မဟာပဒါနသုတ္တံ

။ နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ။

ဒီဃနိကာယော

မဟာဝဂ္ဂပါဠိ

၁. မဟာပဒါနသုတ္တံ

ပုဗ္ဗေနိဝါသပဋိသံယုတ္တကထာ

၁. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကဿ အာရာမေ ကရေရိကုဋိကာယံ။ အထ ခေါ သမ္ဗဟုလာနံ ဘိက္ခူနံ ပစ္ဆာဘတ္တံ ပိဏ္ဍပါတပဋိက္ကန္တာနံ ကရေရိမဏ္ဍလမာဠေ သန္နိသိန္နာနံ သန္နိပတိတာနံ ပုဗ္ဗေနိဝါသပဋိသံယုတ္တာ ဓမ္မီ ကထာ ဥဒပါဒိ – ‘‘ဣတိပိ ပုဗ္ဗေနိဝါသော, ဣတိပိ ပုဗ္ဗေနိဝါသော’’တိ။

၂. အဿောသိ ခေါ ဘဂဝါ ဒိဗ္ဗာယ သောတဓါတုယာ ဝိသုဒ္ဓါယ အတိက္ကန္တမာနုသိကာယ တေသံ ဘိက္ခူနံ ဣမံ ကထာသလ္လာပံ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဥဋ္ဌာယာသနာ ယေန ကရေရိမဏ္ဍလမာဠော တေနုပသင်္ကမိ; ဥပသင်္ကမိတွာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ, နိသဇ္ဇ ခေါ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ကာယနုတ္ထ, ဘိက္ခဝေ, ဧတရဟိ ကထာယ သန္နိသိန္နာ; ကာ စ ပန ဝေါ အန္တရာကထာ ဝိပ္ပကတာ’’တိ?

ဧဝံ ဝုတ္တေ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ဣဓ, ဘန္တေ, အမှာကံ ပစ္ဆာဘတ္တံ ပိဏ္ဍပါတပဋိက္ကန္တာနံ ကရေရိမဏ္ဍလမာဠေ သန္နိသိန္နာနံ သန္နိပတိတာနံ ပုဗ္ဗေနိဝါသပဋိသံယုတ္တာ ဓမ္မီ ကထာ ဥဒပါဒိ – ‘ဣတိပိ ပုဗ္ဗေနိဝါသော ဣတိပိ ပုဗ္ဗေနိဝါသော’တိ။ အယံ ခေါ နော, ဘန္တေ, အန္တရာကထာ ဝိပ္ပကတာ။ အထ ဘဂဝါ အနုပ္ပတ္တော’’တိ။

၃. ‘‘ဣစ္ဆေယျာထ နော တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, ပုဗ္ဗေနိဝါသပဋိသံယုတ္တံ ဓမ္မိံ ကထံ သောတု’’န္တိ? ‘‘ဧတဿ, ဘဂဝါ, ကာလော; ဧတဿ, သုဂတ, ကာလော; ယံ ဘဂဝါ ပုဗ္ဗေနိဝါသပဋိသံယုတ္တံ ဓမ္မိံ ကထံ ကရေယျ, ဘဂဝတော သုတွာ [ဘဂဝတော ဝစနံ သုတွာ (သျာ.)] ဘိက္ခူ ဓါရေဿန္တီ’’တိ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သုဏာထ,သာဓုကံ မနသိ ကရောထ, ဘာသိဿာမီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ’’တိ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ပစ္စဿောသုံ။ ဘဂဝါ ဧတဒဝေါစ –

၄. ‘‘ဣတော သော, ဘိက္ခဝေ, ဧကနဝုတိကပ္ပေ ယံ [ဧကနဝုတော ကပ္ပော (သျာ. ကံ. ဣ.)] ဝိပဿီ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ လောကေ ဥဒပါဒိ။ ဣတော သော, ဘိက္ခဝေ, ဧကတိံသေ ကပ္ပေ [ဧကတိံ သကပ္ပော (သီ.) ဧကတိံ သော ကပ္ပော (သျာ. ကံ. ဣ.)] ယံ သိခီ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ လောကေ ဥဒပါဒိ။ တသ္မိညေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဧကတိံသေ ကပ္ပေ ဝေဿဘူ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ လောကေ ဥဒပါဒိ။ ဣမသ္မိညေဝ [ဣမသ္မိံ (ကတ္ထစီ)] ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘဒ္ဒကပ္ပေ ကကုသန္ဓော ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ လောကေ ဥဒပါဒိ။ ဣမသ္မိညေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘဒ္ဒကပ္ပေ ကောဏာဂမနော ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ လောကေ ဥဒပါဒိ။ ဣမသ္မိညေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘဒ္ဒကပ္ပေ ကဿပေါ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ လောကေ ဥဒပါဒိ။ ဣမသ္မိညေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘဒ္ဒကပ္ပေ အဟံ ဧတရဟိ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ လောကေ ဥပ္ပန္နော။

၅. ‘‘ဝိပဿီ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ခတ္တိယော ဇာတိယာ အဟောသိ, ခတ္တိယကုလေ ဥဒပါဒိ။ သိခီ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ခတ္တိယော ဇာတိယာ အဟောသိ, ခတ္တိယကုလေ ဥဒပါဒိ။ ဝေဿဘူ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ခတ္တိယော ဇာတိယာ အဟောသိ, ခတ္တိယကုလေ ဥဒပါဒိ။ ကကုသန္ဓော, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဗြာဟ္မဏော ဇာတိယာ အဟောသိ, ဗြာဟ္မဏကုလေ ဥဒပါဒိ။ ကောဏာဂမနော, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဗြာဟ္မဏော ဇာတိယာ အဟောသိ, ဗြာဟ္မဏကုလေ ဥဒပါဒိ။ ကဿပေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဗြာဟ္မဏော ဇာတိယာ အဟောသိ, ဗြာဟ္မဏကုလေ ဥဒပါဒိ။ အဟံ, ဘိက္ခဝေ, ဧတရဟိ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ခတ္တိယော ဇာတိယာ အဟောသိံ, ခတ္တိယကုလေ ဥပ္ပန္နော။

၆. ‘‘ဝိပဿီ , ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ကောဏ္ဍညော ဂေါတ္တေန အဟောသိ။ သိခီ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ကောဏ္ဍညော ဂေါတ္တေန အဟောသိ။ ဝေဿဘူ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ကောဏ္ဍညော ဂေါတ္တေန အဟောသိ။ ကကုသန္ဓော, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ကဿပေါ ဂေါတ္တေန အဟောသိ။ ကောဏာဂမနော, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ကဿပေါ ဂေါတ္တေန အဟောသိ။ ကဿပေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ကဿပေါ ဂေါတ္တေန အဟောသိ။ အဟံ, ဘိက္ခဝေ, ဧတရဟိ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဂေါတမော ဂေါတ္တေန အဟောသိံ။

၇. ‘‘ဝိပဿိဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ အသီတိဝဿသဟဿာနိ အာယုပ္ပမာဏံ အဟောသိ။ သိခိဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ သတ္တတိဝဿသဟဿာနိ အာယုပ္ပမာဏံ အဟောသိ။ ဝေဿဘုဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ သဋ္ဌိဝဿသဟဿာနိ အာယုပ္ပမာဏံ အဟောသိ။ ကကုသန္ဓဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ စတ္တာလီသဝဿသဟဿာနိ အာယုပ္ပမာဏံ အဟောသိ။ ကောဏာဂမနဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ တိံသဝဿသဟဿာနိ အာယုပ္ပမာဏံ အဟောသိ။ ကဿပဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဝီသတိဝဿသဟဿာနိ အာယုပ္ပမာဏံ အဟောသိ။ မယှံ, ဘိက္ခဝေ, ဧတရဟိ အပ္ပကံ အာယုပ္ပမာဏံ ပရိတ္တံ လဟုကံ; ယော စိရံ ဇီဝတိ, သော ဝဿသတံ အပ္ပံ ဝါ ဘိယျော။

၈. ‘‘ဝိပဿီ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ပါဋလိယာ မူလေ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓေါ။ သိခီ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ပုဏ္ဍရီကဿ မူလေ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓေါ။ ဝေဿဘူ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ သာလဿ မူလေ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓေါ။ ကကုသန္ဓော, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ သိရီသဿ မူလေ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓေါ။ ကောဏာဂမနော, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဥဒုမ္ဗရဿ မူလေ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓေါ။ ကဿပေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ နိဂြောဓဿ မူလေ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓေါ။ အဟံ, ဘိက္ခဝေ, ဧတရဟိ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ အဿတ္ထဿ မူလေ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓေါ။

၉. ‘‘ဝိပဿိဿ , ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ခဏ္ဍတိဿံ နာမ သာဝကယုဂံ အဟောသိ အဂ္ဂံ ဘဒ္ဒယုဂံ။ သိခိဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ အဘိဘူသမ္ဘဝံ နာမ သာဝကယုဂံ အဟောသိ အဂ္ဂံ ဘဒ္ဒယုဂံ။ ဝေဿဘုဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ သောဏုတ္တရံ နာမ သာဝကယုဂံ အဟောသိ အဂ္ဂံ ဘဒ္ဒယုဂံ။ ကကုသန္ဓဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဝိဓုရသဉ္ဇီဝံ နာမ သာဝကယုဂံ အဟောသိ အဂ္ဂံ ဘဒ္ဒယုဂံ။ ကောဏာဂမနဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဘိယျောသုတ္တရံ နာမ သာဝကယုဂံ အဟောသိ အဂ္ဂံ ဘဒ္ဒယုဂံ။ ကဿပဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ တိဿဘာရဒွါဇံ နာမ သာဝကယုဂံ အဟောသိ အဂ္ဂံ ဘဒ္ဒယုဂံ။ မယှံ, ဘိက္ခဝေ, ဧတရဟိ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနံ နာမ သာဝကယုဂံ အဟောသိ အဂ္ဂံ ဘဒ္ဒယုဂံ။

၁၀. ‘‘ဝိပဿိဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ တယော သာဝကာနံ သန္နိပါတာ အဟေသုံ။ ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ အဋ္ဌသဋ္ဌိဘိက္ခုသတသဟဿံ, ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ ဘိက္ခုသတသဟဿံ, ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ အသီတိဘိက္ခုသဟဿာနိ။ ဝိပဿိဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဣမေ တယော သာဝကာနံ သန္နိပါတာ အဟေသုံ သဗ္ဗေသံယေဝ ခီဏာသဝါနံ။

‘‘သိခိဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ တယော သာဝကာနံ သန္နိပါတာ အဟေသုံ။ ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ ဘိက္ခုသတသဟဿံ, ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ အသီတိဘိက္ခုသဟဿာနိ, ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ သတ္တတိဘိက္ခုသဟဿာနိ။ သိခိဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဣမေ တယော သာဝကာနံ သန္နိပါတာ အဟေသုံ သဗ္ဗေသံယေဝ ခီဏာသဝါနံ။

‘‘ဝေဿဘုဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ တယော သာဝကာနံ သန္နိပါတာ အဟေသုံ။ ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ အသီတိဘိက္ခုသဟဿာနိ, ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ သတ္တတိဘိက္ခုသဟဿာနိ, ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ သဋ္ဌိဘိက္ခုသဟဿာနိ။ ဝေဿဘုဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဣမေ တယော သာဝကာနံ သန္နိပါတာ အဟေသုံ သဗ္ဗေသံယေဝ ခီဏာသဝါနံ။

‘‘ကကုသန္ဓဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ စတ္တာလီသဘိက္ခုသဟဿာနိ။ ကကုသန္ဓဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ အယံ ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ သဗ္ဗေသံယေဝ ခီဏာသဝါနံ။

‘‘ကောဏာဂမနဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ တိံသဘိက္ခုသဟဿာနိ။ ကောဏာဂမနဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ အယံ ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ သဗ္ဗေသံယေဝ ခီဏာသဝါနံ။

‘‘ကဿပဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ ဝီသတိဘိက္ခုသဟဿာနိ။ ကဿပဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ အယံ ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ သဗ္ဗေသံယေဝ ခီဏာသဝါနံ။

‘‘မယှံ, ဘိက္ခဝေ, ဧတရဟိ ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ အဍ္ဎတေဠသာနိ ဘိက္ခုသတာနိ။ မယှံ, ဘိက္ခဝေ, အယံ ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ သဗ္ဗေသံယေဝ ခီဏာသဝါနံ။

၁၁. ‘‘ဝိပဿိဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ အသောကော နာမ ဘိက္ခု ဥပဋ္ဌာကော အဟောသိ အဂ္ဂုပဋ္ဌာကော။ သိခိဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ခေမင်္ကရော နာမ ဘိက္ခု ဥပဋ္ဌာကော အဟောသိ အဂ္ဂုပဋ္ဌာကော။ ဝေဿဘုဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဥပသန္တော နာမ ဘိက္ခု ဥပဋ္ဌာကော အဟောသိ အဂ္ဂုပဋ္ဌာကော။ ကကုသန္ဓဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဗုဒ္ဓိဇော နာမ ဘိက္ခု ဥပဋ္ဌာကော အဟောသိ အဂ္ဂုပဋ္ဌာကော။ ကောဏာဂမနဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ သောတ္ထိဇော နာမ ဘိက္ခု ဥပဋ္ဌာကော အဟောသိ အဂ္ဂုပဋ္ဌာကော။ ကဿပဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ သဗ္ဗမိတ္တော နာမ ဘိက္ခု ဥပဋ္ဌာကော အဟောသိ အဂ္ဂုပဋ္ဌာကော။ မယှံ, ဘိက္ခဝေ, ဧတရဟိ အာနန္ဒော နာမ ဘိက္ခု ဥပဋ္ဌာကော အဟောသိ အဂ္ဂုပဋ္ဌာကော။

၁၂. ‘‘ဝိပဿိဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဗန္ဓုမာ နာမ ရာဇာ ပိတာ အဟောသိ။ ဗန္ဓုမတီ နာမ ဒေဝီ မာတာ အဟောသိ ဇနေတ္တိ [ဇနေတ္တီ (သျာ.)]။ ဗန္ဓုမဿ ရညော ဗန္ဓုမတီ နာမ နဂရံ ရာဇဓါနီ အဟောသိ။

‘‘သိခိဿ , ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ အရုဏော နာမ ရာဇာ ပိတာ အဟောသိ။ ပဘာဝတီ နာမ ဒေဝီ မာတာ အဟောသိ ဇနေတ္တိ။ အရုဏဿ ရညော အရုဏဝတီ နာမ နဂရံ ရာဇဓါနီ အဟောသိ။

‘‘ဝေဿဘုဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ သုပ္ပတိတော နာမ [သုပ္ပတီတော နာမ (သျာ.)] ရာဇာ ပိတာ အဟောသိ။ ဝဿဝတီ နာမ [ယသဝတီ နာမ (သျာ. ဣ.)] ဒေဝီ မာတာ အဟောသိ ဇနေတ္တိ။ သုပ္ပတိတဿ ရညော အနောမံ နာမ နဂရံ ရာဇဓါနီ အဟောသိ။

‘‘ကကုသန္ဓဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ အဂ္ဂိဒတ္တော နာမ ဗြာဟ္မဏော ပိတာ အဟောသိ။ ဝိသာခါ နာမ ဗြာဟ္မဏီ မာတာ အဟောသိ ဇနေတ္တိ။ တေန ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, သမယေန ခေမော နာမ ရာဇာ အဟောသိ။ ခေမဿ ရညော ခေမဝတီ နာမ နဂရံ ရာဇဓါနီ အဟောသိ။

‘‘ကောဏာဂမနဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ယညဒတ္တော နာမ ဗြာဟ္မဏော ပိတာ အဟောသိ။ ဥတ္တရာ နာမ ဗြာဟ္မဏီ မာတာ အဟောသိ ဇနေတ္တိ။ တေန ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, သမယေန သောဘော နာမ ရာဇာ အဟောသိ။ သောဘဿ ရညော သောဘဝတီ နာမ နဂရံ ရာဇဓါနီ အဟောသိ။

‘‘ကဿပဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဗြဟ္မဒတ္တော နာမ ဗြာဟ္မဏော ပိတာ အဟောသိ။ ဓနဝတီ နာမ ဗြာဟ္မဏီ မာတာ အဟောသိ ဇနေတ္တိ။ တေန ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, သမယေန ကိကီ နာမ [ကိံ ကီ နာမ (သျာ.)] ရာဇာ အဟောသိ။ ကိကိဿ ရညော ဗာရာဏသီ နာမ နဂရံ ရာဇဓါနီ အဟောသိ။

‘‘မယှံ, ဘိက္ခဝေ, ဧတရဟိ သုဒ္ဓေါဒနော နာမ ရာဇာ ပိတာ အဟောသိ။ မာယာ နာမ ဒေဝီ မာတာ အဟောသိ ဇနေတ္တိ။ ကပိလဝတ္ထု နာမ နဂရံ ရာဇဓါနီ အဟောသီ’’တိ။ ဣဒမဝေါစ ဘဂဝါ, ဣဒံ ဝတွာန သုဂတော ဥဋ္ဌာယာသနာ ဝိဟာရံ ပါဝိသိ။

၁၃. အထ ခေါ တေသံ ဘိက္ခူနံ အစိရပက္ကန္တဿ ဘဂဝတော အယမန္တရာကထာ ဥဒပါဒိ – ‘‘အစ္ဆရိယံ, အာဝုသော, အဗ္ဘုတံ, အာဝုသော, တထာဂတဿ မဟိဒ္ဓိကတာ မဟာနုဘာဝတာ။ ယတြ ဟိ နာမ တထာဂတော အတီတေ ဗုဒ္ဓေ ပရိနိဗ္ဗုတေ ဆိန္နပပဉ္စေ ဆိန္နဝဋုမေ ပရိယာဒိန္နဝဋ္ဋေ သဗ္ဗဒုက္ခဝီတိဝတ္တေ ဇာတိတောပိ အနုဿရိဿတိ, နာမတောပိ အနုဿရိဿတိ, ဂေါတ္တတောပိ အနုဿရိဿတိ, အာယုပ္ပမာဏတောပိ အနုဿရိဿတိ, သာဝကယုဂတောပိ အနုဿရိဿတိ, သာဝကသန္နိပါတတောပိ အနုဿရိဿတိ – ‘ဧဝံဇစ္စာ တေ ဘဂဝန္တော အဟေသုံ ဣတိပိ, ဧဝံနာမာ ဧဝံဂေါတ္တာ ဧဝံသီလာ ဧဝံဓမ္မာ ဧဝံပညာ ဧဝံဝိဟာရီ ဧဝံဝိမုတ္တာ တေ ဘဂဝန္တော အဟေသုံ ဣတိဣ’’’တိ။

‘‘ကိံ နု ခေါ, အာဝုသော, တထာဂတဿေဝ နု ခေါ ဧသာ ဓမ္မဓါတု သုပ္ပဋိဝိဒ္ဓါ, ယဿာ ဓမ္မဓါတုယာ သုပ္ပဋိဝိဒ္ဓတ္တာ တထာဂတော အတီတေ ဗုဒ္ဓေ ပရိနိဗ္ဗုတေ ဆိန္နပပဉ္စေ ဆိန္နဝဋုမေ ပရိယာဒိန္နဝဋ္ဋေ သဗ္ဗဒုက္ခဝီတိဝတ္တေ ဇာတိတောပိ အနုဿရတိ, နာမတောပိ အနုဿရတိ, ဂေါတ္တတောပိ အနုဿရတိ, အာယုပ္ပမာဏတောပိ အနုဿရတိ, သာဝကယုဂတောပိ အနုဿရတိ, သာဝကသန္နိပါတတောပိ အနုဿရတိ – ‘ဧဝံဇစ္စာ တေ ဘဂဝန္တော အဟေသုံ ဣတိပိ, ဧဝံနာမာ ဧဝံဂေါတ္တာ ဧဝံသီလာ ဧဝံဓမ္မာ ဧဝံပညာ ဧဝံဝိဟာရီ ဧဝံဝိမုတ္တာ တေ ဘဂဝန္တော အဟေသုံ ဣတိဣ’တိ, ဥဒါဟု ဒေဝတာ တထာဂတဿ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ, ယေန တထာဂတော အတီတေ ဗုဒ္ဓေ ပရိနိဗ္ဗုတေ ဆိန္နပပဉ္စေ ဆိန္နဝဋုမေ ပရိယာဒိန္နဝဋ္ဋေ သဗ္ဗဒုက္ခဝီတိဝတ္တေ ဇာတိတောပိ အနုဿရတိ, နာမတောပိ အနုဿရတိ, ဂေါတ္တတောပိ အနုဿရတိ, အာယုပ္ပမာဏတောပိ အနုဿရတိ, သာဝကယုဂတောပိ အနုဿရတိ, သာဝကသန္နိပါတတောပိ အနုဿရတိ – ‘ဧဝံဇစ္စာ တေ ဘဂဝန္တော အဟေသုံ ဣတိပိ, ဧဝံနာမာ ဧဝံဂေါတ္တာ ဧဝံသီလာ ဧဝံဓမ္မာ ဧဝံပညာ ဧဝံဝိဟာရီ ဧဝံဝိမုတ္တာ တေ ဘဂဝန္တော အဟေသုံ ဣတိဣ’’’တိ။ အယဉ္စ ဟိဒံ တေသံ ဘိက္ခူနံ အန္တရာကထာ ဝိပ္ပကတာ ဟောတိ။

၁၄. အထ ခေါ ဘဂဝါ သာယနှသမယံ ပဋိသလ္လာနာ ဝုဋ္ဌိတော ယေန ကရေရိမဏ္ဍလမာဠော တေနုပသင်္ကမိ; ဥပသင်္ကမိတွာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ။ နိသဇ္ဇ ခေါ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ကာယနုတ္ထ, ဘိက္ခဝေ, ဧတရဟိ ကထာယ သန္နိသိန္နာ; ကာ စ ပန ဝေါ အန္တရာကထာ ဝိပ္ပကတာ’’တိ?

