ပံသုကူလဝဂ္ဂ

၄၉။ ပံသုကူလဝဂ္ဂ

၁။ ပံသုကူလသညကတ္ထေရအပဒါန

၁။

‘‘တိဿော နာမာသိ ဘဂဝါ၊ သယမ္ဘူ အဂ္ဂပုဂ္ဂလော။

ပံသုကူလံ ဌပေတွာန၊ ဝိဟာရံ ပါဝိသီ ဇိနော။

၂။

‘‘ဝိနတံ [သဇ္ဇိတံ (သျာ။)၊ တိယန္တံ (ဣ။)] ဓနုမာဒါယ၊ ဘက္ခတ္ထာယ စရိံ အဟံ။

မဏ္ဍလဂ္ဂံ ဂဟေတွာန၊ ကာနနံ ပါဝိသိံ အဟံ။

၃။

‘‘တတ္ထဒ္ဒသံ ပံသုကူလံ၊ ဒုမဂ္ဂေ လဂ္ဂိတံ တဒါ။

စာပံ တတ္ထေဝ နိက္ခိပ္ပ၊ သိရေ ကတွာန အဉ္ဇလိံ။

၄။

‘‘ပသန္နစိတ္တော သုမနော၊ ဝိပုလာယ စ ဣတိယာ။

ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌံ သရိတွာန၊ ပံသုကူလံ အဝန္ဒဟံ။

၅။

‘‘ဒွေနဝုတေ ဣတော ကပ္ပေ၊ ပံသုကူလမဝန္ဒဟံ။

ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဝန္ဒနာယ ဣဒံ ဖလံ။

၆။

‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ၊ ဘဝါ သဗ္ဗေ သမူဟတာ။

နာဂေါဝ ဗန္ဓနံ ဆေတွာ၊ ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။

၇။

‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ၊ မမ ဗုဒ္ဓဿ သန္တိကေ။

တိဿော ဝိဇ္ဇာ အနုပ္ပတ္တာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။

၈။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော၊ ဝိမောက္ခာပိ စ အဋ္ဌိမေ။

ဆဠဘိညာ သစ္ဆိကတာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ပံသုကူလသညကော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော

အဘာသိတ္ထာတိ။

ပံသုကူလသညကတ္ထေရဿာပဒါနံ ပဌမံ။

၂။ ဗုဒ္ဓသညကတ္ထေရအပဒါနံ

၉။

‘‘အဇ္ဈာယကော မန္တဓရော၊ တိဏ္ဏံ ဝေဒါန ပါရဂူ။

လက္ခဏေ ဣတိဟာသေ စ၊ သနိဃဏ္ဍုသကေဋုဘေ။

၁၀။

‘‘နဒီသောတပဋိဘာဂါ ၊ သိဿာ အာယန္တိ မေ တဒါ။

တေသာဟံ မန္တေ [မန္တံ (သျာ။ က။)] ဝါစေမိ၊ ရတ္တိန္ဒိဝမတန္ဒိတော။

၁၁။

‘‘သိဒ္ဓတ္ထော နာမ သမ္ဗုဒ္ဓေါ၊ လောကေ ဥပ္ပဇ္ဇိ တာဝဒေ။

တမန္ဓကာရံ နာသေတွာ၊ ဉာဏာလောကံ ပဝတ္တယိ။

၁၂။

‘‘မမ အညတရော သိဿော၊ သိဿာနံ သော ကထေသိ မေ။

သုတွာန တေ ဧတမတ္ထံ၊ အာရောစေသုံ မမံ တဒါ။

၁၃။

‘‘ဗုဒ္ဓေါ လောကေ သမုပ္ပန္နော၊ သဗ္ဗညူ လောကနာယကော။

တဿာနုဝတ္တတိ ဇနော၊ လာဘော အမှံ န ဝိဇ္ဇတိ [န ဟေဿတိ (သီ။ ဣ။)]။

၁၄။

‘‘အဓိစ္စုပ္ပတ္တိကာ ဗုဒ္ဓါ၊ စက္ခုမန္တော မဟာယသာ။

ယံနူနာဟံ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌံ၊ ပဿေယျံ လောကနာယကံ။

၁၅။

‘‘အဇိနံ မေ ဂဟေတွာန၊ ဝါကစီရံ ကမဏ္ဍလုံ။

အဿမာ အဘိနိက္ခမ္မ၊ သိဿေ အာမန္တယိံ အဟံ။

၁၆။

‘‘ဩဒုမ္ဗရိကပုပ္ဖံဝ၊ စန္ဒမှိ သသကံ ယထာ။

ဝါယသာနံ ယထာ ခီရံ၊ ဒုလ္လဘော လောကနာယကော [ဒုလ္လဘာ လောကနာယကာ (သီ။)၊ ဒုလ္လဘံ လောကနာယကံ (သျာ။ ဣ။ က။)]။

၁၇။

‘‘ဗုဒ္ဓေါ လောကမှိ ဥပ္ပန္နော၊ မနုဿတ္တမ္ပိ ဒုလ္လဘံ။

ဥဘောသု ဝိဇ္ဇမာနေသု၊ သဝနဉ္စ သုဒုလ္လဘံ။

၁၈။

‘‘ဗုဒ္ဓေါ လောကေ သမုပ္ပန္နော၊ စက္ခုံ လစ္ဆာမ နော ဘဝံ။

ဧထ သဗ္ဗေ ဂမိဿာမ၊ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသန္တိကံ။

၁၉။

‘‘ကမဏ္ဍလုဓရာ သဗ္ဗေ၊ ခရာဇိနနိဝါသိနော။

တေ ဇဋာ ဘာရဘရိတာ၊ နိက္ခမုံ ဝိပိနာ တဒါ။

၂၀။

‘‘ယုဂမတ္တံ ပေက္ခမာနာ၊ ဥတ္တမတ္ထံ ဂဝေသိနော။

အာသတ္တိဒေါသရဟိတာ၊ အသမ္ဘီတာဝ ကေသရီ။

၂၁။

‘‘အပ္ပကိစ္စာ အလောလုပ္ပါ၊ နိပကာ သန္တဝုတ္တိနော။

ဥဉ္ဆာယ စရမာနာ တေ၊ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌမုပါဂမုံ။

၂၂။

‘‘ဒိယဍ္ဎယောဇနေ သေသေ၊ ဗျာဓိ မေ ဥပပဇ္ဇထ။

ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌံ သရိတွာန၊ တတ္ထ ကာလင်္ကတော အဟံ။

၂၃။

‘‘စတုန္နဝုတိတော ကပ္ပေ၊ ယံ သညမလဘိံ တဒါ။

ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဗုဒ္ဓသညာယိဒံ ဖလံ။

၂၄။

‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ။ပေ။။ ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။

၂၅။

‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။

၂၆။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ဗုဒ္ဓသညကော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော

