သမစိတ္တဝဂ္ဂေါ

၄. သမစိတ္တဝဂ္ဂေါ

၃၃. ‘‘အသပ္ပုရိသဘူမိဉ္စ ဝေါ, ဘိက္ခဝေ, ဒေသေဿာမိ သပ္ပုရိသဘူမိဉ္စ။ တံ သုဏာထ, သာဓုကံ မနသိ ကရောထ။ ဘာသိဿာမီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ’’တိ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ပစ္စဿောသုံ။ ဘဂဝါ ဧတဒဝေါစ –

‘‘ကတမာ စ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသဘူမိ? အသပ္ပုရိသော, ဘိက္ခဝေ, အကတညူ ဟောတိ အကတဝေဒီ။ အသဗ္ဘိ ဟေတံ, ဘိက္ခဝေ, ဥပညာတံ ယဒိဒံ အကတညုတာ အကတဝေဒိတာ။ ကေဝလာ ဧသာ, ဘိက္ခဝေ, အသပ္ပုရိသဘူမိ ယဒိဒံ အကတညုတာ အကတဝေဒိတာ။ သပ္ပုရိသော စ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ကတညူ ဟောတိ ကတဝေဒီ။ သဗ္ဘိ ဟေတံ, ဘိက္ခဝေ, ဥပညာတံ ယဒိဒံ ကတညုတာ ကတဝေဒိတာ။ ကေဝလာ ဧသာ, ဘိက္ခဝေ, သပ္ပုရိသဘူမိ ယဒိဒံ ကတညုတာ ကတဝေဒိတာ’’တိ။

၃၄. ‘‘ဒွိန္နာဟံ, ဘိက္ခဝေ, န သုပ္ပတိကာရံ ဝဒါမိ။ ကတမေသံ ဒွိန္နံ? မာတု စ ပိတု စ။ ဧကေန, ဘိက္ခဝေ, အံသေန မာတရံ ပရိဟရေယျ , ဧကေန အံသေန ပိတရံ ပရိဟရေယျ ဝဿသတာယုကော ဝဿသတဇီဝီ သော စ နေသံ ဥစ္ဆာဒနပရိမဒ္ဒနနှာပနသမ္ဗာဟနေန။ တေ စ တတ္ထေဝ မုတ္တကရီသံ စဇေယျုံ။ န တွေဝ, ဘိက္ခဝေ, မာတာပိတူနံ ကတံ ဝါ ဟောတိ ပဋိကတံ ဝါ။ ဣမိဿာ စ, ဘိက္ခဝေ, မဟာပထဝိယာ ပဟူတရတ္တရတနာယ [ပဟူတသတ္တရတနာယ (သီ. သျာ. ကံ. ဣ.) တိကနိပါတေ မဟာဝဂ္ဂေ ဒသမသုတ္တဋီကာယံ ဒဿိတပါဠိယာ သမေတိ] မာတာပိတရော ဣဿရာဓိပစ္စေ ရဇ္ဇေ ပတိဋ္ဌာပေယျ, န တွေဝ, ဘိက္ခဝေ, မာတာပိတူနံ ကတံ ဝါ ဟောတိ ပဋိကတံ ဝါ။ တံ ကိဿ ဟေတု? ဗဟုကာရာ [ဗဟူပကာရာ (က.)], ဘိက္ခဝေ, မာတာပိတရော ပုတ္တာနံ အာပါဒကာ ပေါသကာ ဣမဿ လောကဿ ဒဿေတာရော။ ယော စ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, မာတာပိတရော အဿဒ္ဓေ သဒ္ဓါသမ္ပဒါယ သမာဒပေတိ နိဝေသေတိ ပတိဋ္ဌာပေတိ, ဒုဿီလေ သီလသမ္ပဒါယ သမာဒပေတိ နိဝေသေတိ ပတိဋ္ဌာပေတိ, မစ္ဆရီ စာဂသမ္ပဒါယ သမာဒပေတိ နိဝေသေတိ ပတိဋ္ဌာပေတိ, ဒုပ္ပညေ ပညာသမ္ပဒါယ သမာဒပေတိ နိဝေသေတိ ပတိဋ္ဌာပေတိ, ဧတ္တာဝတာ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, မာတာပိတူနံ ကတဉ္စ ဟောတိ ပဋိကတဉ္စာ’’တိ [ပဋိကတဉ္စ အတိကတဉ္စာတိ (သီ. ဣ.)]။

၃၅. အထ ခေါ အညတရော ဗြာဟ္မဏော ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ; ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝတာ သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိ။ သမ္မောဒနီယံ ကထံ။ပေ.။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ သော ဗြာဟ္မဏော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကိံဝါဒီ ဘဝံ ဂေါတမော ကိမက္ခာယီ’’တိ? ‘‘ကိရိယဝါဒီ စာဟံ, ဗြာဟ္မဏ, အကိရိယဝါဒီ စာ’’တိ။ ‘‘ယထာကထံ ပန ဘဝံ ဂေါတမော ကိရိယဝါဒီ စ အကိရိယဝါဒီ စာ’’တိ?

