တေဝိဇ္ဇသုတ္တံ

၁၃. တေဝိဇ္ဇသုတ္တံ

၅၁၈. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ ကောသလေသု စာရိကံ စရမာနော မဟတာ ဘိက္ခုသံဃေန သဒ္ဓိံ ပဉ္စမတ္တေဟိ ဘိက္ခုသတေဟိ ယေန မနသာကဋံ နာမ ကောသလာနံ ဗြာဟ္မဏဂါမော တဒဝသရိ။ တတြ သုဒံ ဘဂဝါ မနသာကဋေ ဝိဟရတိ ဥတ္တရေန မနသာကဋဿ အစိရဝတိယာ နဒိယာ တီရေ အမ္ဗဝနေ။

၅၁၉. တေန ခေါ ပန သမယေန သမ္ဗဟုလာ အဘိညာတာ အဘိညာတာ ဗြာဟ္မဏမဟာသာလာ မနသာကဋေ ပဋိဝသန္တိ, သေယျထိဒံ – စင္ကီ ဗြာဟ္မဏော တာရုက္ခော ဗြာဟ္မဏော ပေါက္ခရသာတိ ဗြာဟ္မဏော ဇာဏုသောဏိ ဗြာဟ္မဏော တောဒေယျော ဗြာဟ္မဏော အညေ စ အဘိညာတာ အဘိညာတာ ဗြာဟ္မဏမဟာသာလာ။

၅၂၀. အထ ခေါ ဝါသေဋ္ဌဘာရဒွါဇာနံ မာဏဝါနံ ဇင်္ဃဝိဟာရံ အနုစင်္ကမန္တာနံ အနုဝိစရန္တာနံ မဂ္ဂါမဂ္ဂေ ကထာ ဥဒပါဒိ။ အထ ခေါ ဝါသေဋ္ဌော မာဏဝေါ ဧဝမာဟ – ‘‘အယမေဝ ဥဇုမဂ္ဂေါ, အယမဉ္ဇသာယနော နိယျာနိကော နိယျာတိ တက္ကရဿ ဗြဟ္မသဟဗျတာယ, ယွာယံ အက္ခာတော ဗြာဟ္မဏေန ပေါက္ခရသာတိနာ’’တိ။ ဘာရဒွါဇောပိ မာဏဝေါ ဧဝမာဟ – ‘‘အယမေဝ ဥဇုမဂ္ဂေါ, အယမဉ္ဇသာယနော နိယျာနိကော, နိယျာတိ တက္ကရဿ ဗြဟ္မသဟဗျတာယ, ယွာယံ အက္ခာတော ဗြာဟ္မဏေန တာရုက္ခေနာ’’တိ။ နေဝ ခေါ အသက္ခိ ဝါသေဋ္ဌော မာဏဝေါ ဘာရဒွါဇံ မာဏဝံ သညာပေတုံ, န ပန အသက္ခိ ဘာရဒွါဇော မာဏဝေါပိ ဝါသေဋ္ဌံ မာဏဝံ သညာပေတုံ။

၅၂၁. အထ ခေါ ဝါသေဋ္ဌော မာဏဝေါ ဘာရဒွါဇံ မာဏဝံ အာမန္တေသိ – ‘‘အယံ ခေါ, ဘာရဒွါဇ, သမဏော ဂေါတမော သကျပုတ္တော သကျကုလာ ပဗ္ဗဇိတော မနသာကဋေ ဝိဟရတိ ဥတ္တရေန မနသာကဋဿ အစိရဝတိယာ နဒိယာ တီရေ အမ္ဗဝနေ။ တံ ခေါ ပန ဘဝန္တံ ဂေါတမံ ဧဝံ ကလျာဏော ကိတ္တိသဒ္ဒေါ အဗ္ဘုဂ္ဂတော – ‘‘ဣတိပိ သော ဘဂဝါ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဝိဇ္ဇာစရဏသမ္ပန္နော သုဂတော လောကဝိဒူ အနုတ္တရော ပုရိသဒမ္မသာရထိ သတ္ထာ ဒေဝမနုဿာနံ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ’’တိ ။ အာယာမ, ဘော ဘာရဒွါဇ, ယေန သမဏော ဂေါတမော တေနုပသင်္ကမိဿာမ; ဥပသင်္ကမိတွာ ဧတမတ္ထံ သမဏံ ဂေါတမံ ပုစ္ဆိဿာမ။ ယထာ နော သမဏော ဂေါတမော ဗျာကရိဿတိ, တထာ နံ ဓါရေဿာမာ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ, ဘော’’တိ ခေါ ဘာရဒွါဇော မာဏဝေါ ဝါသေဋ္ဌဿ မာဏဝဿ ပစ္စဿောသိ။

မဂ္ဂါမဂ္ဂကထာ

၅၂၂. အထ ခေါ ဝါသေဋ္ဌဘာရဒွါဇာ မာဏဝါ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိံသု; ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝတာ သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိံသု။ သမ္မောဒနီယံ ကထံ သာရဏီယံ ဝီတိသာရေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ ဝါသေဋ္ဌော မာဏဝေါ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဣဓ, ဘော ဂေါတမ, အမှာကံ ဇင်္ဃဝိဟာရံ အနုစင်္ကမန္တာနံ အနုဝိစရန္တာနံ မဂ္ဂါမဂ္ဂေ ကထာ ဥဒပါဒိ။ အဟံ ဧဝံ ဝဒါမိ – ‘အယမေဝ ဥဇုမဂ္ဂေါ, အယမဉ္ဇသာယနော နိယျာနိကော နိယျာတိ တက္ကရဿ ဗြဟ္မသဟဗျတာယ, ယွာယံ အက္ခာတော ဗြာဟ္မဏေန ပေါက္ခရသာတိနာ’တိ။ ဘာရဒွါဇော မာဏဝေါ ဧဝမာဟ – ‘အယမေဝ ဥဇုမဂ္ဂေါ အယမဉ္ဇသာယနော နိယျာနိကော နိယျာတိ တက္ကရဿ ဗြဟ္မသဟဗျတာယ, ယွာယံ အက္ခာတော ဗြာဟ္မဏေန တာရုက္ခေနာ’တိ။ ဧတ္ထ, ဘော ဂေါတမ, အတ္ထေဝ ဝိဂ္ဂဟော, အတ္ထိ ဝိဝါဒေါ, အတ္ထိ နာနာဝါဒေါ’’တိ။

၅၂၃. ‘‘ဣတိ ကိရ , ဝါသေဋ္ဌ, တွံ ဧဝံ ဝဒေသိ – ‘‘အယမေဝ ဥဇုမဂ္ဂေါ, အယမဉ္ဇသာယနော နိယျာနိကော နိယျာတိ တက္ကရဿ ဗြဟ္မသဟဗျတာယ, ယွာယံ အက္ခာတော ဗြာဟ္မဏေန ပေါက္ခရသာတိနာ’’တိ။ ဘာရဒွါဇော မာဏဝေါ ဧဝမာဟ – ‘‘အယမေဝ ဥဇုမဂ္ဂေါ အယမဉ္ဇသာယနော နိယျာနိကော နိယျာတိ တက္ကရဿ ဗြဟ္မသဟဗျတာယ, ယွာယံ အက္ခာတော ဗြာဟ္မဏေန တာရုက္ခေနာ’’တိ။ အထ ကိသ္မိံ ပန ဝေါ, ဝါသေဋ္ဌ, ဝိဂ္ဂဟော, ကိသ္မိံ ဝိဝါဒေါ, ကိသ္မိံ နာနာဝါဒေါ’’တိ?

