အကိတ္တိဝဂ္ဂ

ခုဒ္ဒကနိကာယ

စရိယာပိဋကပါဠိ

နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ

၁။ အကိတ္တိဝဂ္ဂ

၁။ အကိတ္တိစရိယ

၁။

‘‘ကပ္ပေ စ သတသဟဿေ၊ စတုရော စ အသံခိယေ။

ဧတ္ထန္တရေ ယံ စရိတံ၊ သဗ္ဗံ တံ ဗောဓိပါစနံ။

၂။

‘‘အတီတကပ္ပေ စရိတံ၊ ဌပယိတွာ ဘဝါဘဝေ။

ဣမမှိ ကပ္ပေ စရိတံ၊ ပဝက္ခိဿံ သုဏောဟိ မေ။

၃။

‘‘ယဒါ အဟံ ဗြဟာရညေ၊ သုညေ ဝိပိနကာနနေ။

အဇ္ဈောဂါဟေတွာ [အဇ္ဈောဂဟေတွာ (သီ။ သျာ။)] ဝိဟရာမိ၊ အကိတ္တိ နာမ တာပသော။

၄။

‘‘တဒါ မံ တပတေဇေန၊ သန္တတ္တော တိဒိဝါဘိဘူ။

ဓါရေန္တော ဗြာဟ္မဏဝဏ္ဏံ၊ ဘိက္ခာယ မံ ဥပါဂမိ။

၅။

‘‘ပဝနာ အာဘတံ ပဏ္ဏံ၊ အတေလဉ္စ အလောဏိကံ။

မမ ဒွါရေ ဌိတံ ဒိသွာ၊ သကဋာဟေန အာကိရိံ။

၆။

‘‘တဿ ဒတွာနဟံ ပဏ္ဏံ၊ နိက္ကုဇ္ဇိတွာန ဘာဇနံ။

ပုနေသနံ ဇဟိတွာန၊ ပါဝိသိံ ပဏ္ဏသာလကံ။

၇။

‘‘ဒုတိယမ္ပိ တတိယမ္ပိ၊ ဥပဂဉ္ဆိ မမန္တိကံ။

အကမ္ပိတော အနောလဂ္ဂေါ၊ ဧဝမေဝမဒါသဟံ။

၈။

‘‘န မေ တပ္ပစ္စယာ အတ္ထိ၊ သရီရသ္မိံ ဝိဝဏ္ဏိယံ။

ဣတိသုခေန ရတိယာ၊ ဝီတိနာမေမိ တံ ဒိဝံ။

၉။

‘‘ယဒိ မာသမ္ပိ ဒွေမာသံ၊ ဒက္ခိဏေယျံ ဝရံ လဘေ။

အကမ္ပိတော အနောလီနော၊ ဒဒေယျံ ဒါနမုတ္တမံ။

၁၀။

‘‘န တဿ ဒါနံ ဒဒမာနော၊ ယသံ လာဘဉ္စ ပတ္ထယိံ။

သဗ္ဗညုတံ ပတ္ထယာနော၊ တာနိ ကမ္မာနိ အာစရိ’’န္တိ။

အကိတ္တိစရိယံ ပဌမံ။

၂။ သင်္ခစရိယာ

၁၁။

‘‘ပုနာပရံ ယဒါ ဟောမိ၊ ဗြာဟ္မဏော သင်္ခသဝှယော။

မဟာသမုဒ္ဒံ တရိတုကာမော၊ ဥပဂစ္ဆာမိ ပဋ္ဋနံ။

၁၂။

‘‘တတ္ထဒ္ဒသံ ပဋိပထေ၊ သယမ္ဘုံ အပရာဇိတံ။

ကန္တာရဒ္ဓါနံ ပဋိပန္နံ [ကန္တာရဒ္ဓါနပဋိပန္နံ (သီ။ သျာ။)]၊ တတ္တာယ ကဌိနဘူမိယာ။

၁၃။

‘‘တမဟံ ပဋိပထေ ဒိသွာ၊ ဣမမတ္ထံ ဝိစိန္တယိံ။

‘ဣဒံ ခေတ္တံ အနုပ္ပတ္တံ၊ ပုညကာမဿ ဇန္တုနော။

၁၄။

‘‘‘ယထာ ကဿကော ပုရိသော၊ ခေတ္တံ ဒိသွာ မဟာဂမံ။

တတ္ထ ဗီဇံ န ရောပေတိ၊ န သော ဓညေန အတ္ထိကော။

၁၅။

‘‘‘ဧဝမေဝါဟံ ပုညကာမော၊ ဒိသွာ ခေတ္တဝရုတ္တမံ။

ယဒိ တတ္ထ ကာရံ န ကရောမိ၊ နာဟံ ပုညေန အတ္ထိကော။

၁၆။

‘‘‘ယထာ အမစ္စော မုဒ္ဒိကာမော၊ ရညော အန္တေပုရေ ဇနေ။

န ဒေတိ တေသံ ဓနဓညံ၊ မုဒ္ဒိတော ပရိဟာယတိ။

၁၇။

‘‘‘ဧဝမေဝါဟံ ပုညကာမော၊ ဝိပုလံ ဒိသွာန ဒက္ခိဏံ။

ယဒိ တဿ ဒါနံ န ဒဒါမိ၊ ပရိဟာယိဿာမိ ပုညတော’။

၁၈။

