ခေပကောပိ ဘဏတိ။ ဧဝံ ဘောဇနသာလာယံ ကာယိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ။

ကထံ ဇန္တာဃရေ ကာယိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ? ဣဓေကစ္စော ဇန္တာဃရေ အစိတ္တီကာရကတော ထေရေ ဘိက္ခူ ဃဋ္ဋယန္တောပိ တိဋ္ဌတိ, ဃဋ္ဋယန္တောပိ နိသီဒတိ, ပုရတောပိ တိဋ္ဌတိ, ပုရတောပိ နိသီဒတိ, ဥစ္စေပိ အာသနေ နိသီဒတိ , အနာပုစ္ဆမ္ပိ အနဇ္ဈိဋ္ဌောပိ ကဋ္ဌံ ပက္ခိပတိ, ဒွါရမ္ပိ ပိဒဟတိ, ဗာဟာဝိက္ခေပကောပိ ဘဏတိ။ ဧဝံ ဇန္တာဃရေ ကာယိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ။

ကထံ ဥဒကတိတ္ထေ ကာယိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ? ဣဓေကစ္စော ဥဒကတိတ္ထေ အစိတ္တီကာရကတော ထေရေ ဘိက္ခူ ဃဋ္ဋယန္တောပိ ဩတရတိ, ပုရတောပိ ဩတရတိ, ဃဋ္ဋယန္တောပိ နှာယတိ [နဟာယတိ (သီ။)], ပုရတောပိ နှာယတိ , ဥပရိတောပိ နှာယတိ, ဃဋ္ဋယန္တောပိ ဥတ္တရတိ, ပုရတောပိ ဥတ္တရတိ, ဥပရိတောပိ ဥတ္တရတိ။ ဧဝံ ဥဒကတိတ္ထေ ကာယိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ။

ကထံ အန္တရဃရံ ပဝိသန္တော ကာယိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ? ဣဓေကစ္စော အန္တရဃရံ ပဝိသန္တော အစိတ္တီကာရကတော ထေရေ ဘိက္ခူ ဃဋ္ဋယန္တောပိ ဂစ္ဆတိ, ပုရတောပိ ဂစ္ဆတိ, ဝေါက္ကမ္မာပိ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ပုရတော ပုရတော ဂစ္ဆတိ။ ဧဝံ အန္တရဃရံ ပဝိသန္တော ကာယိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ။

ကထံ အန္တရဃရံ ပဝိဋ္ဌော ကာယိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ? ဣဓေကစ္စော အန္တရဃရံ ပဝိဋ္ဌော, ‘‘န ပဝိသ [ပဝိသထ (သီ။) ဧဝမညေသု ပဒဒွယေသုပိ], ဘန္တေ’’တိ ဝုစ္စမာနော ပဝိသတိ, ‘‘န တိဋ္ဌ, ဘန္တေ’’တိ ဝုစ္စမာနော တိဋ္ဌတိ, ‘‘န နိသီဒ, ဘန္တေ’’တိ ဝုစ္စမာနော နိသီဒတိ, အနောကာသမ္ပိ ပဝိသတိ, အနောကာသေပိ တိဋ္ဌတိ, အနောကာသေပိ နိသီဒတိ, ယာနိပိ တာနိ ဟောန္တိ ကုလာနံ ဩဝရကာနိ ဂူဠှာနိ စ ပဋိစ္ဆန္နာနိ စ။ ယတ္ထ ကုလိတ္ထိယော ကုလဓီတရော ကုလသုဏှာယော ကုလကုမာရိယော နိသီဒန္တိ, တတ္ထပိ သဟသာ ပဝိသတိ ကုမာရကဿပိ သိရံ ပရာမသတိ။ ဧဝံ အန္တရဃရံ ပဝိဋ္ဌော ကာယိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ – ဣဒံ ကာယိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ။

ကတမံ ဝါစသိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ? ဣဓေကစ္စော သံဃဂတောပိ ဝါစသိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ, ဂဏဂတောပိ ဝါစသိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ, အန္တရဃရံ ပဝိဋ္ဌောပိ ဝါစသိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ။

ကထံ သံဃဂတော ဝါစသိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ? ဣဓေကစ္စော သံဃဂတော အစိတ္တီကာရကတော ထေရေ ဘိက္ခူ အနာပုစ္ဆံ ဝါ အနဇ္ဈိဋ္ဌော ဝါ အာရာမဂတာနံ ဘိက္ခူနံ ဓမ္မံ ဘဏတိ, ပဉ္ဟံ ဝိသဇ္ဇေတိ, ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသတိ, ဌိတကောပိ ဘဏတိ, ဗာဟာဝိက္ခေပကောပိ ဘဏတိ။ ဧဝံ သံဃဂတော ဝါစသိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ။

ကထံ ဂဏဂတော ဝါစသိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ? ဣဓေကစ္စော ဂဏဂတော အစိတ္တီကာရကတော ထေရေ ဘိက္ခူ အနာပုစ္ဆံ ဝါ အနဇ္ဈိဋ္ဌော ဝါ အာရာမဂတာနံ ဘိက္ခူနံ ဓမ္မံ ဘဏတိ, ပဉ္ဟံ ဝိသဇ္ဇေတိ, ဌိတကောပိ ဘဏတိ, ဗာဟာဝိက္ခေပကောပိ ဘဏတိ။ အာရာမဂတာနံ ဘိက္ခုနီနံ ဥပါသကာနံ ဥပါသိကာနံ ဓမ္မံ ဘဏတိ, ပဉ္ဟံ ဝိသဇ္ဇေတိ, ဌိတကောပိ ဘဏတိ, ဗာဟာဝိက္ခေပကောပိ ဘဏတိ။ ဧဝံ ဂဏဂတော ဝါစသိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ။

ကထံ အန္တရဃရံ ပဝိဋ္ဌော ဝါစသိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ? ဣဓေကစ္စော အန္တရဃရံ ပဝိဋ္ဌော ဣတ္ထိံ ဝါ ကုမာရိံ ဝါ ဧဝမာဟ – ‘‘ဣတ္ထံနာမေ ဣတ္ထံဂေါတ္တေ ကိံ အတ္ထိ? ယာဂု အတ္ထိ, ဘတ္တံ အတ္ထိ, ခါဒနီယံ အတ္ထိ။ ကိံ ပိဝိဿာမ, ကိံ ဘုဉ္ဇိဿာမ, ကိံ ခါဒိဿာမ? ကိံ ဝါ အတ္ထိ, ကိံ ဝါ မေ ဒဿထာ’’တိ ဝိပ္ပလပတိ, ယာ ဧဝရူပါ ဝါစာ ပလာပေါ ဝိပ္ပလာပေါ လာလပ္ပော လာလပ္ပနာ လာလပ္ပိတတ္တံ။ ဧဝံ အန္တရဃရံ ပဝိဋ္ဌော ဝါစသိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ ဒဿေတိ – ဣဒံ ဝါစသိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ။

ကတမံ စေတသိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ? ဣဓေကစ္စော န ဥစ္စာ ကုလာ ပဗ္ဗဇိတော သမာနော ဥစ္စာ ကုလာ ပဗ္ဗဇိတေန သဒ္ဓိံ သဒိသံ အတ္တာနံ ဒဟတိ စိတ္တေန, န မဟာကုလာ ပဗ္ဗဇိတော သမာနော မဟာကုလာ ပဗ္ဗဇိတေန သဒ္ဓိံ သဒိသံ အတ္တာနံ ဒဟတိ စိတ္တေန, န မဟာဘောဂကုလာ ပဗ္ဗဇိတော သမာနော မဟာဘောဂကုလာ ပဗ္ဗဇိတေန သဒ္ဓိံ သဒိသံ အတ္တာနံ ဒဟတိ စိတ္တေန, န ဥဠာရဘောဂကုလာ ပဗ္ဗဇိတော သမာနော။ န သုတ္တန္တိကော သမာနော သုတ္တန္တိကေန သဒ္ဓိံ သဒိသံ အတ္တာနံ ဒဟတိ စိတ္တေန, န ဝိနယဓရော သမာနော။ န ဓမ္မကထိကော သမာနော။ န အာရညိကော သမာနော။ န ပိဏ္ဍပါတိကော သမာနော။ န ပံသုကူလိကော သမာနော။ န တေစီဝရိကော သမာနော။ န သပဒါနစာရိကော သမာနော။ န ခလုပစ္ဆာဘတ္တိကော သမာနော။ န နေသဇ္ဇိကော သမာနော။ န ယထာသန္ထတိကော သမာနော။ န ပဌမဿ ဈာနဿ လာဘီ သမာနော ပဌမဿ ဈာနဿ လာဘိနာ သဒ္ဓိံ သဒိသံ အတ္တာနံ ဒဟတိ စိတ္တေန။ပေ။။ န နေဝသညာနာသညာယတနသမာပတ္တိယာ လာဘီ သမာနော နေဝသညာနာသညာယတနသမာပတ္တိယာ လာဘိနာ သဒ္ဓိံ သဒိသံ အတ္တာနံ ဒဟတိ စိတ္တေန – ဣဒံ စေတသိကံ ပါဂဗ္ဘိယံ။ ယဿိမာနိ တီဏိ ပါဂဗ္ဘိယာနိ ပဟီနာနိ သမုစ္ဆိန္နာနိ ဝူပသန္တာနိ ပဋိပဿဒ္ဓါနိ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကာနိ ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎာနိ, သော ဝုစ္စတိ အပ္ပဂဗ္ဘောတိ – အပ္ပဂဗ္ဘော။

အဇေဂုစ္ဆောတိ ။ အတ္ထိ ပုဂ္ဂလော ဇေဂုစ္ဆော, အတ္ထိ အဇေဂုစ္ဆော။ ကတမော စ ပုဂ္ဂလော ဇေဂုစ္ဆော? ဣဓေကစ္စော ပုဂ္ဂလော ဒုဿီလော ဟောတိ ပါပဓမ္မော အသုစိသင်္ကဿရသမာစာရော ပဋိစ္ဆန္နကမ္မန္တော အဿမဏော သမဏပဋိညော အဗြဟ္မစာရီ ဗြဟ္မစာရိပဋိညော အန္တောပူတိ အဝဿုတော ကသမ္ဗုဇာတော – အယံ ဝုစ္စတိ ပုဂ္ဂလော ဇေဂုစ္ဆော။ အထ ဝါ ကောဓနော ဟောတိ ဥပါယာသဗဟုလော, အပ္ပမ္ပိ ဝုတ္တော သမာနော အဘိသဇ္ဇတိ ကုပ္ပတိ ဗျာပဇ္ဇတိ ပတိဋ္ဌီယတိ, ကောပဉ္စ ဒေါသဉ္စ အပ္ပစ္စယဉ္စ ပါတုကရောတိ – အယံ ဝုစ္စတိ ပုဂ္ဂလော ဇေဂုစ္ဆော။ အထ ဝါ ကောဓနော ဟောတိ ဥပနာဟီ, မက္ခီ ဟောတိ ပဠာသီ, ဣဿုကီ ဟောတိ မစ္ဆရီ, သဌော ဟောတိ မာယာဝီ , ထဒ္ဓေါ ဟောတိ အတိမာနီ, ပါပိစ္ဆော ဟောတိ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ [မိစ္ဆာဒိဋ္ဌီ (သီ။)], သန္ဒိဋ္ဌိပရာမာသီ ဟောတိ အာဒါနဂ္ဂါဟီ ဒုပ္ပဋိနိဿဂ္ဂီ – အယံ ဝုစ္စတိ ပုဂ္ဂလော ဇေဂုစ္ဆော။