အဘာသိတ္ထာတိ။

ဗုဒ္ဓသညကတ္ထေရဿာပဒါနံ ဒုတိယံ။

၃။ ဘိသဒါယကတ္ထေရအပဒါနံ

၂၇။

‘‘ဩဂယှ ယံ [ဩဂယ္ဟာဟံ (သီ။ သျာ။ ဣ။)] ပေါက္ခရဏိံ၊ နာနာကုဉ္ဇရသေဝိတံ။

ဥဒ္ဓရာမိ ဘိသံ တတ္ထ၊ ဃာသဟေတု [အသနဟေတု (သျာ။)] အဟံ တဒါ။

၂၈။

‘‘ဘဂဝါ တမှိ သမယေ၊ ပဒုမုတ္တရသဝှယော။

ရတ္တမ္ဗရဓရော [ရတ္တကမ္ဗလဓရော (သျာ။)] ဗုဒ္ဓေါ၊ ဂစ္ဆတိ အနိလဉ္ဇသေ။

၂၉။

‘‘ဓုနန္တော ပံသုကူလာနိ၊ သဒ္ဒမဿောသဟံ တဒါ။

ဥဒ္ဓံ နိဇ္ဈာယမာနောဟံ၊ အဒ္ဒသံ လောကနာယကံ။

၃၀။

‘‘တတ္ထေဝ ဌိတကော သန္တော၊ အာယာစိံ လောကနာယကံ။

မဓုံ ဘိသေဟိ သဝတိ၊ ခီရံ သပ္ပိံ မုဠာလိဘိ။

၃၁။

‘‘ပဋိဂ္ဂဏှာတု မေ ဗုဒ္ဓေါ၊ အနုကမ္ပာယ စက္ခုမာ။

တတော ကာရုဏိကော သတ္ထာ၊ ဩရုဟိတွာ မဟာယသော။

၃၂။

‘‘ပဋိဂ္ဂဏှိ မမံ ဘိက္ခံ၊ အနုကမ္ပာယ စက္ခုမာ။

ပဋိဂ္ဂဟေတွာ သမ္ဗုဒ္ဓေါ၊ အကာ မေ အနုမောဒနံ။

၃၃။

‘‘‘သုခီ ဟောတု [ဟောဟိ (သီ။ သျာ။ ဣ။ က။)] မဟာပုည၊ ဂတိ တုယှံ သမိဇ္ဈတု။

ဣမိနာ ဘိသဒါနေန၊ လဘဿု ဝိပုလံ သုခံ’။

၃၄။

‘‘ဣဒံ ဝတွာန သမ္ဗုဒ္ဓေါ၊ ဇလဇုတ္တမနာမကော။

ဘိက္ခမာဒါယ သမ္ဗုဒ္ဓေါ၊ အမ္ဗရေနာဂမာ ဇိနော။

၃၅။

‘‘တတော ဘိသံ ဂဟေတွာန၊ အာဂစ္ဆိံ မမ အဿမံ။

ဘိသံ ရုက္ခေ လဂေတွာန [လဂ္ဂိတွာန (သျာ။ က။)]၊ မမ ဒါနမနုဿရိံ။

၃၆။

‘‘မဟာဝါတော ဝုဋ္ဌဟိတွာ၊ သဉ္စာလေသိ ဝနံ တဒါ။

အာကာသော အဘိနာဒိတ္ထ၊ အသနိယာ ဖလန္တိယာ။

၃၇။

‘‘တတော မေ အသနိပါတော၊ မတ္ထကေ နိပတီ တဒါ။

သောဟံ နိသိန္နကော သန္တော၊ တတ္ထ ကာလင်္ကတော အဟုံ။

၃၈။

‘‘ပုညကမ္မေန သံယုတ္တော၊ တုသိတံ ဥပပဇ္ဇဟံ။

ကဠေဝရံ မေ ပတိတံ၊ ဒေဝလောကေ ရမိံ အဟံ။

၃၉။

‘‘ဆဠသီတိသဟဿာနိ၊ နာရိယော သမလင်္ကတာ။

သာယပါတံ [သာယံ ပါတံ (သျာ။ က။)] ဥပဋ္ဌန္တိ၊ ဘိသဒါနဿိဒံ ဖလံ။

၄၀။

‘‘မနုဿယောနိမာဂန္တွာ၊ သုခိတော ဟောမဟံ သဒါ။

ဘောဂေ မေ ဦနတာ နတ္ထိ၊ ဘိသဒါနဿိဒံ ဖလံ။

၄၁။

‘‘အနုကမ္ပိတကော တေန၊ ဒေဝဒေဝေန တာဒိနာ။

သဗ္ဗာသဝါ ပရိက္ခီဏာ၊ နတ္ထိ ဒါနိ ပုနဗ္ဘဝေါ။

၄၂။

‘‘သတသဟဿိတော ကပ္ပေ၊ ယံ ဘိသံ [ဘိက္ခံ (သဗ္ဗတ္ထ)] အဒဒိံ တဒါ။

ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဘိသဒါနဿိဒံ ဖလံ။

၄၃။

‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ။ပေ။။ ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။

၄၄။

‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။

၄၅။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ဘိသဒါယကော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော

အဘာသိတ္ထာတိ။

ဘိသဒါယကတ္ထေရဿာပဒါနံ တတိယံ။

၄။ ဉာဏထဝိကတ္ထေရအပဒါနံ

၄၆။

‘‘ဒက္ခိဏေ ဟိမဝန္တဿ၊ သုကတော အဿမော မမ။

ဥတ္တမတ္ထံ ဂဝေသန္တော၊ ဝသာမိ ဝိပိနေ တဒါ။

၄၇။

‘‘လာဘာလာဘေန သန္တုဋ္ဌော၊ မူလေန စ ဖလေန စ။

အန္ဝေသန္တော အာစရိယံ၊ ဝသာမိ ဧကကော အဟံ။

၄၈။

‘‘သုမေဓေါ နာမ သမ္ဗုဒ္ဓေါ၊ လောကေ ဥပ္ပဇ္ဇိ တာဝဒေ။

စတုသစ္စံ ပကာသေတိ၊ ဥဒ္ဓရန္တော မဟာဇနံ။

၄၉။

‘‘နာဟံ သုဏောမိ သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ နပိ မေ ကောစိ သံသတိ [ဘာသတိ (သီ။)၊ သာသတိ (သျာ။ ဣ။)]။

အဋ္ဌဝဿေ အတိက္ကန္တေ၊ အဿောသိံ လောကနာယကံ။

၅၀။

‘‘အဂ္ဂိဒါရုံ နီဟရိတွာ၊ သမ္မဇ္ဇိတွာန အဿမံ။

ခါရိဘာရံ ဂဟေတွာန၊ နိက္ခမိံ ဝိပိနာ အဟံ။

၅၁။

‘‘ဧကရတ္တိံ ဝသန္တောဟံ၊ ဂါမေသု နိဂမေသု စ။

အနုပုဗ္ဗေန စန္ဒဝတိံ၊ တဒါဟံ ဥပသင်္ကမိံ။

၅၂။

‘‘ဘဂဝါ တမှိ သမယေ၊ သုမေဓေါ လောကနာယကော။

ဥဒ္ဓရန္တော ဗဟူ သတ္တေ၊ ဒေသေတိ အမတံ ပဒံ။

၅၃။

‘‘ဇနကာယမတိက္ကမ္မ၊ ဝန္ဒိတွာ ဇိနသာဂရံ။

ဧကံသံ အဇိနံ ကတွာ၊ သန္ထဝိံ လောကနာယကံ။

၅၄။

‘‘‘တုဝံ သတ္ထာ စ ကေတု စ၊ ဓဇော ယူပေါ စ ပါဏိနံ။

ပရာယနော [ပရာယဏော (သီ။ ဣ။)] ပတိဋ္ဌာ စ၊ ဒီပေါ စ ဒွိပဒုတ္တမော။

ဧကဝီသတိမံ ဘာဏဝါရံ။

၅၅။

‘‘‘နေပုညော ဒဿနေ ဝီရော၊ တာရေသိ ဇနတံ တုဝံ။

နတ္ထညော တာရကော လောကေ၊ တဝုတ္တရိတရော မုနေ။

၅၆။

‘‘‘သက္ကာ ထေဝေ [ဟဝေ (သီ။ ဣ။) ဘဝေ (သျာ။ က။)] ကုသဂ္ဂေန၊ ပမေတုံ သာဂရုတ္တမေ [သာဂရုတ္တမော (သီ။ သျာ။ ဣ။)]။

