၁၀. အာနိသံသဝဂ္ဂေါ
၁. ပါတုဘာဝသုတ္တံ
၉၆. ‘‘ဆန္နံ, ဘိက္ခဝေ, ပါတုဘာဝေါ ဒုလ္လဘော လောကသ္မိံ။ ကတမေသံ ဆန္နံ? တထာဂတဿ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ပါတုဘာဝေါ ဒုလ္လဘော လောကသ္မိံ, တထာဂတပ္ပဝေဒိတဿ ဓမ္မဝိနယဿ ဒေသေတာ ပုဂ္ဂလော ဒုလ္လဘော လောကသ္မိံ, အရိယာယတနေ ပစ္စာဇာတိ ဒုလ္လဘာ [ပစ္စာဇာတော ဒုလ္လဘော (သျာ.)] လောကသ္မိံ, ဣန္ဒ္ရိယာနံ အဝေကလ္လတာ ဒုလ္လဘာ လောကသ္မိံ, အဇဠတာ အနေဠမူဂတာ ဒုလ္လဘာ လောကသ္မိံ, ကုသလေ ဓမ္မေ ဆန္ဒော [ကုသလဓမ္မစ္ဆန္ဒော (သီ. သျာ. ဣ.)] ဒုလ္လဘော လောကသ္မိံ။ ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဆန္နံ ပါတုဘာဝေါ ဒုလ္လဘော လောကသ္မိ’’န္တိ။ ပဌမံ။
၂. အာနိသံသသုတ္တံ
၉၇. ‘‘ဆယိမေ, ဘိက္ခဝေ, အာနိသံသာ သောတာပတ္တိဖလသစ္ဆိကိရိယာယ။ ကတမေ ဆ? သဒ္ဓမ္မနိယတော ဟောတိ, အပရိဟာနဓမ္မော ဟောတိ, ပရိယန္တကတဿ ဒုက္ခံ ဟောတိ [ဒုက္ခံ န ဟောတိ (သျာ. ဣ. က.)], အသာဓါရဏေန ဉာဏေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဟေတု စဿ သုဒိဋ္ဌော, ဟေတုသမုပ္ပန္နာ စ ဓမ္မာ။ ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဆ အာနိသံသာ သောတာပတ္တိဖလသစ္ဆိကိရိယာယာ’’တိ။ ဒုတိယံ။
၃. အနိစ္စသုတ္တံ
၉၈. ‘‘‘သော ဝတ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ကဉ္စိ သင်္ခါရံ နိစ္စတော သမနုပဿန္တော အနုလောမိကာယ ခန္တိယာ သမန္နာဂတော ဘဝိဿတီ’တိ နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတိ။ ‘အနုလောမိကာယ ခန္တိယာ အသမန္နာဂတော သမ္မတ္တနိယာမံ ဩက္ကမိဿတီ’တိ နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတိ။ ‘သမ္မတ္တနိယာမံ အနောက္ကမမာနော သောတာပတ္တိဖလံ ဝါ သကဒါဂါမိဖလံ ဝါ အနာဂါမိဖလံ ဝါ အရဟတ္တံ [အရဟတ္တဖလံ (က.) ပဋိ. မ. ၃.၃၆] ဝါ သစ္ဆိကရိဿတီ’တိ နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတိ။
‘‘‘သော ဝတ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု သဗ္ဗသင်္ခါရေ [သဗ္ဗသင်္ခါရံ (သီ. ဣ.)] အနိစ္စတော သမနုပဿန္တော အနုလောမိကာယ ခန္တိယာ သမန္နာဂတော ဘဝိဿတီ’တိ ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတိ။ ‘အနုလောမိကာယ ခန္တိယာ သမန္နာဂတော သမ္မတ္တနိယာမံ ဩက္ကမိဿတီ’တိ ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတိ။ ‘သမ္မတ္တနိယာမံ ဩက္ကမမာနော သောတာပတ္တိဖလံ ဝါ သကဒါဂါမိဖလံ ဝါ အနာဂါမိဖလံ ဝါ အရဟတ္တံ ဝါ သစ္ဆိကရိဿတီ’တိ ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတီ’’တိ။ တတိယံ။
၄. ဒုက္ခသုတ္တံ