ကတမော စ ပုဂ္ဂလော အဇေဂုစ္ဆော? ဣဓ ဘိက္ခု သီလဝါ ဟောတိ ပါတိမောက္ခသံဝရသံဝုတော ဝိဟရတိ အာစာရဂေါစရသမ္ပန္နော အဏုမတ္တေသု ဝဇ္ဇေသု ဘယဒဿာဝီ, သမာဒါယ သိက္ခတိ သိက္ခာပဒေသု – အယံ ဝုစ္စတိ ပုဂ္ဂလော အဇေဂုစ္ဆော။ အထ ဝါ အက္ကောဓနော ဟောတိ အနုပါယာသဗဟုလော, ဗဟုမ္ပိ ဝုတ္တော သမာနော န အဘိသဇ္ဇတိ န ကုပ္ပတိ န ဗျာပဇ္ဇတိ န ပတိဋ္ဌီယတိ, န ကောပဉ္စ ဒေါသဉ္စ အပ္ပစ္စယဉ္စ ပါတုကရောတိ – အယံ ဝုစ္စတိ ပုဂ္ဂလော အဇေဂုစ္ဆော။ အထ ဝါ အက္ကောဓနော ဟောတိ အနုပနာဟီ, အမက္ခီ ဟောတိ အပဠာသီ, အနိဿုကီ ဟောတိ အမစ္ဆရီ, အသဌော ဟောတိ အမာယာဝီ, အထဒ္ဓေါ ဟောတိ အနတိမာနီ , န ပါပိစ္ဆော ဟောတိ န မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ, အသန္ဒိဋ္ဌိပရာမာသီ ဟောတိ အနာဒါနဂ္ဂါဟီ သုပ္ပဋိနိဿဂ္ဂီ – အယံ ဝုစ္စတိ ပုဂ္ဂလော အဇေဂုစ္ဆော။ သဗ္ဗေ ဗာလပုထုဇ္ဇနာ ဇေဂုစ္ဆာ, ပုထုဇ္ဇနကလျာဏကံ ဥပါဒါယ အဋ္ဌ အရိယပုဂ္ဂလာ အဇေဂုစ္ဆာတိ – အပ္ပဂဗ္ဘော အဇေဂုစ္ဆော။

ပေသုဏေယျေ စ နော ယုတောတိ။ ပေသုညန္တိ ဣဓေကစ္စော ပိသုဏဝါစော ဟောတိ, ဣတော သုတွာ အမုတြ အက္ခာတာ ဣမေသံ ဘေဒါယ, အမုတြ ဝါ သုတွာ ဣမေသံ အက္ခာတာ အမူသံ ဘေဒါယ။ ဣတိ သမဂ္ဂါနံ ဝါ ဘေတ္တာ [ဘေဒေါ (က။)], ဘိန္နာနံ ဝါ အနုပ္ပဒါတာ, ဝဂ္ဂါရာမော, ဝဂ္ဂရတော, ဝဂ္ဂနန္ဒီ, ဝဂ္ဂကရဏိံ ဝါစံ ဘာသိတာ ဟောတိ – ဣဒံ ဝုစ္စတိ ပေသုညံ။

အပိ စ ဒွီဟိ ကာရဏေဟိ ပေသုညံ ဥပသံဟရတိ – ပိယကမ္ယတာယ ဝါ, ဘေဒါဓိပ္ပါယေန [ဘေဒါဓိပ္ပါယော (ဗဟူသု)] ဝါ။ ကထံ ပိယကမ္ယတာယ ပေသုညံ ဥပသံဟရတိ? ဣမဿ ပိယော ဘဝိဿာမိ, မနာပေါ ဘဝိဿာမိ, ဝိဿာသိကော ဘဝိဿာမိ, အဗ္ဘန္တရိကော ဘဝိဿာမိ, သုဟဒယော ဘဝိဿာမီတိ။ ဧဝံ ပိယကမ္ယတာယ ပေသုညံ ဥပသံဟရတိ။ ကထံ ဘေဒါဓိပ္ပါယေန ပေသုညံ ဥပသံဟရတိ? ‘‘ကထံ ဣမေ နာနာ အဿု ဝိနာ အဿု ဝဂ္ဂါ အဿု ဒွေဓါ အဿု ဒွေဇ္ဈာ အဿု ဒွေ ပက္ခာ အဿု ဘိဇ္ဇေယျုံ န သမာဂစ္ဆေယျုံ ဒုက္ခံ န ဖာသု [အဖာသုံ (သီ။)] ဝိဟရေယျု’’န္တိ။ ဧဝံ ဘေဒါဓိပ္ပါယေန ပေသုညံ ဥပသံဟရတိ။ ယဿေတံ ပေသုညံ ပဟီနံ သမုစ္ဆိန္နံ ဝူပသန္တံ ပဋိပဿဒ္ဓံ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကံ ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎံ, သော ပေသုညေ နော ယုတော န ယုတ္တော န ပယုတ္တော န သမ္မာယုတ္တောတိ – ပေသုဏေယျေ စ နော ယုတော။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘ပတိလီနော အကုဟကော၊ အပိဟာလု အမစ္ဆရီ။

အပ္ပဂဗ္ဘော အဇေဂုစ္ဆော၊ ပေသုဏေယျေ စ နော ယုတော’’တိ။

၈၈။

သာတိယေသု အနဿာဝီ၊ အတိမာနေ စ နော ယုတော။

သဏှော စ ပဋိဘာနဝါ၊ န သဒ္ဓေါ န ဝိရဇ္ဇတိ။

သာတိယေသု အနဿာဝီတိ။ သာတိယာ ဝုစ္စန္တိ ပဉ္စ ကာမဂုဏာ။ ကိံကာရဏာ သာတိယာ ဝုစ္စန္တိ ပဉ္စ ကာမဂုဏာ? ယေဘုယျေန ဒေဝမနုဿာ ပဉ္စ ကာမဂုဏေ ဣစ္ဆန္တိ သာတိယန္တိ ပတ္ထယန္တိ ပိဟယန္တိ အဘိဇပ္ပန္တိ, တံကာရဏာ သာတိယာ ဝုစ္စန္တိ ပဉ္စ ကာမဂုဏာ။ ယေသံ ဧသာ သာတိယာ တဏှာ အပ္ပဟီနာ တေသံ စက္ခုတော ရူပတဏှာ သဝတိ အာသဝတိ [ပသဝတိ (သျာ။)] သန္ဒတိ ပဝတ္တတိ, သောတတော သဒ္ဒတဏှာ။ ဃာနတော ဂန္ဓတဏှာ။ ဇိဝှာတော ရသတဏှာ။ ကာယတော ဖောဋ္ဌဗ္ဗတဏှာ။ မနတော ဓမ္မတဏှာ သဝတိ အာသဝတိ သန္ဒတိ ပဝတ္တတိ။ ယေသံ ဧသာ သာတိယာ တဏှာ ပဟီနာ သမုစ္ဆိန္နာ ဝူပသန္တာ ပဋိပဿဒ္ဓါ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကာ ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎာ တေသံ စက္ခုတော ရူပတဏှာ န သဝတိ နာသဝတိ [န ပသဝတိ (သျာ။)] န သန္ဒတိ န ပဝတ္တတိ , သောတတော သဒ္ဒတဏှာ။ပေ။။ မနတော ဓမ္မတဏှာ န သဝတိ နာသဝတိ န သန္ဒတိ န ပဝတ္တတီတိ – သာတိယေသု အနဿာဝီ။

အတိမာနေ စ နော ယုတောတိ။ ကတမော အတိမာနော? ဣဓေကစ္စော ပရံ အတိမညတိ ဇာတိယာ ဝါ ဂေါတ္တေန ဝါ။ပေ။။ အညတရညတရေန ဝါ ဝတ္ထုနာ။ ယော ဧဝရူပေါ မာနော မညနာ မညိတတ္တံ ဥန္နတိ ဥန္နမော ဓဇော သမ္ပဂ္ဂါဟော ကေတုကမ္ယတာ စိတ္တဿ – အယံ ဝုစ္စတိ အတိမာနော။ ယဿေသော အတိမာနော ပဟီနော သမုစ္ဆိန္နော ဝူပသန္တော ပဋိပဿဒ္ဓေါ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကော ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎော, သော အတိမာနေ စ နော ယုတော န ယုတ္တော နပ္ပယုတ္တော န သမ္မာယုတ္တောတိ – အတိမာနေ စ နော ယုတော။

သဏှော စ ပဋိဘာနဝါတိ။ သဏှောတိ သဏှေန ကာယကမ္မေန သမန္နာဂတောတိ သဏှော, သဏှေန ဝစီကမ္မေန။ သဏှေန မနောကမ္မေန သမန္နာဂတောတိ သဏှော, သဏှေဟိ သတိပဋ္ဌာနေဟိ သမန္နာဂတောတိ သဏှော, သဏှေဟိ သမ္မပ္ပဓါနေဟိ။ သဏှေဟိ ဣဒ္ဓိပါဒေဟိ။ သဏှေဟိ ဣန္ဒ္ရိယေဟိ။ သဏှေဟိ ဗလေဟိ။ သဏှေဟိ ဗောဇ္ဈင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတောတိ သဏှော, သဏှေန အရိယေန အဋ္ဌင်္ဂိကေန မဂ္ဂေန သမန္နာဂတောတိ – သဏှော။

ပဋိဘာနဝါတိ တယော ပဋိဘာနဝန္တော – ပရိယတ္တိပဋိဘာနဝါ, ပရိပုစ္ဆာပဋိဘာနဝါ, အဓိဂမပဋိဘာနဝါ။ ကတမော ပရိယတ္တိပဋိဘာနဝါ? ဣဓေကစ္စဿ ပကတိယာ ပရိယာပုဋံ ဟောတိ – သုတ္တံ ဂေယျံ ဝေယျာကရဏံ ဂါထာ ဥဒါနံ ဣတိဝုတ္တကံ ဇာတကံ အဗ္ဘုတဓမ္မံ ဝေဒလ္လံ, တဿ ပရိယတ္တိံ နိဿာယ ပဋိဘာယတိ – အယံ ပရိယတ္တိပဋိဘာနဝါ။ ကတမော ပရိပုစ္ဆာပဋိဘာနဝါ? ဣဓေကစ္စော ပရိပုစ္ဆိတာ [ပရိပုစ္ဆိတံ (သီ။), ပရိပုစ္ဆကော (သျာ။)] ဟောတိ အတ္တတ္ထေ စ ဉာယတ္ထေ စ လက္ခဏေ စ ကာရဏေ စ ဌာနာဌာနေ စ, တဿ တံ ပရိပုစ္ဆံ နိဿာယ ပဋိဘာယတိ – အယံ ပရိပုစ္ဆာပဋိဘာနဝါ။ ကတမော အဓိဂမပဋိဘာနဝါ? ဣဓေကစ္စဿ အဓိဂတာ ဟောန္တိ စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနာ စတ္တာရော သမ္မပ္ပဓါနာ စတ္တာရော ဣဒ္ဓိပါဒါ ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနိ ပဉ္စ ဗလာနိ သတ္တ ဗောဇ္ဈင်္ဂါ အရိယော အဋ္ဌင်္ဂိကော မဂ္ဂေါ စတ္တာရော အရိယမဂ္ဂါ စတ္တာရိ သာမညဖလာနိ စတဿော ပဋိသမ္ဘိဒါယော ဆ အဘိညာယော, တဿ အတ္ထော ဉာတော ဓမ္မော ဉာတော နိရုတ္တိ ဉာတာ, အတ္ထေ ဉာတေ အတ္ထော ပဋိဘာယတိ , ဓမ္မေ ဉာတေ ဓမ္မော ပဋိဘာယတိ, နိရုတ္တိယာ ဉာတာယ နိရုတ္တိ ပဋိဘာယတိ; ဣမေသု တီသု ဉာဏေသု ဉာဏံ ပဋိဘာနပဋိသမ္ဘိဒါ။ ဣမာယ ပဋိဘာနပဋိသမ္ဘိဒါယ ဥပေတော သမုပေတော ဥပဂတော သမုပဂတော ဥပပန္နော သမုပပန္နော သမန္နာဂတော သော ဝုစ္စတိ ပဋိဘာနဝါ။ ယဿ ပရိယတ္တိ နတ္ထိ, ပရိပုစ္ဆာ နတ္ထိ, အဓိဂမော နတ္ထိ, ကိံ တဿ ပဋိဘာယိဿတီတိ – သဏှော စ ပဋိဘာနဝါ။

