စူဠဝဂ္ဂေါ

၅. စူဠဝဂ္ဂေါ

၁. သမ္မုခီဘာဝသုတ္တံ

၄၁. ‘‘တိဏ္ဏံ , ဘိက္ခဝေ, သမ္မုခီဘာဝါ သဒ္ဓေါ ကုလပုတ္တော ဗဟုံ ပုညံ ပသဝတိ။ ကတမေသံ တိဏ္ဏံ? သဒ္ဓါယ, ဘိက္ခဝေ, သမ္မုခီဘာဝါ သဒ္ဓေါ ကုလပုတ္တော ဗဟုံ ပုညံ ပသဝတိ။ ဒေယျဓမ္မဿ, ဘိက္ခဝေ, သမ္မုခီဘာဝါ သဒ္ဓေါ ကုလပုတ္တော ဗဟုံ ပုညံ ပသဝတိ။ ဒက္ခိဏေယျာနံ, ဘိက္ခဝေ, သမ္မုခီဘာဝါ သဒ္ဓေါ ကုလပုတ္တော ဗဟုံ ပုညံ ပသဝတိ။ ဣမေသံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိဏ္ဏံ သမ္မုခီဘာဝါ သဒ္ဓေါ ကုလပုတ္တော ဗဟုံ ပုညံ ပသဝတီ’’တိ။ ပဌမံ။

၂. တိဌာနသုတ္တံ

၄၂. ‘‘တီဟိ , ဘိက္ခဝေ, ဌာနေဟိ သဒ္ဓေါ ပသန္နော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ကတမေဟိ တီဟိ? သီလဝန္တာနံ ဒဿနကာမော ဟောတိ, သဒ္ဓမ္မံ သောတုကာမော ဟောတိ , ဝိဂတမလမစ္ဆေရေန စေတသာ အဂါရံ အဇ္ဈာဝသတိ မုတ္တစာဂေါ ပယတပါဏိ ဝေါဿဂ္ဂရတော ယာစယောဂေါ ဒါနသံဝိဘာဂရတော။ ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟိ ဌာနေဟိ သဒ္ဓေါ ပသန္နော ဝေဒိတဗ္ဗော’’။

‘‘ဒဿနကာမော သီလဝတံ၊ သဒ္ဓမ္မံ သောတုမိစ္ဆတိ။

ဝိနယေ မစ္ဆေရမလံ၊ သ ဝေ သဒ္ဓေါတိ ဝုစ္စတီ’’တိ။ ဒုတိယံ။

၃. အတ္ထဝသသုတ္တံ

၄၃. ‘‘တယော , ဘိက္ခဝေ, အတ္ထဝသေ သမ္ပဿမာနေန အလမေဝ ပရေသံ ဓမ္မံ ဒေသေတုံ။ ကတမေ တယော? ယော ဓမ္မံ ဒေသေတိ သော အတ္ထပ္ပဋိသံဝေဒီ စ ဟောတိ ဓမ္မပ္ပဋိသံဝေဒီ စ။ ယော ဓမ္မံ သုဏာတိ သော အတ္ထပ္ပဋိသံဝေဒီ စ ဟောတိ ဓမ္မပ္ပဋိသံဝေဒီ စ။ ယော စေဝ ဓမ္မံ ဒေသေတိ ယော စ ဓမ္မံ သုဏာတိ ဥဘော အတ္ထပ္ပဋိသံဝေဒိနော စ ဟောန္တိ ဓမ္မပ္ပဋိသံဝေဒိနော စ။ ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တယော အတ္ထဝသေ သမ္ပဿမာနေန အလမေဝ ပရေသံ ဓမ္မံ ဒေသေတု’’န္တိ။ တတိယံ။

၄. ကထာပဝတ္တိသုတ္တံ

၄၄. ‘‘တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, ဌာနေဟိ ကထာ ပဝတ္တိနီ ဟောတိ။ ကတမေဟိ တီဟိ? ယော ဓမ္မံ ဒေသေတိ သော အတ္ထပ္ပဋိသံဝေဒီ စ ဟောတိ ဓမ္မပ္ပဋိသံဝေဒီ စ။ ယော ဓမ္မံ သုဏာတိ သော အတ္ထပ္ပဋိသံဝေဒီ စ ဟောတိ ဓမ္မပ္ပဋိသံဝေဒီ စ။ ယော စေဝ ဓမ္မံ ဒေသေတိ ယော စ ဓမ္မံ သုဏာတိ ဥဘော အတ္ထပ္ပဋိသံဝေဒိနော စ ဟောန္တိ ဓမ္မပ္ပဋိသံဝေဒိနော စ။ ဣမေဟိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟိ ဌာနေဟိ ကထာ ပဝတ္တိနီ ဟောတီ’’တိ။ စတုတ္ထံ။