၉၉. ‘‘သော ဝတ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ကဉ္စိ သင်္ခါရံ သုခတော သမနုပဿန္တော။ပေ.။ သဗ္ဗသင်္ခါရေ ဒုက္ခတော သမနုပဿန္တော။ပေ.။ ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတိ’’။ စတုတ္ထံ။
၅. အနတ္တသုတ္တံ
၁၀၀. ‘‘သော ဝတ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ကဉ္စိ ဓမ္မံ အတ္တတော သမနုပဿန္တော။ပေ.။ သဗ္ဗဓမ္မေ [သဗ္ဗဓမ္မံ (သီ. ဣ.), ကိဉ္စိဓမ္မံ (က.) ပဋိ. မ. ၃.၃၆] အနတ္တတော သမနုပဿန္တော။ပေ.။ ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတိ’’။ ပဉ္စမံ။
၆. နိဗ္ဗာနသုတ္တံ
၁၀၁. ‘‘‘သော ဝတ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု နိဗ္ဗာနံ ဒုက္ခတော သမနုပဿန္တော အနုလောမိကာယ ခန္တိယာ သမန္နာဂတော ဘဝိဿတီ’တိ နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတိ။ ‘အနုလောမိကာယ ခန္တိယာ အသမန္နာဂတော သမ္မတ္တနိယာမံ ဩက္ကမိဿတီ’တိ နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတိ။ ‘သမ္မတ္တနိယာမံ အနောက္ကမမာနော သောတာပတ္တိဖလံ ဝါ သကဒါဂါမိဖလံ ဝါ အနာဂါမိဖလံ ဝါ အရဟတ္တံ ဝါ သစ္ဆိကရိဿတီ’တိ နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတိ။
‘‘‘သော ဝတ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု နိဗ္ဗာနံ သုခတော သမနုပဿန္တော အနုလောမိကာယ ခန္တိယာ သမန္နာဂတော ဘဝိဿတီ’တိ ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတိ။ ‘အနုလောမိကာယ ခန္တိယာ သမန္နာဂတော သမ္မတ္တနိယာမံ ဩက္ကမိဿတီ’တိ ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတိ။ ‘သမ္မတ္တနိယာမံ ဩက္ကမမာနော သောတာပတ္တိဖလံ ဝါ သကဒါဂါမိဖလံ ဝါ အနာဂါမိဖလံ ဝါ အရဟတ္တံ ဝါ သစ္ဆိကရိဿတီ’တိ ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတီ’’တိ။ ဆဋ္ဌံ။
၇. အနဝတ္ထိတသုတ္တံ
၁၀၂. ‘‘ဆ , ဘိက္ခဝေ, အာနိသံသေ သမ္ပဿမာနေန အလမေဝ ဘိက္ခုနာ သဗ္ဗသင်္ခါရေသု အနောဓိံ ကရိတွာ အနိစ္စသညံ ဥပဋ္ဌာပေတုံ။ ကတမေ ဆ? ‘သဗ္ဗသင်္ခါရာ စ မေ အနဝတ္ထိတာ [အနဝဋ္ဌိတတော (သီ. သျာ. ဣ.)] ခါယိဿန္တိ, သဗ္ဗလောကေ စ မေ မနော နာဘိရမိဿတိ [န ရမိဿတိ (က.)], သဗ္ဗလောကာ စ မေ မနော ဝုဋ္ဌဟိဿတိ, နိဗ္ဗာနပေါဏဉ္စ မေ မာနသံ ဘဝိဿတိ, သံယောဇနာ စ မေ ပဟာနံ ဂစ္ဆိဿန္တိ [ဂစ္ဆန္တိ (သျာ. ဣ. က.)], ပရမေန စ သာမညေန သမန္နာဂတော ဘဝိဿာမီ’တိ။ ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဆ အာနိသံသေ သမ္ပဿမာနေန အလမေဝ ဘိက္ခုနာ သဗ္ဗသင်္ခါရေသု အနောဓိံ ကရိတွာ အနိစ္စသညံ ဥပဋ္ဌာပေတု’’န္တိ။ သတ္တမံ။
၈. ဥက္ခိတ္တာသိကသုတ္တံ