၅၂၄. ‘‘မဂ္ဂါမဂ္ဂေ, ဘော ဂေါတမ။ ကိဉ္စာပိ, ဘော ဂေါတမ, ဗြာဟ္မဏာ နာနာမဂ္ဂေ ပညပေန္တိ, အဒ္ဓရိယာ ဗြာဟ္မဏာ တိတ္တိရိယာ ဗြာဟ္မဏာ ဆန္ဒောကာ ဗြာဟ္မဏာ ဗဝှာရိဇ္ဈာ ဗြာဟ္မဏာ, အထ ခေါ သဗ္ဗာနိ တာနိ နိယျာနိကာ နိယျန္တိ တက္ကရဿ ဗြဟ္မသဟဗျတာယ။

‘‘သေယျထာပိ , ဘော ဂေါတမ, ဂါမဿ ဝါ နိဂမဿ ဝါ အဝိဒူရေ ဗဟူနိ စေပိ နာနာမဂ္ဂါနိ ဘဝန္တိ, အထ ခေါ သဗ္ဗာနိ တာနိ ဂါမသမောသရဏာနိ ဘဝန္တိ; ဧဝမေဝ ခေါ, ဘော ဂေါတမ, ကိဉ္စာပိ ဗြာဟ္မဏာ နာနာမဂ္ဂေ ပညပေန္တိ, အဒ္ဓရိယာ ဗြာဟ္မဏာ တိတ္တိရိယာ ဗြာဟ္မဏာ ဆန္ဒောကာ ဗြာဟ္မဏာ ဗဝှာရိဇ္ဈာ ဗြာဟ္မဏာ, အထ ခေါ သဗ္ဗာနိ တာနိ နိယျာနိကာ နိယျန္တိ တက္ကရဿ ဗြဟ္မသဟဗျတာယာ’’တိ။

ဝါသေဋ္ဌမာဏဝါနုယောဂေါ

၅၂၅. ‘‘နိယျန္တီတိ ဝါသေဋ္ဌ ဝဒေသိ’’? ‘‘နိယျန္တီတိ, ဘော ဂေါတမ, ဝဒါမိ’’။ ‘‘နိယျန္တီတိ, ဝါသေဋ္ဌ, ဝဒေသိ’’? ‘‘နိယျန္တီတိ, ဘော ဂေါတမ, ဝဒါမိ’’။ ‘‘နိယျန္တီတိ, ဝါသေဋ္ဌ, ဝဒေသိ’’? ‘‘နိယျန္တီ’’တိ, ဘော ဂေါတမ, ဝဒါမိ’’။

‘‘ကိံ ပန, ဝါသေဋ္ဌ, အတ္ထိ ကောစိ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ ဧကဗြာဟ္မဏောပိ, ယေန ဗြဟ္မာ သက္ခိဒိဋ္ဌော’’တိ? ‘‘နော ဟိဒံ, ဘော ဂေါတမ’’ ။

‘‘ကိံ ပန, ဝါသေဋ္ဌ, အတ္ထိ ကောစိ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ ဧကာစရိယောပိ, ယေန ဗြဟ္မာ သက္ခိဒိဋ္ဌော’’တိ? ‘‘နော ဟိဒံ, ဘော ဂေါတမ’’။

‘‘ကိံ ပန, ဝါသေဋ္ဌ, အတ္ထိ ကောစိ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ ဧကာစရိယပါစရိယောပိ, ယေန ဗြဟ္မာ သက္ခိဒိဋ္ဌော’’တိ? ‘‘နော ဟိဒံ, ဘော ဂေါတမ’’။

‘‘ကိံ ပန, ဝါသေဋ္ဌ, အတ္ထိ ကောစိ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ ယာဝ သတ္တမာ အာစရိယာမဟယုဂါ [သတ္တမာစရိယမဟယုဂါ (သျာ.)] ယေန ဗြဟ္မာ သက္ခိဒိဋ္ဌော’’တိ? ‘‘နော ဟိဒံ, ဘော ဂေါတမ’’။

၅၂၆. ‘‘ကိံ ပန, ဝါသေဋ္ဌ, ယေပိ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ ပုဗ္ဗကာ ဣသယော မန္တာနံ ကတ္တာရော မန္တာနံ ပဝတ္တာရော, ယေသမိဒံ ဧတရဟိ တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ ပေါရာဏံ မန္တပဒံ ဂီတံ ပဝုတ္တံ သမိဟိတံ [သမီဟိတံ (သျာ.)], တဒနုဂါယန္တိ, တဒနုဘာသန္တိ, ဘာသိတမနုဘာသန္တိ, ဝါစိတမနုဝါစေန္တိ, သေယျထိဒံ – အဋ္ဌကော ဝါမကော ဝါမဒေဝေါ ဝေဿာမိတ္တော ယမတဂ္ဂိ အင္ဂီရသော ဘာရဒွါဇော ဝါသေဋ္ဌော ကဿပေါ ဘဂု။ တေပိ ဧဝမာဟံသု – ‘မယမေတံ ဇာနာမ, မယမေတံ ပဿာမ, ယတ္ထ ဝါ ဗြဟ္မာ, ယေန ဝါ ဗြဟ္မာ, ယဟိံ ဝါ ဗြဟ္မာ’’’တိ? ‘‘နော ဟိဒံ, ဘော ဂေါတမ’’။

၅၂၇. ‘‘ဣတိ ကိရ, ဝါသေဋ္ဌ, နတ္ထိ ကောစိ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ ဧကဗြာဟ္မဏောပိ, ယေန ဗြဟ္မာ သက္ခိဒိဋ္ဌော။ နတ္ထိ ကောစိ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ ဧကာစရိယောပိ, ယေန ဗြဟ္မာ သက္ခိဒိဋ္ဌော ။ နတ္ထိ ကောစိ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ ဧကာစရိယပါစရိယောပိ, ယေန ဗြဟ္မာ သက္ခိဒိဋ္ဌော။ နတ္ထိ ကောစိ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ ယာဝ သတ္တမာ အာစရိယာမဟယုဂါ ယေန ဗြဟ္မာ သက္ခိဒိဋ္ဌော။ ယေပိ ကိရ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ ပုဗ္ဗကာ ဣသယော မန္တာနံ ကတ္တာရော မန္တာနံ ပဝတ္တာရော, ယေသမိဒံ ဧတရဟိ တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ ပေါရာဏံ မန္တပဒံ ဂီတံ ပဝုတ္တံ သမိဟိတံ, တဒနုဂါယန္တိ, တဒနုဘာသန္တိ, ဘာသိတမနုဘာသန္တိ, ဝါစိတမနုဝါစေန္တိ, သေယျထိဒံ – အဋ္ဌကော ဝါမကော ဝါမဒေဝေါ ဝေဿာမိတ္တော ယမတဂ္ဂိ အင္ဂီရသော ဘာရဒွါဇော ဝါသေဋ္ဌော ကဿပေါ ဘဂု, တေပိ န ဧဝမာဟံသု – ‘မယမေတံ ဇာနာမ, မယမေတံ ပဿာမ, ယတ္ထ ဝါ ဗြဟ္မာ, ယေန ဝါ ဗြဟ္မာ, ယဟိံ ဝါ ဗြဟ္မာ’တိ။ တေဝ တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ ဧဝမာဟံသု – ‘ယံ န ဇာနာမ, ယံ န ပဿာမ, တဿ သဟဗျတာယ မဂ္ဂံ ဒေသေမ။ အယမေဝ ဥဇုမဂ္ဂေါ အယမဉ္ဇသာယနော နိယျာနိကော, နိယျာတိ တက္ကရဿ ဗြဟ္မသဟဗျတာယာ’’’တိ။

၅၂၈. ‘‘တံ ကိံ မညသိ, ဝါသေဋ္ဌ, နနု ဧဝံ သန္တေ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ အပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ? ‘‘အဒ္ဓါ ခေါ, ဘော ဂေါတမ, ဧဝံ သန္တေ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ အပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ။

