၉. အာဋာနာဋိယသုတ္တံ
ပဌမဘာဏဝါရော
၂၇၅. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ ရာဇဂဟေ ဝိဟရတိ ဂိဇ္ဈကူဋေ ပဗ္ဗတေ။ အထ ခေါ စတ္တာရော မဟာရာဇာ [မဟာရာဇာနော (က.)] မဟတိယာ စ ယက္ခသေနာယ မဟတိယာ စ ဂန္ဓဗ္ဗသေနာယ မဟတိယာ စ ကုမ္ဘဏ္ဍသေနာယ မဟတိယာ စ နာဂသေနာယ စတုဒ္ဒိသံ ရက္ခံ ဌပေတွာ စတုဒ္ဒိသံ ဂုမ္ဗံ ဌပေတွာ စတုဒ္ဒိသံ ဩဝရဏံ ဌပေတွာ အဘိက္ကန္တာယ ရတ္တိယာ အဘိက္ကန္တဝဏ္ဏာ ကေဝလကပ္ပံ ဂိဇ္ဈကူဋံ ပဗ္ဗတံ ဩဘာသေတွာ [ဂိဇ္ဈကူဋံ ဩဘာသေတွာ (သီ. သျာ. ဣ.)] ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိံသု; ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။ တေပိ ခေါ ယက္ခာ အပ္ပေကစ္စေ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု, အပ္ပေကစ္စေ ဘဂဝတာ သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိံသု, သမ္မောဒနီယံ ကထံ သာရဏီယံ ဝီတိသာရေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု, အပ္ပေကစ္စေ ယေန ဘဂဝါ တေနဉ္ဇလိံ ပဏာမေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု, အပ္ပေကစ္စေ နာမဂေါတ္တံ သာဝေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု, အပ္ပေကစ္စေ တုဏှီဘူတာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။
၂၇၆. ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ ဝေဿဝဏော မဟာရာဇာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘သန္တိ ဟိ, ဘန္တေ, ဥဠာရာ ယက္ခာ ဘဂဝတော အပ္ပသန္နာ။ သန္တိ ဟိ, ဘန္တေ, ဥဠာရာ ယက္ခာ ဘဂဝတော ပသန္နာ။ သန္တိ ဟိ , ဘန္တေ, မဇ္ဈိမာ ယက္ခာ ဘဂဝတော အပ္ပသန္နာ။ သန္တိ ဟိ, ဘန္တေ, မဇ္ဈိမာ ယက္ခာ ဘဂဝတော ပသန္နာ။ သန္တိ ဟိ, ဘန္တေ, နီစာ ယက္ခာ ဘဂဝတော အပ္ပသန္နာ။ သန္တိ ဟိ, ဘန္တေ, နီစာ ယက္ခာ ဘဂဝတော ပသန္နာ။ ယေဘုယျေန ခေါ ပန, ဘန္တေ, ယက္ခာ အပ္ပသန္နာယေဝ ဘဂဝတော။ တံ ကိဿ ဟေတု? ဘဂဝါ ဟိ, ဘန္တေ, ပါဏာတိပါတာ ဝေရမဏိယာ ဓမ္မံ ဒေသေတိ, အဒိန္နာဒါနာ ဝေရမဏိယာ ဓမ္မံ ဒေသေတိ, ကာမေသုမိစ္ဆာစာရာ ဝေရမဏိယာ ဓမ္မံ ဒေသေတိ, မုသာဝါဒါ ဝေရမဏိယာ ဓမ္မံ ဒေသေတိ, သုရာမေရယမဇ္ဇပ္ပမာဒဋ္ဌာနာ ဝေရမဏိယာ ဓမ္မံ ဒေသေတိ။ ယေဘုယျေန ခေါ ပန, ဘန္တေ, ယက္ခာ အပ္ပဋိဝိရတာယေဝ ပါဏာတိပါတာ, အပ္ပဋိဝိရတာ အဒိန္နာဒါနာ, အပ္ပဋိဝိရတာ ကာမေသုမိစ္ဆာစာရာ, အပ္ပဋိဝိရတာ မုသာဝါဒါ, အပ္ပဋိဝိရတာ သုရာမေရယမဇ္ဇပ္ပမာဒဋ္ဌာနာ ။ တေသံ တံ ဟောတိ အပ္ပိယံ အမနာပံ။ သန္တိ ဟိ, ဘန္တေ, ဘဂဝတော သာဝကာ အရညဝနပတ္ထာနိ ပန္တာနိ သေနာသနာနိ ပဋိသေဝန္တိ အပ္ပသဒ္ဒါနိ အပ္ပနိဂ္ဃောသာနိ ဝိဇနဝါတာနိ မနုဿရာဟဿေယျကာနိ [မနုဿရာဟသေယျကာနိ (သီ. သျာ. ဣ.)] ပဋိသလ္လာနသာရုပ္ပါနိ။ တတ္ထ သန္တိ ဥဠာရာ ယက္ခာ နိဝါသိနော, ယေ ဣမသ္မိံ ဘဂဝတော ပါဝစနေ အပ္ပသန္နာ။ တေသံ ပသာဒါယ ဥဂ္ဂဏှာတု, ဘန္တေ, ဘဂဝါ အာဋာနာဋိယံ ရက္ခံ ဘိက္ခူနံ ဘိက္ခုနီနံ ဥပါသကာနံ ဥပါသိကာနံ ဂုတ္တိယာ ရက္ခာယ အဝိဟိံသာယ ဖာသုဝိဟာရာယာ’’တိ။ အဓိဝါသေသိ ဘဂဝါ တုဏှီဘာဝေန။
အထ ခေါ ဝေဿဝဏော မဟာရာဇာ ဘဂဝတော အဓိဝါသနံ ဝိဒိတွာ တာယံ ဝေလာယံ ဣမံ အာဋာနာဋိယံ ရက္ခံ အဘာသိ –
၂၇၇. ‘‘ဝိပဿိဿ စ [ဣမေ စကာရာ ပေါရာဏပေါတ္ထကေသု နတ္ထိ] နမတ္ထု, စက္ခုမန္တဿ သိရီမတော။