‘‘ဧဝါဟံ စိန္တယိတွာန၊ ဩရောဟိတွာ ဥပါဟနာ။

တဿ ပါဒါနိ ဝန္ဒိတွာ၊ အဒါသိံ ဆတ္တုပါဟနံ။

၁၉။

‘‘တေနေဝါဟံ သတဂုဏတော၊ သုခုမာလော သုခေဓိတော။

အပိ စ ဒါနံ ပရိပူရေန္တော၊ ဧဝံ တဿ အဒါသဟ’’န္တိ။

သင်္ခစရိယံ ဒုတိယံ။

၃။ ကုရုရာဇစရိယာ

၂၀။

‘‘ပုနာပရံ ယဒါ ဟောမိ၊ ဣန္ဒပတ္ထေ [ဣန္ဒပတ္တေ (သီ။ က။)] ပုရုတ္တမေ။

ရာဇာ ဓနဉ္စယော နာမ၊ ကုသလေ ဒသဟုပါဂတော။

၂၁။

‘‘ကလိင်္ဂရဋ္ဌဝိသယာ၊ ဗြာဟ္မဏာ ဥပဂဉ္ဆု မံ။

အာယာစုံ မံ ဟတ္ထိနာဂံ၊ ဓညံ မင်္ဂလသမ္မတံ။

၂၂။

‘‘‘အဝုဋ္ဌိကော ဇနပဒေါ၊ ဒုဗ္ဘိက္ခော ဆာတကော မဟာ။

ဒဒါဟိ ပဝရံ နာဂံ၊ နီလံ အဉ္ဇနသဝှယံ။

၂၃။

‘‘‘န မေ ယာစကမနုပ္ပတ္တေ၊ ပဋိက္ခေပေါ အနုစ္ဆဝေါ။

မာ မေ ဘိဇ္ဇိ သမာဒါနံ၊ ဒဿာမိ ဝိပုလံ ဂဇံ’။

၂၄။

‘‘နာဂံ ဂဟေတွာ သောဏ္ဍာယ၊ ဘိင်္ဂါရေ [ဘိင်္ကာရေ (သီ။)] ရတနာမယေ။

ဇလံ ဟတ္ထေ အာကိရိတွာ၊ ဗြာဟ္မဏာနံ အဒံ ဂဇံ။

၂၅။

‘‘တဿ နာဂေ ပဒိန္နမှိ၊ အမစ္စာ ဧတဒဗြဝုံ။

‘ကိံ နု တုယှံ ဝရံ နာဂံ၊ ယာစကာနံ ပဒဿသိ။

၂၆။

‘‘‘ဓညံ မင်္ဂလသမ္ပန္နံ၊ သင်္ဂါမဝိဇယုတ္တမံ။

တသ္မိံ နာဂေ ပဒိန္နမှိ၊ ကိံ တေ ရဇ္ဇံ ကရိဿတိ။

၂၇။

‘‘‘ရဇ္ဇမ္ပိ မေ ဒဒေ သဗ္ဗံ၊ သရီရံ ဒဇ္ဇမတ္တနော။

သဗ္ဗညုတံ ပိယံ မယှံ၊ တသ္မာ နာဂံ အဒါသဟ’’’န္တိ။

ကုရုရာဇစရိယံ တတိယံ။

၄။ မဟာသုဒဿနစရိယာ

၂၈။

‘‘ကုသာဝတိမှိ နဂရေ၊ ယဒါ အာသိံ မဟီပတိ။

မဟာသုဒဿနော နာမ၊ စက္ကဝတ္တီ မဟဗ္ဗလော။

၂၉။

‘‘တတ္ထာဟံ ဒိဝသေ တိက္ခတ္တုံ၊ ဃောသာပေမိ တဟိံ တဟိံ။

‘ကော ကိံ ဣစ္ဆတိ ပတ္ထေတိ၊ ကဿ ကိံ ဒီယတူ ဓနံ။

၃၀။

‘‘‘ကော ဆာတကော ကော တသိတော၊ ကော မာလံ ကော ဝိလေပနံ။

နာနာရတ္တာနိ ဝတ္ထာနိ၊ ကော နဂ္ဂေါ ပရိဒဟိဿတိ။

၃၁။

‘‘‘ကော ပထေ ဆတ္တမာဒေတိ၊ ကောပါဟနာ မုဒူ သုဘာ’။

ဣတိ သာယဉ္စ ပါတော စ၊ ဃောသာပေမိ တဟိံ တဟိံ။

၃၂။

‘‘န တံ ဒသသု ဌာနေသု၊ နပိ ဌာနသတေသု ဝါ။

အနေကသတဌာနေသု၊ ပဋိယတ္တံ ယာစကေ ဓနံ။

၃၃။

‘‘ဒိဝါ ဝါ ယဒိ ဝါ ရတ္တိံ၊ ယဒိ ဧတိ ဝနိဗ္ဗကော။

လဒ္ဓါ ယဒိစ္ဆကံ ဘောဂံ၊ ပူရဟတ္ထောဝ ဂစ္ဆတိ။

၃၄။

‘‘ဧဝရူပံ မဟာဒါနံ၊ အဒါသိံ ယာဝဇီဝိကံ။

နပါဟံ ဒေဿံ ဓနံ ဒမ္မိ၊ နပိ နတ္ထိ နိစယော မယိ။

၃၅။

‘‘ယထာပိ အာတုရော နာမ၊ ရောဂတော ပရိမုတ္တိယာ။

ဓနေန ဝေဇ္ဇံ တပ္ပေတွာ၊ ရောဂတော ပရိမုစ္စတိ။

၃၆။

‘‘တထေဝါဟံ ဇာနမာနော၊ ပရိပူရေတုမသေသတော။