နတွေဝ တဝ သဗ္ဗညု၊ ဉာဏံ သက္ကာ ပမေတဝေ။

၅၇။

‘‘‘တုလဒဏ္ဍေ [တုလမဏ္ဍလေ (သီ။ ဣ။)] ဌပေတွာန၊ မဟိံ [မဟီ (သျာ။ ဣ။)] သက္ကာ ဓရေတဝေ။

နတွေဝ တဝ ပညာယ၊ ပမာဏမတ္ထိ စက္ခုမ။

၅၈။

‘‘‘အာကာသော မိနိတုံ သက္ကာ၊ ရဇ္ဇုယာ အင်္ဂုလေန ဝါ။

နတွေဝ တဝ သဗ္ဗညု၊ သီလံ သက္ကာ ပမေတဝေ။

၅၉။

‘‘‘မဟာသမုဒ္ဒေ ဥဒကံ၊ အာကာသော စ ဝသုန္ဓရာ။

ပရိမေယျာနိ ဧတာနိ၊ အပ္ပမေယျောသိ စက္ခုမ’။

၆၀။

‘‘ဆဟိ ဂါထာဟိ သဗ္ဗညုံ၊ ကိတ္တယိတွာ မဟာယသံ။

အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာန၊ တုဏှီ အဋ္ဌာသဟံ တဒါ။

၆၁။

‘‘ယံ ဝဒန္တိ သုမေဓေါတိ၊ ဘူရိပညံ သုမေဓသံ။

ဘိက္ခုသံဃေ နိသီဒိတွာ၊ ဣမာ ဂါထာ အဘာသထ။

၆၂။

‘‘‘ယော မေ ဉာဏံ ပကိတ္တေသိ၊ ဝိပ္ပသန္နေန စေတသာ။

တမဟံ ကိတ္တယိဿာမိ၊ သုဏာထ မမ ဘာသတော။

၆၃။

‘‘‘သတ္တသတ္တတိ ကပ္ပါနိ၊ ဒေဝလောကေ ရမိဿတိ။

သဟဿက္ခတ္တုံ ဒေဝိန္ဒော၊ ဒေဝရဇ္ဇံ ကရိဿတိ။

၆၄။

‘‘‘အနေကသတက္ခတ္တုဉ္စ၊ စက္ကဝတ္တီ ဘဝိဿတိ။

ပဒေသရဇ္ဇံ ဝိပုလံ၊ ဂဏနာတော အသံခိယံ။

၆၅။

‘‘‘ဒေဝဘူတော မနုဿော ဝါ၊ ပုညကမ္မသမာဟိတော။

အနူနမနသင်္ကပ္ပော၊ တိက္ခပညော ဘဝိဿတိ’။

၆၆။

‘‘တိံသကပ္ပသဟဿမှိ၊ ဩက္ကာကကုလသမ္ဘဝေါ။

ဂေါတမော နာမ ဂေါတ္တေန၊ သတ္ထာ လောကေ ဘဝိဿတိ။

၆၇။

‘‘အဂါရာ အဘိနိက္ခမ္မ၊ ပဗ္ဗဇိဿတိ ကိဉ္စနော။

ဇာတိယာ သတ္တဝဿေန၊ အရဟတ္တံ ဖုသိဿတိ။

၆၈။

‘‘ယတော သရာမိ အတ္တာနံ၊ ယတော ပတ္တောသ္မိ သာသနံ။

ဧတ္ထန္တရေ န ဇာနာမိ၊ စေတနံ အမနောရမံ။

၆၉။

‘‘သံသရိတွာ ဘဝေ သဗ္ဗေ၊ သမ္ပတ္တာနုဘဝိံ အဟံ။

ဘောဂေ မေ ဦနတာ နတ္ထိ၊ ဖလံ ဉာဏဿ ထောမနေ။

၇၀။

‘‘တိယဂ္ဂီ နိဗ္ဗုတာ မယှံ၊ ဘဝါ သဗ္ဗေ သမူဟတာ။

သဗ္ဗာသဝါ ပရိက္ခီဏာ၊ နတ္ထိ ဒါနိ ပုနဗ္ဘဝေါ။

၇၁။

‘‘တိံသကပ္ပသဟဿမှိ ၊ ယံ ဉာဏမထဝိံ အဟံ [မဘိထောမယိံ (သီ။ ဣ။)၊ မဘိထောမဟံ (သျာ။)]။

ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဖလံ ဉာဏဿ ထောမနေ။

၇၂။

‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ။ပေ။။ ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။

၇၃။

‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။

၇၄။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ဉာဏထဝိကော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော

အဘာသိတ္ထာတိ။

ဉာဏထဝိကတ္ထေရဿာပဒါနံ စတုတ္ထံ။

၅။ စန္ဒနမာလိယတ္ထေရအပဒါနံ

၇၅။

‘‘ပဉ္စ ကာမဂုဏေ ဟိတွာ၊ ပိယရူပေ မနောရမေ။

အသီတိကောဋိယော ဟိတွာ၊ ပဗ္ဗဇိံ အနဂါရိယံ။

၇၆။

‘‘ပဗ္ဗဇိတွာန ကာယေန၊ ပါပကမ္မံ ဝိဝဇ္ဇယိံ။

ဝစီဒုစ္စရိတံ ဟိတွာ၊ နဒီကူလေ ဝသာမဟံ။

၇၇။

‘‘ဧကကံ မံ ဝိဟရန္တံ၊ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌော ဥပါဂမိ။

