ပေါဋ္ဌပါဒသုတ္တံ

၉. ပေါဋ္ဌပါဒသုတ္တံ

ပေါဋ္ဌပါဒပရိဗ္ဗာဇကဝတ္ထု

၄၀၆. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကဿ အာရာမေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ပေါဋ္ဌပါဒေါ ပရိဗ္ဗာဇကော သမယပ္ပဝါဒကေ တိန္ဒုကာစီရေ ဧကသာလကေ မလ္လိကာယ အာရာမေ ပဋိဝသတိ မဟတိယာ ပရိဗ္ဗာဇကပရိသာယ သဒ္ဓိံ တိံသမတ္တေဟိ ပရိဗ္ဗာဇကသတေဟိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ သာဝတ္ထိံ ပိဏ္ဍာယ ပါဝိသိ။

၄၀၇. အထ ခေါ ဘဂဝတော ဧတဒဟောသိ – ‘‘အတိပ္ပဂေါ ခေါ တာဝ သာဝတ္ထိယံ ပိဏ္ဍာယ စရိတုံ။ ယံနူနာဟံ ယေန သမယပ္ပဝါဒကော တိန္ဒုကာစီရော ဧကသာလကော မလ္လိကာယ အာရာမော, ယေန ပေါဋ္ဌပါဒေါ ပရိဗ္ဗာဇကော တေနုပသင်္ကမေယျ’’န္တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ယေန သမယပ္ပဝါဒကော တိန္ဒုကာစီရော ဧကသာလကော မလ္လိကာယ အာရာမော တေနုပသင်္ကမိ။

၄၀၈. တေန ခေါ ပန သမယေန ပေါဋ္ဌပါဒေါ ပရိဗ္ဗာဇကော မဟတိယာ ပရိဗ္ဗာဇကပရိသာယ သဒ္ဓိံ နိသိန္နော ဟောတိ ဥန္နာဒိနိယာ ဥစ္စာသဒ္ဒမဟာသဒ္ဒါယ အနေကဝိဟိတံ တိရစ္ဆာနကထံ ကထေန္တိယာ။ သေယျထိဒံ – ရာဇကထံ စောရကထံ မဟာမတ္တကထံ သေနာကထံ ဘယကထံ ယုဒ္ဓကထံ အန္နကထံ ပါနကထံ ဝတ္ထကထံ သယနကထံ မာလာကထံ ဂန္ဓကထံ ဉာတိကထံ ယာနကထံ ဂါမကထံ နိဂမကထံ နဂရကထံ ဇနပဒကထံ ဣတ္ထိကထံ သူရကထံ ဝိသိခါကထံ ကုမ္ဘဋ္ဌာနကထံ ပုဗ္ဗပေတကထံ နာနတ္တကထံ လောကက္ခာယိကံ သမုဒ္ဒက္ခာယိကံ ဣတိဘဝါဘဝကထံ ဣတိ ဝါ။

၄၀၉. အဒ္ဒသာ ခေါ ပေါဋ္ဌပါဒေါ ပရိဗ္ဗာဇကော ဘဂဝန္တံ ဒူရတောဝ အာဂစ္ဆန္တံ; ဒိသွာန သကံ ပရိသံ သဏ္ဌပေသိ – ‘‘အပ္ပသဒ္ဒါ ဘောန္တော ဟောန္တု, မာ ဘောန္တော သဒ္ဒမကတ္ထ။ အယံ သမဏော ဂေါတမော အာဂစ္ဆတိ။ အပ္ပသဒ္ဒကာမော ခေါ သော အာယသ္မာ အပ္ပသဒ္ဒဿ ဝဏ္ဏဝါဒီ။ အပ္ပေဝ နာမ အပ္ပသဒ္ဒံ ပရိသံ ဝိဒိတွာ ဥပသင်္ကမိတဗ္ဗံ မညေယျာ’’တိ။ ဧဝံ ဝုတ္တေ တေ ပရိဗ္ဗာဇကာ တုဏှီ အဟေသုံ။

၄၁၀. အထ ခေါ ဘဂဝါ ယေန ပေါဋ္ဌပါဒေါ ပရိဗ္ဗာဇကော တေနုပသင်္ကမိ။ အထ ခေါ ပေါဋ္ဌပါဒေါ ပရိဗ္ဗာဇကော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဧတု ခေါ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ။ သွာဂတံ, ဘန္တေ, ဘဂဝတော။ စိရဿံ ခေါ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဣမံ ပရိယာယမကာသိ, ယဒိဒံ ဣဓါဂမနာယ။ နိသီဒတု, ဘန္တေ, ဘဂဝါ, ဣဒံ အာသနံ ပညတ္တ’’န္တိ။

နိသီဒိ ဘဂဝါ ပညတ္တေ အာသနေ။ ပေါဋ္ဌပါဒေါပိ ခေါ ပရိဗ္ဗာဇကော အညတရံ နီစံ အာသနံ ဂဟေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခေါ ပေါဋ္ဌပါဒံ ပရိဗ္ဗာဇကံ ဘဂဝါ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကာယ နုတ္ထ [ကာယ နောတ္ထ (သျာ. က.)], ပေါဋ္ဌပါဒ, ဧတရဟိ ကထာယ သန္နိသိန္နာ, ကာ စ ပန ဝေါ အန္တရာကထာ ဝိပ္ပကတာ’’တိ?

အဘိသညာနိရောဓကထာ

၄၁၁. ဧဝံ ဝုတ္တေ ပေါဋ္ဌပါဒေါ ပရိဗ္ဗာဇကော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘တိဋ္ဌတေသာ, ဘန္တေ, ကထာ, ယာယ မယံ ဧတရဟိ ကထာယ သန္နိသိန္နာ။ နေသာ, ဘန္တေ, ကထာ ဘဂဝတော ဒုလ္လဘာ ဘဝိဿတိ ပစ္ဆာပိ သဝနာယ။ ပုရိမာနိ, ဘန္တေ, ဒိဝသာနိ ပုရိမတရာနိ, နာနာတိတ္ထိယာနံ သမဏဗြာဟ္မဏာနံ ကောတူဟလသာလာယ သန္နိသိန္နာနံ သန္နိပတိတာနံ အဘိသညာနိရောဓေ ကထာ ဥဒပါဒိ – ‘ကထံ နု ခေါ, ဘော, အဘိသညာနိရောဓေါ ဟောတီ’တိ? တတ္ရေကစ္စေ ဧဝမာဟံသု – ‘အဟေတူ အပ္ပစ္စယာ ပုရိသဿ သညာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိပိ နိရုဇ္ဈန္တိပိ။ ယသ္မိံ သမယေ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ, သညီ တသ္မိံ သမယေ ဟောတိ။ ယသ္မိံ သမယေ နိရုဇ္ဈန္တိ, အသညီ တသ္မိံ သမယေ ဟောတီ’တိ။ ဣတ္ထေကေ အဘိသညာနိရောဓံ ပညပေန္တိ။

‘‘တမညော ဧဝမာဟ – ‘န ခေါ ပန မေတံ [န ခေါ နာမေတံ (သီ. ဣ.)], ဘော, ဧဝံ ဘဝိဿတိ။ သညာ ဟိ, ဘော, ပုရိသဿ အတ္တာ။ သာ စ ခေါ ဥပေတိပိ အပေတိပိ။ ယသ္မိံ သမယေ ဥပေတိ, သညီ တသ္မိံ သမယေ ဟောတိ။ ယသ္မိံ သမယေ အပေတိ, အသညီ တသ္မိံ သမယေ ဟောတီ’တိ။ ဣတ္ထေကေ အဘိသညာနိရောဓံ ပညပေန္တိ။

‘‘တမညော ဧဝမာဟ – ‘န ခေါ ပန မေတံ, ဘော, ဧဝံ ဘဝိဿတိ။ သန္တိ ဟိ, ဘော, သမဏဗြာဟ္မဏာ မဟိဒ္ဓိကာ မဟာနုဘာဝါ။ တေ ဣမဿ ပုရိသဿ သညံ ဥပကဍ္ဎန္တိပိ အပကဍ္ဎန္တိပိ။ ယသ္မိံ သမယေ ဥပကဍ္ဎန္တိ, သညီ တသ္မိံ သမယေ ဟောတိ။ ယသ္မိံ သမယေ အပကဍ္ဎန္တိ, အသညီ တသ္မိံ သမယေ ဟောတီ’တိ။ ဣတ္ထေကေ အဘိသညာနိရောဓံ ပညပေန္တိ။

‘‘တမညော ဧဝမာဟ – ‘န ခေါ ပန မေတံ, ဘော, ဧဝံ ဘဝိဿတိ။ သန္တိ ဟိ, ဘော, ဒေဝတာ မဟိဒ္ဓိကာ မဟာနုဘာဝါ။ တာ ဣမဿ ပုရိသဿ သညံ ဥပကဍ္ဎန္တိပိ အပကဍ္ဎန္တိပိ။ ယသ္မိံ သမယေ ဥပကဍ္ဎန္တိ, သညီ တသ္မိံ သမယေ ဟောတိ။ ယသ္မိံ သမယေ အပကဍ္ဎန္တိ, အသညီ တသ္မိံ သမယေ ဟောတီ’တိ။ ဣတ္ထေကေ အဘိသညာနိရောဓံ ပညပေန္တိ။

‘‘တဿ မယှံ, ဘန္တေ, ဘဂဝန္တံယေဝ အာရဗ္ဘ သတိ ဥဒပါဒိ – ‘အဟော နူန ဘဂဝါ, အဟော နူန သုဂတော, ယော ဣမေသံ ဓမ္မာနံ သုကုသလော’တိ။ ဘဂဝါ, ဘန္တေ, ကုသလော, ဘဂဝါ ပကတညူ အဘိသညာနိရောဓဿ။ ကထံ နု ခေါ, ဘန္တေ, အဘိသညာနိရောဓေါ ဟောတီ’’တိ?