သိခိဿပိ စ [ဣမေ စကာရာ ပေါရာဏပေါတ္ထကေသု နတ္ထိ] နမတ္ထု၊ သဗ္ဗဘူတာနုကမ္ပိနော။
‘‘ဝေဿဘုဿ စ [ဣမေ စကာရာ ပေါရာဏပေါတ္ထကေသု နတ္ထိ] နမတ္ထု၊ နှာတကဿ တပဿိနော။
နမတ္ထု ကကုသန္ဓဿ၊ မာရသေနာပမဒ္ဒိနော။
‘‘ကောဏာဂမနဿ နမတ္ထု၊ ဗြာဟ္မဏဿ ဝုသီမတော။
ကဿပဿ စ [ဣမေ စကာရာ ပေါရာဏပေါတ္ထကေသု နတ္ထိ] နမတ္ထု၊ ဝိပ္ပမုတ္တဿ သဗ္ဗဓိ။
‘‘အင္ဂီရသဿ နမတ္ထု၊ သကျပုတ္တဿ သိရီမတော။
ယော ဣမံ ဓမ္မံ ဒေသေသိ [ဓမ္မမဒေသေသိ (သီ. သျာ. ဣ.)၊ ဓမ္မံ ဒေသေတိ (?)]၊ သဗ္ဗဒုက္ခာပနူဒနံ။
‘‘ယေ စာပိ နိဗ္ဗုတာ လောကေ၊ ယထာဘူတံ ဝိပဿိသုံ။
တေ ဇနာ အပိသုဏာထ [အပိသုဏာ (သီ. သျာ. ဣ.)]၊ မဟန္တာ ဝီတသာရဒါ။
‘‘ဟိတံ ဒေဝမနုဿာနံ၊ ယံ နမဿန္တိ ဂေါတမံ။
ဝိဇ္ဇာစရဏသမ္ပန္နံ၊ မဟန္တံ ဝီတသာရဒံ။
၂၇၈. ‘‘ယတော ဥဂ္ဂစ္ဆတိ သူရိယော [သုရိယော (သီ. သျာ. ဣ.)], အာဒိစ္စော မဏ္ဍလီ မဟာ။
ယဿ စုဂ္ဂစ္ဆမာနဿ၊ သံဝရီပိ နိရုဇ္ဈတိ။
ယဿ စုဂ္ဂတေ သူရိယေ၊ ‘ဒိဝသော’တိ ပဝုစ္စတိ။
‘‘ရဟဒေါပိ တတ္ထ ဂမ္ဘီရော၊ သမုဒ္ဒေါ သရိတောဒကော။
ဧဝံ တံ တတ္ထ ဇာနန္တိ၊ ‘သမုဒ္ဒေါ သရိတောဒကော’။
‘‘ဣတော ‘သာ ပုရိမာ ဒိသာ’၊ ဣတိ နံ အာစိက္ခတီ ဇနော။
ယံ ဒိသံ အဘိပါလေတိ၊ မဟာရာဇာ ယသဿိ သော။
‘‘ဂန္ဓဗ္ဗာနံ အဓိပတိ [အာဓိပတိ (သီ. သျာ. ဣ.) ဧဝမုပရိပိ]၊ ‘ဓတရဋ္ဌော’တိ နာမသော။
ရမတီ နစ္စဂီတေဟိ၊ ဂန္ဓဗ္ဗေဟိ ပုရက္ခတော။
‘‘ပုတ္တာပိ တဿ ဗဟဝေါ၊ ဧကနာမာတိ မေ သုတံ။
အသီတိ ဒသ ဧကော စ၊ ဣန္ဒနာမာ မဟဗ္ဗလာ။
တေ စာပိ ဗုဒ္ဓံ ဒိသွာန၊ ဗုဒ္ဓံ အာဒိစ္စဗန္ဓုနံ။
ဒူရတောဝ နမဿန္တိ၊ မဟန္တံ ဝီတသာရဒံ။
‘‘နမော တေ ပုရိသာဇည၊ နမော တေ ပုရိသုတ္တမ။
ကုသလေန သမေက္ခသိ၊ အမနုဿာပိ တံ ဝန္ဒန္တိ။
သုတံ နေတံ အဘိဏှသော၊ တသ္မာ ဧဝံ ဝဒေမသေ။
‘‘‘ဇိနံ ဝန္ဒထ ဂေါတမံ၊ ဇိနံ ဝန္ဒာမ ဂေါတမံ။
ဝိဇ္ဇာစရဏသမ္ပန္နံ၊ ဗုဒ္ဓံ ဝန္ဒာမ ဂေါတမံ’။
၂၇၉. ‘‘ယေန ပေတာ ပဝုစ္စန္တိ, ပိသုဏာ ပိဋ္ဌိမံသိကာ။
ပါဏာတိပါတိနော လုဒ္ဒါ [လုဒ္ဓါ (ဣ. က.)]၊ စောရာ နေကတိကာ ဇနာ။
‘‘ဣတော ‘သာ ဒက္ခိဏာ ဒိသာ’၊ ဣတိ နံ အာစိက္ခတီ ဇနော။
ယံ ဒိသံ အဘိပါလေတိ၊ မဟာရာဇာ ယသဿိ သော။
‘‘ကုမ္ဘဏ္ဍာနံ အဓိပတိ၊ ‘ဝိရူဠ္ဟော’ ဣတိ နာမသော။
ရမတီ နစ္စဂီတေဟိ၊ ကုမ္ဘဏ္ဍေဟိ ပုရက္ခတော။
‘‘ပုတ္တာပိ တဿ ဗဟဝေါ၊ ဧကနာမာတိ မေ သုတံ။
အသီတိ ဒသ ဧကော စ၊ ဣန္ဒနာမာ မဟဗ္ဗလာ။
တေ စာပိ ဗုဒ္ဓံ ဒိသွာန၊ ဗုဒ္ဓံ အာဒိစ္စဗန္ဓုနံ။
ဒူရတောဝ နမဿန္တိ၊ မဟန္တံ ဝီတသာရဒံ။
‘‘နမော တေ ပုရိသာဇည၊ နမော တေ ပုရိသုတ္တမ။
ကုသလေန သမေက္ခသိ၊ အမနုဿာပိ တံ ဝန္ဒန္တိ။
သုတံ နေတံ အဘိဏှသော၊ တသ္မာ ဧဝံ ဝဒေမသေ။
‘‘‘ဇိနံ ဝန္ဒထ ဂေါတမံ၊ ဇိနံ ဝန္ဒာမ ဂေါတမံ။
ဝိဇ္ဇာစရဏသမ္ပန္နံ၊ ဗုဒ္ဓံ ဝန္ဒာမ ဂေါတမံ’။
၂၈၀. ‘‘ယတ္ထ စောဂ္ဂစ္ဆတိ သူရိယော, အာဒိစ္စော မဏ္ဍလီ မဟာ။
ယဿ စောဂ္ဂစ္ဆမာနဿ၊ ဒိဝသောပိ နိရုဇ္ဈတိ။
ယဿ စောဂ္ဂတေ သူရိယေ၊ ‘သံဝရီ’တိ ပဝုစ္စတိ။
‘‘ရဟဒေါပိ တတ္ထ ဂမ္ဘီရော၊ သမုဒ္ဒေါ သရိတောဒကော။
ဧဝံ တံ တတ္ထ ဇာနန္တိ၊ ‘သမုဒ္ဒေါ သရိတောဒကော’။
‘‘ဣတော ‘သာ ပစ္ဆိမာ ဒိသာ’၊ ဣတိ နံ အာစိက္ခတီ ဇနော။
ယံ ဒိသံ အဘိပါလေတိ၊ မဟာရာဇာ ယသဿိ သော။
‘‘နာဂါနဉ္စ အဓိပတိ၊ ‘ဝိရူပက္ခော’တိ နာမသော။
ရမတီ နစ္စဂီတေဟိ၊ နာဂေဟေဝ ပုရက္ခတော။
‘‘ပုတ္တာပိ တဿ ဗဟဝေါ၊ ဧကနာမာတိ မေ သုတံ။
အသီတိ ဒသ ဧကော စ၊ ဣန္ဒနာမာ မဟဗ္ဗလာ။