ဧဝံ ဝုတ္တေ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ဣဓ, ဘန္တေ, အမှာကံ အစိရပက္ကန္တဿ ဘဂဝတော အယံ အန္တရာကထာ ဥဒပါဒိ – ‘အစ္ဆရိယံ, အာဝုသော, အဗ္ဘုတံ, အာဝုသော, တထာဂတဿ မဟိဒ္ဓိကတာ မဟာနုဘာဝတာ, ယတြ ဟိ နာမ တထာဂတော အတီတေ ဗုဒ္ဓေ ပရိနိဗ္ဗုတေ ဆိန္နပပဉ္စေ ဆိန္နဝဋုမေ ပရိယာဒိန္နဝဋ္ဋေ သဗ္ဗဒုက္ခဝီတိဝတ္တေ ဇာတိတောပိ အနုဿရိဿတိ, နာမတောပိ အနုဿရိဿတိ, ဂေါတ္တတောပိ အနုဿရိဿတိ, အာယုပ္ပမာဏတောပိ အနုဿရိဿတိ, သာဝကယုဂတောပိ အနုဿရိဿတိ, သာဝကသန္နိပါတတောပိ အနုဿရိဿတိ – ‘‘ဧဝံဇစ္စာ တေ ဘဂဝန္တော အဟေသုံ ဣတိပိ , ဧဝံနာမာ ဧဝံဂေါတ္တာ ဧဝံသီလာ ဧဝံဓမ္မာ ဧဝံပညာ ဧဝံဝိဟာရီ ဧဝံဝိမုတ္တာ တေ ဘဂဝန္တော အဟေသုံ ဣတိဣ’’တိ။ ကိံ နု ခေါ, အာဝုသော, တထာဂတဿေဝ နု ခေါ ဧသာ ဓမ္မဓါတု သုပ္ပဋိဝိဒ္ဓါ, ယဿာ ဓမ္မဓါတုယာ သုပ္ပဋိဝိဒ္ဓတ္တာ တထာဂတော အတီတေ ဗုဒ္ဓေ ပရိနိဗ္ဗုတေ ဆိန္နပပဉ္စေ ဆိန္နဝဋုမေ ပရိယာဒိန္နဝဋ္ဋေ သဗ္ဗဒုက္ခဝီတိဝတ္တေ ဇာတိတောပိ အနုဿရတိ, နာမတောပိ အနုဿရတိ, ဂေါတ္တတောပိ အနုဿရတိ, အာယုပ္ပမာဏတောပိ အနုဿရတိ, သာဝကယုဂတောပိ အနုဿရတိ, သာဝကသန္နိပါတတောပိ အနုဿရတိ – ‘‘ဧဝံဇစ္စာ တေ ဘဂဝန္တော အဟေသုံ ဣတိပိ, ဧဝံနာမာ ဧဝံဂေါတ္တာ ဧဝံသီလာ ဧဝံဓမ္မာ ဧဝံပညာ ဧဝံဝိဟာရီ ဧဝံဝိမုတ္တာ တေ ဘဂဝန္တော အဟေသုံ ဣတိဣ’’တိ။ ဥဒါဟု ဒေဝတာ တထာဂတဿ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ, ယေန တထာဂတော အတီတေ ဗုဒ္ဓေ ပရိနိဗ္ဗုတေ ဆိန္နပပဉ္စေ ဆိန္နဝဋုမေ ပရိယာဒိန္နဝဋ္ဋေ သဗ္ဗဒုက္ခဝီတိဝတ္တေ ဇာတိတောပိ အနုဿရတိ, နာမတောပိ အနုဿရတိ, ဂေါတ္တတောပိ အနုဿရတိ, အာယုပ္ပမာဏတောပိ အနုဿရတိ, သာဝကယုဂတောပိ အနုဿရတိ, သာဝကသန္နိပါတတောပိ အနုဿရတိ – ‘ဧဝံဇစ္စာ တေ ဘဂဝန္တော အဟေသုံ ဣတိပိ, ဧဝံနာမာ ဧဝံဂေါတ္တာ ဧဝံသီလာ ဧဝံဓမ္မာ ဧဝံပညာ ဧဝံဝိဟာရီ ဧဝံဝိမုတ္တာ တေ ဘဂဝန္တော အဟေသုံ ဣတိဣ’တိ? အယံ ခေါ နော, ဘန္တေ, အန္တရာကထာ ဝိပ္ပကတာ, အထ ဘဂဝါ အနုပ္ပတ္တော’’တိ။

၁၅. ‘‘တထာဂတဿေဝေသာ, ဘိက္ခဝေ, ဓမ္မဓါတု သုပ္ပဋိဝိဒ္ဓါ, ယဿာ ဓမ္မဓါတုယာ သုပ္ပဋိဝိဒ္ဓတ္တာ တထာဂတော အတီတေ ဗုဒ္ဓေ ပရိနိဗ္ဗုတေ ဆိန္နပပဉ္စေ ဆိန္နဝဋုမေ ပရိယာဒိန္နဝဋ္ဋေ သဗ္ဗဒုက္ခဝီတိဝတ္တေ ဇာတိတောပိ အနုဿရတိ, နာမတောပိ အနုဿရတိ, ဂေါတ္တတောပိ အနုဿရတိ, အာယုပ္ပမာဏတောပိ အနုဿရတိ, သာဝကယုဂတောပိ အနုဿရတိ, သာဝကသန္နိပါတတောပိ အနုဿရတိ – ‘ဧဝံဇစ္စာ တေ ဘဂဝန္တော အဟေသုံ ဣတိပိ, ဧဝံနာမာ ဧဝံဂေါတ္တာ ဧဝံသီလာ ဧဝံဓမ္မာ ဧဝံပညာ ဧဝံဝိဟာရီ ဧဝံဝိမုတ္တာ တေ ဘဂဝန္တော အဟေသုံ ဣတိဣ’တိ။ ဒေဝတာပိ တထာဂတဿ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ, ယေန တထာဂတော အတီတေ ဗုဒ္ဓေ ပရိနိဗ္ဗုတေ ဆိန္နပပဉ္စေ ဆိန္နဝဋုမေ ပရိယာဒိန္နဝဋ္ဋေ သဗ္ဗဒုက္ခဝီတိဝတ္တေ ဇာတိတောပိ အနုဿရတိ, နာမတောပိ အနုဿရတိ, ဂေါတ္တတောပိ အနုဿရတိ, အာယုပ္ပမာဏတောပိ အနုဿရတိ, သာဝကယုဂတောပိ အနုဿရတိ, သာဝကသန္နိပါတတောပိ အနုဿရတိ – ‘ဧဝံဇစ္စာ တေ ဘဂဝန္တော အဟေသုံ ဣတိပိ, ဧဝံနာမာ ဧဝံဂေါတ္တာ ဧဝံသီလာ ဧဝံဓမ္မာ ဧဝံပညာ ဧဝံဝိဟာရီ ဧဝံဝိမုတ္တာ တေ ဘဂဝန္တော အဟေသုံ ဣတိဣ’တိ။

‘‘ဣစ္ဆေယျာထ နော တုမှေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိယျောသောမတ္တာယ ပုဗ္ဗေနိဝါသပဋိသံယုတ္တံ ဓမ္မိံ ကထံ သောတု’’န္တိ? ‘‘ဧတဿ, ဘဂဝါ, ကာလော; ဧတဿ, သုဂတ, ကာလော; ယံ ဘဂဝါ ဘိယျောသောမတ္တာယ ပုဗ္ဗေနိဝါသပဋိသံယုတ္တံ ဓမ္မိံ ကထံ ကရေယျ, ဘဂဝတော သုတွာ ဘိက္ခူ ဓါရေဿန္တီ’’တိ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ , သုဏာထ, သာဓုကံ မနသိ ကရောထ, ဘာသိဿာမီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ’’တိ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ပစ္စဿောသုံ။ ဘဂဝါ ဧတဒဝေါစ –

၁၆. ‘‘ဣတော သော, ဘိက္ခဝေ, ဧကနဝုတိကပ္ပေ ယံ ဝိပဿီ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ လောကေ ဥဒပါဒိ။ ဝိပဿီ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ခတ္တိယော ဇာတိယာ အဟောသိ, ခတ္တိယကုလေ ဥဒပါဒိ။ ဝိပဿီ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ကောဏ္ဍညော ဂေါတ္တေန အဟောသိ။ ဝိပဿိဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ အသီတိဝဿသဟဿာနိ အာယုပ္ပမာဏံ အဟောသိ။ ဝိပဿီ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ပါဋလိယာ မူလေ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓေါ။ ဝိပဿိဿ, ဘိက္ခဝေ , ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ခဏ္ဍတိဿံ နာမ သာဝကယုဂံ အဟောသိ အဂ္ဂံ ဘဒ္ဒယုဂံ။ ဝိပဿိဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ တယော သာဝကာနံ သန္နိပါတာ အဟေသုံ။ ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ အဋ္ဌသဋ္ဌိဘိက္ခုသတသဟဿံ, ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ ဘိက္ခုသတသဟဿံ, ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ အသီတိဘိက္ခုသဟဿာနိ။ ဝိပဿိဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဣမေ တယော သာဝကာနံ သန္နိပါတာ အဟေသုံ သဗ္ဗေသံယေဝ ခီဏာသဝါနံ။ ဝိပဿိဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ အသောကော နာမ ဘိက္ခု ဥပဋ္ဌာကော အဟောသိ အဂ္ဂုပဋ္ဌာကော။ ဝိပဿိဿ, ဘိက္ခဝေ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဗန္ဓုမာ နာမ ရာဇာ ပိတာ အဟောသိ။ ဗန္ဓုမတီ နာမ ဒေဝီ မာတာ အဟောသိ ဇနေတ္တိ။ ဗန္ဓုမဿ ရညော ဗန္ဓုမတီ နာမ နဂရံ ရာဇဓါနီ အဟောသိ။

ဗောဓိသတ္တဓမ္မတာ

၁၇. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ဗောဓိသတ္တော တုသိတာ ကာယာ စဝိတွာ သတော သမ္ပဇာနော မာတုကုစ္ဆိံ ဩက္ကမိ။ အယမေတ္ထ ဓမ္မတာ။

၁၈. ‘‘ဓမ္မတာ, ဧသာ, ဘိက္ခဝေ, ယဒါ ဗောဓိသတ္တော တုသိတာ ကာယာ စဝိတွာ မာတုကုစ္ဆိံ ဩက္ကမတိ။ အထ သဒေဝကေ လောကေ သမာရကေ သဗြဟ္မကေ သဿမဏဗြာဟ္မဏိယာ ပဇာယ သဒေဝမနုဿာယ အပ္ပမာဏော ဥဠာရော ဩဘာသော ပါတုဘဝတိ အတိက္ကမ္မေဝ ဒေဝါနံ ဒေဝါနုဘာဝံ။ ယာပိ တာ လောကန္တရိကာ အဃာ အသံဝုတာ အန္ဓကာရာ အန္ဓကာရတိမိသာ , ယတ္ထ ပိမေ စန္ဒိမသူရိယာ ဧဝံမဟိဒ္ဓိကာ ဧဝံမဟာနုဘာဝါ အာဘာယ နာနုဘောန္တိ, တတ္ထပိ အပ္ပမာဏော ဥဠာရော ဩဘာသော ပါတုဘဝတိ အတိက္ကမ္မေဝ ဒေဝါနံ ဒေဝါနုဘာဝံ။ ယေပိ တတ္ထ သတ္တာ ဥပပန္နာ, တေပိ တေနောဘာသေန အညမညံ သဉ္ဇာနန္တိ – ‘အညေပိ ကိရ, ဘော, သန္တိ သတ္တာ ဣဓူပပန္နာ’တိ။ အယဉ္စ ဒသသဟဿီ လောကဓါတု သင်္ကမ္ပတိ သမ္ပကမ္ပတိ သမ္ပဝေဓတိ။ အပ္ပမာဏော စ ဥဠာရော ဩဘာသော လောကေ ပါတုဘဝတိ အတိက္ကမ္မေဝ ဒေဝါနံ ဒေဝါနုဘာဝံ။ အယမေတ္ထ ဓမ္မတာ။

၁၉. ‘‘ဓမ္မတာ ဧသာ, ဘိက္ခဝေ, ယဒါ ဗောဓိသတ္တော မာတုကုစ္ဆိံ ဩက္ကန္တော ဟောတိ, စတ္တာရော နံ ဒေဝပုတ္တာ စတုဒ္ဒိသံ [စာတုဒ္ဒိသံ (သျာ.)] ရက္ခာယ ဥပဂစ္ဆန္တိ – ‘မာ နံ ဗောဓိသတ္တံ ဝါ ဗောဓိသတ္တမာတရံ ဝါ မနုဿော ဝါ အမနုဿော ဝါ ကောစိ ဝါ ဝိဟေဌေသီ’တိ။ အယမေတ္ထ ဓမ္မတာ။

၂၀. ‘‘ဓမ္မတာ ဧသာ, ဘိက္ခဝေ, ယဒါ ဗောဓိသတ္တော မာတုကုစ္ဆိံ ဩက္ကန္တော ဟောတိ, ပကတိယာ သီလဝတီ ဗောဓိသတ္တမာတာ ဟောတိ, ဝိရတာ ပါဏာတိပါတာ, ဝိရတာ အဒိန္နာဒါနာ, ဝိရတာ ကာမေသုမိစ္ဆာစာရာ , ဝိရတာ မုသာဝါဒါ, ဝိရတာ သုရာမေရယမဇ္ဇပ္ပမာဒဋ္ဌာနာ။ အယမေတ္ထ ဓမ္မတာ။

၂၁. ‘‘ဓမ္မတာ ဧသာ, ဘိက္ခဝေ, ယဒါ ဗောဓိသတ္တော မာတုကုစ္ဆိံ ဩက္ကန္တော ဟောတိ, န ဗောဓိသတ္တမာတု ပုရိသေသု မာနသံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကာမဂုဏူပသံဟိတံ, အနတိက္ကမနီယာ စ ဗောဓိသတ္တမာတာ ဟောတိ ကေနစိ ပုရိသေန ရတ္တစိတ္တေန။ အယမေတ္ထ ဓမ္မတာ။

၂၂. ‘‘ဓမ္မတာ ဧသာ, ဘိက္ခဝေ, ယဒါ ဗောဓိသတ္တော မာတုကုစ္ဆိံ ဩက္ကန္တော ဟောတိ, လာဘိနီ ဗောဓိသတ္တမာတာ ဟောတိ ပဉ္စန္နံ ကာမဂုဏာနံ။ သာ ပဉ္စဟိ ကာမဂုဏေဟိ သမပ္ပိတာ သမင္ဂီဘူတာ ပရိစာရေတိ။ အယမေတ္ထ ဓမ္မတာ။

၂၃. ‘‘ဓမ္မတာ ဧသာ, ဘိက္ခဝေ, ယဒါ ဗောဓိသတ္တော မာတုကုစ္ဆိံ ဩက္ကန္တော ဟောတိ, န ဗောဓိသတ္တမာတု ကောစိဒေဝ အာဗာဓေါ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ သုခိနီ ဗောဓိသတ္တမာတာ ဟောတိ အကိလန္တကာယာ, ဗောဓိသတ္တဉ္စ ဗောဓိသတ္တမာတာ တိရောကုစ္ဆိဂတံ ပဿတိ သဗ္ဗင်္ဂပစ္စင္ဂိံ အဟီနိန္ဒ္ရိယံ။ သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, မဏိ ဝေဠုရိယော သုဘော ဇာတိမာ အဋ္ဌံသော သုပရိကမ္မကတော အစ္ဆော ဝိပ္ပသန္နော အနာဝိလော သဗ္ဗာကာရသမ္ပန္နော။ တတြာဿ [တတြဿ (သျာ.)] သုတ္တံ အာဝုတံ နီလံ ဝါ ဣတံ ဝါ လောဟိတံ ဝါ ဩဒါတံ ဝါ ပဏ္ဍုသုတ္တံ ဝါ။ တမေနံ စက္ခုမာ ပုရိသော ဟတ္ထေ ကရိတွာ ပစ္စဝေက္ခေယျ – ‘အယံ ခေါ မဏိ ဝေဠုရိယော သုဘော ဇာတိမာ အဋ္ဌံသော သုပရိကမ္မကတော အစ္ဆော ဝိပ္ပသန္နော အနာဝိလော သဗ္ဗာကာရသမ္ပန္နော။ တတ္ရိဒံ သုတ္တံ အာဝုတံ နီလံ ဝါ ဣတံ ဝါ လောဟိတံ ဝါ ဩဒါတံ ဝါ ပဏ္ဍုသုတ္တံ ဝါ’တိ။ ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ယဒါ ဗောဓိသတ္တော မာတုကုစ္ဆိံ ဩက္ကန္တော ဟောတိ, န ဗောဓိသတ္တမာတု ကောစိဒေဝ အာဗာဓေါ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, သုခိနီ ဗောဓိသတ္တမာတာ ဟောတိ အကိလန္တကာယာ , ဗောဓိသတ္တဉ္စ ဗောဓိသတ္တမာတာ တိရောကုစ္ဆိဂတံ ပဿတိ သဗ္ဗင်္ဂပစ္စင္ဂိံ အဟီနိန္ဒ္ရိယံ။ အယမေတ္ထ ဓမ္မတာ။

၂၄. ‘‘ဓမ္မတာ ဧသာ, ဘိက္ခဝေ, သတ္တာဟဇာတေ ဗောဓိသတ္တေ ဗောဓိသတ္တမာတာ ကာလင်္ကရောတိ တုသိတံ ကာယံ ဥပပဇ္ဇတိ။ အယမေတ္ထ ဓမ္မတာ။

၂၅. ‘‘ဓမ္မတာ ဧသာ, ဘိက္ခဝေ, ယထာ အညာ ဣတ္ထိကာ နဝ ဝါ ဒသ ဝါ မာသေ ဂဗ္ဘံ ကုစ္ဆိနာ ပရိဟရိတွာ ဝိဇာယန္တိ, န ဟေဝံ ဗောဓိသတ္တံ ဗောဓိသတ္တမာတာ ဝိဇာယတိ။ ဒသေဝ မာသာနိ ဗောဓိသတ္တံ ဗောဓိသတ္တမာတာ ကုစ္ဆိနာ ပရိဟရိတွာ ဝိဇာယတိ။ အယမေတ္ထ ဓမ္မတာ။

၂၆. ‘‘ဓမ္မတာ ဧသာ, ဘိက္ခဝေ, ယထာ အညာ ဣတ္ထိကာ နိသိန္နာ ဝါ နိပန္နာ ဝါ ဝိဇာယန္တိ, န ဟေဝံ ဗောဓိသတ္တံ ဗောဓိသတ္တမာတာ ဝိဇာယတိ။ ဌိတာဝ ဗောဓိသတ္တံ ဗောဓိသတ္တမာတာ ဝိဇာယတိ။ အယမေတ္ထ ဓမ္မတာ။

၂၇. ‘‘ဓမ္မတာ ဧသာ, ဘိက္ခဝေ, ယဒါ ဗောဓိသတ္တော မာတုကုစ္ဆိမှာ နိက္ခမတိ, ဒေဝါ ပဌမံ ပဋိဂ္ဂဏှန္တိ, ပစ္ဆာ မနုဿာ။ အယမေတ္ထ ဓမ္မတာ။

၂၈. ‘‘ဓမ္မတာ ဧသာ, ဘိက္ခဝေ, ယဒါ ဗောဓိသတ္တော မာတုကုစ္ဆိမှာ နိက္ခမတိ, အပ္ပတ္တောဝ ဗောဓိသတ္တော ပထဝိံ ဟောတိ, စတ္တာရော နံ ဒေဝပုတ္တာ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ မာတု ပုရတော ဌပေန္တိ – ‘အတ္တမနာ, ဒေဝိ, ဟောဟိ; မဟေသက္ခော တေ ပုတ္တော ဥပ္ပန္နော’တိ။ အယမေတ္ထ ဓမ္မတာ။

၂၉. ‘‘ဓမ္မတာ ဧသာ, ဘိက္ခဝေ, ယဒါ ဗောဓိသတ္တော မာတုကုစ္ဆိမှာ နိက္ခမတိ, ဝိသဒေါဝ နိက္ခမတိ အမက္ခိတော ဥဒေန [ဥဒ္ဒေန (သျာ.), ဥဒရေန (ကတ္ထစိ)] အမက္ခိတော သေမှေန အမက္ခိတော ရုဟိရေန အမက္ခိတော ကေနစိ အသုစိနာ သုဒ္ဓေါ [ဝိသုဒ္ဓေါ (သျာ.)] ဝိသဒေါ။ သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, မဏိရတနံ ကာသိကေ ဝတ္ထေ နိက္ခိတ္တံ နေဝ မဏိရတနံ ကာသိကံ ဝတ္ထံ မက္ခေတိ, နာပိ ကာသိကံ ဝတ္ထံ မဏိရတနံ မက္ခေတိ။ တံ ကိဿ ဟေတု? ဥဘိန္နံ သုဒ္ဓတ္တာ။ ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ယဒါ ဗောဓိသတ္တော မာတုကုစ္ဆိမှာ နိက္ခမတိ, ဝိသဒေါဝ နိက္ခမတိ အမက္ခိတော, ဥဒေန အမက္ခိတော သေမှေန အမက္ခိတော ရုဟိရေန အမက္ခိတော ကေနစိ အသုစိနာ သုဒ္ဓေါ ဝိသဒေါ။ အယမေတ္ထ ဓမ္မတာ။

၃၀. ‘‘ဓမ္မတာ ဧသာ, ဘိက္ခဝေ, ယဒါ ဗောဓိသတ္တော မာတုကုစ္ဆိမှာ နိက္ခမတိ, ဒွေ ဥဒကဿ ဓါရာ အန္တလိက္ခာ ပါတုဘဝန္တိ – ဧကာ သီတဿ ဧကာ ဥဏှဿ ယေန ဗောဓိသတ္တဿ ဥဒကကိစ္စံ ကရောန္တိ မာတု စ။ အယမေတ္ထ ဓမ္မတာ။