သဟေတုကသညုပ္ပါဒနိရောဓကထာ

၄၁၂. ‘‘တတြ , ပေါဋ္ဌပါဒ, ယေ တေ သမဏဗြာဟ္မဏာ ဧဝမာဟံသု – ‘အဟေတူ အပ္ပစ္စယာ ပုရိသဿ သညာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိပိ နိရုဇ္ဈန္တိဣ’တိ, အာဒိတောဝ တေသံ အပရဒ္ဓံ။ တံ ကိဿ ဟေတု? သဟေတူ ဟိ, ပေါဋ္ဌပါဒ, သပ္ပစ္စယာ ပုရိသဿ သညာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိပိ နိရုဇ္ဈန္တိပိ။ သိက္ခာ ဧကာ သညာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, သိက္ခာ ဧကာ သညာ နိရုဇ္ဈတိ’’။

၄၁၃. ‘‘ကာ စ သိက္ခာ’’တိ? ဘဂဝါ အဝေါစ – ‘‘ဣဓ, ပေါဋ္ဌပါဒ, တထာဂတော လောကေ ဥပ္ပဇ္ဇတိ အရဟံ, သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ။ပေ.။ (ယထာ ၁၉၀-၂၁၂ အနုစ္ဆေဒေသု, ဧဝံ ဝိတ္ထာရေတဗ္ဗံ)။ ဧဝံ ခေါ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ဘိက္ခု သီလသမ္ပန္နော ဟောတိ။ပေ.။ တဿိမေ ပဉ္စနီဝရဏေ ပဟီနေ အတ္တနိ သမနုပဿတော ပါမောဇ္ဇံ ဇာယတိ, ပမုဒိတဿ ဣတိ ဇာယတိ, ဣတိမနဿ ကာယော ပဿမ္ဘတိ, ပဿဒ္ဓကာယော သုခံ ဝေဒေတိ, သုခိနော စိတ္တံ သမာဓိယတိ။ သော ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ, ဝိဝိစ္စ အကုသလေဟိ ဓမ္မေဟိ, သဝိတက္ကံ သဝိစာရံ ဝိဝေကဇံ ဣတိသုခံ ပဌမံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။ တဿ ယာ ပုရိမာ ကာမသညာ, သာ နိရုဇ္ဈတိ။ ဝိဝေကဇဣတိသုခသုခုမသစ္စသညာ တသ္မိံ သမယေ ဟောတိ, ဝိဝေကဇဣတိသုခသုခုမ-သစ္စသညီယေဝ တသ္မိံ သမယေ ဟောတိ။ ဧဝမ္ပိ သိက္ခာ ဧကာ သညာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, သိက္ခာ ဧကာ သညာ နိရုဇ္ဈတိ။ အယံ သိက္ခာ’’တိ ဘဂဝါ အဝေါစ။

‘‘ပုန စပရံ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ဘိက္ခု ဝိတက္ကဝိစာရာနံ ဝူပသမာ အဇ္ဈတ္တံ သမ္ပသာဒနံ စေတသော ဧကောဒိဘာဝံ အဝိတက္ကံ အဝိစာရံ သမာဓိဇံ ဣတိသုခံ ဒုတိယံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။ တဿ ယာ ပုရိမာ ဝိဝေကဇဣတိသုခသုခုမသစ္စသညာ, သာ နိရုဇ္ဈတိ။ သမာဓိဇဣတိသုခသုခုမသစ္စသညာ တသ္မိံ သမယေ ဟောတိ , သမာဓိဇဣတိသုခသုခုမသစ္စသညီယေဝ တသ္မိံ သမယေ ဟောတိ။ ဧဝမ္ပိ သိက္ခာ ဧကာ သညာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, သိက္ခာ ဧကာ သညာ နိရုဇ္ဈတိ။ အယမ္ပိ သိက္ခာ’’တိ ဘဂဝါ အဝေါစ။

‘‘ပုန စပရံ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ဘိက္ခု ဣတိယာ စ ဝိရာဂါ ဥပေက္ခကော စ ဝိဟရတိ သတော စ သမ္ပဇာနော, သုခဉ္စ ကာယေန ပဋိသံဝေဒေတိ, ယံ တံ အရိယာ အာစိက္ခန္တိ – ‘‘ဥပေက္ခကော သတိမာ သုခဝိဟာရီ’’တိ, တတိယံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။ တဿ ယာ ပုရိမာ သမာဓိဇဣတိသုခသုခုမသစ္စသညာ, သာ နိရုဇ္ဈတိ။ ဥပေက္ခာသုခသုခုမသစ္စသညာ တသ္မိံ သမယေ ဟောတိ, ဥပေက္ခာသုခသုခုမသစ္စသညီယေဝ တသ္မိံ သမယေ ဟောတိ။ ဧဝမ္ပိ သိက္ခာ ဧကာ သညာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, သိက္ခာ ဧကာ သညာ နိရုဇ္ဈတိ။ အယမ္ပိ သိက္ခာ’’တိ ဘဂဝါ အဝေါစ။

‘‘ပုန စပရံ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ဘိက္ခု သုခဿ စ ပဟာနာ ဒုက္ခဿ စ ပဟာနာ ပုဗ္ဗေဝ သောမနဿဒေါမနဿာနံ အတ္ထင်္ဂမာ အဒုက္ခမသုခံ ဥပေက္ခာသတိပါရိသုဒ္ဓိံ စတုတ္ထံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။ တဿ ယာ ပုရိမာ ဥပေက္ခာသုခသုခုမသစ္စသညာ, သာ နိရုဇ္ဈတိ။ အဒုက္ခမသုခသုခုမသစ္စသညာ တသ္မိံ သမယေ ဟောတိ, အဒုက္ခမသုခသုခုမသစ္စသညီယေဝ တသ္မိံ သမယေ ဟောတိ။ ဧဝမ္ပိ သိက္ခာ ဧကာ သညာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, သိက္ခာ ဧကာ သညာ နိရုဇ္ဈတိ။ အယမ္ပိ သိက္ခာ’’တိ ဘဂဝါ အဝေါစ။

‘‘ပုန စပရံ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ဘိက္ခု သဗ္ဗသော ရူပသညာနံ သမတိက္ကမာ ပဋိဃသညာနံ အတ္ထင်္ဂမာ နာနတ္တသညာနံ အမနသိကာရာ ‘အနန္တော အာကာသော’တိ အာကာသာနဉ္စာယတနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။ တဿ ယာ ပုရိမာ ရူပသညာ [ပုရိမသညာ (က.)], သာ နိရုဇ္ဈတိ။ အာကာသာနဉ္စာယတနသုခုမသစ္စသညာ တသ္မိံ သမယေ ဟောတိ, အာကာသာနဉ္စာယတနသုခုမသစ္စသညီယေဝ တသ္မိံ သမယေ ဟောတိ။ ဧဝမ္ပိ သိက္ခာ ဧကာ သညာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, သိက္ခာ ဧကာ သညာ နိရုဇ္ဈတိ။ အယမ္ပိ သိက္ခာ’’တိ ဘဂဝါ အဝေါစ။

‘‘ပုန စပရံ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ဘိက္ခု သဗ္ဗသော အာကာသာနဉ္စာယတနံ သမတိက္ကမ္မ ‘အနန္တံ ဝိညာဏ’န္တိ ဝိညာဏဉ္စာယတနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။ တဿ ယာ ပုရိမာ အာကာသာနဉ္စာယတနသုခုမသစ္စသညာ, သာ နိရုဇ္ဈတိ။ ဝိညာဏဉ္စာယတနသုခုမသစ္စသညာ တသ္မိံ သမယေ ဟောတိ, ဝိညာဏဉ္စာယတနသုခုမသစ္စသညီယေဝ တသ္မိံ သမယေ ဟောတိ။ ဧဝမ္ပိ သိက္ခာ ဧကာ သညာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, သိက္ခာ ဧကာ သညာ နိရုဇ္ဈတိ။ အယမ္ပိ သိက္ခာ’’တိ ဘဂဝါ အဝေါစ။

‘‘ပုန စပရံ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ဘိက္ခု သဗ္ဗသော ဝိညာဏဉ္စာယတနံ သမတိက္ကမ္မ ‘နတ္ထိ ကိဉ္စီ’တိ အာကိဉ္စညာယတနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ။ တဿ ယာ ပုရိမာ ဝိညာဏဉ္စာယတနသုခုမသစ္စသညာ, သာ နိရုဇ္ဈတိ။ အာကိဉ္စညာယတနသုခုမသစ္စသညာ တသ္မိံ သမယေ ဟောတိ, အာကိဉ္စညာယတနသုခုမသစ္စသညီယေဝ တသ္မိံ သမယေ ဟောတိ။ ဧဝမ္ပိ သိက္ခာ ဧကာ သညာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, သိက္ခာ ဧကာ သညာ နိရုဇ္ဈတိ။ အယမ္ပိ သိက္ခာ’’တိ ဘဂဝါ အဝေါစ။

၄၁၄. ‘‘ယတော ခေါ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ဘိက္ခု ဣဓ သကသညီ ဟောတိ, သော တတော အမုတြ တတော အမုတြ အနုပုဗ္ဗေန သညဂ္ဂံ ဖုသတိ။ တဿ သညဂ္ဂေ ဌိတဿ ဧဝံ ဟောတိ – ‘စေတယမာနဿ မေ ပါပိယော, အစေတယမာနဿ မေ သေယျော။ အဟဉ္စေဝ ခေါ ပန စေတေယျံ, အဘိသင်္ခရေယျံ, ဣမာ စ မေ သညာ နိရုဇ္ဈေယျုံ, အညာ စ ဩဠာရိကာ သညာ ဥပ္ပဇ္ဇေယျုံ; ယံနူနာဟံ န စေဝ စေတေယျံ န စ အဘိသင်္ခရေယျ’န္တိ။ သော န စေဝ စေတေတိ, န စ အဘိသင်္ခရောတိ။ တဿ အစေတယတော အနဘိသင်္ခရောတော တာ စေဝ သညာ နိရုဇ္ဈန္တိ, အညာ စ ဩဠာရိကာ သညာ န ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ သော နိရောဓံ ဖုသတိ။ ဧဝံ ခေါ, ပေါဋ္ဌပါဒ, အနုပုဗ္ဗာဘိသညာနိရောဓ-သမ္ပဇာန-သမာပတ္တိ ဟောတိ။