ဦနမနံ ပူရယိတုံ၊ ဒေမိ ဒါနံ ဝနိဗ္ဗကေ။

နိရာလယော အပစ္စာသော၊ သမ္ဗောဓိမနုပတ္တိယာ’’တိ။

မဟာသုဒဿနစရိယံ စတုတ္ထံ။

၅။ မဟာဂေါဝိန္ဒစရိယာ

၃၇။

‘‘ပုနာပရံ ယဒါ ဟောမိ၊ သတ္တရာဇပုရောဟိတော။

ပူဇိတော နရဒေဝေဟိ၊ မဟာဂေါဝိန္ဒဗြာဟ္မဏော။

၃၈။

‘‘တဒါဟံ သတ္တရဇ္ဇေသု၊ ယံ မေ အာသိ ဥပါယနံ။

တေန ဒေမိ မဟာဒါနံ၊ အက္ခောဗ္ဘံ [အက္ခောဘံ (သျာ။ ကံ။)] သာဂရူပမံ။

၃၉။

‘‘န မေ ဒေဿံ ဓနံ ဓညံ၊ နပိ နတ္ထိ နိစယော မယိ။

သဗ္ဗညုတံ ပိယံ မယှံ၊ တသ္မာ ဒေမိ ဝရံ ဓန’’န္တိ။

မဟာဂေါဝိန္ဒစရိယံ ပဉ္စမံ။

၆။ နိမိရာဇစရိယာ

၄၀။

‘‘ပုနာပရံ ယဒါ ဟောမိ၊ မိထိလာယံ ပုရုတ္တမေ။

နိမိ နာမ မဟာရာဇာ၊ ပဏ္ဍိတော ကုသလတ္ထိကော။

၄၁။

‘‘တဒါဟံ မာပယိတွာန၊ စတုဿာလံ စတုမ္မုခံ။

တတ္ထ ဒါနံ ပဝတ္တေသိံ၊ မိဂပက္ခိနရာဒိနံ။

၄၂။

‘‘အစ္ဆာဒနဉ္စ သယနံ၊ အန္နံ ပါနဉ္စ ဘောဇနံ။

အဗ္ဗောစ္ဆိန္နံ ကရိတွာန၊ မဟာဒါနံ ပဝတ္တယိံ။

၄၃။

‘‘ယထာပိ သေဝကော သာမိံ၊ ဓနဟေတုမုပါဂတော။

ကာယေန ဝါစာ မနသာ၊ အာရာဓနီယမေသတိ။

၄၄။

‘‘တထေဝါဟံ သဗ္ဗဘဝေ၊ ပရိယေသိဿာမိ ဗောဓိဇံ။

ဒါနေန သတ္တေ တပ္ပေတွာ၊ ဣစ္ဆာမိ ဗောဓိမုတ္တမ’’န္တိ။

နိမိရာဇစရိယံ ဆဋ္ဌံ။

၇။ စန္ဒကုမာရစရိယာ

၄၅။

‘‘ပုနာပရံ ယဒါ ဟောမိ၊ ဧကရာဇဿ အတြဇော။

နဂရေ ပုပ္ဖဝတိယာ၊ ကုမာရော စန္ဒသဝှယော။

၄၆။

‘‘တဒါဟံ ယဇနာ မုတ္တော၊ နိက္ခန္တော ယညဝါဋတော။

သံဝေဂံ ဇနယိတွာန၊ မဟာဒါနံ ပဝတ္တယိံ။

၄၇။

‘‘နာဟံ ပိဝါမိ ခါဒါမိ၊ နပိ ဘုဉ္ဇာမိ ဘောဇနံ။

ဒက္ခိဏေယျေ အဒတွာန၊ အပိ ဆပ္ပဉ္စရတ္တိယော။

၄၈။

‘‘ယထာပိ ဝါဏိဇော နာမ၊ ကတွာန ဘဏ္ဍသဉ္စယံ။

ယတ္ထ လာဘော မဟာ ဟောတိ၊ တတ္ထ တံ [တတ္ထ နံ (သီ။)၊ တတ္ထ (က။)] ဟရတိ ဘဏ္ဍကံ။

၄၉။

‘‘တထေဝ သကဘုတ္တာပိ၊ ပရေ ဒိန္နံ မဟပ္ဖလံ။

တသ္မာ ပရဿ ဒါတဗ္ဗံ၊ သတဘာဂေါ ဘဝိဿတိ။

၅၀။

‘‘ဧတမတ္ထဝသံ ဉတွာ၊ ဒေမိ ဒါနံ ဘဝါဘဝေ။

န ပဋိက္ကမာမိ ဒါနတော၊ သမ္ဗောဓိမနုပတ္တိယာ’’တိ။

စန္ဒကုမာရစရိယံ သတ္တမံ။

၈။ သိဝိရာဇစရိယာ

၅၁။

‘‘အရိဋ္ဌသဝှယေ နဂရေ၊ သိဝိနာမာသိ ခတ္တိယော။

နိသဇ္ဇ ပါသာဒဝရေ၊ ဧဝံ စိန္တေသဟံ တဒါ။

၅၂။

‘‘‘ယံ ကိဉ္စိ မာနုသံ ဒါနံ၊ အဒိန္နံ မေ န ဝိဇ္ဇတိ။

ယောပိ ယာစေယျ မံ စက္ခုံ၊ ဒဒေယျံ အဝိကမ္ပိတော’။

၅၃။

‘‘မမ သင်္ကပ္ပမညာယ၊ သက္ကော ဒေဝါနမိဿရော။