တေ စာပိ ဗုဒ္ဓံ ဒိသွာန၊ ဗုဒ္ဓံ အာဒိစ္စဗန္ဓုနံ။
ဒူရတောဝ နမဿန္တိ၊ မဟန္တံ ဝီတသာရဒံ။
‘‘နမော တေ ပုရိသာဇည၊ နမော တေ ပုရိသုတ္တမ။
ကုသလေန သမေက္ခသိ၊ အမနုဿာပိ တံ ဝန္ဒန္တိ။
သုတံ နေတံ အဘိဏှသော၊ တသ္မာ ဧဝံ ဝဒေမသေ။
‘‘‘ဇိနံ ဝန္ဒထ ဂေါတမံ၊ ဇိနံ ဝန္ဒာမ ဂေါတမံ။
ဝိဇ္ဇာစရဏသမ္ပန္နံ၊ ဗုဒ္ဓံ ဝန္ဒာမ ဂေါတမံ’။
၂၈၁. ‘‘ယေန ဥတ္တရကုရုဝ္ဟော [ဥတ္တရကုရူ ရမ္မာ (သီ. သျာ. ဣ.)], မဟာနေရု သုဒဿနော။
မနုဿာ တတ္ထ ဇာယန္တိ၊ အမမာ အပရိဂ္ဂဟာ။
‘‘န တေ ဗီဇံ ပဝပန္တိ၊ နပိ နီယန္တိ နင်္ဂလာ။
အကဋ္ဌပါကိမံ သာလိံ၊ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ မာနုသာ။
‘‘အကဏံ အထုသံ သုဒ္ဓံ၊ သုဂန္ဓံ တဏ္ဍုလပ္ဖလံ။
တုဏ္ဍိကီရေ ပစိတွာန၊ တတော ဘုဉ္ဇန္တိ ဘောဇနံ။
‘‘ဂါဝိံ ဧကခုရံ ကတွာ၊ အနုယန္တိ ဒိသောဒိသံ။
ပသုံ ဧကခုရံ ကတွာ၊ အနုယန္တိ ဒိသောဒိသံ။
‘‘ဣတ္ထိံ ဝါ ဝါဟနံ [ဣတ္ထီ-ဝါဟနံ (သီ. ဣ.)၊ ဣတ္ထီံ ဝါဟနံ (သျာ.)] ကတွာ၊ အနုယန္တိ ဒိသောဒိသံ။
ပုရိသံ ဝါဟနံ ကတွာ၊ အနုယန္တိ ဒိသောဒိသံ။
‘‘ကုမာရိံ ဝါဟနံ ကတွာ၊ အနုယန္တိ ဒိသောဒိသံ။
ကုမာရံ ဝါဟနံ ကတွာ၊ အနုယန္တိ ဒိသောဒိသံ။
‘‘တေ ယာနေ အဘိရုဟိတွာ၊
သဗ္ဗာ ဒိသာ အနုပရိယာယန္တိ [အနုပရိယန္တိ (သျာ.)]။
ပစာရာ တဿ ရာဇိနော။
‘‘ဟတ္ထိယာနံ အဿယာနံ၊ ဒိဗ္ဗံ ယာနံ ဥပဋ္ဌိတံ။
ပါသာဒါ သိဝိကာ စေဝ၊ မဟာရာဇဿ ယသဿိနော။
‘‘တဿ စ နဂရာ အဟု၊
အန္တလိက္ခေ သုမာပိတာ။
အာဋာနာဋာ ကုသိနာဋာ ပရကုသိနာဋာ၊
နာဋသုရိယာ [နာဋပုရိယာ (သီ. ဣ.)၊ နာဋပရိယာ (သျာ.)] ပရကုသိဋနာဋာ။
‘‘ဥတ္တရေန ကသိဝန္တော [ကပိဝန္တော (သီ. သျာ. ဣ)]၊
ဇနောဃမပရေန စ။
နဝနဝုတိယော အမ္ဗရအမ္ဗရဝတိယော၊
အာဠကမန္ဒာ နာမ ရာဇဓါနီ။
‘‘ကုဝေရဿ ခေါ ပန၊ မာရိသ၊ မဟာရာဇဿ ဝိသာဏာ နာမ ရာဇဓါနီ။
တသ္မာ ကုဝေရော မဟာရာဇာ၊ ‘ဝေဿဝဏော’တိ ပဝုစ္စတိ။
‘‘ပစ္စေသန္တော ပကာသေန္တိ၊ တတောလာ တတ္တလာ တတောတလာ။
ဩဇသိ တေဇသိ တတောဇသီ၊ သူရော ရာဇာ အရိဋ္ဌော နေမိ။
‘‘ရဟဒေါပိ တတ္ထ ဓရဏီ နာမ၊ ယတော မေဃာ ပဝဿန္တိ။
ဝဿာ ယတော ပတာယန္တိ၊ သဘာပိ တတ္ထ သာလဝတီ [ဘဂလဝတီ (သီ. သျာ. ဣ.)] နာမ။
‘‘ယတ္ထ ယက္ခာ ပယိရုပါသန္တိ၊ တတ္ထ နိစ္စဖလာ ရုက္ခာ။
နာနာ ဒိဇဂဏာ ယုတာ၊ မယူရကောဉ္စာဘိရုဒါ။
ကောကိလာဒီဟိ ဝဂ္ဂုဟိ။
‘‘ဇီဝဉ္ဇီဝကသဒ္ဒေတ္ထ၊ အထော ဩဋ္ဌဝစိတ္တကာ။
ကုက္ကုဋကာ [ကုကုတ္ထကာ (သီ. ဣ.)] ကုဠီရကာ၊ ဝနေ ပေါက္ခရသာတကာ။
‘‘သုကသာဠိကသဒ္ဒေတ္ထ၊ ဒဏ္ဍမာဏဝကာနိ စ။
သောဘတိ သဗ္ဗကာလံ သာ၊ ကုဝေရနဠိနီ သဒါ။
‘‘ဣတော ‘သာ ဥတ္တရာ ဒိသာ’၊ ဣတိ နံ အာစိက္ခတီ ဇနော။
ယံ ဒိသံ အဘိပါလေတိ၊ မဟာရာဇာ ယသဿိ သော။
‘‘ယက္ခာနဉ္စ အဓိပတိ၊ ‘ကုဝေရော’ ဣတိ နာမသော။
ရမတီ နစ္စဂီတေဟိ၊ ယက္ခေဟေဝ ပုရက္ခတော။
‘‘ပုတ္တာပိ တဿ ဗဟဝေါ၊ ဧကနာမာတိ မေ သုတံ။
အသီတိ ဒသ ဧကော စ၊ ဣန္ဒနာမာ မဟဗ္ဗလာ။
‘‘တေ စာပိ ဗုဒ္ဓံ ဒိသွာန၊ ဗုဒ္ဓံ အာဒိစ္စဗန္ဓုနံ။
ဒူရတောဝ နမဿန္တိ၊ မဟန္တံ ဝီတသာရဒံ။
‘‘နမော တေ ပုရိသာဇည၊ နမော တေ ပုရိသုတ္တမ။
ကုသလေန သမေက္ခသိ၊ အမနုဿာပိ တံ ဝန္ဒန္တိ။
သုတံ နေတံ အဘိဏှသော၊ တသ္မာ ဧဝံ ဝဒေမသေ။
‘‘‘ဇိနံ ဝန္ဒထ ဂေါတမံ၊ ဇိနံ ဝန္ဒာမ ဂေါတမံ။
ဝိဇ္ဇာစရဏသမ္ပန္နံ၊ ဗုဒ္ဓံ ဝန္ဒာမ ဂေါတမ’’’န္တိ။
‘‘အယံ ခေါ သာ, မာရိသ, အာဋာနာဋိယာ ရက္ခာ ဘိက္ခူနံ ဘိက္ခုနီနံ ဥပါသကာနံ ဥပါသိကာနံ ဂုတ္တိယာ ရက္ခာယ အဝိဟိံသာယ ဖာသုဝိဟာရာယ။
