ခတ္တိယာဝဂ္ဂ

၄။ ခတ္တိယာဝဂ္ဂ

၁။ ယသဝတီပမုခဘိက္ခုနီသဟဿအပဒါန

၁။

‘‘ဘဝါ သဗ္ဗေ ပရိက္ခီဏာ၊ ဘဝါ သန္တိ ဝိမောစိတာ။

သဗ္ဗာသဝါ စ နော နတ္ထိ၊ အာရောစေမ မဟာမုနေ။

၂။

‘‘ပုရိမံ ကုသလံ ကမ္မံ [ပရိကမ္မဉ္စ ကုသလံ (သျာ။)]၊ ယံ ကိဉ္စိ သာဓုပတ္ထိတံ။

ပရိဘောဂမယံ ဒိန္နံ၊ တုယှတ္ထာယ မဟာမုနေ။

၃။

‘‘ဗုဒ္ဓပစ္စေကဗုဒ္ဓါနံ၊ သာဝကာနဉ္စ ပတ္ထိတံ [ဗုဒ္ဓါနံ သာဝကာနဉ္စ (သီ။ က။)]။

ပရိဘောဂမယံ ဒိန္နံ၊ တုယှတ္ထာယ မဟာမုနေ။

၄။

‘‘ဥစ္စနီစမယံ ကမ္မံ၊ ဘိက္ခူနံ သာဓုပတ္ထိတံ။

ဥစ္စာကုလပရိကမ္မံ၊ ကတမေတံ မဟာမုနေ [ကတမှေဟိ မဟာမုနေ (သျာ။ ဣ။)]။

၅။

‘‘တေနေဝ သုက္ကမူလေန၊ စောဒိတာ ကမ္မသမ္ပဒါ။

မာနုသိကမတိက္ကန္တာ၊ ဇာယိံသု ခတ္တိယေ ကုလေ။

၆။

‘‘ဥပ္ပတ္တေ စ ကတေ ကမ္မေ၊ ဇာတိယာ ဝါပိ ဧကတော။

ပစ္ဆိမေ ဧကတော ဇာတာ၊ ခတ္တိယာ ကုလသမ္ဘဝါ။

၇။

‘‘ရူပဝတီ ဘောဂဝတီ၊ လာဘသက္ကာရပူဇိတာ။

အန္တေပုရေ မဟာဝီရ၊ ဒေဝါနံ ဝိယ နန္ဒနေ။

၈။

‘‘နိဗ္ဗိန္ဒိတွာ အဂါရမှာ၊ ပဗ္ဗဇိမှနဂါရိယံ။

ကတိပါဟံ ဥပါဒါယ၊ သဗ္ဗာ ပတ္တာမှ နိဗ္ဗုတိံ။

၉။

‘‘စီဝရံ ပိဏ္ဍပါတဉ္စ၊ ပစ္စယံ သယနာသနံ။

ဥပနေန္တိ ဗဟူ အမှေ၊ သဒါ သက္ကတပူဇိတာ။

၁၀။

‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ အမှံ၊ ဘဝါ သဗ္ဗေ သမူဟတာ။

နာဂီဝ ဗန္ဓနံ ဆေတွာ၊ ဝိဟရာမ အနာသဝါ။

၁၁။

‘‘သွာဂတံ ဝတ နော အာသိ၊ မမ ဗုဒ္ဓဿ သန္တိကေ။

တိဿော ဝိဇ္ဇာ အနုပ္ပတ္တာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။

၁၂။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော၊ ဝိမောက္ခာပိ စ အဋ္ဌိမေ။

ဆဠဘိညာ သစ္ဆိကတာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ ယသဝတီပမုခါနိ ခတ္တိယကညာဘိက္ခုနိယော အဋ္ဌာရသသဟဿာနိ ဘဂဝတော သမ္မုခါ ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။