နိသိန္နော ဒေဝပရိသာယ၊ ဣဒံ ဝစနမဗြဝိ။

၅၄။

‘‘‘နိသဇ္ဇ ပါသာဒဝရေ၊ သိဝိရာဇာ မဟိဒ္ဓိကော။

စိန္တေန္တော ဝိဝိဓံ ဒါနံ၊ အဒေယျံ သော န ပဿတိ။

၅၅။

‘‘‘တထံ နု ဝိတထံ နေတံ၊ ဟန္ဒ ဝီမံသယာမိ တံ။

မုဟုတ္တံ အာဂမေယျာထ၊ ယာဝ ဇာနာမိ တံ မနံ’။

၅၆။

‘‘ပဝေဓမာနော ပလိတသိရော၊ ဝလိဂတ္တော [ဝလိတဂတ္တော (သီ။)] ဇရာတုရော။

အန္ဓဝဏ္ဏောဝ ဟုတွာန၊ ရာဇာနံ ဥပသင်္ကမိ။

၅၇။

‘‘သော တဒါ ပဂ္ဂဟေတွာန၊ ဝါမံ ဒက္ခိဏဗာဟု စ။

သိရသ္မိံ အဉ္ဇလိံ ကတွာ၊ ဣဒံ ဝစနမဗြဝိ။

၅၈။

‘‘‘ယာစာမိ တံ မဟာရာဇ၊ ဓမ္မိက ရဋ္ဌဝဍ္ဎန။

တဝ ဒါနရတာ ကိတ္တိ၊ ဥဂ္ဂတာ ဒေဝမာနုသေ။

၅၉။

‘‘‘ဥဘောပိ နေတ္တာ နယနာ၊ အန္ဓာ ဥပဟတာ မမ။

ဧကံ မေ နယနံ ဒေဟိ၊ တွမ္ပိ ဧကေန ယာပယ’။

၆၀။

‘‘တဿာဟံ ဝစနံ သုတွာ၊ ဟဋ္ဌော သံဝိဂ္ဂမာနသော။

ကတဉ္ဇလီ ဝေဒဇာတော၊ ဣဒံ ဝစနမဗြဝိံ။

၆၁။

‘‘‘ဣဒါနာဟံ စိန္တယိတွာန၊ ပါသာဒတော ဣဓါဂတော။

တွံ မမ စိတ္တမညာယ၊ နေတ္တံ ယာစိတုမာဂတော။

၆၂။

‘‘‘အဟော မေ မာနသံ သိဒ္ဓံ၊ သင်္ကပ္ပော ပရိပူရိတော။

အဒိန္နပုဗ္ဗံ ဒါနဝရံ၊ အဇ္ဇ ဒဿာမိ ယာစကေ။

၆၃။

‘‘‘ဧဟိ သိဝက ဥဋ္ဌေဟိ၊ မာ ဒန္ဓယိ မာ ပဝေဓယိ။

ဥဘောပိ နယနံ ဒေဟိ၊ ဥပ္ပါဋေတွာ ဝဏိဗ္ဗကေ’။

၆၄။

‘‘တတော သော စောဒိတော မယှံ၊ သိဝကော ဝစနံ ကရော။

ဥဒ္ဓရိတွာန ပါဒါသိ၊ တာလမိဉ္ဇံဝ ယာစကေ။

၆၅။

‘‘ဒဒမာနဿ ဒေန္တဿ၊ ဒိန္နဒါနဿ မေ သတော။

စိတ္တဿ အညထာ နတ္ထိ၊ ဗောဓိယာယေဝ ကာရဏာ။

၆၆။

‘‘န မေ ဒေဿာ ဥဘော စက္ခူ၊ အတ္တာ န မေ န ဒေဿိယော။

သဗ္ဗညုတံ ပိယံ မယှံ၊ တသ္မာ စက္ခုံ အဒါသဟ’’န္တိ။

သိဝိရာဇစရိယံ အဋ္ဌမံ။

၉။ ဝေဿန္တရစရိယာ

၆၇။

‘‘ယာ မေ အဟောသိ ဇနိကာ၊ ဖုဿတီ [ဖုသတီ (သီ။)] နာမ ခတ္တိယာ။

သာ အတီတာသု ဇာတီသု၊ သက္ကဿ မဟေသီ ပိယာ။

၆၈။

‘‘တဿာ အာယုက္ခယံ ဉတွာ၊ ဒေဝိန္ဒော ဧတဒဗြဝိ။

‘ဒဒါမိ တေ ဒသ ဝရေ၊ ဝရဘဒ္ဒေ ယဒိစ္ဆသိ’။

၆၉။

‘‘ဧဝံ ဝုတ္တာ စ သာ ဒေဝီ၊ သက္ကံ ပုနိဒမဗြဝိ။

‘ကိံ နု မေ အပရာဓတ္ထိ၊ ကိံ နု ဒေဿာ အဟံ တဝ။

ရမ္မာ စာဝေသိ မံ ဌာနာ၊ ဝါတောဝ ဓရဏီရုဟံ’။

၇၀။

‘‘ဧဝံ ဝုတ္တော စ သော သက္ကော၊ ပုန တဿိဒမဗြဝိ။

‘န စေဝ တေ ကတံ ပါပံ၊ န စ မေ တွံသိ အပ္ပိယာ။

၇၁။

‘‘‘ဧတ္တကံယေဝ တေ အာယု၊ စဝနကာလော ဘဝိဿတိ။

ပဋိဂ္ဂဏှ မယာ ဒိန္နေ၊ ဝရေ ဒသ ဝရုတ္တမေ’။

၇၂။