န သဒ္ဓေါ န ဝိရဇ္ဇတီတိ။ န သဒ္ဓေါတိ သာမံ သယံ အဘိညာတံ အတ္တပစ္စက္ခံ ဓမ္မံ န ကဿစိ သဒ္ဒဟတိ အညဿ သမဏဿ ဝါ ဗြာဟ္မဏဿ ဝါ ဒေဝဿ ဝါ မာရဿ ဝါ ဗြဟ္မုနော ဝါ။ ‘‘သဗ္ဗေ သင်္ခါရာ အနိစ္စာ’’တိ သာမံ သယံ အဘိညာတံ။ပေ။။ ‘‘သဗ္ဗေ သင်္ခါရာ ဒုက္ခာ’’တိ။ ‘‘သဗ္ဗေ ဓမ္မာ အနတ္တာ’’တိ။ ‘‘အဝိဇ္ဇာပစ္စယာ သင်္ခါရာ’’တိ။ပေ။။ ‘‘ဇာတိပစ္စယာ ဇရာမရဏ’’န္တိ။ ‘‘အဝိဇ္ဇာနိရောဓါ သင်္ခါရနိရောဓေါ’’တိ။ပေ။။ ‘‘ဇာတိနိရောဓါ ဇရာမရဏနိရောဓေါ’’တိ။ ‘‘ဣဒံ ဒုက္ခ’’န္တိ။ပေ။။ ‘‘အယံ ဒုက္ခနိရောဓဂါမိနီ ပဋိပဒါ’’တိ။ ‘‘ဣမေ အာသဝါ’’တိ။ပေ။။ ‘‘အယံ အာသဝနိရောဓဂါမိနီ ပဋိပဒါ’’တိ။ ‘‘ဣမေ ဓမ္မာ အဘိညေယျာ’’တိ။ပေ။။ ‘‘ဣမေ ဓမ္မာ သစ္ဆိကာတဗ္ဗာ’’တိ သာမံ သယံ အဘိညာတံ။ပေ။။ ဆန္နံ ဖဿာယတနာနံ သမုဒယဉ္စ အတ္ထင်္ဂမဉ္စ အဿာဒဉ္စ အာဒီနဝဉ္စ နိဿရဏဉ္စ, ပဉ္စန္နံ ဥပါဒါနက္ခန္ဓာနံ သမုဒယဉ္စ။ပေ။။ စတုန္နံ မဟာဘူတာနံ သမုဒယဉ္စ အတ္ထင်္ဂမဉ္စ အဿာဒဉ္စ အာဒီနဝဉ္စ နိဿရဏဉ္စ သာမံ သယံ အဘိညာတံ။ပေ။။ ‘‘ယံ ကိဉ္စိ သမုဒယဓမ္မံ သဗ္ဗံ တံ နိရောဓဓမ္မ’’န္တိ သာမံ သယံ အဘိညာတံ အတ္တပစ္စက္ခံ ဓမ္မံ န ကဿစိ သဒ္ဒဟတိ အညဿ သမဏဿ ဝါ ဗြာဟ္မဏဿ ဝါ ဒေဝဿ ဝါ မာရဿ ဝါ ဗြဟ္မုနော ဝါ [ဗြဟ္မုနော ဝါ။ပေ။။ (သီ။ က။)]။

ဝုတ္တဉ္ဟေတံ ဘဂဝတာ – ‘‘သဒ္ဒဟသိ တွံ, သာရိပုတ္တ, သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယံ ဘာဝိတံ ဗဟုလီကတံ အမတောဂဓံ ဟောတိ အမတပရာယနံ အမတပရိယောသာနံ; ဝီရိယိန္ဒ္ရိယံ။ သတိန္ဒ္ရိယံ။ သမာဓိန္ဒ္ရိယံ။ ပညိန္ဒ္ရိယံ ဘာဝိတံ ဗဟုလီကတံ အမတောဂဓံ ဟောတိ အမတပရာယနံ အမတပရိယောသာန’’န္တိ?

‘‘န ခွါဟံ ဧတ္ထ, ဘန္တေ, ဘဂဝတော သဒ္ဓါယ ဂစ္ဆာမိ သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယံ။ ဝီရိယိန္ဒ္ရိယံ။ သတိန္ဒ္ရိယံ။ သမာဓိန္ဒ္ရိယံ။ ပညိန္ဒ္ရိယံ ဘာဝိတံ ဗဟုလီကတံ အမတောဂဓံ ဟောတိ အမတပရာယနံ အမတပရိယောသာနံ။ ယေသံ နူနေတံ, ဘန္တေ , အညာတံ အဿ အဒိဋ္ဌံ အဝိဒိတံ အသစ္ဆိကတံ အဖဿိတံ ပညာယ, တေ တတ္ထ ပရေသံ သဒ္ဓါယ ဂစ္ဆေယျုံ သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယံ ဘာဝိတံ ဗဟုလီကတံ အမတောဂဓံ ဟောတိ အမတပရာယနံ အမတပရိယောသာနံ။ ဝီရိယိန္ဒ္ရိယံ။ သတိန္ဒ္ရိယံ။ သမာဓိန္ဒ္ရိယံ ။ ပညိန္ဒ္ရိယံ ဘာဝိတံ ဗဟုလီကတံ အမတောဂဓံ ဟောတိ အမတပရာယနံ အမတပရိယောသာနံ။ ယေသဉ္စ ခေါ ဧတံ, ဘန္တေ, ဉာတံ ဒိဋ္ဌံ ဝိဒိတံ သစ္ဆိကတံ ဖဿိတံ ပညာယ, နိက္ကင်္ခါ တေ တတ္ထ နိဗ္ဗိစိကိစ္ဆာ။ သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယံ။ ဝီရိယိန္ဒ္ရိယံ။ သတိန္ဒ္ရိယံ။ သမာဓိန္ဒ္ရိယံ။ ပညိန္ဒ္ရိယံ ဘာဝိတံ ဗဟုလီကတံ အမတောဂဓံ ဟောတိ အမတပရာယနံ အမတပရိယောသာနံ။ မယှဉ္စ ခေါ, ဧတံ ဘန္တေ, ဉာတံ ဒိဋ္ဌံ ဝိဒိတံ သစ္ဆိကတံ ဖဿိတံ ပညာယ, နိက္ကင္ခောဟံ တတ္ထ နိဗ္ဗိစိကိစ္ဆော။ သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယံ။ ဝီရိယိန္ဒ္ရိယံ။ သတိန္ဒ္ရိယံ။ သမာဓိန္ဒ္ရိယံ။ ပညိန္ဒ္ရိယံ ဘာဝိတံ ဗဟုလီကတံ အမတောဂဓံ ဟောတိ အမတပရာယနံ အမတပရိယောသာန’’န္တိ။

‘‘သာဓု သာဓု, သာရိပုတ္တ! ယေသဉ္ဟေတံ, သာရိပုတ္တ, အညာတံ အဿ အဒိဋ္ဌံ အဝိဒိတံ အသစ္ဆိကတံ အဖဿိတံ ပညာယ, တေ တတ္ထ ပရေသံ သဒ္ဓါယ ဂစ္ဆေယျုံ သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယံ။ပေ။။ ပညိန္ဒ္ရိယံ ဘာဝိတံ ဗဟုလီကတံ အမတောဂဓံ ဟောတိ အမတပရာယနံ အမတပရိယောသာနန္တိ။

‘‘အဿဒ္ဓေါ အကတညူ စ၊ သန္ဓိစ္ဆေဒေါ စ ယော နရော။

ဟတာဝကာသော ဝန္တာသော၊ သ ဝေ ဥတ္တမပေါရိသော’’တိ။

န သဒ္ဓေါ န ဝိရဇ္ဇတီတိ။ သဗ္ဗေ ဗာလပုထုဇ္ဇနာ ရဇ္ဇန္တိ, ပုထုဇ္ဇနကလျာဏကံ ဥပါဒါယ သတ္တ သေက္ခာ ဝိရဇ္ဇန္တိ။ အရဟာ နေဝ ရဇ္ဇတိ နော ဝိရဇ္ဇတိ, ဝိရတ္တော သော ခယာ ရာဂဿ ဝီတရာဂတ္တာ ခယာ ဒေါသဿ ဝီတဒေါသတ္တာ, ခယာ မောဟဿ ဝီတမောဟတ္တာ။ သော ဝုဋ္ဌဝါသော စိဏ္ဏစရဏော။ပေ။။ ဇာတိမရဏသံသာရော နတ္ထိ တဿ ပုနဗ္ဘဝေါတိ – န သဒ္ဓေါ န ဝိရဇ္ဇတိ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘သာတိယေသု အနဿာဝီ၊ အတိမာနေ စ နော ယုတော။

သဏှော စ ပဋိဘာနဝါ၊ န သဒ္ဓေါ န ဝိရဇ္ဇတီ’’တိ။

၈၉။

လာဘကမ္ယာ န သိက္ခတိ၊ အလာဘေ စ န ကုပ္ပတိ။

အဝိရုဒ္ဓေါ စ တဏှာယ၊ ရသေသု [ရသေ စ (သီ။ သျာ။)] နာနုဂိဇ္ဈတိ။

လာဘကမ္ယာ န သိက္ခတိ, အလာဘေ စ န ကုပ္ပတီတိ။ ကထံ လာဘကမ္ယာ သိက္ခတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဘိက္ခုံ ပဿတိ လာဘိံ စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရာနံ။ တဿ ဧဝံ ဟောတိ – ‘‘ကေန နု ခေါ အယမာယသ္မာ လာဘီ စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရာန’’န္တိ? တဿ ဧဝံ ဟောတိ – ‘‘အယံ ခေါ အာယသ္မာ သုတ္တန္တိကော, တေနာယမာယသ္မာ လာဘီ စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရာန’’န္တိ။ သော လာဘဟေတု လာဘပစ္စယာ လာဘကာရဏာ လာဘာဘိနိဗ္ဗတ္တိယာ လာဘံ ပရိပါစေန္တော သုတ္တန္တံ ပရိယာပုဏာတိ။ ဧဝမ္ပိ လာဘကမ္ယာ သိက္ခတိ။

အထ ဝါ ဘိက္ခု ဘိက္ခုံ ပဿတိ လာဘိံ စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရာနံ။ တဿ ဧဝံ ဟောတိ – ‘‘ကေန နု ခေါ အယမာယသ္မာ လာဘီ စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရာန’’န္တိ? တဿ ဧဝံ ဟောတိ – ‘‘အယံ ခေါ အာယသ္မာ ဝိနယဓရော။ပေ။။ ဓမ္မကထိကော။ အာဘိဓမ္မိကော, တေနာယမာယသ္မာ လာဘီ စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရာန’’န္တိ။ သော လာဘဟေတု လာဘပစ္စယာ လာဘကာရဏာ လာဘာဘိနိဗ္ဗတ္တိယာ လာဘံ ပရိပါစေန္တော အဘိဓမ္မံ ပရိယာပုဏာတိ။ ဧဝမ္ပိ လာဘကမ္ယာ သိက္ခတိ။

အထ ဝါ ဘိက္ခု ဘိက္ခုံ ပဿတိ လာဘိံ စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရာနံ။ တဿ ဧဝံ ဟောတိ – ‘‘ကေန နု ခေါ အယမာယသ္မာ လာဘီ စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရာန’’န္တိ? တဿ ဧဝံ ဟောတိ – ‘‘အယံ ခေါ အာယသ္မာ အာရညိကော။ ပိဏ္ဍပါတိကော။ ပံသုကူလိကော။ တေစီဝရိကော။ သပဒါနစာရိကော။ ခလုပစ္ဆာဘတ္တိကော။ နေသဇ္ဇိကော။ ယထာသန္ထတိကော, တေနာယမာယသ္မာ လာဘီ စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရာန’’န္တိ။ သော လာဘဟေတု လာဘပစ္စယာ လာဘကာရဏာ လာဘာဘိနိဗ္ဗတ္တိယာ လာဘံ ပရိပါစေန္တော အာရညိကော ဟောတိ။ပေ။။ ယထာသန္ထတိကော ဟောတိ။ ဧဝမ္ပိ လာဘကမ္ယာ သိက္ခတိ။

