ဆက္ကနိပါတ

၆။ ဆက္ကနိပါတ

၁။ ပဉ္စသတမတ္တာထေရီဂါထာ

၁၂၇။

‘‘ယဿ မဂ္ဂံ န ဇာနာသိ၊ အာဂတဿ ဂတဿ ဝါ။

တံ ကုတော စာဂတံ သတ္တံ [သန္တံ (သီ။)၊ ပုတ္တံ (သျာ။)]၊ ‘မမ ပုတ္တော’တိ ရောဒသိ။

၁၂၈။

‘‘မဂ္ဂဉ္စ ခေါဿ [ခေါ’ထ (သျာ။ က။)] ဇာနာသိ၊ အာဂတဿ ဂတဿ ဝါ။

န နံ သမနုသောစေသိ၊ ဧဝံဓမ္မာ ဟိ ပါဏိနော။

၁၂၉။

‘‘အယာစိတော တတာဂစ္ဆိ၊ နာနုညာတော [အနနုညာတော (သီ။ သျာ။)] ဣတော ဂတော။

ကုတောစိ နူန အာဂန္တွာ၊ ဝသိတွာ ကတိပါဟကံ။

ဣတောပိ အညေန ဂတော၊ တတောပညေန ဂစ္ဆတိ။

၁၃၀။

‘‘ပေတော မနုဿရူပေန၊ သံသရန္တော ဂမိဿတိ။

ယထာဂတော တထာ ဂတော၊ ကာ တတ္ထ ပရိဒေဝနာ’’။

၁၃၁။

‘‘အဗ္ဗဟီ [အဗ္ဗုယှံ (သျာ။)] ဝတ မေ သလ္လံ၊ ဒုဒ္ဒသံ ဟဒယဿိတံ။

ယာ မေ သောကပရေတာယ၊ ပုတ္တသောကံ ဗျပါနုဒိ။

၁၃၂။

‘‘သာဇ္ဇ အဗ္ဗူဠှသလ္လာဟံ၊ နိစ္ဆာတာ ပရိနိဗ္ဗုတာ။

ဗုဒ္ဓံ ဓမ္မဉ္စ သံဃဉ္စ၊ ဥပေမိ သရဏံ မုနိံ’’။

ဣတ္ထံ သုဒံ ပဉ္စသတမတ္တာ ထေရီ ဘိက္ခုနိယော။ပေ။။။

၂။ ဝါသေဋ္ဌီထေရီဂါထာ

၁၃၃။

‘‘ပုတ္တသောကေနဟံ အဋ္ဋာ၊ ခိတ္တစိတ္တာ ဝိသညိနီ။

နဂ္ဂါ ပကိဏ္ဏကေသီ စ၊ တေန တေန ဝိစာရိဟံ။

၁၃၄။

‘‘ဝီထိ [ဝသိံ (သီ။)] သင်္ကာရကူဋေသု၊ သုသာနေ ရထိယာသု စ။

အစရိံ တီဏိ ဝဿာနိ၊ ခုပ္ပိပါသာသမပ္ပိတာ။

၁၃၅။

‘‘အထဒ္ဒသာသိံ သုဂတံ၊ နဂရံ မိထိလံ ပတိ [ဂတံ (က။)]။

အဒန္တာနံ ဒမေတာရံ၊ သမ္ဗုဒ္ဓမကုတောဘယံ။

၁၃၆။

‘‘သစိတ္တံ ပဋိလဒ္ဓါန၊ ဝန္ဒိတွာန ဥပါဝိသိံ။

သော မေ ဓမ္မမဒေသေသိ၊ အနုကမ္ပာယ ဂေါတမော။

၁၃၇။