ယသဝတီပမုခအဋ္ဌာရသဘိက္ခုနီသဟဿာပဒါနံ ပဌမံ။

၂။ စတုရာသီတိဘိက္ခုနီသဟဿအပဒါနံ

၁၃။

‘‘စုလ္လာသီတိသဟဿာနိ ၊ ဗြာဟ္မညကုလသမ္ဘဝါ [ဗြာဟ္မဏကုလသမ္ဘဝါ (သျာ။ က။)]။

သုခုမာလဟတ္ထပါဒါ၊ ပုရေ တုယှံ မဟာမုနေ။

၁၄။

‘‘ဝေဿသုဒ္ဒကုလေ ဇာတာ၊ ဒေဝါ နာဂါ စ ကိန္နရာ။

စာတုဒ္ဒီပါ ဗဟူ ကညာ၊ ပုရေ တုယှံ မဟာမုနေ။

၁၅။

‘‘ကာစိ ပဗ္ဗဇိတာ အတ္ထိ၊ သဗ္ဗဒဿာဝိနော [သစ္စဒဿာဝိနော (သီ။ ဣ။)] ဟူ။

ဒေဝါ စ ကိန္နရာ နာဂါ၊ ဖုသိဿန္တိ အနာဂတေ။

၁၆။

‘‘အနုဘောတွာ ယသံ သဗ္ဗံ၊ ပတွာန သဗ္ဗသမ္ပဒါ။

တုမှံ [တွယိ (သီ။ ဣ။)] ပသာဒံ ပဋိလဒ္ဓါ၊ ဗုဇ္ဈိဿန္တိ အနာဂတေ။

၁၇။

‘‘အမှေ ဗြာဟ္မဏဓီတာ တု၊ ဗြာဟ္မညကုလသမ္ဘဝါ။

ပေက္ခတော နော [လက္ခဏာ စ (သျာ။)] မဟာဝီရ၊ ပါဒေ ဝန္ဒာမ စက္ခုမ။

၁၈။

‘‘ဥပဟတာ ဘဝါ သဗ္ဗေ၊ မူလတဏှာ သမူဟတာ။

သမုစ္ဆိန္နာ အနုသယာ၊ ပုညသင်္ခါရဒါလိတာ။

၁၉။

‘‘သမာဓိဂေါစရာ သဗ္ဗာ၊ သမာပတ္တိဝသီ ကတာ။

ဈာနေန ဓမ္မရတိယာ၊ ဝိဟရိဿာမ နော သဒါ။

၂၀။

‘‘ဘဝနေတ္တိ အဝိဇ္ဇာ စ၊ သင်္ခါရာပိ စ ခေပိတာ။

သုဒုဒ္ဒသံ ပဒံ ဂန္တွာ၊ အနုဇာနာထ [အနုဇာနိမှ (သျာ။ ဣ။ က။)] နာယက။

၂၁။

‘‘ဥပကာရာ မမံ တုမှေ၊ ဒီဃရတ္တံ ကတာဝိနော။

စတုန္နံ သံသယံ ဆေတွာ၊ သဗ္ဗာ ဂစ္ဆန္တု နိဗ္ဗုတိံ။

၂၂။

‘‘ဝန္ဒိတွာ မုနိနော ပါဒေ၊ ကတွာ ဣဒ္ဓိဝိကုဗ္ဗနံ။

ကာစိ ဒဿေန္တိ အာလောကံ၊ အန္ဓကာရမထာပရာ။

၂၃။

‘‘ဒဿေန္တိ စန္ဒသူရိယေ၊ သာဂရဉ္စ သမစ္ဆကံ။

သိနေရုံ ပရိဘဏ္ဍဉ္စ၊ ဒဿေန္တိ ပါရိဆတ္တကံ။

၂၄။

‘‘တာဝတိံသဉ္စ ဘဝနံ၊ ယာမံ ဒဿေန္တိ ဣဒ္ဓိယာ။

တုသိတံ နိမ္မိတေ ဒေဝေ၊ ဝသဝတ္တီ မဟိဿရေ။

၂၅။

‘‘ဗြဟ္မာနော ကာစိ ဒဿေန္တိ၊ စင်္ကမဉ္စ မဟာရဟံ။

ဗြဟ္မဝဏ္ဏဉ္စ မာပေတွာ၊ ဓမ္မံ ဒေသေန္တိ သုညတံ။

၂၆။

‘‘နာနာဝိကုဗ္ဗနံ ကတွာ၊ ဣဒ္ဓိံ ဒဿိယ သတ္ထုနော။

ဒဿယိံသု ဗလံ သဗ္ဗာ၊ ပါဒေ ဝန္ဒိံသု သတ္ထုနော။

၂၇။

‘‘ဣဒ္ဓီသု စ ဝသီ ဟောမ၊ ဒိဗ္ဗာယ သောတဓါတုယာ။

စေတောပရိယဉာဏဿ၊ ဝသီ ဟောမ မဟာမုနေ။

၂၈။

‘‘ပုဗ္ဗေနိဝါသံ ဇာနာမ၊ ဒိဗ္ဗစက္ခု ဝိသောဓိတံ။

သဗ္ဗာသဝပရိက္ခီဏာ၊ နတ္ထိ ဒါနိ ပုနဗ္ဘဝေါ။

၂၉။

‘‘အတ္ထဓမ္မနိရုတ္တီသု၊ ပဋိဘာနေ တထေဝ စ။

ဉာဏံ အမှံ မဟာဝီရ၊ ဥပ္ပန္နံ တဝ သန္တိကေ။

၃၀။

‘‘ပုဗ္ဗာနံ လောကနာထာနံ၊ သင်္ဂမံ နော နိဒဿိတံ။

အဓိကာရံ ဗဟုံ အမှံ၊ တုယှတ္ထာယ မဟာမုနေ။

၃၁။

‘‘ယံ အမှေဟိ ကတံ ကမ္မံ၊ ကုသလံ သရ တံ မုနေ။

တုယှတ္ထာယ မဟာဝီရ၊ ပုညာနုပစိတာနိ နော။

၃၂။

‘‘သတသဟဿိတော ကပ္ပေ၊ ပဒုမုတ္တရော မဟာမုနိ။

ပုရံ ဟံသဝတီ နာမ၊ သမ္ဗုဒ္ဓဿ ကုလာသယံ။

၃၃။

‘‘ဒွါရေန ဟံသဝတိယာ၊ ဂင်္ဂါ သန္ဒတိ သဗ္ဗဒါ။

ဥဗ္ဗဠှာ နဒိယာ ဘိက္ခူ၊ ဂမနံ န လဘန္တိ တေ။

၃၄။

‘‘ဒိဝသံ ဒွေ တယော စေဝ၊ သတ္တာဟံ မာသိကံ တတော။

စတုမာသမ္ပိ သမ္ပုဏ္ဏံ၊ ဂမနံ န လဘန္တိ တေ။

၃၅။

‘‘တဒါ အဟု သတ္တသာရော၊ ဇဋိလော နာမ ရဋ္ဌိကော။

ဩရုဒ္ဓေ [ဩရတီရေ (သျာ။)] ဘိက္ခဝေါ ဒိသွာ၊ သေတုံ ဂင်္ဂါယ ကာရယိ။

၃၆။

‘‘တဒါ သတသဟဿေဟိ၊ သေတုံ ဂင်္ဂါယ ကာရယိ။

သံဃဿ ဩရိမေ တီရေ၊ ဝိဟာရဉ္စ အကာရယိ။

၃၇။

‘‘ဣတ္ထိယော ပုရိသာ စေဝ၊ ဥစ္စနီစကုလာနိ စ။

တဿ သေတုံ ဝိဟာရဉ္စ [တေသု သေတုဝိဟာရေသု (သီ။)၊ တဿ သေတူ ဝိဟာရေ စ (ဣ။)]၊ သမဘာဂံ အကံသု တေ။

၃၈။

‘‘အမှေ အညေ စ မာနုဇာ၊ ဝိပ္ပသန္နေန စေတသာ။

တဿ ဓမ္မေသု ဒါယာဒါ၊ နဂရေ ဇနပဒေသု စ။

၃၉။

‘‘ဣတ္ထီ ပုမာ ကုမာရာ စ၊ ဗဟူ စေဝ ကုမာရိကာ။

သေတုနော စ ဝိဟာရဿ၊ ဝါလုကာ အာကိရိံသု တေ။

၄၀။

‘‘ဝီထိံ သမ္မဇ္ဇနံ ကတွာ၊ ကဒလီပုဏ္ဏဃဋေ ဓဇေ။

ဓူပံ စုဏ္ဏဉ္စ မာလဉ္စ၊ ကာရံ ကတွာန သတ္ထုနော။

၄၁။

‘‘သေတုဝိဟာရေ ကာရေတွာ၊ နိမန္တေတွာ ဝိနာယကံ။

မဟာဒါနံ ဒဒိတွာန၊ သမ္ဗောဓိံ အဘိပတ္ထယိံ။

၄၂။

‘‘ပဒုမုတ္တရော မဟာဝီရော၊ တာရကော သဗ္ဗပါဏိနံ။

အနုမောဒနီယံကာသိ၊ ဇဋိလဿ မဟာမုနိ [ကတွာ၊ ဝိယာကာသိ မဟာမုနိ (သျာ။)]။

၄၃။

‘‘‘သတသဟဿာတိက္ကန္တေ၊ ကပ္ပော ဟေဿတိ ဘဒ္ဒကော။

ဘဝါဘဝေနုဘောတွာန၊ ပါပုဏိဿတိ ဗောဓိယံ။

၄၄။

‘‘‘ကာစိ ဟတ္ထပရိကမ္မံ၊ ကတာဝီ နရနာရိယော။

အနာဂတမှိ အဒ္ဓါနေ၊ သဗ္ဗာ ဟေဿန္တိ သမ္မုခါ’။

၄၅။

‘‘တေန ကမ္မဝိပါကေန၊ စေတနာပဏိဓီဟိ စ။

ဥပ္ပန္နာ ဒေဝဘဝနံ၊ တုယှံ တာ ပရိစာရိကာ။

၄၆။

‘‘ဒိဗ္ဗသုခံ အသံခိယံ၊ မာနုသဉ္စ အသံခိယံ။

တုယှံ တေ ပရိစာရေမ၊ သံသရိမှ ဘဝါဘဝေ။

၄၇။

‘‘သတသဟဿိတော ကပ္ပေ၊ သုကတံ ကမ္မသမ္ပဒံ။

သုခုမာလီ မနုဿာနံ၊ အထော ဒေဝပုရေ ဝရေ။

၄၈။

‘‘ရူပဘောဂယသေ စေဝ၊ အထော ကိတ္တိဉ္စ သက္ကတံ [ကိတ္တိသုခံ ပိယံ (သျာ။)]။

လဘာမ သတတံ သဗ္ဗံ၊ သုကတံ ကမ္မသမ္ပဒံ။

၄၉။

‘‘ပစ္ဆိမေ ဘဝေ သမ္ပတ္တေ၊ ဇာတာမှ ဗြာဟ္မဏေ ကုလေ။

သုခုမာလဟတ္ထပါဒါ၊ သကျပုတ္တနိဝေသနေ။

၅၀။

‘‘သဗ္ဗကာလမ္ပိ ပထဝိံ၊ န ပဿာမ န လင်္ကတံ။

စိက္ခလ္လဘူမိမသုစိံ [စိက္ခလ္လံ ဘူမိံ ဂမနံ (သျာ။)]၊ န ပဿာမ မဟာမုနေ။

၅၁။

‘‘အဂါရံ ဝသန္တေ အမှေ၊ သက္ကာရံ သဗ္ဗကာလိကံ။

ဥပနေန္တိ သဒါ သဗ္ဗံ၊ ပုဗ္ဗကမ္မဖလေန နော [ပုဗ္ဗကမ္မဖလံ တတော (သီ။ ဣ။)]။

၅၂။

‘‘အဂါရံ ပဇဟိတွာန၊ ပဗ္ဗဇိတွာနဂါရိယံ။

သံသာရပထနိတ္ထိဏ္ဏာ၊ ဝီတရာဂါ ဘဝါမသေ [နတ္ထိ ဒါနိ ပုနဗ္ဘဝေါ (သီ။ သျာ။ ဣ။)]။

၅၃။

‘‘စီဝရံ ပိဏ္ဍပါတဉ္စ၊ ပစ္စယံ သယနာသနံ။

ဥပနေန္တိ သဒါ အမှေ၊ သဟဿာနိ တတော တတော။

၅၄။

‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ အမှံ။ပေ။။ ဝိဟရာမ အနာသဝါ။

၅၅။

‘‘သွာဂတံ ဝတ နော အာသိ။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။

၅၆။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ စတုရာသီတိဗြာဟ္မဏကညာဘိက္ခုနီသဟဿာနိ ဘဂဝတော သမ္မုခါ ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။