‘‘အကိရိယံ ခေါ အဟံ, ဗြာဟ္မဏ, ဝဒါမိ ကာယဒုစ္စရိတဿ ဝစီဒုစ္စရိတဿ မနောဒုစ္စရိတဿ, အနေကဝိဟိတာနံ ပါပကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ အကိရိယံ ဝဒါမိ။ ကိရိယဉ္စ ခေါ အဟံ, ဗြာဟ္မဏ, ဝဒါမိ ကာယသုစရိတဿ ဝစီသုစရိတဿ မနောသုစရိတဿ, အနေကဝိဟိတာနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ကိရိယံ ဝဒါမိ။ ဧဝံ ခေါ အဟံ, ဗြာဟ္မဏ, ကိရိယဝါဒီ စ အကိရိယဝါဒီ စာ’’တိ။

‘‘အဘိက္ကန္တံ, ဘော ဂေါတမ။ပေ.။ ဥပါသကံ မံ ဘဝံ ဂေါတမော ဓါရေတု အဇ္ဇတဂ္ဂေ ပါဏုပေတံ သရဏံ ဂတ’’န္တိ။

၃၆. အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ ; ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကတိ နု ခေါ, ဘန္တေ, လောကေ ဒက္ခိဏေယျာ, ကတ္ထ စ ဒါနံ ဒါတဗ္ဗ’’န္တိ? ‘‘ဒွေ ခေါ, ဂဟပတိ, လောကေ ဒက္ခိဏေယျာ – သေခေါ စ အသေခေါ စ။ ဣမေ ခေါ, ဂဟပတိ, ဒွေ လောကေ ဒက္ခိဏေယျာ, ဧတ္ထ စ ဒါနံ ဒါတဗ္ဗ’’န္တိ။

ဣဒမဝေါစ ဘဂဝါ။ ဣဒံ ဝတွာန [ဝတွာ (သီ. ဣ.) ဧဝမီဒိသေသု ဌာနေသု] သုဂတော အထာပရံ ဧတဒဝေါစ သတ္ထာ –

‘‘သေခေါ အသေခေါ စ ဣမသ္မိံ လောကေ၊

အာဟုနေယျာ ယဇမာနာနံ ဟောန္တိ။

တေ ဥဇ္ဇုဘူတာ [ဥဇုဘူတာ (သျာ. ကံ. က.)] ကာယေန၊ ဝါစာယ ဥဒ စေတသာ။

ခေတ္တံ တံ ယဇမာနာနံ၊ ဧတ္ထ ဒိန္နံ မဟပ္ဖလ’’န္တိ။

၃၇. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကဿ အာရာမေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ပုဗ္ဗာရာမေ မိဂါရမာတုပါသာဒေ။ တတြ ခေါ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အာဝုသော ဘိက္ခဝေ’’တိ။ ‘‘အာဝုသော’’တိ ခေါ တေ ဘိက္ခူ အာယသ္မတော သာရိပုတ္တဿ ပစ္စဿောသုံ။ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဇ္ဈတ္တသံယောဇနဉ္စ, အာဝုသော, ပုဂ္ဂလံ ဒေသေဿာမိ ဗဟိဒ္ဓါသံယောဇနဉ္စ။ တံ သုဏာထ, သာဓုကံ မနသိ ကရောထ; ဘာသိဿာမီ’’တိ။ ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ ခေါ တေ ဘိက္ခူ အာယသ္မတော သာရိပုတ္တဿ ပစ္စဿောသုံ။ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဧတဒဝေါစ –

‘‘ကတမော စာဝုသော, အဇ္ဈတ္တသံယောဇနော ပုဂ္ဂလော? ဣဓါဝုသော, ဘိက္ခု သီလဝါ ဟောတိ, ပါတိမောက္ခသံဝရသံဝုတော ဝိဟရတိ အာစာရဂေါစရသမ္ပန္နော , အဏုမတ္တေသု ဝဇ္ဇေသု ဘယဒဿာဝီ, သမာဒါယ သိက္ခတိ သိက္ခာပဒေသု။ သော ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ အညတရံ ဒေဝနိကာယံ ဥပပဇ္ဇတိ။ သော တတော စုတော အာဂါမီ ဟောတိ, အာဂန္တာ ဣတ္ထတ္တံ။ အယံ ဝုစ္စတိ, အာဝုသော, အဇ္ဈတ္တသံယောဇနော ပုဂ္ဂလော အာဂါမီ ဟောတိ, အာဂန္တာ ဣတ္ထတ္တံ။

‘‘ကတမော စာဝုသော, ဗဟိဒ္ဓါသံယောဇနော ပုဂ္ဂလော? ဣဓါဝုသော, ဘိက္ခု သီလဝါ ဟောတိ, ပါတိမောက္ခသံဝရသံဝုတော ဝိဟရတိ အာစာရဂေါစရသမ္ပန္နော, အဏုမတ္တေသု ဝဇ္ဇေသု ဘယဒဿာဝီ, သမာဒါယ သိက္ခတိ သိက္ခာပဒေသု။ သော အညတရံ သန္တံ စေတောဝိမုတ္တိံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။ သော ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ အညတရံ ဒေဝနိကာယံ ဥပပဇ္ဇတိ။ သော တတော စုတော အနာဂါမီ ဟောတိ, အနာဂန္တာ ဣတ္ထတ္တံ။ အယံ ဝုစ္စတာဝုသော, ဗဟိဒ္ဓါသံယောဇနော ပုဂ္ဂလော အနာဂါမီ ဟောတိ, အနာဂန္တာ ဣတ္ထတ္တံ။

‘‘ပုန စပရံ, အာဝုသော, ဘိက္ခု သီလဝါ ဟောတိ။ပေ.။ သမာဒါယ သိက္ခတိ သိက္ခာပဒေသု။ သော ကာမာနံယေဝ နိဗ္ဗိဒါယ ဝိရာဂါယ နိရောဓါယ ပဋိပန္နော ဟောတိ။ သော ဘဝါနံယေဝ နိဗ္ဗိဒါယ ဝိရာဂါယ နိရောဓါယ ပဋိပန္နော ဟောတိ။ သော တဏှာက္ခယာယ ပဋိပန္နော ဟောတိ။ သော လောဘက္ခယာယ ပဋိပန္နော ဟောတိ။ သော ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ အညတရံ ဒေဝနိကာယံ ဥပပဇ္ဇတိ။ သော တတော စုတော အနာဂါမီ ဟောတိ, အနာဂန္တာ ဣတ္ထတ္တံ။ အယံ ဝုစ္စတာဝုသော, ဗဟိဒ္ဓါသံယောဇနော ပုဂ္ဂလော အနာဂါမီ ဟောတိ, အနာဂန္တာ ဣတ္ထတ္တ’’န္တိ။

အထ ခေါ သမ္ဗဟုလာ သမစိတ္တာ ဒေဝတာ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိံသု; ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌံသု။ ဧကမန္တံ ဌိတာ ခေါ တာ ဒေဝတာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ဧသော, ဘန္တေ, အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ပုဗ္ဗာရာမေ မိဂါရမာတုပါသာဒေ ဘိက္ခူနံ အဇ္ဈတ္တသံယောဇနဉ္စ ပုဂ္ဂလံ ဒေသေတိ ဗဟိဒ္ဓါသံယောဇနဉ္စ။ ဟဋ္ဌာ, ဘန္တေ, ပရိသာ။ သာဓု, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ယေနာယသ္မာ သာရိပုတ္တော တေနုပသင်္ကမတု အနုကမ္ပံ ဥပါဒါယာ’’တိ။ အဓိဝါသေသိ ဘဂဝါ တုဏှီဘာဝေန။ အထ ခေါ ဘဂဝါ – သေယျထာပိ နာမ ဗလဝါ ပုရိသော သမိဉ္ဇိတံ [သမ္မိဉ္ဇိတံ (သီ. သျာ. ကံ. ဣ.)] ဝါ ဗာဟံ ပသာရေယျ, ပသာရိတံ ဝါ ဗာဟံ သမိဉ္ဇေယျ , ဧဝမေဝံ – ဇေတဝနေ အန္တရဟိတော ပုဗ္ဗာရာမေ မိဂါရမာတုပါသာဒေ အာယသ္မတော သာရိပုတ္တဿ သမ္မုခေ ပါတုရဟောသိ။ နိသီဒိ ဘဂဝါ ပညတ္တေ အာသနေ။ အာယသ္မာပိ ခေါ သာရိပုတ္တော ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခေါ အာယသ္မန္တံ သာရိပုတ္တံ ဘဂဝါ ဧတဒဝေါစ –