‘‘သာဓု, ဝါသေဋ္ဌ, တေ ဝတ [တေဝ (က.)], ဝါသေဋ္ဌ, တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ ယံ န ဇာနန္တိ, ယံ န ပဿန္တိ, တဿ သဟဗျတာယ မဂ္ဂံ ဒေသေဿန္တိ။ ‘အယမေဝ ဥဇုမဂ္ဂေါ, အယမဉ္ဇသာယနော နိယျာနိကော, နိယျာတိ တက္ကရဿ ဗြဟ္မသဟဗျတာယာ’တိ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတိ။

၅၂၉. ‘‘သေယျထာပိ, ဝါသေဋ္ဌ, အန္ဓဝေဏိ ပရမ္ပရသံသတ္တာ ပုရိမောပိ န ပဿတိ, မဇ္ဈိမောပိ န ပဿတိ, ပစ္ဆိမောပိ န ပဿတိ။ ဧဝမေဝ ခေါ, ဝါသေဋ္ဌ, အန္ဓဝေဏူပမံ မညေ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ ဘာသိတံ, ပုရိမောပိ န ပဿတိ, မဇ္ဈိမောပိ န ပဿတိ, ပစ္ဆိမောပိ န ပဿတိ။ တေသမိဒံ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ ဘာသိတံ ဟဿကညေဝ သမ္ပဇ္ဇတိ, နာမကညေဝ သမ္ပဇ္ဇတိ, ရိတ္တကညေဝ သမ္ပဇ္ဇတိ, တုစ္ဆကညေဝ သမ္ပဇ္ဇတိ။

၅၃၀. ‘‘တံ ကိံ မညသိ, ဝါသေဋ္ဌ, ပဿန္တိ တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ စန္ဒိမသူရိယေ, အညေ စာပိ ဗဟုဇနာ, ယတော စ စန္ဒိမသူရိယာ ဥဂ္ဂစ္ဆန္တိ, ယတ္ထ စ ဩဂစ္ဆန္တိ, အာယာစန္တိ ထောမယန္တိ ပဉ္ဇလိကာ နမဿမာနာ အနုပရိဝတ္တန္တီ’’တိ?

‘‘ဧဝံ, ဘော ဂေါတမ, ပဿန္တိ တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ စန္ဒိမသူရိယေ, အညေ စာပိ ဗဟုဇနာ, ယတော စ စန္ဒိမသူရိယာ ဥဂ္ဂစ္ဆန္တိ, ယတ္ထ စ ဩဂစ္ဆန္တိ, အာယာစန္တိ ထောမယန္တိ ပဉ္ဇလိကာ နမဿမာနာ အနုပရိဝတ္တန္တီ’’တိ။

၅၃၁. ‘‘တံ ကိံ မညသိ, ဝါသေဋ္ဌ, ယံ ပဿန္တိ တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ စန္ဒိမသူရိယေ, အညေ စာပိ ဗဟုဇနာ, ယတော စ စန္ဒိမသူရိယာ ဥဂ္ဂစ္ဆန္တိ, ယတ္ထ စ ဩဂစ္ဆန္တိ, အာယာစန္တိ ထောမယန္တိ ပဉ္ဇလိကာ နမဿမာနာ အနုပရိဝတ္တန္တိ, ပဟောန္တိ တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ စန္ဒိမသူရိယာနံ သဟဗျတာယ မဂ္ဂံ ဒေသေတုံ – ‘‘အယမေဝ ဥဇုမဂ္ဂေါ, အယမဉ္ဇသာယနော နိယျာနိကော, နိယျာတိ တက္ကရဿ စန္ဒိမသူရိယာနံ သဟဗျတာယာ’’တိ? ‘‘နော ဟိဒံ, ဘော ဂေါတမ’’။

‘‘ဣတိ ကိရ, ဝါသေဋ္ဌ, ယံ ပဿန္တိ တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ စန္ဒိမသူရိယေ, အညေ စာပိ ဗဟုဇနာ, ယတော စ စန္ဒိမသူရိယာ ဥဂ္ဂစ္ဆန္တိ, ယတ္ထ စ ဩဂစ္ဆန္တိ, အာယာစန္တိ ထောမယန္တိ ပဉ္ဇလိကာ နမဿမာနာ အနုပရိဝတ္တန္တိ, တေသမ္ပိ နပ္ပဟောန္တိ စန္ဒိမသူရိယာနံ သဟဗျတာယ မဂ္ဂံ ဒေသေတုံ – ‘‘အယမေဝ ဥဇုမဂ္ဂေါ, အယမဉ္ဇသာယနော နိယျာနိကော, နိယျာတိ တက္ကရဿ စန္ဒိမသူရိယာနံ သဟဗျတာယာ’’တိ။

၅၃၂. ‘‘ဣတိ ပန [ကိံ ပန (သီ. သျာ. ဣ.)] န ကိရ တေဝိဇ္ဇေဟိ ဗြာဟ္မဏေဟိ ဗြဟ္မာ သက္ခိဒိဋ္ဌော။ နပိ ကိရ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ အာစရိယေဟိ ဗြဟ္မာ သက္ခိဒိဋ္ဌော။ နပိ ကိရ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ အာစရိယပါစရိယေဟိ ဗြဟ္မာ သက္ခိဒိဋ္ဌော။ နပိ ကိရ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ ယာဝ သတ္တမာ [သတ္တမေဟိ (?)] အာစရိယာမဟယုဂေဟိ ဗြဟ္မာ သက္ခိဒိဋ္ဌော။ ယေပိ ကိရ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ ပုဗ္ဗကာ ဣသယော မန္တာနံ ကတ္တာရော မန္တာနံ ပဝတ္တာရော, ယေသမိဒံ ဧတရဟိ တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ ပေါရာဏံ မန္တပဒံ ဂီတံ ပဝုတ္တံ သမိဟိတံ, တဒနုဂါယန္တိ, တဒနုဘာသန္တိ, ဘာသိတမနုဘာသန္တိ, ဝါစိတမနုဝါစေန္တိ, သေယျထိဒံ – အဋ္ဌကော ဝါမကော ဝါမဒေဝေါ ဝေဿာမိတ္တော ယမတဂ္ဂိ အင္ဂီရသော ဘာရဒွါဇော ဝါသေဋ္ဌော ကဿပေါ ဘဂု, တေပိ န ဧဝမာဟံသု – ‘‘မယမေတံ ဇာနာမ, မယမေတံ ပဿာမ, ယတ္ထ ဝါ ဗြဟ္မာ, ယေန ဝါ ဗြဟ္မာ, ယဟိံ ဝါ ဗြဟ္မာ’’တိ။ တေဝ တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယံ န ဇာနာမ, ယံ န ပဿာမ, တဿ သဟဗျတာယ မဂ္ဂံ ဒေသေမ – အယမေဝ ဥဇုမဂ္ဂေါ အယမဉ္ဇသာယနော နိယျာနိကော နိယျာတိ တက္ကရဿ ဗြဟ္မသဟဗျတာယာ’’တိ။

၅၃၃. ‘‘တံ ကိံ မညသိ, ဝါသေဋ္ဌ, နနု ဧဝံ သန္တေ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ အပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ? ‘‘အဒ္ဓါ ခေါ, ဘော ဂေါတမ , ဧဝံ သန္တေ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ အပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ။

‘‘သာဓု, ဝါသေဋ္ဌ, တေ ဝတ, ဝါသေဋ္ဌ, တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ ယံ န ဇာနန္တိ, ယံ န ပဿန္တိ, တဿ သဟဗျတာယ မဂ္ဂံ ဒေသေဿန္တိ – ‘‘အယမေဝ ဥဇုမဂ္ဂေါ, အယမဉ္ဇသာယနော နိယျာနိကော, နိယျာတိ တက္ကရဿ ဗြဟ္မသဟဗျတာယာ’’တိ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတိ။