စတုရာသီတိဘိက္ခုနီသဟဿာပဒါနံ ဒုတိယံ။

၃။ ဥပ္ပလဒါယိကာထေရီအပဒါနံ

၅၇။

‘‘နဂရေ အရုဏဝတိယာ၊ အရုဏော နာမ ခတ္တိယော။

တဿ ရညော အဟုံ ဘရိယာ၊ ဧကဇ္ဈံ စာရယာမဟံ။

၅၈။

‘‘ရဟောဂတာ နိသီဒိတွာ၊ ဧဝံ စိန္တေသဟံ တဒါ။

‘ကုသလံ မေ ကတံ နတ္ထိ၊ အာဒါယ ဂမိယံ မမ။

၅၉။

‘‘‘မဟာဘိတာပံ ကဋုကံ၊ ဃောရရူပံ သုဒါရုဏံ။

နိရယံ နူန ဂစ္ဆာမိ၊ ဧတ္ထ မေ နတ္ထိ သံသယော’။

၆၀။

‘‘ဧဝါဟံ စိန္တယိတွာန၊ ပဟံသေတွာန မာနသံ။

ရာဇာနံ ဥပဂန္တွာန၊ ဣဒံ ဝစနမဗြဝိံ။

၆၁။

‘‘‘ဣတ္ထီ နာမ မယံ ဒေဝ၊ ပုရိသာနိတ္တရာ အဟု [ပုရိသာနုဂတာ သဒါ (သီ။)၊ ပုရိသာ န ဘဝါမ နော (သျာ။)၊ ပုရိသာနံ ဘရာ မယံ (ဣ။)]။

ဧကံ မေ သမဏံ ဒေဟိ၊ ဘောဇယိဿာမိ ခတ္တိယ’။

၆၂။

‘‘အဒါသိ မေ တဒါ ရာဇာ၊ သမဏံ ဘာဝိတိန္ဒ္ရိယံ။

တဿ ပတ္တံ ဂဟေတွာန၊ ပရမန္နေန ပူရယိံ။

၆၃။

‘‘ပူရေတွာ ပရမံ အန္နံ၊ သဟ သုဂန္ဓလေပနံ။

မဟာစေလေန ဆာဒိတွာ၊ အဒါသိံ တုဋ္ဌမာနသာ။

၆၄။

‘‘တေန ကမ္မေန သုကတေန၊ စေတနာပဏိဓီဟိ စ။

ဇဟိတွာ မာနုသံ ဒေဟံ၊ တာဝတိံသမဂစ္ဆဟံ။

၆၅။

‘‘သဟဿဒေဝရာဇူနံ၊ မဟေသိတ္တမကာရယိံ။

သဟဿစက္ကဝတ္တီနံ၊ မဟေသိတ္တမကာရယိံ။

၆၆။

‘‘ပဒေသရဇ္ဇံ ဝိပုလံ၊ ဂဏနာတော အသံခိယံ။

နာနာဝိဓံ ဗဟုံ အညံ၊ တဿ ကမ္မဖလံ တတော။

၆၇။

‘‘ဥပ္ပလဿေဝ မေ ဝဏ္ဏော၊ အဘိရူပါ သုဒဿနာ။

ဣတ္ထိသဗ္ဗင်္ဂသမ္ပန္နာ၊ အဘိဇာတာ ဇုတိန္ဓရာ။

၆၈။

‘‘ပစ္ဆိမေ ဘဝေ သမ္ပတ္တေ၊ အဇာယိံ သာကိယေ ကုလေ။

နာရီသဟဿပါမောက္ခာ၊ သုဒ္ဓေါဒနသုတဿဟံ။

၆၉။

‘‘နိဗ္ဗိန္ဒိတွာ အဂါရေဟံ၊ ပဗ္ဗဇိံ အနဂါရိယံ။

သတ္တမီရတ္တိသမ္ပတ္တာ [သတ္တမိံရတ္တိမပတ္တာ (သီ။ သျာ။ ဣ။)]၊ စတုသစ္စမပါပုဏိံ။

၇၀။

‘‘စီဝရံ ပိဏ္ဍပါတဉ္စ၊ ပစ္စယံ သယနာသနံ။

ပရိမေတုံ န သက္ကောမိ၊ ပိဏ္ဍပါတဿိဒံ ဖလံ။

၇၁။

‘‘ယံ မယှံ ပူရိတံ ကမ္မံ၊ ကုသလံ သရသေ မုနိ။

တုယှတ္ထာယ မဟာဝီရ၊ ပရိစတ္တံ ဗဟုံ မယာ။

၇၂။

‘‘ဧကတ္တိံသေ ဣတော ကပ္ပေ၊ ယံ ဒါနမဒဒိံ တဒါ။

ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ပိဏ္ဍပါတဿိဒံ ဖလံ။

၇၃။

‘‘ဒွေ ဂတိယော ပဇာနာမိ၊ ဒေဝတ္တံ အထ မာနုသံ။

အညံ ဂတိံ န ဇာနာမိ၊ ပိဏ္ဍပါတဿိဒံ ဖလံ။

၇၄။

‘‘ဥစ္စေ ကုလေ ပဇာယာမိ၊ မဟာသာလေ [တယော သာလ (က။)] မဟဒ္ဓနေ။

အညေ ကုလေ န ဇာယာမိ၊ ပိဏ္ဍပါတဿိဒံ ဖလံ။

၇၅။

‘‘ဘဝါဘဝေ သံသရိတွာ၊ သုက္ကမူလေန စောဒိတာ။

အမနာပံ န ပဿာမိ၊ သောမနဿကတံ ဖလံ။

၇၆။

‘‘ဣဒ္ဓီသု စ ဝသီ ဟောမိ၊ ဒိဗ္ဗာယ သောတဓါတုယာ။

စေတောပရိယဉာဏဿ၊ ဝသီ ဟောမိ မဟာမုနေ။

၇၇။

‘‘ပုဗ္ဗေနိဝါသံ ဇာနာမိ၊ ဒိဗ္ဗစက္ခု ဝိသောဓိတံ။

သဗ္ဗာသဝပရိက္ခီဏာ၊ နတ္ထိ ဒါနိ ပုနဗ္ဘဝေါ။

၇၈။

‘‘အတ္ထဓမ္မနိရုတ္တီသု၊ ပဋိဘာနေ တထေဝ စ။

ဉာဏံ မမ မဟာဝီရ၊ ဥပ္ပန္နံ တဝ သန္တိကေ။

၇၉။

‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ။ပေ။။ ဝိဟရာမိ အနာသဝါ။

၈၀။

‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။

၈၁။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ ဥပ္ပလဒါယိကာ ဘိက္ခုနီ ဘဂဝတော သမ္မုခါ ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။

ဥပ္ပလဒါယိကာထေရိယာပဒါနံ တတိယံ။

၄။ သိင်္ဂါလမာတုထေရီအပဒါနံ

၈၂။

‘‘ပဒုမုတ္တရော နာမ ဇိနော၊ သဗ္ဗဓမ္မာန ပါရဂူ။

ဣတော သတသဟဿမှိ၊ ကပ္ပေ ဥပ္ပဇ္ဇိ နာယကော။

၈၃။

‘‘တဒါဟံ ဟံသဝတိယံ၊ ဇာတာမစ္စကုလေ အဟုံ။

နာနာရတနပဇ္ဇောတေ၊ ဣဒ္ဓေ ဖီတေ မဟဒ္ဓနေ။

၈၄။

‘‘ပိတုနာ သဟ ဂန္တွာန၊ မဟာဇနပုရက္ခတာ။

ဓမ္မံ ဗုဒ္ဓဿ သုတွာန၊ ပဗ္ဗဇိံ အနဂါရိယံ။

၈၅။

‘‘ပဗ္ဗဇိတွာန ကာယေန၊ ပါပကမ္မံ ဝိဝဇ္ဇယိံ။

ဝစီဒုစ္စရိတံ ဟိတွာ၊ အာဇီဝံ ပရိသောဓယိံ။

၈၆။

‘‘ဗုဒ္ဓေ ပသန္နာ ဓမ္မေ စ၊ သံဃေ စ တိဗ္ဗဂါရဝါ။

သဒ္ဓမ္မဿဝနေ ယုတ္တာ၊ ဗုဒ္ဓဒဿနလာလသာ [ဗုဒ္ဓဒဿနသာလယာ (သျာ။)]။

၈၇။

‘‘အဂ္ဂံ သဒ္ဓါဓိမုတ္တာနံ၊ အဿောသိံ ဘိက္ခုနိံ တဒါ။

တံ ဌာနံ ပတ္ထယိတွာန၊ တိဿော သိက္ခာ အပူရယိံ။

၈၈။

‘‘တတော မံ သုဂတော အာဟ၊ ကရုဏာနုဂတာသယော။

‘ယဿ သဒ္ဓါ တထာဂတေ၊ အစလာ သုပ္ပတိဋ္ဌိတာ။

သီလဉ္စ ယဿ ကလျာဏံ၊ အရိယကန္တံ ပသံသိတံ။

၈၉။

‘‘‘သံဃေ ပသာဒေါ ယဿတ္ထိ၊ ဥဇုဘူတဉ္စ ဒဿနံ။

အဒလိဒ္ဒေါတိ တံ အာဟု၊ အမောဃံ တဿ ဇီဝိတံ။

၉၀။

‘‘‘တသ္မာ သဒ္ဓဉ္စ သီလဉ္စ၊ ပသာဒံ ဓမ္မဒဿနံ။

အနုယုဉ္ဇေထ မေဓါဝီ၊ သရံ ဗုဒ္ဓါန [ဗုဒ္ဓါနုသာသနံ (သီ။)၊ ဗုဒ္ဓါနံ သာသနံ (သျာ။)] သာသနံ’။