‘‘ဣဓ, သာရိပုတ္တ, သမ္ဗဟုလာ သမစိတ္တာ ဒေဝတာ ယေနာဟံ တေနုပသင်္ကမိံသု; ဥပသင်္ကမိတွာ မံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌံသု။ ဧကမန္တံ ဌိတာ ခေါ, သာရိပုတ္တ, တာ ဒေဝတာ မံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘ဧသော, ဘန္တေ, အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ပုဗ္ဗာရာမေ မိဂါရမာတုပါသာဒေ ဘိက္ခူနံ အဇ္ဈတ္တသံယောဇနဉ္စ ပုဂ္ဂလံ ဒေသေတိ ဗဟိဒ္ဓါသံယောဇနဉ္စ။ ဟဋ္ဌာ, ဘန္တေ, ပရိသာ။ သာဓု, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ယေန အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော တေနုပသင်္ကမတု အနုကမ္ပံ ဥပါဒါယာ’တိ။ တာ ခေါ ပန, သာရိပုတ္တ, ဒေဝတာ ဒသပိ ဟုတွာ ဝီသမ္ပိ ဟုတွာ တိံသမ္ပိ ဟုတွာ စတ္တာလီသမ္ပိ ဟုတွာ ပညာသမ္ပိ ဟုတွာ သဋ္ဌိပိ ဟုတွာ အာရဂ္ဂကောဋိနိတုဒနမတ္တေပိ တိဋ္ဌန္တိ, န စ အညမညံ ဗျာဗာဓေန္တိ [ဗျာဗာဓေန္တီတိ (သဗ္ဗတ္ထ)]။ သိယာ ခေါ ပန [ပန တေ (သီ. သျာ. ကံ. ဣ.)], သာရိပုတ္တ, ဧဝမဿ – ‘တတ္ထ နူန တာသံ ဒေဝတာနံ တထာ စိတ္တံ ဘာဝိတံ ယေန တာ ဒေဝတာ ဒသပိ ဟုတွာ ဝီသမ္ပိ ဟုတွာ တိံသမ္ပိ ဟုတွာ စတ္တာလီသမ္ပိ ဟုတွာ ပညာသမ္ပိ ဟုတွာ သဋ္ဌိပိ ဟုတွာ အာရဂ္ဂကောဋိနိတုဒနမတ္တေပိ တိဋ္ဌန္တိ န စ အညမညံ ဗျာဗာဓေန္တီ’တိ။ န ခေါ ပနေတံ, သာရိပုတ္တ, ဧဝံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ဣဓေဝ ခေါ, သာရိပုတ္တ, တာသံ ဒေဝတာနံ တထာ စိတ္တံ ဘာဝိတံ, ယေန တာ ဒေဝတာ ဒသပိ ဟုတွာ။ပေ.။ န စ အညမညံ ဗျာဗာဓေန္တိ။ တသ္မာတိဟ, သာရိပုတ္တ, ဧဝံ သိက္ခိတဗ္ဗံ – ‘သန္တိန္ဒ္ရိယာ ဘဝိဿာမ သန္တမာနသာ’တိ။ ဧဝဉှိ ဝေါ, သာရိပုတ္တ, သိက္ခိတဗ္ဗံ။ ‘သန္တိန္ဒ္ရိယာနဉှိ ဝေါ, သာရိပုတ္တ, သန္တမာနသာနံ သန္တံယေဝ ကာယကမ္မံ ဘဝိဿတိ သန္တံ ဝစီကမ္မံ သန္တံ မနောကမ္မံ။ သန္တံယေဝ ဥပဟာရံ ဥပဟရိဿာမ သဗြဟ္မစာရီသူ’တိ။ ‘ဧဝဉှိ ဝေါ, သာရိပုတ္တ, သိက္ခိတဗ္ဗံ။ အနဿုံ ခေါ, သာရိပုတ္တ, အညတိတ္ထိယာ ပရိဗ္ဗာဇကာ ယေ ဣမံ ဓမ္မပရိယာယံ နာဿောသု’’’န္တိ။