‘‘တဿ ဓမ္မံ သုဏိတွာန၊ ပဗ္ဗဇိံ အနဂါရိယံ။

ယုဉ္ဇန္တီ သတ္ထုဝစနေ၊ သစ္ဆာကာသိံ ပဒံ သိဝံ။

၁၃၈။

‘‘သဗ္ဗေ သောကာ သမုစ္ဆိန္နာ၊ ပဟီနာ ဧတဒန္တိကာ။

ပရိညာတာ ဟိ မေ ဝတ္ထူ၊ ယတော သောကာန သမ္ဘဝေါ’’တိ။

။ ဝါသေဋ္ဌီ ထေရီ။။

၃။ ခေမာထေရီဂါထာ

၁၃၉။

‘‘ဒဟရာ တွံ ရူပဝတီ၊ အဟမ္ပိ ဒဟရော ယုဝါ။

ပဉ္စင်္ဂိကေန တုရိယေန [တူရေန (က။)]၊ ဧဟိ ခေမေ ရမာမသေ’’။

၁၄၀။

‘‘ဣမိနာ ပူတိကာယေန၊ အာတုရေန ပဘင်္ဂုနာ။

အဋ္ဋိယာမိ ဟရာယာမိ၊ ကာမတဏှာ သမူဟတာ။

၁၄၁။

‘‘သတ္တိသူလူပမာ ကာမာ၊ ခန္ဓာသံ အဓိကုဋ္ဋနာ။

ယံ ‘တွံ ကာမရတိံ’ ဗြူသိ၊ ‘အရတီ’ ဒါနိ သာ မမ။

၁၄၂။

‘‘သဗ္ဗတ္ထ ဝိဟတာ နန္ဒီ၊ တမောခန္ဓော ပဒါလိတော။

ဧဝံ ဇာနာဟိ ပါပိမ၊ နိဟတော တွမသိ အန္တက။

၁၄၃။

‘‘နက္ခတ္တာနိ နမဿန္တာ၊ အဂ္ဂိံ ပရိစရံ ဝနေ။

ယထာဘုစ္စမဇာနန္တာ၊ ဗာလာ သုဒ္ဓိမမညထ။

၁၄၄။

‘‘အဟဉ္စ ခေါ နမဿန္တီ၊ သမ္ဗုဒ္ဓံ ပုရိသုတ္တမံ။

ပမုတ္တာ [ပရိမုတ္တာ (သီ။ သျာ။)] သဗ္ဗဒုက္ခေဟိ၊ သတ္ထုသာသနကာရိကာ’’တိ။

။ ခေမာ ထေရီ။။

၄။ သုဇာတာထေရီဂါထာ

၁၄၅။

‘‘အလင်္ကတာ သုဝသနာ၊ မာလိနီ စန္ဒနောက္ခိတာ။

သဗ္ဗာဘရဏသဉ္ဆန္နာ၊ ဒါသီဂဏပုရက္ခတာ။

၁၄၆။

‘‘အန္နံ ပါနဉ္စ အာဒါယ၊ ခဇ္ဇံ ဘောဇ္ဇံ အနပ္ပကံ။

ဂေဟတော နိက္ခမိတွာန၊ ဥယျာနမဘိဟာရယိံ။

၁၄၇။

‘‘တတ္ထ ရမိတွာ ကီဠိတွာ၊ အာဂစ္ဆန္တီ သကံ ဃရံ။

ဝိဟာရံ ဒဋ္ဌုံ ပါဝိသိံ၊ သာကေတေ အဉ္ဇနံ ဝနံ။

၁၄၈။

‘‘ဒိသွာန လောကပဇ္ဇောတံ၊ ဝန္ဒိတွာန ဥပါဝိသိံ။

သော မေ ဓမ္မမဒေသေသိ၊ အနုကမ္ပာယ စက္ခုမာ။