၂၈၂. ‘‘ယဿ ကဿစိ, မာရိသ, ဘိက္ခုဿ ဝါ ဘိက္ခုနိယာ ဝါ ဥပါသကဿ ဝါ ဥပါသိကာယ ဝါ အယံ အာဋာနာဋိယာ ရက္ခာ သုဂ္ဂဟိတာ ဘဝိဿတိ သမတ္တာ ပရိယာပုတာ [ပရိယာပုဋာ (က.)]။ တံ စေ အမနုဿော ယက္ခော ဝါ ယက္ခိနီ ဝါ ယက္ခပေါတကော ဝါ ယက္ခပေါတိကာ ဝါ ယက္ခမဟာမတ္တော ဝါ ယက္ခပါရိသဇ္ဇော ဝါ ယက္ခပစာရော ဝါ, ဂန္ဓဗ္ဗော ဝါ ဂန္ဓဗ္ဗီ ဝါ ဂန္ဓဗ္ဗပေါတကော ဝါ ဂန္ဓဗ္ဗပေါတိကာ ဝါ ဂန္ဓဗ္ဗမဟာမတ္တော ဝါ ဂန္ဓဗ္ဗပါရိသဇ္ဇော ဝါ ဂန္ဓဗ္ဗပစာရော ဝါ, ကုမ္ဘဏ္ဍော ဝါ ကုမ္ဘဏ္ဍီ ဝါ ကုမ္ဘဏ္ဍပေါတကော ဝါ ကုမ္ဘဏ္ဍပေါတိကာ ဝါ ကုမ္ဘဏ္ဍမဟာမတ္တော ဝါ ကုမ္ဘဏ္ဍပါရိသဇ္ဇော ဝါ ကုမ္ဘဏ္ဍပစာရော ဝါ, နာဂေါ ဝါ နာဂီ ဝါ နာဂပေါတကော ဝါ နာဂပေါတိကာ ဝါ နာဂမဟာမတ္တော ဝါ နာဂပါရိသဇ္ဇော ဝါ နာဂပစာရော ဝါ, ပဒုဋ္ဌစိတ္တော ဘိက္ခုံ ဝါ ဘိက္ခုနိံ ဝါ ဥပါသကံ ဝါ ဥပါသိကံ ဝါ ဂစ္ဆန္တံ ဝါ အနုဂစ္ဆေယျ, ဌိတံ ဝါ ဥပတိဋ္ဌေယျ, နိသိန္နံ ဝါ ဥပနိသီဒေယျ, နိပန္နံ ဝါ ဥပနိပဇ္ဇေယျ။ န မေ သော, မာရိသ, အမနုဿော လဘေယျ ဂါမေသု ဝါ နိဂမေသု ဝါ သက္ကာရံ ဝါ ဂရုကာရံ ဝါ။ န မေ သော, မာရိသ, အမနုဿော လဘေယျ အာဠကမန္ဒာယ နာမ ရာဇဓါနိယာ ဝတ္ထုံ ဝါ ဝါသံ ဝါ။ န မေ သော, မာရိသ, အမနုဿော လဘေယျ ယက္ခာနံ သမိတိံ ဂန္တုံ။ အပိဿု နံ, မာရိသ, အမနုဿာ အနာဝယှမ္ပိ နံ ကရေယျုံ အဝိဝယှံ။ အပိဿု နံ, မာရိသ, အမနုဿာ အတ္တာဟိပိ ပရိပုဏ္ဏာဟိ ပရိဘာသာဟိ ပရိဘာသေယျုံ။ အပိဿု နံ, မာရိသ, အမနုဿာ ရိတ္တံပိဿ ပတ္တံ သီသေ နိက္ကုဇ္ဇေယျုံ။ အပိဿု နံ, မာရိသ, အမနုဿာ သတ္တဓါပိဿ မုဒ္ဓံ ဖာလေယျုံ။
‘‘သန္တိ ဟိ, မာရိသ, အမနုဿာ စဏ္ဍာ ရုဒ္ဓါ [ရုဒ္ဒါ (သီ. ဣ.)] ရဘသာ, တေ နေဝ မဟာရာဇာနံ အာဒိယန္တိ, န မဟာရာဇာနံ ပုရိသကာနံ အာဒိယန္တိ, န မဟာရာဇာနံ ပုရိသကာနံ ပုရိသကာနံ အာဒိယန္တိ။ တေ ခေါ တေ, မာရိသ, အမနုဿာ မဟာရာဇာနံ အဝရုဒ္ဓါ နာမ ဝုစ္စန္တိ။ သေယျထာပိ, မာရိသ, ရညော မာဂဓဿ ဝိဇိတေ မဟာစောရာ။ တေ နေဝ ရညော မာဂဓဿ အာဒိယန္တိ, န ရညော မာဂဓဿ ပုရိသကာနံ အာဒိယန္တိ, န ရညော မာဂဓဿ ပုရိသကာနံ ပုရိသကာနံ အာဒိယန္တိ။ တေ ခေါ တေ, မာရိသ, မဟာစောရာ ရညော မာဂဓဿ အဝရုဒ္ဓါ နာမ ဝုစ္စန္တိ။ ဧဝမေဝ ခေါ, မာရိသ, သန္တိ အမနုဿာ စဏ္ဍာ ရုဒ္ဓါ ရဘသာ, တေ နေဝ မဟာရာဇာနံ အာဒိယန္တိ, န မဟာရာဇာနံ ပုရိသကာနံ အာဒိယန္တိ, န မဟာရာဇာနံ ပုရိသကာနံ ပုရိသကာနံ အာဒိယန္တိ။ တေ ခေါ တေ, မာရိသ, အမနုဿာ မဟာရာဇာနံ အဝရုဒ္ဓါ နာမ ဝုစ္စန္တိ။ ယော ဟိ ကောစိ, မာရိသ, အမနုဿော ယက္ခော ဝါ ယက္ခိနီ ဝါ။ပေ.။ ဂန္ဓဗ္ဗော ဝါ ဂန္ဓဗ္ဗီ ဝါ ။ ကုမ္ဘဏ္ဍော ဝါ ကုမ္ဘဏ္ဍီ ဝါ။ နာဂေါ ဝါ နာဂီ ဝါ နာဂပေါတကော ဝါ နာဂပေါတိကာ ဝါ နာဂမဟာမတ္တော ဝါ နာဂပါရိသဇ္ဇော ဝါ နာဂပစာရော ဝါ ပဒုဋ္ဌစိတ္တော ဘိက္ခုံ ဝါ ဘိက္ခုနိံ ဝါ ဥပါသကံ ဝါ ဥပါသိကံ ဝါ ဂစ္ဆန္တံ ဝါ အနုဂစ္ဆေယျ, ဌိတံ ဝါ ဥပတိဋ္ဌေယျ, နိသိန္နံ ဝါ ဥပနိသီဒေယျ, နိပန္နံ ဝါ ဥပနိပဇ္ဇေယျ။ ဣမေသံ ယက္ခာနံ မဟာယက္ခာနံ သေနာပတီနံ မဟာသေနာပတီနံ ဥဇ္ဈာပေတဗ္ဗံ ဝိက္ကန္ဒိတဗ္ဗံ ဝိရဝိတဗ္ဗံ – ‘အယံ ယက္ခော ဂဏှာတိ, အယံ ယက္ခော အာဝိသတိ, အယံ ယက္ခော ဟေဌေတိ, အယံ ယက္ခော ဝိဟေဌေတိ, အယံ ယက္ခော ဟိံသတိ, အယံ ယက္ခော ဝိဟိံသတိ, အယံ ယက္ခော န မုဉ္စတီ’တိ။
၂၈၃. ‘‘ကတမေသံ ယက္ခာနံ မဟာယက္ခာနံ သေနာပတီနံ မဟာသေနာပတီနံ?
