ပဉ္စကနိပါတ

၅. ပဉ္စကနိပါတ

၁. ရာဇဒတ္တတ္ထေရဂါထာ

၃၁၅.

‘‘ဘိက္ခု သိဝထိကံ [သီဝထိကံ (သီ. သျာ. ဣ.)] ဂန္တွာ၊ အဒ္ဒသ ဣတ္ထိမုဇ္ဈိတံ။

အပဝိဒ္ဓံ သုသာနသ္မိံ၊ ခဇ္ဇန္တိံ ကိမိဟီ ဖုဋံ။

၃၁၆.

‘‘ယဉှိ ဧကေ ဇိဂုစ္ဆန္တိ၊ မတံ ဒိသွာန ပါပကံ။

ကာမရာဂေါ ပါတုရဟု၊ အန္ဓောဝ သဝတီ [ဝသတီ (သီ.)] အဟုံ။

၃၁၇.

‘‘ဩရံ ဩဒနပါကမှာ၊ တမှာ ဌာနာ အပက္ကမိံ။

သတိမာ သမ္ပဇာနောဟံ၊ ဧကမန္တံ ဥပါဝိသိံ။

၃၁၈.

‘‘တတော မေ မနသီကာရော၊ ယောနိသော ဥဒပဇ္ဇထ။

အာဒီနဝေါ ပါတုရဟု၊ နိဗ္ဗိဒါ သမတိဋ္ဌထ။

၃၁၉.

‘‘တတော စိတ္တံ ဝိမုစ္စိ မေ၊ ပဿ ဓမ္မသုဓမ္မတံ။

တိဿော ဝိဇ္ဇာ အနုပ္ပတ္တာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသန’’န္တိ။

။ ရာဇဒတ္တော ထေရော။။

၂. သုဘူတတ္ထေရဂါထာ

၃၂၀.

‘‘အယောဂေ ယုဉ္ဇမတ္တာနံ၊ ပုရိသော ကိစ္စမိစ္ဆကော [ကိစ္စမိစ္ဆတော (သီ.)၊ ကိစ္စမိစ္ဆယံ (ကတ္ထစိ)]။

စရံ စေ နာဓိဂစ္ဆေယျ၊ ‘တံ မေ ဒုဗ္ဘဂလက္ခဏံ’။

၃၂၁.

‘‘အဗ္ဗူဠှံ အဃဂတံ ဝိဇိတံ၊ ဧကဉ္စေ ဩဿဇေယျ ကလီဝ သိယာ။

သဗ္ဗာနိပိ စေ ဩဿဇေယျ အန္ဓောဝ သိယာ၊ သမဝိသမဿ အဒဿနတော။

၃၂၂.

‘‘ယဉှိ ကယိရာ တဉှိ ဝဒေ၊ ယံ န ကယိရာ န တံ ဝဒေ။

အကရောန္တံ ဘာသမာနံ၊ ပရိဇာနန္တိ ပဏ္ဍိတာ။

၃၂၃.

[ဓ. ပ. ၅၁ ဓမ္မပဒေပိ] ‘‘ယထာပိ ရုစိရံ ပုပ္ဖံ၊ ဝဏ္ဏဝန္တံ အဂန္ဓကံ။

ဧဝံ သုဘာသိတာ ဝါစာ၊ အဖလာ ဟောတိ အကုဗ္ဗတော။

၃၂၄.

[ဓ. ပ. ၅၂] ‘‘ယထာပိ ရုစိရံ ပုပ္ဖံ၊ ဝဏ္ဏဝန္တံ သုဂန္ဓကံ [သဂန္ဓကံ (သီ. သျာ. ဣ.)]။

ဧဝံ သုဘာသိတာ ဝါစာ၊ သဖလာ ဟောတိ ကုဗ္ဗတော’’တိ [သကုဗ္ဗတော (သီ. ဣ.)၊ သုကုဗ္ဗတော (သျာ.)]။

။ သုဘူတော ထေရော။။

၃. ဂိရိမာနန္ဒတ္ထေရဂါထာ

၃၂၅.

‘‘ဝဿတိ ဒေဝေါ ယထာ သုဂီတံ၊ ဆန္နာ မေ ကုဋိကာ သုခါ နိဝါတာ။

တဿံ ဝိဟရာမိ ဝူပသန္တော၊ အထ စေ ပတ္ထယသီ ပဝဿ ဒေဝ။

၃၂၆.