နာဟံ ဇာနာမိ ဗုဒ္ဓေါတိ၊ အကာသိံ ပဋိသန္ထရံ [ပဋိသန္ဓာရံ (က။)]။

၇၈။

‘‘ကရိတွာ ပဋိသန္ထာရံ၊ နာမဂေါတ္တမပုစ္ဆဟံ။

‘ဒေဝတာနုသိ ဂန္ဓဗ္ဗော၊ အဒု သက္ကော ပုရိန္ဒဒေါ။

၇၉။

‘‘‘ကော ဝါ တွံ ကဿ ဝါ ပုတ္တော၊ မဟာဗြဟ္မာ ဣဓါဂတော။

ဝိရောစေသိ ဒိသာ သဗ္ဗာ၊ ဥဒယံ သူရိယော ယထာ။

၈၀။

‘‘‘သဟဿာရာနိ စက္ကာနိ၊ ပါဒေ ဒိဿန္တိ မာရိသ။

ကော ဝါ တွံ ကဿ ဝါ ပုတ္တော၊ ကထံ ဇာနေမု တံ မယံ။

နာမဂေါတ္တံ ပဝေဒေဟိ၊ သံသယံ အပနေဟိ မေ’။

၈၁။

‘‘‘နမှိ ဒေဝေါ န ဂန္ဓဗ္ဗော၊ နမှိ [နာပိ (သီ။)] သက္ကော ပုရိန္ဒဒေါ။

ဗြဟ္မဘာဝေါ စ မေ နတ္ထိ၊ ဧတေသံ ဥတ္တမော အဟံ။

၈၂။

‘‘‘အတီတော ဝိသယံ တေသံ၊ ဒါလယိံ ကာမဗန္ဓနံ။

သဗ္ဗေ ကိလေသေ ဈာပေတွာ၊ ပတ္တော သမ္ဗောဓိမုတ္တမံ’။

၈၃။

‘‘တဿ ဝါစံ သုဏိတွာဟံ၊ ဣဒံ ဝစနမဗြဝိံ။

‘ယဒိ ဗုဒ္ဓေါတိ သဗ္ဗညူ၊ နိသီဒ တွံ မဟာမုနေ။

၈၄။

‘တမဟံ ပူဇယိဿာမိ၊ ဒုက္ခဿန္တကရော တုဝံ’။

‘‘ပတ္ထရိတွာ ဇိနစမ္မံ၊ အဒါသိ သတ္ထုနော အဟံ။

၈၅။

‘‘နိသီဒိ တတ္ထ ဘဂဝါ၊ သီဟောဝ ဂိရိဂဗ္ဘရေ။

ခိပ္ပံ ပဗ္ဗတမာရုယှ၊ အမ္ဗဿ ဖလမဂ္ဂဟိံ။

၈၆။

‘‘သာလကလျာဏိကံ ပုပ္ဖံ၊ စန္ဒနဉ္စ မဟာရဟံ။

ခိပ္ပံ ပဂ္ဂယှ တံ သဗ္ဗံ၊ ဥပေတွာ လောကနာယကံ။

၈၇။

‘‘ဖလံ ဗုဒ္ဓဿ ဒတွာန၊ သာလပုပ္ဖမပူဇယိံ။

စန္ဒနံ အနုလိမ္ပိတွာ၊ အဝန္ဒိံ သတ္ထုနော အဟံ။

၈၈။

‘‘ပသန္နစိတ္တော သုမနော၊ ဝိပုလာယ စ ဣတိယာ။

အဇိနမှိ နိသီဒိတွာ၊ သုမေဓေါ လောကနာယကော။

၈၉။

‘‘မမ ကမ္မံ ပကိတ္တေသိ၊ ဟာသယန္တော မမံ တဒါ။

‘ဣမိနာ ဖလဒါနေန၊ ဂန္ဓမာလေဟိ စူဘယံ။

၉၀။

‘‘‘ပဉ္စဝီသေ ကပ္ပသတေ၊ ဒေဝလောကေ ရမိဿတိ။

အနူနမနသင်္ကပ္ပော၊ ဝသဝတ္တီ ဘဝိဿတိ။

၉၁။

‘‘‘ဆဗ္ဗီသတိကပ္ပသတေ၊ မနုဿတ္တံ ဂမိဿတိ။

ဘဝိဿတိ စက္ကဝတ္တီ၊ စာတုရန္တော မဟိဒ္ဓိကော။

၉၂။

‘‘‘ဝေဘာရံ နာမ နဂရံ၊ ဝိဿကမ္မေန မာပိတံ။

ဟေဿတိ သဗ္ဗသောဝဏ္ဏံ၊ နာနာရတနဘူသိတံ။

၉၃။

‘‘‘ဧတေနေဝ ဥပါယေန၊ သံသရိဿတိ သော ဘဝေ [ယောနိသော (သျာ။ ဣ။)]။

သဗ္ဗတ္ထ ပူဇိတော ဟုတွာ၊ ဒေဝတ္တေ အထ မာနုသေ။

၉၄။

‘‘‘ပစ္ဆိမေ ဘဝေ သမ္ပတ္တေ၊ ဗြဟ္မဗန္ဓု ဘဝိဿတိ။

အဂါရာ အဘိနိက္ခမ္မ၊ အနဂါရီ ဘဝိဿတိ။

အဘိညာပါရဂူ ဟုတွာ၊ နိဗ္ဗာယိဿတိနာသဝေါ’။

၉၅။

‘‘ဣဒံ ဝတွာန သမ္ဗုဒ္ဓေါ၊ သုမေဓေါ လောကနာယကော။

မမ နိဇ္ဈာယမာနဿ၊ ပက္ကာမိ အနိလဉ္ဇသေ။

၉၆။

‘‘တေန ကမ္မေန သုကတေန၊ စေတနာပဏိဓီဟိ စ။

ဇဟိတွာ မာနုသံ ဒေဟံ၊ တာဝတိံသမဂစ္ဆဟံ။

၉၇။

‘‘တုသိတတော စဝိတွာန၊ နိဗ္ဗတ္တိံ မာတုကုစ္ဆိယံ။

ဘောဂေ မေ ဦနတာ နတ္ထိ၊ ယမှိ ဂဗ္ဘေ ဝသာမဟံ။

၉၈။

‘‘မာတုကုစ္ဆိဂတေ မယိ၊ အန္နပါနဉ္စ ဘောဇနံ။

မာတုယာ မမ ဆန္ဒေန၊ နိဗ္ဗတ္တတိ ယဒိစ္ဆကံ။

၉၉။

‘‘ဇာတိယာ ပဉ္စဝဿေန၊ ပဗ္ဗဇိံ အနဂါရိယံ။

ဩရောပိတမှိ ကေသမှိ၊ အရဟတ္တမပါပုဏိံ။

၁၀၀။

‘‘ပုဗ္ဗကမ္မံ ဂဝေသန္တော၊ ဩရေန နာဒ္ဒသံ အဟံ။

တိံသကပ္ပသဟဿမှိ၊ မမ ကမ္မမနုဿရိံ။

၁၀၁။

‘‘နမော တေ ပုရိသာဇည၊ နမော တေ ပုရိသုတ္တမ။

တဝ သာသနမာဂမ္မ၊ ပတ္တောမှိ အစလံ ပဒံ။

၁၀၂။

‘‘တိံသကပ္ပသဟဿမှိ၊ ယံ ဗုဒ္ဓမဘိပူဇယိံ။

ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဗုဒ္ဓပူဇာယိဒံ ဖလံ။

၁၀၃။

‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ။ပေ။။ ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။

၁၀၄။

‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။

၁၀၅။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ စန္ဒနမာလိယော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော

အဘာသိတ္ထာတိ။

စန္ဒနမာလိယတ္ထေရဿာပဒါနံ ပဉ္စမံ။

၆။ ဓါတုပူဇကတ္ထေရအပဒါနံ

၁၀၆။

‘‘နိဗ္ဗုတေ လောကနာထမှိ၊ သိဒ္ဓတ္ထေ လောကနာယကေ။

မမ ဉာတီ သမာနေတွာ၊ ဓါတုပူဇံ အကာသဟံ။

၁၀၇။

‘‘စတုန္နဝုတိတော ကပ္ပေ၊ ယံ ဓါတုမဘိပူဇယိံ။

ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဓါတုပူဇာယိဒံ ဖလံ။

၁၀၈။

‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ။ပေ။။ ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။

၁၀၉။

‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။

၁၁၀။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ဓါတုပူဇကော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော

အဘာသိတ္ထာတိ။

ဓါတုပူဇကတ္ထေရဿာပဒါနံ ဆဋ္ဌံ။

၇။ ပုလိနုပ္ပါဒကတ္ထေရအပဒါနံ

၁၁၁။

‘‘ပဗ္ဗတေ ဟိမဝန္တမှိ၊ ဒေဝလော နာမ တာပသော။

တတ္ထ မေ စင်္ကမော အာသိ၊ အမနုဿေဟိ မာပိတော။

၁၁၂။

‘‘ဇဋာဘာရေန [ဇဋာဘာရဿ (သျာ။ က။)] ဘရိတော၊ ကမဏ္ဍလုဓရော သဒါ။

ဥတ္တမတ္ထံ ဂဝေသန္တော၊ ဝိပိနာ နိက္ခမိံ တဒါ။

၁၁၃။

‘‘စုလ္လာသီတိသဟဿာနိ၊ သိဿာ မယှံ ဥပဋ္ဌဟုံ။

သကကမ္မာဘိပသုတာ၊ ဝသန္တိ ဝိပိနေ တဒါ။

၁၁၄။

‘‘အဿမာ အဘိနိက္ခမ္မ၊ အကံ ပုလိနစေတိယံ။

နာနာပုပ္ဖံ သမာနေတွာ၊ တံ စေတိယမပူဇယိံ။

၁၁၅။

‘‘တတ္ထ စိတ္တံ ပသာဒေတွာ၊ အဿမံ ပဝိသာမဟံ။

သဗ္ဗေ သိဿာ သမာဂန္တွာ၊ ဧတမတ္ထံ ပုစ္ဆိံသု မံ [ဧတမတ္ထမပုစ္ဆု မံ (သီ။)၊ ဧတမတ္တံ အပုစ္ဆိံသု (သျာ။ က။)]။