‘‘တံ ကိံ မညသိ, ပေါဋ္ဌပါဒ, အပိ နု တေ ဣတော ပုဗ္ဗေ ဧဝရူပါ အနုပုဗ္ဗာဘိသညာနိရောဓ-သမ္ပဇာန-သမာပတ္တိ သုတပုဗ္ဗာ’’တိ? ‘‘နော ဟေတံ, ဘန္တေ။ ဧဝံ ခေါ အဟံ , ဘန္တေ, ဘဂဝတော ဘာသိတံ အာဇာနာမိ – ‘ယတော ခေါ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ဘိက္ခု ဣဓ သကသညီ ဟောတိ, သော တတော အမုတြ တတော အမုတြ အနုပုဗ္ဗေန သညဂ္ဂံ ဖုသတိ, တဿ သညဂ္ဂေ ဌိတဿ ဧဝံ ဟောတိ – ‘‘စေတယမာနဿ မေ ပါပိယော, အစေတယမာနဿ မေ သေယျော။ အဟဉ္စေဝ ခေါ ပန စေတေယျံ အဘိသင်္ခရေယျံ, ဣမာ စ မေ သညာ နိရုဇ္ဈေယျုံ, အညာ စ ဩဠာရိကာ သညာ ဥပ္ပဇ္ဇေယျုံ; ယံနူနာဟံ န စေဝ စေတေယျံ, န စ အဘိသင်္ခရေယျ’’န္တိ။ သော န စေဝ စေတေတိ, န စာဘိသင်္ခရောတိ, တဿ အစေတယတော အနဘိသင်္ခရောတော တာ စေဝ သညာ နိရုဇ္ဈန္တိ, အညာ စ ဩဠာရိကာ သညာ န ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ ။ သော နိရောဓံ ဖုသတိ။ ဧဝံ ခေါ, ပေါဋ္ဌပါဒ, အနုပုဗ္ဗာဘိသညာနိရောဓ-သမ္ပဇာန-သမာပတ္တိ ဟောတီ’’’တိ။ ‘‘ဧဝံ, ပေါဋ္ဌပါဒါ’’တိ။

၄၁၅. ‘‘ဧကညေဝ နု ခေါ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ သညဂ္ဂံ ပညပေတိ, ဥဒါဟု ပုထူပိ သညဂ္ဂေ ပညပေတီ’’တိ? ‘‘ဧကမ္ပိ ခေါ အဟံ, ပေါဋ္ဌပါဒ, သညဂ္ဂံ ပညပေမိ, ပုထူပိ သညဂ္ဂေ ပညပေမီ’’တိ။ ‘‘ယထာ ကထံ ပန, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဧကမ္ပိ သညဂ္ဂံ ပညပေတိ, ပုထူပိ သညဂ္ဂေ ပညပေတီ’’တိ? ‘‘ယထာ ယထာ ခေါ, ပေါဋ္ဌပါဒ, နိရောဓံ ဖုသတိ, တထာ တထာဟံ သညဂ္ဂံ ပညပေမိ။ ဧဝံ ခေါ အဟံ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ဧကမ္ပိ သညဂ္ဂံ ပညပေမိ, ပုထူပိ သညဂ္ဂေ ပညပေမီ’’တိ။

၄၁၆. ‘‘သညာ နု ခေါ, ဘန္တေ, ပဌမံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ပစ္ဆာ ဉာဏံ, ဥဒါဟု ဉာဏံ ပဌမံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ပစ္ဆာ သညာ, ဥဒါဟု သညာ စ ဉာဏဉ္စ အပုဗ္ဗံ အစရိမံ ဥပ္ပဇ္ဇန္တီ’’တိ? ‘‘သညာ ခေါ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ပဌမံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ပစ္ဆာ ဉာဏံ, သညုပ္ပါဒါ စ ပန ဉာဏုပ္ပါဒေါ ဟောတိ။ သော ဧဝံ ပဇာနာတိ – ‘ဣဒပ္ပစ္စယာ ကိရ မေ ဉာဏံ ဥဒပါဒီ’တိ။ ဣမိနာ ခေါ ဧတံ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ပရိယာယေန ဝေဒိတဗ္ဗံ – ယထာ သညာ ပဌမံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ပစ္ဆာ ဉာဏံ, သညုပ္ပါဒါ စ ပန ဉာဏုပ္ပါဒေါ ဟောတီ’’တိ။

သညာအတ္တကထာ

၄၁၇. ‘‘သညာ နု ခေါ, ဘန္တေ, ပုရိသဿ အတ္တာ, ဥဒါဟု အညာ သညာ အညော အတ္တာ’’တိ? ‘‘ကံ ပန တွံ, ပေါဋ္ဌပါဒ, အတ္တာနံ ပစ္စေသီ’’တိ ? ‘‘ဩဠာရိကံ ခေါ အဟံ, ဘန္တေ, အတ္တာနံ ပစ္စေမိ ရူပိံ စာတုမဟာဘူတိကံ ကဗဠီကာရာဟာရဘက္ခ’’န္တိ [ကဗဠီကာရဘက္ခန္တိ (သျာ. က.)]။ ‘‘ဩဠာရိကော စ ဟိ တေ, ပေါဋ္ဌပါဒ, အတ္တာ အဘဝိဿ ရူဣ စာတုမဟာဘူတိကော ကဗဠီကာရာဟာရဘက္ခော။ ဧဝံ သန္တံ ခေါ တေ, ပေါဋ္ဌပါဒ, အညာဝ သညာ ဘဝိဿတိ အညော အတ္တာ။ တဒမိနာပေတံ, ပေါဋ္ဌပါဒ , ပရိယာယေန ဝေဒိတဗ္ဗံ ယထာ အညာဝ သညာ ဘဝိဿတိ အညော အတ္တာ။ တိဋ္ဌတေဝ သာယံ [တိဋ္ဌတေဝါယံ (သီ. ဣ.)], ပေါဋ္ဌပါဒ, ဩဠာရိကော အတ္တာ ရူဣ စာတုမဟာဘူတိကော ကဗဠီကာရာဟာရဘက္ခော, အထ ဣမဿ ပုရိသဿ အညာ စ သညာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ, အညာ စ သညာ နိရုဇ္ဈန္တိ။ ဣမိနာ ခေါ ဧတံ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ပရိယာယေန ဝေဒိတဗ္ဗံ ယထာ အညာဝ သညာ ဘဝိဿတိ အညော အတ္တာ’’တိ။

၄၁၈. ‘‘မနောမယံ ခေါ အဟံ, ဘန္တေ, အတ္တာနံ ပစ္စေမိ သဗ္ဗင်္ဂပစ္စင္ဂိံ အဟီနိန္ဒ္ရိယ’’န္တိ။ ‘‘မနောမယော စ ဟိ တေ, ပေါဋ္ဌပါဒ, အတ္တာ အဘဝိဿ သဗ္ဗင်္ဂပစ္စင္ဂီ အဟီနိန္ဒ္ရိယော, ဧဝံ သန္တမ္ပိ ခေါ တေ, ပေါဋ္ဌပါဒ, အညာဝ သညာ ဘဝိဿတိ အညော အတ္တာ။ တဒမိနာပေတံ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ပရိယာယေန ဝေဒိတဗ္ဗံ ယထာ အညာဝ သညာ ဘဝိဿတိ အညော အတ္တာ။ တိဋ္ဌတေဝ သာယံ, ပေါဋ္ဌပါဒ, မနောမယော အတ္တာ သဗ္ဗင်္ဂပစ္စင္ဂီ အဟီနိန္ဒ္ရိယော, အထ ဣမဿ ပုရိသဿ အညာ စ သညာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ, အညာ စ သညာ နိရုဇ္ဈန္တိ။ ဣမိနာပိ ခေါ ဧတံ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ပရိယာယေန ဝေဒိတဗ္ဗံ ယထာ အညာဝ သညာ ဘဝိဿတိ အညော အတ္တာ’’တိ။

၄၁၉. ‘‘အရူပိံ ခေါ အဟံ, ဘန္တေ, အတ္တာနံ ပစ္စေမိ သညာမယ’’န္တိ။ ‘‘အရူဣ စ ဟိ တေ, ပေါဋ္ဌပါဒ, အတ္တာ အဘဝိဿ သညာမယော, ဧဝံ သန္တမ္ပိ ခေါ တေ, ပေါဋ္ဌပါဒ, အညာဝ သညာ ဘဝိဿတိ အညော အတ္တာ။ တဒမိနာပေတံ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ပရိယာယေန ဝေဒိတဗ္ဗံ ယထာ အညာဝ သညာ ဘဝိဿတိ အညော အတ္တာ။ တိဋ္ဌတေဝ သာယံ, ပေါဋ္ဌပါဒ, အရူဣ အတ္တာ သညာမယော, အထ ဣမဿ ပုရိသဿ အညာ စ သညာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ, အညာ စ သညာ နိရုဇ္ဈန္တိ။ ဣမိနာပိ ခေါ ဧတံ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ပရိယာယေန ဝေဒိတဗ္ဗံ ယထာ အညာဝ သညာ ဘဝိဿတိ အညော အတ္တာ’’တိ။

၄၂၀. ‘‘သက္ကာ ပနေတံ, ဘန္တေ, မယာ ဉာတုံ – ‘သညာ ပုရိသဿ အတ္တာ’တိ ဝါ ‘အညာဝ သညာ အညော အတ္တာတိ ဝါ’တိ? ‘‘ဒုဇ္ဇာနံ ခေါ ဧတံ [ဧဝံ (က.)], ပေါဋ္ဌပါဒ, တယာ အညဒိဋ္ဌိကေန အညခန္တိကေန အညရုစိကေန အညတြာယောဂေန အညတြာစရိယကေန – ‘သညာ ပုရိသဿ အတ္တာ’တိ ဝါ, ‘အညာဝ သညာ အညော အတ္တာတိ ဝါ’’’တိ။

‘‘သစေ တံ, ဘန္တေ, မယာ ဒုဇ္ဇာနံ အညဒိဋ္ဌိကေန အညခန္တိကေန အညရုစိကေန အညတြာယောဂေန အညတြာစရိယကေန – ‘သညာ ပုရိသဿ အတ္တာ’တိ ဝါ, ‘အညာဝ သညာ အညော အတ္တာ’တိ ဝါ; ‘ကိံ ပန, ဘန္တေ, သဿတော လောကော, ဣဒမေဝ သစ္စံ မောဃမည’န္တိ? အဗျာကတံ ခေါ ဧတံ, ပေါဋ္ဌပါဒ, မယာ – ‘သဿတော လောကော, ဣဒမေဝ သစ္စံ မောဃမည’န္တိ။

