၃. တိကနိပါတ
၁. အင်္ဂဏိကဘာရဒွါဇတ္ထေရဂါထာ
၂၁၉.
‘‘အယောနိ သုဒ္ဓိမနွေသံ၊ အဂ္ဂိံ ပရိစရိံ ဝနေ။
သုဒ္ဓိမဂ္ဂံ အဇာနန္တော၊ အကာသိံ အမရံ တပံ [အကာသိံ အပရံ တပံ (သျာ.)၊ အကာသိံ အမတံ တပံ (က.)]။
၂၂၀.
‘‘တံ သုခေန သုခံ လဒ္ဓံ၊ ပဿ ဓမ္မသုဓမ္မတံ။
တိဿော ဝိဇ္ဇာ အနုပ္ပတ္တာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသနံ။
၂၂၁.
‘‘ဗြဟ္မဗန္ဓု ပုရေ အာသိံ၊ ဣဒါနိ ခေါမှိ ဗြာဟ္မဏော။
တေဝိဇ္ဇော နှာတကော [နဟာတကော (သီ. အဋ္ဌ.)] စမှိ၊ သောတ္တိယော စမှိ ဝေဒဂူ’’တိ။
။ အင်္ဂဏိကဘာရဒွါဇော ထေရော။။
၂. ပစ္စယတ္ထေရဂါထာ
၂၂၂.
‘‘ပဉ္စာဟာဟံ ပဗ္ဗဇိတော၊ သေခေါ အပ္ပတ္တမာနသော၊
ဝိဟာရံ မေ ပဝိဋ္ဌဿ၊ စေတသော ပဏိဓီ အဟု။
၂၂၃.
‘‘နာသိဿံ န ပိဝိဿာမိ၊ ဝိဟာရတော န နိက္ခမေ။
နပိ ပဿံ နိပါတေဿံ၊ တဏှာသလ္လေ အနူဟတေ။
၂၂၄.
‘‘တဿ မေဝံ ဝိဟရတော၊ ပဿ ဝီရိယပရက္ကမံ။
တိဿော ဝိဇ္ဇာ အနုပ္ပတ္တာ၊ ကတံ ဗုဒ္ဓဿ သာသန’’န္တိ။
။ ပစ္စယော ထေရော။။
၃. ဗာကုလတ္ထေရဂါထာ
၂၂၅.
‘‘ယော ပုဗ္ဗေ ကရဏီယာနိ၊ ပစ္ဆာ သော ကာတုမိစ္ဆတိ။
သုခါ သော ဓံသတေ ဌာနာ၊ ပစ္ဆာ စ မနုတပ္ပတိ။
၂၂၆.
‘‘ယဉှိ ကယိရာ တဉှိ ဝဒေ၊ ယံ န ကယိရာ န တံ ဝဒေ။
အကရောန္တံ ဘာသမာနံ၊ ပရိဇာနန္တိ ပဏ္ဍိတာ။
၂၂၇.
‘‘သုသုခံ ဝတ နိဗ္ဗာနံ၊ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဒေသိတံ။
အသောကံ ဝိရဇံ ခေမံ၊ ယတ္ထ ဒုက္ခံ နိရုဇ္ဈတီ’’တိ။
။ ဗာကုလော [ဗာက္ကုလော (သီ.)] ထေရော။။
၄. ဓနိယတ္ထေရဂါထာ
၂၂၈.
‘‘သုခံ စေ ဇီဝိတုံ ဣစ္ဆေ၊ သာမညသ္မိံ အပေက္ခဝါ။
သံဃိကံ နာတိမညေယျ၊ စီဝရံ ပါနဘောဇနံ။
၂၂၉.
‘‘သုခံ စေ ဇီဝိတုံ ဣစ္ဆေ၊ သာမညသ္မိံ အပေက္ခဝါ။
အဟိ မူသိကသောဗ္ဘံဝ၊ သေဝေထ သယနာသနံ။
၂၃၀.
‘‘သုခံ စေ ဇီဝိတုံ ဣစ္ဆေ၊ သာမညသ္မိံ အပေက္ခဝါ။
ဣတရီတရေန တုဿေယျ၊ ဧကဓမ္မဉ္စ ဘာဝယေ’’တိ။
။ ဓနိယော ထေရော။။
၅. မာတင်္ဂပုတ္တတ္ထေရဂါထာ
၂၃၁.