၅. ပဏ္ဍိတသုတ္တံ

၄၅. ‘‘တီဏိမာနိ, ဘိက္ခဝေ, ပဏ္ဍိတပညတ္တာနိ သပ္ပုရိသပညတ္တာနိ။ ကတမာနိ တီဏိ? ဒါနံ, ဘိက္ခဝေ, ပဏ္ဍိတပညတ္တံ သပ္ပုရိသပညတ္တံ ။ ပဗ္ဗဇ္ဇာ, ဘိက္ခဝေ , ပဏ္ဍိတပညတ္တာ သပ္ပုရိသပညတ္တာ။ မာတာပိတူနံ, ဘိက္ခဝေ, ဥပဋ္ဌာနံ ပဏ္ဍိတပညတ္တံ သပ္ပုရိသပညတ္တံ။ ဣမာနိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဏိ ပဏ္ဍိတပညတ္တာနိ သပ္ပုရိသပညတ္တာနီ’’တိ။

‘‘သဗ္ဘိ ဒါနံ ဥပညတ္တံ၊ အဟိံသာ သံယမော ဒမော။

မာတာပိတု ဥပဋ္ဌာနံ၊ သန္တာနံ ဗြဟ္မစာရိနံ။

‘‘သတံ ဧတာနိ ဌာနာနိ၊ ယာနိ သေဝေထ ပဏ္ဍိတော။

အရိယော ဒဿနသမ္ပန္နော၊ သ လောကံ ဘဇတေ သိဝ’’န္တိ။ ပဉ္စမံ။

၆. သီလဝန္တသုတ္တံ

၄၆. ‘‘ယံ, ဘိက္ခဝေ, သီလဝန္တော ပဗ္ဗဇိတာ ဂါမံ ဝါ နိဂမံ ဝါ ဥပနိဿာယ ဝိဟရန္တိ။ တတ္ထ မနုဿာ တီဟိ ဌာနေဟိ ဗဟုံ ပုညံ ပသဝန္တိ။ ကတမေဟိ တီဟိ? ကာယေန , ဝါစာယ , မနသာ။ ယံ, ဘိက္ခဝေ, သီလဝန္တော ပဗ္ဗဇိတာ ဂါမံ ဝါ နိဂမံ ဝါ ဥပနိဿာယ ဝိဟရန္တိ။ တတ္ထ မနုဿာ ဣမေဟိ တီဟိ ဌာနေဟိ ဗဟုံ ပုညံ ပသဝန္တီ’’တိ။ ဆဋ္ဌံ။

၇. သင်္ခတလက္ခဏသုတ္တံ

၄၇. ‘‘တီဏိမာနိ, ဘိက္ခဝေ, သင်္ခတဿ သင်္ခတလက္ခဏာနိ။ ကတမာနိ တီဏိ? ဥပ္ပါဒေါ ပညာယတိ, ဝယော ပညာယတိ, ဌိတဿ အညထတ္တံ ပညာယတိ။ ဣမာနိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဏိ သင်္ခတဿ သင်္ခတလက္ခဏာနီ’’တိ။ သတ္တမံ။

၈. အသင်္ခတလက္ခဏသုတ္တံ

၄၈. ‘‘တီဏိမာနိ, ဘိက္ခဝေ, အသင်္ခတဿ အသင်္ခတလက္ခဏာနိ။ ကတမာနိ တီဏိ? န ဥပ္ပါဒေါ ပညာယတိ, န ဝယော ပညာယတိ, န ဌိတဿ အညထတ္တံ ပညာယတိ။ ဣမာနိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဏိ အသင်္ခတဿ အသင်္ခတလက္ခဏာနီ’’တိ။ အဋ္ဌမံ။

၉. ပဗ္ဗတရာဇသုတ္တံ

၄၉. ‘‘ဟိမဝန္တံ, ဘိက္ခဝေ, ပဗ္ဗတရာဇံ နိဿာယ မဟာသာလာ တီဟိ ဝဍ္ဎီဟိ ဝဍ္ဎန္တိ။ ကတမာဟိ တီဟိ? သာခါပတ္တပလာသေန ဝဍ္ဎန္တိ, တစပပဋိကာယ ဝဍ္ဎန္တိ , ဖေဂ္ဂုသာရေန ဝဍ္ဎန္တိ။ ဟိမဝန္တံ, ဘိက္ခဝေ, ပဗ္ဗတရာဇံ နိဿာယ မဟာသာလာ ဣမာဟိ တီဟိ ဝဍ္ဎီဟိ ဝဍ္ဎန္တိ။