၉၁။

‘‘တံ သုတွာဟံ ပမုဒိတာ၊ အပုစ္ဆိံ ပဏိဓိံ မမ။

တဒါ အနောမော အမိတော၊ ဗျာကရိတ္ထ ဝိနာယကော။

‘ဗုဒ္ဓေ ပသန္နာ ကလျာဏီ၊ လစ္ဆသေ တံ သုပတ္ထိတံ။

၉၂။

‘‘‘သတသဟဿိတော ကပ္ပေ၊ ဩက္ကာကကုလသမ္ဘဝေါ။

ဂေါတမော နာမ ဂေါတ္တေန၊ သတ္ထာ လောကေ ဘဝိဿတိ။

၉၃။

‘‘‘တဿ ဓမ္မေသု ဒါယာဒါ၊ ဩရသာ ဓမ္မနိမ္မိတာ။

သိင်္ဂါလကဿ [သိဂါလကဿ (သီ။ ဣ။)] မာတာတိ၊ ဟေဿတိ သတ္ထု သာဝိကာ’။

၉၄။

‘‘တံ သုတွာ မုဒိတာ ဟုတွာ၊ ယာဝဇီဝံ တဒါ ဇိနံ။

မေတ္တစိတ္တာ ပရိစရိံ၊ ပဋိပတ္တီဟိ နာယကံ။

၉၅။

‘‘တေန ကမ္မေန သုကတေန၊ စေတနာပဏိဓီဟိ စ။

ဇဟိတွာ မာနုသံ ဒေဟံ၊ တာဝတိံသမဂစ္ဆဟံ။

၉၆။

‘‘ပစ္ဆိမေ စ ဘဝေ ဒါနိ၊ ဂိရိဗ္ဗဇပုရုတ္တမေ။

ဇာတာ သေဋ္ဌိကုလေ ဖီတေ၊ မဟာရတနသဉ္စယေ။

၉၇။

‘‘ပုတ္တော သိင်္ဂါလကော နာမ၊ မမာသိ ဝိပထေ ရတော။

ဒိဋ္ဌိဂဟနပက္ခန္ဒော၊ ဒိသာပူဇနတပ္ပရော။

၉၈။

‘‘နာနာဒိသာ နမဿန္တံ [နမဿတိ (သျာ။)]၊ ပိဏ္ဍာယ နဂရံ ဝဇံ။

တံ ဒိသွာ ဩဝဒီ ဗုဒ္ဓေါ၊ မဂ္ဂေ ဌတွာ ဝိနာယကော။

၉၉။

‘‘တဿ ဒေသယတော ဓမ္မံ၊ ပနာဒေါ ဝိမှယော အဟု။

ဒွေကောဋိနရနာရီနံ၊ ဓမ္မာဘိသမယော အဟု။

၁၀၀။

‘‘တဒါဟံ ပရိသံ ဂန္တွာ၊ သုတွာ သုဂတဘာသိတံ။

သောတာပတ္တိဖလံ ပတ္တာ၊ ပဗ္ဗဇိံ အနဂါရိယံ။

၁၀၁။

‘‘န စိရေနေဝ ကာလေန၊ ဗုဒ္ဓဒဿနလာလသာ။

အနုဿတိံ တံ ဘာဝေတွာ၊ အရဟတ္တမပါပုဏိံ။

၁၀၂။

‘‘ဒဿနတ္ထာယ ဗုဒ္ဓဿ၊ သဗ္ဗဒါ စ ဝဇာမဟံ။

အတိတ္တာယေဝ ပဿာမိ၊ ရူပံ နယနနန္ဒနံ။

၁၀၃။

‘‘သဗ္ဗပါရမိသမ္ဘူတံ၊ လက္ခီနိလယနံ ဝရံ။

ရူပံ သဗ္ဗသုဘာကိဏ္ဏံ၊ အတိတ္တာ ဝိဟရာမဟံ။

၁၀၄။

‘‘ဇိနော တသ္မိံ ဂုဏေ တုဋ္ဌော၊ ဧတဒဂ္ဂေ ဌပေသိ မံ။

သိင်္ဂါလကဿ ယာ မာတာ၊ အဂ္ဂါ သဒ္ဓါဓိမုတ္တိကာ [သံဃဝိမုတ္တိကာ (ဣ။)၊ မမာဓိမုတ္တိကာ (က။)]။

၁၀၅။

‘‘ဣဒ္ဓီသု စ ဝသီ ဟောမိ၊ ဒိဗ္ဗာယ သောတဓါတုယာ။

စေတောပရိယဉာဏဿ၊ ဝသီ ဟောမိ မဟာမုနိ။

၁၀၆။

‘‘ပုဗ္ဗေနိဝါသံ ဇာနာမိ၊ ဒိဗ္ဗစက္ခု ဝိသောဓိတံ။

သဗ္ဗာသဝပရိက္ခီဏာ၊ နတ္ထိ ဒါနိ ပုနဗ္ဘဝေါ။

၁၀၇။

‘‘အတ္ထဓမ္မနိရုတ္တီသု၊ ပဋိဘာနေ တထေဝ စ။

ဉာဏံ မမ မဟာဝီရ၊ ဥပ္ပန္နံ တဝ သန္တိကေ။

၁၀၈။

‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ။ပေ။။ ဝိဟရာမိ အနာသဝါ။

၁၀၉။

‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။

၁၁၀။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ သိင်္ဂါလမာတာ ဘိက္ခုနီ ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။

သိင်္ဂါလမာတုထေရိယာပဒါနံ စတုတ္ထံ။

၅။ သုက္ကာထေရီအပဒါနံ

၁၁၁။

‘‘ဧကနဝုတိတော ကပ္ပေ၊ ဝိပဿီ နာမ နာယကော။

ဥပ္ပဇ္ဇိ စာရုဒဿနော၊ သဗ္ဗဓမ္မဝိပဿကော။

၁၁၂။

‘‘တဒါဟံ ဗန္ဓုမတိယံ၊ ဇာတာ အညတရေ ကုလေ။

ဓမ္မံ သုတွာန မုနိနော၊ ပဗ္ဗဇိံ အနဂါရိယံ။

၁၁၃။

‘‘ဗဟုဿုတာ ဓမ္မဓရာ၊ ပဋိဘာနဝတီ တထာ။

ဝိစိတ္တကထိကာ စာပိ၊ ဇိနသာသနကာရိကာ။

၁၁၄။

‘‘တဒါ ဓမ္မကထံ ကတွာ၊ ဟိတာယ ဇနတံ ဗဟုံ [ဇနတာယ ဟိတံ ဗဟုံ (သီ။) ။ သဒါ (သျာ။)၊ ဟိတာယ ဇနသံသရိံ (ဣ။)]။