‘‘သက္ကေန သာ ဒိန္နဝရာ၊ တုဋ္ဌဟဋ္ဌာ ပမောဒိတာ။

မမံ အဗ္ဘန္တရံ ကတွာ၊ ဖုဿတီ ဒသ ဝရေ ဝရီ။

၇၃။

‘‘တတော စုတာ သာ ဖုဿတီ၊ ခတ္တိယေ ဥပပဇ္ဇထ။

ဇေတုတ္တရမှိ နဂရေ၊ သဉ္ဇယေန သမာဂမိ။

၇၄။

‘‘ယဒါဟံ ဖုဿတိယာ ကုစ္ဆိံ၊ ဩက္ကန္တော ပိယမာတုယာ။

မမ တေဇေန မေ မာတာ၊ သဒါ ဒါနရတာ အဟု။

၇၅။

‘‘အဓနေ အာတုရေ ဇိဏ္ဏေ၊ ယာစကေ အဒ္ဓိကေ [ပထိကေ (က။)] ဇနေ။

သမဏေ ဗြာဟ္မဏေ ခီဏေ၊ ဒေတိ ဒါနံ အကိဉ္စနေ။

၇၆။

‘‘ဒသ မာသေ ဓါရယိတွာန၊ ကရောန္တေ ပုရံ ပဒက္ခိဏံ။

ဝေဿာနံ ဝီထိယာ မဇ္ဈေ၊ ဇနေသိ ဖုဿတီ မမံ။

၇၇။

‘‘န မယှံ မတ္တိကံ နာမံ၊ နပိ ပေတ္တိကသမ္ဘဝံ။

ဇာတေတ္ထ ဝေဿဝီထိယာ၊ တသ္မာ ဝေဿန္တရော အဟု။

၇၈။

‘‘ယဒါဟံ ဒါရကော ဟောမိ၊ ဇာတိယာ အဋ္ဌဝဿိကော။

တဒါ နိသဇ္ဇ ပါသာဒေ၊ ဒါနံ ဒါတုံ ဝိစိန္တယိံ။

၇၉။

‘‘‘ဟဒယံ ဒဒေယျံ စက္ခုံ၊ မံသမ္ပိ ရုဓိရမ္ပိ စ။

ဒဒေယျံ ကာယံ သာဝေတွာ၊ ယဒိ ကောစိ ယာစယေ မမံ’။

၈၀။

‘‘သဘာဝံ စိန္တယန္တဿ၊ အကမ္ပိတမသဏ္ဌိတံ။

အကမ္ပိ တတ္ထ ပထဝီ၊ သိနေရုဝနဝဋံသကာ။

၈၁။

‘‘အနွဒ္ဓမာသေ ပန္နရသေ၊ ပုဏ္ဏမာသေ ဥပေါသထေ။

ပစ္စယံ နာဂမာရုယှ၊ ဒါနံ ဒါတုံ ဥပါဂမိံ။

၈၂။

‘‘ကလိင်္ဂရဋ္ဌဝိသယာ ၊ ဗြာဟ္မဏာ ဥပဂဉ္ဆု မံ။

အယာစုံ မံ ဟတ္ထိနာဂံ၊ ဓညံ မင်္ဂလသမ္မတံ။

၈၃။

‘‘အဝုဋ္ဌိကော ဇနပဒေါ၊ ဒုဗ္ဘိက္ခော ဆာတကော မဟာ။

ဒဒါဟိ ပဝရံ နာဂံ၊ သဗ္ဗသေတံ ဂဇုတ္တမံ။

၈၄။

‘‘ဒဒါမိ န ဝိကမ္ပာမိ၊ ယံ မံ ယာစန္တိ ဗြာဟ္မဏာ။

သန္တံ နပ္ပတိဂူဟာမိ [နပ္ပတိဂုယ္ဟာမိ (သီ။ က။)]၊ ဒါနေ မေ ရမတေ မနော။

၈၅။

‘‘န မေ ယာစကမနုပ္ပတ္တေ၊ ပဋိက္ခေပေါ အနုစ္ဆဝေါ။

‘မာ မေ ဘိဇ္ဇိ သမာဒါနံ၊ ဒဿာမိ ဝိပုလံ ဂဇံ’။

၈၆။

‘‘နာဂံ ဂဟေတွာ သောဏ္ဍာယ၊ ဘိင်္ဂါရေ ရတနာမယေ။

ဇလံ ဟတ္ထေ အာကိရိတွာ၊ ဗြာဟ္မဏာနံ အဒံ ဂဇံ။

၈၇။

‘‘ပုနာပရံ ဒဒန္တဿ၊ သဗ္ဗသေတံ ဂဇုတ္တမံ။

တဒါပိ ပထဝီ ကမ္ပိ၊ သိနေရုဝနဝဋံသကာ။

၈၈။

‘‘တဿ နာဂဿ ဒါနေန၊ သိဝယော ကုဒ္ဓါ သမာဂတာ။

ပဗ္ဗာဇေသုံ သကာ ရဋ္ဌာ၊ ‘ဝင်္ကံ ဂစ္ဆတု ပဗ္ဗတံ’။

၈၉။

‘‘တေသံ နိစ္ဆုဘမာနာနံ၊ အကမ္ပိတ္ထမသဏ္ဌိတံ။

မဟာဒါနံ ပဝတ္တေတုံ၊ ဧကံ ဝရမယာစိသံ။

၉၀။

‘‘ယာစိတာ သိဝယော သဗ္ဗေ၊ ဧကံ ဝရမဒံသု မေ။

သာဝယိတွာ ကဏ္ဏဘေရိံ၊ မဟာဒါနံ ဒဒါမဟံ။

၉၁။

‘‘အထေတ္ထ ဝတ္တတီ သဒ္ဒေါ၊ တုမုလော ဘေရဝေါ မဟာ။