၁၄၉။

‘‘သုတွာ စ ခေါ မဟေသိဿ၊ သစ္စံ သမ္ပဋိဝိဇ္ဈဟံ။

တတ္ထေဝ ဝိရဇံ ဓမ္မံ၊ ဖုသယိံ အမတံ ပဒံ။

၁၅၀။

‘‘တတော ဝိညာတသဒ္ဓမ္မာ၊ ပဗ္ဗဇိံ အနဂါရိယံ။

တိဿော ဝိဇ္ဇာ အနုပ္ပတ္တာ၊ အမောဃံ ဗုဒ္ဓသာသန’’န္တိ။

။ သုဇာတာ ထေရီ။။

၅။ အနောပမာထေရီဂါထာ

၁၅၁။

‘‘ဥစ္စေ ကုလေ အဟံ ဇာတာ၊ ဗဟုဝိတ္တေ မဟဒ္ဓနေ။

ဝဏ္ဏရူပေန သမ္ပန္နာ၊ ဓီတာ မဇ္ဈဿ [မေဃဿ (သီ။)၊ မေဃိဿ (သျာ။)] အတြဇာ။

၁၅၂။

‘‘ပတ္ထိတာ ရာဇပုတ္တေဟိ၊ သေဋ္ဌိပုတ္တေဟိ ဂိဇ္ဈိတာ [သေဋ္ဌိပုတ္တေဟိ ဘိဇ္ဈိတာ (သီ။)]။

ပိတု မေ ပေသယီ ဒူတံ၊ ဒေထ မယှံ အနောပမံ။

၁၅၃။

‘‘ယတ္တကံ တုလိတာ ဧသာ၊ တုယှံ ဓီတာ အနောပမာ။

တတော အဋ္ဌဂုဏံ ဒဿံ၊ ဟိရညံ ရတနာနိ စ။

၁၅၄။

‘‘သာဟံ ဒိသွာန သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ လောကဇေဋ္ဌံ အနုတ္တရံ။

တဿ ပါဒါနိ ဝန္ဒိတွာ၊ ဧကမန္တံ ဥပါဝိသိံ။

၁၅၅။

‘‘သော မေ ဓမ္မမဒေသေသိ၊ အနုကမ္ပာယ ဂေါတမော။

နိသိန္နာ အာသနေ တသ္မိံ၊ ဖုသယိံ တတိယံ ဖလံ။

၁၅၆။

‘‘တတော ကေသာနိ ဆေတွာန၊ ပဗ္ဗဇိံ အနဂါရိယံ။

အဇ္ဇ မေ သတ္တမီ ရတ္တိ၊ ယတော တဏှာ ဝိသောသိတာ’’တိ။

။ အနောပမာ ထေရီ။။

၆။ မဟာပဇာပတိဂေါတမီထေရီဂါထာ

၁၅၇။

‘‘ဗုဒ္ဓ ဝီရ နမော တ္ယတ္ထု၊ သဗ္ဗသတ္တာနမုတ္တမ။

ယော မံ ဒုက္ခာ ပမောစေသိ၊ အညဉ္စ ဗဟုကံ ဇနံ။

၁၅၈။

‘‘သဗ္ဗဒုက္ခံ ပရိညာတံ၊ ဟေတုတဏှာ ဝိသောသိတာ။

ဘာဝိတော အဋ္ဌင်္ဂိကော [အရိယဋ္ဌင်္ဂိကော (သီ။ က။)၊ ဘာဝိတဋ္ဌင်္ဂိကော (သျာ။)] မဂ္ဂေါ၊ နိရောဓေါ ဖုသိတော မယာ။