တတော စုတာဟံ တုသိတံ၊ ဥပပန္နာ ယသဿိနီ။

၁၁၅။

‘‘ဧကတိံသေ ဣတော ကပ္ပေ၊ သိခီ ဝိယ သိခီ ဇိနော။

တပန္တော ယသသာ လောကေ [လောကံ (သျာ။ ဣ။)]၊ ဥပ္ပဇ္ဇိ ဝဒတံ ဝရော။

၁၁၆။

‘‘တဒါပိ ပဗ္ဗဇိတွာန၊ ဗုဒ္ဓသာသနကောဝိဒါ။

ဇောတေတွာ ဇိနဝါက္ယာနိ၊ တတောပိ တိဒိဝံ ဂတာ။

၁၁၇။

‘‘ဧကတိံသေဝ ကပ္ပမှိ၊ ဝေဿဘူ နာမ နာယကော။

ဥပ္ပဇ္ဇိတ္ထ မဟာဉာဏီ၊ တဒါပိ စ တထေဝဟံ။

၁၁၈။

‘‘ပဗ္ဗဇိတွာ ဓမ္မဓရာ၊ ဇောတယိံ ဇိနသာသနံ။

ဂန္တွာ မရုပုရံ ရမ္မံ၊ အနုဘောသိံ မဟာသုခံ။

၁၁၉။

‘‘ဣမမှိ ဘဒ္ဒကေ ကပ္ပေ၊ ကကုသန္ဓော ဇိနုတ္တမော။

ဥပ္ပဇ္ဇိ နရသရဏော [နရသဒ္ဒူလော (သီ။ သျာ။ ဣ။)]၊ တဒါပိ စ တထေဝဟံ။

၁၂၀။

‘‘ပဗ္ဗဇိတွာ မုနိမတံ၊ ဇောတယိတွာ ယထာယုကံ။

တတော စုတာဟံ တိဒိဝံ၊ အဂံ သဘဝနံ ယထာ။

၁၂၁။

‘‘ဣမသ္မိံယေဝ ကပ္ပမှိ၊ ကောဏာဂမနနာယကော။

ဥပ္ပဇ္ဇိ လောကသရဏော၊ အရဏော အမတင်္ဂတော [ဝဒတံ ဝရော၊ သဗ္ဗသတ္တာနမုတ္တမော (သျာ။)]။

၁၂၂။

‘‘တဒါပိ ပဗ္ဗဇိတွာန၊ သာသနေ တဿ တာဒိနော။

ဗဟုဿုတာ ဓမ္မဓရာ၊ ဇောတယိံ ဇိနသာသနံ။

၁၂၃။

‘‘ဣမသ္မိံယေဝ ကပ္ပမှိ၊ ကဿပေါ မုနိမုတ္တမော။

ဥပ္ပဇ္ဇိ လောကသရဏော၊ အရဏော မရဏန္တဂူ။

၁၂၄။

‘‘တဿာပိ နရဝီရဿ၊ ပဗ္ဗဇိတွာန သာသနေ။

ပရိယာပုဋသဒ္ဓမ္မာ၊ ပရိပုစ္ဆာဝိသာရဒါ။

၁၂၅။

‘‘သုသီလာ လဇ္ဇိနီ စေဝ၊ တီသု သိက္ခာသု ကောဝိဒါ။

ဗဟုံ ဓမ္မကထံ ကတွာ၊ ယာဝဇီဝံ မဟာမုနေ။

၁၂၆။

‘‘တေန ကမ္မဝိပါကေန၊ စေတနာပဏိဓီဟိ စ။

ဇဟိတွာ မာနုသံ ဒေဟံ၊ တာဝတိံသမဂစ္ဆဟံ။

၁၂၇။

‘‘ပစ္ဆိမေ စ ဘဝေ ဒါနိ၊ ဂိရိဗ္ဗဇပုရုတ္တမေ။

ဇာတာ သေဋ္ဌိကုလေ ဖီတေ၊ မဟာရတနသဉ္စယေ။

၁၂၈။

‘‘ယဒါ ဘိက္ခုသဟဿေန၊ ပရိဝုတော လောကနာယကော။

ဥပါဂမိ ရာဇဂဟံ၊ သဟဿက္ခေန ဝဏ္ဏိတော။

၁၂၉။

‘‘‘ဒန္တော ဒန္တေဟိ သဟ ပုရာဏဇဋိလေဟိ၊ ဝိပ္ပမုတ္တော ဝိပ္ပမုတ္တေဟိ။

သိင်္ဂီနိက္ခသဝဏ္ဏော၊ ရာဇဂဟံ ပါဝိသိ ဘဂဝါ’။

၁၃၀။

‘‘ဒိသွာ ဗုဒ္ဓါနုဘာဝံ တံ၊ သုတွာဝ ဂုဏသဉ္စယံ။

ဗုဒ္ဓေ စိတ္တံ ပသာဒေတွာ၊ ပူဇယိံ တံ ယထာဗလံ။

၁၃၁။

‘‘အပရေန စ ကာလေန၊ ဓမ္မဒိန္နာယ သန္တိကေ။

အဂါရာ နိက္ခမိတွာန၊ ပဗ္ဗဇိံ အနဂါရိယံ။

၁၃၂။

‘‘ကေသေသု ဆိဇ္ဇမာနေသု၊ ကိလေသေ ဈာပယိံ အဟံ။

ဥဂ္ဂဟိံ သာသနံ သဗ္ဗံ၊ ပဗ္ဗဇိတွာစိရေနဟံ။

၁၃၃။

‘‘တတော ဓမ္မမဒေသေသိံ၊ မဟာဇနသမာဂမေ။

ဓမ္မေ ဒေသိယမာနမှိ၊ ဓမ္မာဘိသမယော အဟု။

၁၃၄။

‘‘နေကပါဏသဟဿာနံ၊ တံ ဝိဒိတွာတိဝိမှိတော။

အဘိပ္ပသန္နော မေ ယက္ခော၊ ဘမိတွာန ဂိရိဗ္ဗဇံ။

၁၃၅။

‘‘ကိံ မေ ကတာ ရာဇဂဟေ မနုဿာ၊ မဓုံ ဣတာဝ အစ္ဆရေ။

ယေ သုက္ကံ န ဥပါသန္တိ၊ ဒေသေန္တိံ အမတံ ပဒံ။

၁၃၆။

‘‘တဉ္စ အပ္ပဋိဝါနီယံ၊ အသေစနကမောဇဝံ။

ပိဝန္တိ မညေ သပ္ပညာ၊ ဝလာဟကမိဝဒ္ဓဂူ။

၁၃၇။

‘‘ဣဒ္ဓီသု စ ဝသီ ဟောမိ၊ ဒိဗ္ဗာယ သောတဓါတုယာ။

စေတောပရိယဉာဏဿ၊ ဝသီ ဟောမိ မဟာမုနေ။

၁၃၈။

‘‘ပုဗ္ဗေနိဝါသံ ဇာနာမိ၊ ဒိဗ္ဗစက္ခု ဝိသောဓိတံ။

သဗ္ဗာသဝပရိက္ခီဏာ၊ နတ္ထိ ဒါနိ ပုနဗ္ဘဝေါ။

၁၃၉။

‘‘အတ္ထဓမ္မနိရုတ္တီသု ၊ ပဋိဘာနေ တထေဝ စ။

ဉာဏံ မမ မဟာဝီရ၊ ဥပ္ပန္နံ တဝ သန္တိကေ။

၁၄၀။

‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ။ပေ။။ ဝိဟရာမိ အနာသဝါ။

၁၄၁။

‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။

၁၄၂။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ သုက္ကာ ဘိက္ခုနီ ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။

သုက္ကာထေရိယာပဒါနံ ပဉ္စမံ။

ပဉ္စမံ ဘာဏဝါရံ။

၆။ အဘိရူပနန္ဒာထေရီအပဒါနံ

၁၄၃။

‘‘ဧကနဝုတိတော ကပ္ပေ၊ ဝိပဿီ နာမ နာယကော။

ဥပ္ပဇ္ဇိ စာရုဒဿနော၊ သဗ္ဗဓမ္မေသု စက္ခုမာ။

၁၄၄။

‘‘တဒါဟံ ဗန္ဓုမတိယံ၊ ဣဒ္ဓေ ဖီတေ မဟာကုလေ။

ဇာတာ သုရူပါ ဒယိတာ၊ ပူဇနီယာ ဇနဿ စ။

၁၄၅။

‘‘ဥပဂန္တွာ မဟာဝီရံ၊ ဝိပဿိံ လောကနာယကံ။

ဓမ္မံ သုဏိတွာ သရဏံ၊ ဥပေသိံ နရနာယကံ။

၁၄၆။

‘‘သီလေသု သံဝုတာ ဟုတွာ၊ နိဗ္ဗုတေ စ နရုတ္တမေ။

ဓါတုထူပဿ ဥပရိ၊ သောဏ္ဏစ္ဆတ္တမပူဇယိံ။

၁၄၇။

‘‘မုတ္တစာဂါ သီလဝတီ၊ ယာဝဇီဝံ တတော စုတာ။

ဇဟိတွာ မာနုသံ ဒေဟံ၊ တာဝတိံသူပဂါ အဟံ။

၁၄၈။

‘‘တဒါ ဒသဟိ ဌာနေဟိ၊ အဓိဘောတွာန သေသကေ [အဓိဘောတွာ အသေသတော (သျာ။)]။

ရူပသဒ္ဒေဟိ ဂန္ဓေဟိ၊ ရသေဟိ ဖုသနေဟိ စ။

၁၄၉။

‘‘အာယုနာပိ စ ဝဏ္ဏေန၊ သုခေန ယသသာပိ စ။

တထေဝါဓိပတေယျေန၊ အဓိဂယှ ဝိရောစဟံ။

၁၅၀။

‘‘ပစ္ဆိမေ စ ဘဝေ ဒါနိ၊ ဇာတာဟံ ကပိလဝှယေ။

ဓီတာ ခေမကသက္ကဿ၊ နန္ဒာ နာမာတိ ဝိဿုတာ။

၁၅၁။

‘‘အဘိရူပသမ္ပဒမ္ပိ [အဘိရုပံ ဥပပဒံ (သီ။)၊ အဘိရုပံ ဥပ္ပါဒံ (ဣ။)]၊ အဟု မေ ကန္တိသူစကံ။