‘‘ဧဝမေဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သဒ္ဓံ ကုလပတိံ နိဿာယ အန္တော ဇနော တီဟိ ဝဍ္ဎီဟိ ဝဍ္ဎတိ။ ကတမာဟိ တီဟိ? သဒ္ဓါယ ဝဍ္ဎတိ, သီလေန ဝဍ္ဎတိ, ပညာယ ဝဍ္ဎတိ။ သဒ္ဓံ, ဘိက္ခဝေ, ကုလပတိံ နိဿာယ အန္တော ဇနော ဣမာဟိ တီဟိ ဝဍ္ဎီဟိ ဝဍ္ဎတီ’’တိ။

‘‘ယထာပိ ပဗ္ဗတော သေလော၊ အရညသ္မိံ ဗြဟာဝနေ။

တံ ရုက္ခာ ဥပနိဿာယ၊ ဝဍ္ဎန္တေ တေ ဝနပ္ပတီ။

‘‘တထေဝ သီလသမ္ပန္နံ၊ သဒ္ဓံ ကုလပတိံ ဣဓ။

ဥပနိဿာယ ဝဍ္ဎန္တိ၊ ပုတ္တဒါရာ စ ဗန္ဓဝါ။

အမစ္စာ ဉာတိသံဃာ စ၊ ယေ စဿ အနုဇီဝိနော။

‘‘တျာဿ သီလဝတော သီလံ၊ စာဂံ သုစရိတာနိ စ။

ပဿမာနာနုကုဗ္ဗန္တိ၊ အတ္တမတ္ထံ [ယေ ဘဝန္တိ (သီ. သျာ. ကံ. ဣ.)] ဝိစက္ခဏာ။

‘‘ဣဓ ဓမ္မံ စရိတွာန၊ မဂ္ဂံ သုဂတိဂါမိနံ။

နန္ဒိနော ဒေဝလောကသ္မိံ၊ မောဒန္တိ ကာမကာမိနော’’တိ။ နဝမံ။

၁၀. အာတပ္ပကရဏီယသုတ္တံ

၅၀. ‘‘တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, ဌာနေဟိ အာတပ္ပံ ကရဏီယံ။ ကတမေဟိ တီဟိ? အနုပ္ပန္နာနံ ပါပကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ အနုပ္ပါဒါယ အာတပ္ပံ ကရဏီယံ , အနုပ္ပန္နာနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဥပ္ပါဒါယ အာတပ္ပံ ကရဏီယံ, ဥပ္ပန္နာနံ သာရီရိကာနံ ဝေဒနာနံ ဒုက္ခာနံ တိဗ္ဗာနံ ခရာနံ ကဋုကာနံ အသာတာနံ အမနာပါနံ ပါဏဟရာနံ အဓိဝါသနာယ အာတပ္ပံ ကရဏီယံ။ ဣမေဟိ တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, ဌာနေဟိ အာတပ္ပံ ကရဏီယံ။

‘‘ယတော ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အနုပ္ပန္နာနံ ပါပကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ အနုပ္ပါဒါယ အာတပ္ပံ ကရောတိ, အနုပ္ပန္နာနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဥပ္ပါဒါယ အာတပ္ပံ ကရောတိ, ဥပ္ပန္နာနံ သာရီရိကာနံ ဝေဒနာနံ ဒုက္ခာနံ တိဗ္ဗာနံ ခရာနံ ကဋုကာနံ အသာတာနံ အမနာပါနံ ပါဏဟရာနံ အဓိဝါသနာယ အာတပ္ပံ ကရောတိ။ အယံ ဝုစ္စတိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အာတာဣ နိပကော သတော သမ္မာ ဒုက္ခဿ အန္တကိရိယာယာ’’တိ။ ဒသမံ။

၁၁. မဟာစောရသုတ္တံ

၅၁. ‘‘တီဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော မဟာစောရော သန္ဓိမ္ပိ ဆိန္ဒတိ, နိလ္လောပမ္ပိ ဟရတိ, ဧကာဂါရိကမ္ပိ ကရောတိ, ပရိပန္ထေပိ တိဋ္ဌတိ။ ကတမေဟိ တီဟိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, မဟာစောရော ဝိသမနိဿိတော စ ဟောတိ, ဂဟနနိဿိတော စ ဟောတိ, ဗလဝနိဿိတော စ ဟောတိ။ ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, မဟာစောရော ဝိသမနိဿိတော ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, မဟာစောရော နဒီဝိဒုဂ္ဂံ ဝါ နိဿိတော ဟောတိ ပဗ္ဗတဝိသမံ ဝါ။ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, မဟာစောရော ဝိသမနိဿိတော ဟောတိ။

‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, မဟာစောရော ဂဟနနိဿိတော ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, မဟာစောရော တိဏဂဟနံ ဝါ နိဿိတော ဟောတိ, ရုက္ခဂဟနံ ဝါ ရောဓံ [ဂေဓံ (သီ. ဣ.)] ဝါ မဟာဝနသဏ္ဍံ ဝါ။ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, မဟာစောရော ဂဟနနိဿိတော ဟောတိ။

‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, မဟာစောရော ဗလဝနိဿိတော ဟောတိ? ဣဓ , ဘိက္ခဝေ, မဟာစောရော ရာဇာနံ ဝါ ရာဇမဟာမတ္တာနံ ဝါ နိဿိတော ဟောတိ။ တဿ ဧဝံ ဟောတိ – ‘သစေ မံ ကောစိ ကိဉ္စိ ဝက္ခတိ, ဣမေ မေ ရာဇာနော ဝါ ရာဇမဟာမတ္တာ ဝါ ပရိယောဓါယ အတ္ထံ ဘဏိဿန္တီ’တိ။ သစေ နံ ကောစိ ကိဉ္စိ အာဟ, တျာဿ ရာဇာနော ဝါ ရာဇမဟာမတ္တာ ဝါ ပရိယောဓါယ အတ္ထံ ဘဏန္တိ။ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, မဟာစောရော ဗလဝနိဿိတော ဟောတိ။ ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟိ အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော မဟာစောရော သန္ဓိမ္ပိ ဆိန္ဒတိ, နိလ္လောပမ္ပိ ဟရတိ, ဧကာဂါရိကမ္ပိ ကရောတိ, ပရိပန္ထေပိ တိဋ္ဌတိ။

‘‘ဧဝမေဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တီဟိ အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတော ပါပဘိက္ခု ခတံ ဥပဟတံ အတ္တာနံ ပရိဟရတိ, သာဝဇ္ဇော စ ဟောတိ သာနုဝဇ္ဇော စ ဝိညူနံ, ဗဟုဉ္စ အပုညံ ပသဝတိ။ ကတမေဟိ တီဟိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ပါပဘိက္ခု ဝိသမနိဿိတော စ ဟောတိ ဂဟနနိဿိတော စ ဗလဝနိဿိတော စ။

‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ပါပဘိက္ခု ဝိသမနိဿိတော ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ပါပဘိက္ခု ဝိသမေန ကာယကမ္မေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဝိသမေန ဝစီကမ္မေန သမန္နာဂတော ဟောတိ, ဝိသမေန မနောကမ္မေန သမန္နာဂတော ဟောတိ။ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပါပဘိက္ခု ဝိသမနိဿိတော ဟောတိ။

‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ပါပဘိက္ခု ဂဟနနိဿိတော ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ပါပဘိက္ခု မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကော ဟောတိ, အန္တဂ္ဂါဟိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ သမန္နာဂတော ဟောတိ။ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပါပဘိက္ခု ဂဟနနိဿိတော ဟောတိ။

‘‘ကထဉ္စ, ဘိက္ခဝေ, ပါပဘိက္ခု ဗလဝနိဿိတော ဟောတိ? ဣဓ, ဘိက္ခဝေ, ပါပဘိက္ခု ရာဇာနံ ဝါ ရာဇမဟာမတ္တာနံ ဝါ နိဿိတော ဟောတိ။ တဿ ဧဝံ ဟောတိ – ‘သစေ မံ ကောစိ ကိဉ္စိ ဝက္ခတိ, ဣမေ မေ ရာဇာနော ဝါ ရာဇမဟာမတ္တာ ဝါ ပရိယောဓါယ အတ္ထံ ဘဏိဿန္တီ’တိ။ သစေ နံ ကောစိ ကိဉ္စိ အာဟ, တျာဿ ရာဇာနော ဝါ ရာဇမဟာမတ္တာ ဝါ ပရိယောဓါယ အတ္ထံ ဘဏန္တိ။ ဧဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပါပဘိက္ခု ဗလဝနိဿိတော ဟောတိ။ ဣမေဟိ ခေါ , ဘိက္ခဝေ, တီဟိ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတော ပါပဘိက္ခု ခတံ ဥပဟတံ အတ္တာနံ ပရိဟရတိ, သာဝဇ္ဇော စ ဟောတိ သာနုဝဇ္ဇော စ ဝိညူနံ, ဗဟုဉ္စ အပုညံ ပသဝတီ’’တိ။ ဧကာဒသမံ။

စူဠဝဂ္ဂေါ ပဉ္စမော။

တဿုဒ္ဒါနံ –

သမ္မုခီ ဌာနတ္ထဝသံ၊ ပဝတ္တိ ပဏ္ဍိတ သီလဝံ။

သင်္ခတံ ပဗ္ဗတာတပ္ပံ၊ မဟာစောရေနေကာဒသာတိ [မဟာစောရေန တေ ဒသာတိ (က.)]။

ပဌမော ပဏ္ဏာသကော သမတ္တော။