ဇနပဒကလျာဏီဥပမာ

၅၃၄. ‘‘သေယျထာပိ, ဝါသေဋ္ဌ, ပုရိသော ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘‘အဟံ ယာ ဣမသ္မိံ ဇနပဒေ ဇနပဒကလျာဏီ, တံ ဣစ္ဆာမိ, တံ ကာမေမီ’’တိ။ တမေနံ ဧဝံ ဝဒေယျုံ – ‘‘အမ္ဘော ပုရိသ, ယံ တွံ ဇနပဒကလျာဏိံ ဣစ္ဆသိ ကာမေသိ, ဇာနာသိ တံ ဇနပဒကလျာဏိံ – ခတ္တိယီ ဝါ ဗြာဟ္မဏီ ဝါ ဝေဿီ ဝါ သုဒ္ဒီ ဝါ’’တိ? ဣတိ ပုဋ္ဌော ‘‘နော’’တိ ဝဒေယျ။

‘‘တမေနံ ဧဝံ ဝဒေယျုံ – ‘‘အမ္ဘော ပုရိသ, ယံ တွံ ဇနပဒကလျာဏိံ ဣစ္ဆသိ ကာမေသိ, ဇာနာသိ တံ ဇနပဒကလျာဏိံ – ဧဝံနာမာ ဧဝံဂေါတ္တာတိ ဝါ, ဒီဃာ ဝါ ရဿာ ဝါ မဇ္ဈိမာ ဝါ ကာဠီ ဝါ သာမာ ဝါ မင်္ဂုရစ္ဆဝီ ဝါတိ, အမုကသ္မိံ ဂါမေ ဝါ နိဂမေ ဝါ နဂရေ ဝါ’’တိ? ဣတိ ပုဋ္ဌော ‘နော’တိ ဝဒေယျ။ တမေနံ ဧဝံ ဝဒေယျုံ – ‘‘အမ္ဘော ပုရိသ, ယံ တွံ န ဇာနာသိ န ပဿသိ, တံ တွံ ဣစ္ဆသိ ကာမေသီ’’တိ? ဣတိ ပုဋ္ဌော ‘‘အာမာ’’တိ ဝဒေယျ။

၅၃၅. ‘‘တံ ကိံ မညသိ, ဝါသေဋ္ဌ, နနု ဧဝံ သန္တေ တဿ ပုရိသဿ အပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ? ‘‘အဒ္ဓါ ခေါ, ဘော ဂေါတမ, ဧဝံ သန္တေ တဿ ပုရိသဿ အပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ။

၅၃၆. ‘‘ဧဝမေဝ ခေါ, ဝါသေဋ္ဌ, န ကိရ တေဝိဇ္ဇေဟိ ဗြာဟ္မဏေဟိ ဗြဟ္မာ သက္ခိဒိဋ္ဌော, နပိ ကိရ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ အာစရိယေဟိ ဗြဟ္မာ သက္ခိဒိဋ္ဌော, နပိ ကိရ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ အာစရိယပါစရိယေဟိ ဗြဟ္မာ သက္ခိဒိဋ္ဌော။ နပိ ကိရ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ ယာဝ သတ္တမာ အာစရိယာမဟယုဂေဟိ ဗြဟ္မာ သက္ခိဒိဋ္ဌော။ ယေပိ ကိရ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ ပုဗ္ဗကာ ဣသယော မန္တာနံ ကတ္တာရော မန္တာနံ ပဝတ္တာရော, ယေသမိဒံ ဧတရဟိ တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ ပေါရာဏံ မန္တပဒံ ဂီတံ ပဝုတ္တံ သမိဟိတံ, တဒနုဂါယန္တိ, တဒနုဘာသန္တိ, ဘာသိတမနုဘာသန္တိ, ဝါစိတမနုဝါစေန္တိ , သေယျထိဒံ – အဋ္ဌကော ဝါမကော ဝါမဒေဝေါ ဝေဿာမိတ္တော ယမတဂ္ဂိ အင္ဂီရသော ဘာရဒွါဇော ဝါသေဋ္ဌော ကဿပေါ ဘဂု, တေပိ န ဧဝမာဟံသု – ‘‘မယမေတံ ဇာနာမ, မယမေတံ ပဿာမ, ယတ္ထ ဝါ ဗြဟ္မာ, ယေန ဝါ ဗြဟ္မာ, ယဟိံ ဝါ ဗြဟ္မာ’’တိ။ တေဝ တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယံ န ဇာနာမ, ယံ န ပဿာမ, တဿ သဟဗျတာယ မဂ္ဂံ ဒေသေမ – အယမေဝ ဥဇုမဂ္ဂေါ အယမဉ္ဇသာယနော နိယျာနိကော နိယျာတိ တက္ကရဿ ဗြဟ္မသဟဗျတာယာ’’တိ။

၅၃၇. ‘‘တံ ကိံ မညသိ, ဝါသေဋ္ဌ, နနု ဧဝံ သန္တေ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ အပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ? ‘‘အဒ္ဓါ ခေါ, ဘော ဂေါတမ, ဧဝံ သန္တေ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ အပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ။

‘‘သာဓု, ဝါသေဋ္ဌ, တေ ဝတ, ဝါသေဋ္ဌ, တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ ယံ န ဇာနန္တိ, ယံ န ပဿန္တိ, တဿ သဟဗျတာယ မဂ္ဂံ ဒေသေဿန္တိ – အယမေဝ ဥဇုမဂ္ဂေါ အယမဉ္ဇသာယနော နိယျာနိကော နိယျာတိ တက္ကရဿ ဗြဟ္မသဟဗျတာယာတိ နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတိ။

နိဿေဏီဥပမာ

၅၃၈. ‘‘သေယျထာပိ , ဝါသေဋ္ဌ, ပုရိသော စာတုမဟာပထေ နိဿေဏိံ ကရေယျ – ပါသာဒဿ အာရောဟဏာယ။ တမေနံ ဧဝံ ဝဒေယျုံ – ‘‘အမ္ဘော ပုရိသ, ယဿ တွံ [ယံ တွံ (သျာ.)] ပါသာဒဿ အာရောဟဏာယ နိဿေဏိံ ကရောသိ, ဇာနာသိ တံ ပါသာဒံ – ပုရတ္ထိမာယ ဝါ ဒိသာယ ဒက္ခိဏာယ ဝါ ဒိသာယ ပစ္ဆိမာယ ဝါ ဒိသာယ ဥတ္တရာယ ဝါ ဒိသာယ ဥစ္စော ဝါ နီစော ဝါ မဇ္ဈိမော ဝါ’’တိ? ဣတိ ပုဋ္ဌော ‘‘နော’’တိ ဝဒေယျ။

‘‘တမေနံ ဧဝံ ဝဒေယျုံ – ‘‘အမ္ဘော ပုရိသ, ယံ တွံ န ဇာနာသိ, န ပဿသိ, တဿ တွံ ပါသာဒဿ အာရောဟဏာယ နိဿေဏိံ ကရောသီ’’တိ? ဣတိ ပုဋ္ဌော ‘‘အာမာ’’တိ ဝဒေယျ။

၅၃၉. ‘‘တံ ကိံ မညသိ, ဝါသေဋ္ဌ, နနု ဧဝံ သန္တေ တဿ ပုရိသဿ အပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ? ‘‘အဒ္ဓါ ခေါ, ဘော ဂေါတမ, ဧဝံ သန္တေ တဿ ပုရိသဿ အပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ။