‘‘ဝဿတိ ဒေဝေါ ယထာ သုဂီတံ၊ ဆန္နာ မေ ကုဋိကာ သုခါ နိဝါတာ။

တဿံ ဝိဟရာမိ သန္တစိတ္တော၊ အထ စေ ပတ္ထယသီ ပဝဿ ဒေဝ။

၃၂၇.

‘‘ဝဿတိ ဒေဝေါ။ပေ.။ တဿံ ဝိဟရာမိ ဝီတရာဂေါ။ပေ.။။

၃၂၈.

‘‘ဝဿတိ ဒေဝေါ။ပေ.။ တဿံ ဝိဟရာမိ ဝီတဒေါသော။ပေ.။။

၃၂၉.

‘‘ဝဿတိ ဒေဝေါ။ပေ.။ တဿံ ဝိဟရာမိ ဝီတမောဟော။

အထ စေ ပတ္ထယသီ ပဝဿ ဒေဝါ’’တိ။

။ ဂိရိမာနန္ဒော ထေရော။။

၄. သုမနတ္ထေရဂါထာ

၃၃၀.

‘‘ယံ ပတ္ထယာနော ဓမ္မေသု၊ ဥပဇ္ဈာယော အနုဂ္ဂဟိ။

အမတံ အဘိကင်္ခန္တံ၊ ကတံ ကတ္တဗ္ဗကံ မယာ။

၃၃၁.

‘‘အနုပ္ပတ္တော သစ္ဆိကတော၊ သယံ ဓမ္မော အနီတိဟော။

ဝိသုဒ္ဓိဉာဏော နိက္ကင္ခော၊ ဗျာကရောမိ တဝန္တိကေ။

၃၃၂.

‘‘ပုဗ္ဗေနိဝါသံ ဇာနာမိ၊ ဒိဗ္ဗစက္ခု ဝိသောဓိတံ။

သဒတ္ထော မေ အနုပ္ပတ္တော၊ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။

၃၃၃.

‘‘အပ္ပမတ္တဿ မေ သိက္ခာ၊ သုဿုတာ တဝ သာသနေ။

သဗ္ဗေ မေ အာသဝါ ခီဏာ၊ နတ္ထိ ဒါနိ ပုနဗ္ဘဝေါ။

၃၃၄.

‘‘အနုသာသိ မံ အရိယဝတာ၊ အနုကမ္ပိ အနုဂ္ဂဟိ။

အမောဃော တုယှမောဝါဒေါ၊ အန္တေဝါသိမှိ သိက္ခိတော’’တိ။

။ သုမနော ထေရော။။

၅. ဝဍ္ဎတ္ထေရဂါထာ

၃၃၅.

‘‘သာဓူ ဟိ ကိရ မေ မာတာ၊ ပတောဒံ ဥပဒံသယိ။

ယဿာဟံ ဝစနံ သုတွာ၊ အနုသိဋ္ဌော ဇနေတ္တိယာ။

အာရဒ္ဓဝီရိယော ပဟိတတ္တော၊ ပတ္တော သမ္ဗောဓိမုတ္တမံ။

၃၃၆.

‘‘အရဟာ ဒက္ခိဏေယျောမှိ၊ တေဝိဇ္ဇော အမတဒ္ဒသော။

ဇေတွာ နမုစိနော သေနံ၊ ဝိဟရာမိ အနာသဝေါ။

၃၃၇.

‘‘အဇ္ဈတ္တဉ္စ ဗဟိဒ္ဓါ စ၊ ယေ မေ ဝိဇ္ဇိံသု အာသဝါ။

သဗ္ဗေ အသေသာ ဥစ္ဆိန္နာ၊ န စ ဥပ္ပဇ္ဇရေ ပုန။

၃၃၈.

‘‘ဝိသာရဒါ ခေါ ဘဂိနီ၊ ဧတမတ္ထံ အဘာသယိ။

‘အပိဟာ နူန မယိပိ၊ ဝနထော တေ န ဝိဇ္ဇတိ’။

၃၃၉.

‘‘ပရိယန္တကတံ ဒုက္ခံ၊ အန္တိမောယံ သမုဿယော။

ဇာတိမရဏသံသာရော၊ နတ္ထိ ဒါနိ ပုနဗ္ဘဝေါ’’တိ။

။ ဝဍ္ဎော ထေရော။။

၆. နဒီကဿပတ္ထေရဂါထာ

၃၄၀.