၃၁. ‘‘ဓမ္မတာ ဧသာ, ဘိက္ခဝေ, သမ္ပတိဇာတော ဗောဓိသတ္တော သမေဟိ ပါဒေဟိ ပတိဋ္ဌဟိတွာ ဥတ္တရာဘိမုခေါ [ဥတ္တရေနာဘိမုခေါ (သျာ.) ဥတ္တရေနမုခေါ (က.)] သတ္တပဒဝီတိဟာရေန ဂစ္ဆတိ သေတမှိ ဆတ္တေ အနုဓါရိယမာနေ, သဗ္ဗာ စ ဒိသာ အနုဝိလောကေတိ, အာသဘိံ ဝါစံ ဘာသတိ ‘အဂ္ဂေါဟမသ္မိ လောကဿ, ဇေဋ္ဌောဟမသ္မိ လောကဿ, သေဋ္ဌောဟမသ္မိ လောကဿ, အယမန္တိမာ ဇာတိ, နတ္ထိဒါနိ ပုနဗ္ဘဝေါ’တိ။ အယမေတ္ထ ဓမ္မတာ။

၃၂. ‘‘ဓမ္မတာ ဧသာ, ဘိက္ခဝေ, ယဒါ ဗောဓိသတ္တော မာတုကုစ္ဆိမှာ နိက္ခမတိ, အထ သဒေဝကေ လောကေ သမာရကေ သဗြဟ္မကေ သဿမဏဗြာဟ္မဏိယာ ပဇာယ သဒေဝမနုဿာယ အပ္ပမာဏော ဥဠာရော ဩဘာသော ပါတုဘဝတိ, အတိက္ကမ္မေဝ ဒေဝါနံ ဒေဝါနုဘာဝံ။ ယာပိ တာ လောကန္တရိကာ အဃာ အသံဝုတာ အန္ဓကာရာ အန္ဓကာရတိမိသာ, ယတ္ထ ပိမေ စန္ဒိမသူရိယာ ဧဝံမဟိဒ္ဓိကာ ဧဝံမဟာနုဘာဝါ အာဘာယ နာနုဘောန္တိ, တတ္ထပိ အပ္ပမာဏော ဥဠာရော ဩဘာသော ပါတုဘဝတိ အတိက္ကမ္မေဝ ဒေဝါနံ ဒေဝါနုဘာဝံ။ ယေပိ တတ္ထ သတ္တာ ဥပပန္နာ, တေပိ တေနောဘာသေန အညမညံ သဉ္ဇာနန္တိ – ‘အညေပိ ကိရ, ဘော, သန္တိ သတ္တာ ဣဓူပပန္နာ’တိ။ အယဉ္စ ဒသသဟဿီ လောကဓါတု သင်္ကမ္ပတိ သမ္ပကမ္ပတိ သမ္ပဝေဓတိ အပ္ပမာဏော စ ဥဠာရော ဩဘာသော လောကေ ပါတုဘဝတိ အတိက္ကမ္မေဝ ဒေဝါနံ ဒေဝါနုဘာဝံ။ အယမေတ္ထ ဓမ္မတာ။

ဒွတ္တိံသမဟာပုရိသလက္ခဏာ

၃၃. ‘‘ဇာတေ ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိမှိ ကုမာရေ ဗန္ဓုမတော ရညော ပဋိဝေဒေသုံ – ‘ပုတ္တော တေ, ဒေဝ [ဒေဝ တေ (က.)], ဇာတော, တံ ဒေဝေါ ပဿတူ’တိ။ အဒ္ဒသာ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဗန္ဓုမာ ရာဇာ ဝိပသ္သိံ ကုမာရံ, ဒိသွာ နေမိတ္တေ ဗြာဟ္မဏေ အာမန္တာပေတွာ ဧတဒဝေါစ – ‘ပဿန္တု ဘောန္တော နေမိတ္တာ ဗြာဟ္မဏာ ကုမာရ’န္တိ။ အဒ္ဒသံသု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, နေမိတ္တာ ဗြာဟ္မဏာ ဝိပသ္သိံ ကုမာရံ, ဒိသွာ ဗန္ဓုမန္တံ ရာဇာနံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘အတ္တမနော, ဒေဝ, ဟောဟိ, မဟေသက္ခော တေ ပုတ္တော ဥပ္ပန္နော, လာဘာ တေ, မဟာရာဇ, သုလဒ္ဓံ တေ, မဟာရာဇ, ယဿ တေ ကုလေ ဧဝရူပေါ ပုတ္တော ဥပ္ပန္နော။ အယဉှိ, ဒေဝ, ကုမာရော ဒွတ္တိံသမဟာပုရိသလက္ခဏေဟိ သမန္နာဂတော, ယေဟိ သမန္နာဂတဿ မဟာပုရိသဿ ဒွေဝ ဂတိယော ဘဝန္တိ အနညာ။ သစေ အဂါရံ အဇ္ဈာဝသတိ, ရာဇာ ဟောတိ စက္ကဝတ္တီ ဓမ္မိကော ဓမ္မရာဇာ စာတုရန္တော ဝိဇိတာဝီ ဇနပဒတ္ထာဝရိယပ္ပတ္တော သတ္တရတနသမန္နာဂတော။ တဿိမာနိ သတ္တရတနာနိ ဘဝန္တိ။ သေယျထိဒံ – စက္ကရတနံ ဟတ္ထိရတနံ အဿရတနံ မဏိရတနံ ဣတ္ထိရတနံ ဂဟပတိရတနံ ပရိဏာယကရတနမေဝ သတ္တမံ။ ပရောသဟဿံ ခေါ ပနဿ ပုတ္တာ ဘဝန္တိ သူရာ ဝီရင်္ဂရူပါ ပရသေနပ္ပမဒ္ဒနာ။ သော ဣမံ ပထဝိံ သာဂရပရိယန္တံ အဒဏ္ဍေန အသတ္ထေန ဓမ္မေန အဘိဝိဇိယ အဇ္ဈာဝသတိ။ သစေ ခေါ ပန အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇတိ, အရဟံ ဟောတိ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ လောကေ ဝိဝဋစ္ဆဒေါ။

၃၄. ‘ကတမေဟိ စာယံ, ဒေဝ, ကုမာရော ဒွတ္တိံသမဟာပုရိသလက္ခဏေဟိ သမန္နာဂတော, ယေဟိ သမန္နာဂတဿ မဟာပုရိသဿ ဒွေဝ ဂတိယော ဘဝန္တိ အနညာ။ သစေ အဂါရံ အဇ္ဈာဝသတိ, ရာဇာ ဟောတိ စက္ကဝတ္တီ ဓမ္မိကော ဓမ္မရာဇာ စာတုရန္တော ဝိဇိတာဣ ဇနပဒတ္ထာဝရိယပ္ပတ္တော သတ္တရတနသမန္နာဂတော။ တဿိမာနိ သတ္တရတနာနိ ဘဝန္တိ ။ သေယျထိဒံ – စက္ကရတနံ ဟတ္ထိရတနံ အဿရတနံ မဏိရတနံ ဣတ္ထိရတနံ ဂဟပတိရတနံ ပရိဏာယကရတနမေဝ သတ္တမံ။ ပရောသဟဿံ ခေါ ပနဿ ပုတ္တာ ဘဝန္တိ သူရာ ဝီရင်္ဂရူပါ ပရသေနပ္ပမဒ္ဒနာ။ သော ဣမံ ပထဝိံ သာဂရပရိယန္တံ အဒဏ္ဍေန အသတ္ထေန ဓမ္မေန အဘိဝိဇိယ အဇ္ဈာဝသတိ။ သစေ ခေါ ပန အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇတိ, အရဟံ ဟောတိ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ လောကေ ဝိဝဋစ္ဆဒေါ။

၃၅. ‘အယဉှိ, ဒေဝ, ကုမာရော သုပ္ပတိဋ္ဌိတပါဒေါ။ ယံ ပါယံ, ဒေဝ, ကုမာရော သုပ္ပတိဋ္ဌိတပါဒေါ။ ဣဒမ္ပိဿ မဟာပုရိသဿ မဟာပုရိသလက္ခဏံ ဘဝတိ။

‘ဣမဿ, ဒေဝ [ဣမဿ ဟိ ဒေဝ (?)], ကုမာရဿ ဟေဋ္ဌာ ပါဒတလေသု စက္ကာနိ ဇာတာနိ သဟဿာရာနိ သနေမိကာနိ သနာဘိကာနိ သဗ္ဗာကာရပရိပူရာနိ။ ယမ္ပိ, ဣမဿ ဒေဝ, ကုမာရဿ ဟေဋ္ဌာ ပါဒတလေသု စက္ကာနိ ဇာတာနိ သဟဿာရာနိ သနေမိကာနိ သနာဘိကာနိ သဗ္ဗာကာရပရိပူရာနိ, ဣဒမ္ပိဿ မဟာပုရိသဿ မဟာပုရိသလက္ခဏံ ဘဝတိ။

‘အယဉှိ ဒေဝ, ကုမာရော အာယတပဏှီ။ပေ.။

‘အယဉှိ, ဒေဝ, ကုမာရော ဒီဃင်္ဂုလီ။

‘အယဉှိ, ဒေဝ, ကုမာရော မုဒုတလုနဟတ္ထပါဒေါ။

‘အယဉှိ, ဒေဝ ကုမာရော ဇာလဟတ္ထပါဒေါ။

‘အယဉှိ, ဒေဝ, ကုမာရော ဥဿင်္ခပါဒေါ။

‘အယဉှိ, ဒေဝ, ကုမာရော ဧဏိဇင္ဃော။

‘အယဉှိ, ဒေဝ, ကုမာရော ဌိတကောဝ အနောနမန္တော ဥဘောဟိ ပါဏိတလေဟိ ဇဏ္ဏုကာနိ ပရိမသတိ [ပရာမသတိ (က.)] ပရိမဇ္ဇတိ။

‘အယဉှိ , ဒေဝ, ကုမာရော ကောသောဟိတဝတ္ထဂုယ္ဟော။

‘အယဉှိ, ဒေဝ, ကုမာရော သုဝဏ္ဏဝဏ္ဏော ကဉ္စနသန္နိဘတ္တစော။

‘အယဉှိ, ဒေဝ, ကုမာရော သုခုမစ္ဆဝီ; သုခုမတ္တာ ဆဝိယာ ရဇောဇလ္လံ ကာယေ န ဥပလိမ္ပတိ [ဥပလိပ္ပတိ (သျာ.)] ။

‘အယဉှိ, ဒေဝ, ကုမာရော ဧကေကလောမော; ဧကေကာနိ လောမာနိ လောမကူပေသု ဇာတာနိ။

‘အယဉှိ, ဒေဝ, ကုမာရော ဥဒ္ဓဂ္ဂလောမော; ဥဒ္ဓဂ္ဂါနိ လောမာနိ ဇာတာနိ နီလာနိ အဉ္ဇနဝဏ္ဏာနိ ကုဏ္ဍလာဝဋ္ဋာနိ ဒက္ခိဏာဝဋ္ဋကဇာတာနိ။

‘အယဉှိ, ဒေဝ, ကုမာရော ဗြဟ္မုဇုဂတ္တော။

‘အယဉှိ, ဒေဝ, ကုမာရော သတ္တုဿဒေါ။

‘အယဉှိ , ဒေဝ, ကုမာရော သီဟပုဗ္ဗဒ္ဓကာယော။

‘အယဉှိ, ဒေဝ, ကုမာရော စိတန္တရံသော [ပိတန္တရံသော (သျာ.)] ။

‘အယဉှိ, ဒေဝ, ကုမာရော နိဂြောဓပရိမဏ္ဍလော ယာဝတက္ဝဿ ကာယော တာဝတက္ဝဿ ဗျာမော, ယာဝတက္ဝဿ ဗျာမော, တာဝတက္ဝဿ ကာယော။

‘အယဉှိ , ဒေဝ, ကုမာရော သမဝဋ္ဋက္ခန္ဓော။

‘အယဉှိ, ဒေဝ, ကုမာရော ရသဂ္ဂသဂ္ဂီ။

‘အယဉှိ, ဒေဝ, ကုမာရော သီဟဟနု။

‘အယဉှိ, ဒေဝ, ကုမာရော စတ္တာလီသဒန္တော။

‘အယဉှိ, ဒေဝ, ကုမာရော သမဒန္တော။

‘အယဉှိ, ဒေဝ, ကုမာရော အဝိရဠဒန္တော။

‘အယဉှိ, ဒေဝ, ကုမာရော သုသုက္ကဒါဌော။

‘အယဉှိ, ဒေဝ, ကုမာရော ပဟူတဇိဝ္ဟော။

‘အယဉှိ, ဒေဝ, ကုမာရော ဗြဟ္မဿရော ကရဝီကဘာဏီ။

‘အယဉှိ, ဒေဝ, ကုမာရော အဘိနီလနေတ္တော။

‘အယဉှိ, ဒေဝ, ကုမာရော ဂေါပခုမော။

ဣမဿ, ဒေဝ, ကုမာရဿ ဥဏ္ဏာ ဘမုကန္တရေ ဇာတာ ဩဒါတာ မုဒုတူလသန္နိဘာ။ ယမ္ပိ ဣမဿ ဒေဝ ကုမာရဿ ဥဏ္ဏာ ဘမုကန္တရေ ဇာတာ ဩဒါတာ မုဒုတူလသန္နိဘာ, ဣဒမ္ပိမဿ မဟာပုရိသဿ မဟာပုရိသလက္ခဏံ ဘဝတိ။

‘အယဉှိ , ဒေဝ, ကုမာရော ဥဏှီသသီသော။ ယံ ပါယံ, ဒေဝ, ကုမာရော ဥဏှီသသီသော, ဣဒမ္ပိဿ မဟာပုရိသဿ မဟာပုရိသလက္ခဏံ ဘဝတိ။

၃၆. ‘ဣမေဟိ ခေါ အယံ, ဒေဝ, ကုမာရော ဒွတ္တိံသမဟာပုရိသလက္ခဏေဟိ သမန္နာဂတော, ယေဟိ သမန္နာဂတဿ မဟာပုရိသဿ ဒွေဝ ဂတိယော ဘဝန္တိ အနညာ။ သစေ အဂါရံ အဇ္ဈာဝသတိ, ရာဇာ ဟောတိ စက္ကဝတ္တီ ဓမ္မိကော ဓမ္မရာဇာ စာတုရန္တော ဝိဇိတာဝီ ဇနပဒတ္ထာဝရိယပ္ပတ္တော သတ္တရတနသမန္နာဂတော။ တဿိမာနိ သတ္တရတနာနိ ဘဝန္တိ။ သေယျထိဒံ – စက္ကရတနံ ဟတ္ထိရတနံ အဿရတနံ မဏိရတနံ ဣတ္ထိရတနံ ဂဟပတိရတနံ ပရိဏာယကရတနမေဝ သတ္တမံ။ ပရောသဟဿံ ခေါ ပနဿ ပုတ္တာ ဘဝန္တိ သူရာ ဝီရင်္ဂရူပါ ပရသေနပ္ပမဒ္ဒနာ။ သော ဣမံ ပထဝိံ သာဂရပရိယန္တံ အဒဏ္ဍေန အသတ္ထေန ဓမ္မေန [ဓမ္မေန သမေန (သျာ.)] အဘိဝိဇိယ အဇ္ဈာဝသတိ။ သစေ ခေါ ပန အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇတိ, အရဟံ ဟောတိ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ လောကေ ဝိဝဋစ္ဆဒေါ’တိ။

ဝိပဿီသမညာ

၃၇. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဗန္ဓုမာ ရာဇာ နေမိတ္တေ ဗြာဟ္မဏေ အဟတေဟိ ဝတ္ထေဟိ အစ္ဆာဒါပေတွာ [အစ္ဆာဒေတွာ (သျာ.)] သဗ္ဗကာမေဟိ သန္တပ္ပေသိ။ အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဗန္ဓုမာ ရာဇာ ဝိပဿိဿ ကုမာရဿ ဓါတိယော ဥပဋ္ဌာပေသိ။ အညာ ခီရံ ပါယေန္တိ, အညာ နှာပေန္တိ, အညာ ဓါရေန္တိ, အညာ အင်္ကေန ပရိဟရန္တိ။ ဇာတဿ ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ကုမာရဿ သေတစ္ဆတ္တံ ဓါရယိတ္ထ ဒိဝါ စေဝ ရတ္တိဉ္စ – ‘မာ နံ သီတံ ဝါ ဥဏှံ ဝါ တိဏံ ဝါ ရဇော ဝါ ဥဿာဝေါ ဝါ ဗာဓယိတ္ထာ’တိ။ ဇာတော ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ကုမာရော ဗဟုနော ဇနဿ ပိယော အဟောသိ မနာပေါ။ သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ဥပ္ပလံ ဝါ ပဒုမံ ဝါ ပုဏ္ဍရီကံ ဝါ ဗဟုနော ဇနဿ ပိယံ မနာပံ; ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ကုမာရော ဗဟုနော ဇနဿ ပိယော အဟောသိ မနာပေါ။ သွာဿုဒံ အင်္ကေနေဝ အင်္ကံ ပရိဟရိယတိ။

၃၈. ‘‘ဇာတော ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ကုမာရော မဉ္ဇုဿရော စ [ကုမာရော ဗြဟ္မဿရော မဉ္ဇုဿရော စ (သီ. က.)] အဟောသိ ဝဂ္ဂုဿရော စ မဓုရဿရော စ ပေမနိယဿရော စ။ သေယျထာပိ, ဘိက္ခဝေ, ဟိမဝန္တေ ပဗ္ဗတေ ကရဝီကာ နာမ သကုဏဇာတိ မဉ္ဇုဿရာ စ ဝဂ္ဂုဿရာ စ မဓုရဿရာ စ ပေမနိယဿရာ စ; ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ကုမာရော မဉ္ဇုဿရော စ အဟောသိ ဝဂ္ဂုဿရော စ မဓုရဿရော စ ပေမနိယဿရော စ။

၃၉. ‘‘ဇာတဿ ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ကုမာရဿ ကမ္မဝိပါကဇံ ဒိဗ္ဗစက္ခု ပါတုရဟောသိ ယေန သုဒံ [ယေန ဒူရံ (သျာ.)] သမန္တာ ယောဇနံ ပဿတိ ဒိဝါ စေဝ ရတ္တိဉ္စ။

၄၀. ‘‘ဇာတော ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ကုမာရော အနိမိသန္တော ပေက္ခတိ သေယျထာပိ ဒေဝါ တာဝတိံသာ။ ‘အနိမိသန္တော ကုမာရော ပေက္ခတီ’တိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ [အနိမိသန္တော ပေက္ခတိ, ဇာတဿ ခေါ ပန ဘိက္ခဝေ (က.)], ဝိပဿိဿ ကုမာရဿ ‘ဝိပဿီ ဝိပဿီ’ တွေဝ သမညာ ဥဒပါဒိ။

၄၁. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဗန္ဓုမာ ရာဇာ အတ္ထကရဏေ [အဋ္ဋ ကရဏေ (သျာ.)] နိသိန္နော ဝိပသ္သိံ ကုမာရံ အင်္ကေ နိသီဒါပေတွာ အတ္ထေ အနုသာသတိ ။ တတြ သုဒံ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ကုမာရော ပိတုအင်္ကေ နိသိန္နော ဝိစေယျ ဝိစေယျ အတ္ထေ ပနာယတိ ဉာယေန [အဋ္ဋေ ပနာယတိ ဉာဏေန (သျာ.)]။ ဝိစေယျ ဝိစေယျ ကုမာရော အတ္ထေ ပနာယတိ ဉာယေနာတိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ကုမာရဿ ဘိယျောသောမတ္တာယ ‘ဝိပဿီ ဝိပဿီ’ တွေဝ သမညာ ဥဒပါဒိ။

၄၂. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဗန္ဓုမာ ရာဇာ ဝိပဿိဿ ကုမာရဿ တယော ပါသာဒေ ကာရာပေသိ, ဧကံ ဝဿိကံ ဧကံ ဟေမန္တိကံ ဧကံ ဂိမှိကံ; ပဉ္စ ကာမဂုဏာနိ ဥပဋ္ဌာပေသိ။ တတြ သုဒံ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ကုမာရော ဝဿိကေ ပါသာဒေ စတ္တာရော မာသေ [ဝဿိကေ ပါသာဒေ ဝဿိကေ] နိပ္ပုရိသေဟိ တူရိယေဟိ ပရိစာရယမာနော န ဟေဋ္ဌာပါသာဒံ ဩရောဟတီ’’တိ။

ပဌမဘာဏဝါရော။

ဇိဏ္ဏပုရိသော

၄၃. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ကုမာရော ဗဟူနံ ဝဿာနံ ဗဟူနံ ဝဿသတာနံ ဗဟူနံ ဝဿသဟဿာနံ အစ္စယေန သာရထိံ အာမန္တေသိ – ‘ယောဇေဟိ, သမ္မ သာရထိ, ဘဒ္ဒါနိ ဘဒ္ဒါနိ ယာနာနိ ဥယျာနဘူမိံ ဂစ္ဆာမ သုဘူမိဒဿနာယာ’တိ။ ‘ဧဝံ, ဒေဝါ’တိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သာရထိ ဝိပဿိဿ ကုမာရဿ ပဋိဿုတွာ ဘဒ္ဒါနိ ဘဒ္ဒါနိ ယာနာနိ ယောဇေတွာ ဝိပဿိဿ ကုမာရဿ ပဋိဝေဒေသိ – ‘ယုတ္တာနိ ခေါ တေ, ဒေဝ, ဘဒ္ဒါနိ ဘဒ္ဒါနိ ယာနာနိ, ယဿ ဒါနိ ကာလံ မညသီ’တိ ။ အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ကုမာရော ဘဒ္ဒံ ဘဒ္ဒံ ယာနံ [ဘဒြံ ယာနံ (သျာ.), ဘဒ္ဒံ ယာနံ (ဣ.) စတ္တာရော မာသေ (သီ. ဣ.)] အဘိရုဟိတွာ ဘဒ္ဒေဟိ ဘဒ္ဒေဟိ ယာနေဟိ ဥယျာနဘူမိံ နိယျာသိ။

၄၄. ‘‘အဒ္ဒသာ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ကုမာရော ဥယျာနဘူမိံ နိယျန္တော ပုရိသံ ဇိဏ္ဏံ ဂေါပါနသိဝင်္ကံ ဘောဂ္ဂံ [ဘဂ္ဂံ (သျာ.)] ဒဏ္ဍပရာယနံ ပဝေဓမာနံ ဂစ္ဆန္တံ အာတုရံ ဂတယောဗ္ဗနံ။ ဒိသွာ သာရထိံ အာမန္တေသိ – ‘အယံ ပန, သမ္မ သာရထိ, ပုရိသော ကိံကတော? ကေသာပိဿ န ယထာ အညေသံ, ကာယောပိဿ န ယထာ အညေသ’န္တိ။ ‘ဧသော ခေါ, ဒေဝ, ဇိဏ္ဏော နာမာ’တိ။ ‘ကိံ ပနေသော, သမ္မ သာရထိ, ဇိဏ္ဏော နာမာ’တိ? ‘ဧသော ခေါ, ဒေဝ, ဇိဏ္ဏော နာမ။ န ဒါနိ တေန စိရံ ဇီဝိတဗ္ဗံ ဘဝိဿတီ’တိ။ ‘ကိံ ပန, သမ္မ သာရထိ, အဟမ္ပိ ဇရာဓမ္မော, ဇရံ အနတီတော’တိ? ‘တ္ဝဉ္စ, ဒေဝ, မယဉ္စမှ သဗ္ဗေ ဇရာဓမ္မာ, ဇရံ အနတီတာ’တိ။ ‘တေန ဟိ, သမ္မ သာရထိ, အလံ ဒါနဇ္ဇ ဥယျာနဘူမိယာ။ ဣတောဝ အန္တေပုရံ ပစ္စနိယျာဟီ’တိ။ ‘ဧဝံ, ဒေဝါ’တိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သာရထိ ဝိပဿိဿ ကုမာရဿ ပဋိဿုတွာ တတောဝ အန္တေပုရံ ပစ္စနိယျာသိ။ တတြ သုဒံ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ကုမာရော အန္တေပုရံ ဂတော ဒုက္ခီ ဒုမ္မနော ပဇ္ဈာယတိ – ‘ဓိရတ္ထု ကိရ, ဘော, ဇာတိ နာမ, ယတြ ဟိ နာမ ဇာတဿ ဇရာ ပညာယိဿတီ’တိ!