‘‘ကိံ ပန, ဘန္တေ, ‘အသဿတော လောကော, ဣဒမေဝ သစ္စံ မောဃမည’’’န္တိ ? ‘‘ဧတမ္ပိ ခေါ, ပေါဋ္ဌပါဒ, မယာ အဗျာကတံ – ‘အသဿတော လောကော, ဣဒမေဝ သစ္စံ မောဃမည’’’န္တိ။

‘‘ကိံ ပန, ဘန္တေ, ‘အန္တဝါ လောကော။ပေ.။ ‘အနန္တဝါ လောကော ။ ‘တံ ဇီဝံ တံ သရီရံ။ ‘အညံ ဇီဝံ အညံ သရီရံ။ ‘ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ။ ‘န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ။ ‘ဟောတိ စ န စ ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ။ ‘နေဝ ဟောတိ န န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ, ဣဒမေဝ သစ္စံ မောဃမည’’’န္တိ? ‘‘ဧတမ္ပိ ခေါ, ပေါဋ္ဌပါဒ, မယာ အဗျာကတံ – ‘နေဝ ဟောတိ န န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ, ဣဒမေဝ သစ္စံ မောဃမည’’’န္တိ။

‘‘ကသ္မာ ပနေတံ, ဘန္တေ, ဘဂဝတာ အဗျာကတ’’န္တိ? ‘‘န ဟေတံ, ပေါဋ္ဌပါဒ, အတ္ထသံဟိတံ န ဓမ္မသံဟိတံ နာဒိဗြဟ္မစရိယကံ, န နိဗ္ဗိဒါယ န ဝိရာဂါယ န နိရောဓါယ န ဥပသမာယ န အဘိညာယ န သမ္ဗောဓါယ န နိဗ္ဗာနာယ သံဝတ္တတိ, တသ္မာ ဧတံ မယာ အဗျာကတ’’န္တိ။

‘‘ကိံ ပန, ဘန္တေ, ဘဂဝတာ ဗျာကတ’’န္တိ? ‘‘ဣဒံ ဒုက္ခန္တိ ခေါ, ပေါဋ္ဌပါဒ, မယာ ဗျာကတံ။ အယံ ဒုက္ခသမုဒယောတိ ခေါ, ပေါဋ္ဌပါဒ, မယာ ဗျာကတံ။ အယံ ဒုက္ခနိရောဓေါတိ ခေါ, ပေါဋ္ဌပါဒ, မယာ ဗျာကတံ။ အယံ ဒုက္ခနိရောဓဂါမိနီ ပဋိပဒါတိ ခေါ, ပေါဋ္ဌပါဒ, မယာ ဗျာကတ’’န္တိ။

‘‘ကသ္မာ ပနေတံ, ဘန္တေ, ဘဂဝတာ ဗျာကတ’’န္တိ? ‘‘ဧတဉှိ, ပေါဋ္ဌပါဒ, အတ္ထသံဟိတံ, ဧတံ ဓမ္မသံဟိတံ, ဧတံ အာဒိဗြဟ္မစရိယကံ, ဧတံ နိဗ္ဗိဒါယ ဝိရာဂါယ နိရောဓါယ ဥပသမာယ အဘိညာယ သမ္ဗောဓါယ နိဗ္ဗာနာယ သံဝတ္တတိ; တသ္မာ ဧတံ မယာ ဗျာကတ’’န္တိ။ ‘‘ဧဝမေတံ, ဘဂဝါ, ဧဝမေတံ, သုဂတ ။ ယဿဒါနိ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ကာလံ မညတီ’’တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကာမိ။

၄၂၁. အထ ခေါ တေ ပရိဗ္ဗာဇကာ အစိရပက္ကန္တဿ ဘဂဝတော ပေါဋ္ဌပါဒံ ပရိဗ္ဗာဇကံ သမန္တတော ဝါစာ [ဝါစာယ (သျာ. က.)] သန္နိတောဒကေန သဉ္ဈဗ္ဘရိမကံသု – ‘‘ဧဝမေဝ ပနာယံ ဘဝံ ပေါဋ္ဌပါဒေါ ယညဒေဝ သမဏော ဂေါတမော ဘာသတိ, တံ တဒေဝဿ အဗ္ဘနုမောဒတိ – ‘ဧဝမေတံ ဘဂဝါ ဧဝမေတံ, သုဂတာ’တိ။ န ခေါ ပန မယံ ကိဉ္စိ [ကဉ္စိ (ဣ.)] သမဏဿ ဂေါတမဿ ဧကံသိကံ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာမ – ‘သဿတော လောကော’တိ ဝါ, ‘အသဿတော လောကော’တိ ဝါ, ‘အန္တဝါ လောကော’တိ ဝါ, ‘အနန္တဝါ လောကော’တိ ဝါ, ‘တံ ဇီဝံ တံ သရီရ’န္တိ ဝါ, ‘အညံ ဇီဝံ အညံ သရီရ’န္တိ ဝါ , ‘ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’တိ ဝါ, ‘န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’တိ ဝါ, ‘ဟောတိ စ န စ ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’တိ ဝါ, ‘နေဝ ဟောတိ န န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’တိ ဝါ’’တိ။

ဧဝံ ဝုတ္တေ ပေါဋ္ဌပါဒေါ ပရိဗ္ဗာဇကော တေ ပရိဗ္ဗာဇကေ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဟမ္ပိ ခေါ, ဘော, န ကိဉ္စိ သမဏဿ ဂေါတမဿ ဧကံသိကံ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာမိ – ‘သဿတော လောကော’တိ ဝါ, ‘အသဿတော လောကော’တိ ဝါ။ပေ.။ ‘နေဝ ဟောတိ န န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’တိ ဝါ; အပိ စ သမဏော ဂေါတမော ဘူတံ တစ္ဆံ တထံ ပဋိပဒံ ပညပေတိ ဓမ္မဋ္ဌိတတံ ဓမ္မနိယာမတံ။ ဘူတံ ခေါ ပန တစ္ဆံ တထံ ပဋိပဒံ ပညပေန္တဿ ဓမ္မဋ္ဌိတတံ ဓမ္မနိယာမတံ, ကထံဟိ နာမ မာဒိသော ဝိညူ သမဏဿ ဂေါတမဿ သုဘာသိတံ သုဘာသိတတော နာဗ္ဘနုမောဒေယျာ’’တိ?

စိတ္တဟတ္ထိသာရိပုတ္တပေါဋ္ဌပါဒဝတ္ထု

၄၂၂. အထ ခေါ ဒွီဟတီဟဿ အစ္စယေန စိတ္တော စ ဟတ္ထိသာရိပုတ္တော ပေါဋ္ဌပါဒေါ စ ပရိဗ္ဗာဇကော ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိံသု; ဥပသင်္ကမိတွာ စိတ္တော ဟတ္ထိသာရိပုတ္တော ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ပေါဋ္ဌပါဒေါ ပန ပရိဗ္ဗာဇကော ဘဂဝတာ သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိ။ သမ္မောဒနီယံ ကထံ သာရဏီယံ ဝီတိသာရေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ ပေါဋ္ဌပါဒေါ ပရိဗ္ဗာဇကော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘တဒါ မံ, ဘန္တေ, တေ ပရိဗ္ဗာဇကာ အစိရပက္ကန္တဿ ဘဂဝတော သမန္တတော ဝါစာသန္နိတောဒကေန သဉ္ဈဗ္ဘရိမကံသု – ‘ဧဝမေဝ ပနာယံ ဘဝံ ပေါဋ္ဌပါဒေါ ယညဒေဝ သမဏော ဂေါတမော ဘာသတိ, တံ တဒေဝဿ အဗ္ဘနုမောဒတိ – ‘ဧဝမေတံ ဘဂဝါ ဧဝမေတံ သုဂတာ’’တိ။ န ခေါ ပန မယံ ကိဉ္စိ သမဏဿ ဂေါတမဿ ဧကံသိကံ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာမ – ‘‘သဿတော လောကော’’တိ ဝါ, ‘‘အသဿတော လောကော’’တိ ဝါ, ‘‘အန္တဝါ လောကော’’တိ ဝါ, ‘‘အနန္တဝါ လောကော’’တိ ဝါ, ‘‘တံ ဇီဝံ တံ သရီရ’’န္တိ ဝါ, ‘‘အညံ ဇီဝံ အညံ သရီရ’’န္တိ ဝါ, ‘‘ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ ဝါ, ‘‘န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ ဝါ, ‘‘ဟောတိ စ န စ ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ ဝါ, ‘‘နေဝ ဟောတိ န န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ ဝါ’တိ။ ဧဝံ ဝုတ္တာဟံ, ဘန္တေ, တေ ပရိဗ္ဗာဇကေ ဧတဒဝေါစံ – ‘အဟမ္ပိ ခေါ, ဘော, န ကိဉ္စိ သမဏဿ ဂေါတမဿ ဧကံသိကံ ဓမ္မံ ဒေသိတံ အာဇာနာမိ – ‘‘သဿတော လောကော’’တိ ဝါ, ‘‘အသဿတော လောကော’’တိ ဝါ။ပေ.။ ‘‘နေဝ ဟောတိ န န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’’တိ ဝါ; အပိ စ သမဏော ဂေါတမော ဘူတံ တစ္ဆံ တထံ ပဋိပဒံ ပညပေတိ ဓမ္မဋ္ဌိတတံ ဓမ္မနိယာမတံ။ ဘူတံ ခေါ ပန တစ္ဆံ တထံ ပဋိပဒံ ပညပေန္တဿ ဓမ္မဋ္ဌိတတံ ဓမ္မနိယာမတံ, ကထံဟိ နာမ မာဒိသော ဝိညူ သမဏဿ ဂေါတမဿ သုဘာသိတံ သုဘာသိတတော နာဗ္ဘနုမောဒေယျာ’’တိ?