ကထံ န လာဘကမ္ယာ သိက္ခတိ? ဣဓ ဘိက္ခု န လာဘဟေတု, န လာဘပစ္စယာ, န လာဘကာရဏာ, န လာဘာဘိနိဗ္ဗတ္တိယာ, န လာဘံ ပရိပါစေန္တော, ယာဝဒေဝ အတ္တဒမတ္ထာယ အတ္တသမတ္ထာယ အတ္တပရိနိဗ္ဗာပနတ္ထာယ သုတ္တန္တံ ပရိယာပုဏာတိ, ဝိနယံ ပရိယာပုဏာတိ, အဘိဓမ္မံ ပရိယာပုဏာတိ။ ဧဝမ္ပိ န လာဘကမ္ယာ သိက္ခတိ။

အထ ဝါ ဘိက္ခု န လာဘဟေတု, န လာဘပစ္စယာ, န လာဘကာရဏာ, န လာဘာဘိနိဗ္ဗတ္တိယာ, န လာဘံ ပရိပါစေန္တော, ယာဝဒေဝ အပ္ပိစ္ဆညေဝ [အပ္ပိစ္ဆံယေဝ (သီ။)] နိဿာယ သန္တုဋ္ဌိညေဝ နိဿာယ သလ္လေခညေဝ နိဿာယ ပဝိဝေကညေဝ နိဿာယ ဣဒမတ္ထိတညေဝ [ဣဒမတ္ထိကတညေဝ (သီ။)] နိဿာယ အာရညိကော ဟောတိ, ပိဏ္ဍပါတိကော ဟောတိ, ပံသုကူလိကော ဟောတိ, တေစီဝရိကော ဟောတိ , သပဒါနစာရိကော ဟောတိ, ခလုပစ္ဆာဘတ္တိကော ဟောတိ, နေသဇ္ဇိကော ဟောတိ, ယထာသန္ထတိကော ဟောတိ။ ဧဝမ္ပိ န လာဘကမ္ယာ သိက္ခတီတိ – လာဘကမ္ယာ န သိက္ခတိ။

အလာဘေ စ န ကုပ္ပတီတိ။ ကထံ အလာဘေ ကုပ္ပတိ? ဣဓေကစ္စော ‘‘ကုလံ ဝါ န လဘာမိ, ဂဏံ ဝါ န လဘာမိ, အာဝါသံ ဝါ န လဘာမိ, လာဘံ ဝါ န လဘာမိ, ယသံ ဝါ န လဘာမိ, ပသံသံ ဝါ န လဘာမိ, သုခံ ဝါ န လဘာမိ, စီဝရံ ဝါ န လဘာမိ, ပိဏ္ဍပါတံ ဝါ န လဘာမိ, သေနာသနံ ဝါ န လဘာမိ, ဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရံ ဝါ န လဘာမိ, ဂိလာနုပဋ္ဌာကံ ဝါ န လဘာမိ, အပ္ပညာတောမှီ’’တိ ကုပ္ပတိ ဗျာပဇ္ဇတိ ပတိဋ္ဌီယတိ, ကောပဉ္စ ဒေါသဉ္စ အပ္ပစ္စယဉ္စ ပါတုကရောတိ။ ဧဝံ အလာဘေ ကုပ္ပတိ။

ကထံ အလာဘေ န ကုပ္ပတိ? ဣဓ ဘိက္ခု ‘‘ကုလံ ဝါ န လဘာမိ ဂဏံ ဝါ န လဘာမိ။ပေ။။ အပ္ပညာတောမှီ’’တိ န ကုပ္ပတိ န ဗျာပဇ္ဇတိ န ပတိဋ္ဌီယတိ, န ကောပဉ္စ ဒေါသဉ္စ အပ္ပစ္စယဉ္စ ပါတုကရောတိ။ ဧဝံ အလာဘေ န ကုပ္ပတီတိ – လာဘကမ္ယာ န သိက္ခတိ အလာဘေ စ န ကုပ္ပတိ။

အဝိရုဒ္ဓေါ စ တဏှာယ, ရသေသု နာနုဂိဇ္ဈတီတိ။ ဝိရုဒ္ဓေါတိ ယော စိတ္တဿ အာဃာတော ပဋိဃာတော, ပဋိဃံ ပဋိဝိရောဓေါ, ကောပေါ ပကောပေါ သမ္ပကောပေါ, ဒေါသော ပဒေါသော သမ္ပဒေါသော, စိတ္တဿ ဗျာပတ္တိ မနောပဒေါသော, ကောဓေါ ကုဇ္ဈနာ ကုဇ္ဈိတတ္တံ, ဒေါသော ဒုဿနာ ဒုဿိတတ္တံ, ဗျာပတ္တိ ဗျာပဇ္ဇနာ ဗျာပဇ္ဇိတတ္တံ ဝိရောဓေါ ပဋိဝိရောဓေါ, စဏ္ဍိက္ကံ, အသုရောပေါ, အနတ္တမနတာ စိတ္တဿ – အယံ ဝုစ္စတိ ဝိရောဓေါ။ ယဿေသော ဝိရောဓေါ ပဟီနော သမုစ္ဆိန္နော ဝူပသန္တော ပဋိပဿဒ္ဓေါ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကော ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎော, သော ဝုစ္စတိ အဝိရုဒ္ဓေါ။ တဏှာတိ ရူပတဏှာ သဒ္ဒတဏှာ ဂန္ဓတဏှာ ရသတဏှာ ဖောဋ္ဌဗ္ဗတဏှာ ဓမ္မတဏှာ။ ရသောတိ မူလရသော ခန္ဓရသော တစရသော ပတ္တရသော ပုပ္ဖရသော ဖလရသော, အမ္ဗိလံ မဓုရံ တိတ္တကံ ကဋုကံ လောဏိကံ ခါရိကံ လမ္ဗိကံ [လပိလံ (သီ။), လမ္ဗိလံ (သျာ။), လဗိလံ (က။), အာယတနဝိဘင်္ဂေ] ကသာဝေါ သာဒု အသာဒု သီတံ ဥဏှံ။ သန္တေကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ ရသဂိဒ္ဓါ။ တေ ဇိဝှဂ္ဂေန ရသဂ္ဂါနိ ပရိယေသန္တာ အာဟိဏ္ဍန္တိ, တေ အမ္ဗိလံ လဘိတွာ အနမ္ဗိလံ ပရိယေသန္တိ, အနမ္ဗိလံ လဘိတွာ အမ္ဗိလံ ပရိယေသန္တိ; မဓုရံ လဘိတွာ အမဓုရံ ပရိယေသန္တိ, အမဓုရံ လဘိတွာ မဓုရံ ပရိယေသန္တိ; တိတ္တကံ လဘိတွာ အတိတ္တကံ ပရိယေသန္တိ, အတိတ္တကံ လဘိတွာ တိတ္တကံ ပရိယေသန္တိ; ကဋုကံ လဘိတွာ အကဋုကံ ပရိယေသန္တိ, အကဋုကံ လဘိတွာ ကဋုကံ ပရိယေသန္တိ; လောဏိကံ လဘိတွာ အလောဏိကံ ပရိယေသန္တိ, အလောဏိကံ လဘိတွာ လောဏိကံ ပရိယေသန္တိ; ခါရိကံ လဘိတွာ အခါရိကံ ပရိယေသန္တိ, အခါရိကံ လဘိတွာ ခါရိကံ ပရိယေသန္တိ; လမ္ဗိကံ လဘိတွာ ကသာဝံ ပရိယေသန္တိ , ကသာဝံ လဘိတွာ လမ္ဗိကံ ပရိယေသန္တိ; သာဒုံ လဘိတွာ အသာဒုံ ပရိယေသန္တိ, အသာဒုံ လဘိတွာ သာဒုံ ပရိယေသန္တိ; သီတံ လဘိတွာ ဥဏှံ ပရိယေသန္တိ, ဥဏှံ လဘိတွာ သီတံ ပရိယေသန္တိ။ တေ ယံ ယံ လဘိတွာ တေန တေန န သန္တုဿန္တိ အပရာပရံ ပရိယေသန္တိ, မနာပိကေသု ရသေသု ရတ္တာ ဂိဒ္ဓါ ဂဓိတာ မုစ္ဆိတာ အဇ္ဈောသန္နာ လဂ္ဂါ လဂ္ဂိတာ ပလိဗုဒ္ဓါ။ ယဿေသာ ရသတဏှာ ပဟီနာ သမုစ္ဆိန္နာ ဝူပသန္တာ ပဋိပဿဒ္ဓါ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကာ ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎာ, သော ပဋိသင်္ခါ ယောနိသော အာဟာရံ အာဟာရေတိ – ‘‘နေဝ ဒဝါယ န မဒါယ န မဏ္ဍနာယ န ဝိဘူသနာယ, ယာဝဒေဝ ဣမဿ ကာယဿ ဌိတိယာ ယာပနာယ ဝိဟိံသူပရတိယာ ဗြဟ္မစရိယာနုဂ္ဂဟာယ။ ဣတိ ပုရာဏဉ္စ ဝေဒနံ ပဋိဟင်္ခါမိ, နဝဉ္စ ဝေဒနံ န ဥပ္ပါဒေဿာမိ, ယာတြာ စ မေ ဘဝိဿတိ အနဝဇ္ဇတာ စ ဖာသုဝိဟာရော စာ’’တိ။

ယထာ ဝနံ အာလိမ္ပေယျ ယာဝဒေဝ ရောပနတ္ထာယ, ယထာ ဝါ ပန အက္ခံ အဗ္ဘဉ္ဇေယျ ယာဝဒေဝ ဘာရဿ နိတ္ထရဏတ္ထာယ, ယထာ ဝါ ပန ပုတ္တမံသံ အာဟာရံ အာဟရေယျ ယာဝဒေဝ ကန္တာရဿ နိတ္ထရဏတ္ထာယ; ဧဝမေဝ ဘိက္ခု ပဋိသင်္ခါ ယောနိသော အာဟာရံ အာဟာရေတိ – ‘‘နေဝ ဒဝါယ။ပေ။။ ဖာသုဝိဟာရော စာ’’တိ။ ရသတဏှံ ပဇဟတိ ဝိနောဒေတိ ဗျန္တိံ ကရောတိ အနဘာဝံ ဂမေတိ, ရသတဏှာယ အာရတော အဿ ဝိရတော ပဋိဝိရတော နိက္ခန္တော နိဿဋော ဝိပ္ပမုတ္တော ဝိသညုတ္တော ဝိမရိယာဒိကတေန စေတသာ ဝိဟရတီတိ – အဝိရုဒ္ဓေါ စ တဏှာယ ရသေသု နာနုဂိဇ္ဈတိ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘လာဘကမ္ယာ န သိက္ခတိ၊ အလာဘေ စ န ကုပ္ပတိ။