၅၄၀. ‘‘ဧဝမေဝ ခေါ, ဝါသေဋ္ဌ, န ကိရ တေဝိဇ္ဇေဟိ ဗြာဟ္မဏေဟိ ဗြဟ္မာ သက္ခိဒိဋ္ဌော, နပိ ကိရ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ အာစရိယေဟိ ဗြဟ္မာ သက္ခိဒိဋ္ဌော, နပိ ကိရ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ အာစရိယပါစရိယေဟိ ဗြဟ္မာ သက္ခိဒိဋ္ဌော, နပိ ကိရ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ ယာဝ သတ္တမာ အာစရိယာမဟယုဂေဟိ ဗြဟ္မာ သက္ခိဒိဋ္ဌော။ ယေပိ ကိရ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ ပုဗ္ဗကာ ဣသယော မန္တာနံ ကတ္တာရော မန္တာနံ ပဝတ္တာရော, ယေသမိဒံ ဧတရဟိ တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ ပေါရာဏံ မန္တပဒံ ဂီတံ ပဝုတ္တံ သမိဟိတံ, တဒနုဂါယန္တိ, တဒနုဘာသန္တိ, ဘာသိတမနုဘာသန္တိ, ဝါစိတမနုဝါစေန္တိ, သေယျထိဒံ – အဋ္ဌကော ဝါမကော ဝါမဒေဝေါ ဝေဿာမိတ္တော ယမတဂ္ဂိ အင္ဂီရသော ဘာရဒွါဇော ဝါသေဋ္ဌော ကဿပေါ ဘဂု, တေပိ န ဧဝမာဟံသု – မယမေတံ ဇာနာမ , မယမေတံ ပဿာမ, ယတ္ထ ဝါ ဗြဟ္မာ, ယေန ဝါ ဗြဟ္မာ, ယဟိံ ဝါ ဗြဟ္မာတိ။ တေဝ တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယံ န ဇာနာမ, ယံ န ပဿာမ, တဿ သဟဗျတာယ မဂ္ဂံ ဒေသေမ, အယမေဝ ဥဇုမဂ္ဂေါ အယမဉ္ဇသာယနော နိယျာနိကော နိယျာတိ တက္ကရဿ ဗြဟ္မသဟဗျတာယာ’’တိ။

၅၄၁. ‘‘တံ ကိံ မညသိ, ဝါသေဋ္ဌ, နနု ဧဝံ သန္တေ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ အပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ? ‘‘အဒ္ဓါ ခေါ, ဘော ဂေါတမ, ဧဝံ သန္တေ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ အပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ။

‘‘သာဓု, ဝါသေဋ္ဌ။ တေ ဝတ, ဝါသေဋ္ဌ, တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ ယံ န ဇာနန္တိ, ယံ န ပဿန္တိ, တဿ သဟဗျတာယ မဂ္ဂံ ဒေသေဿန္တိ။ အယမေဝ ဥဇုမဂ္ဂေါ အယမဉ္ဇသာယနော နိယျာနိကော နိယျာတိ တက္ကရဿ ဗြဟ္မသဗျတာယာတိ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတိ။

အစိရဝတီနဒီဥပမာ

၅၄၂. ‘‘သေယျထာပိ, ဝါသေဋ္ဌ, အယံ အစိရဝတီ နဒီ ပူရာ ဥဒကဿ သမတိတ္တိကာ ကာကပေယျာ။ အထ ပုရိသော အာဂစ္ဆေယျ ပါရတ္ထိကော ပါရဂဝေသီ ပါရဂါမီ ပါရံ တရိတုကာမော။ သော ဩရိမေ တီရေ ဌိတော ပါရိမံ တီရံ အဝ္ဟေယျ – ‘‘ဧဟိ ပါရာပါရံ, ဧဟိ ပါရာပါရ’’န္တိ။

၅၄၃. ‘‘တံ ကိံ မညသိ, ဝါသေဋ္ဌ, အပိ နု တဿ ပုရိသဿ အဝှာယနဟေတု ဝါ အာယာစနဟေတု ဝါ ပတ္ထနဟေတု ဝါ အဘိနန္ဒနဟေတု ဝါ အစိရဝတိယာ နဒိယာ ပါရိမံ တီရံ ဩရိမံ တီရံ အာဂစ္ဆေယျာ’’တိ? ‘‘နော ဟိဒံ, ဘော ဂေါတမ’’။

၅၄၄. ‘‘ဧဝမေဝ ခေါ, ဝါသေဋ္ဌ, တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ ယေ ဓမ္မာ ဗြာဟ္မဏကာရကာ တေ ဓမ္မေ ပဟာယ ဝတ္တမာနာ, ယေ ဓမ္မာ အဗြာဟ္မဏကာရကာ တေ ဓမ္မေ သမာဒါယ ဝတ္တမာနာ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ဣန္ဒမဝ္ဟယာမ, သောမမဝ္ဟယာမ, ဝရုဏမဝ္ဟယာမ, ဤသာနမဝ္ဟယာမ, ပဇာပတိမဝ္ဟယာမ, ဗြဟ္မမဝ္ဟယာမ, မဟိဒ္ဓိမဝ္ဟယာမ, ယမမဝ္ဟယာမာ’’တိ။

‘‘တေ ဝတ, ဝါသေဋ္ဌ, တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ ယေ ဓမ္မာ ဗြာဟ္မဏကာရကာ တေ ဓမ္မေ ပဟာယ ဝတ္တမာနာ, ယေ ဓမ္မာ အဗြာဟ္မဏကာရကာ တေ ဓမ္မေ သမာဒါယ ဝတ္တမာနာ အဝှာယနဟေတု ဝါ အာယာစနဟေတု ဝါ ပတ္ထနဟေတု ဝါ အဘိနန္ဒနဟေတု ဝါ ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ ဗြဟ္မာနံ သဟဗ္ယူပဂါ ဘဝိဿန္တီ’’တိ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတိ။

၅၄၅. ‘‘သေယျထာပိ, ဝါသေဋ္ဌ, အယံ အစိရဝတီ နဒီ ပူရာ ဥဒကဿ သမတိတ္တိကာ ကာကပေယျာ။ အထ ပုရိသော အာဂစ္ဆေယျ ပါရတ္ထိကော ပါရဂဝေသီ ပါရဂါမီ ပါရံ တရိတုကာမော။ သော ဩရိမေ တီရေ ဒဠ္ဟာယ အန္ဒုယာ ပစ္ဆာဗာဟံ ဂါဠှဗန္ဓနံ ဗဒ္ဓေါ။

‘‘တံ ကိံ မညသိ, ဝါသေဋ္ဌ, အပိ နု သော ပုရိသော အစိရဝတိယာ နဒိယာ ဩရိမာ တီရာ ပါရိမံ တီရံ ဂစ္ဆေယျာ’’တိ? ‘‘နော ဟိဒံ, ဘော ဂေါတမ’’။

၅၄၆. ‘‘ဧဝမေဝ ခေါ, ဝါသေဋ္ဌ, ပဉ္စိမေ ကာမဂုဏာ အရိယဿ ဝိနယေ အန္ဒူတိပိ ဝုစ္စန္တိ, ဗန္ဓနန္တိပိ ဝုစ္စန္တိ။ ကတမေ ပဉ္စ? စက္ခုဝိညေယျာ ရူပါ ဣဋ္ဌာ ကန္တာ မနာပါ ပိယရူပါ ကာမူပသံဟိတာ ရဇနီယာ။ သောတဝိညေယျာ သဒ္ဒါ။ပေ.။ ဃာနဝိညေယျာ ဂန္ဓာ။ ဇိဝှာဝိညေယျာ ရသာ။ ကာယဝိညေယျာ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာ ဣဋ္ဌာ ကန္တာ မနာပါ ပိယရူပါ ကာမူပသံဟိတာ ရဇနီယာ။