ယဒါဟံ ယောဗ္ဗနပ္ပတ္တာ၊ ရူပလာဝညဘူသိတာ။

၁၅၂။

‘‘တဒါ [တဒါ မမတ္ထံ (သီ။)၊ ဣဓ မမတ္တေ (သျာ။ က။)] မတ္ထေ သက္ယာနံ၊ ဝိဝါဒေါ သုမဟာ အဟု။

ပဗ္ဗာဇေသိ တတော တာတော၊ မာ သက္ယာ ဝိနဿိံသုတိ။

၁၅၃။

‘‘ပဗ္ဗဇိတွာ တထာဂတံ၊ ရူပဒေဿိံ နရုတ္တမံ။

သုတွာန နောပဂစ္ဆာမိ၊ မမ ရူပေန ဂဗ္ဗိတာ။

၁၅၄။

‘‘ဩဝါဒမ္ပိ န ဂစ္ဆာမိ၊ ဗုဒ္ဓဒဿနဘီရုတာ။

တဒါ ဇိနော ဥပါယေန၊ ဥပနေတွာ သသန္တိကံ။

၁၅၅။

‘‘တိဿိတ္ထိယော [တိဿော ထီယော (သီ။ ဣ။)] နိဒဿေသိ၊ ဣဒ္ဓိယာ မဂ္ဂကောဝိဒေါ။

အစ္ဆရာရူပသဒိသံ၊ တရုဏိံ ဇရိတံ [ဇရိကံ (သျာ။ က။)] မတံ။

၁၅၆။

‘‘တာယော ဒိသွာ သုသံဝိဂ္ဂါ၊ ဝိရတ္တာသေ ကဠေဝရေ။

အဋ္ဌာသိံ ဘဝနိဗ္ဗိန္ဒာ၊ တဒါ မံ အာဟ နာယကော။

၁၅၇။

‘‘‘အာတုရံ အသုစိံ ပူတိံ၊ ပဿ နန္ဒေ သမုဿယံ။

ဥဂ္ဃရန္တံ ပဂ္ဃရန္တံ၊ ဗာလာနံ အဘိနန္ဒိတံ။

၁၅၈။

‘‘‘အသုဘာယ စိတ္တံ ဘာဝေဟိ၊ ဧကဂ္ဂံ သုသမာဟိတံ။

ယထာ ဣဒံ တထာ ဧတံ၊ ယထာ ဧတံ တထာ ဣဒံ။

၁၅၉။

‘‘‘ဧဝမေတံ အဝေက္ခန္တီ၊ ရတ္တိန္ဒိဝမတန္ဒိတာ။

တတော သကာယ ပညာယ၊ အဘိနိဗ္ဗိဇ္ဈ ဝစ္ဆသိ’။

၁၆၀။

‘‘တဿာ မေ အပ္ပမတ္တာယ၊ ဝိစရန္တိယာ [ဝိစရန္တွာဓ (သီ။)၊ ဝိစိနန္တီဓ (သျာ။ ဣ။)] ယောနိသော။

ယထာဘူတံ အယံ ကာယော၊ ဒိဋ္ဌော သန္တရဗာဟိရော။

၁၆၁။

‘‘အထ နိဗ္ဗိန္ဒဟံ ကာယေ၊ အဇ္ဈတ္တဉ္စ ဝိရဇ္ဇဟံ။

အပ္ပမတ္တာ ဝိသံယုတ္တာ၊ ဥပသန္တာမှိ နိဗ္ဗုတာ။

၁၆၂။

‘‘ဣဒ္ဓီသု စ ဝသီ ဟောမိ၊ ဒိဗ္ဗာယ သောတဓါတုယာ။

စေတောပရိယဉာဏဿ၊ ဝသီ ဟောမိ မဟာမုနေ။

၁၆၃။

‘‘ပုဗ္ဗေနိဝါသံ ဇာနာမိ၊ ဒိဗ္ဗစက္ခု ဝိသောဓိတံ။

သဗ္ဗာသဝပရိက္ခီဏာ ၊ နတ္ထိ ဒါနိ ပုနဗ္ဘဝေါ။

၁၆၄။

‘‘အတ္ထဓမ္မနိရုတ္တီသု၊ ပဋိဘာနေ တထေဝ စ။

ဉာဏံ မမ မဟာဝီရ၊ ဥပ္ပန္နံ တဝ သန္တိကေ။

၁၆၅။

‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ။ပေ။။ ဝိဟရာမိ အနာသဝါ။

၁၆၆။

‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။

၁၆၇။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ အဘိရူပနန္ဒာ ဘိက္ခုနီ ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။

အဘိရူပနန္ဒာထေရိယာပဒါနံ ဆဋ္ဌံ။

၇။ အဍ္ဎကာသိထေရီအပဒါနံ

၁၆၈။

‘‘ဣမမှိ ဘဒ္ဒကေ ကပ္ပေ၊ ဗြဟ္မဗန္ဓု မဟာယသော။

ကဿပေါ နာမ ဂေါတ္တေန၊ ဥပ္ပဇ္ဇိ ဝဒတံ ဝရော။

၁၆၉။

‘‘တဒါဟံ ပဗ္ဗဇိတွာန၊ တဿ ဗုဒ္ဓဿ သာသနေ။

သံဝုတာ ပါတိမောက္ခမှိ၊ ဣန္ဒ္ရိယေသု စ ပဉ္စသု။

၁၇၀။

‘‘မတ္တညုနီ စ အသနေ၊ ယုတ္တာ ဇာဂရိယေပိ စ။

ဝသန္တီ ယုတ္တယောဂါဟံ၊ ဘိက္ခုနိံ ဝိဂတာသဝံ။

၁၇၁။

‘‘အက္ကောသိံ ဒုဋ္ဌစိတ္တာဟံ၊ ဂဏိကေတိ ဘဏိံ တဒါ။

တေန ပါပေန ကမ္မေန၊ နိရယမှိ အပစ္စိသံ။

၁၇၂။

‘‘တေန ကမ္မာဝသေသေန၊ အဇာယိံ ဂဏိကာကုလေ။

ဗဟုသောဝ ပရာဓီနာ၊ ပစ္ဆိမာယ စ ဇာတိယံ။

၁၇၃။

‘‘ကာသီသု သေဋ္ဌိကုလဇာ၊ ဗြဟ္မစာရီဗလေနဟံ။

အစ္ဆရာ ဝိယ ဒေဝေသု၊ အဟောသိံ ရူပသမ္ပဒါ။

၁၇၄။

‘‘ဒိသွာန ဒဿနီယံ မံ၊ ဂိရိဗ္ဗဇပုရုတ္တမေ။

ဂဏိကတ္တေ နိဝေသေသုံ၊ အက္ကောသနဗလေန မေ။

၁၇၅။

‘‘သာဟံ သုတွာန သဒ္ဓမ္မံ၊ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌေန ဒေသိတံ။