၄၂၃. ‘‘သဗ္ဗေဝ ခေါ ဧတေ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ပရိဗ္ဗာဇကာ အန္ဓာ အစက္ခုကာ; တွံယေဝ နေသံ ဧကော စက္ခုမာ။ ဧကံသိကာပိ ဟိ ခေါ, ပေါဋ္ဌပါဒ, မယာ ဓမ္မာ ဒေသိတာ ပညတ္တာ; အနေကံသိကာပိ ဟိ ခေါ , ပေါဋ္ဌပါဒ, မယာ ဓမ္မာ ဒေသိတာ ပညတ္တာ။

‘‘ကတမေ စ တေ, ပေါဋ္ဌပါဒ, မယာ အနေကံသိကာ ဓမ္မာ ဒေသိတာ ပညတ္တာ? ‘သဿတော လောကော’တိ [လောကောတိ ဝါ (သီ. က.)] ခေါ, ပေါဋ္ဌပါဒ, မယာ အနေကံသိကော ဓမ္မော ဒေသိတော ပညတ္တော; ‘အသဿတော လောကော’တိ [လောကောတိ ဝါ (သီ. က.)] ခေါ, ပေါဋ္ဌပါဒ, မယာ အနေကံသိကော ဓမ္မော ဒေသိတော ပညတ္တော; ‘အန္တဝါ လောကော’တိ [လောကောတိ ဝါ (သီ. က.)] ခေါ ပေါဋ္ဌပါဒ။ပေ.။ ‘အနန္တဝါ လောကော’တိ [လောကောတိ ဝါ (သီ. က.)] ခေါ ပေါဋ္ဌပါဒ။ ‘တံ ဇီဝံ တံ သရီရ’န္တိ ခေါ ပေါဋ္ဌပါဒ။ ‘အညံ ဇီဝံ အညံ သရီရ’န္တိ ခေါ ပေါဋ္ဌပါဒ။ ‘ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’တိ ခေါ ပေါဋ္ဌပါဒ။ န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’တိ ခေါ ပေါဋ္ဌပါဒ။ ‘ဟောတိ စ န စ ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’တိ ခေါ ပေါဋ္ဌပါဒ။ ‘နေဝ ဟောတိ န န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’တိ ခေါ, ပေါဋ္ဌပါဒ, မယာ အနေကံသိကော ဓမ္မော ဒေသိတော ပညတ္တော။

‘‘ကသ္မာ စ တေ, ပေါဋ္ဌပါဒ, မယာ အနေကံသိကာ ဓမ္မာ ဒေသိတာ ပညတ္တာ? န ဟေတေ, ပေါဋ္ဌပါဒ, အတ္ထသံဟိတာ န ဓမ္မသံဟိတာ န အာဒိဗြဟ္မစရိယကာ န နိဗ္ဗိဒါယ န ဝိရာဂါယ န နိရောဓါယ န ဥပသမာယ န အဘိညာယ န သမ္ဗောဓါယ န နိဗ္ဗာနာယ သံဝတ္တန္တိ။ တသ္မာ တေ မယာ အနေကံသိကာ ဓမ္မာ ဒေသိတာ ပညတ္တာ’’။

ဧကံသိကဓမ္မော

၄၂၄. ‘‘ကတမေ စ တေ, ပေါဋ္ဌပါဒ, မယာ ဧကံသိကာ ဓမ္မာ ဒေသိတာ ပညတ္တာ ? ဣဒံ ဒုက္ခန္တိ ခေါ, ပေါဋ္ဌပါဒ, မယာ ဧကံသိကော ဓမ္မော ဒေသိတော ပညတ္တော။ အယံ ဒုက္ခသမုဒယောတိ ခေါ, ပေါဋ္ဌပါဒ, မယာ ဧကံသိကော ဓမ္မော ဒေသိတော ပညတ္တော။ အယံ ဒုက္ခနိရောဓေါတိ ခေါ, ပေါဋ္ဌပါဒ, မယာ ဧကံသိကော ဓမ္မော ဒေသိတော ပညတ္တော။ အယံ ဒုက္ခနိရောဓဂါမိနီ ပဋိပဒါတိ ခေါ, ပေါဋ္ဌပါဒ, မယာ ဧကံသိကော ဓမ္မော ဒေသိတော ပညတ္တော။

‘‘ကသ္မာ စ တေ, ပေါဋ္ဌပါဒ, မယာ ဧကံသိကာ ဓမ္မာ ဒေသိတာ ပညတ္တာ? ဧတေ, ပေါဋ္ဌပါဒ, အတ္ထသံဟိတာ , ဧတေ ဓမ္မသံဟိတာ, ဧတေ အာဒိဗြဟ္မစရိယကာ ဧတေ နိဗ္ဗိဒါယ ဝိရာဂါယ နိရောဓါယ ဥပသမာယ အဘိညာယ သမ္ဗောဓါယ နိဗ္ဗာနာယ သံဝတ္တန္တိ။ တသ္မာ တေ မယာ ဧကံသိကာ ဓမ္မာ ဒေသိတာ ပညတ္တာ။

၄၂၅. ‘‘သန္တိ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ဧကေ သမဏဗြာဟ္မဏာ ဧဝံဝါဒိနော ဧဝံဒိဋ္ဌိနော – ‘ဧကန္တသုခီ အတ္တာ ဟောတိ အရောဂေါ ပရံ မရဏာ’တိ။ တျာဟံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝံ ဝဒါမိ – ‘သစ္စံ ကိရ တုမှေ အာယသ္မန္တော ဧဝံဝါဒိနော ဧဝံဒိဋ္ဌိနော – ‘‘ဧကန္တသုခီ အတ္တာ ဟောတိ အရောဂေါ ပရံ မရဏာ’တိ? တေ စေ မေ ဧဝံ ပုဋ္ဌာ ‘အာမာ’တိ ပဋိဇာနန္တိ။ တျာဟံ ဧဝံ ဝဒါမိ – ‘အပိ ပန တုမှေ အာယသ္မန္တော ဧကန္တသုခံ လောကံ ဇာနံ ပဿံ ဝိဟရထာ’တိ? ဣတိ ပုဋ္ဌာ ‘နော’တိ ဝဒန္တိ။

‘‘တျာဟံ ဧဝံ ဝဒါမိ – ‘အပိ ပန တုမှေ အာယသ္မန္တော ဧကံ ဝါ ရတ္တိံ ဧကံ ဝါ ဒိဝသံ ဥပဍ္ဎံ ဝါ ရတ္တိံ ဥပဍ္ဎံ ဝါ ဒိဝသံ ဧကန္တသုခိံ အတ္တာနံ သဉ္ဇာနာထာ’တိ [သမ္ပဇာနာထာတိ (သီ. သျာ. က.)]? ဣတိ ပုဋ္ဌာ ‘နော’တိ ဝဒန္တိ။ တျာဟံ ဧဝံ ဝဒါမိ – ‘အပိ ပန တုမှေ အာယသ္မန္တော ဇာနာထ – ‘‘အယံ မဂ္ဂေါ အယံ ပဋိပဒါ ဧကန္တသုခဿ လောကဿ သစ္ဆိကိရိယာယာ’’’တိ? ဣတိ ပုဋ္ဌာ ‘နော’တိ ဝဒန္တိ။

‘‘တျာဟံ ဧဝံ ဝဒါမိ – ‘အပိ ပန တုမှေ အာယသ္မန္တော ယာ တာ ဒေဝတာ ဧကန္တသုခံ လောကံ ဥပပန္နာ, တာသံ ဘာသမာနာနံ သဒ္ဒံ သုဏာထ – ‘‘သုပ္ပဋိပန္နာတ္ထ, မာရိသာ, ဥဇုပ္ပဋိပန္နာတ္ထ, မာရိသာ, ဧကန္တသုခဿ လောကဿ သစ္ဆိကိရိယာယ; မယမ္ပိ ဟိ, မာရိသာ, ဧဝံပဋိပန္နာ ဧကန္တသုခံ လောကံ ဥပပန္နာ’တိ ? ဣတိ ပုဋ္ဌာ ‘နော’တိ ဝဒန္တိ။

‘‘တံ ကိံ မညသိ, ပေါဋ္ဌပါဒ, နနု ဧဝံ သန္တေ တေသံ သမဏဗြာဟ္မဏာနံ အပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ? ‘‘အဒ္ဓါ ခေါ, ဘန္တေ, ဧဝံ သန္တေ တေသံ သမဏဗြာဟ္မဏာနံ အပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ။

၄၂၆. ‘‘သေယျထာပိ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ပုရိသော ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘အဟံ ယာ ဣမသ္မိံ ဇနပဒေ ဇနပဒကလျာဏီ, တံ ဣစ္ဆာမိ တံ ကာမေမီ’တိ။ တမေနံ ဧဝံ ဝဒေယျုံ – ‘အမ္ဘော ပုရိသ, ယံ တွံ ဇနပဒကလျာဏိံ ဣစ္ဆသိ ကာမေသိ, ဇာနာသိ တံ ဇနပဒကလျာဏိံ ခတ္တိယီ ဝါ ဗြာဟ္မဏီ ဝါ ဝေဿီ ဝါ သုဒ္ဒီ ဝါ’တိ? ဣတိ ပုဋ္ဌော ‘နော’တိ ဝဒေယျ။ တမေနံ ဧဝံ ဝဒေယျုံ – ‘အမ္ဘော ပုရိသ , ယံ တွံ ဇနပဒကလျာဏိံ ဣစ္ဆသိ ကာမေသိ, ဇာနာသိ တံ ဇနပဒကလျာဏိံ ဧဝံနာမာ ဧဝံဂေါတ္တာတိ ဝါ, ဒီဃာ ဝါ ရဿာ ဝါ မဇ္ဈိမာ ဝါ ကာဠီ ဝါ သာမာ ဝါ မင်္ဂုရစ္ဆဝီ ဝါတိ, အမုကသ္မိံ ဂါမေ ဝါ နိဂမေ ဝါ နဂရေ ဝါ’တိ? ဣတိ ပုဋ္ဌော ‘နော’တိ ဝဒေယျ။ တမေနံ ဧဝံ ဝဒေယျုံ – ‘အမ္ဘော ပုရိသ, ယံ တွံ န ဇာနာသိ န ပဿသိ, တံ တွံ ဣစ္ဆသိ ကာမေသီ’တိ? ဣတိ ပုဋ္ဌော ‘အာမာ’တိ ဝဒေယျ။