‘‘အတိသီတံ အတိဥဏှံ၊ အတိသာယမိဒံ အဟု။
ဣတိ ဝိဿဋ္ဌကမ္မန္တေ၊ ခဏာ အစ္စေန္တိ မာဏဝေ။
၂၃၂.
‘‘ယော စ သီတဉ္စ ဥဏှဉ္စ၊ တိဏာ ဘိယျော န မညတိ။
ကရံ ပုရိသကိစ္စာနိ၊ သော သုခါ န ဝိဟာယတိ။
၂၃၃.
‘‘ဒဗ္ဗံ ကုသံ ပေါဋကိလံ၊ ဥသီရံ မုဉ္ဇပဗ္ဗဇံ။
ဥရသာ ပနုဒိဿာမိ၊ ဝိဝေကမနုဗြူဟယ’’န္တိ။
။ မာတင်္ဂပုတ္တော ထေရော။။
၆. ခုဇ္ဇသောဘိတတ္ထေရဂါထာ
၂၃၄.
‘‘ယေ စိတ္တကထီ ဗဟုဿုတာ၊ သမဏာ ပါဋလိပုတ္တဝါသိနော။
တေသညတရောယမာယုဝါ၊ ဒွါရေ တိဋ္ဌတိ ခုဇ္ဇသောဘိတော။
၂၃၅.
‘‘ယေ စိတ္တကထီ ဗဟုဿုတာ၊ သမဏာ ပါဋလိပုတ္တဝါသိနော။
တေသညတရောယမာယုဝါ၊ ဒွါရေ တိဋ္ဌတိ မာလုတေရိတော။
၂၃၆.
‘‘သုယုဒ္ဓေန သုယိဋ္ဌေန၊ သင်္ဂါမဝိဇယေန စ။
ဗြဟ္မစရိယာနုစိဏ္ဏေန၊ ဧဝါယံ သုခမေဓတီ’’တိ။
။ ခုဇ္ဇသောဘိတော ထေရော။။
၇. ဝါရဏတ္ထေရဂါထာ
၂၃၇.
‘‘ယောဓ ကောစိ မနုဿေသု၊ ပရပါဏာနိ ဟိံသတိ။
အသ္မာ လောကာ ပရမှာ စ၊ ဥဘယာ ဓံသတေ နရော။
၂၃၈.
‘‘ယော စ မေတ္တေန စိတ္တေန၊ သဗ္ဗပါဏာနုကမ္ပတိ။
ဗဟုဉှိ သော ပသဝတိ၊ ပုညံ တာဒိသကော နရော။
၂၃၉.
‘‘သုဘာသိတဿ သိက္ခေထ၊ သမဏူပါသနဿ စ။
ဧကာသနဿ စ ရဟော၊ စိတ္တဝူပသမဿ စာ’’တိ။
။ ဝါရဏော ထေရော။။
၈. ဝဿိကတ္ထေရဂါထာ
၂၄၀.
‘‘ဧကောပိ သဒ္ဓေါ မေဓါဝီ၊ အဿဒ္ဓါနီဓ ဉာတိနံ။
ဓမ္မဋ္ဌော သီလသမ္ပန္နော၊ ဟောတိ အတ္ထာယ ဗန္ဓုနံ။
၂၄၁.
‘‘နိဂ္ဂယှ အနုကမ္ပာယ၊ စောဒိတာ ဉာတယော မယာ။
ဉာတိဗန္ဓဝပေမေန၊ ကာရံ ကတွာန ဘိက္ခုသု။
၂၄၂.
‘‘တေ အဗ္ဘတီတာ ကာလင်္ကတာ၊ ပတ္တာ တေ တိဒိဝံ သုခံ။
ဘာတရော မယှံ မာတာ စ၊ မောဒန္တိ ကာမကာမိနော’’တိ။
။ ဝဿိကော [ပဿိကော (သီ. သျာ. ဣ.)] ထေရော။။
၉. ယသောဇတ္ထေရဂါထာ
၂၄၃.
‘‘ကာလပဗ္ဗင်္ဂသင်္ကာသော၊ ကိသော ဓမနိသန္ထတော။
မတ္တညူ အန္နပါနမှိ၊ အဒီနမနသော နရော’’။
၂၄၄.
‘‘ဖုဋ္ဌော ဍံသေဟိ မကသေဟိ၊ အရညသ္မိံ ဗြဟာဝနေ။
နာဂေါ သင်္ဂါမသီသေဝ၊ သတော တတြာဓိဝါသယေ။
၂၄၅.