‘‘အတ္ထာယ ဝတ မေ ဗုဒ္ဓေါ၊ နဒိံ နေရဉ္ဇရံ အဂါ။

ယဿာဟံ ဓမ္မံ သုတွာန၊ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိံ ဝိဝဇ္ဇယိံ။

၃၄၁.

‘‘ယဇိံ ဥစ္စာဝစေ ယညေ၊ အဂ္ဂိဟုတ္တံ ဇုဟိံ အဟံ။

‘ဧသာ သုဒ္ဓီ’တိ မညန္တော၊ အန္ဓဘူတော [အန္ဓီဘူတော (က.)] ပုထုဇ္ဇနော။

၃၄၂.

‘‘ဒိဋ္ဌိဂဟနပက္ခန္ဒော [ပက္ခန္တော (သီ.)၊ ပက္ခန္နော (သျာ. ဣ.)]၊ ပရာမာသေန မောဟိတော။

အသုဒ္ဓိံ မညိသံ သုဒ္ဓိံ၊ အန္ဓဘူတော အဝိဒ္ဒသု။

၃၄၃.

‘‘မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ ပဟီနာ မေ၊ ဘဝါ သဗ္ဗေ ပဒါလိတာ [ဝိဒါလိတာ (က.)]။

ဇုဟာမိ ဒက္ခိဏေယျဂ္ဂိံ၊ နမဿာမိ တထာဂတံ။

၃၄၄.

‘‘မောဟာ သဗ္ဗေ ပဟီနာ မေ၊ ဘဝတဏှာ ပဒါလိတာ။

ဝိက္ခီဏော ဇာတိသံသာရော၊ နတ္ထိ ဒါနိ ပုနဗ္ဘဝေါ’’တိ။

။ နဒီကဿပေါ ထေရော။။

၇. ဂယာကဿပတ္ထေရဂါထာ

၃၄၅.

‘‘ပါတော မဇ္ဈန္ဟိကံ သာယံ၊ တိက္ခတ္တုံ ဒိဝသဿဟံ။

ဩတရိံ ဥဒကံ သောဟံ၊ ဂယာယ ဂယဖဂ္ဂုယာ။

၃၄၆.

‘‘‘ယံ မယာ ပကတံ ပါပံ၊ ပုဗ္ဗေ အညာသု ဇာတိသု။

တံ ဒါနီဓ ပဝါဟေမိ’၊ ဧဝံဒိဋ္ဌိ ပုရေ အဟုံ။

၃၄၇.

‘‘သုတွာ သုဘာသိတံ ဝါစံ၊ ဓမ္မတ္ထသဟိတံ ပဒံ။

တထံ ယာထာဝကံ အတ္ထံ၊ ယောနိသော ပစ္စဝေက္ခိသံ။

၃၄၈.

‘‘နိနှာတသဗ္ဗပါပေါမှိ၊ နိမ္မလော ပယတော သုစိ။

သုဒ္ဓေါ သုဒ္ဓဿ ဒါယာဒေါ၊ ပုတ္တော ဗုဒ္ဓဿ ဩရသော။

၃၄၉.

‘‘ဩဂယှဋ္ဌင်္ဂိကံ သောတံ၊ သဗ္ဗပါပံ ပဝါဟယိံ။

တိဿော ဝိဇ္ဇာ အဇ္ဈဂမိံ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသန’’န္တိ။

။ ဂယာကဿပေါ ထေရော။။

၈. ဝက္ကလိတ္ထေရဂါထာ

၃၅၀.

‘‘ဝါတရောဂါဘိနီတော တွံ၊ ဝိဟရံ ကာနနေ ဝနေ။

ပဝိဋ္ဌဂေါစရေ လူခေ၊ ကထံ ဘိက္ခု ကရိဿသိ။

၃၅၁.

‘‘ဣတိသုခေန ဝိပုလေန၊ ဖရမာနော သမုဿယံ။

လူခမ္ပိ အဘိသမ္ဘောန္တော၊ ဝိဟရိဿာမိ ကာနနေ။

၃၅၂.

‘‘ဘာဝေန္တော သတိပဋ္ဌာနေ၊ ဣန္ဒ္ရိယာနိ ဗလာနိ စ။

ဗောဇ္ဈင်္ဂါနိ စ ဘာဝေန္တော၊ ဝိဟရိဿာမိ ကာနနေ။

၃၅၃.