၄၅. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဗန္ဓုမာ ရာဇာ သာရထိံ အာမန္တာပေတွာ ဧတဒဝေါစ – ‘ကစ္စိ, သမ္မ သာရထိ, ကုမာရော ဥယျာနဘူမိယာ အဘိရမိတ္ထ? ကစ္စိ, သမ္မ သာရထိ, ကုမာရော ဥယျာနဘူမိယာ အတ္တမနော အဟောသီ’တိ? ‘န ခေါ, ဒေဝ, ကုမာရော ဥယျာနဘူမိယာ အဘိရမိတ္ထ, န ခေါ, ဒေဝ, ကုမာရော ဥယျာနဘူမိယာ အတ္တမနော အဟောသီ’တိ။ ‘ကိံ ပန, သမ္မ သာရထိ, အဒ္ဒသ ကုမာရော ဥယျာနဘူမိံ နိယျန္တော’တိ? ‘အဒ္ဒသာ ခေါ, ဒေဝ, ကုမာရော ဥယျာနဘူမိံ နိယျန္တော ပုရိသံ ဇိဏ္ဏံ ဂေါပါနသိဝင်္ကံ ဘောဂ္ဂံ ဒဏ္ဍပရာယနံ ပဝေဓမာနံ ဂစ္ဆန္တံ အာတုရံ ဂတယောဗ္ဗနံ။ ဒိသွာ မံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အယံ ပန, သမ္မ သာရထိ, ပုရိသော ကိံကတော, ကေသာပိဿ န ယထာ အညေသံ, ကာယောပိဿ န ယထာ အညေသ’’န္တိ? ‘‘ဧသော ခေါ, ဒေဝ, ဇိဏ္ဏော နာမာ’’တိ။ ‘‘ကိံ ပနေသော, သမ္မ သာရထိ, ဇိဏ္ဏော နာမာ’’တိ? ‘‘ဧသော ခေါ, ဒေဝ, ဇိဏ္ဏော နာမ န ဒါနိ တေန စိရံ ဇီဝိတဗ္ဗံ ဘဝိဿတီ’’တိ။ ‘‘ကိံ ပန, သမ္မ သာရထိ, အဟမ္ပိ ဇရာဓမ္မော, ဇရံ အနတီတော’’တိ? ‘‘တ္ဝဉ္စ, ဒေဝ, မယဉ္စမှ သဗ္ဗေ ဇရာဓမ္မာ, ဇရံ အနတီတာ’’တိ။

‘‘‘တေန ဟိ, သမ္မ သာရထိ, အလံ ဒါနဇ္ဇ ဥယျာနဘူမိယာ, ဣတောဝ အန္တေပုရံ ပစ္စနိယျာဟီ’’’တိ။ ‘‘ဧဝံ, ဒေဝါ’’တိ ခေါ အဟံ, ဒေဝ, ဝိပဿိဿ ကုမာရဿ ပဋိဿုတွာ တတောဝ အန္တေပုရံ ပစ္စနိယျာသိံ။ သော ခေါ, ဒေဝ, ကုမာရော အန္တေပုရံ ဂတော ဒုက္ခီ ဒုမ္မနော ပဇ္ဈာယတိ – ‘‘ဓိရတ္ထု ကိရ ဘော ဇာတိ နာမ, ယတြ ဟိ နာမ ဇာတဿ ဇရာ ပညာယိဿတီ’’’တိ။

ဗျာဓိတပုရိသော

၄၆. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဗန္ဓုမဿ ရညော ဧတဒဟောသိ –

‘မာ ဟေဝ ခေါ ဝိပဿီ ကုမာရော န ရဇ္ဇံ ကာရေသိ, မာ ဟေဝ ဝိပဿီ ကုမာရော အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိ, မာ ဟေဝ နေမိတ္တာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ သစ္စံ အဿ ဝစန’န္တိ။ အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဗန္ဓုမာ ရာဇာ ဝိပဿိဿ ကုမာရဿ ဘိယျောသောမတ္တာယ ပဉ္စ ကာမဂုဏာနိ ဥပဋ္ဌာပေသိ – ‘ယထာ ဝိပဿီ ကုမာရော ရဇ္ဇံ ကရေယျ, ယထာ ဝိပဿီ ကုမာရော န အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇေယျ, ယထာ နေမိတ္တာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ မိစ္ဆာ အဿ ဝစန’န္တိ။

‘‘တတြ သုဒံ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ကုမာရော ပဉ္စဟိ ကာမဂုဏေဟိ သမပ္ပိတော သမင္ဂီဘူတော ပရိစာရေတိ။ အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ကုမာရော ဗဟူနံ ဝဿာနံ။ပေ.။

၄၇. ‘‘အဒ္ဒသာ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ကုမာရော ဥယျာနဘူမိံ နိယျန္တော ပုရိသံ အာဗာဓိကံ ဒုက္ခိတံ ဗာဠှဂိလာနံ သကေ မုတ္တကရီသေ ပလိပန္နံ သေမာနံ [သယမာနံ (သျာ. က.)] အညေဟိ ဝုဋ္ဌာပိယမာနံ အညေဟိ သံဝေသိယမာနံ။ ဒိသွာ သာရထိံ အာမန္တေသိ – ‘အယံ ပန, သမ္မ သာရထိ, ပုရိသော ကိံကတော? အက္ခီနိပိဿ န ယထာ အညေသံ, သရောပိဿ [သိရောပိဿ (သျာ.)] န ယထာ အညေသ’န္တိ? ‘ဧသော ခေါ, ဒေဝ, ဗျာဓိတော နာမာ’တိ။ ‘ကိံ ပနေသော, သမ္မ သာရထိ, ဗျာဓိတော နာမာ’တိ? ‘ဧသော ခေါ, ဒေဝ, ဗျာဓိတော နာမ အပ္ပေဝ နာမ တမှာ အာဗာဓါ ဝုဋ္ဌဟေယျာ’တိ။ ‘ကိံ ပန, သမ္မ သာရထိ, အဟမ္ပိ ဗျာဓိဓမ္မော, ဗျာဓိံ အနတီတော’တိ? ‘တ္ဝဉ္စ, ဒေဝ, မယဉ္စမှ သဗ္ဗေ ဗျာဓိဓမ္မာ, ဗျာဓိံ အနတီတာ’တိ။ ‘တေန ဟိ, သမ္မ သာရထိ, အလံ ဒါနဇ္ဇ ဥယျာနဘူမိယာ, ဣတောဝ အန္တေပုရံ ပစ္စနိယျာဟီ’တိ။ ‘ဧဝံ ဒေဝါ’တိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သာရထိ ဝိပဿိဿ ကုမာရဿ ပဋိဿုတွာ တတောဝ အန္တေပုရံ ပစ္စနိယျာသိ။ တတြ သုဒံ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ကုမာရော အန္တေပုရံ ဂတော ဒုက္ခီ ဒုမ္မနော ပဇ္ဈာယတိ – ‘ဓိရတ္ထု ကိရ ဘော ဇာတိ နာမ, ယတြ ဟိ နာမ ဇာတဿ ဇရာ ပညာယိဿတိ, ဗျာဓိ ပညာယိဿတီ’တိ။

၄၈. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဗန္ဓုမာ ရာဇာ သာရထိံ အာမန္တာပေတွာ ဧတဒဝေါစ – ‘ကစ္စိ, သမ္မ သာရထိ, ကုမာရော ဥယျာနဘူမိယာ အဘိရမိတ္ထ, ကစ္စိ, သမ္မ သာရထိ, ကုမာရော ဥယျာနဘူမိယာ အတ္တမနော အဟောသီ’တိ? ‘န ခေါ, ဒေဝ, ကုမာရော ဥယျာနဘူမိယာ အဘိရမိတ္ထ, န ခေါ, ဒေဝ, ကုမာရော ဥယျာနဘူမိယာ အတ္တမနော အဟောသီ’တိ။ ‘ကိံ ပန, သမ္မ သာရထိ, အဒ္ဒသ ကုမာရော ဥယျာနဘူမိံ နိယျန္တော’တိ? ‘အဒ္ဒသာ ခေါ, ဒေဝ, ကုမာရော ဥယျာနဘူမိံ နိယျန္တော ပုရိသံ အာဗာဓိကံ ဒုက္ခိတံ ဗာဠှဂိလာနံ သကေ မုတ္တကရီသေ ပလိပန္နံ သေမာနံ အညေဟိ ဝုဋ္ဌာပိယမာနံ အညေဟိ သံဝေသိယမာနံ။ ဒိသွာ မံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အယံ ပန, သမ္မ သာရထိ, ပုရိသော ကိံကတော, အက္ခီနိပိဿ န ယထာ အညေသံ, သရောပိဿ န ယထာ အညေသ’’န္တိ? ‘‘ဧသော ခေါ, ဒေဝ, ဗျာဓိတော နာမာ’’တိ။ ‘‘ကိံ ပနေသော, သမ္မ သာရထိ, ဗျာဓိတော နာမာ’’တိ? ‘‘ဧသော ခေါ, ဒေဝ, ဗျာဓိတော နာမ အပ္ပေဝ နာမ တမှာ အာဗာဓါ ဝုဋ္ဌဟေယျာ’’တိ။ ‘‘ကိံ ပန, သမ္မ သာရထိ, အဟမ္ပိ ဗျာဓိဓမ္မော, ဗျာဓိံ အနတီတော’’တိ? ‘‘တ္ဝဉ္စ, ဒေဝ, မယဉ္စမှ သဗ္ဗေ ဗျာဓိဓမ္မာ, ဗျာဓိံ အနတီတာ’’တိ။ ‘‘တေန ဟိ, သမ္မ သာရထိ, အလံ ဒါနဇ္ဇ ဥယျာနဘူမိယာ, ဣတောဝ အန္တေပုရံ ပစ္စနိယျာဟီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ, ဒေဝါ’’တိ ခေါ အဟံ, ဒေဝ, ဝိပဿိဿ ကုမာရဿ ပဋိဿုတွာ တတောဝ အန္တေပုရံ ပစ္စနိယျာသိံ။ သော ခေါ, ဒေဝ, ကုမာရော အန္တေပုရံ ဂတော ဒုက္ခီ ဒုမ္မနော ပဇ္ဈာယတိ – ‘‘‘ဓိရတ္ထု ကိရ ဘော ဇာတိ နာမ, ယတြ ဟိ နာမ ဇာတဿ ဇရာ ပညာယိဿတိ, ဗျာဓိ ပညာယိဿတီ’’’တိ။

ကာလင်္ကတပုရိသော

၄၉. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဗန္ဓုမဿ ရညော ဧတဒဟောသိ – ‘မာ ဟေဝ ခေါ ဝိပဿီ ကုမာရော န ရဇ္ဇံ ကာရေသိ, မာ ဟေဝ ဝိပဿီ ကုမာရော အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိ, မာ ဟေဝ နေမိတ္တာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ သစ္စံ အဿ ဝစန’န္တိ။ အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဗန္ဓုမာ ရာဇာ ဝိပဿိဿ ကုမာရဿ ဘိယျောသောမတ္တာယ ပဉ္စ ကာမဂုဏာနိ ဥပဋ္ဌာပေသိ – ‘ယထာ ဝိပဿီ ကုမာရော ရဇ္ဇံ ကရေယျ, ယထာ ဝိပဿီ ကုမာရော န အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇေယျ, ယထာ နေမိတ္တာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ မိစ္ဆာ အဿ ဝစန’န္တိ။

‘‘တတြ သုဒံ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ကုမာရော ပဉ္စဟိ ကာမဂုဏေဟိ သမပ္ပိတော သမင္ဂီဘူတော ပရိစာရေတိ။ အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ကုမာရော ဗဟူနံ ဝဿာနံ။ပေ.။

၅၀. ‘‘အဒ္ဒသာ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ကုမာရော ဥယျာနဘူမိံ နိယျန္တော မဟာဇနကာယံ သန္နိပတိတံ နာနာရတ္တာနဉ္စ ဒုဿာနံ ဝိလာတံ ကယိရမာနံ။ ဒိသွာ သာရထိံ အာမန္တေသိ – ‘ကိံ နု ခေါ, သော, သမ္မ သာရထိ, မဟာဇနကာယော သန္နိပတိတော နာနာရတ္တာနဉ္စ ဒုဿာနံ ဝိလာတံ ကယိရတီ’တိ? ‘ဧသော ခေါ, ဒေဝ, ကာလင်္ကတော နာမာ’တိ။ ‘တေန ဟိ, သမ္မ သာရထိ, ယေန သော ကာလင်္ကတော တေန ရထံ ပေသေဟီ’တိ။ ‘ဧဝံ, ဒေဝါ’တိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သာရထိ ဝိပဿိဿ ကုမာရဿ ပဋိဿုတွာ ယေန သော ကာလင်္ကတော တေန ရထံ ပေသေသိ။ အဒ္ဒသာ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ကုမာရော ပေတံ ကာလင်္ကတံ, ဒိသွာ သာရထိံ အာမန္တေသိ – ‘ကိံ ပနာယံ, သမ္မ သာရထိ, ကာလင်္ကတော နာမာ’တိ? ‘ဧသော ခေါ, ဒေဝ, ကာလင်္ကတော နာမ။ န ဒါနိ တံ ဒက္ခန္တိ မာတာ ဝါ ပိတာ ဝါ အညေ ဝါ ဉာတိသာလောဟိတာ, သောပိ န ဒက္ခိဿတိ မာတရံ ဝါ ပိတရံ ဝါ အညေ ဝါ ဉာတိသာလောဟိတေ’တိ။ ‘ကိံ ပန, သမ္မ သာရထိ, အဟမ္ပိ မရဏဓမ္မော မရဏံ အနတီတော; မမ္ပိ န ဒက္ခန္တိ ဒေဝေါ ဝါ ဒေဝီ ဝါ အညေ ဝါ ဉာတိသာလောဟိတာ; အဟမ္ပိ န ဒက္ခိဿာမိ ဒေဝံ ဝါ ဒေဝိံ ဝါ အညေ ဝါ ဉာတိသာလောဟိတေ’တိ? ‘တ္ဝဉ္စ, ဒေဝ, မယဉ္စမှ သဗ္ဗေ မရဏဓမ္မာ မရဏံ အနတီတာ; တမ္ပိ န ဒက္ခန္တိ ဒေဝေါ ဝါ ဒေဝီ ဝါ အညေ ဝါ ဉာတိသာလောဟိတာ; တ္ဝမ္ပိ န ဒက္ခိဿသိ ဒေဝံ ဝါ ဒေဝိံ ဝါ အညေ ဝါ ဉာတိသာလောဟိတေ’တိ။ ‘တေန ဟိ, သမ္မ သာရထိ, အလံ ဒါနဇ္ဇ ဥယျာနဘူမိယာ, ဣတောဝ အန္တေပုရံ ပစ္စနိယျာဟီ’တိ။ ‘ဧဝံ, ဒေဝါ’တိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သာရထိ ဝိပဿိဿ ကုမာရဿ ပဋိဿုတွာ တတောဝ အန္တေပုရံ ပစ္စနိယျာသိ။ တတြ သုဒံ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ကုမာရော အန္တေပုရံ ဂတော ဒုက္ခီ ဒုမ္မနော ပဇ္ဈာယတိ – ‘ဓိရတ္ထု ကိရ, ဘော, ဇာတိ နာမ, ယတြ ဟိ နာမ ဇာတဿ ဇရာ ပညာယိဿတိ, ဗျာဓိ ပညာယိဿတိ, မရဏံ ပညာယိဿတီ’တိ။

၅၁. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဗန္ဓုမာ ရာဇာ သာရထိံ အာမန္တာပေတွာ ဧတဒဝေါစ – ‘ကစ္စိ, သမ္မ သာရထိ, ကုမာရော ဥယျာနဘူမိယာ အဘိရမိတ္ထ, ကစ္စိ, သမ္မ သာရထိ, ကုမာရော ဥယျာနဘူမိယာ အတ္တမနော အဟောသီ’တိ? ‘န ခေါ, ဒေဝ, ကုမာရော ဥယျာနဘူမိယာ အဘိရမိတ္ထ, န ခေါ, ဒေဝ, ကုမာရော ဥယျာနဘူမိယာ အတ္တမနော အဟောသီ’တိ။ ‘ကိံ ပန, သမ္မ သာရထိ, အဒ္ဒသ ကုမာရော ဥယျာနဘူမိံ နိယျန္တော’တိ? ‘အဒ္ဒသာ ခေါ, ဒေဝ, ကုမာရော ဥယျာနဘူမိံ နိယျန္တော မဟာဇနကာယံ သန္နိပတိတံ နာနာရတ္တာနဉ္စ ဒုဿာနံ ဝိလာတံ ကယိရမာနံ။ ဒိသွာ မံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကိံ နု ခေါ, သော , သမ္မ သာရထိ, မဟာဇနကာယော သန္နိပတိတော နာနာရတ္တာနဉ္စ ဒုဿာနံ ဝိလာတံ ကယိရတီ’’တိ? ‘‘ဧသော ခေါ, ဒေဝ, ကာလင်္ကတော နာမာ’’တိ။ ‘‘တေန ဟိ, သမ္မ သာရထိ, ယေန သော ကာလင်္ကတော တေန ရထံ ပေသေဟီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ ဒေဝါ’’တိ ခေါ အဟံ, ဒေဝ, ဝိပဿိဿ ကုမာရဿ ပဋိဿုတွာ ယေန သော ကာလင်္ကတော တေန ရထံ ပေသေသိံ။ အဒ္ဒသာ ခေါ, ဒေဝ, ကုမာရော ပေတံ ကာလင်္ကတံ, ဒိသွာ မံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကိံ ပနာယံ, သမ္မ သာရထိ, ကာလင်္ကတော နာမာ’’တိ ? ‘‘ဧသော ခေါ, ဒေဝ, ကာလင်္ကတော နာမ။ န ဒါနိ တံ ဒက္ခန္တိ မာတာ ဝါ ပိတာ ဝါ အညေ ဝါ ဉာတိသာလောဟိတာ, သောပိ န ဒက္ခိဿတိ မာတရံ ဝါ ပိတရံ ဝါ အညေ ဝါ ဉာတိသာလောဟိတေ’’တိ။ ‘‘ကိံ ပန, သမ္မ သာရထိ, အဟမ္ပိ မရဏဓမ္မော မရဏံ အနတီတော; မမ္ပိ န ဒက္ခန္တိ ဒေဝေါ ဝါ ဒေဝီ ဝါ အညေ ဝါ ဉာတိသာလောဟိတာ; အဟမ္ပိ န ဒက္ခိဿာမိ ဒေဝံ ဝါ ဒေဝိံ ဝါ အညေ ဝါ ဉာတိသာလောဟိတေ’’တိ? ‘‘တ္ဝဉ္စ, ဒေဝ, မယဉ္စမှ သဗ္ဗေ မရဏဓမ္မာ မရဏံ အနတီတာ; တမ္ပိ န ဒက္ခန္တိ ဒေဝေါ ဝါ ဒေဝီ ဝါ အညေ ဝါ ဉာတိသာလောဟိတာ, တ္ဝမ္ပိ န ဒက္ခိဿသိ ဒေဝံ ဝါ ဒေဝိံ ဝါ အညေ ဝါ ဉာတိသာလောဟိတေ’’တိ။ ‘‘တေန ဟိ, သမ္မ သာရထိ, အလံ ဒါနဇ္ဇ ဥယျာနဘူမိယာ, ဣတောဝ အန္တေပုရံ ပစ္စနိယျာဟီ’တိ။ ‘‘‘ဧဝံ, ဒေဝါ’’တိ ခေါ အဟံ, ဒေဝ, ဝိပဿိဿ ကုမာရဿ ပဋိဿုတွာ တတောဝ အန္တေပုရံ ပစ္စနိယျာသိံ။ သော ခေါ, ဒေဝ, ကုမာရော အန္တေပုရံ ဂတော ဒုက္ခီ ဒုမ္မနော ပဇ္ဈာယတိ – ‘‘ဓိရတ္ထု ကိရ ဘော ဇာတိ နာမ, ယတြ ဟိ နာမ ဇာတဿ ဇရာ ပညာယိဿတိ, ဗျာဓိ ပညာယိဿတိ, မရဏံ ပညာယိဿတီ’’’တိ။

