သောဘိတဝဂ္ဂ

၁၄။ သောဘိတဝဂ္ဂ

၁။ သောဘိတတ္ထေရအပဒါန

၁။

‘‘ပဒုမုတ္တရော နာမ ဇိနော၊ လောကဇေဋ္ဌော နရာသဘော။

မဟတော ဇနကာယဿ၊ ဒေသေတိ အမတံ ပဒံ။

၂။

‘‘တဿာဟံ ဝစနံ သုတွာ၊ ဝါစာသဘိမုဒီရိတံ [ဝါစာသဘိမုဒီရယိံ (?)]။

အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာန၊ ဧကဂ္ဂေါ အာသဟံ တဒါ။

၃။

‘‘ယထာ သမုဒ္ဒေါ ဥဒဓီနမဂ္ဂေါ၊ နေရူ နဂါနံ ပဝရော သိလုစ္စယော။

တထေဝ ယေ စိတ္တဝသေန ဝတ္တရေ၊ န ဗုဒ္ဓဉာဏဿ ကလံ ဥပေန္တိ တေ။

၄။

‘‘ဓမ္မဝိဓိံ [ဓမ္မေ ဝိဓိံ (သီ။)] ဌပေတွာန၊ ဗုဒ္ဓေါ ကာရုဏိကော ဣသိ။

ဘိက္ခုသံဃေ နိသီဒိတွာ၊ ဣမာ ဂါထာ အဘာသထ။

၅။

‘‘‘ယော သော ဉာဏံ ပကိတ္တေသိ၊ ဗုဒ္ဓမှိ လောကနာယကေ။

ကပ္ပါနံ သတသဟဿံ၊ ဒုဂ္ဂတိံ န ဂမိဿတိ။

၆။

‘‘‘ကိလေသေ ဈာပယိတွာန၊ ဧကဂ္ဂေါ သုသမာဟိတော။

သောဘိတော နာမ နာမေန၊ ဟေဿတိ သတ္ထု သာဝကော’။

၇။

‘‘ပညာသေ ကပ္ပသဟဿေ၊ သတ္တေဝါသုံ ယသုဂ္ဂတာ [သမုဂ္ဂတာ (သျာ။)]။

သတ္တရတနသမ္ပန္နာ၊ စက္ကဝတ္တီ မဟဗ္ဗလာ။

၈။

‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယှံ၊ ဘဝါ သဗ္ဗေ သမူဟတာ။

တိဿော ဝိဇ္ဇာ အနုပ္ပတ္တာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။

၉။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော၊ ဝိမောက္ခာပိ စ အဋ္ဌိမေ။

ဆဠဘိညာ သစ္ဆိကတာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ သောဘိတော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။

သောဘိတတ္ထေရဿာပဒါနံ ပဌမံ။

၂။ သုဒဿနတ္ထေရအပဒါနံ

၁၀။

‘‘ဝိနတာ နဒိယာ [ဝိတ္ထတာယ နဒိယာ (သျာ။)] တီရေ၊ ပိလက္ခု [ပိလက္ခော (သီ။ ထေရဂါထာ အဋ္ဌ။)] ဖလိတော အဟု။

တာဟံ ရုက္ခံ ဂဝေသန္တော၊ အဒ္ဒသံ လောကနာယကံ။

၁၁။

‘‘ကေတကံ ပုပ္ဖိတံ ဒိသွာ၊ ဝဏ္ဋေ ဆေတွာနဟံ တဒါ။

ဗုဒ္ဓဿ အဘိရောပေသိံ၊ သိခိနော လောကဗန္ဓုနော။

၁၂။

‘‘ယေန ဉာဏေန ပတ္တောသိ၊ အစ္စုတံ အမတံ ပဒံ။

တံ ဉာဏံ အဘိပူဇေမိ၊ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌ မဟာမုနိ။

၁၃။

‘‘ဉာဏမှိ ပူဇံ ကတွာန၊ ပိလက္ခုမဒ္ဒသံ အဟံ။

ပဋိလဒ္ဓေါမှိ တံ ပညံ [တံ သညံ (သျာ။)၊ တံ ပုညံ (က။)]၊ ဉာဏပူဇာယိဒံ ဖလံ။

၁၄။

‘‘ဧကတ္တိံသေ ဣတော ကပ္ပေ၊ ယံ ပုပ္ဖမဘိရောပယိံ။

ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဉာဏပူဇာယိဒံ ဖလံ။

၁၅။

‘‘ဣတော တေရသကပ္ပမှိ၊ ဒွါဒသာသုံ ဖလုဂ္ဂတာ။

သတ္တရတနသမ္ပန္နာ၊ စက္ကဝတ္တီ မဟပ္ဖလာ။

၁၆။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ သုဒဿနော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။