‘‘ဣမေ ခေါ, ဝါသေဋ္ဌ, ပဉ္စ ကာမဂုဏာ အရိယဿ ဝိနယေ အန္ဒူတိပိ ဝုစ္စန္တိ, ဗန္ဓနန္တိပိ ဝုစ္စန္တိ ။ ဣမေ ခေါ ဝါသေဋ္ဌ ပဉ္စ ကာမဂုဏေ တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ ဂဓိတာ မုစ္ဆိတာ အဇ္ဈောပန္နာ အနာဒီနဝဒဿာဝိနော အနိဿရဏပညာ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ။ တေ ဝတ, ဝါသေဋ္ဌ, တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ ယေ ဓမ္မာ ဗြာဟ္မဏကာရကာ, တေ ဓမ္မေ ပဟာယ ဝတ္တမာနာ, ယေ ဓမ္မာ အဗြာဟ္မဏကာရကာ, တေ ဓမ္မေ သမာဒါယ ဝတ္တမာနာ ပဉ္စ ကာမဂုဏေ ဂဓိတာ မုစ္ဆိတာ အဇ္ဈောပန္နာ အနာဒီနဝဒဿာဝိနော အနိဿရဏပညာ ပရိဘုဉ္ဇန္တာ ကာမန္ဒုဗန္ဓနဗဒ္ဓါ ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ ဗြဟ္မာနံ သဟဗ္ယူပဂါ ဘဝိဿန္တီ’’တိ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတိ။

၅၄၇. ‘‘သေယျထာပိ , ဝါသေဋ္ဌ, အယံ အစိရဝတီ နဒီ ပူရာ ဥဒကဿ သမတိတ္တိကာ ကာကပေယျာ။ အထ ပုရိသော အာဂစ္ဆေယျ ပါရတ္ထိကော ပါရဂဝေသီ ပါရဂါမီ ပါရံ တရိတုကာမော။ သော ဩရိမေ တီရေ သသီသံ ပါရုပိတွာ နိပဇ္ဇေယျ။

‘‘တံ ကိံ မညသိ, ဝါသေဋ္ဌ, အပိ နု သော ပုရိသော အစိရဝတိယာ နဒိယာ ဩရိမာ တီရာ ပါရိမံ တီရံ ဂစ္ဆေယျာ’’တိ? ‘‘နော ဟိဒံ, ဘော ဂေါတမ’’။

၅၄၈. ‘‘ဧဝမေဝ ခေါ, ဝါသေဋ္ဌ, ပဉ္စိမေ နီဝရဏာ အရိယဿ ဝိနယေ အာဝရဏာတိပိ ဝုစ္စန္တိ, နီဝရဏာတိပိ ဝုစ္စန္တိ, ဩနာဟနာတိပိ ဝုစ္စန္တိ, ပရိယောနာဟနာတိပိ ဝုစ္စန္တိ။ ကတမေ ပဉ္စ? ကာမစ္ဆန္ဒနီဝရဏံ, ဗျာပါဒနီဝရဏံ, ထိနမိဒ္ဓနီဝရဏံ, ဥဒ္ဓစ္စကုက္ကုစ္စနီဝရဏံ, ဝိစိကိစ္ဆာနီဝရဏံ။ ဣမေ ခေါ, ဝါသေဋ္ဌ, ပဉ္စ နီဝရဏာ အရိယဿ ဝိနယေ အာဝရဏာတိပိ ဝုစ္စန္တိ, နီဝရဏာတိပိ ဝုစ္စန္တိ, ဩနာဟနာတိပိ ဝုစ္စန္တိ, ပရိယောနာဟနာတိပိ ဝုစ္စန္တိ။

၅၄၉. ‘‘ဣမေဟိ ခေါ, ဝါသေဋ္ဌ, ပဉ္စဟိ နီဝရဏေဟိ တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ အာဝုဋာ နိဝုဋာ ဩနဒ္ဓါ [ဩဖုဋာ (သီ. က.), ဩဖုတာ (သျာ.)] ပရိယောနဒ္ဓါ။ တေ ဝတ, ဝါသေဋ္ဌ, တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ ယေ ဓမ္မာ ဗြာဟ္မဏကာရကာ တေ ဓမ္မေ ပဟာယ ဝတ္တမာနာ, ယေ ဓမ္မာ အဗြာဟ္မဏကာရကာ တေ ဓမ္မေ သမာဒါယ ဝတ္တမာနာ ပဉ္စဟိ နီဝရဏေဟိ အာဝုဋာ နိဝုဋာ ဩနဒ္ဓါ ပရိယောနဒ္ဓါ [ပရိယောနဒ္ဓါ, တေ (သျာ. က.)] ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ ဗြဟ္မာနံ သဟဗ္ယူပဂါ ဘဝိဿန္တီ’’တိ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတိ။

သံသန္ဒနကထာ

၅၅၀. ‘‘တံ ကိံ မညသိ, ဝါသေဋ္ဌ, ကိန္တိ တေ သုတံ ဗြာဟ္မဏာနံ ဝုဒ္ဓါနံ မဟလ္လကာနံ အာစရိယပါစရိယာနံ ဘာသမာနာနံ, သပရိဂ္ဂဟော ဝါ ဗြဟ္မာ အပရိဂ္ဂဟော ဝါ’’တိ? ‘‘အပရိဂ္ဂဟော, ဘော ဂေါတမ’’။ ‘‘သဝေရစိတ္တော ဝါ အဝေရစိတ္တော ဝါ’’တိ? ‘‘အဝေရစိတ္တော, ဘော ဂေါတမ’’။ ‘‘သဗျာပဇ္ဇစိတ္တော ဝါ အဗျာပဇ္ဇစိတ္တော ဝါ’’တိ? ‘‘အဗျာပဇ္ဇစိတ္တော, ဘော ဂေါတမ’’။ ‘‘သံကိလိဋ္ဌစိတ္တော ဝါ အသံကိလိဋ္ဌစိတ္တော ဝါ’’တိ? ‘‘အသံကိလိဋ္ဌစိတ္တော, ဘော ဂေါတမ’’။ ‘‘ဝသဝတ္တီ ဝါ အဝသဝတ္တီ ဝါ’’တိ? ‘‘ဝသဝတ္တီ, ဘော ဂေါတမ’’။

‘‘တံ ကိံ မညသိ, ဝါသေဋ္ဌ, သပရိဂ္ဂဟာ ဝါ တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ အပရိဂ္ဂဟာ ဝါ’’တိ? ‘‘သပရိဂ္ဂဟာ, ဘော ဂေါတမ’’။ ‘‘သဝေရစိတ္တာ ဝါ အဝေရစိတ္တာ ဝါ’’တိ? ‘‘သဝေရစိတ္တာ, ဘော ဂေါတမ’’ ။ ‘‘သဗျာပဇ္ဇစိတ္တာ ဝါ အဗျာပဇ္ဇစိတ္တာ ဝါ’’တိ? ‘‘သဗျာပဇ္ဇစိတ္တာ, ဘော ဂေါတမ’’။ ‘‘သံကိလိဋ္ဌစိတ္တာ ဝါ အသံကိလိဋ္ဌစိတ္တာ ဝါ’’တိ? ‘‘သံကိလိဋ္ဌစိတ္တာ, ဘော ဂေါတမ’’။ ‘‘ဝသဝတ္တီ ဝါ အဝသဝတ္တီ ဝါ’’တိ? ‘‘အဝသဝတ္တီ, ဘော ဂေါတမ’’။

၅၅၁. ‘‘ဣတိ ကိရ, ဝါသေဋ္ဌ, သပရိဂ္ဂဟာ တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ အပရိဂ္ဂဟော ဗြဟ္မာ။ အပိ နု ခေါ သပရိဂ္ဂဟာနံ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ အပရိဂ္ဂဟေန ဗြဟ္မုနာ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒတိ သမေတီ’’တိ? ‘‘နော ဟိဒံ, ဘော ဂေါတမ’’။ ‘‘သာဓု, ဝါသေဋ္ဌ, တေ ဝတ, ဝါသေဋ္ဌ, သပရိဂ္ဂဟာ တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ အပရိဂ္ဂဟဿ ဗြဟ္မုနော သဟဗ္ယူပဂါ ဘဝိဿန္တီ’’တိ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတိ။