အဝိရုဒ္ဓေါ စ တဏှာယ၊ ရသေသု နာနုဂိဇ္ဈတီ’’တိ။

၉၀။

ဥပေက္ခကော သဒါ သတော၊ န လောကေ မညတေ သမံ။

န ဝိသေသီ န နီစေယျော၊ တဿ နော သန္တိ ဥဿဒါ။

ဥပေက္ခကော သဒါ သတောတိ။ ဥပေက္ခကောတိ ဆဠင်္ဂုပေက္ခာယ သမန္နာဂတော။ စက္ခုနာ ရူပံ ဒိသွာ နေဝ သုမနော ဟောတိ န ဒုမ္မနော, ဥပေက္ခကော ဝိဟရတိ သတော သမ္ပဇာနော။ သောတေန သဒ္ဒံ သုတွာ။ပေ။။ မနသာ ဓမ္မံ ဝိညာယ နေဝ သုမနော ဟောတိ န ဒုမ္မနော, ဥပေက္ခကော ဝိဟရတိ သတော သမ္ပဇာနော။ စက္ခုနာ ရူပံ ဒိသွာ မနာပံ နာဘိဂိဇ္ဈတိ နာဘိဟံသတိ [နာဘိဟသတိ (သီ။ သျာ။)] န ရာဂံ ဇနေတိ, တဿ ဌိတောဝ ကာယော ဟောတိ, ဌိတံ စိတ္တံ အဇ္ဈတ္တံ သုသဏ္ဌိတံ သုဝိမုတ္တံ။ စက္ခုနာ ခေါ ပနေဝ ရူပံ ဒိသွာ အမနာပံ န မင္ကု ဟောတိ အပ္ပတိဋ္ဌိတစိတ္တော [အပ္ပတိဋ္ဌီန စိတ္တော (သျာ။), အပ္ပတိဋ္ဌနစိတ္တော (က။)] အလီနမနသော [အာဒိနမနသော (သျာ။)] အဗျာပန္နစေတသော, တဿ ဌိတောဝ ကာယော ဟောတိ, ဌိတံ စိတ္တံ အဇ္ဈတ္တံ သုသဏ္ဌိတံ သုဝိမုတ္တံ။ သောတေန သဒ္ဒံ သုတွာ။ ဃာနေန ဂန္ဓံ ဃာယိတွာ။ ဇိဝှာယ ရသံ သာယိတွာ။ ကာယေန ဖောဋ္ဌဗ္ဗံ ဖုသိတွာ။ မနသာ ဓမ္မံ ဝိညာယ မနာပံ နာဘိဂိဇ္ဈတိ နာဘိဟံသတိ န ရာဂံ ဇနေတိ, တဿ ဌိတောဝ ကာယော ဟောတိ, ဌိတံ စိတ္တံ အဇ္ဈတ္တံ သုသဏ္ဌိတံ သုဝိမုတ္တံ။ မနသာ ခေါ ပနေဝ ဓမ္မံ ဝိညာယ အမနာပံ န မင္ကု ဟောတိ အပ္ပတိဋ္ဌိတစိတ္တော အလီနမနသော အဗျာပန္နစေတသော, တဿ ဌိတောဝ ကာယော ဟောတိ, ဌိတံ စိတ္တံ အဇ္ဈတ္တံ သုသဏ္ဌိတံ သုဝိမုတ္တံ။

စက္ခုနာ ရူပံ ဒိသွာ မနာပါမနာပေသု ရူပေသု တဿ ဌိတောဝ ကာယော ဟောတိ, ဌိတံ စိတ္တံ အဇ္ဈတ္တံ သုသဏ္ဌိတံ သုဝိမုတ္တံ။ သောတေန သဒ္ဒံ သုတွာ။ပေ။။ မနသာ ဓမ္မံ ဝိညာယ မနာပါမနာပေသု ဓမ္မေသု တဿ ဌိတောဝ ကာယော ဟောတိ, ဌိတံ စိတ္တံ အဇ္ဈတ္တံ သုသဏ္ဌိတံ သုဝိမုတ္တံ။

စက္ခုနာ ရူပံ ဒိသွာ ရဇနီယေ န ရဇ္ဇတိ, ဒုဿနီယေ [ဒေါသနီယေ (ဗဟူသု)] န ဒုဿတိ, မောဟနီယေ န မုယှတိ, ကောပနီယေ န ကုပ္ပတိ, မဒနီယေ န မဇ္ဇတိ, ကိလေသနီယေ န ကိလိဿတိ။ သောတေန သဒ္ဒံ သုတွာ။ပေ။။ မနသာ ဓမ္မံ ဝိညာယ ရဇနီယေ န ရဇ္ဇတိ ဒုဿနီယေ န ဒုဿတိ, မောဟနီယေ န မုယှတိ, ကောပနီယေ န ကုပ္ပတိ, မဒနီယေ န မဇ္ဇတိ, ကိလေသနီယေ န ကိလိဿတိ။ ဒိဋ္ဌေ ဒိဋ္ဌမတ္တော, သုတေ သုတမတ္တော, မုတေ မုတမတ္တော, ဝိညာတေ ဝိညာတမတ္တော။ ဒိဋ္ဌေ န လိမ္ပတိ, သုတေ န လိမ္ပတိ, မုတေ န လိမ္ပတိ, ဝိညာတေ န လိမ္ပတိ။ ဒိဋ္ဌေ အနူပယော အနပါယော အနိဿိတော အပ္ပဋိဗဒ္ဓေါ ဝိပ္ပမုတ္တော ဝိသညုတ္တော ဝိမရိယာဒိကတေန စေတသာ ဝိဟရတိ။ သုတေ။ မုတေ။ ဝိညာတေ အနူပယော အနပါယော အနိဿိတော အပ္ပဋိဗဒ္ဓေါ ဝိပ္ပမုတ္တော ဝိသညုတ္တော ဝိမရိယာဒိကတေန စေတသာ ဝိဟရတိ။

သံဝိဇ္ဇတိ အရဟတော စက္ခု, ပဿတိ အရဟာ စက္ခုနာ ရူပံ။ ဆန္ဒရာဂေါ အရဟတော နတ္ထိ, သုဝိမုတ္တစိတ္တော အရဟာ။ သံဝိဇ္ဇတိ အရဟတော သောတံ, သုဏာတိ အရဟာ သောတေန သဒ္ဒံ။ ဆန္ဒရာဂေါ အရဟတော နတ္ထိ, သုဝိမုတ္တစိတ္တော အရဟာ။ သံဝိဇ္ဇတိ အရဟတော ဃာနံ, ဃာယတိ အရဟာ ဃာနေန ဂန္ဓံ။ ဆန္ဒရာဂေါ အရဟတော နတ္ထိ, သုဝိမုတ္တစိတ္တော အရဟာ။ သံဝိဇ္ဇတိ အရဟတော ဇိဝှာ, သာယတိ အရဟာ ဇိဝှာယ ရသံ။ပေ။။ သံဝိဇ္ဇတိ အရဟတော ကာယော, ဖုသတိ အရဟာ ကာယေန ဖောဋ္ဌဗ္ဗံ။ပေ။။ သံဝိဇ္ဇတိ အရဟတော မနော, ဝိဇာနာတိ အရဟာ မနသာ ဓမ္မံ။ ဆန္ဒရာဂေါ အရဟတော နတ္ထိ သုဝိမုတ္တစိတ္တော အရဟာ။

စက္ခု ရူပါရာမံ ရူပရတံ ရူပသမ္မုဒိတံ, တံ အရဟတော ဒန္တံ ဂုတ္တံ ရက္ခိတံ သံဝုတံ, တဿ စ သံဝရာယ ဓမ္မံ ဒေသေတိ။ သောတံ သဒ္ဒါရာမံ။ပေ။။ ဃာနံ ဂန္ဓာရာမံ။ ဇိဝှာ ရသာရာမာ ရသရတာ ရသသမ္မုဒိတာ, သာ အရဟတော ဒန္တာ ဂုတ္တာ ရက္ခိတာ သံဝုတာ, တဿာ စ သံဝရာယ ဓမ္မံ ဒေသေတိ။ ကာယော ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရာမော။ပေ။။ မနော ဓမ္မာရာမော ဓမ္မရတော ဓမ္မသမ္မုဒိတော, သော အရဟတော ဒန္တော ဂုတ္တော ရက္ခိတော သံဝုတော, တဿ စ သံဝရာယ ဓမ္မံ ဒေသေတိ။

‘‘ဒန္တံ နယန္တိ သမိတိံ၊ ဒန္တံ ရာဇာဘိရူဟတိ။

ဒန္တော သေဋ္ဌော မနုဿေသု၊ ယောတိဝါက္ယံ တိတိက္ခတိ။

‘‘ဝရမဿတရာ ဒန္တာ၊ အာဇာနီယာ စ [အာဇာနိယာဝ (သျာ။)] သိန္ဓဝါ။

ကုဉ္ဇရာ စ မဟာနာဂါ၊ အတ္တဒန္တော တတော ဝရံ။

‘‘န ဟိ ဧတေဟိ ယာနေဟိ၊ ဂစ္ဆေယျ အဂတံ ဒိသံ။

ယထာတ္တနာ သုဒန္တေန၊ ဒန္တော ဒန္တေန ဂစ္ဆတိ။

‘‘ဝိဓါသု န ဝိကမ္ပန္တိ၊ ဝိပ္ပမုတ္တာ ပုနဗ္ဘဝါ။

ဒန္တဘူမိမနုပ္ပတ္တာ၊ တေ လောကေ ဝိဇိတာဝိနော။

‘‘ယဿိန္ဒ္ရိယာနိ ဘာဝိတာနိ [ဝိဘာဝိတာနိ (သီ။)]၊ အဇ္ဈတ္တံ ဗဟိဒ္ဓါ စ [အဇ္ဈတ္တဗဟိဒ္ဓါ စ (သီ။)၊ အဇ္ဈတ္တဉ္စ ဗဟိဒ္ဓါ စ (သျာ။ က။) သု။ နိ။ ၅၂၁] သဗ္ဗလောကေ။

နိဗ္ဗိဇ္ဈ ဣမံ [နိဗ္ဗိဇ္ဈိမံ (သျာ။)၊ နိဗ္ဗိဇ္ဇ ဣမံ (က။)] ပရဉ္စ လောကံ၊ ကာလံ ကင်္ခတိ ဘာဝိတော သ ဒန္တော’’တိ။

ဥပေက္ခကော သဒါတိ။ သဒါ သဗ္ဗဒါ သဗ္ဗကာလံ နိစ္စကာလံ ဓုဝကာလံ။ပေ။။ ပစ္ဆိမေ ဝယောခန္ဓေ။ သတောတိ စတူဟိ ကာရဏေဟိ သတော – ကာယေ ကာယာနုပဿနာသတိပဋ္ဌာနံ ဘာဝေန္တော သတော, ဝေဒနာသု။ စိတ္တေ။ ဓမ္မေသု ဓမ္မာနုပဿနာသတိပဋ္ဌာနံ ဘာဝေန္တော သတော။ပေ။။ သော ဝုစ္စတိ သတောတိ – ဥပေက္ခကော သဒါ သတော။

န လောကေ မညတေ သမန္တိ။ ‘‘သဒိသောဟမသ္မီ’’တိ မာနံ န ဇနေတိ ဇာတိယာ ဝါ ဂေါတ္တေန ဝါ။ပေ။။ အညတရညတရေန ဝါ ဝတ္ထုနာတိ – န လောကေ မညတေ သမံ။

န ဝိသေသီ န နီစေယျောတိ။ ‘‘သေယျောဟမသ္မီ’’တိ အတိမာနံ န ဇနေတိ ဇာတိယာ ဝါ ဂေါတ္တေန ဝါ။ပေ။။ အညတရညတရေန ဝါ ဝတ္ထုနာ ။ ‘‘ဟီနောဟမသ္မီ’’တိ ဩမာနံ န ဇနေတိ ဇာတိယာ ဝါ ဂေါတ္တေန ဝါ။ပေ။။ အညတရညတရေန ဝါ ဝတ္ထုနာတိ – န ဝိသေသီ န နီစေယျော။

တဿ နော သန္တိ ဥဿဒါတိ။ တဿာတိ အရဟတော ခီဏာသဝဿ။ ဥဿဒါတိ သတ္တုဿဒါ – ရာဂုဿဒေါ ဒေါသုဿဒေါ မောဟုဿဒေါ မာနုဿဒေါ ဒိဋ္ဌုဿဒေါ ကိလေသုဿဒေါ ကမ္မုဿဒေါ။ တဿိမေ ဥဿဒါ နတ္ထိ န သန္တိ န သံဝိဇ္ဇန္တိ နုပလဗ္ဘန္တိ, ပဟီနာ သမုစ္ဆိန္နာ ဝူပသန္တာ ပဋိပဿဒ္ဓါ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကာ ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎာတိ – တဿ နော သန္တိ ဥဿဒါ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘ဥပေက္ခကော သဒါ သတော၊ န လောကေ မညတေ သမံ။