ပဗ္ဗဇိတော

၅၂. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဗန္ဓုမဿ ရညော ဧတဒဟောသိ – ‘မာ ဟေဝ ခေါ ဝိပဿီ ကုမာရော န ရဇ္ဇံ ကာရေသိ, မာ ဟေဝ ဝိပဿီ ကုမာရော အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိ, မာ ဟေဝ နေမိတ္တာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ သစ္စံ အဿ ဝစန’န္တိ။ အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဗန္ဓုမာ ရာဇာ ဝိပဿိဿ ကုမာရဿ ဘိယျောသောမတ္တာယ ပဉ္စ ကာမဂုဏာနိ ဥပဋ္ဌာပေသိ – ‘ယထာ ဝိပဿီ ကုမာရော ရဇ္ဇံ ကရေယျ, ယထာ ဝိပဿီ ကုမာရော န အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇေယျ, ယထာ နေမိတ္တာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ မိစ္ဆာ အဿ ဝစန’န္တိ။

‘‘တတြ သုဒံ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ကုမာရော ပဉ္စဟိ ကာမဂုဏေဟိ သမပ္ပိတော သမင္ဂီဘူတော ပရိစာရေတိ။ အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ကုမာရော ဗဟူနံ ဝဿာနံ ဗဟူနံ ဝဿသတာနံ ဗဟူနံ ဝဿသဟဿာနံ အစ္စယေန သာရထိံ အာမန္တေသိ – ‘ယောဇေဟိ, သမ္မ သာရထိ, ဘဒ္ဒါနိ ဘဒ္ဒါနိ ယာနာနိ, ဥယျာနဘူမိံ ဂစ္ဆာမ သုဘူမိဒဿနာယာ’တိ။ ‘ဧဝံ, ဒေဝါ’တိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သာရထိ ဝိပဿိဿ ကုမာရဿ ပဋိဿုတွာ ဘဒ္ဒါနိ ဘဒ္ဒါနိ ယာနာနိ ယောဇေတွာ ဝိပဿိဿ ကုမာရဿ ပဋိဝေဒေသိ – ‘ယုတ္တာနိ ခေါ တေ, ဒေဝ, ဘဒ္ဒါနိ ဘဒ္ဒါနိ ယာနာနိ, ယဿ ဒါနိ ကာလံ မညသီ’တိ။ အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ကုမာရော ဘဒ္ဒံ ဘဒ္ဒံ ယာနံ အဘိရုဟိတွာ ဘဒ္ဒေဟိ ဘဒ္ဒေဟိ ယာနေဟိ ဥယျာနဘူမိံ နိယျာသိ။

၅၃. ‘‘အဒ္ဒသာ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ကုမာရော ဥယျာနဘူမိံ နိယျန္တော ပုရိသံ ဘဏ္ဍုံ ပဗ္ဗဇိတံ ကာသာယဝသနံ။ ဒိသွာ သာရထိံ အာမန္တေသိ – ‘အယံ ပန, သမ္မ သာရထိ, ပုရိသော ကိံကတော? သီသံပိဿ န ယထာ အညေသံ, ဝတ္ထာနိပိဿ န ယထာ အညေသ’န္တိ? ‘ဧသော ခေါ, ဒေဝ, ပဗ္ဗဇိတော နာမာ’တိ။ ‘ကိံ ပနေသော, သမ္မ သာရထိ, ပဗ္ဗဇိတော နာမာ’တိ? ‘ဧသော ခေါ, ဒေဝ, ပဗ္ဗဇိတော နာမ သာဓု ဓမ္မစရိယာ သာဓု သမစရိယာ [သမ္မစရိယာ (က.)] သာဓု ကုသလကိရိယာ [ကုသလစရိယာ (သျာ.)] သာဓု ပုညကိရိယာ သာဓု အဝိဟိံသာ သာဓု ဘူတာနုကမ္ပာ’တိ။ ‘သာဓု ခေါ သော, သမ္မ သာရထိ, ပဗ္ဗဇိတော နာမ, သာဓု ဓမ္မစရိယာ သာဓု သမစရိယာ သာဓု ကုသလကိရိယာ သာဓု ပုညကိရိယာ သာဓု အဝိဟိံသာ သာဓု ဘူတာနုကမ္ပာ။ တေန ဟိ, သမ္မ သာရထိ, ယေန သော ပဗ္ဗဇိတော တေန ရထံ ပေသေဟီ’တိ။ ‘ဧဝံ, ဒေဝါ’တိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သာရထိ ဝိပဿိဿ ကုမာရဿ ပဋိဿုတွာ ယေန သော ပဗ္ဗဇိတော တေန ရထံ ပေသေသိ။ အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ကုမာရော တံ ပဗ္ဗဇိတံ ဧတဒဝေါစ – ‘တွံ ပန, သမ္မ, ကိံကတော, သီသမ္ပိ တေ န ယထာ အညေသံ, ဝတ္ထာနိပိ တေ န ယထာ အညေသ’န္တိ? ‘အဟံ ခေါ, ဒေဝ, ပဗ္ဗဇိတော နာမာ’တိ။ ‘ကိံ ပန တွံ, သမ္မ, ပဗ္ဗဇိတော နာမာ’တိ? ‘အဟံ ခေါ, ဒေဝ, ပဗ္ဗဇိတော နာမ, သာဓု ဓမ္မစရိယာ သာဓု သမစရိယာ သာဓု ကုသလကိရိယာ သာဓု ပုညကိရိယာ သာဓု အဝိဟိံသာ သာဓု ဘူတာနုကမ္ပာ’တိ။ ‘သာဓု ခေါ တွံ, သမ္မ, ပဗ္ဗဇိတော နာမ သာဓု ဓမ္မစရိယာ သာဓု သမစရိယာ သာဓု ကုသလကိရိယာ သာဓု ပုညကိရိယာ သာဓု အဝိဟိံသာ သာဓု ဘူတာနုကမ္ပာ’တိ။

ဗောဓိသတ္တပဗ္ဗဇ္ဇာ

၅၄. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ကုမာရော သာရထိံ အာမန္တေသိ – ‘တေန ဟိ, သမ္မ သာရထိ, ရထံ အာဒါယ ဣတောဝ အန္တေပုရံ ပစ္စနိယျာဟိ။ အဟံ ပန ဣဓေဝ ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိဿာမီ’တိ။ ‘ဧဝံ, ဒေဝါ’တိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သာရထိ ဝိပဿိဿ ကုမာရဿ ပဋိဿုတွာ ရထံ အာဒါယ တတောဝ အန္တေပုရံ ပစ္စနိယျာသိ။ ဝိပဿီ ပန ကုမာရော တတ္ထေဝ ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိ။

မဟာဇနကာယအနုပဗ္ဗဇ္ဇာ

၅၅. ‘‘အဿောသိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဗန္ဓုမတိယာ ရာဇဓါနိယာ မဟာဇနကာယော စတုရာသီတိ ပါဏသဟဿာနိ – ‘ဝိပဿီ ကိရ ကုမာရော ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတော’တိ။ သုတွာန တေသံ ဧတဒဟောသိ – ‘န ဟိ နူန သော ဩရကော ဓမ္မဝိနယော, န သာ ဩရကာ [ဩရိကာ (သီ. သျာ.)] ပဗ္ဗဇ္ဇာ, ယတ္ထ ဝိပဿီ ကုမာရော ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတော။ ဝိပဿီပိ နာမ ကုမာရော ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိဿတိ, ကိမင်္ဂံ [ကိမင်္ဂ (သီ.)] ပန မယ’န္တိ။

‘‘အထ ခေါ, သော ဘိက္ခဝေ, မဟာဇနကာယော [မဟာဇနကာယော (သျာ.)] စတုရာသီတိ ပါဏသဟဿာနိ ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ ဝိပသ္သိံ ဗောဓိသတ္တံ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတံ အနုပဗ္ဗဇိံသု။ တာယ သုဒံ, ဘိက္ခဝေ, ပရိသာယ ပရိဝုတော ဝိပဿီ ဗောဓိသတ္တော ဂါမနိဂမဇနပဒရာဇဓါနီသု စာရိကံ စရတိ။

၅၆. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ရဟောဂတဿ ပဋိသလ္လီနဿ ဧဝံ စေတသော ပရိဝိတက္ကော ဥဒပါဒိ – ‘န ခေါ မေတံ [န ခေါ ပနေတံ (သျာ.)] ပတိရူပံ ယောဟံ အာကိဏ္ဏော ဝိဟရာမိ, ယံနူနာဟံ ဧကော ဂဏမှာ ဝူပကဋ္ဌော ဝိဟရေယျ’န္တိ။ အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ဗောဓိသတ္တော အပရေန သမယေန ဧကော ဂဏမှာ ဝူပကဋ္ဌော ဝိဟာသိ , အညေနေဝ တာနိ စတုရာသီတိ ပဗ္ဗဇိတသဟဿာနိ အဂမံသု, အညေန မဂ္ဂေန ဝိပဿီ ဗောဓိသတ္တော။

ဗောဓိသတ္တအဘိနိဝေသော

၅၇. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ဝါသူပဂတဿ ရဟောဂတဿ ပဋိသလ္လီနဿ ဧဝံ စေတသော ပရိဝိတက္ကော ဥဒပါဒိ – ‘ကိစ္ဆံ ဝတာယံ လောကော အာပန္နော, ဇာယတိ စ ဇီယတိ စ မီယတိ စ [ဇိယျတိ စ မိယျတိ စ (က.)] စဝတိ စ ဥပပဇ္ဇတိ စ, အထ စ ပနိမဿ ဒုက္ခဿ နိဿရဏံ နပ္ပဇာနာတိ ဇရာမရဏဿ, ကုဒါဿု နာမ ဣမဿ ဒုက္ခဿ နိဿရဏံ ပညာယိဿတိ ဇရာမရဏဿာ’တိ?

‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘ကိမှိ နု ခေါ သတိ ဇရာမရဏံ ဟောတိ, ကိံပစ္စယာ ဇရာမရဏ’န္တိ? အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ယောနိသော မနသိကာရာ အဟု ပညာယ အဘိသမယော – ‘ဇာတိယာ ခေါ သတိ ဇရာမရဏံ ဟောတိ, ဇာတိပစ္စယာ ဇရာမရဏ’န္တိ။

‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘ကိမှိ နု ခေါ သတိ ဇာတိ ဟောတိ, ကိံပစ္စယာ ဇာတီ’တိ? အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ယောနိသော မနသိကာရာ အဟု ပညာယ အဘိသမယော – ‘ဘဝေ ခေါ သတိ ဇာတိ ဟောတိ, ဘဝပစ္စယာ ဇာတီ’တိ။

‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘ကိမှိ နု ခေါ သတိ ဘဝေါ ဟောတိ, ကိံပစ္စယာ ဘဝေါ’တိ? အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ယောနိသော မနသိကာရာ အဟု ပညာယ အဘိသမယော – ‘ဥပါဒါနေ ခေါ သတိ ဘဝေါ ဟောတိ, ဥပါဒါနပစ္စယာ ဘဝေါ’တိ။

‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘ကိမှိ နု ခေါ သတိ ဥပါဒါနံ ဟောတိ, ကိံပစ္စယာ ဥပါဒါန’န္တိ? အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ယောနိသော မနသိကာရာ အဟု ပညာယ အဘိသမယော – ‘တဏှာယ ခေါ သတိ ဥပါဒါနံ ဟောတိ, တဏှာပစ္စယာ ဥပါဒါန’န္တိ။

‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘ကိမှိ နု ခေါ သတိ တဏှာ ဟောတိ, ကိံပစ္စယာ တဏှာ’တိ? အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ယောနိသော မနသိကာရာ အဟု ပညာယ အဘိသမယော – ‘ဝေဒနာယ ခေါ သတိ တဏှာ ဟောတိ, ဝေဒနာပစ္စယာ တဏှာ’တိ။

‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘ကိမှိ နု ခေါ သတိ ဝေဒနာ ဟောတိ, ကိံပစ္စယာ ဝေဒနာ’တိ? အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ယောနိသော မနသိကာရာ အဟု ပညာယ အဘိသမယော – ‘ဖဿေ ခေါ သတိ ဝေဒနာ ဟောတိ, ဖဿပစ္စယာ ဝေဒနာ’တိ။

‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘ကိမှိ နု ခေါ သတိ ဖဿော ဟောတိ, ကိံပစ္စယာ ဖဿော’တိ? အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ယောနိသော မနသိကာရာ အဟု ပညာယ အဘိသမယော – ‘သဠာယတနေ ခေါ သတိ ဖဿော ဟောတိ, သဠာယတနပစ္စယာ ဖဿော’တိ။

‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘ကိမှိ နု ခေါ သတိ သဠာယတနံ ဟောတိ, ကိံပစ္စယာ သဠာယတန’န္တိ? အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ယောနိသော မနသိကာရာ အဟု ပညာယ အဘိသမယော – ‘နာမရူပေ ခေါ သတိ သဠာယတနံ ဟောတိ, နာမရူပပစ္စယာ သဠာယတန’န္တိ။

‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘ကိမှိ နု ခေါ သတိ နာမရူပံ ဟောတိ, ကိံပစ္စယာ နာမရူပ’န္တိ? အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ယောနိသော မနသိကာရာ အဟု ပညာယ အဘိသမယော – ‘ဝိညာဏေ ခေါ သတိ နာမရူပံ ဟောတိ, ဝိညာဏပစ္စယာ နာမရူပ’န္တိ။

‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘ကိမှိ နု ခေါ သတိ ဝိညာဏံ ဟောတိ, ကိံပစ္စယာ ဝိညာဏ’န္တိ? အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ယောနိသော မနသိကာရာ အဟု ပညာယ အဘိသမယော – ‘နာမရူပေ ခေါ သတိ ဝိညာဏံ ဟောတိ, နာမရူပပစ္စယာ ဝိညာဏ’န္တိ။

၅၈. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘ပစ္စုဒါဝတ္တတိ ခေါ ဣဒံ ဝိညာဏံ နာမရူပမှာ, နာပရံ ဂစ္ဆတိ။ ဧတ္တာဝတာ ဇာယေထ ဝါ ဇိယျေထ ဝါ မိယျေထ ဝါ စဝေထ ဝါ ဥပပဇ္ဇေထ ဝါ, ယဒိဒံ နာမရူပပစ္စယာ ဝိညာဏံ, ဝိညာဏပစ္စယာ နာမရူပံ, နာမရူပပစ္စယာ သဠာယတနံ, သဠာယတနပစ္စယာ ဖဿော, ဖဿပစ္စယာ ဝေဒနာ, ဝေဒနာပစ္စယာ တဏှာ , တဏှာပစ္စယာ ဥပါဒါနံ, ဥပါဒါနပစ္စယာ ဘဝေါ, ဘဝပစ္စယာ ဇာတိ, ဇာတိပစ္စယာ ဇရာမရဏံ သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒေါမနဿုပါယာသာ သမ္ဘဝန္တိ။ ဧဝမေတဿ ကေဝလဿ ဒုက္ခက္ခန္ဓဿ သမုဒယော ဟောတိ’။

၅၉. ‘‘‘သမုဒယော သမုဒယော’တိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ပုဗ္ဗေ အနနုဿုတေသု ဓမ္မေသု စက္ခုံ ဥဒပါဒိ, ဉာဏံ ဥဒပါဒိ, ပညာ ဥဒပါဒိ, ဝိဇ္ဇာ ဥဒပါဒိ, အာလောကော ဥဒပါဒိ။

၆၀. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘ကိမှိ နု ခေါ အသတိ ဇရာမရဏံ န ဟောတိ, ကိဿ နိရောဓါ ဇရာမရဏနိရောဓေါ’တိ? အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ယောနိသော မနသိကာရာ အဟု ပညာယ အဘိသမယော – ‘ဇာတိယာ ခေါ အသတိ ဇရာမရဏံ န ဟောတိ, ဇာတိနိရောဓါ ဇရာမရဏနိရောဓေါ’တိ။

‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘ကိမှိ နု ခေါ အသတိ ဇာတိ န ဟောတိ, ကိဿ နိရောဓါ ဇာတိနိရောဓေါ’တိ? အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ယောနိသော မနသိကာရာ အဟု ပညာယ အဘိသမယော – ‘ဘဝေ ခေါ အသတိ ဇာတိ န ဟောတိ, ဘဝနိရောဓါ ဇာတိနိရောဓေါ’တိ။

‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘ကိမှိ နု ခေါ အသတိ ဘဝေါ န ဟောတိ, ကိဿ နိရောဓါ ဘဝနိရောဓေါ’တိ? အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ယောနိသော မနသိကာရာ အဟု ပညာယ အဘိသမယော – ‘ဥပါဒါနေ ခေါ အသတိ ဘဝေါ န ဟောတိ, ဥပါဒါနနိရောဓါ ဘဝနိရောဓေါ’တိ။

‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘ကိမှိ နု ခေါ အသတိ ဥပါဒါနံ န ဟောတိ, ကိဿ နိရောဓါ ဥပါဒါနနိရောဓေါ’တိ? အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ယောနိသော မနသိကာရာ အဟု ပညာယ အဘိသမယော – ‘တဏှာယ ခေါ အသတိ ဥပါဒါနံ န ဟောတိ, တဏှာနိရောဓါ ဥပါဒါနနိရောဓေါ’တိ။

‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘ကိမှိ နု ခေါ အသတိ တဏှာ န ဟောတိ, ကိဿ နိရောဓါ တဏှာနိရောဓေါ’တိ? အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ယောနိသော မနသိကာရာ အဟု ပညာယ အဘိသမယော – ‘ဝေဒနာယ ခေါ အသတိ တဏှာ န ဟောတိ, ဝေဒနာနိရောဓါ တဏှာနိရောဓေါ’တိ။

‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘ကိမှိ နု ခေါ အသတိ ဝေဒနာ န ဟောတိ, ကိဿ နိရောဓါ ဝေဒနာနိရောဓေါ’တိ? အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ယောနိသော မနသိကာရာ အဟု ပညာယ အဘိသမယော – ‘ဖဿေ ခေါ အသတိ ဝေဒနာ န ဟောတိ, ဖဿနိရောဓါ ဝေဒနာနိရောဓေါ’တိ။

‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘ကိမှိ နု ခေါ အသတိ ဖဿော န ဟောတိ, ကိဿ နိရောဓါ ဖဿနိရောဓေါ’တိ? အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ယောနိသော မနသိကာရာ အဟု ပညာယ အဘိသမယော – ‘သဠာယတနေ ခေါ အသတိ ဖဿော န ဟောတိ, သဠာယတနနိရောဓါ ဖဿနိရောဓေါ’တိ။

‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘ကိမှိ နု ခေါ အသတိ သဠာယတနံ န ဟောတိ, ကိဿ နိရောဓါ သဠာယတနနိရောဓေါ’တိ? အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ယောနိသော မနသိကာရာ အဟု ပညာယ အဘိသမယော – ‘နာမရူပေ ခေါ အသတိ သဠာယတနံ န ဟောတိ, နာမရူပနိရောဓါ သဠာယတနနိရောဓေါ’တိ။

‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘ကိမှိ နု ခေါ အသတိ နာမရူပံ န ဟောတိ, ကိဿ နိရောဓါ နာမရူပနိရောဓေါ’တိ? အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ယောနိသော မနသိကာရာ အဟု ပညာယ အဘိသမယော – ‘ဝိညာဏေ ခေါ အသတိ နာမရူပံ န ဟောတိ, ဝိညာဏနိရောဓါ နာမရူပနိရောဓေါ’တိ။

‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘ကိမှိ နု ခေါ အသတိ ဝိညာဏံ န ဟောတိ, ကိဿ နိရောဓါ ဝိညာဏနိရောဓေါ’တိ? အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ယောနိသော မနသိကာရာ အဟု ပညာယ အဘိသမယော – ‘နာမရူပေ ခေါ အသတိ ဝိညာဏံ န ဟောတိ, နာမရူပနိရောဓါ ဝိညာဏနိရောဓေါ’တိ။

၆၁. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ဧတဒဟောသိ – ‘အဓိဂတော ခေါ မ္ယာယံ မဂ္ဂေါ သမ္ဗောဓါယ ယဒိဒံ – နာမရူပနိရောဓါ ဝိညာဏနိရောဓေါ, ဝိညာဏနိရောဓါ နာမရူပနိရောဓေါ, နာမရူပနိရောဓါ သဠာယတနနိရောဓေါ, သဠာယတနနိရောဓါ ဖဿနိရောဓေါ, ဖဿနိရောဓါ ဝေဒနာနိရောဓေါ, ဝေဒနာနိရောဓါ တဏှာနိရောဓေါ, တဏှာနိရောဓါ ဥပါဒါနနိရောဓေါ, ဥပါဒါနနိရောဓါ ဘဝနိရောဓေါ, ဘဝနိရောဓါ ဇာတိနိရောဓေါ, ဇာတိနိရောဓါ ဇရာမရဏံ သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒေါမနဿုပါယာသာ နိရုဇ္ဈန္တိ။ ဧဝမေတဿ ကေဝလဿ ဒုက္ခက္ခန္ဓဿ နိရောဓေါ ဟောတိ’။

၆၂. ‘‘‘နိရောဓေါ နိရောဓေါ’တိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဗောဓိသတ္တဿ ပုဗ္ဗေ အနနုဿုတေသု ဓမ္မေသု စက္ခုံ ဥဒပါဒိ, ဉာဏံ ဥဒပါဒိ, ပညာ ဥဒပါဒိ, ဝိဇ္ဇာ ဥဒပါဒိ, အာလောကော ဥဒပါဒိ။

၆၃. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ဗောဓိသတ္တော အပရေန သမယေန ပဉ္စသု ဥပါဒါနက္ခန္ဓေသု ဥဒယဗ္ဗယာနုပဿီ ဝိဟာသိ – ‘ဣတိ ရူပံ, ဣတိ ရူပဿ သမုဒယော, ဣတိ ရူပဿ အတ္ထင်္ဂမော; ဣတိ ဝေဒနာ, ဣတိ ဝေဒနာယ သမုဒယော, ဣတိ ဝေဒနာယ အတ္ထင်္ဂမော; ဣတိ သညာ, ဣတိ သညာယ သမုဒယော, ဣတိ သညာယ အတ္ထင်္ဂမော; ဣတိ သင်္ခါရာ, ဣတိ သင်္ခါရာနံ သမုဒယော, ဣတိ သင်္ခါရာနံ အတ္ထင်္ဂမော; ဣတိ ဝိညာဏံ, ဣတိ ဝိညာဏဿ သမုဒယော, ဣတိ ဝိညာဏဿ အတ္ထင်္ဂမော’တိ, တဿ ပဉ္စသု ဥပါဒါနက္ခန္ဓေသု ဥဒယဗ္ဗယာနုပဿိနော ဝိဟရတော န စိရဿေဝ အနုပါဒါယ အာသဝေဟိ စိတ္တံ ဝိမုစ္စီ’’တိ။