‘‘ဣတိ ကိရ, ဝါသေဋ္ဌ, သဝေရစိတ္တာ တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ, အဝေရစိတ္တော ဗြဟ္မာ။ပေ.။ သဗျာပဇ္ဇစိတ္တာ တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ အဗျာပဇ္ဇစိတ္တော ဗြဟ္မာ။ သံကိလိဋ္ဌစိတ္တာ တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ အသံကိလိဋ္ဌစိတ္တော ဗြဟ္မာ။ အဝသဝတ္တီ တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ ဝသဝတ္တီ ဗြဟ္မာ, အပိ နု ခေါ အဝသဝတ္တီနံ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ ဝသဝတ္တိနာ ဗြဟ္မုနာ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒတိ သမေတီ’’တိ? ‘‘နော ဟိဒံ, ဘော ဂေါတမ’’။ ‘‘သာဓု, ဝါသေဋ္ဌ, တေ ဝတ, ဝါသေဋ္ဌ, အဝသဝတ္တီ တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ ဝသဝတ္တိဿ ဗြဟ္မုနော သဟဗ္ယူပဂါ ဘဝိဿန္တီ’’တိ, နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတိ။

၅၅၂. ‘‘ဣဓ ခေါ ပန တေ, ဝါသေဋ္ဌ, တေဝိဇ္ဇာ ဗြာဟ္မဏာ အာသီဒိတွာ [အာဒိသိတွာ (က.)] သံသီဒန္တိ, သံသီဒိတွာ ဝိသာရံ [ဝိသာဒံ (သီ. ဣ.), ဝိသတ္တံ (သျာ.)] ပါပုဏန္တိ, သုက္ခတရံ [သုက္ခတရဏံ (က.)] မညေ တရန္တိ။ တသ္မာ ဣဒံ တေဝိဇ္ဇာနံ ဗြာဟ္မဏာနံ တေဝိဇ္ဇာဣရိဏန္တိပိ ဝုစ္စတိ, တေဝိဇ္ဇာဝိဝနန္တိပိ ဝုစ္စတိ, တေဝိဇ္ဇာဗျသနန္တိပိ ဝုစ္စတီ’’တိ။

၅၅၃. ဧဝံ ဝုတ္တေ, ဝါသေဋ္ဌော မာဏဝေါ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘သုတံ မေတံ, ဘော ဂေါတမ, သမဏော ဂေါတမော ဗြဟ္မာနံ သဟဗျတာယ မဂ္ဂံ ဇာနာတီ’’တိ။ ‘‘တံ ကိံ မညသိ, ဝါသေဋ္ဌ။ အာသန္နေ ဣတော မနသာကဋံ, န ဣတော ဒူရေ မနသာကဋ’’န္တိ? ‘‘ဧဝံ, ဘော ဂေါတမ, အာသန္နေ ဣတော မနသာကဋံ, န ဣတော ဒူရေ မနသာကဋ’’န္တိ။

၅၅၄. ‘‘တံ ကိံ မညသိ, ဝါသေဋ္ဌ, ဣဓဿ ပုရိသော မနသာကဋေ ဇာတသံဝဒ္ဓေါ။ တမေနံ မနသာကဋတော တာဝဒေဝ အဝသဋံ မနသာကဋဿ မဂ္ဂံ ပုစ္ဆေယျုံ။ သိယာ နု ခေါ, ဝါသေဋ္ဌ, တဿ ပုရိသဿ မနသာကဋေ ဇာတသံဝဒ္ဓဿ မနသာကဋဿ မဂ္ဂံ ပုဋ္ဌဿ ဒန္ဓာယိတတ္တံ ဝါ ဝိတ္ထာယိတတ္တံ ဝါ’’တိ? ‘‘နော ဟိဒံ, ဘော ဂေါတမ’’။ ‘‘တံ ကိဿ ဟေတု’’? ‘‘အမု ဟိ, ဘော ဂေါတမ, ပုရိသော မနသာကဋေ ဇာတသံဝဒ္ဓေါ, တဿ သဗ္ဗာနေဝ မနသာကဋဿ မဂ္ဂါနိ သုဝိဒိတာနီ’’တိ။

‘‘သိယာ ခေါ, ဝါသေဋ္ဌ, တဿ ပုရိသဿ မနသာကဋေ ဇာတသံဝဒ္ဓဿ မနသာကဋဿ မဂ္ဂံ ပုဋ္ဌဿ ဒန္ဓာယိတတ္တံ ဝါ ဝိတ္ထာယိတတ္တံ ဝါ, န တွေဝ တထာဂတဿ ဗြဟ္မလောကေ ဝါ ဗြဟ္မလောကဂါမိနိယာ ဝါ ပဋိပဒါယ ပုဋ္ဌဿ ဒန္ဓာယိတတ္တံ ဝါ ဝိတ္ထာယိတတ္တံ ဝါ။ ဗြဟ္မာနံ စာဟံ, ဝါသေဋ္ဌ, ပဇာနာမိ ဗြဟ္မလောကဉ္စ ဗြဟ္မလောကဂါမိနိဉ္စ ပဋိပဒံ, ယထာ ပဋိပန္နော စ ဗြဟ္မလောကံ ဥပပန္နော, တဉ္စ ပဇာနာမီ’’တိ။

၅၅၅. ဧဝံ ဝုတ္တေ, ဝါသေဋ္ဌော မာဏဝေါ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘သုတံ မေတံ, ဘော ဂေါတမ, သမဏော ဂေါတမော ဗြဟ္မာနံ သဟဗျတာယ မဂ္ဂံ ဒေသေတီ’’တိ။ ‘‘သာဓု နော ဘဝံ ဂေါတမော ဗြဟ္မာနံ သဟဗျတာယ မဂ္ဂံ ဒေသေတု ဥလ္လုမ္ပတု ဘဝံ ဂေါတမော ဗြာဟ္မဏိံ ပဇ’’န္တိ။ ‘‘တေန ဟိ, ဝါသေဋ္ဌ, သုဏာဟိ; သာဓုကံ မနသိ ကရောဟိ; ဘာသိဿာမီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ ဘော’’တိ ခေါ ဝါသေဋ္ဌော မာဏဝေါ ဘဂဝတော ပစ္စဿောသိ။

ဗြဟ္မလောကမဂ္ဂဒေသနာ

၅၅၆. ဘဂဝါ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဣဓ, ဝါသေဋ္ဌ, တထာဂတော လောကေ ဥပ္ပဇ္ဇတိ အရဟံ, သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ။ပေ.။ (ယထာ ၁၉၀-၂၁၂ အနုစ္ဆေဒေသု ဧဝံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ)။ ဧဝံ ခေါ, ဝါသေဋ္ဌ, ဘိက္ခု သီလသမ္ပန္နော ဟောတိ။ပေ.။ တဿိမေ ပဉ္စ နီဝရဏေ ပဟီနေ အတ္တနိ သမနုပဿတော ပါမောဇ္ဇံ ဇာယတိ, ပမုဒိတဿ ဣတိ ဇာယတိ, ဣတိမနဿ ကာယော ပဿမ္ဘတိ, ပဿဒ္ဓကာယော သုခံ ဝေဒေတိ, သုခိနော စိတ္တံ သမာဓိယတိ။

‘‘သော မေတ္တာသဟဂတေန စေတသာ ဧကံ ဒိသံ ဖရိတွာ ဝိဟရတိ ။ တထာ ဒုတိယံ။ တထာ တတိယံ။ တထာ စတုတ္ထံ။ ဣတိ ဥဒ္ဓမဓေါ တိရိယံ သဗ္ဗဓိ သဗ္ဗတ္တတာယ သဗ္ဗာဝန္တံ လောကံ မေတ္တာသဟဂတေန စေတသာ ဝိပုလေန မဟဂ္ဂတေန အပ္ပမာဏေန အဝေရေန အဗျာပဇ္ဇေန ဖရိတွာ ဝိဟရတိ။