‘‘ဣန္ဒော သောမော ဝရုဏော စ၊ ဘာရဒွါဇော ပဇာပတိ။
စန္ဒနော ကာမသေဋ္ဌော စ၊ ကိန္နုဃဏ္ဍု နိဃဏ္ဍု စ။
‘‘ပနာဒေါ ဩပမညော စ၊ ဒေဝသူတော စ မာတလိ။
စိတ္တသေနော စ ဂန္ဓဗ္ဗော၊ နဠော ရာဇာ ဇနေသဘော [ဇနောသဘော (သျာ.)]။
‘‘သာတာဂိရော ဟေမဝတော၊ ပုဏ္ဏကော ကရတိယော ဂုဠော။
သိဝကော မုစလိန္ဒော စ၊ ဝေဿာမိတ္တော ယုဂန္ဓရော။
‘‘ဂေါပါလော သုပ္ပရောဓေါ စ [သုပ္ပဂေဓေါ စ (သီ. သျာ. ဣ.)]၊ ဟိရိ နေတ္တိ [ဟိရီ နေတ္တီ (သီ. ဣ.)] စ မန္ဒိယော။
ပဉ္စာလစဏ္ဍော အာဠဝကော၊ ပဇ္ဇုန္နော သုမနော သုမုခေါ။
ဒဓိမုခေါ မဏိ မာဏိဝရော [မဏိ မာနိစရော (သျာ. ဣ.)] ဒီဃော၊ အထော သေရီသကော သဟ။
‘‘ဣမေသံ ယက္ခာနံ မဟာယက္ခာနံ သေနာပတီနံ မဟာသေနာပတီနံ ဥဇ္ဈာပေတဗ္ဗံ ဝိက္ကန္ဒိတဗ္ဗံ ဝိရဝိတဗ္ဗံ – ‘အယံ ယက္ခော ဂဏှာတိ, အယံ ယက္ခော အာဝိသတိ, အယံ ယက္ခော ဟေဌေတိ, အယံ ယက္ခော ဝိဟေဌေတိ, အယံ ယက္ခော ဟိံသတိ, အယံ ယက္ခော ဝိဟိံသတိ, အယံ ယက္ခော န မုဉ္စတီ’တိ။
‘‘အယံ ခေါ သာ, မာရိသ, အာဋာနာဋိယာ ရက္ခာ ဘိက္ခူနံ ဘိက္ခုနီနံ ဥပါသကာနံ ဥပါသိကာနံ ဂုတ္တိယာ ရက္ခာယ အဝိဟိံသာယ ဖာသုဝိဟာရာယ။ ဟန္ဒ စ ဒါနိ မယံ, မာရိသ, ဂစ္ဆာမ ဗဟုကိစ္စာ မယံ ဗဟုကရဏီယာ’’တိ။ ‘‘ယဿဒါနိ တုမှေ မဟာရာဇာနော ကာလံ မညထာ’’တိ။
၂၈၄. အထ ခေါ စတ္တာရော မဟာရာဇာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ တတ္ထေဝန္တရဓါယိံသု။ တေပိ ခေါ ယက္ခာ ဥဋ္ဌာယာသနာ အပ္ပေကစ္စေ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ တတ္ထေဝန္တရဓါယိံသု။ အပ္ပေကစ္စေ ဘဂဝတာ သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိံသု, သမ္မောဒနီယံ ကထံ သာရဏီယံ ဝီတိသာရေတွာ တတ္ထေဝန္တရဓါယိံသု ။ အပ္ပေကစ္စေ ယေန ဘဂဝါ တေနဉ္ဇလိံ ပဏာမေတွာ တတ္ထေဝန္တရဓါယိံသု။ အပ္ပေကစ္စေ နာမဂေါတ္တံ သာဝေတွာ တတ္ထေဝန္တရဓါယိံသု။ အပ္ပေကစ္စေ တုဏှီဘူတာ တတ္ထေဝန္တရဓါယိံသူတိ။
ပဌမဘာဏဝါရော နိဋ္ဌိတော။
ဒုတိယဘာဏဝါရော
၂၈၅. အထ ခေါ ဘဂဝါ တဿာ ရတ္တိယာ အစ္စယေန ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ဣမံ, ဘိက္ခဝေ, ရတ္တိံ စတ္တာရော မဟာရာဇာ မဟတိယာ စ ယက္ခသေနာယ မဟတိယာ စ ဂန္ဓဗ္ဗသေနာယ မဟတိယာ စ ကုမ္ဘဏ္ဍသေနာယ မဟတိယာ စ နာဂသေနာယ စတုဒ္ဒိသံ ရက္ခံ ဌပေတွာ စတုဒ္ဒိသံ ဂုမ္ဗံ ဌပေတွာ စတုဒ္ဒိသံ ဩဝရဏံ ဌပေတွာ အဘိက္ကန္တာယ ရတ္တိယာ အဘိက္ကန္တဝဏ္ဏာ ကေဝလကပ္ပံ ဂိဇ္ဈကူဋံ ပဗ္ဗတံ ဩဘာသေတွာ ယေနာဟံ တေနုပသင်္ကမိံသု; ဥပသင်္ကမိတွာ မံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။ တေပိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ယက္ခာ အပ္ပေကစ္စေ မံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။ အပ္ပေကစ္စေ မယာ သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိံသု, သမ္မောဒနီယံ ကထံ သာရဏီယံ ဝီတိသာရေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။ အပ္ပေကစ္စေ ယေနာဟံ တေနဉ္ဇလိံ ပဏာမေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။ အပ္ပေကစ္စေ နာမဂေါတ္တံ သာဝေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။ အပ္ပေကစ္စေ တုဏှီဘူတာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။
၂၈၆. ‘‘ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝေဿဝဏော မဟာရာဇာ မံ ဧတဒဝေါစ – ‘သန္တိ ဟိ, ဘန္တေ, ဥဠာရာ ယက္ခာ ဘဂဝတော အပ္ပသန္နာ။ပေ.