ဒုတိယဘာဏဝါရော။

ဗြဟ္မယာစနကထာ

၆၄. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဧတဒဟောသိ – ‘ယံနူနာဟံ ဓမ္မံ ဒေသေယျ’န္တိ။ အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဧတဒဟောသိ – ‘အဓိဂတော ခေါ မ္ယာယံ ဓမ္မော ဂမ္ဘီရော ဒုဒ္ဒသော ဒုရနုဗောဓေါ သန္တော ပဏီတော အတက္ကာဝစရော နိပုဏော ပဏ္ဍိတဝေဒနီယော။ အာလယရာမာ ခေါ ပနာယံ ပဇာ အာလယရတာ အာလယသမ္မုဒိတာ။ အာလယရာမာယ ခေါ ပန ပဇာယ အာလယရတာယ အာလယသမ္မုဒိတာယ ဒုဒ္ဒသံ ဣဒံ ဌာနံ ယဒိဒံ ဣဒပ္ပစ္စယတာပဋိစ္စသမုပ္ပါဒေါ။ ဣဒမ္ပိ ခေါ ဌာနံ ဒုဒ္ဒသံ ယဒိဒံ သဗ္ဗသင်္ခါရသမထော သဗ္ဗူပဓိပဋိနိဿဂ္ဂေါ တဏှာက္ခယော ဝိရာဂေါ နိရောဓေါ နိဗ္ဗာနံ။ အဟဉ္စေဝ ခေါ ပန ဓမ္မံ ဒေသေယျံ, ပရေ စ မေ န အာဇာနေယျုံ; သော မမဿ ကိလမထော, သာ မမဿ ဝိဟေသာ’တိ။

၆၅. ‘‘အပိဿု, ဘိက္ခဝေ, ဝိပသ္သိံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ ဣမာ အနစ္ဆရိယာ ဂါထာယော ပဋိဘံသု ပုဗ္ဗေ အဿုတပုဗ္ဗာ –

‘ကိစ္ဆေန မေ အဓိဂတံ၊ ဟလံ ဒါနိ ပကာသိတုံ။

ရာဂဒေါသပရေတေဟိ၊ နာယံ ဓမ္မော သုသမ္ဗုဓေါ။

‘ပဋိသောတဂါမိံ နိပုဏံ၊ ဂမ္ဘီရံ ဒုဒ္ဒသံ အဏုံ။

ရာဂရတ္တာ န ဒက္ခန္တိ၊ တမောခန္ဓေန အာဝုဋာ’တိ။

‘‘ဣတိဟ , ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ပဋိသဉ္စိက္ခတော အပ္ပောဿုက္ကတာယ စိတ္တံ နမိ, နော ဓမ္မဒေသနာယ။

၆၆. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အညတရဿ မဟာဗြဟ္မုနော ဝိပဿိဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ စေတသာ စေတောပရိဝိတက္ကမညာယ ဧတဒဟောသိ – ‘နဿတိ ဝတ ဘော လောကော, ဝိနဿတိ ဝတ ဘော လောကော, ယတြ ဟိ နာမ ဝိပဿိဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ အပ္ပောဿုက္ကတာယ စိတ္တံ နမတိ [နမိ (သျာ. က.), နမိဿတိ (?)], နော ဓမ္မဒေသနာယာ’တိ။ အထ ခေါ သော, ဘိက္ခဝေ, မဟာဗြဟ္မာ သေယျထာပိ နာမ ဗလဝါ ပုရိသော သမိဉ္ဇိတံ ဝါ ဗာဟံ ပသာရေယျ, ပသာရိတံ ဝါ ဗာဟံ သမိဉ္ဇေယျ; ဧဝမေဝ ဗြဟ္မလောကေ အန္တရဟိတော ဝိပဿိဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ပုရတော ပါတုရဟောသိ။ အထ ခေါ သော, ဘိက္ခဝေ, မဟာဗြဟ္မာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဒက္ခိဏံ ဇာဏုမဏ္ဍလံ ပထဝိယံ နိဟန္တွာ [နိဒဟန္တော (သျာ.)] ယေန ဝိပဿီ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ တေနဉ္ဇလိံ ပဏာမေတွာ ဝိပသ္သိံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ ဧတဒဝေါစ – ‘ဒေသေတု, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဓမ္မံ, ဒေသေတု သုဂတော ဓမ္မံ, သန္တိ [သန္တီ (သျာ.)] သတ္တာ အပ္ပရဇက္ခဇာတိကာ; အဿဝနတာ ဓမ္မဿ ပရိဟာယန္တိ, ဘဝိဿန္တိ ဓမ္မဿ အညာတာရော’တိ။

၆၇. ‘‘ဧဝံ ဝုတ္တေ [အထ ခေါ (က.)], ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ တံ မဟာဗြဟ္မာနံ ဧတဒဝေါစ – ‘မယှမ္ပိ ခေါ, ဗြဟ္မေ, ဧတဒဟောသိ – ‘‘ယံနူနာဟံ ဓမ္မံ ဒေသေယျ’’န္တိ။ တဿ မယှံ, ဗြဟ္မေ, ဧတဒဟောသိ – ‘‘အဓိဂတော ခေါ မ္ယာယံ ဓမ္မော ဂမ္ဘီရော ဒုဒ္ဒသော ဒုရနုဗောဓေါ သန္တော ပဏီတော အတက္ကာဝစရော နိပုဏော ပဏ္ဍိတဝေဒနီယော။ အာလယရာမာ ခေါ ပနာယံ ပဇာ အာလယရတာ အာလယသမ္မုဒိတာ။ အာလယရာမာယ ခေါ ပန ပဇာယ အာလယရတာယ အာလယသမ္မုဒိတာယ ဒုဒ္ဒသံ ဣဒံ ဌာနံ ယဒိဒံ ဣဒပ္ပစ္စယတာပဋိစ္စသမုပ္ပါဒေါ။ ဣဒမ္ပိ ခေါ ဌာနံ ဒုဒ္ဒသံ ယဒိဒံ သဗ္ဗသင်္ခါရသမထော သဗ္ဗူပဓိပဋိနိဿဂ္ဂေါ တဏှာက္ခယော ဝိရာဂေါ နိရောဓေါ နိဗ္ဗာနံ။ အဟဉ္စေဝ ခေါ ပန ဓမ္မံ ဒေသေယျံ, ပရေ စ မေ န အာဇာနေယျုံ; သော မမဿ ကိလမထော, သာ မမဿ ဝိဟေသာ’’တိ။ အပိဿု မံ, ဗြဟ္မေ , ဣမာ အနစ္ဆရိယာ ဂါထာယော ပဋိဘံသု ပုဗ္ဗေ အဿုတပုဗ္ဗာ –

‘‘ကိစ္ဆေန မေ အဓိဂတံ၊ ဟလံ ဒါနိ ပကာသိတုံ။

ရာဂဒေါသပရေတေဟိ၊ နာယံ ဓမ္မော သုသမ္ဗုဓေါ။

‘‘ပဋိသောတဂါမိံ နိပုဏံ၊ ဂမ္ဘီရံ ဒုဒ္ဒသံ အဏုံ။

ရာဂရတ္တာ န ဒက္ခန္တိ၊ တမောခန္ဓေန အာဝုဋာ’’တိ။

‘ဣတိဟ မေ, ဗြဟ္မေ, ပဋိသဉ္စိက္ခတော အပ္ပောဿုက္ကတာယ စိတ္တံ နမိ, နော ဓမ္မဒေသနာယာ’တိ။

၆၈. ‘‘ဒုတိယမ္ပိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သော မဟာဗြဟ္မာ။ပေ.။ တတိယမ္ပိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သော မဟာဗြဟ္မာ ဝိပသ္သိံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ ဧတဒဝေါစ – ‘ဒေသေတု, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဓမ္မံ, ဒေသေတု သုဂတော ဓမ္မံ, သန္တိ သတ္တာ အပ္ပရဇက္ခဇာတိကာ, အဿဝနတာ ဓမ္မဿ ပရိဟာယန္တိ, ဘဝိဿန္တိ ဓမ္မဿ အညာတာရော’တိ။

၆၉. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဗြဟ္မုနော စ အဇ္ဈေသနံ ဝိဒိတွာ သတ္တေသု စ ကာရုညတံ ပဋိစ္စ ဗုဒ္ဓစက္ခုနာ လောကံ ဝေါလောကေသိ။ အဒ္ဒသာ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဗုဒ္ဓစက္ခုနာ လောကံ ဝေါလောကေန္တော သတ္တေ အပ္ပရဇက္ခေ မဟာရဇက္ခေ တိက္ခိန္ဒ္ရိယေ မုဒိန္ဒ္ရိယေ သွာကာရေ ဒွါကာရေ သုဝိညာပယေ ဒုဝိညာပယေ [ဒုဝိညာပယေ ဘဗ္ဗေ အဘဗ္ဗေ (သျာ.)] အပ္ပေကစ္စေ ပရလောကဝဇ္ဇဘယဒဿာဝိနေ [ဒဿာဝိနော (သီ. သျာ. ကံ. က.)] ဝိဟရန္တေ, အပ္ပေကစ္စေ န ပရလောကဝဇ္ဇဘယဒဿာဝိနေ [ဒဿာဝိနော (သီ. သျာ. ကံ. က.)] ဝိဟရန္တေ။ သေယျထာပိ နာမ ဥပ္ပလိနိယံ ဝါ ပဒုမိနိယံ ဝါ ပုဏ္ဍရီကိနိယံ ဝါ အပ္ပေကစ္စာနိ ဥပ္ပလာနိ ဝါ ပဒုမာနိ ဝါ ပုဏ္ဍရီကာနိ ဝါ ဥဒကေ ဇာတာနိ ဥဒကေ သံဝဍ္ဎာနိ ဥဒကာနုဂ္ဂတာနိ အန္တော နိမုဂ္ဂပေါသီနိ။ အပ္ပေကစ္စာနိ ဥပ္ပလာနိ ဝါ ပဒုမာနိ ဝါ ပုဏ္ဍရီကာနိ ဝါ ဥဒကေ ဇာတာနိ ဥဒကေ သံဝဍ္ဎာနိ သမောဒကံ ဌိတာနိ။ အပ္ပေကစ္စာနိ ဥပ္ပလာနိ ဝါ ပဒုမာနိ ဝါ ပုဏ္ဍရီကာနိ ဝါ ဥဒကေ ဇာတာနိ ဥဒကေ သံဝဍ္ဎာနိ ဥဒကာ အစ္စုဂ္ဂမ္မ ဌိတာနိ အနုပလိတ္တာနိ ဥဒကေန။ ဧဝမေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဗုဒ္ဓစက္ခုနာ လောကံ ဝေါလောကေန္တော အဒ္ဒသ သတ္တေ အပ္ပရဇက္ခေ မဟာရဇက္ခေ တိက္ခိန္ဒ္ရိယေ မုဒိန္ဒ္ရိယေ သွာကာရေ ဒွါကာရေ သုဝိညာပယေ ဒုဝိညာပယေ အပ္ပေကစ္စေ ပရလောကဝဇ္ဇဘယဒဿာဝိနေ ဝိဟရန္တေ, အပ္ပေကစ္စေ န ပရလောကဝဇ္ဇဘယဒဿာဝိနေ ဝိဟရန္တေ။

၇၀. ‘‘အထ ခေါ သော, ဘိက္ခဝေ, မဟာဗြဟ္မာ ဝိပဿိဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ စေတသာ စေတောပရိဝိတက္ကမညာယ ဝိပသ္သိံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ ဂါထာဟိ အဇ္ဈဘာသိ –

‘သေလေ ယထာ ပဗ္ဗတမုဒ္ဓနိဋ္ဌိတော၊ ယထာပိ ပဿေ ဇနတံ သမန္တတော။

တထူပမံ ဓမ္မမယံ သုမေဓ၊ ပါသာဒမာရုယှ သမန္တစက္ခု။

‘သောကာဝတိဏ္ဏံ [သောကာဝကိဏ္ဏံ (သျာ.)] ဇနတမပေတသောကော၊

အဝေက္ခဿု ဇာတိဇရာဘိဘူတံ။

ဥဋ္ဌေဟိ ဝီရ ဝိဇိတသင်္ဂါမ၊

သတ္ထဝါဟ အဏဏ ဝိစရ လောကေ။

ဒေသဿု [ဒေသေတု (သျာ. ဣ.)] ဘဂဝါ ဓမ္မံ၊

အညာတာရော ဘဝိဿန္တီ’တိ။

၇၁. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ တံ မဟာဗြဟ္မာနံ ဂါထာယ အဇ္ဈဘာသိ –

‘အပါရုတာ တေသံ အမတဿ ဒွါရာ၊

ယေ သောတဝန္တော ပမုဉ္စန္တု သဒ္ဓံ။

ဝိဟိံသသညီ ပဂုဏံ န ဘာသိံ၊

ဓမ္မံ ပဏီတံ မနုဇေသု ဗြဟ္မေ’တိ။

‘‘အထ ခေါ သော, ဘိက္ခဝေ, မဟာဗြဟ္မာ ‘ကတာဝကာသော ခေါမှိ ဝိပဿိနာ ဘဂဝတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဓမ္မဒေသနာယာ’တိ ဝိပသ္သိံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ တတ္ထေဝ အန္တရဓါယိ။

အဂ္ဂသာဝကယုဂံ

၇၂. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဧတဒဟောသိ – ‘ကဿ နု ခေါ အဟံ ပဌမံ ဓမ္မံ ဒေသေယျံ, ကော ဣမံ ဓမ္မံ ခိပ္ပမေဝ အာဇာနိဿတီ’တိ? အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဧတဒဟောသိ – ‘အယံ ခေါ ခဏ္ဍော စ ရာဇပုတ္တော တိဿော စ ပုရောဟိတပုတ္တော ဗန္ဓုမတိယာ ရာဇဓါနိယာ ပဋိဝသန္တိ ပဏ္ဍိတာ ဝိယတ္တာ မေဓါဝိနော ဒီဃရတ္တံ အပ္ပရဇက္ခဇာတိကာ။ ယံနူနာဟံ ခဏ္ဍဿ စ ရာဇပုတ္တဿ, တိဿဿ စ ပုရောဟိတပုတ္တဿ ပဌမံ ဓမ္မံ ဒေသေယျံ , တေ ဣမံ ဓမ္မံ ခိပ္ပမေဝ အာဇာနိဿန္တီ’တိ။

၇၃. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ သေယျထာပိ နာမ ဗလဝါ ပုရိသော သမိဉ္ဇိတံ ဝါ ဗာဟံ ပသာရေယျ, ပသာရိတံ ဝါ ဗာဟံ သမိဉ္ဇေယျ; ဧဝမေဝ ဗောဓိရုက္ခမူလေ အန္တရဟိတော ဗန္ဓုမတိယာ ရာဇဓါနိယာ ခေမေ မိဂဒါယေ ပါတုရဟောသိ။ အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဒါယပါလံ [မိဂဒါယပါလံ (သျာ.)] အာမန္တေသိ – ‘ဧဟိ တွံ, သမ္မ ဒါယပါလ, ဗန္ဓုမတိံ ရာဇဓါနိံ ပဝိသိတွာ ခဏ္ဍဉ္စ ရာဇပုတ္တံ တိဿဉ္စ ပုရောဟိတပုတ္တံ ဧဝံ ဝဒေဟိ – ဝိပဿီ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဗန္ဓုမတိံ ရာဇဓါနိံ အနုပ္ပတ္တော ခေမေ မိဂဒါယေ ဝိဟရတိ, သော တုမှာကံ ဒဿနကာမော’တိ။ ‘ဧဝံ, ဘန္တေ’တိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဒါယပါလော ဝိပဿိဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ပဋိဿုတွာ ဗန္ဓုမတိံ ရာဇဓါနိံ ပဝိသိတွာ ခဏ္ဍဉ္စ ရာဇပုတ္တံ တိဿဉ္စ ပုရောဟိတပုတ္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘ဝိပဿီ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဗန္ဓုမတိံ ရာဇဓါနိံ အနုပ္ပတ္တော ခေမေ မိဂဒါယေ ဝိဟရတိ; သော တုမှာကံ ဒဿနကာမော’တိ။

၇၄. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ခဏ္ဍော စ ရာဇပုတ္တော တိဿော စ ပုရောဟိတပုတ္တော ဘဒ္ဒါနိ ဘဒ္ဒါနိ ယာနာနိ ယောဇာပေတွာ ဘဒ္ဒံ ဘဒ္ဒံ ယာနံ အဘိရုဟိတွာ ဘဒ္ဒေဟိ ဘဒ္ဒေဟိ ယာနေဟိ ဗန္ဓုမတိယာ ရာဇဓါနိယာ နိယ္ယိံသု။ ယေန ခေမော မိဂဒါယော တေန ပါယိံသု။ ယာဝတိကာ ယာနဿ ဘူမိ, ယာနေန ဂန္တွာ ယာနာ ပစ္စောရောဟိတွာ ပတ္တိကာဝ [ပဒိကာဝ (သျာ.)] ယေန ဝိပဿီ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ တေနုပသင်္ကမိံသု။ ဥပသင်္ကမိတွာ ဝိပသ္သိံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။

၇၅. ‘‘တေသံ ဝိပဿီ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ အနုပုဗ္ဗိံ ကထံ [အာနုပုဗ္ဗိကထံ (သီ. ဣ.)] ကထေသိ, သေယျထိဒံ – ဒါနကထံ သီလကထံ သဂ္ဂကထံ ကာမာနံ အာဒီနဝံ ဩကာရံ သံကိလေသံ နေက္ခမ္မေ အာနိသံသံ ပကာသေသိ။ ယဒါ တေ ဘဂဝါ အညာသိ ကလ္လစိတ္တေ မုဒုစိတ္တေ ဝိနီဝရဏစိတ္တေ ဥဒဂ္ဂစိတ္တေ ပသန္နစိတ္တေ, အထ ယာ ဗုဒ္ဓါနံ သာမုက္ကံသိကာ ဓမ္မဒေသနာ, တံ ပကာသေသိ – ဒုက္ခံ သမုဒယံ နိရောဓံ မဂ္ဂံ။ သေယျထာပိ နာမ သုဒ္ဓံ ဝတ္ထံ အပဂတကာဠကံ သမ္မဒေဝ ရဇနံ ပဋိဂ္ဂဏှေယျ, ဧဝမေဝ ခဏ္ဍဿ စ ရာဇပုတ္တဿ တိဿဿ စ ပုရောဟိတပုတ္တဿ တသ္မိံယေဝ အာသနေ ဝိရဇံ ဝီတမလံ ဓမ္မစက္ခုံ ဥဒပါဒိ – ‘ယံ ကိဉ္စိ သမုဒယဓမ္မံ, သဗ္ဗံ တံ နိရောဓဓမ္မ’န္တိ။

၇၆. ‘‘တေ ဒိဋ္ဌဓမ္မာ ပတ္တဓမ္မာ ဝိဒိတဓမ္မာ ပရိယောဂါဠှဓမ္မာ တိဏ္ဏဝိစိကိစ္ဆာ ဝိဂတကထံကထာ ဝေသာရဇ္ဇပ္ပတ္တာ အပရပ္ပစ္စယာ သတ္ထုသာသနေ ဝိပသ္သိံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘အဘိက္ကန္တံ, ဘန္တေ, အဘိက္ကန္တံ, ဘန္တေ။ သေယျထာပိ, ဘန္တေ, နိက္ကုဇ္ဇိတံ ဝါ ဥက္ကုဇ္ဇေယျ, ပဋိစ္ဆန္နံ ဝါ ဝိဝရေယျ, မူဠှဿ ဝါ မဂ္ဂံ အာစိက္ခေယျ, အန္ဓကာရေ ဝါ တေလပဇ္ဇောတံ ဓါရေယျ ‘‘စက္ခုမန္တော ရူပါနိ ဒက္ခန္တီ’’တိ။ ဧဝမေဝံ ဘဂဝတာ အနေကပရိယာယေန ဓမ္မော ပကာသိတော။ ဧတေ မယံ, ဘန္တေ, ဘဂဝန္တံ သရဏံ ဂစ္ဆာမ ဓမ္မဉ္စ။ လဘေယျာမ မယံ, ဘန္တေ, ဘဂဝတော သန္တိကေ ပဗ္ဗဇ္ဇံ, လဘေယျာမ ဥပသမ္ပဒ’န္တိ။

၇၇. ‘‘အလတ္ထုံ ခေါ , ဘိက္ခဝေ, ခဏ္ဍော စ ရာဇပုတ္တော, တိဿော စ ပုရောဟိတပုတ္တော ဝိပဿိဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ သန္တိကေ ပဗ္ဗဇ္ဇံ အလတ္ထုံ ဥပသမ္ပဒံ။ တေ ဝိပဿီ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿေသိ သမာဒပေသိ သမုတ္တေဇေသိ သမ္ပဟံသေသိ; သင်္ခါရာနံ အာဒီနဝံ ဩကာရံ သံကိလေသံ နိဗ္ဗာနေ [နေက္ခမ္မေ (သျာ.)] အာနိသံသံ ပကာသေသိ။ တေသံ ဝိပဿိနာ ဘဂဝတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿိယမာနာနံ သမာဒပိယမာနာနံ သမုတ္တေဇိယမာနာနံ သမ္ပဟံသိယမာနာနံ နစိရဿေဝ အနုပါဒါယ အာသဝေဟိ စိတ္တာနိ ဝိမုစ္စိံသု။