န ဝိသေသီ န နီစေယျော၊ တဿ နော သန္တိ ဥဿဒါ’’တိ။

၉၁။

ယဿ နိဿယတာ [နိဿယနာ (က။)] နတ္ထိ၊ ဉတွာ ဓမ္မံ အနိဿိတော။

ဘဝါယ ဝိဘဝါယ ဝါ၊ တဏှာ ယဿ န ဝိဇ္ဇတိ။

ယဿ နိဿယတာ နတ္ထီတိ။ ယဿာတိ အရဟတော ခီဏာသဝဿ။ နိဿယာတိ ဒွေ နိဿယာ – တဏှာနိဿယော စ ဒိဋ္ဌိနိဿယော စ။ပေ။။ အယံ တဏှာနိဿယော။ပေ။။ အယံ ဒိဋ္ဌိနိဿယော ။ တဿ တဏှာနိဿယော ပဟီနော, ဒိဋ္ဌိနိဿယော ပဋိနိဿဋ္ဌော; တဏှာနိဿယဿ ပဟီနတ္တာ ဒိဋ္ဌိနိဿယဿ ပဋိနိဿဋ္ဌတ္တာ နိဿယတာ ယဿ နတ္ထိ န သန္တိ န သံဝိဇ္ဇတိ နုပလဗ္ဘတိ, ပဟီနာ သမုစ္ဆိန္နာ ဝူပသန္တာ ပဋိပဿဒ္ဓါ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကာ ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎာတိ – ယဿ နိဿယတာ နတ္ထိ။

ဉတွာ ဓမ္မံ အနိဿိတောတိ။ ဉတွာတိ ဉတွာ ဇာနိတွာ တုလယိတွာ တီရယိတွာ ဝိဘာဝယိတွာ ဝိဘူတံ ကတွာ, ‘‘သဗ္ဗေ သင်္ခါရာ အနိစ္စာ’’တိ ဉတွာ ဇာနိတွာ တုလယိတွာ တီရယိတွာ ဝိဘာဝယိတွာ ဝိဘူတံ ကတွာ, ‘‘သဗ္ဗေ သင်္ခါရာ ဒုက္ခာ’’တိ။ ‘‘သဗ္ဗေ ဓမ္မာ အနတ္တာ’’တိ။ပေ။။ ‘‘ယံ ကိဉ္စိ သမုဒယဓမ္မံ သဗ္ဗံ တံ နိရောဓဓမ္မ’’န္တ္န္တ္တိ ဉတွာ ဇာနိတွာ တုလယိတွာ တီရယိတွာ ဝိဘာဝယိတွာ ဝိဘူတံ ကတွာ။ အနိဿိတောတိ ဒွေ နိဿယာ – တဏှာနိဿယော စ ဒိဋ္ဌိနိဿယော စ။ပေ။။ အယံ တဏှာနိဿယော။ပေ။။ အယံ ဒိဋ္ဌိနိဿယော။ တဏှာနိဿယံ ပဟာယ ဒိဋ္ဌိနိဿယံ ပဋိနိဿဇ္ဇိတွာ စက္ခုံ အနိဿိတော, သောတံ အနိဿိတော, ဃာနံ အနိဿိတော, ဇိဝှံ အနိဿိတော, ကာယံ အနိဿိတော, မနံ အနိဿိတော, ရူပေ။ သဒ္ဒေ။ ဂန္ဓေ။ ရသေ။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗေ။ ကုလံ။ ဂဏံ။ အာဝါသံ။ပေ။။ ဒိဋ္ဌသုတမုတဝိညာတဗ္ဗေ ဓမ္မေ အနိဿိတော အနလ္လီနော အနုပဂတော အနဇ္ဈောသိတော အနဓိမုတ္တော နိက္ခန္တော နိဿဋော ဝိပ္ပမုတ္တော ဝိသညုတ္တော ဝိမရိယာဒိကတေန စေတသာ ဝိဟရတီတိ – ဉတွာ ဓမ္မံ အနိဿိတော။

ဘဝါယ ဝိဘဝါယ ဝါ, တဏှာ ယဿ န ဝိဇ္ဇတီတိ။ တဏှာတိ ရူပတဏှာ သဒ္ဒတဏှာ ဂန္ဓတဏှာ ရသတဏှာ ဖောဋ္ဌဗ္ဗတဏှာ ဓမ္မတဏှာ။ ယဿာတိ အရဟတော ခီဏာသဝဿ။ ဘဝါယာတိ ဘဝဒိဋ္ဌိယာ, ဝိဘဝါယာတိ ဝိဘဝဒိဋ္ဌိယာ; ဘဝါယာတိ သဿတဒိဋ္ဌိယာ, ဝိဘဝါယာတိ ဥစ္ဆေဒဒိဋ္ဌိယာ; ဘဝါယာတိ ပုနပ္ပုနဘဝါယ ပုနပ္ပုနဂတိယာ ပုနပ္ပုနဥပပတ္တိယာ ပုနပ္ပုနပဋိသန္ဓိယာ ပုနပ္ပုနအတ္တဘာဝါဘိနိဗ္ဗတ္တိယာ ။ တဏှာ ယဿ နတ္ထိ န သန္တိ န သံဝိဇ္ဇတိ နုပလဗ္ဘတိ, ပဟီနာ သမုစ္ဆိန္နာ ဝူပသန္တာ ပဋိပဿဒ္ဓါ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကာ ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎာတိ – ဘဝါယ ဝိဘဝါယ ဝါ တဏှာ ယဿ န ဝိဇ္ဇတိ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘ယဿ နိဿယတာ နတ္ထိ၊ ဉတွာ ဓမ္မံ အနိဿိတော။

ဘဝါယ ဝိဘဝါယ ဝါ၊ တဏှာ ယဿ န ဝိဇ္ဇတီ’’တိ။

၉၂။

တံ ဗြူမိ ဥပသန္တောတိ၊ ကာမေသု အနပေက္ခိနံ။

ဂန္ထာ တဿ န ဝိဇ္ဇန္တိ၊ အတရီ သော ဝိသတ္တိကံ။

တံ ဗြူမိ ဥပသန္တောတိ။ ဥပသန္တော ဝူပသန္တော နိဗ္ဗုတော ပဋိပဿဒ္ဓေါတိ။ တံ ဗြူမိ တံ ကထေမိ တံ ဘဏာမိ တံ ဒီပယာမိ တံ ဝေါဟရာမီတိ – တံ ဗြူမိ ဥပသန္တောတိ။

ကာမေသု အနပေက္ခိနန္တိ။ ကာမာတိ ဥဒ္ဒါနတော ဒွေ ကာမာ – ဝတ္ထုကာမာ စ ကိလေသကာမာ စ။ပေ။။ ဣမေ ဝုစ္စန္တိ ဝတ္ထုကာမာ။ပေ။။ ဣမေ ဝုစ္စန္တိ ကိလေသကာမာ။ ဝတ္ထုကာမေ ပရိဇာနိတွာ, ကိလေသကာမေ ပဟာယ ပဇဟိတွာ ဝိနောဒေတွာ ဗျန္တိံ ကရိတွာ အနဘာဝံ ဂမေတွာ ကာမေသု အနပေက္ခိနော ဝီတကာမော စတ္တကာမော ဝန္တကာမော မုတ္တကာမော ပဟီနကာမော ပဋိနိဿဋ္ဌကာမော, ကာမေသု ဝီတရာဂေါ ဝိဂတရာဂေါ စတ္တရာဂေါ ဝန္တရာဂေါ မုတ္တရာဂေါ ပဟီနရာဂေါ ပဋိနိဿဋ္ဌရာဂေါ နိစ္ဆာတော နိဗ္ဗုတော သီတိဘူတော သုခပ္ပဋိသံဝေဒီ ဗြဟ္မဘူတေန အတ္တနာ ဝိဟရတီတိ – ကာမေသု အနပေက္ခိနံ။

ဂန္ထာ တဿ န ဝိဇ္ဇန္တီတိ။ ဂန္ထာတိ စတ္တာရော ဂန္ထာ – အဘိဇ္ဈာ ကာယဂန္ထော, ဗျာပါဒေါ ကာယဂန္ထော, သီလဗ္ဗတပရာမာသော ကာယဂန္ထော, ဣဒံသစ္စာဘိနိဝေသော ကာယဂန္ထော။ အတ္တနော ဒိဋ္ဌိယာ ရာဂေါ အဘိဇ္ဈာ ကာယဂန္ထော, ပရဝါဒေသု အာဃာတော အပ္ပစ္စယော ဗျာပါဒေါ ကာယဂန္ထော, အတ္တနော သီလံ ဝါ ဝတံ ဝါ သီလဗ္ဗတံ ဝါ ပရာမာသော သီလဗ္ဗတပရာမာသော ကာယဂန္ထော, အတ္တနော ဒိဋ္ဌိ ဣဒံသစ္စာဘိနိဝေသော ကာယဂန္ထော။ တဿာတိ အရဟတော ခီဏာသဝဿ။ ဂန္ထာ တဿ န ဝိဇ္ဇန္တီတိ။ ဂန္ထာ တဿ နတ္ထိ န သန္တိ န သံဝိဇ္ဇန္တိ နုပလဗ္ဘန္တိ, ပဟီနာ သမုစ္ဆိန္နာ ဝူပသန္တာ ပဋိပဿဒ္ဓါ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကာ ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎာတိ – ဂန္ထာ တဿ န ဝိဇ္ဇန္တိ။

အတရီ သော ဝိသတ္တိကန္တိ။ ဝိသတ္တိကာ ဝုစ္စတိ တဏှာ။ ယော ရာဂေါ သာရာဂေါ။ပေ။။ အဘိဇ္ဈာ လောဘော အကုသလမူလံ။ ဝိသတ္တိကာတိ ကေနဋ္ဌေန ဝိသတ္တိကာ ? ဝိသတာတိ ဝိသတ္တိကာ, ဝိသာလာတိ ဝိသတ္တိကာ, ဝိသဋာတိ ဝိသတ္တိကာ, ဝိသမာတိ ဝိသတ္တိကာ, ဝိသက္ကတီတိ ဝိသတ္တိကာ, ဝိသံဟရတီတိ ဝိသတ္တိကာ, ဝိသံဝါဒိကာတိ ဝိသတ္တိကာ, ဝိသမူလာတိ ဝိသတ္တိကာ, ဝိသဖလာတိ ဝိသတ္တိကာ, ဝိသပရိဘောဂါတိ ဝိသတ္တိကာ, ဝိသာလာ ဝါ ပန သာ တဏှာ ရူပေ။ သဒ္ဒေ။ ဂန္ဓေ။ ရသေ။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗေ။ ကုလေ။ ဂဏေ။ အာဝါသေ။ပေ။။ ဒိဋ္ဌသုတမုတဝိညာတဗ္ဗေသု ဓမ္မေသု ဝိသတံ ဝိတ္ထတာတိ ဝိသတ္တိကာ။ အတရီ သော ဝိသတ္တိကန္တိ။ သော ဣမံ ဝိသတ္တိကံ တဏှံ အတရိ ဥတ္တရိ ပတရိ သမတိက္ကမိ ဝီတိဝတ္တီတိ – အတရီ သော ဝိသတ္တိကံ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘တံ ဗြူမိ ဥပသန္တောတိ၊ ကာမေသု အနပေက္ခိနံ။