၁၀၃. ‘‘ဆ, ဘိက္ခဝေ, အာနိသံသေ သမ္ပဿမာနေန အလမေဝ ဘိက္ခုနာ သဗ္ဗသင်္ခါရေသု အနောဓိံ ကရိတွာ ဒုက္ခသညံ ဥပဋ္ဌာပေတုံ။ ကတမေ ဆ? ‘သဗ္ဗသင်္ခါရေသု စ မေ နိဗ္ဗိဒသညာ ပစ္စုပဋ္ဌိတာ ဘဝိဿတိ, သေယျထာပိ ဥက္ခိတ္တာသိကေ ဝဓကေ။ သဗ္ဗလောကာ စ မေ မနော ဝုဋ္ဌဟိဿတိ, နိဗ္ဗာနေ စ သန္တဒဿာဝီ ဘဝိဿာမိ, အနုသယာ စ မေ သမုဂ္ဃါတံ ဂစ္ဆိဿန္တိ [ဂစ္ဆန္တိ (ဣ. က.)], ကိစ္စကာရီ စ ဘဝိဿာမိ, သတ္ထာ စ မေ ပရိစိဏ္ဏော ဘဝိဿတိ မေတ္တာဝတာယာ’တိ။ ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဆ အာနိသံသေ သမ္ပဿမာနေန အလမေဝ ဘိက္ခုနာ သဗ္ဗသင်္ခါရေသု အနောဓိံ ကရိတွာ ဒုက္ခသညံ ဥပဋ္ဌာပေတု’’န္တိ။ အဋ္ဌမံ။
၉. အတမ္မယသုတ္တံ
၁၀၄. ‘‘ဆ, ဘိက္ခဝေ, အာနိသံသေ သမ္ပဿမာနေန အလမေဝ ဘိက္ခုနာ သဗ္ဗဓမ္မေသု အနောဓိံ ကရိတွာ အနတ္တသညံ ဥပဋ္ဌာပေတုံ။ ကတမေ ဆ? သဗ္ဗလောကေ စ အတမ္မယော ဘဝိဿာမိ, အဟင်္ကာရာ စ မေ ဥပရုဇ္ဈိဿန္တိ, မမင်္ကာရာ စ မေ ဥပရုဇ္ဈိဿန္တိ, အသာဓါရဏေန စ ဉာဏေန သမန္နာဂတော ဘဝိဿာမိ, ဟေတု စ မေ သုဒိဋ္ဌော ဘဝိဿတိ, ဟေတုသမုပ္ပန္နာ စ ဓမ္မာ။ ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဆ အာနိသံသေ သမ္ပဿမာနေန အလမေဝ ဘိက္ခုနာ သဗ္ဗဓမ္မေသု အနောဓိံ ကရိတွာ အနတ္တသညံ ဥပဋ္ဌာပေတု’’န္တိ။ နဝမံ။
၁၀. ဘဝသုတ္တံ
၁၀၅. ‘‘တယောမေ , ဘိက္ခဝေ, ဘဝါ ပဟာတဗ္ဗာ, တီသု သိက္ခာသု သိက္ခိတဗ္ဗံ။ ကတမေ တယော ဘဝါ ပဟာတဗ္ဗာ? ကာမဘဝေါ, ရူပဘဝေါ, အရူပဘဝေါ – ဣမေ တယော ဘဝါ ပဟာတဗ္ဗာ။ ကတမာသု တီသု သိက္ခာသု သိက္ခိတဗ္ဗံ? အဓိသီလသိက္ခာယ, အဓိစိတ္တသိက္ခာယ, အဓိပညာသိက္ခာယ – ဣမာသု တီသု သိက္ခာသု သိက္ခိတဗ္ဗံ။ ယတော ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ဣမေ တယော ဘဝါ ပဟီနာ ဟောန္တိ, ဣမာသု စ တီသု သိက္ခာသု သိက္ခိတသိက္ခော ဟောတိ – အယံ ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အစ္ဆေစ္ဆိ တဏှံ, ဝိဝတ္တယိ သံယောဇနံ, သမ္မာ မာနာဘိသမယာ အန္တမကာသိ ဒုက္ခဿာ’’တိ။ ဒသမံ။
၁၁. တဏှာသုတ္တံ
၁၀၆. ‘‘တိဿော ဣမာ, ဘိက္ခဝေ, တဏှာ ပဟာတဗ္ဗာ, တယော စ မာနာ။ ကတမာ တိဿော တဏှာ ပဟာတဗ္ဗာ? ကာမတဏှာ, ဘဝတဏှာ, ဝိဘဝတဏှာ – ဣမာ တိဿော တဏှာ ပဟာတဗ္ဗာ။ ကတမေ တယော မာနာ ပဟာတဗ္ဗာ? မာနော, ဩမာနော, အတိမာနော – ဣမေ တယော မာနာ ပဟာတဗ္ဗာ။ ယတော ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနော ဣမာ တိဿော တဏှာ ပဟီနာ ဟောန္တိ, ဣမေ စ တယော မာနာ; အယံ ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အစ္ဆေစ္ဆိ တဏှံ, ဝိဝတ္တယိ သံယောဇနံ, သမ္မာ မာနာဘိသမယာ အန္တမကာသိ ဒုက္ခဿာ’’တိ။ ဧကာဒသမံ။
အာနိသံသဝဂ္ဂေါ ဒသမော။ [ပဉ္စမော (သျာ. က.)]
တဿုဒ္ဒါနံ –
ပါတုဘာဝေါ အာနိသံသော၊ အနိစ္စဒုက္ခအနတ္တတော။
နိဗ္ဗာနံ အနဝတ္ထိ၊ ဥက္ခိတ္တာသိ အတမ္မယော။
ဘဝါ တဏှာယေကာ ဒသာတိ။
ဒုတိယပဏ္ဏာသကံ သမတ္တံ။