၁၅၉။

‘‘မာတာ ပုတ္တော ပိတာ ဘာတာ၊ အယျကာ စ ပုရေ အဟုံ။

ယထာဘုစ္စမဇာနန္တီ၊ သံသရိံဟံ အနိဗ္ဗိသံ။

၁၆၀။

‘‘ဒိဋ္ဌော ဟိ မေ သော ဘဂဝါ၊ အန္တိမောယံ သမုဿယော။

ဝိက္ခီဏော ဇာတိသံသာရော၊ နတ္ထိ ဒါနိ ပုနဗ္ဘဝေါ။

၁၆၁။

‘‘အာရဒ္ဓဝီရိယေ ပဟိတတ္တေ၊ နိစ္စံ ဒဠှပရက္ကမေ။

သမဂ္ဂေ သာဝကေ ပဿေ၊ ဧသာ ဗုဒ္ဓါန ဝန္ဒနာ။

၁၆၂။

‘‘ဗဟူနံ [ဗဟုန္နံ (သီ။ သျာ။)] ဝတ အတ္ထာယ၊ မာယာ ဇနယိ ဂေါတမံ။

ဗျာဓိမရဏတုန္နာနံ၊ ဒုက္ခက္ခန္ဓံ ဗျပါနုဒီ’’တိ။

။ မဟာပဇာပတိဂေါတမီ ထေရီ။။

၇။ ဂုတ္တာထေရီဂါထာ

၁၆၃။

‘‘ဂုတ္တေ ယဒတ္ထံ ပဗ္ဗဇ္ဇာ၊ ဟိတွာ ပုတ္တံ ဝသုံ ပိယံ။

တမေဝ အနုဗြူဟေဟိ၊ မာ စိတ္တဿ ဝသံ ဂမိ။

၁၆၄။

‘‘စိတ္တေန ဝဉ္စိတာ သတ္တာ၊ မာရဿ ဝိသယေ ရတာ။

အနေကဇာတိသံသာရံ၊ သန္ဓာဝန္တိ အဝိဒ္ဒသူ။

၁၆၅။

‘‘ကာမစ္ဆန္ဒဉ္စ ဗျာပါဒံ၊ သက္ကာယဒိဋ္ဌိမေဝ စ။

သီလဗ္ဗတပရာမာသံ၊ ဝိစိကိစ္ဆဉ္စ ပဉ္စမံ။

၁၆၆။

‘‘သံယောဇနာနိ ဧတာနိ၊ ပဇဟိတွာန ဘိက္ခုနီ။

ဩရမ္ဘာဂမနီယာနိ၊ နယိဒံ ပုနရေဟိသိ။

၁၆၇။

‘‘ရာဂံ မာနံ အဝိဇ္ဇဉ္စ၊ ဥဒ္ဓစ္စဉ္စ ဝိဝဇ္ဇိယ။

သံယောဇနာနိ ဆေတွာန၊ ဒုက္ခဿန္တံ ကရိဿသိ။

၁၆၈။

‘‘ခေပေတွာ ဇာတိသံသာရံ၊ ပရိညာယ ပုနဗ္ဘဝံ။

ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ နိစ္ဆာတာ၊ ဥပသန္တာ စရိဿတီ’’တိ။

။ ဂုတ္တာ ထေရီ။။

၈။ ဝိဇယာထေရီဂါထာ

၁၆၉။

‘‘စတုက္ခတ္တုံ ပဉ္စက္ခတ္တုံ၊ ဝိဟာရာ ဥပနိက္ခမိံ။

အလဒ္ဓါ စေတသော သန္တိံ၊ စိတ္တေ အဝသဝတ္တိနီ။

၁၇၀။

‘‘ဘိက္ခုနိံ ဥပသင်္ကမ္မ၊ သက္ကစ္စံ ပရိပုစ္ဆဟံ။

သာ မေ ဓမ္မမဒေသေသိ၊ ဓါတုအာယတနာနိ စ။

၁၇၁။

‘‘စတ္တာရိ အရိယသစ္စာနိ၊ ဣန္ဒ္ရိယာနိ ဗလာနိ စ။

ဗောဇ္ဈင်္ဂဋ္ဌင်္ဂိကံ မဂ္ဂံ၊ ဥတ္တမတ္ထဿ ပတ္တိယာ။

၁၇၂။

‘‘တဿာဟံ ဝစနံ သုတွာ၊ ကရောန္တီ အနုသာသနိံ။

ရတ္တိယာ ပုရိမေ ယာမေ၊ ပုဗ္ဗဇာတိမနုဿရိံ။

၁၇၃။

‘‘ရတ္တိယာ မဇ္ဈိမေ ယာမေ၊ ဒိဗ္ဗစက္ခုံ ဝိသောဓယိံ။

ရတ္တိယာ ပစ္ဆိမေ ယာမေ၊ တမောခန္ဓံ ပဒါလယိံ။

၁၇၄။

‘‘ဣတိသုခေန စ ကာယံ၊ ဖရိတွာ ဝိဟရိံ တဒါ။

သတ္တမိယာ ပါဒေ ပသာရေသိံ၊ တမောခန္ဓံ ပဒါလိယာ’’တိ။

။ ဝိဇယာ ထေရီ။။

ဆက္ကနိပါတော နိဋ္ဌိတော။