သုဒဿနတ္ထေရဿာပဒါနံ ဒုတိယံ။

၃။ စန္ဒနပူဇနကတ္ထေရအပဒါနံ

၁၇။

‘‘စန္ဒဘာဂါနဒီတီရေ၊ အဟောသိံ ကိန္နရော တဒါ။

ပုပ္ဖဘက္ခော စဟံ အာသိံ၊ ပုပ္ဖာနိဝသနော တထာ [ပုပ္ဖာနံ ဝသနော အဟံ (သျာ။)]။

၁၈။

‘‘အတ္ထဒဿီ တု ဘဂဝါ၊ လောကဇေဋ္ဌော နရာသဘော။

ဝိပိနဂ္ဂေန နိယျာသိ၊ ဟံသရာဇာဝ အမ္ဗရေ။

၁၉။

‘‘နမော တေ ပုရိသာဇည၊ စိတ္တံ တေ သုဝိသောဓိတံ။

ပသန္နမုခဝဏ္ဏောသိ၊ ဝိပ္ပသန္နမုခိန္ဒ္ရိယော။

၂၀။

‘‘ဩရောဟိတွာန အာကာသာ၊ ဘူရိပညော သုမေဓသော။

သံဃာဋိံ ပတ္ထရိတွာန၊ ပလ္လင်္ကေန ဥပါဝိသိ။

၂၁။

‘‘ဝိလီနံ စန္ဒနာဒါယ၊ အဂမာသိံ ဇိနန္တိကံ။

ပသန္နစိတ္တော သုမနော၊ ဗုဒ္ဓဿ အဘိရောပယိံ။

၂၂။

‘‘အဘိဝါဒေတွာန သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ လောကဇေဋ္ဌံ နရာသဘံ။

ပါမောဇ္ဇံ ဇနယိတွာန၊ ပက္ကာမိံ ဥတ္တရာမုခေါ။

၂၃။

‘‘အဋ္ဌာရသေ ကပ္ပသတေ၊ စန္ဒနံ ယံ အပူဇယိံ။

ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဗုဒ္ဓပူဇာယိဒံ ဖလံ။

၂၄။

‘‘စတုဒ္ဒသေ ကပ္ပသတေ၊ ဣတော အာသိံသု တေ တယော။

ရောဟဏီ နာမ [ရောဟိတာ နာမ (သီ။)၊ ရောဟိဏီ နာမ (သျာ။)] နာမေန၊ စက္ကဝတ္တီ မဟဗ္ဗလာ။

၂၅။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ စန္ဒနပူဇနကော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။

စန္ဒနပူဇနကတ္ထေရဿာပဒါနံ တတိယံ။

အဋ္ဌမဘာဏဝါရံ။

၄။ ပုပ္ဖစ္ဆဒနိယတ္ထေရအပဒါနံ

၂၆။

‘‘သုနန္ဒော နာမ နာမေန၊ ဗြာဟ္မဏော မန္တပါရဂူ။

အဇ္ဈာယကော ယာစယောဂေါ၊ ဝါဇပေယျံ အယာဇယိ။

၂၇။

‘‘ပဒုမုတ္တရော လောကဝိဒူ၊ အဂ္ဂေါ ကာရုဏိကော ဣသိ။

ဇနတံ အနုကမ္ပန္တော၊ အမ္ဗရေ စင်္ကမီ တဒါ။

၂၈။

‘‘စင်္ကမိတွာန သမ္ဗုဒ္ဓေါ၊ သဗ္ဗညူ လောကနာယကော။

မေတ္တာယ အဖရိ သတ္တေ၊ အပ္ပမာဏေ [အပ္ပမာဏံ (သီ။ သျာ။)] နိရူပဓိ။

၂၉။

‘‘ဝဏ္ဋေ ဆေတွာန ပုပ္ဖာနိ၊ ဗြာဟ္မဏော မန္တပါရဂူ။

သဗ္ဗေ သိဿေ သမာနေတွာ၊ အာကာသေ ဥက္ခိပါပယိ။

၃၀။

‘‘ယာဝတာ နဂရံ အာသိ၊ ပုပ္ဖာနံ ဆဒနံ တဒါ။

ဗုဒ္ဓဿ အာနုဘာဝေန၊ သတ္တာဟံ န ဝိဂစ္ဆထ။

၃၁။

‘‘တေနေဝ သုက္ကမူလေန၊ အနုဘောတွာန သမ္ပဒါ။

သဗ္ဗာသဝေ ပရိညာယ၊ တိဏ္ဏော လောကေ ဝိသတ္တိကံ။

၃၂။

‘‘ဧကာရသေ ကပ္ပသတေ၊ ပဉ္စတိံသာသု ခတ္တိယာ။

အမ္ဗရံသသနာမာ တေ၊ စက္ကဝတ္တီ မဟဗ္ဗလာ။

၃၃။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ပုပ္ဖစ္ဆဒနိယော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။

ပုပ္ဖစ္ဆဒနိယတ္ထေရဿာပဒါနံ စတုတ္ထံ။

၅။ ရဟောသညကတ္ထေရအပဒါနံ

၃၄။

‘‘ဟိမဝန္တဿာဝိဒူရေ၊ ဝသဘော နာမ ပဗ္ဗတော။

တသ္မိံ ပဗ္ဗတပါဒမှိ၊ အဿမော အာသိ မာပိတော။

၃၅။

‘‘တီဏိ သိဿသဟဿာနိ၊ ဝါစေသိံ ဗြာဟ္မဏော [ဗြာဟ္မဏေ (သီ။)] တဒါ။

သံဟရိတွာန [သံသာဝိတွာန (သျာ။)] တေ သိဿေ၊ ဧကမန္တံ ဥပါဝိသိံ။

၃၆။

‘‘ဧကမန္တံ နိသီဒိတွာ၊ ဗြာဟ္မဏော မန္တပါရဂူ။

ဗုဒ္ဓဝေဒံ ဂဝေသန္တော [ပဝေသန္တော (က။)]၊ ဉာဏေ စိတ္တံ ပသာဒယိံ။

၃၇။

‘‘တတ္ထ စိတ္တံ ပသာဒေတွာ၊ နိသီဒိံ ပဏ္ဏသန္ထရေ။

ပလ္လင်္ကံ အာဘုဇိတွာန၊ တတ္ထ ကာလင်္ကတော အဟံ။

၃၈။

‘‘ဧကတ္တိံသေ ဣတော ကပ္ပေ၊ ယံ သညမလဘိံ တဒါ။

ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဉာဏသညာယိဒံ ဖလံ။

၃၉။

‘‘သတ္တဝီသတိကပ္ပမှိ၊ ရာဇာ သိရိဓရော အဟု။

သတ္တရတနသမ္ပန္နော၊ စက္ကဝတ္တီ မဟဗ္ဗလော။

၄၀။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ရဟောသညကော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။

ရဟောသညကတ္ထေရဿာပဒါနံ ပဉ္စမံ။

၆။ စမ္ပကပုပ္ဖိယတ္ထေရအပဒါနံ

၄၁။

‘‘ကဏိကာရံဝ ဇောတန္တံ၊ နိသိန္နံ ပဗ္ဗတန္တရေ။

ဩဘာသေန္တံ ဒိသာ သဗ္ဗာ၊ ဩသဓိံ ဝိယ တာရကံ [ဩသဓီ ဝိယ တာရကာ (က။)]။

၄၂။

‘‘တယော မာဏဝကာ အာသုံ၊ သကေ သိပ္ပေ သုသိက္ခိတာ။

ခါရိဘာရံ ဂဟေတွာန၊ အန္ဝေန္တိ မမ ပစ္ဆတော။

၄၃။

‘‘ပုဋကေ သတ္တ ပုပ္ဖာနိ၊ နိက္ခိတ္တာနိ တပဿိနာ။

ဂဟေတွာ တာနိ ဉာဏမှိ၊ ဝေဿဘုဿာဘိရောပယိံ။

၄၄။

‘‘ဧကတ္တိံသေ ဣတော ကပ္ပေ၊ ယံ ပုပ္ဖမဘိရောပယိံ။

ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဉာဏပူဇာယိဒံ ဖလံ။

၄၅။

‘‘ဧကူနတိံသကပ္ပမှိ၊ ဝိပုလာဘ [ဝိဟတာဘာ (သျာ။)] သနာမကော။

သတ္တရတနသမ္ပန္နော၊ စက္ကဝတ္တီ [ရာဇာ ဟောသိ (က။)] မဟဗ္ဗလော။

၄၆။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ စမ္ပကပုပ္ဖိယော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။