မဟာဇနကာယပဗ္ဗဇ္ဇာ

၇၈. ‘‘အဿောသိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဗန္ဓုမတိယာ ရာဇဓါနိယာ မဟာဇနကာယော စတုရာသီတိပါဏသဟဿာနိ – ‘ဝိပဿီ ကိရ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဗန္ဓုမတိံ ရာဇဓါနိံ အနုပ္ပတ္တော ခေမေ မိဂဒါယေ ဝိဟရတိ။ ခဏ္ဍော စ ကိရ ရာဇပုတ္တော တိဿော စ ပုရောဟိတပုတ္တော ဝိပဿိဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ သန္တိကေ ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတာ’တိ။ သုတွာန နေသံ ဧတဒဟောသိ – ‘န ဟိ နူန သော ဩရကော ဓမ္မဝိနယော, န သာ ဩရကာ ပဗ္ဗဇ္ဇာ, ယတ္ထ ခဏ္ဍော စ ရာဇပုတ္တော တိဿော စ ပုရောဟိတပုတ္တော ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိတာ။ ခဏ္ဍော စ ရာဇပုတ္တော တိဿော စ ပုရောဟိတပုတ္တော ကေသမဿုံ ဩဟာရေတွာ ကာသာယာနိ ဝတ္ထာနိ အစ္ဆာဒေတွာ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇိဿန္တိ, ကိမင်္ဂံ ပန မယ’န္တိ။ အထ ခေါ သော, ဘိက္ခဝေ, မဟာဇနကာယော စတုရာသီတိပါဏသဟဿာနိ ဗန္ဓုမတိယာ ရာဇဓါနိယာ နိက္ခမိတွာ ယေန ခေမော မိဂဒါယော ယေန ဝိပဿီ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ တေနုပသင်္ကမိံသု; ဥပသင်္ကမိတွာ ဝိပသ္သိံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။

၇၉. ‘‘တေသံ ဝိပဿီ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ အနုပုဗ္ဗိံ ကထံ ကထေသိ။ သေယျထိဒံ – ဒါနကထံ သီလကထံ သဂ္ဂကထံ ကာမာနံ အာဒီနဝံ ဩကာရံ သံကိလေသံ နေက္ခမ္မေ အာနိသံသံ ပကာသေသိ။ ယဒါ တေ ဘဂဝါ အညာသိ ကလ္လစိတ္တေ မုဒုစိတ္တေ ဝိနီဝရဏစိတ္တေ ဥဒဂ္ဂစိတ္တေ ပသန္နစိတ္တေ , အထ ယာ ဗုဒ္ဓါနံ သာမုက္ကံသိကာ ဓမ္မဒေသနာ, တံ ပကာသေသိ – ဒုက္ခံ သမုဒယံ နိရောဓံ မဂ္ဂံ။ သေယျထာပိ နာမ သုဒ္ဓံ ဝတ္ထံ အပဂတကာဠကံ သမ္မဒေဝ ရဇနံ ပဋိဂ္ဂဏှေယျ, ဧဝမေဝ တေသံ စတုရာသီတိပါဏသဟဿာနံ တသ္မိံယေဝ အာသနေ ဝိရဇံ ဝီတမလံ ဓမ္မစက္ခုံ ဥဒပါဒိ – ‘ယံ ကိဉ္စိ သမုဒယဓမ္မံ သဗ္ဗံ တံ နိရောဓဓမ္မ’န္တိ။

၈၀. ‘‘တေ ဒိဋ္ဌဓမ္မာ ပတ္တဓမ္မာ ဝိဒိတဓမ္မာ ပရိယောဂါဠှဓမ္မာ တိဏ္ဏဝိစိကိစ္ဆာ ဝိဂတကထံကထာ ဝေသာရဇ္ဇပ္ပတ္တာ အပရပ္ပစ္စယာ သတ္ထုသာသနေ ဝိပသ္သိံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘အဘိက္ကန္တံ, ဘန္တေ, အဘိက္ကန္တံ, ဘန္တေ။ သေယျထာပိ, ဘန္တေ, နိက္ကုဇ္ဇိတံ ဝါ ဥက္ကုဇ္ဇေယျ, ပဋိစ္ဆန္နံ ဝါ ဝိဝရေယျ, မူဠှဿ ဝါ မဂ္ဂံ အာစိက္ခေယျ, အန္ဓကာရေ ဝါ တေလပဇ္ဇောတံ ဓါရေယျ ‘‘စက္ခုမန္တော ရူပါနိ ဒက္ခန္တီ’’တိ။ ဧဝမေဝံ ဘဂဝတာ အနေကပရိယာယေန ဓမ္မော ပကာသိတော။ ဧတေ မယံ, ဘန္တေ, ဘဂဝန္တံ သရဏံ ဂစ္ဆာမ ဓမ္မဉ္စ ဘိက္ခုသံဃဉ္စ [( ) နတ္ထိ အဋ္ဌကထာယံ, ပါဠိယံ ပန သဗ္ဗတ္ထပိ ဒိဿတိ]။ လဘေယျာမ မယံ, ဘန္တေ, ဘဂဝတော သန္တိကေ ပဗ္ဗဇ္ဇံ လဘေယျာမ ဥပသမ္ပဒ’’န္တိ။

၈၁. ‘‘အလတ္ထုံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တာနိ စတုရာသီတိပါဏသဟဿာနိ ဝိပဿိဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ သန္တိကေ ပဗ္ဗဇ္ဇံ, အလတ္ထုံ ဥပသမ္ပဒံ။ တေ ဝိပဿီ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿေသိ သမာဒပေသိ သမုတ္တေဇေသိ သမ္ပဟံသေသိ; သင်္ခါရာနံ အာဒီနဝံ ဩကာရံ သံကိလေသံ နိဗ္ဗာနေ အာနိသံသံ ပကာသေသိ။ တေသံ ဝိပဿိနာ ဘဂဝတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿိယမာနာနံ သမာဒပိယမာနာနံ သမုတ္တေဇိယမာနာနံ သမ္ပဟံသိယမာနာနံ နစိရဿေဝ အနုပါဒါယ အာသဝေဟိ စိတ္တာနိ ဝိမုစ္စိံသု။

ပုရိမပဗ္ဗဇိတာနံ ဓမ္မာဘိသမယော

၈၂. ‘‘အဿောသုံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တာနိ ပုရိမာနိ စတုရာသီတိပဗ္ဗဇိတသဟဿာနိ – ‘ဝိပဿီ ကိရ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဗန္ဓုမတိံ ရာဇဓါနိံ အနုပ္ပတ္တော ခေမေ မိဂဒါယေ ဝိဟရတိ, ဓမ္မဉ္စ ကိရ ဒေသေတီ’တိ။ အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တာနိ စတုရာသီတိပဗ္ဗဇိတသဟဿာနိ ယေန ဗန္ဓုမတီ ရာဇဓါနီ ယေန ခေမော မိဂဒါယော ယေန ဝိပဿီ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ တေနုပသင်္ကမိံသု; ဥပသင်္ကမိတွာ ဝိပသ္သိံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။

၈၃. ‘‘တေသံ ဝိပဿီ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ အနုပုဗ္ဗိံ ကထံ ကထေသိ။ သေယျထိဒံ – ဒါနကထံ သီလကထံ သဂ္ဂကထံ ကာမာနံ အာဒီနဝံ ဩကာရံ သံကိလေသံ နေက္ခမ္မေ အာနိသံသံ ပကာသေသိ။ ယဒါ တေ ဘဂဝါ အညာသိ ကလ္လစိတ္တေ မုဒုစိတ္တေ ဝိနီဝရဏစိတ္တေ ဥဒဂ္ဂစိတ္တေ ပသန္နစိတ္တေ, အထ ယာ ဗုဒ္ဓါနံ သာမုက္ကံသိကာ ဓမ္မဒေသနာ, တံ ပကာသေသိ – ဒုက္ခံ သမုဒယံ နိရောဓံ မဂ္ဂံ။ သေယျထာပိ နာမ သုဒ္ဓံ ဝတ္ထံ အပဂတကာဠကံ သမ္မဒေဝ ရဇနံ ပဋိဂ္ဂဏှေယျ, ဧဝမေဝ တေသံ စတုရာသီတိပဗ္ဗဇိတသဟဿာနံ တသ္မိံယေဝ အာသနေ ဝိရဇံ ဝီတမလံ ဓမ္မစက္ခုံ ဥဒပါဒိ – ‘ယံ ကိဉ္စိ သမုဒယဓမ္မံ သဗ္ဗံ တံ နိရောဓဓမ္မ’န္တိ။

၈၄. ‘‘တေ ဒိဋ္ဌဓမ္မာ ပတ္တဓမ္မာ ဝိဒိတဓမ္မာ ပရိယောဂါဠှဓမ္မာ တိဏ္ဏဝိစိကိစ္ဆာ ဝိဂတကထံကထာ ဝေသာရဇ္ဇပ္ပတ္တာ အပရပ္ပစ္စယာ သတ္ထုသာသနေ ဝိပသ္သိံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘အဘိက္ကန္တံ , ဘန္တေ, အဘိက္ကန္တံ, ဘန္တေ။ သေယျထာပိ, ဘန္တေ, နိက္ကုဇ္ဇိတံ ဝါ ဥက္ကုဇ္ဇေယျ, ပဋိစ္ဆန္နံ ဝါ ဝိဝရေယျ, မူဠှဿ ဝါ မဂ္ဂံ အာစိက္ခေယျ, အန္ဓကာရေ ဝါ တေလပဇ္ဇောတံ ဓါရေယျ ‘‘စက္ခုမန္တော ရူပါနိ ဒက္ခန္တီ’’တိ။ ဧဝမေဝံ ဘဂဝတာ အနေကပရိယာယေန ဓမ္မော ပကာသိတော။ ဧတေ မယံ, ဘန္တေ, ဘဂဝန္တံ သရဏံ ဂစ္ဆာမ ဓမ္မဉ္စ ဘိက္ခုသံဃဉ္စ။ လဘေယျာမ မယံ, ဘန္တေ, ဘဂဝတော သန္တိကေ ပဗ္ဗဇ္ဇံ လဘေယျာမ ဥပသမ္ပဒ’’န္တိ။

၈၅. ‘‘အလတ္ထုံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တာနိ စတုရာသီတိပဗ္ဗဇိတသဟဿာနိ ဝိပဿိဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ သန္တိကေ ပဗ္ဗဇ္ဇံ အလတ္ထုံ ဥပသမ္ပဒံ။ တေ ဝိပဿီ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿေသိ သမာဒပေသိ သမုတ္တေဇေသိ သမ္ပဟံသေသိ; သင်္ခါရာနံ အာဒီနဝံ ဩကာရံ သံကိလေသံ နိဗ္ဗာနေ အာနိသံသံ ပကာသေသိ။ တေသံ ဝိပဿိနာ ဘဂဝတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿိယမာနာနံ သမာဒပိယမာနာနံ သမုတ္တေဇိယမာနာနံ သမ္ပဟံသိယမာနာနံ နစိရဿေဝ အနုပါဒါယ အာသဝေဟိ စိတ္တာနိ ဝိမုစ္စိံသု။

စာရိကာအနုဇာနနံ

၈၆. ‘‘တေန ခေါ ပန, ဘိက္ခဝေ, သမယေန ဗန္ဓုမတိယာ ရာဇဓါနိယာ မဟာဘိက္ခုသံဃော ပဋိဝသတိ အဋ္ဌသဋ္ဌိဘိက္ခုသတသဟဿံ။ အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿိဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ရဟောဂတဿ ပဋိသလ္လီနဿ ဧဝံ စေတသော ပရိဝိတက္ကော ဥဒပါဒိ – ‘မဟာ ခေါ ဧတရဟိ ဘိက္ခုသံဃော ဗန္ဓုမတိယာ ရာဇဓါနိယာ ပဋိဝသတိ အဋ္ဌသဋ္ဌိဘိက္ခုသတသဟဿံ, ယံနူနာဟံ ဘိက္ခူ အနုဇာနေယျံ – ‘စရထ, ဘိက္ခဝေ, စာရိကံ ဗဟုဇနဟိတာယ ဗဟုဇနသုခါယ လောကာနုကမ္ပာယ အတ္ထာယ ဟိတာယ သုခါယ ဒေဝမနုဿာနံ; မာ ဧကေန ဒွေ အဂမိတ္ထ; ဒေသေထ, ဘိက္ခဝေ , ဓမ္မံ အာဒိကလျာဏံ မဇ္ဈေကလျာဏံ ပရိယောသာနကလျာဏံ သာတ္ထံ သဗျဉ္ဇနံ ကေဝလပရိပုဏ္ဏံ ပရိသုဒ္ဓံ ဗြဟ္မစရိယံ ပကာသေထ။ သန္တိ သတ္တာ အပ္ပရဇက္ခဇာတိကာ, အဿဝနတာ ဓမ္မဿ ပရိဟာယန္တိ, ဘဝိဿန္တိ ဓမ္မဿ အညာတာရော။ အပိ စ ဆန္နံ ဆန္နံ ဝဿာနံ အစ္စယေန ဗန္ဓုမတီ ရာဇဓါနီ ဥပသင်္ကမိတဗ္ဗာ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသာယာ’’’တိ။

၈၇. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အညတရော မဟာဗြဟ္မာ ဝိပဿိဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ စေတသာ စေတောပရိဝိတက္ကမညာယ သေယျထာပိ နာမ ဗလဝါ ပုရိသော သမိဉ္ဇိတံ ဝါ ဗာဟံ ပသာရေယျ, ပသာရိတံ ဝါ ဗာဟံ သမိဉ္ဇေယျ။ ဧဝမေဝ ဗြဟ္မလောကေ အန္တရဟိတော ဝိပဿိဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ပုရတော ပါတုရဟောသိ။ အထ ခေါ သော, ဘိက္ခဝေ, မဟာဗြဟ္မာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ယေန ဝိပဿီ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ တေနဉ္ဇလိံ ပဏာမေတွာ ဝိပသ္သိံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ ဧတဒဝေါစ – ‘ဧဝမေတံ, ဘဂဝါ, ဧဝမေတံ, သုဂတ။ မဟာ ခေါ, ဘန္တေ, ဧတရဟိ ဘိက္ခုသံဃော ဗန္ဓုမတိယာ ရာဇဓါနိယာ ပဋိဝသတိ အဋ္ဌသဋ္ဌိဘိက္ခုသတသဟဿံ, အနုဇာနာတု, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဘိက္ခူ – ‘‘စရထ, ဘိက္ခဝေ, စာရိကံ ဗဟုဇနဟိတာယ ဗဟုဇနသုခါယ လောကာနုကမ္ပာယ အတ္ထာယ ဟိတာယ သုခါယ ဒေဝမနုဿာနံ; မာ ဧကေန ဒွေ အဂမိတ္ထ; ဒေသေထ, ဘိက္ခဝေ, ဓမ္မံ အာဒိကလျာဏံ မဇ္ဈေကလျာဏံ ပရိယောသာနကလျာဏံ သာတ္ထံ သဗျဉ္ဇနံ ကေဝလပရိပုဏ္ဏံ ပရိသုဒ္ဓံ ဗြဟ္မစရိယံ ပကာသေထ။ သန္တိ သတ္တာ အပ္ပရဇက္ခဇာတိကာ, အဿဝနတာ ဓမ္မဿ ပရိဟာယန္တိ, ဘဝိဿန္တိ ဓမ္မဿ အညာတာရော’’တိ [အညာတာရော (ဿဗ္ဗတ္ထ)]။ အပိ စ, ဘန္တေ, မယံ တထာ ကရိဿာမ ယထာ ဘိက္ခူ ဆန္နံ ဆန္နံ ဝဿာနံ အစ္စယေန ဗန္ဓုမတိံ ရာဇဓါနိံ ဥပသင်္ကမိဿန္တိ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသာယာ’တိ။ ဣဒမဝေါစ, ဘိက္ခဝေ, သော မဟာဗြဟ္မာ, ဣဒံ ဝတွာ ဝိပသ္သိံ ဘဂဝန္တံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ တတ္ထေဝ အန္တရဓါယိ။

၈၈. ‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ သာယနှသမယံ ပဋိသလ္လာနာ ဝုဋ္ဌိတော ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘ဣဓ မယှံ, ဘိက္ခဝေ, ရဟောဂတဿ ပဋိသလ္လီနဿ ဧဝံ စေတသော ပရိဝိတက္ကော ဥဒပါဒိ – မဟာ ခေါ ဧတရဟိ ဘိက္ခုသံဃော ဗန္ဓုမတိယာ ရာဇဓါနိယာ ပဋိဝသတိ အဋ္ဌသဋ္ဌိဘိက္ခုသတသဟဿံ ။ ယံနူနာဟံ ဘိက္ခူ အနုဇာနေယျံ – ‘စရထ, ဘိက္ခဝေ, စာရိကံ ဗဟုဇနဟိတာယ ဗဟုဇနသုခါယ လောကာနုကမ္ပာယ အတ္ထာယ ဟိတာယ သုခါယ ဒေဝမနုဿာနံ; မာ ဧကေန ဒွေ အဂမိတ္ထ; ဒေသေထ, ဘိက္ခဝေ, ဓမ္မံ အာဒိကလျာဏံ မဇ္ဈေကလျာဏံ ပရိယောသာနကလျာဏံ သာတ္ထံ သဗျဉ္ဇနံ ကေဝလပရိပုဏ္ဏံ ပရိသုဒ္ဓံ ဗြဟ္မစရိယံ ပကာသေထ။ သန္တိ သတ္တာ အပ္ပရဇက္ခဇာတိကာ, အဿဝနတာ ဓမ္မဿ ပရိဟာယန္တိ, ဘဝိဿန္တိ ဓမ္မဿ အညာတာရော။ အပိ စ, ဆန္နံ ဆန္နံ ဝဿာနံ အစ္စယေန ဗန္ဓုမတီ ရာဇဓါနီ ဥပသင်္ကမိတဗ္ဗာ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသာယာတိ။

‘‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အညတရော မဟာဗြဟ္မာ မမ စေတသာ စေတောပရိဝိတက္ကမညာယ သေယျထာပိ နာမ ဗလဝါ ပုရိသော သမိဉ္ဇိတံ ဝါ ဗာဟံ ပသာရေယျ, ပသာရိတံ ဝါ ဗာဟံ သမိဉ္ဇေယျ, ဧဝမေဝ ဗြဟ္မလောကေ အန္တရဟိတော မမ ပုရတော ပါတုရဟောသိ။ အထ ခေါ သော, ဘိက္ခဝေ, မဟာဗြဟ္မာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ယေနာဟံ တေနဉ္ဇလိံ ပဏာမေတွာ မံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဧဝမေတံ, ဘဂဝါ, ဧဝမေတံ, သုဂတ။ မဟာ ခေါ, ဘန္တေ, ဧတရဟိ ဘိက္ခုသံဃော ဗန္ဓုမတိယာ ရာဇဓါနိယာ ပဋိဝသတိ အဋ္ဌသဋ္ဌိဘိက္ခုသတသဟဿံ။ အနုဇာနာတု, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဘိက္ခူ – ‘စရထ, ဘိက္ခဝေ, စာရိကံ ဗဟုဇနဟိတာယ ဗဟုဇနသုခါယ လောကာနုကမ္ပာယ အတ္ထာယ ဟိတာယ သုခါယ ဒေဝမနုဿာနံ; မာ ဧကေန ဒွေ အဂမိတ္ထ; ဒေသေထ, ဘိက္ခဝေ, ဓမ္မံ။ပေ.။ သန္တိ သတ္တာ အပ္ပရဇက္ခဇာတိကာ , အဿဝနတာ ဓမ္မဿ ပရိဟာယန္တိ, ဘဝိဿန္တိ ဓမ္မဿ အညာတာရော’တိ။ အပိ စ, ဘန္တေ, မယံ တထာ ကရိဿာမ, ယထာ ဘိက္ခူ ဆန္နံ ဆန္နံ ဝဿာနံ အစ္စယေန ဗန္ဓုမတိံ ရာဇဓါနိံ ဥပသင်္ကမိဿန္တိ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသာယာ’’တိ။ ဣဒမဝေါစ, ဘိက္ခဝေ, သော မဟာဗြဟ္မာ, ဣဒံ ဝတွာ မံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ တတ္ထေဝ အန္တရဓါယိ’။

‘‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စရထ စာရိကံ ဗဟုဇနဟိတာယ ဗဟုဇနသုခါယ လောကာနုကမ္ပာယ အတ္ထာယ ဟိတာယ သုခါယ ဒေဝမနုဿာနံ; မာ ဧကေန ဒွေ အဂမိတ္ထ; ဒေသေထ, ဘိက္ခဝေ, ဓမ္မံ အာဒိကလျာဏံ မဇ္ဈေကလျာဏံ ပရိယောသာနကလျာဏံ သာတ္ထံ သဗျဉ္ဇနံ ကေဝလပရိပုဏ္ဏံ ပရိသုဒ္ဓံ ဗြဟ္မစရိယံ ပကာသေထ။ သန္တိ သတ္တာ အပ္ပရဇက္ခဇာတိကာ, အဿဝနတာ ဓမ္မဿ ပရိဟာယန္တိ, ဘဝိဿန္တိ ဓမ္မဿ အညာတာရော။ အပိ စ, ဘိက္ခဝေ, ဆန္နံ ဆန္နံ ဝဿာနံ အစ္စယေန ဗန္ဓုမတီ ရာဇဓါနီ ဥပသင်္ကမိတဗ္ဗာ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသာယာ’တိ။ အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ ယေဘုယျေန ဧကာဟေနေဝ ဇနပဒစာရိကံ ပက္ကမိံသု။