၃၈. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ အာယသ္မာ မဟာကစ္စာနော ဝရဏာယံ ဝိဟရတိ ဘဒ္ဒသာရိတီရေ [ကဒ္ဒမဒဟတီရေ (သီ. သျာ. ကံ. ဣ.)]။ အထ ခေါ အာရာမဒဏ္ဍော ဗြာဟ္မဏော ယေနာယသ္မာ မဟာကစ္စာနော တေနုပသင်္ကမိ; ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မတာ မဟာကစ္စာနေန သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိ။ သမ္မောဒနီယံ ကထံ သာရဏီယံ ဝီတိသာရေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အာရာမဒဏ္ဍော ဗြာဟ္မဏော အာယသ္မန္တံ မဟာကစ္စာနံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကော နု ခေါ, ဘော ကစ္စာန, ဟေတု ကော ပစ္စယော ယေန ခတ္တိယာပိ ခတ္တိယေဟိ ဝိဝဒန္တိ, ဗြာဟ္မဏာပိ ဗြာဟ္မဏေဟိ ဝိဝဒန္တိ, ဂဟပတိကာပိ ဂဟပတိကေဟိ ဝိဝဒန္တီ’’တိ? ‘‘ကာမရာဂါဘိနိဝေသဝိနိဗန္ဓ [ကာမရာဂဝိနိဝေသဝိနိဗဒ္ဓ (သီ. သျာ. ကံ. ဣ.)] ပလိဂေဓပရိယုဋ္ဌာနဇ္ဈောသာနဟေတု ခေါ, ဗြာဟ္မဏ, ခတ္တိယာပိ ခတ္တိယေဟိ ဝိဝဒန္တိ, ဗြာဟ္မဏာပိ ဗြာဟ္မဏေဟိ ဝိဝဒန္တိ, ဂဟပတိကာပိ ဂဟပတိကေဟိ ဝိဝဒန္တီ’’တိ။

‘‘ကော ပန, ဘော ကစ္စာန, ဟေတု ကော ပစ္စယော ယေန သမဏာပိ သမဏေဟိ ဝိဝဒန္တီ’’တိ? ‘‘ဒိဋ္ဌိရာဂါဘိနိဝေသဝိနိဗန္ဓပလိဂေဓပရိယုဋ္ဌာနဇ္ဈောသာနဟေတု ခေါ, ဗြာဟ္မဏ, သမဏာပိ သမဏေဟိ ဝိဝဒန္တီ’’တိ။

‘‘အတ္ထိ ပန, ဘော ကစ္စာန, ကောစိ လောကသ္မိံ ယော ဣမဉ္စေဝ ကာမရာဂါဘိနိဝေသဝိနိဗန္ဓပလိဂေဓပရိယုဋ္ဌာနဇ္ဈောသာနံ သမတိက္ကန္တော, ဣမဉ္စ ဒိဋ္ဌိရာဂါဘိနိဝေသဝိနိဗန္ဓပလိဂေဓပရိယုဋ္ဌာနဇ္ဈောသာနံ သမတိက္ကန္တော’’တိ? ‘‘အတ္ထိ, ဗြာဟ္မဏ, လောကသ္မိံ ယော ဣမဉ္စေဝ ကာမရာဂါဘိနိဝေသဝိနိဗန္ဓပလိဂေဓပရိယုဋ္ဌာနဇ္ဈောသာနံ သမတိက္ကန္တော, ဣမဉ္စ ဒိဋ္ဌိရာဂါဘိနိဝေသဝိနိဗန္ဓပလိဂေဓပရိယုဋ္ဌာနဇ္ဈောသာနံ သမတိက္ကန္တော’’တိ။

‘‘ကော ပန သော, ဘော ကစ္စာန, လောကသ္မိံ ယော ဣမဉ္စေဝ ကာဂရာဂါဘိနိဝေသဝိနိဗန္ဓပလိဂေဓပရိယုဋ္ဌာနဇ္ဈောသာနံ သမတိက္ကန္တော, ဣမဉ္စ ဒိဋ္ဌိရာဂါဘိနိဝေသဝိနိဗန္ဓပလိဂေဓပရိယုဋ္ဌာနဇ္ဈောသာနံ သမတိက္ကန္တော’’တိ? ‘‘အတ္ထိ, ဗြာဟ္မဏ, ပုရတ္ထိမေသု ဇနပဒေသု သာဝတ္ထီ နာမ နဂရံ။ တတ္ထ သော ဘဂဝါ ဧတရဟိ ဝိဟရတိ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ။ သော ဟိ, ဗြာဟ္မဏ, ဘဂဝါ ဣမဉ္စေဝ ကာမရာဂါဘိနိဝေသဝိနိဗန္ဓပလိဂေဓပရိယုဋ္ဌာနဇ္ဈောသာနံ သမတိက္ကန္တော , ဣမဉ္စ ဒိဋ္ဌိရာဂါဘိနိဝေသဝိနိဗန္ဓပလိဂေဓပရိယုဋ္ဌာနဇ္ဈောသာနံ သမတိက္ကန္တော’’တိ။