။ သန္တိ ဟိ , ဘန္တေ နီစာ ယက္ခာ ဘဂဝတော ပသန္နာ။ ယေဘုယျေန ခေါ ပန, ဘန္တေ, ယက္ခာ အပ္ပသန္နာယေဝ ဘဂဝတော။ တံ ကိဿ ဟေတု? ဘဂဝါ ဟိ, ဘန္တေ, ပါဏာတိပါတာ ဝေရမဏိယာ ဓမ္မံ ဒေသေတိ။ သုရာမေရယမဇ္ဇပ္ပမာဒဋ္ဌာနာ ဝေရမဏိယာ ဓမ္မံ ဒေသေတိ။ ယေဘုယျေန ခေါ ပန, ဘန္တေ, ယက္ခာ အပ္ပဋိဝိရတာယေဝ ပါဏာတိပါတာ။ အပ္ပဋိဝိရတာ သုရာမေရယမဇ္ဇပ္ပမာဒဋ္ဌာနာ။ တေသံ တံ ဟောတိ အပ္ပိယံ အမနာပံ။ သန္တိ ဟိ, ဘန္တေ, ဘဂဝတော သာဝကာ အရညဝနပတ္ထာနိ ပန္တာနိ သေနာသနာနိ ပဋိသေဝန္တိ အပ္ပသဒ္ဒါနိ အပ္ပနိဂ္ဃောသာနိ ဝိဇနဝါတာနိ မနုဿရာဟဿေယျကာနိ ပဋိသလ္လာနသာရုပ္ပါနိ။ တတ္ထ သန္တိ ဥဠာရာ ယက္ခာ နိဝါသိနော, ယေ ဣမသ္မိံ ဘဂဝတော ပါဝစနေ အပ္ပသန္နာ, တေသံ ပသာဒါယ ဥဂ္ဂဏှာတု, ဘန္တေ, ဘဂဝါ အာဋာနာဋိယံ ရက္ခံ ဘိက္ခူနံ ဘိက္ခုနီနံ ဥပါသကာနံ ဥပါသိကာနံ ဂုတ္တိယာ ရက္ခာယ အဝိဟိံသာယ ဖာသုဝိဟာရာယာ’တိ။ အဓိဝါသေသိံ ခေါ အဟံ, ဘိက္ခဝေ, တုဏှီဘာဝေန။ အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝေဿဝဏော မဟာရာဇာ မေ အဓိဝါသနံ ဝိဒိတွာ တာယံ ဝေလာယံ ဣမံ အာဋာနာဋိယံ ရက္ခံ အဘာသိ –
၂၈၇. ‘ဝိပဿိဿ စ နမတ္ထု, စက္ခုမန္တဿ သိရီမတော။
သိခိဿပိ စ နမတ္ထု၊ သဗ္ဗဘူတာနုကမ္ပိနော။
‘ဝေဿဘုဿ စ နမတ္ထု၊ နှာတကဿ တပဿိနော။
နမတ္ထု ကကုသန္ဓဿ၊ မာရသေနာပမဒ္ဒိနော။
‘ကောဏာဂမနဿ နမတ္ထု၊ ဗြာဟ္မဏဿ ဝုသီမတော။
ကဿပဿ စ နမတ္ထု၊ ဝိပ္ပမုတ္တဿ သဗ္ဗဓိ။
‘အင္ဂီရသဿ နမတ္ထု၊ သကျပုတ္တဿ သိရီမတော။
ယော ဣမံ ဓမ္မံ ဒေသေသိ၊ သဗ္ဗဒုက္ခာပနူဒနံ။
‘ယေ စာပိ နိဗ္ဗုတာ လောကေ၊ ယထာဘူတံ ဝိပဿိသုံ။
တေ ဇနာ အပိသုဏာထ၊ မဟန္တာ ဝီတသာရဒါ။
‘ဟိတံ ဒေဝမနုဿာနံ၊ ယံ နမဿန္တိ ဂေါတမံ။
ဝိဇ္ဇာစရဏသမ္ပန္နံ၊ မဟန္တံ ဝီတသာရဒံ။
၂၈၈. ‘ယတော ဥဂ္ဂစ္ဆတိ သူရိယော, အာဒိစ္စော မဏ္ဍလီ မဟာ။
ယဿ စုဂ္ဂစ္ဆမာနဿ၊ သံဝရီပိ နိရုဇ္ဈတိ။
ယဿ စုဂ္ဂတေ သူရိယေ၊ ‘‘ဒိဝသော’’တိ ပဝုစ္စတိ။
‘ရဟဒေါပိ တတ္ထ ဂမ္ဘီရော၊ သမုဒ္ဒေါ သရိတောဒကော။
ဧဝံ တံ တတ္ထ ဇာနန္တိ၊ ‘‘သမုဒ္ဒေါ သရိတောဒကော’’။
‘ဣတော ‘‘သာ ပုရိမာ ဒိသာ’’၊ ဣတိ နံ အာစိက္ခတီ ဇနော။
ယံ ဒိသံ အဘိပါလေတိ၊ မဟာရာဇာ ယသဿိ သော။
‘ဂန္ဓဗ္ဗာနံ အဓိပတိ၊ ‘‘ဓတရဋ္ဌော’’တိ နာမသော။
ရမတီ နစ္စဂီတေဟိ၊ ဂန္ဓဗ္ဗေဟိ ပုရက္ခတော။
‘ပုတ္တာပိ တဿ ဗဟဝေါ၊ ဧကနာမာတိ မေ သုတံ။
အသီတိ ဒသ ဧကော စ၊ ဣန္ဒနာမာ မဟဗ္ဗလာ။
‘တေ စာပိ ဗုဒ္ဓံ ဒိသွာန၊ ဗုဒ္ဓံ အာဒိစ္စဗန္ဓုနံ။
ဒူရတောဝ နမဿန္တိ၊ မဟန္တံ ဝီတသာရဒံ။
‘နမော တေ ပုရိသာဇည၊ နမော တေ ပုရိသုတ္တမ။
ကုသလေန သမေက္ခသိ၊ အမနုဿာပိ တံ ဝန္ဒန္တိ။
သုတံ နေတံ အဘိဏှသော၊ တဿာ ဧဝံ ဝဒေမသေ။
‘‘ဇိနံ ဝန္ဒထ ဂေါတမံ၊ ဇိနံ ဝန္ဒာမ ဂေါတမံ။
ဝိဇ္ဇာစရဏသမ္ပန္နံ၊ ဗုဒ္ဓံ ဝန္ဒာမ ဂေါတမံ’’။
၂၈၉. ‘ယေန ပေတာ ပဝုစ္စန္တိ, ပိသုဏာ ပိဋ္ဌိမံသိကာ။
ပါဏာတိပါတိနော လုဒ္ဒါ၊ စောရာ နေကတိကာ ဇနာ။
‘ဣတော ‘‘သာ ဒက္ခိဏာ ဒိသာ’’၊ ဣတိ နံ အာစိက္ခတီ ဇနော။
ယံ ဒိသံ အဘိပါလေတိ၊ မဟာရာဇာ ယသဿိ သော။
‘ကုမ္ဘဏ္ဍာနံ အဓိပတိ၊ ‘‘ဝိရူဠ္ဟော’’ ဣတိ နာမသော။
ရမတီ နစ္စဂီတေဟိ၊ ကုမ္ဘဏ္ဍေဟိ ပုရက္ခတော။
‘ပုတ္တာပိ တဿ ဗဟဝေါ၊ ဧကနာမာတိ မေ သုတံ။
အသီတိ ဒသ ဧကော စ၊ ဣန္ဒနာမာ မဟဗ္ဗလာ။
‘တေ စာပိ ဗုဒ္ဓံ ဒိသွာန၊ ဗုဒ္ဓံ အာဒိစ္စဗန္ဓုနံ။
ဒူရတောဝ နမဿန္တိ၊ မဟန္တံ ဝီတသာရဒံ။
‘နမော တေ ပုရိသာဇည၊ နမော တေ ပုရိသုတ္တမ။
ကုသလေန သမေက္ခသိ၊ အမနုဿာပိ တံ ဝန္ဒန္တိ။
သုတံ နေတံ အဘိဏှသော၊ တသ္မာ ဧဝံ ဝဒေမသေ။
‘‘ဇိနံ ဝန္ဒထ ဂေါတမံ၊ ဇိနံ ဝန္ဒာမ ဂေါတမံ။
ဝိဇ္ဇာစရဏသမ္ပန္နံ၊ ဗုဒ္ဓံ ဝန္ဒာမ ဂေါတမံ’’။
၂၉၀. ‘ယတ္ထ စောဂ္ဂစ္ဆတိ သူရိယော, အာဒိစ္စော မဏ္ဍလီ မဟာ။
ယဿ စောဂ္ဂစ္ဆမာနဿ၊ ဒိဝသောပိ နိရုဇ္ဈတိ။
ယဿ စောဂ္ဂတေ သူရိယေ၊ ‘‘သံဝရီ’’တိ ပဝုစ္စတိ။
‘ရဟဒေါပိ တတ္ထ ဂမ္ဘီရော၊ သမုဒ္ဒေါ သရိတောဒကော။
ဧဝံ တံ တတ္ထ ဇာနန္တိ၊ သမုဒ္ဒေါ သရိတောဒကော။
‘ဣတော ‘‘သာ ပစ္ဆိမာ ဒိသာ’’၊ ဣတိ နံ အာစိက္ခတီ ဇနော။
ယံ ဒိသံ အဘိပါလေတိ၊ မဟာရာဇာ ယသဿိ သော။
‘နာဂါနဉ္စ အဓိပတိ၊ ‘‘ဝိရူပက္ခော’’တိ နာမသော။
ရမတီ နစ္စဂီတေဟိ၊ နာဂေဟေဝ ပုရက္ခတော။
‘ပုတ္တာပိ တဿ ဗဟဝေါ၊ ဧကနာမာတိ မေ သုတံ။
အသီတိ ဒသ ဧကော စ၊ ဣန္ဒနာမာ မဟဗ္ဗလာ။
‘တေ စာပိ ဗုဒ္ဓံ ဒိသွာန၊ ဗုဒ္ဓံ အာဒိစ္စဗန္ဓုနံ။
ဒူရတောဝ နမဿန္တိ၊ မဟန္တံ ဝီတသာရဒံ။
‘နမော တေ ပုရိသာဇည၊ နမော တေ ပုရိသုတ္တမ။
ကုသလေန သမေက္ခသိ၊ အမနုဿာပိ တံ ဝန္ဒန္တိ။
သုတံ နေတံ အဘိဏှသော၊ တသ္မာ ဧဝံ ဝဒေမသေ။
‘‘ဇိနံ ဝန္ဒထ ဂေါတမံ၊ ဇိနံ ဝန္ဒာမ ဂေါတမံ။
ဝိဇ္ဇာစရဏသမ္ပန္နံ၊ ဗုဒ္ဓံ ဝန္ဒာမ ဂေါတမံ’’။