ပုဗ္ဗဝါသနသမ္ပန္နာ၊ ပဗ္ဗဇိံ အနဂါရိယံ။

၁၇၆။

‘‘တဒူပသမ္ပဒတ္ထာယ၊ ဂစ္ဆန္တီ ဇိနသန္တိကံ။

မဂ္ဂေ ဓုတ္တေ ဌိတေ သုတွာ၊ လဘိံ ဒူတောပသမ္ပဒံ။

၁၇၇။

‘‘သဗ္ဗကမ္မံ ပရိက္ခီဏံ၊ ပုညံ ပါပံ တထေဝ စ။

သဗ္ဗသံသာရမုတ္တိဏ္ဏာ၊ ဂဏိကတ္တဉ္စ ခေပိတံ။

၁၇၈။

‘‘ဣဒ္ဓီသု စ ဝသီ ဟောမိ၊ ဒိဗ္ဗာယ သောတဓါတုယာ။

စေတောပရိယဉာဏဿ၊ ဝသီ ဟောမိ မဟာမုနေ။

၁၇၉။

‘‘ပုဗ္ဗေနိဝါသံ ဇာနာမိ၊ ဒိဗ္ဗစက္ခု ဝိသောဓိတံ။

သဗ္ဗာသဝပရိက္ခီဏာ၊ နတ္ထိ ဒါနိ ပုနဗ္ဘဝေါ။

၁၈၀။

‘‘အတ္ထဓမ္မနိရုတ္တီသု၊ ပဋိဘာနေ တထေဝ စ။

ဉာဏံ မမ မဟာဝီရ၊ ဥပ္ပန္နံ တဝ သန္တိကေ။

၁၈၁။

‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ။ပေ။။ ဝိဟရာမိ အနာသဝါ။

၁၈၂။

‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။

၁၈၃။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ အဍ္ဎကာသိ ဘိက္ခုနီ ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။

အဍ္ဎကာသိထေရိယာပဒါနံ သတ္တမံ။

၈။ ပုဏ္ဏိကာထေရီအပဒါနံ

၁၈၄။

‘‘ဝိပဿိနော ဘဂဝတော၊ သိခိနော ဝေဿဘုဿ စ။

ကကုသန္ဓဿ မုနိနော၊ ကောဏာဂမနတာဒိနော။

၁၈၅။

‘‘ကဿပဿ စ ဗုဒ္ဓဿ၊ ပဗ္ဗဇိတွာန သာသနေ။

ဘိက္ခုနီ သီလသမ္ပန္နာ၊ နိပကာ သံဝုတိန္ဒ္ရိယာ။

၁၈၆။

‘‘ဗဟုဿုတာ ဓမ္မဓရာ၊ ဓမ္မတ္ထပဋိပုစ္ဆိကာ။

ဥဂ္ဂဟေတာ စ ဓမ္မာနံ၊ သောတာ ပယိရုပါသိတာ။

၁၈၇။

‘‘ဒေသေန္တီ ဇနမဇ္ဈေဟံ၊ အဟောသိံ ဇိနသာသနေ။

ဗာဟုသစ္စေန တေနာဟံ၊ ပေသလာ အတိမညိသံ။

၁၈၈။

‘‘ပစ္ဆိမေ စ ဘဝေ ဒါနိ၊ သာဝတ္ထိယံ ပုရုတ္တမေ။

အနာထပိဏ္ဍိနော ဂေဟေ၊ ဇာတာဟံ ကုမ္ဘဒါသိယာ။

၁၈၉။

‘‘ဂတာ ဥဒကဟာရိယံ၊ သောတ္ထိယံ ဒိဇမဒ္ဒသံ။

သီတဋ္ဋံ တောယမဇ္ဈမှိ၊ တံ ဒိသွာ ဣဒမဗြဝိံ။

၁၉၀။

‘‘‘ဥဒဟာရီ အဟံ သီတေ၊ သဒါ ဥဒကမောတရိံ။

အယျာနံ ဒဏ္ဍဘယဘီတာ၊ ဝါစာဒေါသဘယဋ္ဋိတာ [ဝါစာရောသဘယဋ္ဋိတာ (သျာ။)]။

၁၉၁။

‘‘‘ကဿ ဗြာဟ္မဏ တွံ ဘီတော၊ သဒါ ဥဒကမောတရိ။

ဝေဓမာနေဟိ ဂတ္တေဟိ၊ သီတံ ဝေဒယသေ ဘုသံ’။

၁၉၂။

‘‘‘ဇာနန္တီ ဝတ မံ ဘောတိ၊ ပုဏ္ဏိကေ ပရိပုစ္ဆသိ။

ကရောန္တံ ကုသလံ ကမ္မံ၊ ရုန္ဓန္တံ [နိဒ္ဓန္တံ (သီ။ ဣ။)၊ နုဒန္တံ (သျာ။)] ကတပါပကံ။

၁၉၃။

‘‘‘ယော စေ ဝုဍ္ဎော ဒဟရော ဝါ၊ ပါပကမ္မံ ပကုဗ္ဗတိ။

ဒကာဘိသိဉ္စနာ သောပိ [ဘောတိ (သီ။ က။) ထေရီဂါ။ ၂၃၉]၊ ပါပကမ္မာ ပမုစ္စတိ’။

၁၉၄။

‘‘ဥတ္တရန္တဿ အက္ခာသိံ၊ ဓမ္မတ္ထသံဟိတံ ပဒံ။

တဉ္စ သုတွာ သ သံဝိဂ္ဂေါ [သုသံဝိဂ္ဂေါ (သျာ။)]၊ ပဗ္ဗဇိတွာရဟာ အဟု။

၁၉၅။

‘‘ပူရေန္တီ ဦနကသတံ၊ ဇာတာ ဒါသိကုလေ ယတော။

တတော ပုဏ္ဏာတိ နာမံ မေ၊ ဘုဇိဿံ မံ အကံသု တေ။

၁၉၆။

‘‘သေဋ္ဌိံ တတောနုဇာနေတွာ [တတော အနုမောဒေတွာ (သီ။ သျာ။)၊ တတော အနုမာနေတွာ (ဣ။)]၊ ပဗ္ဗဇိံ အနဂါရိယံ။

န စိရေနေဝ ကာလေန၊ အရဟတ္တမပါပုဏိံ။

၁၉၇။

‘‘ဣဒ္ဓီသု စ ဝသီ ဟောမိ၊ ဒိဗ္ဗာယ သောတဓါတုယာ။

စေတောပရိယဉာဏဿ၊ ဝသီ ဟောမိ မဟာမုနေ။

၁၉၈။

‘‘ပုဗ္ဗေနိဝါသံ ဇာနာမိ၊ ဒိဗ္ဗစက္ခု ဝိသောဓိတံ။

သဗ္ဗာသဝပရိက္ခီဏာ၊ နတ္ထိ ဒါနိ ပုနဗ္ဘဝေါ။

၁၉၉။

‘‘အတ္ထဓမ္မနိရုတ္တီသု၊ ပဋိဘာနေ တထေဝ စ။

ဉာဏံ မေ ဝိမလံ သုဒ္ဓံ၊ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌဿ ဝါဟသာ။

၂၀၀။

‘‘ဘာဝနာယ မဟာပညာ၊ သုတေနေဝ သုတာဝိနီ။

မာနေန နီစကုလဇာ၊ န ဟိ ကမ္မံ ဝိနဿတိ [ပနဿတိ (သျာ။)]။

၂၀၁။

‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ။ပေ။။ ဝိဟရာမိ အနာသဝါ။

၂၀၂။

‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။

၂၀၃။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ ပုဏ္ဏိကာ ဘိက္ခုနီ ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။

ပုဏ္ဏိကာထေရိယာပဒါနံ အဋ္ဌမံ။

၉။ အမ္ဗပါလိထေရီအပဒါနံ

၂၀၄။

‘‘ယော ရံသိဖုသိတာဝေဠော၊ ဖုဿော နာမ မဟာမုနိ။

တဿာဟံ ဘဂိနီ အာသိံ၊ အဇာယိံ ခတ္တိယေ ကုလေ။

၂၀၅။

‘‘တဿ ဓမ္မံ သုဏိတွာဟံ၊ ဝိပ္ပသန္နေန စေတသာ။

မဟာဒါနံ ဒဒိတွာန၊ ပတ္ထယိံ ရူပသမ္ပဒံ။

၂၀၆။

‘‘ဧကတိံသေ ဣတော ကပ္ပေ၊ သိခီ လောကဂ္ဂနာယကော။

ဥပ္ပန္နော လောကပဇ္ဇောတော၊ တိလောကသရဏော ဇိနော။

၂၀၇။

‘‘တဒါရုဏပုရေ ရမ္မေ၊ ဗြာဟ္မညကုလသမ္ဘဝါ။

ဝိမုတ္တစိတ္တံ ကုပိတာ၊ ဘိက္ခုနိံ အဘိသာပယိံ။

၂၀၈။

‘‘ဝေသိကာဝ အနာစာရာ၊ ဇိနသာသနဒူသိကာ။

ဧဝံ အက္ကောသယိတွာန၊ တေန ပါပေန ကမ္မုနာ။

၂၀၉။

‘‘ဒါရုဏံ နိရယံ ဂန္တွာ၊ မဟာဒုက္ခသမပ္ပိတာ။

တတော စုတာ မနုဿေသု၊ ဥပပန္နာ တပဿိနီ။

၂၁၀။

‘‘ဒသဇာတိသဟဿာနိ၊ ဂဏိကတ္တမကာရယိံ။

တမှာ ပါပါ န မုစ္စိဿံ၊ ဘုတွာ ဒုဋ္ဌဝိသံ ယထာ။

၂၁၁။

‘‘ဗြဟ္မစရိယမသေဝိဿံ [ဗြဟ္မဝေသမသေဝိဿံ (သျာ။)၊ ဗြဟ္မစေရမသေဝိဿံ (ဣ။)]၊ ကဿပေ ဇိနသာသနေ။