ဧဝံ ဝုတ္တေ အာရာမဒဏ္ဍော ဗြာဟ္မဏော ဥဋ္ဌာယာသနာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဒက္ခိဏံ ဇာဏုမဏ္ဍလံ ပထဝိယံ နိဟန္တွာ ယေန ဘဂဝါ တေနဉ္ဇလိံ ပဏာမေတွာ တိက္ခတ္တုံ ဥဒါနံ ဥဒါနေသိ –

‘‘နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ, နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ, နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ။ ယော ဟိ သော ဘဂဝါ ဣမဉ္စေဝ ကာမရာဂါဘိနိဝေသဝိနိဗန္ဓပလိဂေဓပရိယုဋ္ဌာနဇ္ဈောသာနံ သမတိက္ကန္တော, ဣမဉ္စ ဒိဋ္ဌိရာဂါဘိနိဝေသဝိနိဗန္ဓပလိဂေဓပရိယုဋ္ဌာနဇ္ဈောသာနံ သမတိက္ကန္တော’’တိ။

‘‘အဘိက္ကန္တံ, ဘော ကစ္စာန, အဘိက္ကန္တံ, ဘော ကစ္စာန! သေယျထာပိ, ဘော ကစ္စာန, နိက္ကုဇ္ဇိတံ ဝါ ဥက္ကုဇ္ဇေယျ, ပဋိစ္ဆန္နံ ဝါ ဝိဝရေယျ, မူဠှဿ ဝါ မဂ္ဂံ အာစိက္ခေယျ, အန္ဓကာရေ ဝါ တေလပဇ္ဇောတံ ဓါရေယျ – ‘စက္ခုမန္တော ရူပါနိ ဒက္ခန္တီ’တိ, ဧဝမေဝံ ဘောတာ ကစ္စာနေန အနေကပရိယာယေန ဓမ္မော ပကာသိတော။ ဧသာဟံ, ဘော ကစ္စာန, တံ ဘဝန္တံ ဂေါတမံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ ဓမ္မဉ္စ ဘိက္ခုသံဃဉ္စ။ ဥပါသကံ မံ ဘဝံ ကစ္စာနော ဓါရေတု အဇ္ဇတဂ္ဂေ ပါဏုပေတံ သရဏံ ဂတ’’န္တိ။

၃၉. ဧကံ သမယံ အာယသ္မာ မဟာကစ္စာနော မဓုရာယံ ဝိဟရတိ ဂုန္ဒာဝနေ။ အထ ခေါ ကန္ဒရာယနော [ကဏ္ဍရာယနော (သီ. သျာ. ကံ. ဣ.)] ဗြာဟ္မဏော ယေနာယသ္မာ မဟာကစ္စာနော တေနုပသင်္ကမိ; ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မတာ မဟာကစ္စာနေန သဒ္ဓိံ။ပေ.။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ ကန္ဒရာယနော ဗြာဟ္မဏော အာယသ္မန္တံ မဟာကစ္စာနံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘သုတံ မေတံ, ဘော ကစ္စာန, ‘န သမဏော ကစ္စာနော ဗြာဟ္မဏေ ဇိဏ္ဏေ ဝုဒ္ဓေ မဟလ္လကေ အဒ္ဓဂတေ ဝယောအနုပ္ပတ္တေ အဘိဝါဒေတိ ဝါ ပစ္စုဋ္ဌေတိ ဝါ အာသနေန ဝါ နိမန္တေတီ’တိ။ တယိဒံ, ဘော ကစ္စာန, တထေဝ? န ဟိ ဘဝံ ကစ္စာနော ဗြာဟ္မဏေ ဇိဏ္ဏေ ဝုဒ္ဓေ မဟလ္လကေ အဒ္ဓဂတေ ဝယောအနုပ္ပတ္တေ အဘိဝါဒေတိ ဝါ ပစ္စုဋ္ဌေတိ ဝါ အာသနေန ဝါ နိမန္တေတိ။ တယိဒံ, ဘော ကစ္စာန, န သမ္ပန္နမေဝါ’’တိ။