‘‘သေယျထာပိ, ဝါသေဋ္ဌ, ဗလဝါ သင်္ခဓမော အပ္ပကသိရေနေဝ စတုဒ္ဒိသာ ဝိညာပေယျ; ဧဝမေဝ ခေါ, ဝါသေဋ္ဌ, ဧဝံ ဘာဝိတာယ မေတ္တာယ စေတောဝိမုတ္တိယာ ယံ ပမာဏကတံ ကမ္မံ န တံ တတြာဝသိဿတိ, န တံ တတြာဝတိဋ္ဌတိ။ အယမ္ပိ ခေါ, ဝါသေဋ္ဌ, ဗြဟ္မာနံ သဟဗျတာယ မဂ္ဂေါ။

‘‘ပုန စပရံ, ဝါသေဋ္ဌ, ဘိက္ခု ကရုဏာသဟဂတေန စေတသာ။ပေ.။ မုဒိတာသဟဂတေန စေတသာ။ပေ.။ ဥပေက္ခာသဟဂတေန စေတသာ ဧကံ ဒိသံ ဖရိတွာ ဝိဟရတိ။ တထာ ဒုတိယံ။ တထာ တတိယံ။ တထာ စတုတ္ထံ။ ဣတိ ဥဒ္ဓမဓေါ တိရိယံ သဗ္ဗဓိ သဗ္ဗတ္တတာယ သဗ္ဗာဝန္တံ လောကံ ဥပေက္ခာသဟဂတေန စေတသာ ဝိပုလေန မဟဂ္ဂတေန အပ္ပမာဏေန အဝေရေန အဗျာပဇ္ဇေန ဖရိတွာ ဝိဟရတိ။

‘‘သေယျထာပိ , ဝါသေဋ္ဌ, ဗလဝါ သင်္ခဓမော အပ္ပကသိရေနေဝ စတုဒ္ဒိသာ ဝိညာပေယျ။ ဧဝမေဝ ခေါ, ဝါသေဋ္ဌ, ဧဝံ ဘာဝိတာယ ဥပေက္ခာယ စေတောဝိမုတ္တိယာ ယံ ပမာဏကတံ ကမ္မံ န တံ တတြာဝသိဿတိ, န တံ တတြာဝတိဋ္ဌတိ။ အယံ ခေါ, ဝါသေဋ္ဌ, ဗြဟ္မာနံ သဟဗျတာယ မဂ္ဂေါ။

၅၅၇. ‘‘တံ ကိံ မညသိ, ဝါသေဋ္ဌ, ဧဝံဝိဟာရီ ဘိက္ခု သပရိဂ္ဂဟော ဝါ အပရိဂ္ဂဟော ဝါ’’တိ? ‘‘အပရိဂ္ဂဟော, ဘော ဂေါတမ’’။ ‘‘သဝေရစိတ္တော ဝါ အဝေရစိတ္တော ဝါ’’တိ? ‘‘အဝေရစိတ္တော, ဘော ဂေါတမ’’။ ‘‘သဗျာပဇ္ဇစိတ္တော ဝါ အဗျာပဇ္ဇစိတ္တော ဝါ’’တိ? ‘‘အဗျာပဇ္ဇစိတ္တော, ဘော ဂေါတမ’’။ ‘‘သံကိလိဋ္ဌစိတ္တော ဝါ အသံကိလိဋ္ဌစိတ္တော ဝါ’’တိ? ‘‘အသံကိလိဋ္ဌစိတ္တော, ဘော ဂေါတမ’’။ ‘‘ဝသဝတ္တီ ဝါ အဝသဝတ္တီ ဝါ’’တိ? ‘‘ဝသဝတ္တီ, ဘော ဂေါတမ’’။

‘‘ဣတိ ကိရ, ဝါသေဋ္ဌ, အပရိဂ္ဂဟော ဘိက္ခု, အပရိဂ္ဂဟော ဗြဟ္မာ။ အပိ နု ခေါ အပရိဂ္ဂဟဿ ဘိက္ခုနော အပရိဂ္ဂဟေန ဗြဟ္မုနာ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒတိ သမေတီ’’တိ? ‘‘ဧဝံ, ဘော ဂေါတမ’’။ ‘‘သာဓု, ဝါသေဋ္ဌ, သော ဝတ ဝါသေဋ္ဌ အပရိဂ္ဂဟော ဘိက္ခု ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ အပရိဂ္ဂဟဿ ဗြဟ္မုနော သဟဗ္ယူပဂေါ ဘဝိဿတီ’’တိ, ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတိ။

၅၅၈. ‘‘ဣတိ ကိရ, ဝါသေဋ္ဌ, အဝေရစိတ္တော ဘိက္ခု, အဝေရစိတ္တော ဗြဟ္မာ။ပေ.။ အဗျာပဇ္ဇစိတ္တော ဘိက္ခု, အဗျာပဇ္ဇစိတ္တော ဗြဟ္မာ။ အသံကိလိဋ္ဌစိတ္တော ဘိက္ခု, အသံကိလိဋ္ဌစိတ္တော ဗြဟ္မာ။ ဝသဝတ္တီ ဘိက္ခု, ဝသဝတ္တီ ဗြဟ္မာ, အပိ နု ခေါ ဝသဝတ္တိဿ ဘိက္ခုနော ဝသဝတ္တိနာ ဗြဟ္မုနာ သဒ္ဓိံ သံသန္ဒတိ သမေတီ’’တိ ? ‘‘ဧဝံ, ဘော ဂေါတမ’’။ ‘‘သာဓု, ဝါသေဋ္ဌ, သော ဝတ, ဝါသေဋ္ဌ, ဝသဝတ္တီ ဘိက္ခု ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ ဝသဝတ္တိဿ ဗြဟ္မုနော သဟဗ္ယူပဂေါ ဘဝိဿတီတိ, ဌာနမေတံ ဝိဇ္ဇတီ’’တိ။

၅၅၉. ဧဝံ ဝုတ္တေ, ဝါသေဋ္ဌဘာရဒွါဇာ မာဏဝါ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘အဘိက္ကန္တံ, ဘော ဂေါတမ, အဘိက္ကန္တံ, ဘော ဂေါတမ! သေယျထာပိ, ဘော ဂေါတမ, နိက္ကုဇ္ဇိတံ ဝါ ဥက္ကုဇ္ဇေယျ, ပဋိစ္ဆန္နံ ဝါ ဝိဝရေယျ, မူဠှဿ ဝါ မဂ္ဂံ အာစိက္ခေယျ, အန္ဓကာရေ ဝါ တေလပဇ္ဇောတံ ဓါရေယျ ‘စက္ခုမန္တော ရူပါနိ ဒက္ခန္တီ’တိ။ ဧဝမေဝံ ဘောတာ ဂေါတမေန အနေကပရိယာယေန ဓမ္မော ပကာသိတော ။ ဧတေ မယံ ဘဝန္တံ ဂေါတမံ သရဏံ ဂစ္ဆာမ, ဓမ္မဉ္စ ဘိက္ခုသံဃဉ္စ။ ဥပါသကေ နော ဘဝံ ဂေါတမော ဓါရေတု အဇ္ဇတဂ္ဂေ ပါဏုပေတေ သရဏံ ဂတေ’’တိ။

တေဝိဇ္ဇသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ တေရသမံ။

သီလက္ခန္ဓဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော။

တဿုဒ္ဒါနံ –

ဗြဟ္မာသာမညအမ္ဗဋ္ဌ ၊

သောဏကူဋမဟာလိဇာလိနီ။

သီဟပေါဋ္ဌပါဒသုဘော ကေဝဋ္ဋော၊

လောဟိစ္စတေဝိဇ္ဇာ တေရသာတိ။

သီလက္ခန္ဓဝဂ္ဂပါဠိ နိဋ္ဌိတာ။