‘‘တံ ကိံ မညသိ , ပေါဋ္ဌပါဒ, နနု ဧဝံ သန္တေ တဿ ပုရိသဿ အပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ? ‘‘အဒ္ဓါ ခေါ, ဘန္တေ, ဧဝံ သန္တေ တဿ ပုရိသဿ အပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ။

‘‘ဧဝမေဝ ခေါ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ယေ တေ သမဏဗြာဟ္မဏာ ဧဝံဝါဒိနော ဧဝံဒိဋ္ဌိနော – ‘ဧကန္တသုခီ အတ္တာ ဟောတိ အရောဂေါ ပရံ မရဏာ’တိ။ တျာဟံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝံ ဝဒါမိ – ‘သစ္စံ ကိရ တုမှေ အာယသ္မန္တော ဧဝံဝါဒိနော ဧဝံဒိဋ္ဌိနော – ‘‘ဧကန္တသုခီ အတ္တာ ဟောတိ အရောဂေါ ပရံ မရဏာ’’’တိ? တေ စေ မေ ဧဝံ ပုဋ္ဌာ ‘အာမာ’တိ ပဋိဇာနန္တိ။ တျာဟံ ဧဝံ ဝဒါမိ – ‘အပိ ပန တုမှေ အာယသ္မန္တော ဧကန္တသုခံ လောကံ ဇာနံ ပဿံ ဝိဟရထာ’တိ? ဣတိ ပုဋ္ဌာ ‘နော’တိ ဝဒန္တိ။

‘‘တျာဟံ ဧဝံ ဝဒါမိ – ‘အပိ ပန တုမှေ အာယသ္မန္တော ဧကံ ဝါ ရတ္တိံ ဧကံ ဝါ ဒိဝသံ ဥပဍ္ဎံ ဝါ ရတ္တိံ ဥပဍ္ဎံ ဝါ ဒိဝသံ ဧကန္တသုခိံ အတ္တာနံ သဉ္ဇာနာထာ’တိ? ဣတိ ပုဋ္ဌာ ‘နော’တိ ဝဒန္တိ။ တျာဟံ ဧဝံ ဝဒါမိ – ‘အပိ ပန တုမှေ အာယသ္မန္တော ဇာနာထ – ‘‘အယံ မဂ္ဂေါ အယံ ပဋိပဒါ ဧကန္တသုခဿ လောကဿ သစ္ဆိကိရိယာယာ’တိ? ဣတိ ပုဋ္ဌာ ‘နော’တိ ဝဒန္တိ။

‘‘တျာဟံ ဧဝံ ဝဒါမိ – ‘အပိ ပန တုမှေ အာယသ္မန္တော ယာ တာ ဒေဝတာ ဧကန္တသုခံ လောကံ ဥပပန္နာ, တာသံ ဘာသမာနာနံ သဒ္ဒံ သုဏာထ – ‘‘သုပ္ပဋိပန္နာတ္ထ, မာရိသာ, ဥဇုပ္ပဋိပန္နာတ္ထ, မာရိသာ, ဧကန္တသုခဿ လောကဿ သစ္ဆိကိရိယာယ; မယမ္ပိ ဟိ, မာရိသာ, ဧဝံပဋိပန္နာ ဧကန္တသုခံ လောကံ ဥပပန္နာ’’’တိ? ဣတိ ပုဋ္ဌာ ‘နော’တိ ဝဒန္တိ။

‘‘တံ ကိံ မညသိ, ပေါဋ္ဌပါဒ, နနု ဧဝံ သန္တေ တေသံ သမဏဗြာဟ္မဏာနံ အပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ? ‘‘အဒ္ဓါ ခေါ, ဘန္တေ, ဧဝံ သန္တေ တေသံ သမဏဗြာဟ္မဏာနံ အပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ။

၄၂၇. ‘‘သေယျထာပိ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ပုရိသော စာတုမဟာပထေ နိဿေဏိံ ကရေယျ ပါသာဒဿ အာရောဟဏာယ။ တမေနံ ဧဝံ ဝဒေယျုံ – ‘အမ္ဘော ပုရိသ, ယဿ တွံ [ယံ တွံ (သီ. က.)] ပါသာဒဿ အာရောဟဏာယ နိဿေဏိံ ကရောသိ, ဇာနာသိ တံ ပါသာဒံ ပုရတ္ထိမာယ ဝါ ဒိသာယ ဒက္ခိဏာယ ဝါ ဒိသာယ ပစ္ဆိမာယ ဝါ ဒိသာယ ဥတ္တရာယ ဝါ ဒိသာယ ဥစ္စော ဝါ နီစော ဝါ မဇ္ဈိမော ဝါ’တိ? ဣတိ ပုဋ္ဌော ‘နော’တိ ဝဒေယျ။ တမေနံ ဧဝံ ဝဒေယျုံ – ‘အမ္ဘော ပုရိသ, ယံ တွံ န ဇာနာသိ န ပဿသိ, တဿ တွံ ပါသာဒဿ အာရောဟဏာယ နိဿေဏိံ ကရောသီ’တိ? ဣတိ ပုဋ္ဌော ‘အာမာ’တိ ဝဒေယျ။

‘‘တံ ကိံ မညသိ, ပေါဋ္ဌပါဒ, နနု ဧဝံ သန္တေ တဿ ပုရိသဿ အပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ? ‘‘အဒ္ဓါ ခေါ, ဘန္တေ, ဧဝံ သန္တေ တဿ ပုရိသဿ အပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ။

‘‘ဧဝမေဝ ခေါ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ယေ တေ သမဏဗြာဟ္မဏာ ဧဝံဝါဒိနော ဧဝံဒိဋ္ဌိနော – ‘ဧကန္တသုခီ အတ္တာ ဟောတိ အရောဂေါ ပရံ မရဏာ’တိ။ တျာဟံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝံ ဝဒါမိ – ‘သစ္စံ ကိရ တုမှေ အာယသ္မန္တော ဧဝံဝါဒိနော ဧဝံဒိဋ္ဌိနော – ‘‘ဧကန္တသုခီ အတ္တာ ဟောတိ အရောဂေါ ပရံ မရဏာ’တိ ? တေ စေ မေ ဧဝံ ပုဋ္ဌာ ‘အာမာ’တိ ပဋိဇာနန္တိ။ တျာဟံ ဧဝံ ဝဒါမိ – ‘အပိ ပန တုမှေ အာယသ္မန္တော ဧကန္တသုခံ လောကံ ဇာနံ ပဿံ ဝိဟရထာ’တိ? ဣတိ ပုဋ္ဌာ ‘နော’တိ ဝဒန္တိ။

‘‘တျာဟံ ဧဝံ ဝဒါမိ – ‘အပိ ပန တုမှေ အာယသ္မန္တော ဧကံ ဝါ ရတ္တိံ ဧကံ ဝါ ဒိဝသံ ဥပဍ္ဎံ ဝါ ရတ္တိံ ဥပဍ္ဎံ ဝါ ဒိဝသံ ဧကန္တသုခိံ အတ္တာနံ သဉ္ဇာနာထာ’တိ? ဣတိ ပုဋ္ဌာ ‘နော’တိ ဝဒန္တိ။ တျာဟံ ဧဝံ ဝဒါမိ – ‘အပိ ပန တုမှေ အာယသ္မန္တော ဇာနာထ အယံ မဂ္ဂေါ အယံ ပဋိပဒါ ဧကန္တသုခဿ လောကဿ သစ္ဆိကိရိယာယာ’တိ? ဣတိ ပုဋ္ဌာ ‘နော’တိ ဝဒန္တိ။

‘‘တျာဟံ ဧဝံ ဝဒါမိ – ‘အပိ ပန တုမှေ အာယသ္မန္တော ယာ တာ ဒေဝတာ ဧကန္တသုခံ လောကံ ဥပပန္နာ’ တာသံ ဒေဝတာနံ ဘာသမာနာနံ သဒ္ဒံ သုဏာထ- ‘‘သုပ္ပဋိပန္နာတ္ထ, မာရိသာ, ဥဇုပ္ပဋိပန္နာတ္ထ , မာရိသာ, ဧကန္တသုခဿ လောကဿ သစ္ဆိကိရိယာယ; မယမ္ပိ ဟိ, မာရိသာ, ဧဝံ ပဋိပန္နာ ဧကန္တသုခံ လောကံ ဥပပန္နာ’တိ? ဣတိ ပုဋ္ဌာ ‘‘နော’’တိ ဝဒန္တိ။

‘‘တံ ကိံ မညသိ, ပေါဋ္ဌပါဒ, နနု ဧဝံ သန္တေ တေသံ သမဏဗြာဟ္မဏာနံ အပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ? ‘‘အဒ္ဓါ ခေါ, ဘန္တေ, ဧဝံ သန္တေ တေသံ သမဏဗြာဟ္မဏာနံ အပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ။

တယော အတ္တပဋိလာဘာ

၄၂၈. ‘‘တယော ခေါ မေ, ပေါဋ္ဌပါဒ, အတ္တပဋိလာဘာ – ဩဠာရိကော အတ္တပဋိလာဘော, မနောမယော အတ္တပဋိလာဘော, အရူပေါ အတ္တပဋိလာဘော။ ကတမော စ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ဩဠာရိကော အတ္တပဋိလာဘော? ရူဣ စာတုမဟာဘူတိကော ကဗဠီကာရာဟာရဘက္ခော [ကဗဠီကာရဘက္ခော (သျာ. က.)], အယံ ဩဠာရိကော အတ္တပဋိလာဘော။ ကတမော မနောမယော အတ္တပဋိလာဘော? ရူဣ မနောမယော သဗ္ဗင်္ဂပစ္စင္ဂီ အဟီနိန္ဒ္ရိယော, အယံ မနောမယော အတ္တပဋိလာဘော။ ကတမော အရူပေါ အတ္တပဋိလာဘော? အရူဣ သညာမယော, အယံ အရူပေါ အတ္တပဋိလာဘော။