၈၉. ‘‘တေန ခေါ ပန သမယေန ဇမ္ဗုဒီပေ စတုရာသီတိ အာဝါသသဟဿာနိ ဟောန္တိ။ ဧကမှိ ဟိ ဝဿေ နိက္ခန္တေ ဒေဝတာ သဒ္ဒမနုဿာဝေသုံ – ‘နိက္ခန္တံ ခေါ, မာရိသာ, ဧကံ ဝဿံ; ပဉ္စ ဒါနိ ဝဿာနိ သေသာနိ ; ပဉ္စန္နံ ဝဿာနံ အစ္စယေန ဗန္ဓုမတီ ရာဇဓါနီ ဥပသင်္ကမိတဗ္ဗာ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသာယာ’တိ။ ဒွီသု ဝဿေသု နိက္ခန္တေသု။ တီသု ဝဿေသု နိက္ခန္တေသု။ စတူသု ဝဿေသု နိက္ခန္တေသု။ ပဉ္စသု ဝဿေသု နိက္ခန္တေသု ဒေဝတာ သဒ္ဒမနုဿာဝေသုံ – ‘နိက္ခန္တာနိ ခေါ , မာရိသာ, ပဉ္စဝဿာနိ; ဧကံ ဒါနိ ဝဿံ သေသံ; ဧကဿ ဝဿဿ အစ္စယေန ဗန္ဓုမတီ ရာဇဓါနီ ဥပသင်္ကမိတဗ္ဗာ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသာယာ’တိ။ ဆသု ဝဿေသု နိက္ခန္တေသု ဒေဝတာ သဒ္ဒမနုဿာဝေသုံ – ‘နိက္ခန္တာနိ ခေါ, မာရိသာ, ဆဗ္ဗဿာနိ, သမယော ဒါနိ ဗန္ဓုမတိံ ရာဇဓါနိံ ဥပသင်္ကမိတုံ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသာယာ’တိ။ အထ ခေါ တေ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ အပ္ပေကစ္စေ သကေန ဣဒ္ဓါနုဘာဝေန အပ္ပေကစ္စေ ဒေဝတာနံ ဣဒ္ဓါနုဘာဝေန ဧကာဟေနေဝ ဗန္ဓုမတိံ ရာဇဓါနိံ ဥပသင်္ကမိံသု ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသာယာတိ [ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသာယ (?)]။

၉၀. ‘‘တတြ သုဒံ, ဘိက္ခဝေ, ဝိပဿီ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဘိက္ခုသံဃေ ဧဝံ ပါတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသတိ –

‘ခန္တီ ပရမံ တပေါ တိတိက္ခာ၊

နိဗ္ဗာနံ ပရမံ ဝဒန္တိ ဗုဒ္ဓါ။

န ဟိ ပဗ္ဗဇိတော ပရူပဃာတီ၊

န သမဏော [သမဏော (သီ. သျာ. ဣ.)] ဟောတိ ပရံ ဝိဟေဌယန္တော။

‘သဗ္ဗပါပဿ အကရဏံ၊ ကုသလဿ ဥပသမ္ပဒါ။

သစိတ္တပရိယောဒပနံ၊ ဧတံ ဗုဒ္ဓါနသာသနံ။

‘အနူပဝါဒေါ အနူပဃာတော [အနုပဝါဒေါ အနုပဃာတော (ဣ. က.)]၊ ပါတိမောက္ခေ စ သံဝရော။

မတ္တညုတာ စ ဘတ္တသ္မိံ၊ ပန္တဉ္စ သယနာသနံ။

အဓိစိတ္တေ စ အာယောဂေါ၊ ဧတံ ဗုဒ္ဓါနသာသန’န္တိ။

ဒေဝတာရောစနံ

၉၁. ‘‘ဧကမိဒါဟံ, ဘိက္ခဝေ, သမယံ ဥက္ကဋ္ဌာယံ ဝိဟရာမိ သုဘဂဝနေ သာလရာဇမူလေ။ တဿ မယှံ, ဘိက္ခဝေ, ရဟောဂတဿ ပဋိသလ္လီနဿ ဧဝံ စေတသော ပရိဝိတက္ကော ဥဒပါဒိ – ‘န ခေါ သော သတ္တာဝါသော သုလဘရူပေါ, ယော မယာ အနာဝုတ္ထပုဗ္ဗော [အနဇ္ဈာဝုဋ္ဌပုဗ္ဗော (က. သီ. က.)] ဣမိနာ ဒီဃေန အဒ္ဓုနာ အညတြ သုဒ္ဓါဝါသေဟိ ဒေဝေဟိ။ ယံနူနာဟံ ယေန သုဒ္ဓါဝါသာ ဒေဝါ တေနုပသင်္ကမေယျ’န္တိ။ အထ ခွါဟံ, ဘိက္ခဝေ, သေယျထာပိ နာမ ဗလဝါ ပုရိသော သမိဉ္ဇိတံ ဝါ ဗာဟံ ပသာရေယျ, ပသာရိတံ ဝါ ဗာဟံ သမိဉ္ဇေယျ, ဧဝမေဝ ဥက္ကဋ္ဌာယံ သုဘဂဝနေ သာလရာဇမူလေ အန္တရဟိတော အဝိဟေသု ဒေဝေသု ပါတုရဟောသိံ ။ တသ္မိံ, ဘိက္ခဝေ, ဒေဝနိကာယေ အနေကာနိ ဒေဝတာသဟဿာနိ အနေကာနိ ဒေဝတာသတသဟဿာနိ [အနေကာနိ ဒေဝတာသတာနိ အနေကာနိ ဒေဝတာသဟဿာနိ (သျာ.)] ယေနာဟံ တေနုပသင်္ကမိံသု; ဥပသင်္ကမိတွာ မံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌံသု။ ဧကမန္တံ ဌိတာ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တာ ဒေဝတာ မံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘ဣတော သော, မာရိသာ, ဧကနဝုတိကပ္ပေ ယံ ဝိပဿီ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ လောကေ ဥဒပါဒိ။ ဝိပဿီ, မာရိသာ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ခတ္တိယော ဇာတိယာ အဟောသိ, ခတ္တိယကုလေ ဥဒပါဒိ။ ဝိပဿီ, မာရိသာ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ကောဏ္ဍညော ဂေါတ္တေန အဟောသိ ။ ဝိပဿိဿ, မာရိသာ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ အသီတိဝဿသဟဿာနိ အာယုပ္ပမာဏံ အဟောသိ။ ဝိပဿီ, မာရိသာ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ပါဋလိယာ မူလေ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓေါ။ ဝိပဿိဿ, မာရိသာ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ခဏ္ဍတိဿံ နာမ သာဝကယုဂံ အဟောသိ အဂ္ဂံ ဘဒ္ဒယုဂံ။ ဝိပဿိဿ, မာရိသာ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ တယော သာဝကာနံ သန္နိပါတာ အဟေသုံ။ ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ အဋ္ဌသဋ္ဌိဘိက္ခုသတသဟဿံ။ ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ ဘိက္ခုသတသဟဿံ။ ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ အသီတိဘိက္ခုသဟဿာနိ။ ဝိပဿိဿ, မာရိသာ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဣမေ တယော သာဝကာနံ သန္နိပါတာ အဟေသုံ သဗ္ဗေသံယေဝ ခီဏာသဝါနံ။ ဝိပဿိဿ, မာရိသာ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ အသောကော နာမ ဘိက္ခု ဥပဋ္ဌာကော အဟောသိ အဂ္ဂုပဋ္ဌာကော။ ဝိပဿိဿ, မာရိသ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဗန္ဓုမာ နာမ ရာဇာ ပိတာ အဟောသိ။ ဗန္ဓုမတီ နာမ ဒေဝီ မာတာ အဟောသိ ဇနေတ္တိ။ ဗန္ဓုမဿ ရညော ဗန္ဓုမတီ နာမ နဂရံ ရာဇဓါနီ အဟောသိ။ ဝိပဿိဿ, မာရိသာ , ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဧဝံ အဘိနိက္ခမနံ အဟောသိ ဧဝံ ပဗ္ဗဇ္ဇာ ဧဝံ ပဓါနံ ဧဝံ အဘိသမ္ဗောဓိ ဧဝံ ဓမ္မစက္ကပ္ပဝတ္တနံ။ တေ မယံ, မာရိသာ, ဝိပဿိမှိ ဘဂဝတိ ဗြဟ္မစရိယံ စရိတွာ ကာမေသု ကာမစ္ဆန္ဒံ ဝိရာဇေတွာ ဣဓူပပန္နာ’တိ ။ပေ.။

‘‘တသ္မိံယေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဒေဝနိကာယေ အနေကာနိ ဒေဝတာသဟဿာနိ အနေကာနိ ဒေဝတာသတသဟဿာနိ [အနေကာနိ ဒေဝတာသတာနိ အနေကာနိ ဒေဝတာသဟဿာနိ (သျာ. ဧဝမုပရိပိ)] ယေနာဟံ တေနုပသင်္ကမိံသု; ဥပသင်္ကမိတွာ မံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌံသု။ ဧကမန္တံ ဌိတာ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တာ ဒေဝတာ မံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘ဣမသ္မိံယေဝ ခေါ, မာရိသာ, ဘဒ္ဒကပ္ပေ ဘဂဝါ ဧတရဟိ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ လောကေ ဥပ္ပန္နော။ ဘဂဝါ, မာရိသာ, ခတ္တိယော ဇာတိယာ ခတ္တိယကုလေ ဥပ္ပန္နော။ ဘဂဝါ, မာရိသာ, ဂေါတမော ဂေါတ္တေန။ ဘဂဝတော, မာရိသာ, အပ္ပကံ အာယုပ္ပမာဏံ ပရိတ္တံ လဟုကံ ယော စိရံ ဇီဝတိ, သော ဝဿသတံ အပ္ပံ ဝါ ဘိယျော။ ဘဂဝါ, မာရိသာ, အဿတ္ထဿ မူလေ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓေါ။ ဘဂဝတော, မာရိသာ, သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနံ နာမ သာဝကယုဂံ အဟောသိ အဂ္ဂံ ဘဒ္ဒယုဂံ ။ ဘဂဝတော, မာရိသာ, ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ အဍ္ဎတေဠသာနိ ဘိက္ခုသတာနိ။ ဘဂဝတော, မာရိသာ, အယံ ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ သဗ္ဗေသံယေဝ ခီဏာသဝါနံ။ ဘဂဝတော, မာရိသာ, အာနန္ဒော နာမ ဘိက္ခု ဥပဋ္ဌာကော အဟောသိ အဂ္ဂုပဋ္ဌာကော။ ဘဂဝတော, မာရိသာ, သုဒ္ဓေါဒနော နာမ ရာဇာ ပိတာ အဟောသိ။ မာယာ နာမ ဒေဝီ မာတာ အဟောသိ ဇနေတ္တိ။ ကပိလဝတ္ထု နာမ နဂရံ ရာဇဓါနီ အဟောသိ။ ဘဂဝတော, မာရိသာ, ဧဝံ အဘိနိက္ခမနံ အဟောသိ ဧဝံ ပဗ္ဗဇ္ဇာ ဧဝံ ပဓါနံ ဧဝံ အဘိသမ္ဗောဓိ ဧဝံ ဓမ္မစက္ကပ္ပဝတ္တနံ။ တေ မယံ, မာရိသာ, ဘဂဝတိ ဗြဟ္မစရိယံ စရိတွာ ကာမေသု ကာမစ္ဆန္ဒံ ဝိရာဇေတွာ ဣဓူပပန္နာ’တိ။

၉၂. ‘‘အထ ခွါဟံ, ဘိက္ခဝေ, အဝိဟေဟိ ဒေဝေဟိ သဒ္ဓိံ ယေန အတပ္ပါ ဒေဝါ တေနုပသင်္ကမိံ။ပေ.။ အထ ခွါဟံ, ဘိက္ခဝေ, အဝိဟေဟိ စ ဒေဝေဟိ အတပ္ပေဟိ စ ဒေဝေဟိ သဒ္ဓိံ ယေန သုဒဿာ ဒေဝါ တေနုပသင်္ကမိံ။ အထ ခွါဟံ, ဘိက္ခဝေ, အဝိဟေဟိ စ ဒေဝေဟိ အတပ္ပေဟိ စ ဒေဝေဟိ သုဒဿေဟိ စ ဒေဝေဟိ သဒ္ဓိံ ယေန သုဒဿီ ဒေဝါ တေနုပသင်္ကမိံ။ အထ ခွါဟံ, ဘိက္ခဝေ, အဝိဟေဟိ စ ဒေဝေဟိ အတပ္ပေဟိ စ ဒေဝေဟိ သုဒဿေဟိ စ ဒေဝေဟိ သုဒဿီဟိ စ ဒေဝေဟိ သဒ္ဓိံ ယေန အကနိဋ္ဌာ ဒေဝါ တေနုပသင်္ကမိံ။ တသ္မိံ, ဘိက္ခဝေ, ဒေဝနိကာယေ အနေကာနိ ဒေဝတာသဟဿာနိ အနေကာနိ ဒေဝတာသတသဟဿာနိ ယေနာဟံ တေနုပသင်္ကမိံသု, ဥပသင်္ကမိတွာ မံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌံသု ။

‘‘ဧကမန္တံ ဌိတာ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တာ ဒေဝတာ မံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘ဣတော သော, မာရိသာ, ဧကနဝုတိကပ္ပေ ယံ ဝိပဿီ ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ လောကေ ဥဒပါဒိ။ ဝိပဿီ, မာရိသာ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ခတ္တိယော ဇာတိယာ အဟောသိ။ ခတ္တိယကုလေ ဥဒပါဒိ။ ဝိပဿီ, မာရိသာ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ကောဏ္ဍညော ဂေါတ္တေန အဟောသိ။ ဝိပဿိဿ, မာရိသာ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ အသီတိဝဿသဟဿာနိ အာယုပ္ပမာဏံ အဟောသိ။ ဝိပဿီ, မာရိသာ, ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ပါဋလိယာ မူလေ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓေါ။ ဝိပဿိဿ, မာရိသာ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ခဏ္ဍတိဿံ နာမ သာဝကယုဂံ အဟောသိ အဂ္ဂံ ဘဒ္ဒယုဂံ။ ဝိပဿိဿ, မာရိသာ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ တယော သာဝကာနံ သန္နိပါတာ အဟေသုံ။ ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ အဋ္ဌသဋ္ဌိဘိက္ခုသတသဟဿံ။ ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ ဘိက္ခုသတသဟဿံ။ ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ အသီတိဘိက္ခုသဟဿာနိ။ ဝိပဿိဿ, မာရိသာ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဣမေ တယော သာဝကာနံ သန္နိပါတာ အဟေသုံ သဗ္ဗေသံယေဝ ခီဏာသဝါနံ။ ဝိပဿိဿ, မာရိသာ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ အသောကော နာမ ဘိက္ခု ဥပဋ္ဌာကော အဟောသိ အဂ္ဂုပဋ္ဌာကော။ ဝိပဿိဿ, မာရိသာ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဗန္ဓုမာ နာမ ရာဇာ ပိတာ အဟောသိ ဗန္ဓုမတီ နာမ ဒေဝီ မာတာ အဟောသိ ဇနေတ္တိ။ ဗန္ဓုမဿ ရညော ဗန္ဓုမတီ နာမ နဂရံ ရာဇဓါနီ အဟောသိ။ ဝိပဿိဿ, မာရိသာ, ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဧဝံ အဘိနိက္ခမနံ အဟောသိ ဧဝံ ပဗ္ဗဇ္ဇာ ဧဝံ ပဓါနံ ဧဝံ အဘိသမ္ဗောဓိ, ဧဝံ ဓမ္မစက္ကပ္ပဝတ္တနံ။ တေ မယံ, မာရိသာ, ဝိပဿိမှိ ဘဂဝတိ ဗြဟ္မစရိယံ စရိတွာ ကာမေသု ကာမစ္ဆန္ဒံ ဝိရာဇေတွာ ဣဓူပပန္နာ’တိ။ တသ္မိံယေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဒေဝနိကာယေ အနေကာနိ ဒေဝတာသဟဿာနိ အနေကာနိ ဒေဝတာသတသဟဿာနိ ယေနာဟံ တေနုပသင်္ကမိံသု; ဥပသင်္ကမိတွာ မံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌံသု။ ဧကမန္တံ ဌိတာ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တာ ဒေဝတာ မံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘ဣတော သော, မာရိသာ, ဧကတိံသေ ကပ္ပေ ယံ သိခီ ဘဂဝါ။ပေ.။ တေ မယံ, မာရိသာ, သိခိမှိ ဘဂဝတိ တသ္မိညေဝ ခေါ မာရိသာ, ဧကတိံသေ ကပ္ပေ ယံ ဝေဿဘူ ဘဂဝါ။ပေ.။ တေ မယံ, မာရိသာ, ဝေဿဘုမှိ ဘဂဝတိ။ပေ.။ ဣမသ္မိံယေဝ ခေါ, မာရိသာ, ဘဒ္ဒကပ္ပေ ကကုသန္ဓော ကောဏာဂမနော ကဿပေါ ဘဂဝါ။ပေ.။ တေ မယံ, မာရိသာ, ကကုသန္ဓမှိ ကောဏာဂမနမှိ ကဿပမှိ ဘဂဝတိ ဗြဟ္မစရိယံ စရိတွာ ကာမေသု ကာမစ္ဆန္ဒံ ဝိရာဇေတွာ ဣဓူပပန္နာ’တိ။

၉၃. ‘‘တသ္မိံယေဝ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဒေဝနိကာယေ အနေကာနိ ဒေဝတာသဟဿာနိ အနေကာနိ ဒေဝတာသတသဟဿာနိ ယေနာဟံ တေနုပသင်္ကမိံသု; ဥပသင်္ကမိတွာ မံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ အဋ္ဌံသု။ ဧကမန္တံ ဌိတာ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တာ ဒေဝတာ မံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘ဣမသ္မိံယေဝ ခေါ, မာရိသာ, ဘဒ္ဒကပ္ပေ ဘဂဝါ ဧတရဟိ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ လောကေ ဥပ္ပန္နော။ ဘဂဝါ, မာရိသာ, ခတ္တိယော ဇာတိယာ, ခတ္တိယကုလေ ဥပ္ပန္နော။ ဘဂဝါ, မာရိသာ, ဂေါတမော ဂေါတ္တေန။ ဘဂဝတော, မာရိသာ, အပ္ပကံ အာယုပ္ပမာဏံ ပရိတ္တံ လဟုကံ ယော စိရံ ဇီဝတိ, သော ဝဿသတံ အပ္ပံ ဝါ ဘိယျော။ ဘဂဝါ, မာရိသာ, အဿတ္ထဿ မူလေ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓေါ။ ဘဂဝတော, မာရိသာ, သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနံ နာမ သာဝကယုဂံ အဟောသိ အဂ္ဂံ ဘဒ္ဒယုဂံ။ ဘဂဝတော , မာရိသာ, ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ အဍ္ဎတေဠသာနိ ဘိက္ခုသတာနိ။ ဘဂဝတော, မာရိသာ, အယံ ဧကော သာဝကာနံ သန္နိပါတော အဟောသိ သဗ္ဗေသံယေဝ ခီဏာသဝါနံ။ ဘဂဝတော, မာရိသာ, အာနန္ဒော နာမ ဘိက္ခု ဥပဋ္ဌာကော အဂ္ဂုပဋ္ဌာကော အဟောသိ။ ဘဂဝတော, မာရိသာ, သုဒ္ဓေါဒနော နာမ ရာဇာ ပိတာ အဟောသိ။ မာယာ နာမ ဒေဝီ မာတာ အဟောသိ ဇနေတ္တိ။ ကပိလဝတ္ထု နာမ နဂရံ ရာဇဓါနီ အဟောသိ။ ဘဂဝတော, မာရိသာ, ဧဝံ အဘိနိက္ခမနံ အဟောသိ, ဧဝံ ပဗ္ဗဇ္ဇာ, ဧဝံ ပဓါနံ, ဧဝံ အဘိသမ္ဗောဓိ, ဧဝံ ဓမ္မစက္ကပ္ပဝတ္တနံ။ တေ မယံ, မာရိသာ, ဘဂဝတိ ဗြဟ္မစရိယံ စရိတွာ ကာမေသု ကာမစ္ဆန္ဒံ ဝိရာဇေတွာ ဣဓူပပန္နာ’တိ။

၉၄. ‘‘ဣတိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တထာဂတဿေဝေသာ ဓမ္မဓါတု သုပ္ပဋိဝိဒ္ဓါ, ယဿာ ဓမ္မဓါတုယာ သုပ္ပဋိဝိဒ္ဓတ္တာ တထာဂတော အတီတေ ဗုဒ္ဓေ ပရိနိဗ္ဗုတေ ဆိန္နပပဉ္စေ ဆိန္နဝဋုမေ ပရိယာဒိန္နဝဋ္ဋေ သဗ္ဗဒုက္ခဝီတိဝတ္တေ ဇာတိတောပိ အနုဿရတိ, နာမတောပိ အနုဿရတိ, ဂေါတ္တတောပိ အနုဿရတိ, အာယုပ္ပမာဏတောပိ အနုဿရတိ, သာဝကယုဂတောပိ အနုဿရတိ, သာဝကသန္နိပါတတောပိ အနုဿရတိ ‘ဧဝံဇစ္စာ တေ ဘဂဝန္တော အဟေသုံ’ ဣတိပိ။ ‘ဧဝံနာမာ ဧဝံဂေါတ္တာ ဧဝံသီလာ ဧဝံဓမ္မာ ဧဝံပညာ ဧဝံဝိဟာရီ ဧဝံဝိမုတ္တာ တေ ဘဂဝန္တော အဟေသုံ’ ဣတိဣတိ။

‘‘ဒေဝတာပိ တထာဂတဿ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ, ယေန တထာဂတော အတီတေ ဗုဒ္ဓေ ပရိနိဗ္ဗုတေ ဆိန္နပပဉ္စေ ဆိန္နဝဋုမေ ပရိယာဒိန္နဝဋ္ဋေ သဗ္ဗဒုက္ခဝီတိဝတ္တေ ဇာတိတောပိ အနုဿရတိ, နာမတောပိ အနုဿရတိ, ဂေါတ္တတောပိ အနုဿရတိ, အာယုပ္ပမာဏတောပိ အနုဿရတိ, သာဝကယုဂတောပိ အနုဿရတိ, သာဝကသန္နိပါတတောပိ အနုဿရတိ ‘ဧဝံဇစ္စာ တေ ဘဂဝန္တော အဟေသုံ’ ဣတိပိ။ ‘ဧဝံနာမာ ဧဝံဂေါတ္တာ ဧဝံသီလာ ဧဝံဓမ္မာ ဧဝံပညာ ဧဝံဝိဟာရီ ဧဝံဝိမုတ္တာ တေ ဘဂဝန္တော အဟေသုံ’ ဣတိဣ’’တိ။

ဣဒမဝေါစ ဘဂဝါ။ အတ္တမနာ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဘာသိတံ အဘိနန္ဒုန္တိ။

မဟာပဒါနသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ ပဌမံ။