‘‘အတ္ထိ, ဗြာဟ္မဏ, တေန ဘဂဝတာ ဇာနတာ ပဿတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဝုဒ္ဓဘူမိ စ အက္ခာတာ ဒဟရဘူမိ စ။ ဝုဒ္ဓေါ စေပိ, ဗြာဟ္မဏ, ဟောတိ အာသီတိကော ဝါ နာဝုတိကော ဝါ ဝဿသတိကော ဝါ ဇာတိယာ, သော စ ကာမေ ပရိဘုဉ္ဇတိ ကာမမဇ္ဈာဝသတိ ကာမပရိဠာဟေန ပရိဍယှတိ ကာမဝိတက္ကေဟိ ခဇ္ဇတိ ကာမပရိယေသနာယ ဥဿုကော။ အထ ခေါ သော ဗာလော န ထေရောတွေဝ သင္ခ္ယံ ဂစ္ဆတိ။ ဒဟရော စေပိ, ဗြာဟ္မဏ, ဟောတိ ယုဝါ သုသုကာဠကေသော ဘဒြေန ယောဗ္ဗနေန သမန္နာဂတော ပဌမေန ဝယသာ ။ သော စ န ကာမေ ပရိဘုဉ္ဇတိ န ကာမမဇ္ဈာဝသတိ, န ကာမပရိဠာဟေန ပရိဍယှတိ, န ကာမဝိတက္ကေဟိ ခဇ္ဇတိ, န ကာမပရိယေသနာယ ဥဿုကော။ အထ ခေါ သော ပဏ္ဍိတော ထေရောတွေဝ သင္ခ္ယံ ဂစ္ဆတီ’’တိ။

ဧဝံ ဝုတ္တေ ကန္ဒရာယနော ဗြာဟ္မဏော ဥဋ္ဌာယာသနာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဒဟရာနံ သတံ [သုဒံ (သီ. သျာ. ကံ. ဣ.)] ဘိက္ခူနံ ပါဒေ သိရသာ ဝန္ဒတိ – ‘‘ဝုဒ္ဓါ ဘဝန္တော, ဝုဒ္ဓဘူမိယံ ဌိတာ။ ဒဟရာ မယံ, ဒဟရဘူမိယံ ဌိတာ’’တိ။

‘‘အဘိက္ကန္တံ, ဘော ကစ္စာန။ပေ.။ ဥပါသကံ မံ ဘဝံ ကစ္စာနော ဓါရေတု အဇ္ဇတဂ္ဂေ ပါဏုပေတံ သရဏံ ဂတ’’န္တိ။

၄၀. ‘‘ယသ္မိံ, ဘိက္ခဝေ, သမယေ စောရာ ဗလဝန္တော ဟောန္တိ, ရာဇာနော တသ္မိံ သမယေ ဒုဗ္ဗလာ ဟောန္တိ။ တသ္မိံ, ဘိက္ခဝေ, သမယေ ရညော န ဖာသု ဟောတိ အတိယာတုံ ဝါ နိယျာတုံ ဝါ ပစ္စန္တိမေ ဝါ ဇနပဒေ အနုသညာတုံ။ ဗြာဟ္မဏဂဟပတိကာနမ္ပိ တသ္မိံ သမယေ န ဖာသု ဟောတိ အတိယာတုံ ဝါ နိယျာတုံ ဝါ ဗာဟိရာနိ ဝါ ကမ္မန္တာနိ ပဋိဝေက္ခိတုံ။ ဧဝမေဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ယသ္မိံ သမယေ ပါပဘိက္ခူ ဗလဝန္တော ဟောန္တိ, ပေသလာ ဘိက္ခူ တသ္မိံ သမယေ ဒုဗ္ဗလာ ဟောန္တိ။ တသ္မိံ, ဘိက္ခဝေ, သမယေ ပေသလာ ဘိက္ခူ တုဏှီဘူတာ တုဏှီဘူတာဝ သံဃမဇ္ဈေ သင်္ကသာယန္တိ [သင်္ကမ္မ ဈာယန္တိ (က.), သဉ္စာယန္တိ (သီ. အဋ္ဌ.)] ပစ္စန္တိမေ ဝါ ဇနပဒေ အစ္ဆန္တိ [ဘဇန္တိ (သီ. သျာ. ကံ. ဣ.)]။ တယိဒံ, ဘိက္ခဝေ, ဟောတိ ဗဟုဇနာဟိတာယ ဗဟုဇနာသုခါယ, ဗဟုနော ဇနဿ အနတ္ထာယ အဟိတာယ ဒုက္ခာယ ဒေဝမနုဿာနံ။