၁၁၆။

‘‘‘ပုလိနေန ကတော ထူပေါ [ကတော ထူပေ (သီ။)]၊ ယံ တွံ ဒေဝ [ဒေဝံ (သီ။ ဣ။)] မဿတိ။

မယမ္ပိ ဉာတုမိစ္ဆာမ၊ ပုဋ္ဌော အာစိက္ခ နော တုဝံ’။

၁၁၇။

‘‘‘နိဒ္ဒိဋ္ဌာ နု [နိဒ္ဒိဋ္ဌာ နော (သီ။ ဣ။)၊ ဒိဋ္ဌာနော ဝေါ (သျာ။)] မန္တပဒေ၊ စက္ခုမန္တော မဟာယသာ။

တေ ခေါ အဟံ နမဿာမိ၊ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌေ မဟာယသေ’။

၁၁၈။

‘‘‘ကီဒိသာ တေ မဟာဝီရာ၊ သဗ္ဗညူ လောကနာယကာ။

ကထံဝဏ္ဏာ ကထံသီလာ၊ ကီဒိသာ တေ မဟာယသာ’။

၁၁၉။

‘‘‘ဗာတ္တိံသလက္ခဏာ ဗုဒ္ဓါ၊ စတ္တာလီသဒိဇာပိ စ။

နေတ္တာ ဂေါပခုမာ တေသံ၊ ဇိဉ္ဇုကာ ဖလသန္နိဘာ။

၁၂၀။

‘‘‘ဂစ္ဆမာနာ စ တေ ဗုဒ္ဓါ၊ ယုဂမတ္တဉ္စ ပေက္ခရေ။

န တေသံ ဇာဏု နဒတိ၊ သန္ဓိသဒ္ဒေါ န သုယျတိ။

၁၂၁။

‘‘‘ဂစ္ဆမာနာ စ သုဂတာ၊ ဥဒ္ဓရန္တာဝ ဂစ္ဆရေ။

ပဌမံ ဒက္ခိဏံ ပါဒံ၊ ဗုဒ္ဓါနံ ဧသ ဓမ္မတာ။

၁၂၂။

‘‘‘အသမ္ဘီတာ စ တေ ဗုဒ္ဓါ၊ မိဂရာဇာဝ ကေသရီ။

နေဝုက္ကံသေန္တိ အတ္တာနံ၊ နော စ ဝမ္ဘေန္တိ ပါဏိနံ။

၁၂၃။

‘‘‘မာနာဝမာနတော မုတ္တာ၊ သမာ သဗ္ဗေသု ပါဏိသု။

အနတ္တုက္ကံသကာ ဗုဒ္ဓါ၊ ဗုဒ္ဓါနံ ဧသ ဓမ္မတာ။

၁၂၄။

‘‘‘ဥပ္ပဇ္ဇန္တာ စ သမ္ဗုဒ္ဓါ၊ အာလောကံ ဒဿယန္တိ တေ။

ဆပ္ပကာရံ ပကမ္ပေန္တိ၊ ကေဝလံ ဝသုဓံ ဣမံ။

၁၂၅။

‘‘‘ပဿန္တိ နိရယဉ္စေတေ၊ နိဗ္ဗာတိ နိရယော တဒါ။

ပဝဿတိ မဟာမေဃော၊ ဗုဒ္ဓါနံ ဧသ ဓမ္မတာ။

၁၂၆။

‘‘‘ဤဒိသာ တေ မဟာနာဂါ၊ အတုလာ စ [တေ (သျာ။ က။)] မဟာယသာ။

ဝဏ္ဏတော အနတိက္ကန္တာ၊ အပ္ပမေယျာ တထာဂတာ’။

၁၂၇။

‘‘‘အနုမောဒိံသု မေ ဝါက္ယံ၊ သဗ္ဗေ သိဿာ သဂါရဝါ။

တထာ စ ပဋိပဇ္ဇိံသု၊ ယထာသတ္တိ ယထာဗလံ’။

၁၂၈။

‘‘ပဋိပူဇေန္တိ ပုလိနံ၊ သကကမ္မာဘိလာသိနော။

သဒ္ဒဟန္တာ မမ ဝါက္ယံ၊ ဗုဒ္ဓသက္ကတမာနသာ [ဗုဒ္ဓတ္တဂတမာနသာ (သီ။ သျာ။ ဣ။)]။

၁၂၉။

‘‘တဒါ စဝိတွာ တုသိတာ၊ ဒေဝပုတ္တော မဟာယသော။

ဥပ္ပဇ္ဇိ မာတုကုစ္ဆိမှိ၊ ဒသသဟဿိ ကမ္ပထ။

၁၃၀။

‘‘အဿမဿာဝိဒူရမှိ၊ စင်္ကမမှိ ဌိတော အဟံ။

သဗ္ဗေ သိဿာ သမာဂန္တွာ၊ အာဂစ္ဆုံ မမ သန္တိကေ။

၁၃၁။

‘‘ဥသဘောဝ မဟီ နဒတိ၊ မိဂရာဇာဝ ကူဇတိ။

သုသုမာရောဝ [သုံသုမာရောဝ (သီ။ သျာ။ ဣ။)] သဠတိ၊ ကိံ ဝိပါကော ဘဝိဿတိ။

၁၃၂။

‘‘ယံ ပကိတ္တေမိ သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ သိကတာထူပသန္တိကေ။

သော ဒါနိ ဘဂဝါ သတ္ထာ၊ မာတုကုစ္ဆိမုပါဂမိ။

၁၃၃။

‘‘တေသံ ဓမ္မကထံ ဝတွာ၊ ကိတ္တယိတွာ မဟာမုနိံ။

ဥယျောဇေတွာ သကေ သိဿေ၊ ပလ္လင်္ကမာဘုဇိံ အဟံ။

၁၃၄။

‘‘ဗလဉ္စ ဝတ မေ ခီဏံ၊ ဗျာဓိနာ [ဗျာဓိတော (သီ။ သျာ။ ဣ။ က။)] ပရမေန တံ။

ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌံ သရိတွာန၊ တတ္ထ ကာလင်္ကတော [ကာလကတော (သီ။ ဣ။)] အဟံ။