‘‘ယထာ ဗြဟ္မာ တထာ ဧကော၊ ယထာ ဒေဝေါ တထာ ဒုဝေ။
ယထာ ဂါမော တထာ တယော၊ ကောလာဟလံ တတုတ္တရိ’’န္တိ။
။ ယသောဇော ထေရော။။
၁၀. သာဋိမတ္တိယတ္ထေရဂါထာ
၂၄၆.
‘‘အဟု တုယှံ ပုရေ သဒ္ဓါ၊ သာ တေ အဇ္ဇ န ဝိဇ္ဇတိ။
ယံ တုယှံ တုယှမေဝေတံ၊ နတ္ထိ ဒုစ္စရိတံ မမ။
၂၄၇.
‘‘အနိစ္စာ ဟိ စလာ သဒ္ဒါ၊ ဧဝံ ဒိဋ္ဌာ ဟိ သာ မယာ။
ရဇ္ဇန္တိပိ ဝိရဇ္ဇန္တိ၊ တတ္ထ ကိံ ဇိယျတေ မုနိ။
၂၄၈.
‘‘ပစ္စတိ မုနိနော ဘတ္တံ၊ ထောကံ ထောကံ ကုလေ ကုလေ။
ပိဏ္ဍိကာယ စရိဿာမိ၊ အတ္ထိ ဇင်္ဃဗလံ [ဇင္ဃာဗလံ (သီ.)] မမာ’’တိ။
။ သာဋိမတ္တိယော ထေရော။။
၁၁. ဥပါလိတ္ထေရဂါထာ
၂၄၉.
‘‘သဒ္ဓါယ အဘိနိက္ခမ္မ၊ နဝပဗ္ဗဇိတော နဝေါ။
မိတ္တေ ဘဇေယျ ကလျာဏေ၊ သုဒ္ဓါဇီဝေ အတန္ဒိတေ။
၂၅၀.
‘‘သဒ္ဓါယ အဘိနိက္ခမ္မ၊ နဝပဗ္ဗဇိတော နဝေါ။
သံဃသ္မိံ ဝိဟရံ ဘိက္ခု၊ သိက္ခေထ ဝိနယံ ဗုဓေါ။
၂၅၁.
‘‘သဒ္ဓါယ အဘိနိက္ခမ္မ၊ နဝပဗ္ဗဇိတော နဝေါ။
ကပ္ပါကပ္ပေသု ကုသလော၊ စရေယျ အပုရက္ခတော’’တိ။
။ ဥပါလိတ္ထေရော။။
၁၂. ဥတ္တရပါလတ္ထေရဂါထာ
၂၅၂.
‘‘ပဏ္ဍိတံ ဝတ မံ သန္တံ၊ အလမတ္ထဝိစိန္တကံ။
ပဉ္စ ကာမဂုဏာ လောကေ၊ သမ္မောဟာ ပါတယိံသု မံ။
၂၅၃.
‘‘ပက္ခန္ဒော မာရဝိသယေ၊ ဒဠှသလ္လသမပ္ပိတော။
အသက္ခိံ မစ္စုရာဇဿ၊ အဟံ ပါသာ ပမုစ္စိတုံ။
၂၅၄.
‘‘သဗ္ဗေ ကာမာ ပဟီနာ မေ၊ ဘဝါ သဗ္ဗေ ပဒါလိတာ [ဝိဒါလိတာ (သီ. ဣ. အဋ္ဌ.)]။
ဝိက္ခီဏော ဇာတိသံသာရော၊ နတ္ထိ ဒါနိ ပုနဗ္ဘဝေါ’’တိ။
။ ဥတ္တရပါလော ထေရော။။
၁၃. အဘိဘူတတ္ထေရဂါထာ
၂၅၅.
‘‘သုဏာထ ဉာတယော သဗ္ဗေ၊ ယာဝန္တေတ္ထ သမာဂတာ။
ဓမ္မံ ဝေါ ဒေသယိဿာမိ၊ ဒုက္ခာ ဇာတိ ပုနပ္ပုနံ။
၂၅၆.
[သံ. နိ. ၁.၁၈၅] ‘‘အာရမ္ဘထ [အာရဘထ (သီ. သျာ.)၊ အာရဗ္ဘထ (က.)] နိက္ကမထ၊ ယုဉ္ဇထ ဗုဒ္ဓသာသနေ။
ဓုနာထ မစ္စုနော သေနံ၊ နဠာဂါရံဝ ကုဉ္ဇရော။
၂၅၇.