၂၉၁. ‘ယေန ဥတ္တရကုရုဝ္ဟော, မဟာနေရု သုဒဿနော။
မနုဿာ တတ္ထ ဇာယန္တိ၊ အမမာ အပရိဂ္ဂဟာ။
‘န တေ ဗီဇံ ပဝပန္တိ၊ နာပိ နီယန္တိ နင်္ဂလာ။
အကဋ္ဌပါကိမံ သာလိံ၊ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ မာနုသာ။
‘အကဏံ အထုသံ သုဒ္ဓံ၊ သုဂန္ဓံ တဏ္ဍုလပ္ဖလံ။
တုဏ္ဍိကီရေ ပစိတွာန၊ တတော ဘုဉ္ဇန္တိ ဘောဇနံ။
‘ဂါဝိံ ဧကခုရံ ကတွာ၊ အနုယန္တိ ဒိသောဒိသံ။
ပသုံ ဧကခုရံ ကတွာ၊ အနုယန္တိ ဒိသောဒိသံ။
‘ဣတ္ထိံ ဝါ ဝါဟနံ ကတွာ၊ အနုယန္တိ ဒိသောဒိသံ။
ပုရိသံ ဝါဟနံ ကတွာ၊ အနုယန္တိ ဒိသောဒိသံ။
‘ကုမာရိံ ဝါဟနံ ကတွာ၊ အနုယန္တိ ဒိသောဒိသံ။
ကုမာရံ ဝါဟနံ ကတွာ၊ အနုယန္တိ ဒိသောဒိသံ။
‘တေ ယာနေ အဘိရုဟိတွာ၊
သဗ္ဗာ ဒိသာ အနုပရိယာယန္တိ။
ပစာရာ တဿ ရာဇိနော။
‘ဟတ္ထိယာနံ အဿယာနံ၊
ဒိဗ္ဗံ ယာနံ ဥပဋ္ဌိတံ။
ပါသာဒါ သိဝိကာ စေဝ၊
မဟာရာဇဿ ယသဿိနော။
‘တဿ စ နဂရာ အဟု၊
အန္တလိက္ခေ သုမာပိတာ။
အာဋာနာဋာ ကုသိနာဋာ ပရကုသိနာဋာ၊
နာဋသုရိယာ ပရကုသိဋနာဋာ။
‘ဥတ္တရေန ကသိဝန္တော၊
ဇနောဃမပရေန စ။
နဝနဝုတိယော အမ္ဗရအမ္ဗရဝတိယော၊
အာဠကမန္ဒာ နာမ ရာဇဓါနီ။
‘ကုဝေရဿ ခေါ ပန၊ မာရိသ၊ မဟာရာဇဿ ဝိသာဏာ နာမ ရာဇဓါနီ။
တသ္မာ ကုဝေရော မဟာရာဇာ၊ ‘‘ဝေဿဝဏော’’တိ ပဝုစ္စတိ။
‘ပစ္စေသန္တော ပကာသေန္တိ၊ တတောလာ တတ္တလာ တတောတလာ။
ဩဇသိ တေဇသိ တတောဇသီ၊ သူရော ရာဇာ အရိဋ္ဌော နေမိ။
‘ရဟဒေါပိ တတ္ထ ဓရဏီ နာမ၊ ယတော မေဃာ ပဝဿန္တိ။
ဝဿာ ယတော ပတာယန္တိ၊ သဘာပိ တတ္ထ သာလဝတီ နာမ။
‘ယတ္ထ ယက္ခာ ပယိရုပါသန္တိ၊ တတ္ထ နိစ္စဖလာ ရုက္ခာ။
နာနာ ဒိဇဂဏာ ယုတာ၊ မယူရကောဉ္စာဘိရုဒါ။
ကောကိလာဒီဟိ ဝဂ္ဂုဟိ။
‘ဇီဝဉ္ဇီဝကသဒ္ဒေတ္ထ၊ အထော ဩဋ္ဌဝစိတ္တကာ။
ကုက္ကုဋကာ ကုဠီရကာ၊ ဝနေ ပေါက္ခရသာတကာ။
‘သုကသာဠိက သဒ္ဒေတ္ထ၊ ဒဏ္ဍမာဏဝကာနိ စ။
သောဘတိ သဗ္ဗကာလံ သာ၊ ကုဝေရနဠိနီ သဒါ။
‘ဣတော ‘‘သာ ဥတ္တရာ ဒိသာ’’၊ ဣတိ နံ အာစိက္ခတီ ဇနော။
ယံ ဒိသံ အဘိပါလေတိ၊ မဟာရာဇာ ယသဿိ သော။
‘ယက္ခာနဉ္စ အဓိပတိ၊ ‘‘ကုဝေရော’’ ဣတိ နာမသော။
ရမတီ နစ္စဂီတေဟိ၊ ယက္ခေဟေဝ ပုရက္ခတော။
‘ပုတ္တာပိ တဿ ဗဟဝေါ၊ ဧကနာမာတိ မေ သုတံ။
အသီတိ ဒသ ဧကော စ၊ ဣန္ဒနာမာ မဟဗ္ဗလာ။
‘တေ စာပိ ဗုဒ္ဓံ ဒိသွာန၊ ဗုဒ္ဓံ အာဒိစ္စဗန္ဓုနံ။
ဒူရတောဝ နမဿန္တိ၊ မဟန္တံ ဝီတသာရဒံ။
‘နမော တေ ပုရိသာဇည၊ နမော တေ ပုရိသုတ္တမ။
ကုသလေန သမေက္ခသိ၊ အမနုဿာပိ တံ ဝန္ဒန္တိ။
သုတံ နေတံ အဘိဏှသော၊ တသ္မာ ဧဝံ ဝဒေမသေ။
‘‘ဇိနံ ဝန္ဒထ ဂေါတမံ၊ ဇိနံ ဝန္ဒာမ ဂေါတမံ။
ဝိဇ္ဇာစရဏသမ္ပန္နံ၊ ဗုဒ္ဓံ ဝန္ဒာမ ဂေါတမ’’န္တိ။
၂၉၂. ‘အယံ ခေါ သာ, မာရိသ , အာဋာနာဋိယာ ရက္ခာ ဘိက္ခူနံ ဘိက္ခုနီနံ ဥပါသကာနံ ဥပါသိကာနံ ဂုတ္တိယာ ရက္ခာယ အဝိဟိံသာယ ဖာသုဝိဟာရာယ။ ယဿ ကဿစိ, မာရိသ, ဘိက္ခုဿ ဝါ ဘိက္ခုနိယာ ဝါ ဥပါသကဿ ဝါ ဥပါသိကာယ ဝါ အယံ အာဋာနာဋိယာ ရက္ခာ သုဂ္ဂဟိတာ ဘဝိဿတိ သမတ္တာ ပရိယာပုတာ တံ စေ အမနုဿော ယက္ခော ဝါ ယက္ခိနီ ဝါ။ပေ.။ ဂန္ဓဗ္ဗော ဝါ ဂန္ဓဗ္ဗီ ဝါ။ပေ.။ ကုမ္ဘဏ္ဍော ဝါ ကုမ္ဘဏ္ဍီ ဝါ။ပေ.။ နာဂေါ ဝါ နာဂီ ဝါ နာဂပေါတကော ဝါ နာဂပေါတိကာ ဝါ နာဂမဟာမတ္တော ဝါ နာဂပါရိသဇ္ဇော ဝါ နာဂပစာရော ဝါ, ပဒုဋ္ဌစိတ္တော ဘိက္ခုံ ဝါ ဘိက္ခုနိံ ဝါ ဥပါသကံ ဝါ ဥပါသိကံ ဝါ ဂစ္ဆန္တံ ဝါ အနုဂစ္ဆေယျ, ဌိတံ ဝါ ဥပတိဋ္ဌေယျ, နိသိန္နံ ဝါ ဥပနိသီဒေယျ, နိပန္နံ ဝါ ဥပနိပဇ္ဇေယျ။ န မေ သော, မာရိသ, အမနုဿော လဘေယျ ဂါမေသု ဝါ နိဂမေသု ဝါ သက္ကာရံ ဝါ ဂရုကာရံ ဝါ။ န မေ သော, မာရိသ, အမနုဿော လဘေယျ အာဠကမန္ဒာယ နာမ ရာဇဓါနိယာ ဝတ္ထုံ ဝါ ဝါသံ ဝါ။ န မေ သော, မာရိသ, အမနုဿော လဘေယျ ယက္ခာနံ သမိတိံ ဂန္တုံ။ အပိဿု နံ, မာရိသ, အမနုဿာ အနာဝယှမ္ပိ နံ ကရေယျုံ အဝိဝယှံ။ အပိဿု နံ, မာရိသ, အမနုဿာ အတ္တာဟိ ပရိပုဏ္ဏာဟိ ပရိဘာသာဟိ ပရိဘာသေယျုံ။ အပိဿု နံ, မာရိသ, အမနုဿာ ရိတ္တံပိဿ ပတ္တံ သီသေ နိက္ကုဇ္ဇေယျုံ။ အပိဿု နံ, မာရိသ, အမနုဿာ သတ္တဓါပိဿ မုဒ္ဓံ ဖာလေယျုံ။ သန္တိ ဟိ, မာရိသ, အမနုဿာ စဏ္ဍာ ရုဒ္ဓါ ရဘသာ, တေ နေဝ မဟာရာဇာနံ အာဒိယန္တိ, န မဟာရာဇာနံ ပုရိသကာနံ အာဒိယန္တိ, န မဟာရာဇာနံ ပုရိသကာနံ ပုရိသကာနံ အာဒိယန္တိ။ တေ ခေါ တေ, မာရိသ, အမနုဿာ မဟာရာဇာနံ အဝရုဒ္ဓါ နာမ ဝုစ္စန္တိ။ သေယျထာပိ, မာရိသ, ရညော မာဂဓဿ ဝိဇိတေ မဟာစောရာ။ တေ နေဝ ရညော မာဂဓဿ အာဒိယန္တိ, န ရညော မာဂဓဿ ပုရိသကာနံ အာဒိယန္တိ, န ရညော မာဂဓဿ ပုရိသကာနံ ပုရိသကာနံ အာဒိယန္တိ။ တေ ခေါ တေ, မာရိသ, မဟာစောရာ ရညော မာဂဓဿ အဝရုဒ္ဓါ နာမ ဝုစ္စန္တိ။ ဧဝမေဝ ခေါ, မာရိသ, သန္တိ အမနုဿာ စဏ္ဍာ ရုဒ္ဓါ ရဘသာ, တေ နေဝ မဟာရာဇာနံ အာဒိယန္တိ, န မဟာရာဇာနံ ပုရိသကာနံ အာဒိယန္တိ, န မဟာရာဇာနံ ပုရိသကာနံ ပုရိသကာနံ အာဒိယန္တိ။ တေ ခေါ တေ, မာရိသ, အမနုဿာ မဟာရာဇာနံ အဝရုဒ္ဓါ နာမ ဝုစ္စန္တိ။ ယော ဟိ ကောစိ, မာရိသ, အမနုဿော ယက္ခော ဝါ ယက္ခိနီ ဝါ။ပေ.။ ဂန္ဓဗ္ဗော ဝါ ဂန္ဓဗ္ဗီ ဝါ။ပေ.။ ကုမ္ဘဏ္ဍော ဝါ ကုမ္ဘဏ္ဍီ ဝါ။ပေ.။ နာဂေါ ဝါ နာဂီ ဝါ။ပေ.။ ပဒုဋ္ဌစိတ္တော ဘိက္ခုံ ဝါ ဘိက္ခုနိံ ဝါ ဥပါသကံ ဝါ ဥပါသိကံ ဝါ ဂစ္ဆန္တံ ဝါ ဥပဂစ္ဆေယျ, ဌိတံ ဝါ ဥပတိဋ္ဌေယျ, နိသိန္နံ ဝါ ဥပနိသီဒေယျ, နိပန္နံ ဝါ ဥပနိပဇ္ဇေယျ။ ဣမေသံ ယက္ခာနံ မဟာယက္ခာနံ သေနာပတီနံ မဟာသေနာပတီနံ ဥဇ္ဈာပေတဗ္ဗံ ဝိက္ကန္ဒိတဗ္ဗံ ဝိရဝိတဗ္ဗံ – ‘အယံ ယက္ခော ဂဏှာတိ, အယံ ယက္ခော အာဝိသတိ, အယံ ယက္ခော ဟေဌေတိ, အယံ ယက္ခော ဝိဟေဌေတိ, အယံ ယက္ခော ဟိံသတိ, အယံ ယက္ခော ဝိဟိံသတိ, အယံ ယက္ခော န မုဉ္စတီ’တိ။
၂၉၃. ‘ကတမေသံ ယက္ခာနံ မဟာယက္ခာနံ သေနာပတီနံ မဟာသေနာပတီနံ?
‘ဣန္ဒော သောမော ဝရုဏော စ၊ ဘာရဒွါဇော ပဇာပတိ။
စန္ဒနော ကာမသေဋ္ဌော စ၊ ကိန္နုဃဏ္ဍု နိဃဏ္ဍု စ။
‘ပနာဒေါ ဩပမညော စ၊ ဒေဝသူတော စ မာတလိ။
စိတ္တသေနော စ ဂန္ဓဗ္ဗော၊ နဠော ရာဇာ ဇနေသဘော။
‘သာတာဂိရော ဟေဝမတော၊ ပုဏ္ဏကော ကရတိယော ဂုဠော။
သိဝကော မုစလိန္ဒော စ၊ ဝေဿာမိတ္တော ယုဂန္ဓရော။
‘ဂေါပါလော သုပ္ပရောဓေါ စ၊ ဟိရိ နေတ္တိ စ မန္ဒိယော။
ပဉ္စာလစဏ္ဍော အာဠဝကော၊ ပဇ္ဇုန္နော သုမနော သုမုခေါ။
ဒဓိမုခေါ မဏိ မာဏိဝရော ဒီဃော၊ အထော သေရီသကော သဟ။
‘ဣမေသံ ယက္ခာနံ မဟာယက္ခာနံ သေနာပတီနံ မဟာသေနာပတီနံ ဥဇ္ဈာပေတဗ္ဗံ ဝိက္ကန္ဒိတဗ္ဗံ ဝိရဝိတဗ္ဗံ – ‘‘အယံ ယက္ခော ဂဏှာတိ, အယံ ယက္ခော အာဝိသတိ, အယံ ယက္ခော ဟေဌေတိ, အယံ ယက္ခော ဝိဟေဌေတိ, အယံ ယက္ခော ဟိံသတိ, အယံ ယက္ခော ဝိဟိံသတိ, အယံ ယက္ခော န မုဉ္စတီ’’တိ။ အယံ ခေါ, မာရိသ, အာဋာနာဋိယာ ရက္ခာ ဘိက္ခူနံ ဘိက္ခုနီနံ ဥပါသကာနံ ဥပါသိကာနံ ဂုတ္တိယာ ရက္ခာယ အဝိဟိံသာယ ဖာသုဝိဟာရာယ။ ဟန္ဒ စ ဒါနိ မယံ, မာရိသ, ဂစ္ဆာမ, ဗဟုကိစ္စာ မယံ ဗဟုကရဏီယာ’’’တိ။ ‘‘‘ယဿ ဒါနိ တုမှေ မဟာရာဇာနော ကာလံ မညထာ’’’တိ။
၂၉၄. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, စတ္တာရော မဟာရာဇာ ဥဋ္ဌာယာသနာ မံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ တတ္ထေဝန္တရဓါယိံသု။ တေပိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ယက္ခာ ဥဋ္ဌာယာသနာ အပ္ပေကစ္စေ မံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ တတ္ထေဝန္တရဓါယိံသု။ အပ္ပေကစ္စေ မယာ သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိံသု, သမ္မောဒနီယံ ကထံ သာရဏီယံ ဝီတိသာရေတွာ တတ္ထေဝန္တရဓါယိံသု။ အပ္ပေကစ္စေ ယေနာဟံ တေနဉ္ဇလိံ ပဏာမေတွာ တတ္ထေဝန္တရဓါယိံသု။ အပ္ပေကစ္စေ နာမဂေါတ္တံ သာဝေတွာ တတ္ထေဝန္တရဓါယိံသု။ အပ္ပေကစ္စေ တုဏှီဘူတာ တတ္ထေဝန္တရဓါယိံသု။
၂၉၅. ‘‘ဥဂ္ဂဏှာထ , ဘိက္ခဝေ, အာဋာနာဋိယံ ရက္ခံ။ ပရိယာပုဏာထ, ဘိက္ခဝေ, အာဋာနာဋိယံ ရက္ခံ။ ဓါရေထ, ဘိက္ခဝေ, အာဋာနာဋိယံ ရက္ခံ။ အတ္ထသံဟိတာ [အတ္ထသံဟိတာယံ (သျာ.)], ဘိက္ခဝေ, အာဋာနာဋိယာ ရက္ခာ ဘိက္ခူနံ ဘိက္ခုနီနံ ဥပါသကာနံ ဥပါသိကာနံ ဂုတ္တိယာ ရက္ခာယ အဝိဟိံသာယ ဖာသုဝိဟာရာယာ’’တိ။ ဣဒမဝေါစ ဘဂဝါ။ အတ္တမနာ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဘာသိတံ အဘိနန္ဒုန္တိ။
အာဋာနာဋိယသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ နဝမံ။