၁၃၅။

‘‘သဗ္ဗေ သိဿာ သမာဂန္တွာ၊ အကံသု စိတကံ တဒါ။

ကဠေဝရဉ္စ မေ ဂယှ၊ စိတကံ အဘိရောပယုံ။

၁၃၆။

‘‘စိတကံ ပရိဝါရေတွာ၊ သီသေ ကတွာန အဉ္ဇလိံ။

သောကသလ္လပရေတာ တေ၊ ဝိက္ကန္ဒိံသု သမာဂတာ။

၁၃၇။

‘‘တေသံ လာလပ္ပမာနာနံ၊ အဂမံ စိတကံ တဒါ။

‘အဟံ အာစရိယော တုမှံ၊ မာ သောစိတ္ထ သုမေဓသာ။

၁၃၈။

‘‘‘သဒတ္ထေ ဝါယမေယျာထ၊ ရတ္တိန္ဒိဝမတန္ဒိတာ။

မာ ဝေါ ပမတ္တာ အဟုတ္ထ [အဟုဝတ္ထ (သီ။)]၊ ခဏော ဝေါ ပဋိပါဒိတော’။

၁၃၉။

‘‘သကေ သိဿေနုသာသိတွာ၊ ဒေဝလောကံ ပုနာဂမိံ။

အဋ္ဌာရသ စ ကပ္ပါနိ၊ ဒေဝလောကေ ရမာမဟံ။

၁၄၀။

‘‘သတာနံ ပဉ္စက္ခတ္တုဉ္စ၊ စက္ကဝတ္တီ အဟောသဟံ။

အနေကသတက္ခတ္တုဉ္စ၊ ဒေဝရဇ္ဇမကာရယိံ။

၁၄၁။

‘‘အဝသေသေသု ကပ္ပေသု၊ ဝေါကိဏ္ဏော [ဝေါကိဏ္ဏံ (သီ။ သျာ။ က။)] သံသရိံ အဟံ။

ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဥပ္ပါဒဿ ဣဒံ ဖလံ [ပုလိနပူဇာယိဒံ ဖလံ (သီ။)]။

၁၄၂။

‘‘ယထာ ကောမုဒိကေ မာသေ၊ ဗဟူ ပုပ္ဖန္တိ ပါဒပါ။

တထေဝါဟမ္ပိ သမယေ၊ ပုပ္ဖိတောမှိ မဟေသိနာ။

၁၄၃။

‘‘ဝီရိယံ မေ ဓုရဓေါရယှံ၊ ယောဂက္ခေမာဓိဝါဟနံ။

နာဂေါဝ ဗန္ဓနံ ဆေတွာ၊ ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။

၁၄၄။

‘‘သတသဟဿိတော ကပ္ပေ၊ ယံ ဗုဒ္ဓမဘိကိတ္တယိံ။

ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ကိတ္တနာယ ဣဒံ ဖလံ။

၁၄၅။

‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ။ပေ။။ ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။

၁၄၆။

‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။

၁၄၇။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ပုလိနုပ္ပါဒကော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော

အဘာသိတ္ထာတိ။

ပုလိနုပ္ပါဒကတ္ထေရဿာပဒါနံ သတ္တမံ။

၈။ တရဏိယတ္ထေရအပဒါနံ

၁၄၈။

‘‘အတ္ထဒဿီ တု ဘဂဝါ၊ သယမ္ဘူ လောကနာယကော။

ဝိနတာ နဒိယာ တီရံ [တီရေ (သျာ။ ဣ။ က။)]၊ ဥပါဂစ္ဆိ တထာဂတော။

၁၄၉။

‘‘ဥဒကာ အဘိနိက္ခမ္မ၊ ကစ္ဆပေါ ဝါရိဂေါစရော။

ဗုဒ္ဓံ တာရေတုကာမောဟံ၊ ဥပေသိံ လောကနာယကံ။

၁၅၀။

‘‘‘အဘိရူဟတု မံ ဗုဒ္ဓေါ၊ အတ္ထဒဿီ မဟာမုနိ။

အဟံ တံ တာရယိဿာမိ၊ ဒုက္ခဿန္တကရော တုဝံ’။

၁၅၁။

‘‘မမ သင်္ကပ္ပမညာယ၊ အတ္ထဒဿီ မဟာယသော။

အဘိရူဟိတွာ မေ ပိဋ္ဌိံ၊ အဋ္ဌာသိ လောကနာယကော။

၁၅၂။

‘‘ယတော သရာမိ အတ္တာနံ၊ ယတော ပတ္တောသ္မိ ဝိညုတံ။

သုခံ မေ တာဒိသံ နတ္ထိ၊ ဖုဋ္ဌေ ပါဒတလေ ယထာ။

၁၅၃။

‘‘ဥတ္တရိတွာန သမ္ဗုဒ္ဓေါ၊ အတ္ထဒဿီ မဟာယသော။

နဒီတီရမှိ ဌတွာန၊ ဣမာ ဂါထာ အဘာသထ။

၁၅၄။

‘‘‘ယာဝတာ ဝတ္တတေ စိတ္တံ၊ ဂင်္ဂါသောတံ တရာမဟံ။

အယဉ္စ ကစ္ဆပေါ ရာဇာ၊ တာရေသိ မမ ပညဝါ။

၁၅၅။

‘‘‘ဣမိနာ ဗုဒ္ဓတရဏေန၊ မေတ္တစိတ္တဝတာယ စ။

အဋ္ဌာရသေ ကပ္ပသတေ၊ ဒေဝလောကေ ရမိဿတိ။

၁၅၆။

‘‘‘ဒေဝလောကာ ဣဓါဂန္တွာ၊ သုက္ကမူလေန စောဒိတော။

ဧကာသနေ နိသီဒိတွာ၊ ကင်္ခါသောတံ တရိဿတိ။

၁၅၇။

‘‘‘ယထာပိ ဘဒ္ဒကေ ခေတ္တေ၊ ဗီဇံ အပ္ပမ္ပိ ရောပိတံ။

သမ္မာဓါရေ ပဝစ္ဆန္တေ၊ ဖလံ တောသေတိ ကဿကံ [ကဿကေ (သျာ။)]။

၁၅၈။

‘‘‘တထေဝိဒံ ဗုဒ္ဓခေတ္တံ၊ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဒေသိတံ။

သမ္မာဓါရေ ပဝစ္ဆန္တေ၊ ဖလံ မံ တောသယိဿတိ’။

၁၅၉။

‘‘ပဓါနပဟိတတ္တောမှိ၊ ဥပသန္တော နိရူပဓိ။

သဗ္ဗာသဝေ ပရိညာယ၊ ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။

၁၆၀။

‘‘အဋ္ဌာရသေ ကပ္ပသတေ၊ ယံ ကမ္မမကရိံ တဒါ။

ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ တရဏာယ ဣဒံ ဖလံ။

၁၆၁။

‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ။ပေ။။ ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။

၁၆၂။

‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။

၁၆၃။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ တရဏိယော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော

အဘာသိတ္ထာတိ။

တရဏိယတ္ထေရဿာပဒါနံ အဋ္ဌမံ။

၉။ ဓမ္မရုစိယတ္ထေရအပဒါနံ

၁၆၄။

‘‘ယဒါ ဒီပင်္ကရော ဗုဒ္ဓေါ၊ သုမေဓံ ဗျာကရီ ဇိနော။

‘အပရိမေယျေ ဣတော ကပ္ပေ၊ အယံ ဗုဒ္ဓေါ ဘဝိဿတိ။

၁၆၅။

‘‘‘ဣမဿ ဇနိကာ မာတာ၊ မာယာ နာမ ဘဝိဿတိ။

ပိတာ သုဒ္ဓေါဒနော နာမ၊ အယံ ဟေဿတိ ဂေါတမော။

၁၆၆။

‘‘‘ပဓါနံ ပဒဟိတွာန၊ ကတွာ ဒုက္ကရကာရိကံ။

အဿတ္ထမူလေ သမ္ဗုဒ္ဓေါ၊ ဗုဇ္ဈိဿတိ မဟာယသော။

၁၆၇။

‘‘‘ဥပတိဿော ကောလိတော စ၊ အဂ္ဂါ ဟေဿန္တိ သာဝကာ။

အာနန္ဒော နာမ နာမေန [အာနန္ဒော နာမုပဋ္ဌာကော (သျာ။)]၊ ဥပဋ္ဌိဿတိမံ ဇိနံ။

၁၆၈။

‘‘‘ခေမာ ဥပ္ပလဝဏ္ဏာ စ၊ အဂ္ဂါ ဟေဿန္တိ သာဝိကာ။

စိတ္တော အာဠဝကော စေဝ၊ အဂ္ဂါ ဟေဿန္တုပါသကာ။

၁၆၉။

‘‘‘ခုဇ္ဇုတ္တရာ နန္ဒမာတာ၊ အဂ္ဂါ ဟေဿန္တုပါသိကာ။

ဗောဓိ ဣမဿ ဝီရဿ၊ အဿတ္ထောတိ ပဝုစ္စတိ’။

၁၇၀။

‘‘ဣဒံ သုတွာန ဝစနံ၊ အသမဿ မဟေသိနော။

အာမောဒိတာ နရမရူ၊ နမဿန္တိ ကတဉ္ဇလီ။

၁၇၁။

‘‘တဒါဟံ မာဏဝေါ အာသိံ၊ မေဃော နာမ သုသိက္ခိတော။

သုတွာ ဗျာကရဏံ သေဋ္ဌံ၊ သုမေဓဿ မဟာမုနေ။

၁၇၂။

‘‘သံဝိသဋ္ဌော ဘဝိတွာန၊ သုမေဓေ ကရုဏာသယေ [ကရုဏာလယေ (သျာ။)]။

ပဗ္ဗဇန္တဉ္စ တံ ဝီရံ၊ သဟာဝ အနုပဗ္ဗဇိံ။

၁၇၃။

‘‘သံဝုတော ပါတိမောက္ခသ္မိံ၊ ဣန္ဒ္ရိယေသု စ ပဉ္စသု။

သုဒ္ဓါဇီဝေါ သတော ဝီရော၊ ဇိနသာသနကာရကော။

၁၇၄။

‘‘ဧဝံ ဝိဟရမာနောဟံ၊ ပါပမိတ္တေန ကေနစိ။

နိယောဇိတော အနာစာရေ၊ သုမဂ္ဂါ ပရိဓံသိတော။

၁၇၅။

‘‘ဝိတက္ကဝသိကော ဟုတွာ၊ သာသနတော အပက္ကမိံ။

ပစ္ဆာ တေန ကုမိတ္တေန၊ ပယုတ္တော မာတုဃာတနံ။

၁၇၆။

‘‘အကရိံ အာနန္တရိယံ [အကရိံ နန္တရိယဉ္စ (သျာ။ က။)]၊ ဃာတယိံ ဒုဋ္ဌမာနသော။

တတော စုတော မဟာဝီစိံ၊ ဥပပန္နော သုဒါရုဏံ။

၁၇၇။

‘‘ဝိနိပါတဂတော သန္တော၊ သံသရိံ ဒုက္ခိတော စိရံ။

န ပုနော အဒ္ဒသံ ဝီရံ၊ သုမေဓံ နရပုင်္ဂဝံ။

၁၇၈။

‘‘အသ္မိံ ကပ္ပေ သမုဒ္ဒမှိ၊ မစ္ဆော အာသိံ တိမိင်္ဂလော။

ဒိသွာဟံ သာဂရေ နာဝံ၊ ဂေါစရတ္ထမုပါဂမိံ။

၁၇၉။

‘‘ဒိသွာ မံ ဝါဏိဇာ ဘီတာ၊ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌမနုဿရုံ။

ဂေါတမောတိ မဟာဃောသံ၊ သုတွာ တေဟိ ဥဒီရိတံ။

၁၈၀။

‘‘ပုဗ္ဗသညံ သရိတွာန၊ တတော ကာလင်္ကတော အဟံ။

သာဝတ္ထိယံ ကုလေ ဣဒ္ဓေ၊ ဇာတော ဗြာဟ္မဏဇာတိယံ။

၁၈၁။

‘‘အာသိံ ဓမ္မရုစိ နာမ၊ သဗ္ဗပါပဇိဂုစ္ဆကော။

ဒိသွာဟံ လောကပဇ္ဇောတံ၊ ဇာတိယာ သတ္တဝဿိကော။

၁၈၂။

‘‘မဟာဇေတဝနံ ဂန္တွာ၊ ပဗ္ဗဇိံ အနဂါရိယံ။

ဥပေမိ ဗုဒ္ဓံ တိက္ခတ္တုံ၊ ရတ္တိယာ ဒိဝသဿ စ။

၁၈၃။

‘‘တဒါ ဒိသွာ မုနိ အာဟ၊ စိရံ ဓမ္မရုစီတိ မံ။

တတောဟံ အဝစံ ဗုဒ္ဓံ၊ ပုဗ္ဗကမ္မပဘာဝိတံ။

၁၈၄။

‘‘သုစိရံ သတပုညလက္ခဏံ၊ ပတိပုဗ္ဗေန ဝိသုဒ္ဓပစ္စယံ။

အဟမဇ္ဇသုပေက္ခနံ ဝတ၊ တဝ ပဿာမိ နိရုပမံ ဝိဂ္ဂဟံ [နိရူပမဂ္ဂဟံ (သီ။)]။

၁၈၅။

‘‘သုစိရံ ဝိဟတတ္တမော မယာ၊ သုစိရက္ခေန နဒီ ဝိသောသိတာ။

သုစိရံ အမလံ ဝိသောဓိတံ၊ နယနံ ဉာဏမယံ မဟာမုနေ။

၁၈၆။

‘‘စိရကာလသမင်္ဂိတော [စိရကာလံ သမာဂတော (ဣ။)] တယာ၊ အဝိနဋ္ဌော ပုနရန္တရံ စိရံ။

ပုနရဇ္ဇသမာဂတော တယာ၊ န ဟိ နဿန္တိ ကတာနိ ဂေါတမ။

၁၈၇။

‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ။ပေ။။ ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။

၁၈၈။

‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။

၁၈၉။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ဓမ္မရုစိယော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော

အဘာသိတ္ထာတိ။

ဓမ္မရုစိယတ္ထေရဿာပဒါနံ နဝမံ။

၁၀။ သာလမဏ္ဍပိယတ္ထေရအပဒါနံ

၁၉၀။

‘‘အဇ္ဈောဂါဟေတွာ သာလဝနံ၊ သုကတော အဿမော မမ။

သာလပုပ္ဖေဟိ သဉ္ဆန္နော၊ ဝသာမိ ဝိပိနေ တဒါ။

၁၉၁။

‘‘ပိယဒဿီ စ ဘဂဝါ၊ သယမ္ဘူ အဂ္ဂပုဂ္ဂလော။

ဝိဝေကကာမော သမ္ဗုဒ္ဓေါ၊ သာလဝနမုပါဂမိ။

၁၉၂။

‘‘အဿမာ အဘိနိက္ခမ္မ၊ ပဝနံ အဂမာသဟံ။

မူလဖလံ ဂဝေသန္တော၊ အာဟိဏ္ဍာမိ ဝနေ တဒါ။

၁၉၃။

‘‘တတ္ထဒ္ဒသာသိံ သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ ပိယဒဿိံ မဟာယသံ။

သုနိသိန္နံ သမာပန္နံ၊ ဝိရောစန္တံ မဟာဝနေ။

၁၉၄။

‘‘စတုဒဏ္ဍေ ဌပေတွာန၊ ဗုဒ္ဓဿ ဥပရီ အဟံ။

မဏ္ဍပံ သုကတံ ကတွာ၊ သာလပုပ္ဖေဟိ ဆာဒယိံ။

၁၉၅။

‘‘သတ္တာဟံ ဓါရယိတွာန၊ မဏ္ဍပံ သာလဆာဒိတံ။

တတ္ထ စိတ္တံ ပသာဒေတွာ၊ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌမဝန္ဒဟံ။