‘‘အာရဒ္ဓဝီရိယေ ပဟိတတ္တေ၊ နိစ္စံ ဒဠှပရက္ကမေ [အာရဒ္ဓဝီရိယော ပဟိတတ္တော၊ နိစ္စံ ဒဠှပရက္ကမော (သီ.)]။

သမဂ္ဂေ သဟိတေ ဒိသွာ၊ ဝိဟရိဿာမိ ကာနနေ။

၃၅၄.

‘‘အနုဿရန္တော သမ္ဗုဒ္ဓံ၊ အဂ္ဂံ ဒန္တံ သမာဟိတံ။

အတန္ဒိတော ရတ္တိန္ဒိဝံ၊ ဝိဟရိဿာမိ ကာနနေ’’တိ။

။ ဝက္ကလိတ္ထေရော။။

၉. ဝိဇိတသေနတ္ထေရဂါထာ

၃၅၅.

‘‘ဩလဂ္ဂေဿာမိ တေ စိတ္တ၊ အာဏိဒွါရေဝ ဟတ္ထိနံ။

န တံ ပါပေ နိယောဇေဿံ၊ ကာမဇာလ [ကာမဇာလံ (သျာ.)] သရီရဇ [သရီရဇံ (သျာ. က.)]။

၃၅၆.

‘‘တွံ ဩလဂ္ဂေါ န ဂစ္ဆသိ [န ဂဉ္ဆိသိ (ဣ)]၊ ဒွါရဝိဝရံ ဂဇောဝ အလဘန္တော။

န စ စိတ္တကလိ ပုနပ္ပုနံ၊ ပသက္က [ပသဟံ (သီ. သျာ. ဣ.)] ပါပရတော စရိဿသိ။

၃၅၇.

‘‘ယထာ ကုဉ္ဇရံ အဒန္တံ၊ နဝဂ္ဂဟမင္ကုသဂ္ဂဟော။

ဗလဝါ အာဝတ္တေတိ အကာမံ၊ ဧဝံ အာဝတ္တယိဿံ တံ။

၃၅၈.

‘‘ယထာ ဝရဟယဒမကုသလော၊ သာရထိ ပဝရော ဒမေတိ အာဇညံ။

ဧဝံ ဒမယိဿံ တံ၊ ပတိဋ္ဌိတော ပဉ္စသု ဗလေသု။

၃၅၉.

‘‘သတိယာ တံ နိဗန္ဓိဿံ၊ ပယုတ္တော တေ ဒမေဿာမိ [ပယတတ္တော ဝေါဒပေဿာမိ (သီ.)]။

ဝီရိယဓုရနိဂ္ဂဟိတော၊ န ယိတော ဒူရံ ဂမိဿသေ စိတ္တာ’’တိ။

။ ဝိဇိတသေနော ထေရော။။

၁၀. ယသဒတ္တတ္ထေရဂါထာ

၃၆၀.

‘‘ဥပါရမ္ဘစိတ္တော ဒုမ္မေဓေါ၊ သုဏာတိ ဇိနသာသနံ။

အာရကာ ဟောတိ သဒ္ဓမ္မာ၊ နဘသော ပထဝီ ယထာ။

၃၆၁.

‘‘ဥပါရမ္ဘစိတ္တော ဒုမ္မေဓေါ၊ သုဏာတိ ဇိနသာသနံ။

ပရိဟာယတိ သဒ္ဓမ္မာ၊ ကာဠပက္ခေဝ စန္ဒိမာ။

၃၆၂.

‘‘ဥပါရမ္ဘစိတ္တော ဒုမ္မေဓေါ၊ သုဏာတိ ဇိနသာသနံ။

ပရိသုဿတိ သဒ္ဓမ္မေ၊ မစ္ဆော အပ္ပောဒကေ ယထာ။

၃၆၃.

‘‘ဥပါရမ္ဘစိတ္တော ဒုမ္မေဓေါ၊ သုဏာတိ ဇိနသာသနံ။

န ဝိရူဟတိ သဒ္ဓမ္မေ၊ ခေတ္တေ ဗီဇံဝ ပူတိကံ။

၃၆၄.

‘‘ယော စ တုဋ္ဌေန စိတ္တေန၊ သုဏာတိ ဇိနသာသနံ။

ခေပေတွာ အာသဝေ သဗ္ဗေ၊ သစ္ဆိကတွာ အကုပ္ပတံ။

ပပ္ပုယျ ပရမံ သန္တိံ၊ ပရိနိဗ္ဗာတိနာသဝေါ’’တိ။

။ ယသဒတ္တော ထေရော။။

၁၁. သောဏကုဋိကဏ္ဏတ္ထေရဂါထာ

၃၆၅.