ဂန္ထာ တဿ န ဝိဇ္ဇန္တိ၊ အတရီ သော ဝိသတ္တိက’’န္တိ။

၉၃။

န တဿ ပုတ္တာ ပသဝေါ၊ ခေတ္တံ ဝတ္ထုဉ္စ ဝိဇ္ဇတိ။

အတ္တာ ဝါပိ နိရတ္တာ ဝါ၊ န တသ္မိံ ဥပလဗ္ဘတိ။

န တဿ ပုတ္တာ ပသဝေါ, ခေတ္တံ ဝတ္ထုဉ္စ ဝိဇ္ဇတီတိ။ နာတိ ပဋိက္ခေပေါ။ တဿာတိ အရဟတော ခီဏာသဝဿ။ ပုတ္တာတိ စတ္တာရော ပုတ္တာ – အတ္တဇော ပုတ္တော, ခေတ္တဇော ပုတ္တော, ဒိန္နကော ပုတ္တော , အန္တေဝါသိကော ပုတ္တော။ ပသဝေါတိ။ အဇေဠကာ ကုက္ကုဋသူကရာ ဟတ္ထိဂါဝါဿဝဠဝါ။ ခေတ္တန္တိ သာလိခေတ္တံ ဝီဟိခေတ္တံ မုဂ္ဂခေတ္တံ မာသခေတ္တံ ယဝခေတ္တံ ဂေါဓုမခေတ္တံ တိလခေတ္တံ။ ဝတ္ထုန္တိ ဃရဝတ္ထုံ ကောဋ္ဌဝတ္ထုံ ပုရေဝတ္ထုံ ပစ္ဆာဝတ္ထုံ အာရာမဝတ္ထုံ ဝိဟာရဝတ္ထုံ။ န တဿ ပုတ္တာ ပသဝေါ, ခေတ္တံ ဝတ္ထုဉ္စ ဝိဇ္ဇတီတိ။ တဿ ပုတ္တပရိဂ္ဂဟော ဝါ ပသုပရိဂ္ဂဟော ဝါ ခေတ္တပရိဂ္ဂဟော ဝါ ဝတ္ထုပရိဂ္ဂဟော ဝါ နတ္ထိ န သန္တိ န သံဝိဇ္ဇန္တိ နုပလဗ္ဘန္တိ, ပဟီနာ သမုစ္ဆိန္နာ ဝူပသန္တာ ပဋိပဿဒ္ဓါ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကာ ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎာတိ – န တဿ ပုတ္တာ ပသဝေါ, ခေတ္တံ ဝတ္ထုဉ္စ ဝိဇ္ဇတိ။

အတ္တာ ဝါပိ နိရတ္တာ ဝါ, န တသ္မိံ ဥပလဗ္ဘတီတိ။ အတ္တာတိ အတ္တဒိဋ္ဌိ, နိရတ္တာတိ ဥစ္ဆေဒဒိဋ္ဌိ; အတ္တာတိ ဂဟိတံ နတ္ထိ, နိရတ္တာတိ မုဉ္စိတဗ္ဗံ နတ္ထိ။ ယဿ နတ္ထိ ဂဟိတံ တဿ နတ္ထိ မုဉ္စိတဗ္ဗံ။ ယဿ နတ္ထိ မုဉ္စိတဗ္ဗံ တဿ နတ္ထိ ဂဟိတံ။ ဂါဟမုဉ္စနသမတိက္ကန္တော အရဟာ ဝုဒ္ဓိပရိဟာနိဝီတိဝတ္တော။ သော ဝုဋ္ဌဝါသော စိဏ္ဏစရဏော။ပေ။။ ဇာတိမရဏသံသာရော နတ္ထိ တဿ ပုနဗ္ဘဝေါတိ – အတ္တာ ဝါပိ နိရတ္တာ ဝါ, န တသ္မိံ ဥပလဗ္ဘတိ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘န တဿ ပုတ္တာ ပသဝေါ၊ ခေတ္တံ ဝတ္ထုဉ္စ ဝိဇ္ဇတိ။

အတ္တာ ဝါပိ နိရတ္တာ ဝါ၊ န တသ္မိံ ဥပလဗ္ဘတီ’’တိ။

၉၄။

ယေန နံ ဝဇ္ဇုံ ပုထုဇ္ဇနာ၊ အထော သမဏဗြာဟ္မဏာ။

တံ တဿ အပုရက္ခတံ၊ တသ္မာ ဝါဒေသု နေဇတိ။

ယေန နံ ဝဇ္ဇုံ ပုထုဇ္ဇနာ, အထော သမဏဗြာဟ္မဏာတိ။ ပုထုဇ္ဇနာတိ ပုထု ကိလေသေ ဇနေန္တီတိ ပုထုဇ္ဇနာ , ပုထု အဝိဟတသက္ကာယဒိဋ္ဌိကာတိ ပုထုဇ္ဇနာ, ပုထု သတ္ထာရာနံ မုခုလ္လောကိကာတိ [မုခုလ္လောကကာတိ (သီ။)] ပုထုဇ္ဇနာ, ပုထု သဗ္ဗဂတီဟိ အဝုဋ္ဌိတာတိ ပုထုဇ္ဇနာ, ပုထု နာနာဘိသင်္ခါရေ အဘိသင်္ခရောန္တီတိ ပုထုဇ္ဇနာ, ပုထု နာနာဩဃေဟိ ဝုယှန္တီတိ ပုထုဇ္ဇနာ, ပုထု နာနာသန္တာပေဟိ သန္တပ္ပေန္တီတိ ပုထုဇ္ဇနာ, ပုထု နာနာပရိဠာဟေဟိ ပရိဍယှန္တီတိ ပုထုဇ္ဇနာ, ပုထု ပဉ္စသု ကာမဂုဏေသု ရတ္တာ ဂိဒ္ဓါ ဂဓိတာ မုစ္ဆိတာ အဇ္ဈောသန္နာ လဂ္ဂါ လဂ္ဂိတာ ပလိဗုဒ္ဓါတိ ပုထုဇ္ဇနာ, ပုထု ပဉ္စဟိ နီဝရဏေဟိ အာဝုတာ နိဝုတာ ဩဝုတာ ပိဟိတာ ပဋိစ္ဆန္နာ ပဋိကုဇ္ဇိတာတိ – ပုထုဇ္ဇနာ။ သမဏာတိ ယေ ကေစိ ဣတော ဗဟိဒ္ဓါ ပရိဗ္ဗဇူပဂတာ ပရိဗ္ဗဇသမာပန္နာ။ ဗြာဟ္မဏာတိ ယေ ကေစိ ဘောဝါဒိကာ။ ယေန နံ ဝဇ္ဇုံ ပုထုဇ္ဇနာ, အထော သမဏဗြာဟ္မဏာတိ ။ ပုထုဇ္ဇနာ ယေန တံ ရာဂေန ဝဒေယျုံ, ယေန ဒေါသေန ဝဒေယျုံ, ယေန မောဟေန ဝဒေယျုံ, ယေန မာနေန ဝဒေယျုံ, ယာယ ဒိဋ္ဌိယာ ဝဒေယျုံ, ယေန ဥဒ္ဓစ္စေန ဝဒေယျုံ, ယာယ ဝိစိကိစ္ဆာယ ဝဒေယျုံ, ယေဟိ အနုသယေဟိ ဝဒေယျုံ, ရတ္တောတိ ဝါ ဒုဋ္ဌောတိ ဝါ မူဠ္ဟောတိ ဝါ ဝိနိဗဒ္ဓေါတိ ဝါ ပရာမဋ္ဌောတိ ဝါ ဝိက္ခေပဂတောတိ ဝါ အနိဋ္ဌင်္ဂတောတိ ဝါ ထာမဂတောတိ ဝါ တေ အဘိသင်္ခါရာ ပဟီနာ; အဘိသင်္ခါရာနံ ပဟီနတ္တာ ဂတိယာ [ဂတိယော (သျာ။)] ယေန တံ ဝဒေယျုံ – နေရယိကောတိ ဝါ တိရစ္ဆာနယောနိကောတိ ဝါ ပေတ္တိဝိသယိကောတိ ဝါ မနုဿောတိ ဝါ ဒေဝေါတိ ဝါ ရူဣတိ ဝါ အရူဣတိ ဝါ သညီတိ ဝါ အသညီတိ ဝါ နေဝသညီနာသညီတိ ဝါ။ သော ဟေတု နတ္ထိ ပစ္စယော နတ္ထိ ကာရဏံ နတ္ထိ ယေန နံ ဝဒေယျုံ ကထေယျုံ ဘဏေယျုံ ဒီပယေယျုံ ဝေါဟရေယျုန္တိ – ယေန နံ ဝဇ္ဇုံ ပုထုဇ္ဇနာ, အထော သမဏဗြာဟ္မဏာ။

တံ တဿ အပုရက္ခတန္တိ။ တဿာတိ အရဟတော ခီဏာသဝဿ။ ပုရေက္ခာရာတိ ဒွေ ပုရေက္ခာရာ – တဏှာပုရေက္ခာရော စ ဒိဋ္ဌိပုရေက္ခာရော စ။ပေ။။ အယံ တဏှာပုရေက္ခာရော။ပေ။။ အယံ ဒိဋ္ဌိပုရေက္ခာရော။ တဿ တဏှာပုရေက္ခာရော ပဟီနော, ဒိဋ္ဌိပုရေက္ခာရော ပဋိနိဿဋ္ဌော; တဏှာပုရေက္ခာရဿ ပဟီနတ္တာ, ဒိဋ္ဌိပုရေက္ခာရဿ ပဋိနိဿဋ္ဌတ္တာ န တဏှံ ဝါ ဒိဋ္ဌိံ ဝါ ပုရတော ကတွာ စရတိ, န တဏှာဓဇော န တဏှာကေတု န တဏှာဓိပတေယျော, န ဒိဋ္ဌိဓဇော န ဒိဋ္ဌိကေတု န ဒိဋ္ဌာဓိပတေယျော, န တဏှာယ ဝါ န ဒိဋ္ဌိယာ ဝါ ပရိဝါရိတော စရတီတိ – တံ တဿ အပုရက္ခတံ။

တသ္မာ ဝါဒေသု နေဇတီတိ။ တသ္မာတိ တသ္မာ တံကာရဏာ တံဟေတု တပ္ပစ္စယာ တံနိဒါနာ ဝါဒေသု ဥပဝါဒေသု နိန္ဒာယ ဂရဟာယ အကိတ္တိယာ အဝဏ္ဏဟာရိကာယ နေဇတိ န ဣဉ္ဇတိ န စလတိ န ဝေဓတိ နပ္ပဝေဓတိ န သမ္ပဝေဓတီတိ – တသ္မာ ဝါဒေသု နေဇတိ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘ယေန နံ ဝဇ္ဇုံ ပုထုဇ္ဇနာ၊ အထော သမဏဗြာဟ္မဏာ။

တံ တဿ အပုရက္ခတံ၊ တသ္မာ ဝါဒေသု နေဇတီ’’တိ။

၉၅။

ဝီတဂေဓေါ အမစ္ဆရီ၊ န ဥဿေသု ဝဒတေ မုနိ။

န သမေသု န ဩမေသု၊ ကပ္ပံ နေတိ အကပ္ပိယော။

ဝီတဂေဓေါ အမစ္ဆရီတိ။ ဂေဓေါ ဝုစ္စတိ တဏှာ။ ယော ရာဂေါ သာရာဂေါ။ပေ။။ အဘိဇ္ဈာ လောဘော အကုသလမူလံ။ ယဿေသော ဂေဓေါ ပဟီနော သမုစ္ဆိန္နော ဝူပသန္တော ပဋိပဿဒ္ဓေါ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကော ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎော, သော ဝုစ္စတိ ဝီတဂေဓေါ။ သော ရူပေ အဂိဒ္ဓေါ။ပေ။။ ဒိဋ္ဌသုတမုတဝိညာတဗ္ဗေသု ဓမ္မေသု အဂိဒ္ဓေါ အဂဓိတော အမုစ္ဆိတော အနဇ္ဈောသိတော, ဝီတဂေဓေါ ဝိဂတဂေဓေါ စတ္တဂေဓေါ ဝန္တဂေဓေါ မုတ္တဂေဓေါ ပဟီနဂေဓေါ ပဋိနိဿဋ္ဌဂေဓေါ နိစ္ဆာတော။ပေ။။ ဗြဟ္မဘူတေန အတ္တနာ ဝိဟရတီတိ – ဝီတဂေဓေါ။ အမစ္ဆရီတိ မစ္ဆရိယန္တိ ပဉ္စ မစ္ဆရိယာနိ – အာဝါသမစ္ဆရိယံ, ကုလမစ္ဆရိယံ, လာဘမစ္ဆရိယံ, ဝဏ္ဏမစ္ဆရိယံ, ဓမ္မမစ္ဆရိယံ။ ယံ ဧဝရူပံ။ပေ။။ ဂါဟော – ဣဒံ ဝုစ္စတိ မစ္ဆရိယံ။ ယဿေတံ မစ္ဆရိယံ ပဟီနံ သမုစ္ဆိန္နံ ဝူပသန္တံ ပဋိပဿဒ္ဓံ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကံ ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎံ, သော ဝုစ္စတိ အမစ္ဆရီတိ – ဝီတဂေဓေါ အမစ္ဆရီ။