ဒါနေနိမံ နီဟရန္တိ၊ ပုန ဒါနံ ဒဒါတယံ။

၉၂။

‘‘ဟတ္ထိံ အဿေ ရထေ ဒတွာ၊ ဒါသိံ ဒါသံ ဂဝံ ဓနံ။

မဟာဒါနံ ဒဒိတွာန၊ နဂရာ နိက္ခမိံ တဒါ။

၉၃။

‘‘နိက္ခမိတွာန နဂရာ၊ နိဝတ္တိတွာ ဝိလောကိတေ။

တဒါပိ ပထဝီ ကမ္ပိ၊ သိနေရုဝနဝဋံသကာ။

၉၄။

‘‘စတုဝါဟိံ ရထံ ဒတွာ၊ ဌတွာ စာတုမ္မဟာပထေ။

ဧကာကိယော အဒုတိယော၊ မဒ္ဒိဒေဝိံ ဣဒမဗြဝိံ။

၉၅။

‘‘‘တွံ မဒ္ဒိ ကဏှံ ဂဏှာဟိ၊ လဟုကာ ဧသာ ကနိဋ္ဌိကာ။

အဟံ ဇာလိံ ဂဟေဿာမိ၊ ဂရုကော ဘာတိကော ဟိ သော’။

၉၆။

‘‘ပဒုမံ ပုဏ္ဍရီကံဝ၊ မဒ္ဒီ ကဏှာဇိနဂ္ဂဟီ။

အဟံ သုဝဏ္ဏဗိမ္ဗံဝ၊ ဇာလိံ ခတ္တိယမဂ္ဂဟိံ။

၉၇။

‘‘အဘိဇာတာ သုခုမာလာ၊ ခတ္တိယာ စတုရော ဇနာ။

ဝိသမံ သမံ အက္ကမန္တာ၊ ဝင်္ကံ ဂစ္ဆာမ ပဗ္ဗတံ။

၉၈။

‘‘ယေ ကေစိ မနုဇာ ဧန္တိ၊ အနုမဂ္ဂေ ပဋိပ္ပထေ။

မဂ္ဂန္တေ ပဋိပုစ္ဆာမ၊ ‘ကုဟိံ ဝင်္ကန္တ [ဝင်္ကတ (သီ။)] ပဗ္ဗတော’။

၉၉။

‘‘တေ တတ္ထ အမှေ ပဿိတွာ၊ ကရုဏံ ဂိရမုဒီရယုံ။

ဒုက္ခံ တေ ပဋိဝေဒေန္တိ၊ ဒူရေ ဝင်္ကန္တပဗ္ဗတော။

၁၀၀။

‘‘ယဒိ ပဿန္တိ ပဝနေ၊ ဒါရကာ ဖလိနေ ဒုမေ။

တေသံ ဖလာနံ ဟေတုမှိ၊ ဥပရောဒန္တိ ဒါရကာ။

၁၀၁။

‘‘ရောဒန္တေ ဒါရကေ ဒိသွာ၊ ဥဗ္ဗိဒ္ဓါ [ဥဗ္ဗိဂ္ဂါ (သျာ။ ကံ။)] ဝိပုလာ ဒုမာ။

သယမေဝေါဏမိတွာန၊ ဥပဂစ္ဆန္တိ ဒါရကေ။

၁၀၂။

‘‘ဣဒံ အစ္ဆရိယံ ဒိသွာ၊ အဗ္ဘုတံ လောမဟံသနံ။

သာဟုကာရံ [သာဓုကာရံ (သဗ္ဗတ္ထ)] ပဝတ္တေသိ၊ မဒ္ဒီ သဗ္ဗင်္ဂသောဘနာ။

၁၀၃။

‘‘အစ္ဆေရံ ဝတ လောကသ္မိံ၊ အဗ္ဘုတံ လောမဟံသနံ။

ဝေဿန္တရဿ တေဇေန၊ သယမေဝေါဏတာ ဒုမာ။

၁၀၄။

‘‘သံခိပိံသု ပထံ ယက္ခာ၊ အနုကမ္ပာယ ဒါရကေ။

နိက္ခန္တဒိဝသေနေဝ [နိက္ခန္တဒိဝသေယေဝ (သီ။)]၊ စေတရဋ္ဌမုပါဂမုံ။

၁၀၅။

‘‘သဋ္ဌိရာဇသဟဿာနိ၊ တဒါ ဝသန္တိ မာတုလေ။

သဗ္ဗေ ပဉ္ဇလိကာ ဟုတွာ၊ ရောဒမာနာ ဥပါဂမုံ။

၁၀၆။

‘‘တတ္ထ ဝတ္တေတွာ သလ္လာပံ၊ စေတေဟိ စေတပုတ္တေဟိ။

တေ တတော နိက္ခမိတွာန၊ ဝင်္ကံ အဂမု ပဗ္ဗတံ။

၁၀၇။

‘‘အာမန္တယိတွာ ဒေဝိန္ဒော၊ ဝိဿကမ္မံ [ဝိသုကမ္မံ (က။)] မဟိဒ္ဓိကံ။

အဿမံ သုကတံ ရမ္မံ၊ ပဏ္ဏသာလံ သုမာပယ။

၁၀၈။

‘‘သက္ကဿ ဝစနံ သုတွာ၊ ဝိဿကမ္မော မဟိဒ္ဓိကော။

အဿမံ သုကတံ ရမ္မံ၊ ပဏ္ဏသာလံ သုမာပယိ။

၁၀၉။

‘‘အဇ္ဈောဂါဟေတွာ ပဝနံ၊ အပ္ပသဒ္ဒံ နိရာကုလံ။

စတုရော ဇနာ မယံ တတ္ထ၊ ဝသာမ ပဗ္ဗတန္တရေ။

၁၁၀။

‘‘အဟဉ္စ မဒ္ဒိဒေဝီ စ၊ ဇာလီ ကဏှာဇိနာ စုဘော။

