(၁၉) ၄. အရညဝဂ္ဂေါ
၁. အာရညိကသုတ္တံ
၁၈၁. ‘‘ပဉ္စိမေ, ဘိက္ခဝေ, အာရညိကာ [အာရညတာ (သဗ္ဗတ္ထ) ပရိ. ၄၄၃ ပဿိတဗ္ဗံ]။ ကတမေ ပဉ္စ? မန္ဒတ္တာ မောမူဟတ္တာ အာရညိကော ဟောတိ, ပါပိစ္ဆော ဣစ္ဆာပကတော အာရညိကော ဟောတိ, ဥမ္မာဒါ စိတ္တက္ခေပါ အာရညိကော ဟောတိ, ဝဏ္ဏိတံ ဗုဒ္ဓေဟိ ဗုဒ္ဓသာဝကေဟီတိ အာရညိကော ဟောတိ, အပ္ပိစ္ဆတံယေဝ နိဿာယ သန္တုဋ္ဌိံယေဝ နိဿာယ သလ္လေခံယေဝ နိဿာယ ပဝိဝေကံယေဝ နိဿာယ ဣဒမတ္ထိတံယေဝ [ဣဒမဋ္ဌိတံယေဝ (သီ. ဣ.)] နိဿာယ အာရညိကော ဟောတိ။ ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စ အာရညိကာ။ ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စန္နံ အာရညိကာနံ ယွာယံ အာရညိကော အပ္ပိစ္ဆတံယေဝ နိဿာယ သန္တုဋ္ဌိံယေဝ နိဿာယ သလ္လေခံယေဝ နိဿာယ ပဝိဝေကံယေဝ နိဿာယ ဣဒမတ္ထိတံယေဝ နိဿာယ အာရညိကော ဟောတိ, အယံ ဣမေသံ ပဉ္စန္နံ အာရညိကာနံ အဂ္ဂေါ စ သေဋ္ဌော စ မောက္ခော [ပါမောက္ခော (အ. နိ. ၄.၉၅; ၁၀.၉၁)] စ ဥတ္တမော စ ပဝရော စ။
‘‘သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ဂဝါ ခီရံ, ခီရမှာ ဒဓိ, ဒဓိမှာ နဝနီတံ, နဝနီတမှာ သပ္ပိ, သပ္ပိမှာ သပ္ပိမဏ္ဍော, သပ္ပိမဏ္ဍော [သပ္ပိမှာ သပ္ပိမဏ္ဍော (က.) သံ. နိ. ၃.၆၆၂] တတ္ထ အဂ္ဂမက္ခာယတိ; ဧဝမေဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဣမေသံ ပဉ္စန္နံ အာရညိကာနံ ယွာယံ အာရညိကော အပ္ပိစ္ဆတံယေဝ နိဿာယ သန္တုဋ္ဌိံယေဝ နိဿာယ သလ္လေခံယေဝ နိဿာယ ပဝိဝေကံယေဝ နိဿာယ ဣဒမတ္ထိတံယေဝ နိဿာယ အာရညိကော ဟောတိ, အယံ ဣမေသံ ပဉ္စန္နံ အာရညိကာနံ အဂ္ဂေါ စ သေဋ္ဌော စ မောက္ခော စ ဥတ္တမော စ ပဝရော စာ’’တိ။ ပဌမံ။
၂. စီဝရသုတ္တံ
၁၈၂. ‘‘ပဉ္စိမေ , ဘိက္ခဝေ, ပံသုကူလိကာ။ ကတမေ ပဉ္စ? မန္ဒတ္တာ မောမူဟတ္တာ ပံသုကူလိကော ဟောတိ။ပေ.။ ဣဒမတ္ထိတံယေဝ နိဿာယ ပံသုကူလိကော ဟောတိ။ ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စ ပံသုကူလိကာ’’တိ။ ဒုတိယံ။
၃. ရုက္ခမူလိကသုတ္တံ
၁၈၃. ‘‘ပဉ္စိမေ, ဘိက္ခဝေ, ရုက္ခမူလိကာ။ ကတမေ ပဉ္စ? မန္ဒတ္တာ မောမူဟတ္တာ ရုက္ခမူလိကော ဟောတိ။ပေ.။ ဣဒမတ္ထိတံယေဝ နိဿာယ ရုက္ခမူလိကော ဟောတိ။ ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စ ရုက္ခမူလိကာ’’တိ။ တတိယံ။
၄. သောသာနိကသုတ္တံ