‘‘ယသ္မိံ , ဘိက္ခဝေ, သမယေ ရာဇာနော ဗလဝန္တော ဟောန္တိ, စောရာ တသ္မိံ သမယေ ဒုဗ္ဗလာ ဟောန္တိ။ တသ္မိံ, ဘိက္ခဝေ, သမယေ ရညော ဖာသု ဟောတိ အတိယာတုံ ဝါ နိယျာတုံ ဝါ ပစ္စန္တိမေ ဝါ ဇနပဒေ အနုသညာတုံ။ ဗြာဟ္မဏဂဟပတိကာနမ္ပိ တသ္မိံ သမယေ ဖာသု ဟောတိ အတိယာတုံ ဝါ နိယျာတုံ ဝါ ဗာဟိရာနိ ဝါ ကမ္မန္တာနိ ပဋိဝေက္ခိတုံ။ ဧဝမေဝံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ယသ္မိံ သမယေ ပေသလာ ဘိက္ခူ ဗလဝန္တော ဟောန္တိ, ပါပဘိက္ခူ တသ္မိံ သမယေ ဒုဗ္ဗလာ ဟောန္တိ။ တသ္မိံ, ဘိက္ခဝေ, သမယေ ပါပဘိက္ခူ တုဏှီဘူတာ တုဏှီဘူတာဝ သံဃမဇ္ဈေ သင်္ကသာယန္တိ, ယေန ဝါ ပန တေန ပက္ကမန္တိ [ပပတန္တိ (သီ. သျာ. ကံ. ဣ.)]။ တယိဒံ, ဘိက္ခဝေ, ဟောတိ ဗဟုဇနဟိတာယ ဗဟုဇနသုခါယ, ဗဟုနော ဇနဿ အတ္ထာယ ဟိတာယ သုခါယ ဒေဝမနုဿာန’’န္တိ။

၄၁. ‘‘ဒွိန္နာဟံ , ဘိက္ခဝေ, မိစ္ဆာပဋိပတ္တိံ န ဝဏ္ဏေမိ, ဂိဟိဿ ဝါ ပဗ္ဗဇိတဿ ဝါ။ ဂိဟီ ဝါ, ဘိက္ခဝေ, ပဗ္ဗဇိတော ဝါ မိစ္ဆာပဋိပန္နော မိစ္ဆာပဋိပတ္တာဓိကရဏဟေတု န အာရာဓကော ဟောတိ ဉာယံ ဓမ္မံ ကုသလံ။

‘‘ဒွိန္နာဟံ, ဘိက္ခဝေ, သမ္မာပဋိပတ္တိံ ဝဏ္ဏေမိ, ဂိဟိဿ ဝါ ပဗ္ဗဇိတဿ ဝါ။ ဂိဟီ ဝါ, ဘိက္ခဝေ, ပဗ္ဗဇိတော ဝါ သမ္မာပဋိပန္နော သမ္မာပဋိပတ္တာဓိကရဏဟေတု အာရာဓကော ဟောတိ ဉာယံ ဓမ္မံ ကုသလ’’န္တိ။

၄၂. ‘‘ယေ တေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ဒုဂ္ဂဟိတေဟိ သုတ္တန္တေဟိ ဗျဉ္ဇနပ္ပတိရူပကေဟိ အတ္ထဉ္စ ဓမ္မဉ္စ ပဋိဝါဟန္တိ တေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ဗဟုဇနာဟိတာယ ပဋိပန္နာ ဗဟုဇနာသုခါယ, ဗဟုနော ဇနဿ အနတ္ထာယ အဟိတာယ ဒုက္ခာယ ဒေဝမနုဿာနံ။ ဗဟုဉ္စ တေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ အပုညံ ပသဝန္တိ, တေ စိမံ သဒ္ဓမ္မံ အန္တရဓါပေန္တိ။

‘‘ယေ တေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ သုဂ္ဂဟိတေဟိ သုတ္တန္တေဟိ ဗျဉ္ဇနပ္ပတိရူပကေဟိ အတ္ထဉ္စ ဓမ္မဉ္စ အနုလောမေန္တိ တေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ဗဟုဇနဟိတာယ ပဋိပန္နာ ဗဟုဇနသုခါယ, ဗဟုနော ဇနဿ အတ္ထာယ ဟိတာယ သုခါယ ဒေဝမနုဿာနံ။ ဗဟုဉ္စ တေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ပုညံ ပသဝန္တိ, တေ စိမံ သဒ္ဓမ္မံ ဌပေန္တီ’’တိ။

သမစိတ္တဝဂ္ဂေါ စတုတ္ထော။