စမ္ပကပုပ္ဖိယတ္ထေရဿာပဒါနံ ဆဋ္ဌံ။

၇။ အတ္ထသန္ဒဿကတ္ထေရအပဒါနံ

၄၇။

‘‘ဝိသာလမာဠေ အာသီနော၊ အဒ္ဒသံ လောကနာယကံ။

ခီဏာသဝံ ဗလပ္ပတ္တံ၊ ဘိက္ခုသံဃပုရက္ခတံ။

၄၈။

‘‘သတသဟဿာ တေဝိဇ္ဇာ၊ ဆဠဘိညာ မဟိဒ္ဓိကာ။

ပရိဝါရေန္တိ သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ ကော ဒိသွာ နပ္ပသီဒတိ။

၄၉။

‘‘ဉာဏေ ဥပနိဓါ ယဿ၊ န ဝိဇ္ဇတိ သဒေဝကေ။

အနန္တဉာဏံ သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ ကော ဒိသွာ နပ္ပသီဒတိ။

၅၀။

‘‘ဓမ္မကာယဉ္စ ဒီပေန္တံ၊ ကေဝလံ ရတနာကရံ။

ဝိကပ္ပေတုံ [ဝိကောပေတုံ (သီ။ သျာ။)] န သက္ကောန္တိ၊ ကော ဒိသွာ နပ္ပသီဒတိ။

၅၁။

‘‘ဣမာဟိ တီဟိ ဂါထာဟိ၊ နာရဒေါဝှယဝစ္ဆလော [သရဂစ္ဆိယော (သီ။)၊ ပုရဂစ္ဆိယော (သျာ။)]။

ပဒုမုတ္တရံ ထဝိတွာန၊ သမ္ဗုဒ္ဓံ အပရာဇိတံ။

၅၂။

‘‘တေန စိတ္တပ္ပသာဒေန၊ ဗုဒ္ဓသန္ထဝနေန စ။

ကပ္ပါနံ သတသဟဿံ၊ ဒုဂ္ဂတိံ၊ နုပပဇ္ဇဟံ။

၅၃။

‘‘ဣတော တိံသကပ္ပသတေ၊ သုမိတ္တော နာမ ခတ္တိယော။

သတ္တရတနသမ္ပန္နော၊ စက္ကဝတ္တီ မဟဗ္ဗလော။

၅၄။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ အတ္ထသန္ဒဿကော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။

အတ္ထသန္ဒဿကတ္ထေရဿာပဒါနံ သတ္တမံ။

၈။ ဧကပသာဒနိယတ္ထေရအပဒါနံ

၅၅။

‘‘နာရဒေါ ဣတိ မေ နာမံ [နာရဒေါ ဣတိ နာမေန (သျာ။ က။) ဥပရိ တေဝီသတိမဝဂ္ဂေ ပန ဆဋ္ဌာပဒါနေ ‘‘မေ နာမံ‘‘ဣစ္စေဝ ဒိဿတိ]၊ ကေသဝေါ ဣတိ မံ ဝိဒူ။

ကုသလာကုသလံ ဧသံ၊ အဂမံ ဗုဒ္ဓသန္တိကံ။

၅၆။

‘‘မေတ္တစိတ္တော ကာရုဏိကော၊ အတ္ထဒဿီ မဟာမုနိ။

အဿာသယန္တော သတ္တေ သော၊ ဓမ္မံ ဒေသေတိ စက္ခုမာ။

၅၇။

‘‘သကံ စိတ္တံ ပသာဒေတွာ၊ သိရေ ကတွာန အဉ္ဇလိံ။

သတ္ထာရံ အဘိဝါဒေတွာ၊ ပက္ကာမိံ ပါစိနာမုခေါ။

၅၈။

‘‘သတ္တရသေ ကပ္ပသတေ၊ ရာဇာ အာသိ မဟီပတိ။

အမိတ္တတာပနော နာမ၊ စက္ကဝတ္တီ မဟဗ္ဗလော။

၅၉။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ဧကပသာဒနိယော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။