၁၈၄. ‘‘ပဉ္စိမေ , ဘိက္ခဝေ, သောသာနိကာ။ ကတမေ ပဉ္စ? မန္ဒတ္တာ မောမူဟတ္တာ သောသာနိကော ဟောတိ။ပေ.။ ဣဒမတ္ထိတံယေဝ နိဿာယ သောသာနိကော ဟောတိ။ ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စ သောသာနိကာ’’တိ။ စတုတ္ထံ။
၅. အဗ္ဘောကာသိကသုတ္တံ
၁၈၅. ‘‘ပဉ္စိမေ, ဘိက္ခဝေ, အဗ္ဘောကာသိကာ။ပေ.။။ ပဉ္စမံ။
၆. နေသဇ္ဇိကသုတ္တံ
၁၈၆. ‘‘ပဉ္စိမေ, ဘိက္ခဝေ, နေသဇ္ဇိကာ။ပေ.။။ ဆဋ္ဌံ။
၇. ယထာသန္ထတိကသုတ္တံ
၁၈၇. ‘‘ပဉ္စိမေ, ဘိက္ခဝေ, ယထာသန္ထတိကာ။ပေ.။။ သတ္တမံ။
၈. ဧကာသနိကသုတ္တံ
၁၈၈. ‘‘ပဉ္စိမေ, ဘိက္ခဝေ, ဧကာသနိကာ။ပေ.။။ အဋ္ဌမံ။
၉. ခလုပစ္ဆာဘတ္တိကသုတ္တံ
၁၈၉. ‘‘ပဉ္စိမေ , ဘိက္ခဝေ, ခလုပစ္ဆာဘတ္တိကာ။ပေ.။။ နဝမံ။
၁၀. ပတ္တပိဏ္ဍိကသုတ္တံ
၁၉၀. ‘‘ပဉ္စိမေ, ဘိက္ခဝေ, ပတ္တပိဏ္ဍိကာ။ ကတမေ ပဉ္စ? မန္ဒတ္တာ မောမူဟတ္တာ ပတ္တပိဏ္ဍိကော ဟောတိ, ပါပိစ္ဆော ဣစ္ဆာပကတော ပတ္တပိဏ္ဍိကော ဟောတိ, ဥမ္မာဒါ စိတ္တက္ခေပါ ပတ္တပိဏ္ဍိကော ဟောတိ, ‘ဝဏ္ဏိတံ ဗုဒ္ဓေဟိ ဗုဒ္ဓသာဝကေဟီ’တိ ပတ္တပိဏ္ဍိကော ဟောတိ, အပ္ပိစ္ဆတံယေဝ နိဿာယ သန္တုဋ္ဌိံယေဝ နိဿာယ သလ္လေခံယေဝ နိဿာယ ပဝိဝေကံယေဝ နိဿာယ ဣဒမတ္ထိတံယေဝ နိဿာယ ပတ္တပိဏ္ဍိကော ဟောတိ။ ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စ ပတ္တပိဏ္ဍိကာ။ ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စန္နံ ပတ္တပိဏ္ဍိကာနံ ယွာယံ ပတ္တပိဏ္ဍိကော အပ္ပိစ္ဆတံယေဝ နိဿာယ သန္တုဋ္ဌိံယေဝ နိဿာယ သလ္လေခံယေဝ နိဿာယ ပဝိဝေကံယေဝ နိဿာယ ဣဒမတ္ထိတံယေဝ နိဿာယ ပတ္တပိဏ္ဍိကော ဟောတိ, အယံ ဣမေသံ ပဉ္စန္နံ ပတ္တပိဏ္ဍိကာနံ အဂ္ဂေါ စ သေဋ္ဌော စ မောက္ခော စ ဥတ္တမော စ ပဝရော စ။
‘‘သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ဂဝါ ခီရံ, ခီရမှာ ဒဓိ, ဒဓိမှာ နဝနီတံ, နဝနီတမှာ သပ္ပိ, သပ္ပိမှာ သပ္ပိမဏ္ဍော, သပ္ပိမဏ္ဍော တတ္ထ အဂ္ဂမက္ခာယတိ; ဧဝမေဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဣမေသံ ပဉ္စန္နံ ပတ္တပိဏ္ဍိကာနံ ယွာယံ ပတ္တပိဏ္ဍိကော အပ္ပိစ္ဆတံယေဝ နိဿာယ သန္တုဋ္ဌိံယေဝ နိဿာယ သလ္လေခံယေဝ နိဿာယ ပဝိဝေကံယေဝ နိဿာယ ဣဒမတ္ထိတံယေဝ နိဿာယ ပတ္တပိဏ္ဍိကော ဟောတိ, အယံ ဣမေသံ ပဉ္စန္နံ ပတ္တပိဏ္ဍိကာနံ အဂ္ဂေါ စ သေဋ္ဌော စ မောက္ခော စ ဥတ္တမော စ ပဝရော စာ’’တိ။ ဒသမံ။
အရညဝဂ္ဂေါ စတုတ္ထော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
အရညံ စီဝရံ ရုက္ခ၊ သုသာနံ အဗ္ဘောကာသိကံ။
နေသဇ္ဇံ သန္ထတံ ဧကာသနိကံ၊ ခလုပစ္ဆာပိဏ္ဍိကေန စာတိ။