‘‘ယော ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ၊ အပ္ပမတ္တော ဝိဟဿတိ [ဝိဟေဿတိ (သျာ. ဣ.)]။
ပဟာယ ဇာတိသံသာရံ၊ ဒုက္ခဿန္တံ ကရိဿတီ’’တိ။
။ အဘိဘူတော ထေရော။။
၁၄. ဂေါတမတ္ထေရဂါထာ
၂၅၈.
‘‘သံသရံ ဟိ နိရယံ အဂစ္ဆိဿံ၊ ပေတလောကမဂမံ ပုနပ္ပုနံ။
ဒုက္ခမမှိပိ တိရစ္ဆာနယောနိယံ၊ နေကဓါ ဟိ ဝုသိတံ စိရံ မယာ။
၂၅၉.
‘‘မာနုသောပိ စ ဘဝေါဘိရာဓိတော၊ သဂ္ဂကာယမဂမံ သကိံ သကိံ။
ရူပဓါတုသု အရူပဓါတုသု၊ နေဝသညိသု အသညိသုဋ္ဌိတံ။
၂၆၀.
‘‘သမ္ဘဝါ သုဝိဒိတာ အသာရကာ၊ သင်္ခတာ ပစလိတာ သဒေရိတာ။
တံ ဝိဒိတွာ မဟမတ္တသမ္ဘဝံ၊ သန္တိမေဝ သတိမာ သမဇ္ဈဂ’’န္တိ။
။ ဂေါတမော ထေရော။။
၁၅. ဟာရိတတ္ထေရဂါထာ
၂၆၁.
‘‘ယော ပုဗ္ဗေ ကရဏီယာနိ၊ ပစ္ဆာ သော ကာတုမိစ္ဆတိ။
သုခါ သော ဓံသတေ ဌာနာ၊ ပစ္ဆာ စ မနုတပ္ပတိ။
၂၆၂.
‘‘ယဉှိ ကယိရာ တဉှိ ဝဒေ၊ ယံ န ကယိရာ န တံ ဝဒေ။
အကရောန္တံ ဘာသမာနံ၊ ပရိဇာနန္တိ ပဏ္ဍိတာ။
၂၆၃.
‘‘သုသုခံ ဝတ နိဗ္ဗာနံ၊ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဒေသိတံ။
အသောကံ ဝိရဇံ ခေမံ၊ ယတ္ထ ဒုက္ခံ နိရုဇ္ဈတီ’’တိ။
။ ဟာရိတော ထေရော။။
၁၆. ဝိမလတ္ထေရဂါထာ
၂၆၄.
‘‘ပါပမိတ္တေ ဝိဝဇ္ဇေတွာ၊ ဘဇေယျုတ္တမပုဂ္ဂလံ။
ဩဝါဒေ စဿ တိဋ္ဌေယျ၊ ပတ္ထေန္တော အစလံ သုခံ။
၂၆၅.
‘‘ပရိတ္တံ ဒါရုမာရုယှ၊ ယထာ သီဒေ မဟဏ္ဏဝေ။
ဧဝံ ကုသီတမာဂမ္မ၊ သာဓုဇီဝီပိ သီဒတိ။
တသ္မာ တံ ပရိဝဇ္ဇေယျ၊ ကုသီတံ ဟီနဝီရိယံ။
၂၆၆.
‘‘ပဝိဝိတ္တေဟိ အရိယေဟိ၊ ပဟိတတ္တေဟိ ဈာယိဘိ။
နိစ္စံ အာရဒ္ဓဝီရိယေဟိ၊ ပဏ္ဍိတေဟိ သဟာဝသေ’’တိ။
။ ဝိမလော ထေရော။။
တိကနိပါတော နိဋ္ဌိတော။
တတြုဒ္ဒါနံ –
အင်္ဂဏိကော ဘာရဒွါဇော၊ ပစ္စယော ဗာကုလော ဣသိ။
ဓနိယော မာတင်္ဂပုတ္တော၊ သောဘိတော ဝါရဏော ဣသိ။
ဝဿိကော စ ယသောဇော စ၊ သာဋိမတ္တိယုပါလိ စ။
ဥတ္တရပါလော အဘိဘူတော၊ ဂေါတမော ဟာရိတောပိ စ။
ထေရော တိကနိပါတမှိ၊ နိဗ္ဗာနေ ဝိမလော ကတော။
အဋ္ဌတာလီသ ဂါထာယော၊ ထေရာ သောဠသ ကိတ္တိတာတိ။