န ဥဿေသု ဝဒတေ မုနိ, န သမေသု န ဩမေသူတိ။ မုနီတိ။ မောနံ ဝုစ္စတိ ဉာဏံ။ပေ။။ သင်္ဂဇာလမတိစ္စ သော မုနိ။ ‘‘သေယျောဟမသ္မီ’’တိ ဝါ, ‘‘သဒိသောဟမသ္မီ’’တိ ဝါ, ‘‘ဟီနောဟမသ္မီ’’တိ ဝါ န ဝဒတိ န ကထေတိ န ဘဏတိ န ဒီပယတိ န ဝေါဟရတီတိ – န ဥဿေသု ဝဒတေ မုနိ, န သမေသု န ဩမေသု။

ကပ္ပံ နေတိ အကပ္ပိယောတိ။ ကပ္ပါတိ ဒွေ ကပ္ပါ – တဏှာကပ္ပော စ ဒိဋ္ဌိကပ္ပော စ။ပေ။။ အယံ တဏှာကပ္ပော။ပေ။။ အယံ ဒိဋ္ဌိကပ္ပော။ တဿ တဏှာကပ္ပော ပဟီနော, ဒိဋ္ဌိကပ္ပော ပဋိနိဿဋ္ဌော; တဏှာကပ္ပဿ ပဟီနတ္တာ, ဒိဋ္ဌိကပ္ပဿ ပဋိနိဿဋ္ဌတ္တာ တဏှာကပ္ပံ ဝါ ဒိဋ္ဌိကပ္ပံ ဝါ နေတိ န ဥပေတိ န ဥပဂစ္ဆတိ န ဂဏှာတိ န ပရာမသတိ နာဘိနိဝိသတီတိ – ကပ္ပံ နေတိ။ အကပ္ပိယောတိ။ ကပ္ပါတိ ဒွေ ကပ္ပါ – တဏှာကပ္ပော စ ဒိဋ္ဌိကပ္ပော စ။ပေ။။ အယံ တဏှာကပ္ပော။ပေ။။ အယံ ဒိဋ္ဌိကပ္ပော။ တဿ တဏှာကပ္ပော ပဟီနော, ဒိဋ္ဌိကပ္ပော ပဋိနိဿဋ္ဌော; တဿ တဏှာကပ္ပဿ ပဟီနတ္တာ, ဒိဋ္ဌိကပ္ပဿ ပဋိနိဿဋ္ဌတ္တာ တဏှာကပ္ပံ ဝါ ဒိဋ္ဌိကပ္ပံ ဝါ န ကပ္ပေတိ န ဇနေတိ န သဉ္ဇနေတိ န နိဗ္ဗတ္တေတိ နာဘိနိဗ္ဗတ္တေတီတိ – ကပ္ပံ နေတိ အကပ္ပိယော။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘ဝီတဂေဓေါ အမစ္ဆရီ၊ န ဥဿေသု ဝဒတေ မုနိ။

န သမေသု န ဩမေသု၊ ကပ္ပံ နေတိ အကပ္ပိယော’’တိ။

၉၆။

ယဿ လောကေ သကံ နတ္ထိ၊ အသတာ စ န သောစတိ။

ဓမ္မေသု စ န ဂစ္ဆတိ၊ သ ဝေ သန္တောတိ ဝုစ္စတိ။

ယဿ လောကေ သကံ နတ္ထီတိ။ ယဿာတိ အရဟတော ခီဏာသဝဿ။ လောကေ သကံ နတ္ထီတိ။ တဿ မယှံ ဝါ ဣဒံ ပရေသံ ဝါ ဣဒန္တိ ကိဉ္စိ ရူပဂတံ ဝေဒနာဂတံ သညာဂတံ သင်္ခါရဂတံ ဝိညာဏဂတံ, ဂဟိတံ ပရာမဋ္ဌံ အဘိနိဝိဋ္ဌံ အဇ္ဈောသိတံ အဓိမုတ္တံ, နတ္ထိ န သန္တိ။ပေ။။ ဉာဏဂ္ဂိနာ ဒဍ္ဎန္တိ – ယဿ လောကေ သကံ နတ္ထိ။ အသတာ စ န သောစတီတိ။ ဝိပရိဏတံ ဝါ ဝတ္ထုံ န သောစတိ, ဝိပရိဏတသ္မိံ ဝါ ဝတ္ထုသ္မိံ န သောစတိ။ စက္ခု မေ ဝိပရိဏတန္တိ န သောစတိ။ သောတံ မေ။ ဃာနံ မေ။ ဇိဝှာ မေ။ ကာယော မေ။ မနော မေ။ ရူပါ မေ။ သဒ္ဒါ မေ။ ဂန္ဓာ မေ။ ရသာ မေ။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာ မေ။ ကုလံ မေ။ ဂဏော မေ။ အာဝါသော မေ။ လာဘော မေ။ ယသော မေ။ ပသံသာ မေ။ သုခံ မေ။ စီဝရံ မေ။ ပိဏ္ဍပါတော မေ။ သေနာသနံ မေ။ ဂိလာနပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရော မေ။ မာတာ မေ။ ပိတာ မေ။ ဘာတာ မေ။ ဘဂိနီ မေ။ ပုတ္တော မေ။ ဓီတာ မေ။ မိတ္တာ မေ။ အမစ္စာ မေ။ ဉာတကာ မေ။ သာလောဟိတာ မေ ဝိပရိဏတာတိ န သောစတိ န ကိလမတိ န ပရိဒေဝတိ န ဥရတ္တာဠိံ ကန္ဒတိ န သမ္မောဟံ အာပဇ္ဇတီတိ။ ဧဝမ္ပိ, အသတာ စ န သောစတိ။

အထ ဝါ အသန္တာယ [အသတာယ (သီ။), အသာတာယ (သျာ။)] ဒုက္ခာယ ဝေဒနာယ ဖုဋ္ဌော ပရေတော သမောဟိတော သမန္နာဂတော န သောစတိ န ကိလမတိ န ပရိဒေဝတိ န ဥရတ္တာဠိံ ကန္ဒတိ န သမ္မောဟံ အာပဇ္ဇတိ။ စက္ခုရောဂေန ဖုဋ္ဌော ပရေတော သမောဟိတော သမန္နာဂတော န သောစတိ န ကိလမတိ န ပရိဒေဝတိ န ဥရတ္တာဠိံ ကန္ဒတိ န သမ္မောဟံ အာပဇ္ဇတိ, သောတရောဂေန။ ဃာနရောဂေန။ ဇိဝှာရောဂေန။ ကာယရောဂေန။ သီသရောဂေန။ ကဏ္ဏရောဂေန။ မုခရောဂေန။ ဒန္တရောဂေန။ ကာသေန။ သာသေန။ ပိနာသေန။ ဍာဟေန။ ဇရေန။ ကုစ္ဆိရောဂေန။ မုစ္ဆာယ။ ပက္ခန္ဒိကာယ။ သူလေန။ ဝိသူစိကာယ။ ကုဋ္ဌေန။ ဂဏ္ဍေန။ ကိလာသေန။ သောသေန။ အပမာရေန။ ဒဒ္ဒုယာ။ ကဏ္ဍုယာ။ ကစ္ဆုယာ။ ရခသာယ ။ ဝိတစ္ဆိကာယ။ လောဟိတေန။ ပိတ္တေန။ မဓုမေဟေန။ အံသာယ။ ပိဠကာယ။ ဘဂန္ဒလေန [ဘဂန္ဒလာယ (သီ။ သျာ။)] ။ ပိတ္တသမုဋ္ဌာနေန အာဗာဓေန။ သေမှသမုဋ္ဌာနေန အာဗာဓေန။ ဝါတသမုဋ္ဌာနေန အာဗာဓေန။ သန္နိပါတိကေန အာဗာဓေန။ ဥတုပရိဏာမဇေန အာဗာဓေန။ ဝိသမပရိဟာရဇေန အာဗာဓေန။ ဩပက္ကမိကေန အာဗာဓေန။ ကမ္မဝိပါကဇေန အာဗာဓေန။ သီတေန။ ဥဏှေန။ ဇိဃစ္ဆာယ။ ပိပါသာယ။ ဍံသမကသဝါတာတပသရီသပသမ္ဖဿေဟိ ဖုဋ္ဌော ပရေတော သမောဟိတော သမန္နာဂတော န သောစတိ န ကိလမတိ န ပရိဒေဝတိ န ဥရတ္တာဠိံ ကန္ဒတိ န သမ္မောဟံ အာပဇ္ဇတီတိ။ ဧဝမ္ပိ, အသတာ စ န သောစတိ။

အထ ဝါ အသန္တေ အသံဝိဇ္ဇမာနေ အနုပလဗ္ဘမာနေ [အနုပလဗ္ဘိယမာနေ (သျာ။ က။)] – ‘‘အဟော ဝတ မေ တံ နတ္ထိ, သိယာ ဝတ မေ တံ, တံ ဝတာဟံ န စ လဘာမီ’’တိ န သောစတိ န ကိလမတိ န ပရိဒေဝတိ န ဥရတ္တာဠိံ ကန္ဒတိ န သမ္မောဟံ အာပဇ္ဇတီတိ။ ဧဝမ္ပိ အသတာ စ န သောစတိ။ ဓမ္မေသု စ န ဂစ္ဆတီတိ န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆတိ, န ရာဂဝသေန ဂစ္ဆတိ, န ဒေါသဝသေန ဂစ္ဆတိ, န မောဟဝသေန ဂစ္ဆတိ, န မာနဝသေန ဂစ္ဆတိ, န ဒိဋ္ဌိဝသေန ဂစ္ဆတိ, န ဥဒ္ဓစ္စဝသေန ဂစ္ဆတိ, န ဝိစိကိစ္ဆာဝသေန ဂစ္ဆတိ, န အနုသယဝသေန ဂစ္ဆတိ န စ ဝဂ္ဂေဟိ ဓမ္မေဟိ ယာယတိ နီယတိ ဝုယှတိ သံဟရီယတီတိ – ဓမ္မေသု စ န ဂစ္ဆတိ။

သ ဝေ သန္တောတိ ဝုစ္စတီတိ။ သော သန္တော ဥပသန္တော ဝူပသန္တော နိဗ္ဗုတော ပဋိပဿဒ္ဓေါတိ ဝုစ္စတိ ပဝုစ္စတိ ကထီယတိ ဘဏီယတိ ဒီဣယတိ ဝေါဟရီယတီတိ – သ ဝေ သန္တောတိ ဝုစ္စတိ။

တေနာဟ ဘဂဝါ –

‘‘ယဿ လောကေ သကံ နတ္ထိ၊ အသတာ စ န သောစတိ။

ဓမ္မေသု စ န ဂစ္ဆတိ၊ သ ဝေ သန္တောတိ ဝုစ္စတီ’’တိ။

ပုရာဘေဒသုတ္တနိဒ္ဒေသော ဒသမော။