အညမညံ သောကနုဒါ၊ ဝသာမ အဿမေ တဒါ။

၁၁၁။

‘‘ဒါရကေ အနုရက္ခန္တော၊ အသုညော ဟောမိ အဿမေ။

မဒ္ဒီ ဖလံ အာဟရိတွာ၊ ပေါသေတိ သာ တယော ဇနေ။

၁၁၂။

‘‘ပဝနေ ဝသမာနဿ၊ အဒ္ဓိကော မံ ဥပါဂမိ။

အာယာစိ ပုတ္တကေ မယှံ၊ ဇာလိံ ကဏှာဇိနံ စုဘော။

၁၁၃။

‘‘ယာစကံ ဥပဂတံ ဒိသွာ၊ ဟာသော မေ ဥပပဇ္ဇထ။

ဥဘော ပုတ္တေ ဂဟေတွာန၊ အဒါသိံ ဗြာဟ္မဏေ တဒါ။

၁၁၄။

‘‘သကေ ပုတ္တေ စဇန္တဿ၊ ဇူဇကေ ဗြာဟ္မဏေ ယဒါ။

တဒါပိ ပထဝီ ကမ္ပိ၊ သိနေရုဝနဝဋံသကာ။

၁၁၅။

‘‘ပုနဒေဝ သက္ကော ဩရုယှ၊ ဟုတွာ ဗြာဟ္မဏသန္နိဘော။

အာယာစိ မံ မဒ္ဒိဒေဝိံ၊ သီလဝန္တိံ ပတိဗ္ဗတံ။

၁၁၆။

‘‘မဒ္ဒိံ ဟတ္ထေ ဂဟေတွာန၊ ဥဒကဉ္ဇလိ ပူရိယ။

ပသန္နမနသင်္ကပ္ပော၊ တဿ မဒ္ဒိံ အဒါသဟံ။

၁၁၇။

‘‘မဒ္ဒိယာ ဒီယမာနာယ၊ ဂဂနေ ဒေဝါ ပမောဒိတာ။

တဒါပိ ပထဝီ ကမ္ပိ၊ သိနေရုဝနဝဋံသကာ။

၁၁၈။

‘‘ဇာလိံ ကဏှာဇိနံ ဓီတံ၊ မဒ္ဒိဒေဝိံ ပတိဗ္ဗတံ။

စဇမာနော န စိန္တေသိံ၊ ဗောဓိယာယေဝ ကာရဏာ။

၁၁၉။

‘‘န မေ ဒေဿာ ဥဘော ပုတ္တာ၊ မဒ္ဒိဒေဝီ န ဒေဿိယာ။

သဗ္ဗညုတံ ပိယံ မယှံ၊ တသ္မာ ပိယေ အဒါသဟံ။

၁၂၀။

‘‘ပုနာပရံ ဗြဟာရညေ၊ မာတာပိတုသမာဂမေ။

ကရုဏံ ပရိဒေဝန္တေ၊ သလ္လပန္တေ သုခံ ဒုခံ။

၁၂၁။

‘‘ဟိရောတ္တပ္ပေန ဂရုနာ [ဂရုနံ (သျာ။ က။)]၊ ဥဘိန္နံ ဥပသင်္ကမိ။

တဒါပိ ပထဝီ ကမ္ပိ၊ သိနေရုဝနဝဋံသကာ။

၁၂၂။

‘‘ပုနာပရံ ဗြဟာရညာ၊ နိက္ခမိတွာ သဉာတိဘိ။

ပဝိသာမိ ပုရံ ရမ္မံ၊ ဇေတုတ္တရံ ပုရုတ္တမံ။

၁၂၃။

‘‘ရတနာနိ သတ္တ ဝဿိံသု၊ မဟာမေဃော ပဝဿထ။

တဒါပိ ပထဝီ ကမ္ပိ၊ သိနေရုဝနဝဋံသကာ။

၁၂၄။

‘‘အစေတနာယံ ပထဝီ၊ အဝိညာယ သုခံ ဒုခံ။

သာပိ ဒါနဗလာ မယှံ၊ သတ္တက္ခတ္တုံ ပကမ္ပထာ’’တိ။

ဝေဿန္တရစရိယံ နဝမံ။

၁၀။ သသပဏ္ဍိတစရိယာ

၁၂၅။

‘‘ပုနာပရံ ယဒါ ဟောမိ၊ သသကော ပဝနစာရကော။

တိဏပဏ္ဏသာကဖလဘက္ခော၊ ပရဟေဌနဝိဝဇ္ဇိတော။

၁၂၆။

‘‘မက္ကဋော စ သိင်္ဂါလော စ၊ သုတ္တပေါတော စဟံ တဒါ။

ဝသာမ ဧကသာမန္တာ၊ သာယံ ပါတော စ ဒိဿရေ [သာယံ ပါတော ပဒိဿရေ (က။)]။

၁၂၇။

‘‘အဟံ တေ အနုသာသာမိ၊ ကိရိယေ ကလျာဏပါပကေ။

‘ပါပါနိ ပရိဝဇ္ဇေထ၊ ကလျာဏေ အဘိနိဝိဿထ’။

၁၂၈။

‘‘ဥပေါသထမှိ ဒိဝသေ၊ စန္ဒံ ဒိသွာန ပူရိတံ။

ဧတေသံ တတ္ထ အာစိက္ခိံ၊ ဒိဝသော အဇ္ဇုပေါသထော။

၁၂၉။

‘‘ဒါနာနိ ပဋိယာဒေထ၊ ဒက္ခိဏေယျဿ ဒါတဝေ။