၁၉၆။

‘‘ဘဂဝါ တမှိ သမယေ၊ ဝုဋ္ဌဟိတွာ သမာဓိတော။

ယုဂမတ္တံ ပေက္ခမာနော၊ နိသီဒိ ပုရိသုတ္တမော။

၁၉၇။

‘‘သာဝကော ဝရုဏော နာမ၊ ပိယဒဿိဿ သတ္ထုနော။

ဝသီသတသဟဿေဟိ၊ ဥပဂစ္ဆိ ဝိနာယကံ။

၁၉၈။

‘‘ပိယဒဿီ စ ဘဂဝါ၊ လောကဇေဋ္ဌော နရာသဘော။

ဘိက္ခုသံဃေ နိသီဒိတွာ၊ သိတံ ပါတုကရီ ဇိနော။

၁၉၉။

‘‘အနုရုဒ္ဓေါ ဥပဋ္ဌာကော၊ ပိယဒဿိဿ သတ္ထုနော။

ဧကံသံ စီဝရံ ကတွာ၊ အပုစ္ဆိတ္ထ မဟာမုနိံ။

၂၀၀။

‘‘‘ကော နု ခေါ ဘဂဝါ ဟေတု၊ သိတကမ္မဿ သတ္ထုနော။

ကာရဏေ ဝိဇ္ဇမာနမှိ၊ သတ္ထာ ပါတုကရေ သိတံ’။

၂၀၁။

‘‘‘သတ္တာဟံ သာလစ္ဆဒနံ [ပုပ္ဖဆဒနံ (သီ။ သျာ။ ဣ။)]၊ ယော မေ ဓါရေသိ မာဏဝေါ။

တဿ ကမ္မံ သရိတွာန၊ သိတံ ပါတုကရိံ အဟံ။

၂၀၂။

‘‘‘အနောကာသံ န ပဿာမိ၊ ယတ္ထ [ယံ တံ (သျာ။ ဣ။ က။)] ပုညံ ဝိပစ္စတိ။

ဒေဝလောကေ မနုဿေ ဝါ၊ ဩကာသောဝ န သမ္မတိ။

၂၀၃။

‘‘‘ဒေဝလောကေ ဝသန္တဿ၊ ပုညကမ္မသမင်္ဂိနော။

ယာဝတာ ပရိသာ တဿ၊ သာလစ္ဆန္နာ ဘဝိဿတိ။

၂၀၄။

‘‘‘တတ္ထ ဒိဗ္ဗေဟိ နစ္စေဟိ၊ ဂီတေဟိ ဝါဒိတေဟိ စ။

ရမိဿတိ သဒါ သန္တော၊ ပုညကမ္မသမာဟိတော။

၂၀၅။

‘‘‘ယာဝတာ ပရိသာ တဿ၊ ဂန္ဓဂန္ဓီ ဘဝိဿတိ။

သာလဿ ပုပ္ဖဝဿော စ၊ ပဝဿိဿတိ တာဝဒေ။

၂၀၆။

‘‘‘တတော စုတောယံ မနုဇော၊ မာနုသံ အာဂမိဿတိ။

ဣဓါပိ သာလစ္ဆဒနံ၊ သဗ္ဗကာလံ ဓရိဿတိ [ဓရိယတိ (သီ။ ဣ။)]။

၂၀၇။

‘‘‘ဣဓ နစ္စဉ္စ ဂီတဉ္စ၊ သမ္မတာဠသမာဟိတံ။

ပရိဝါရေဿန္တိ မံ နိစ္စံ၊ ဗုဒ္ဓပူဇာယိဒံ ဖလံ။

၂၀၈။

‘‘‘ဥဂ္ဂစ္ဆန္တေ စ သူရိယေ၊ သာလဝဿံ ပဝဿတိ။

ပုညကမ္မေန သံယုတ္တံ၊ ဝဿတေ သဗ္ဗကာလိကံ။

၂၀၉။

‘‘‘အဋ္ဌာရသေ ကပ္ပသတေ၊ ဩက္ကာကကုလသမ္ဘဝေါ။

ဂေါတမော နာမ ဂေါတ္တေန၊ သတ္ထာ လောကေ ဘဝိဿတိ။

၂၁၀။

‘‘‘တဿ ဓမ္မေသု ဒါယာဒေါ၊ ဩရသော ဓမ္မနိမ္မိတော။

သဗ္ဗာသဝေ ပရိညာယ၊ နိဗ္ဗာယိဿတိနာသဝေါ။

၂၁၁။

‘‘‘ဓမ္မံ အဘိသမေန္တဿ၊ သာလစ္ဆန္နံ ဘဝိဿတိ။

စိတကေ ဈာယမာနဿ၊ ဆဒနံ တတ္ထ ဟေဿတိ’။

၂၁၂။

‘‘ဝိပါကံ ကိတ္တယိတွာန၊ ပိယဒဿီ မဟာမုနိ။

ပရိသာယ ဓမ္မံ ဒေသေသိ၊ တပ္ပေန္တော ဓမ္မဝုဋ္ဌိယာ။

၂၁၃။

‘‘တိံသကပ္ပါနိ ဒေဝေသု၊ ဒေဝရဇ္ဇမကာရယိံ။

သဋ္ဌိ စ သတ္တက္ခတ္တုဉ္စ၊ စက္ကဝတ္တီ အဟောသဟံ။

၂၁၄။

‘‘ဒေဝလောကာ ဣဓါဂန္တွာ၊ လဘာမိ ဝိပုလံ သုခံ။

ဣဓါပိ သာလစ္ဆဒနံ၊ မဏ္ဍပဿ ဣဒံ ဖလံ။

၂၁၅။

‘‘အယံ ပစ္ဆိမကော မယှံ၊ စရိမော ဝတ္တတေ ဘဝေါ။

ဣဓါပိ သာလစ္ဆဒနံ၊ ဟေဿတိ သဗ္ဗကာလိကံ။

၂၁၆။

‘‘မဟာမုနိံ တောသယိတွာ၊ ဂေါတမံ သကျပုင်္ဂဝံ။

ပတ္တောမှိ အစလံ ဌာနံ၊ ဟိတွာ ဇယပရာဇယံ။

၂၁၇။

‘‘အဋ္ဌာရသေ ကပ္ပသတေ၊ ယံ ဗုဒ္ဓမဘိပူဇယိံ။

ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဗုဒ္ဓပူဇာယိဒံ ဖလံ။

၂၁၈။

ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ။ပေ။။ ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။

၂၁၉။

‘‘သွာဂတံ ဝတ မေ အာသိ။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။

၂၂၀။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ သာလမဏ္ဍပိယော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော

အဘာသိတ္ထာတိ။

သာလမဏ္ဍပိယတ္ထေရဿာပဒါနံ ဒသမံ။

ပံသုကူလဝဂ္ဂေါ ဧကူနပညာသမော။

တဿုဒ္ဒါနံ –

ပံသုကူလံ ဗုဒ္ဓသညီ၊ ဘိသဒေါ ဉာဏကိတ္တကော။

စန္ဒနီ ဓါတုပူဇီ စ၊ ပုလိနုပ္ပါဒကောပိ စ။

တရဏော ဓမ္မရုစိကော၊ သာလမဏ္ဍပိယော တထာ။

သတာနိ ဒွေ ဟောန္တိ ဂါထာ၊ ဦနဝီသတိမေဝ စ။