ဧကပသာဒနိယတ္ထေရဿာပဒါနံ အဋ္ဌမံ။

၉။ သာလပုပ္ဖဒါယကတ္ထေရအပဒါနံ

၆၀။

‘‘မိဂရာဇာ တဒါ အာသိံ၊ အဘိဇာတော သုကေသရီ။

ဂိရိဒုဂ္ဂံ ဂဝေသန္တော၊ အဒ္ဒသံ လောကနာယကံ။

၆၁။

‘‘အယံ နု ခေါ မဟာဝီရော၊ နိဗ္ဗာပေတိ မဟာဇနံ။

ယံနူနာဟံ ဥပါသေယျံ၊ ဒေဝဒေဝံ နရာသဘံ။

၆၂။

‘‘သာခံ သာလဿ ဘဉ္ဇိတွာ၊ သကောသံ ပုပ္ဖမာဟရိံ။

ဥပဂန္တွာန သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ အဒါသိံ ပုပ္ဖမုတ္တမံ။

၆၃။

‘‘ဧကနဝုတိတော ကပ္ပေ၊ ယံ ပုပ္ဖမဘိရောပယိံ။

ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ပုပ္ဖဒါနဿိဒံ ဖလံ။

၆၄။

‘‘ဣတော စ နဝမေ ကပ္ပေ၊ ဝိရောစနသနာမကာ။

တယော အာသိံသု ရာဇာနော၊ စက္ကဝတ္တီ မဟဗ္ဗလာ။

၆၅။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ သာလပုပ္ဖဒါယကော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။

သာလပုပ္ဖဒါယကတ္ထေရဿာပဒါနံ နဝမံ။

၁၀။ ပိယာလဖလဒါယကတ္ထေရအပဒါနံ

၆၆။

‘‘ပါရာဝတော [ပရောဓကော (သျာ။)] တဒါ အာသိံ၊ ပရံ အနုပရောဓကော။

ပဗ္ဘာရေ သေယျံ ကပ္ပေမိ၊ အဝိဒူရေ သိခိသတ္ထုနော။

၆၇။

‘‘သာယံ ပါတဉ္စ ပဿာမိ၊ ဗုဒ္ဓံ လောကဂ္ဂနာယကံ။

ဒေယျဓမ္မော စ မေ နတ္ထိ၊ ဒွိပဒိန္ဒဿ တာဒိနော။

၆၈။

‘‘ပိယာလဖလမာဒါယ ၊ အဂမံ ဗုဒ္ဓသန္တိကံ။

ပဋိဂ္ဂဟေသိ ဘဂဝါ၊ လောကဇေဋ္ဌော နရာသဘော။

၆၉။

‘‘တတော ပရံ ဥပါဒါယ၊ ပရိစာရိံ ဝိနာယကံ။

တေန စိတ္တပ္ပသာဒေန၊ တတ္ထ ကာလင်္ကတော အဟံ။

၇၀။

‘‘ဧကတ္တိံသေ ဣတော ကပ္ပေ၊ ယံ ဖလံ အဒဒိံ အဟံ။

ဒုဂ္ဂတိံ နာဘိဇာနာမိ၊ ဖလဒါနဿိဒံ ဖလံ။

၇၁။

‘‘ဣတော ပန္နရသေ ကပ္ပေ၊ တယော အာသုံ ပိယာလိနော။

သတ္တရတနသမ္ပန္နာ၊ စက္ကဝတ္တီ မဟဗ္ဗလာ။

၇၂။

‘‘ပဋိသမ္ဘိဒါ စတဿော။ပေ။။ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ပိယာလဖလဒါယကော ထေရော ဣမာ ဂါထာယော အဘာသိတ္ထာတိ။

ပိယာလဖလဒါယကတ္ထေရဿာပဒါနံ ဒသမံ။

သောဘိတဝဂ္ဂေါ စုဒ္ဒသမော။

တဿုဒ္ဒါနံ –

သောဘိတသုဒဿနော စ၊ စန္ဒနော ပုပ္ဖဆဒနော။

ရဟော စမ္ပကပုပ္ဖီ စ၊ အတ္ထသန္ဒဿကေန စ။

ဧကပသာဒီ [ဧကရံသိ (သျာ။)] သာလဒဒေါ၊ ဒသမော ဖလဒါယကော။

ဂါထာယော သတ္တတိ ဒွေ စ၊ ဂဏိတာယော ဝိဘာဝိဘိ။