ဒတွာ ဒါနံ ဒက္ခိဏေယျေ၊ ဥပဝဿထုပေါသထံ။

၁၃၀။

‘‘တေ မေ သာဓူတိ ဝတွာန၊ ယထာသတ္တိ ယထာဗလံ။

ဒါနာနိ ပဋိယာဒေတွာ၊ ဒက္ခိဏေယျံ ဂဝေသိသုံ [ဂဝေသယျုံ (က။)]။

၁၃၁။

‘‘အဟံ နိသဇ္ဇ စိန္တေသိံ၊ ဒါနံ ဒက္ခိဏနုစ္ဆဝံ။

‘ယဒိဟံ လဘေ ဒက္ခိဏေယျံ၊ ကိံ မေ ဒါနံ ဘဝိဿတိ။

၁၃၂။

‘‘‘န မေ အတ္ထိ တိလာ မုဂ္ဂါ၊ မာသာ ဝါ တဏ္ဍုလာ ဃတံ။

အဟံ တိဏေန ယာပေမိ၊ န သက္ကာ တိဏ ဒါတဝေ။

၁၃၃။

‘‘‘ယဒိ ကောစိ ဧတိ ဒက္ခိဏေယျော၊ ဘိက္ခာယ မမ သန္တိကေ။

ဒဇ္ဇာဟံ သကမတ္တာနံ၊ န သော တုစ္ဆော ဂမိဿတိ’။

၁၃၄။

‘‘မမ သင်္ကပ္ပမညာယ၊ သက္ကော ဗြာဟ္မဏဝဏ္ဏိနာ။

အာသယံ မေ ဥပါဂစ္ဆိ၊ ဒါနဝီမံသနာယ မေ။

၁၃၅။

‘‘တမဟံ ဒိသွာန သန္တုဋ္ဌော၊ ဣဒံ ဝစနမဗြဝိံ။

‘သာဓု ခေါသိ အနုပ္ပတ္တော၊ ဃာသဟေတု မမန္တိကေ။

၁၃၆။

‘‘‘အဒိန္နပုဗ္ဗံ ဒါနဝရံ၊ အဇ္ဇ ဒဿာမိ တေ အဟံ။

တုဝံ သီလဂုဏူပေတော၊ အယုတ္တံ တေ ပရဟေဌနံ။

၁၃၇။

‘‘‘ဧဟိ အဂ္ဂိံ ပဒီပေဟိ၊ နာနာကဋ္ဌေ သမာနယ။

အဟံ ပစိဿမတ္တာနံ၊ ပက္ကံ တွံ ဘက္ခယိဿသိ’။

၁၃၈။

‘‘‘သာဓူ’တိ သော ဟဋ္ဌမနော၊ နာနာကဋ္ဌေ သမာနယိ။

မဟန္တံ အကာသိ စိတကံ၊ ကတွာ အင်္ဂါရဂဗ္ဘကံ။

၁၃၉။

‘‘အဂ္ဂိံ တတ္ထ ပဒီပေသိ၊ ယထာ သော ခိပ္ပံ မဟာ ဘဝေ။

ဖောဋေတွာ ရဇဂတေ ဂတ္တေ၊ ဧကမန္တံ ဥပါဝိသိံ။

၁၄၀။

‘‘ယဒါ မဟာကဋ္ဌပုဉ္ဇော၊ အာဒိတ္တော ဓမဓမာယတိ [ဓုမဓုမာယတိ (သီ။)၊ ဓမမာယတိ (က။)]။

တဒုပ္ပတိတွာ ပပတိံ၊ မဇ္ဈေ ဇာလသိခန္တရေ။

၁၄၁။

‘‘ယထာ သီတောဒကံ နာမ၊ ပဝိဋ္ဌံ ယဿ ကဿစိ။

သမေတိ ဒရထပရိဠာဟံ၊ အဿာဒံ ဒေတိ ဣတိ စ။

၁၄၂။

‘‘တထေဝ ဇလိတံ အဂ္ဂိံ၊ ပဝိဋ္ဌဿ မမံ တဒါ။

သဗ္ဗံ သမေတိ ဒရထံ၊ ယထာ သီတောဒကံ ဝိယ။

၁၄၃။

‘‘ဆဝိံ စမ္မံ မံသံ နှာရုံ၊ အဋ္ဌိံ ဟဒယဗန္ဓနံ။

ကေဝလံ သကလံ ကာယံ၊ ဗြာဟ္မဏဿ အဒါသဟ’’န္တိ။

သသပဏ္ဍိတစရိယံ ဒသမံ။

အကိတ္တိဝဂ္ဂေါ ပဌမော။

တဿုဒ္ဒါနံ –

အကိတ္တိဗြာဟ္မဏော သင္ခော၊ ကုရုရာဇာ ဓနဉ္စယော။

မဟာသုဒဿနော ရာဇာ၊ မဟာဂေါဝိန္ဒဗြာဟ္မဏော။

နိမိ စန္ဒကုမာရော စ၊ သိဝိ ဝေဿန္တရော သသော။

အဟမေဝ တဒါ အာသိံ၊ ယော တေ ဒါနဝရေ အဒါ။

ဧတေ ဒါနပရိက္ခာရာ၊ ဧတေ ဒါနဿ ပါရမီ။

ဇီဝိတံ ယာစကေ ဒတွာ၊ ဣမံ ပါရမိ ပူရယိံ။

ဘိက္ခာယ ဥပဂတံ ဒိသွာ၊ သကတ္တာနံ ပရိစ္စဇိံ။

ဒါနေန မေ သမော နတ္ထိ၊ ဧသာ မေ ဒါနပါရမီတိ။

ဒါနပါရမိနိဒ္ဒေသော နိဋ္ဌိတော။