‘‘ဥပသမ္ပဒါ စ မေ လဒ္ဓါ၊ ဝိမုတ္တော စမှိ အနာသဝေါ။

သော စ မေ ဘဂဝါ ဒိဋ္ဌော၊ ဝိဟာရေ စ သဟာဝသိံ။

၃၆၆.

‘‘ဗဟုဒေဝ ရတ္တိံ ဘဂဝါ၊ အဗ္ဘောကာသေတိနာမယိ။

ဝိဟာရကုသလော သတ္ထာ၊ ဝိဟာရံ ပါဝိသီ တဒါ။

၃၆၇.

‘‘သန္ထရိတွာန သံဃာဋိံ၊ သေယျံ ကပ္ပေသိ ဂေါတမော။

သီဟော သေလဂုဟာယံဝ၊ ပဟီနဘယဘေရဝေါ။

၃၆၈.

‘‘တတော ကလျာဏဝါက္ကရဏော၊ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသာဝကော။

သောဏော အဘာသိ သဒ္ဓမ္မံ၊ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌဿ သမ္မုခါ။

၃၆၉.

‘‘ပဉ္စက္ခန္ဓေ ပရိညာယ၊ ဘာဝယိတွာန အဉ္ဇသံ။

ပပ္ပုယျ ပရမံ သန္တိံ၊ ပရိနိဗ္ဗိဿတ္ယနာသဝေါ’’တိ။

။ သောဏော ကုဋိကဏ္ဏထေရော။။

၁၂. ကောသိယတ္ထေရဂါထာ

၃၇၀.

‘‘ယော ဝေ ဂရူနံ ဝစနညု ဓီရော၊ ဝသေ စ တမှိ ဇနယေထ ပေမံ။

သော ဘတ္တိမာ နာမ စ ဟောတိ ပဏ္ဍိတော၊ ဉတွာ စ ဓမ္မေသု ဝိသေသိ အဿ။

၃၇၁.

‘‘ယံ အာပဒါ ဥပ္ပတိတာ ဥဠာရာ၊ နက္ခမ္ဘယန္တေ ပဋိသင်္ခယန္တံ။

သော ထာမဝါ နာမ စ ဟောတိ ပဏ္ဍိတော၊ ဉတွာ စ ဓမ္မေသု ဝိသေသိ အဿ။

၃၇၂.

‘‘ယော ဝေ သမုဒ္ဒေါဝ ဌိတော အနေဇော၊ ဂမ္ဘီရပညော နိပုဏတ္ထဒဿီ။

အသံဟာရိယော နာမ စ ဟောတိ ပဏ္ဍိတော၊ ဉတွာ စ ဓမ္မေသု ဝိသေသိ အဿ။

၃၇၃.

‘‘ဗဟုဿုတော ဓမ္မဓရော စ ဟောတိ၊ ဓမ္မဿ ဟောတိ အနုဓမ္မစာရီ။

သော တာဒိသော နာမ စ ဟောတိ ပဏ္ဍိတော၊ ဉတွာ စ ဓမ္မေသု ဝိသေသိ အဿ။

၃၇၄.

‘‘အတ္ထဉ္စ ယော ဇာနာတိ ဘာသိတဿ၊ အတ္ထဉ္စ ဉတွာန တထာ ကရောတိ။

အတ္ထန္တရော နာမ သ ဟောတိ ပဏ္ဍိတော၊ ဉတွာ စ ဓမ္မေသု ဝိသေသိ အဿာ’’တိ။

။ ကောသိယော ထေရော။။

ပဉ္စကနိပါတော နိဋ္ဌိတော။

တတြုဒ္ဒါနံ –

ရာဇဒတ္တော သုဘူတော စ၊ ဂိရိမာနန္ဒသုမနာ။

ဝဍ္ဎော စ ကဿပေါ ထေရော၊ ဂယာကဿပဝက္ကလီ။

ဝိဇိတော ယသဒတ္တော စ၊ သောဏော ကောသိယသဝှယော။

သဋ္ဌိ စ ပဉ္စ ဂါထာယော၊ ထေရာ စ ဧတ္ထ ဒွါဒသာတိ။