၄၂၉. ‘‘ဩဠာရိကဿပိ ခေါ အဟံ, ပေါဋ္ဌပါဒ, အတ္တပဋိလာဘဿ ပဟာနာယ ဓမ္မံ ဒေသေမိ – ယထာပဋိပန္နာနံ ဝေါ သံကိလေသိကာ ဓမ္မာ ပဟီယိဿန္တိ, ဝေါဒါနိယာ ဓမ္မာ အဘိဝဍ္ဎိဿန္တိ, ပညာပါရိပူရိံ ဝေပုလ္လတ္တဉ္စ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရိဿထာတိ။ သိယာ ခေါ ပန တေ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ဧဝမဿ – သံကိလေသိကာ ဓမ္မာ ပဟီယိဿန္တိ, ဝေါဒါနိယာ ဓမ္မာ အဘိဝဍ္ဎိဿန္တိ, ပညာပါရိပူရိံ ဝေပုလ္လတ္တဉ္စ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရိဿတိ, ဒုက္ခော စ ခေါ ဝိဟာရောတိ, န ခေါ ပနေတံ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ဧဝံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ သံကိလေသိကာ စေဝ ဓမ္မာ ပဟီယိဿန္တိ, ဝေါဒါနိယာ စ ဓမ္မာ အဘိဝဍ္ဎိဿန္တိ, ပညာပါရိပူရိံ ဝေပုလ္လတ္တဉ္စ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရိဿတိ, ပါမုဇ္ဇံ စေဝ ဘဝိဿတိ ဣတိ စ ပဿဒ္ဓိ စ သတိ စ သမ္ပဇညဉ္စ သုခေါ စ ဝိဟာရော။

၄၃၀. ‘‘မနောမယဿပိ ခေါ အဟံ, ပေါဋ္ဌပါဒ, အတ္တပဋိလာဘဿ ပဟာနာယ ဓမ္မံ ဒေသေမိ ယထာပဋိပန္နာနံ ဝေါ သံကိလေသိကာ ဓမ္မာ ပဟီယိဿန္တိ, ဝေါဒါနိယာ ဓမ္မာ အဘိဝဍ္ဎိဿန္တိ, ပညာပါရိပူရိံ ဝေပုလ္လတ္တဉ္စ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရိဿထာတိ ။ သိယာ ခေါ ပန တေ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ဧဝမဿ – ‘သံကိလေသိကာ ဓမ္မာ ပဟီယိဿန္တိ, ဝေါဒါနိယာ ဓမ္မာ အဘိဝဍ္ဎိဿန္တိ, ပညာပါရိပူရိံ ဝေပုလ္လတ္တဉ္စ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရိဿတိ, ဒုက္ခော စ ခေါ ဝိဟာရော’တိ, န ခေါ ပနေတံ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ဧဝံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ သံကိလေသိကာ စေဝ ဓမ္မာ ပဟီယိဿန္တိ, ဝေါဒါနိယာ စ ဓမ္မာ အဘိဝဍ္ဎိဿန္တိ , ပညာပါရိပူရိံ ဝေပုလ္လတ္တဉ္စ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရိဿတိ, ပါမုဇ္ဇံ စေဝ ဘဝိဿတိ ဣတိ စ ပဿဒ္ဓိ စ သတိ စ သမ္ပဇညဉ္စ သုခေါ စ ဝိဟာရော။

၄၃၁. ‘‘အရူပဿပိ ခေါ အဟံ, ပေါဋ္ဌပါဒ, အတ္တပဋိလာဘဿ ပဟာနာယ ဓမ္မံ ဒေသေမိ ယထာပဋိပန္နာနံ ဝေါ သံကိလေသိကာ ဓမ္မာ ပဟီယိဿန္တိ, ဝေါဒါနိယာ ဓမ္မာ အဘိဝဍ္ဎိဿန္တိ , ပညာပါရိပူရိံ ဝေပုလ္လတ္တဉ္စ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရိဿထာတိ။ သိယာ ခေါ ပန တေ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ဧဝမဿ – ‘သံကိလေသိကာ ဓမ္မာ ပဟီယိဿန္တိ, ဝေါဒါနိယာ ဓမ္မာ အဘိဝဍ္ဎိဿန္တိ, ပညာပါရိပူရိံ ဝေပုလ္လတ္တဉ္စ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရိဿတိ, ဒုက္ခော စ ခေါ ဝိဟာရော’တိ, န ခေါ ပနေတံ , ပေါဋ္ဌပါဒ, ဧဝံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ သံကိလေသိကာ စေဝ ဓမ္မာ ပဟီယိဿန္တိ, ဝေါဒါနိယာ စ ဓမ္မာ အဘိဝဍ္ဎိဿန္တိ, ပညာပါရိပူရိံ ဝေပုလ္လတ္တဉ္စ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရိဿတိ, ပါမုဇ္ဇံ စေဝ ဘဝိဿတိ ဣတိ စ ပဿဒ္ဓိ စ သတိ စ သမ္ပဇညဉ္စ သုခေါ စ ဝိဟာရော။

၄၃၂. ‘‘ပရေ စေ, ပေါဋ္ဌပါဒ, အမှေ ဧဝံ ပုစ္ဆေယျုံ – ‘ကတမော ပန သော, အာဝုသော , ဩဠာရိကော အတ္တပဋိလာဘော, ယဿ တုမှေ ပဟာနာယ ဓမ္မံ ဒေသေထ, ယထာပဋိပန္နာနံ ဝေါ သံကိလေသိကာ ဓမ္မာ ပဟီယိဿန္တိ, ဝေါဒါနိယာ ဓမ္မာ အဘိဝဍ္ဎိဿန္တိ, ပညာပါရိပူရိံ ဝေပုလ္လတ္တဉ္စ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရိဿထာ’တိ, တေသံ မယံ ဧဝံ ပုဋ္ဌာ ဧဝံ ဗျာကရေယျာမ – ‘အယံ ဝါ သော, အာဝုသော, ဩဠာရိကော အတ္တပဋိလာဘော, ယဿ မယံ ပဟာနာယ ဓမ္မံ ဒေသေမ, ယထာပဋိပန္နာနံ ဝေါ သံကိလေသိကာ ဓမ္မာ ပဟီယိဿန္တိ, ဝေါဒါနိယာ ဓမ္မာ အဘိဝဍ္ဎိဿန္တိ, ပညာပါရိပူရိံ ဝေပုလ္လတ္တဉ္စ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရိဿထာ’တိ။

၄၃၃. ‘‘ပရေ စေ, ပေါဋ္ဌပါဒ, အမှေ ဧဝံ ပုစ္ဆေယျုံ – ‘ကတမော ပန သော, အာဝုသော, မနောမယော အတ္တပဋိလာဘော, ယဿ တုမှေ ပဟာနာယ ဓမ္မံ ဒေသေထ, ယထာပဋိပန္နာနံ ဝေါ သံကိလေသိကာ ဓမ္မာ ပဟီယိဿန္တိ, ဝေါဒါနိယာ ဓမ္မာ အဘိဝဍ္ဎိဿန္တိ, ပညာပါရိပူရိံ ဝေပုလ္လတ္တဉ္စ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရိဿထာ’တိ? တေသံ မယံ ဧဝံ ပုဋ္ဌာ ဧဝံ ဗျာကရေယျာမ – ‘အယံ ဝါ သော, အာဝုသော, မနောမယော အတ္တပဋိလာဘော ယဿ မယံ ပဟာနာယ ဓမ္မံ ဒေသေမ, ယထာပဋိပန္နာနံ ဝေါ သံကိလေသိကာ ဓမ္မာ ပဟီယိဿန္တိ, ဝေါဒါနိယာ ဓမ္မာ အဘိဝဍ္ဎိဿန္တိ , ပညာပါရိပူရိံ ဝေပုလ္လတ္တဉ္စ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရိဿထာ’တိ။

၄၃၄. ‘‘ပရေ စေ, ပေါဋ္ဌပါဒ, အမှေ ဧဝံ ပုစ္ဆေယျုံ – ‘ကတမော ပန သော, အာဝုသော, အရူပေါ အတ္တပဋိလာဘော, ယဿ တုမှေ ပဟာနာယ ဓမ္မံ ဒေသေထ , ယထာပဋိပန္နာနံ ဝေါ သံကိလေသိကာ ဓမ္မာ ပဟီယိဿန္တိ, ဝေါဒါနိယာ ဓမ္မာ အဘိဝဍ္ဎိဿန္တိ, ပညာပါရိပူရိံ ဝေပုလ္လတ္တဉ္စ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရိဿထာ’တိ, တေသံ မယံ ဧဝံ ပုဋ္ဌာ ဧဝံ ဗျာကရေယျာမ – ‘အယံ ဝါ သော, အာဝုသော, အရူပေါ အတ္တပဋိလာဘော ယဿ မယံ ပဟာနာယ ဓမ္မံ ဒေသေမ, ယထာပဋိပန္နာနံ ဝေါ သံကိလေသိကာ ဓမ္မာ ပဟီယိဿန္တိ, ဝေါဒါနိယာ ဓမ္မာ အဘိဝဍ္ဎိဿန္တိ, ပညာပါရိပူရိံ ဝေပုလ္လတ္တဉ္စ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရိဿထာ’တိ။

‘‘တံ ကိံ မညသိ, ပေါဋ္ဌပါဒ, နနု ဧဝံ သန္တေ သပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ? ‘‘အဒ္ဓါ ခေါ, ဘန္တေ, ဧဝံ သန္တေ သပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ။

၄၃၅. ‘‘သေယျထာပိ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ပုရိသော နိဿေဏိံ ကရေယျ ပါသာဒဿ အာရောဟဏာယ တဿေဝ ပါသာဒဿ ဟေဋ္ဌာ။ တမေနံ ဧဝံ ဝဒေယျုံ – ‘အမ္ဘော ပုရိသ, ယဿ တွံ ပါသာဒဿ အာရောဟဏာယ နိဿေဏိံ ကရောသိ, ဇာနာသိ တံ ပါသာဒံ, ပုရတ္ထိမာယ ဝါ ဒိသာယ ဒက္ခိဏာယ ဝါ ဒိသာယ ပစ္ဆိမာယ ဝါ ဒိသာယ ဥတ္တရာယ ဝါ ဒိသာယ ဥစ္စော ဝါ နီစော ဝါ မဇ္ဈိမော ဝါ’တိ? သော ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘အယံ ဝါ သော, အာဝုသော, ပါသာဒေါ, ယဿာဟံ အာရောဟဏာယ နိဿေဏိံ ကရောမိ, တဿေဝ ပါသာဒဿ ဟေဋ္ဌာ’တိ။