တေန ကမ္မဝိပါကေန၊ အဇာယိံ တိဒသေ ပုရေ။

၂၁၂။

‘‘ပစ္ဆိမေ ဘဝေ သမ္ပတ္တေ၊ အဟောသိံ ဩပပါတိကာ။

အမ္ဗသာခန္တရေ ဇာတာ၊ အမ္ဗပါလီတိ တေနဟံ။

၂၁၃။

‘‘ပရိဝုတာ ပါဏကောဋီဟိ၊ ပဗ္ဗဇိံ ဇိနသာသနေ။

ပတ္တာဟံ အစလံ ဌာနံ၊ ဓီတာ ဗုဒ္ဓဿ ဩရသာ။

၂၁၄။

‘‘ဣဒ္ဓီသု စ ဝသီ ဟောမိ၊ သောတဓါတုဝိသုဒ္ဓိယာ။

စေတောပရိယဉာဏဿ၊ ဝသီ ဟောမိ မဟာမုနေ။

၂၁၅။

‘‘ပုဗ္ဗေနိဝါသံ ဇာနာမိ၊ ဒိဗ္ဗစက္ခု ဝိသောဓိတံ။

သဗ္ဗာသဝပရိက္ခီဏာ၊ နတ္ထိ ဒါနိ ပုနဗ္ဘဝေါ။

၂၁၆။

‘‘အတ္ထဓမ္မနိရုတ္တီသု၊ ပဋိဘာနေ တထေဝ စ။

ဉာဏံ မေ ဝိမလံ သုဒ္ဓံ၊ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌဿ ဝါဟသာ။

၂၁၇။

‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ။ပေ။။ ဝိဟရာမိ အနာသဝါ။

၂၁၈။

‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။

၂၁၉။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ အမ္ဗပါလိ ဘိက္ခုနီ ဣမာ ဂါထာယော

အဘာသိတ္ထာတိ။

အမ္ဗပါလိထေရိယာပဒါနံ နဝမံ။

၁၀။ ပေသလာထေရီအပဒါနံ

၂၂၀။

‘‘ဣမမှိ ဘဒ္ဒကေ ကပ္ပေ၊ ဗြဟ္မဗန္ဓု မဟာယသော။

ကဿပေါ နာမ ဂေါတ္တေန၊ ဥပ္ပဇ္ဇိ ဝဒတံ ဝရော။

၂၂၁။

‘‘သာဝတ္ထိယံ ပုရေ ဝရေ၊ ဥပါသကကုလေ အဟံ။

ပသူတာ တံ [နံ (သျာ။)] ဇိနဝရံ၊ ဒိသွာ သုတွာ စ ဒေသနံ။

၂၂၂။

‘‘တံ ဝီရံ သရဏံ ဂန္တွာ၊ သီလာနိ စ သမာဒိယိံ။

ကဒါစိ သော မဟာဝီရော၊ မဟာဇနသမာဂမေ။

၂၂၃။

‘‘အတ္တနော အဘိသမ္ဗောဓိံ၊ ပကာသေသိ နရာသဘော။

အနနုဿုတဓမ္မေသု၊ ပုဗ္ဗေ ဒုက္ခာဒိကေသု စ။

၂၂၄။

‘‘စက္ခု ဉာဏဉ္စ ပညာ စ၊ ဝိဇ္ဇာလောကော စ အာသိ မေ။

တံ သုတွာ ဥဂ္ဂဟေတွာန၊ ပရိပုစ္ဆိဉ္စ ဘိက္ခဝေါ။

၂၂၅။

‘‘တေန ကမ္မေန သုကတေန၊ စေတနာပဏိဓီဟိ စ။

ဇဟိတွာ မာနုသံ ဒေဟံ၊ တာဝတိံသမဂစ္ဆဟံ။

၂၂၆။

‘‘ပစ္ဆိမေ စ ဘဝေ ဒါနိ၊ ဇာတာ သေဋ္ဌိမဟာကုလေ။

ဥပေစ္စ ဗုဒ္ဓံ သဒ္ဓမ္မံ၊ သုတွာ သစ္စူပသံဟိတံ။

၂၂၇။

‘‘ပဗ္ဗဇိတွာစိရေနေဝ၊ သစ္စတ္ထာနိ [သဗ္ဗတ္ထာနိ (သျာ။ က။)] ဝိစိန္တယံ။

ခေပေတွာ အာသဝေ သဗ္ဗေ၊ အရဟတ္တမပါပုဏိံ။

၂၂၈။

‘‘ဣဒ္ဓီသု စ ဝသီ ဟောမိ၊ ဒိဗ္ဗာယ သောတဓါတုယာ။

စေတောပရိယဉာဏဿ၊ ဝသီ ဟောမိ မဟာမုနေ။

၂၂၉။

‘‘ပုဗ္ဗေနိဝါသံ ဇာနာမိ၊ ဒိဗ္ဗစက္ခု ဝိသောဓိတံ။

သဗ္ဗာသဝပရိက္ခီဏာ၊ နတ္ထိ ဒါနိ ပုနဗ္ဘဝေါ။

၂၃၀။

‘‘အတ္ထဓမ္မနိရုတ္တီသု၊ ပဋိဘာနေ တထေဝ စ။

ဉာဏံ မေ ဝိမလံ သုဒ္ဓံ၊ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌဿ ဝါဟသာ။

၂၃၁။

‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ၊ ဘဝါ သဗ္ဗေ သမူဟတာ။

နာဂီဝ ဗန္ဓနံ ဆေတွာ၊ ဝိဟရာမိ အနာသဝါ။

၂၃၂။

‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ၊ မမ ဗုဒ္ဓဿ သန္တိကေ။

တိဿော ဝိဇ္ဇာ အနုပ္ပတ္တာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။

၂၃၃။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော၊ ဝိမောက္ခာပိ စ အဋ္ဌိမေ။

ဆဠဘိညာ သစ္ဆိကတာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ ပေသလာ [သေလာ (သျာ။ ဣ။)] ဘိက္ခုနီ ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။

ပေသလာထေရိယာပဒါနံ ဒသမံ။

ခတ္တိယာဝဂ္ဂေါ စတုတ္ထော။

တဿုဒ္ဒါနံ –

ခတ္တိယာ ဗြာဟ္မဏီ စေဝ၊ တထာ ဥပ္ပလဒါယိကာ။

သိင်္ဂါလမာတာ သုက္ကာ စ၊ အဘိရူပါ အဍ္ဎကာသိကာ။

ပုဏ္ဏာ စ အမ္ဗပါလီ စ၊ ပေသလာတိ စ တာ ဒသ။

ဂါထာယော ဒွိသတာနေတ္ထ၊ ဒွိစတ္တာလီသ စုတ္တရိ။

အထ ဝဂ္ဂုဒ္ဒါနံ –

သုမေဓါ ဧကူပေါသထာ၊ ကုဏ္ဍလကေသီ ခတ္တိယာ။

သဟဿံ တိသတာ ဂါထာ၊ သတ္တတာလီသ ပိဏ္ဍိတာ။

သဟ ဥဒ္ဒါနဂါထာဟိ၊ ဂဏိတာယော ဝိဘာဝိဘိ။

သဟဿံ တိသတံ ဂါထာ၊ သတ္တပညာသမေဝ စာတိ။

ထေရိကာပဒါနံ သမတ္တံ။

အပဒါနပါဠိ သမတ္တာ။