‘‘တံ ကိံ မညသိ, ပေါဋ္ဌပါဒ, နနု ဧဝံ သန္တေ တဿ ပုရိသဿ သပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ? ‘‘အဒ္ဓါ ခေါ, ဘန္တေ, ဧဝံ သန္တေ တဿ ပုရိသဿ သပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ။

၄၃၆. ‘‘ဧဝမေဝ ခေါ, ပေါဋ္ဌပါဒ, ပရေ စေ အမှေ ဧဝံ ပုစ္ဆေယျုံ – ‘ကတမော ပန သော, အာဝုသော, ဩဠာရိကော အတ္တပဋိလာဘော။ပေ.။ ကတမော ပန သော, အာဝုသော, မနောမယော အတ္တပဋိလာဘော။ပေ.။ ကတမော ပန သော, အာဝုသော, အရူပေါ အတ္တပဋိလာဘော, ယဿ တုမှေ ပဟာနာယ ဓမ္မံ ဒေသေထ, ယထာပဋိပန္နာနံ ဝေါ သံကိလေသိကာ ဓမ္မာ ပဟီယိဿန္တိ, ဝေါဒါနိယာ ဓမ္မာ အဘိဝဍ္ဎိဿန္တိ, ပညာပါရိပူရိံ ဝေပုလ္လတ္တဉ္စ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရိဿထာ’တိ, တေသံ မယံ ဧဝံ ပုဋ္ဌာ ဧဝံ ဗျာကရေယျာမ – ‘အယံ ဝါ သော, အာဝုသော, အရူပေါ အတ္တပဋိလာဘော, ယဿ မယံ ပဟာနာယ ဓမ္မံ ဒေသေမ, ယထာပဋိပန္နာနံ ဝေါ သံကိလေသိကာ ဓမ္မာ ပဟီယိဿန္တိ, ဝေါဒါနိယာ ဓမ္မာ အဘိဝဍ္ဎိဿန္တိ, ပညာပါရိပူရိံ ဝေပုလ္လတ္တဉ္စ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရိဿထာ’တိ။

‘‘တံ ကိံ မညသိ, ပေါဋ္ဌပါဒ, နနု ဧဝံ သန္တေ သပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ? ‘‘အဒ္ဓါ ခေါ, ဘန္တေ, ဧဝံ သန္တေ သပ္ပါဋိဟီရကတံ ဘာသိတံ သမ္ပဇ္ဇတီ’’တိ။

၄၃၇. ဧဝံ ဝုတ္တေ စိတ္တော ဟတ္ထိသာရိပုတ္တော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ယသ္မိံ, ဘန္တေ, သမယေ ဩဠာရိကော အတ္တပဋိလာဘော ဟောတိ, မောဃဿ တသ္မိံ သမယေ မနောမယော အတ္တပဋိလာဘော ဟောတိ, မောဃော အရူပေါ အတ္တပဋိလာဘော ဟောတိ; ဩဠာရိကော ဝါဿ အတ္တပဋိလာဘော တသ္မိံ သမယေ သစ္စော ဟောတိ။ ယသ္မိံ, ဘန္တေ, သမယေ မနောမယော အတ္တပဋိလာဘော ဟောတိ, မောဃဿ တသ္မိံ သမယေ ဩဠာရိကော အတ္တပဋိလာဘော ဟောတိ, မောဃော အရူပေါ အတ္တပဋိလာဘော ဟောတိ; မနောမယော ဝါဿ အတ္တပဋိလာဘော တသ္မိံ သမယေ သစ္စော ဟောတိ။ ယသ္မိံ, ဘန္တေ, သမယေ အရူပေါ အတ္တပဋိလာဘော ဟောတိ, မောဃဿ တသ္မိံ သမယေ ဩဠာရိကော အတ္တပဋိလာဘော ဟောတိ, မောဃော မနောမယော အတ္တပဋိလာဘော ဟောတိ; အရူပေါ ဝါဿ အတ္တပဋိလာဘော တသ္မိံ သမယေ သစ္စော ဟောတီ’’တိ။

‘‘ယသ္မိံ, စိတ္တ, သမယေ ဩဠာရိကော အတ္တပဋိလာဘော ဟောတိ, နေဝ တသ္မိံ သမယေ မနောမယော အတ္တပဋိလာဘောတိ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ, န အရူပေါ အတ္တပဋိလာဘောတိ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ ; ဩဠာရိကော အတ္တပဋိလာဘောတွေဝ တသ္မိံ သမယေ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။ ယသ္မိံ, စိတ္တ, သမယေ မနောမယော အတ္တပဋိလာဘော ဟောတိ, နေဝ တသ္မိံ သမယေ ဩဠာရိကော အတ္တပဋိလာဘောတိ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ, န အရူပေါ အတ္တပဋိလာဘောတိ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ; မနောမယော အတ္တပဋိလာဘောတွေဝ တသ္မိံ သမယေ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။ ယသ္မိံ, စိတ္တ, သမယေ အရူပေါ အတ္တပဋိလာဘော ဟောတိ, နေဝ တသ္မိံ သမယေ ဩဠာရိကော အတ္တပဋိလာဘောတိ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ, န မနောမယော အတ္တပဋိလာဘောတိ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ; အရူပေါ အတ္တပဋိလာဘောတွေဝ တသ္မိံ သမယေ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။

၄၃၈. ‘‘သစေ တံ, စိတ္တ, ဧဝံ ပုစ္ဆေယျုံ – ‘အဟောသိ တွံ အတီတမဒ္ဓါနံ, န တွံ နာဟောသိ; ဘဝိဿသိ တွံ အနာဂတမဒ္ဓါနံ, န တွံ န ဘဝိဿသိ; အတ္ထိ တွံ ဧတရဟိ, န တွံ နတ္ထီ’တိ, ဧဝံ ပုဋ္ဌော တွံ, စိတ္တ, ကိန္တိ ဗျာကရေယျာသီ’’တိ?

‘‘သစေ မံ, ဘန္တေ, ဧဝံ ပုစ္ဆေယျုံ – ‘အဟောသိ တွံ အတီတမဒ္ဓါနံ, န တွံ န အဟောသိ; ဘဝိဿသိ တွံ အနာဂတမဒ္ဓါနံ, န တွံ န ဘဝိဿသိ; အတ္ထိ တွံ ဧတရဟိ, န တွံ နတ္ထီ’တိ။ ဧဝံ ပုဋ္ဌော အဟံ, ဘန္တေ, ဧဝံ ဗျာကရေယျံ – ‘အဟောသာဟံ အတီတမဒ္ဓါနံ, နာဟံ န အဟောသိံ; ဘဝိဿာမဟံ အနာဂတမဒ္ဓါနံ, နာဟံ န ဘဝိဿာမိ; အတ္ထာဟံ ဧတရဟိ, နာဟံ နတ္ထီ’တိ။ ဧဝံ ပုဋ္ဌော အဟံ, ဘန္တေ, ဧဝံ ဗျာကရေယျ’’န္တိ။

‘‘သစေ ပန တံ, စိတ္တ, ဧဝံ ပုစ္ဆေယျုံ – ‘ယော တေ အဟောသိ အတီတော အတ္တပဋိလာဘော, သောဝ [သွေဝ (သီ. ဣ.), သောယေဝ (သျာ.)] တေ အတ္တပဋိလာဘော သစ္စော, မောဃော အနာဂတော, မောဃော ပစ္စုပ္ပန္နော? ယော [ယော ဝါ (ဣ.)] တေ ဘဝိဿတိ အနာဂတော အတ္တပဋိလာဘော, သောဝ တေ အတ္တပဋိလာဘော သစ္စော, မောဃော အတီတော, မောဃော ပစ္စုပ္ပန္နော? ယော [ယော ဝါ (ဣ.)] တေ ဧတရဟိ ပစ္စုပ္ပန္နော အတ္တပဋိလာဘော, သောဝ [သော စ (က.)] တေ အတ္တပဋိလာဘော သစ္စော, မောဃော အတီတော, မောဃော အနာဂတော’တိ။ ဧဝံ ပုဋ္ဌော တွံ, စိတ္တ, ကိန္တိ ဗျာကရေယျာသီ’’တိ?

‘‘သစေ ပန မံ, ဘန္တေ, ဧဝံ ပုစ္ဆေယျုံ – ‘ယော တေ အဟောသိ အတီတော အတ္တပဋိလာဘော, သောဝ တေ အတ္တပဋိလာဘော သစ္စော, မောဃော အနာဂတော, မောဃော ပစ္စုပ္ပန္နော။ ယော တေ ဘဝိဿတိ အနာဂတော အတ္တပဋိလာဘော, သောဝ တေ အတ္တပဋိလာဘော သစ္စော, မောဃော အတီတော, မောဃော ပစ္စုပ္ပန္နော။ ယော တေ ဧတရဟိ ပစ္စုပ္ပန္နော အတ္တပဋိလာဘော, သောဝ တေ အတ္တပဋိလာဘော သစ္စော, မောဃော အတီတော, မောဃော အနာဂတော’တိ။ ဧဝံ ပုဋ္ဌော အဟံ, ဘန္တေ, ဧဝံ ဗျာကရေယျံ – ‘ယော မေ အဟောသိ အတီတော အတ္တပဋိလာဘော, သောဝ မေ အတ္တပဋိလာဘော တသ္မိံ သမယေ သစ္စော အဟောသိ, မောဃော အနာဂတော, မောဃော ပစ္စုပ္ပန္နော။ ယော မေ ဘဝိဿတိ အနာဂတော အတ္တပဋိလာဘော, သောဝ မေ အတ္တပဋိလာဘော တသ္မိံ သမယေ သစ္စော ဘဝိဿတိ, မောဃော အတီတော, မောဃော ပစ္စုပ္ပန္နော။ ယော မေ ဧတရဟိ ပစ္စုပ္ပန္နော အတ္တပဋိလာဘော, သောဝ မေ အတ္တပဋိလာဘော သစ္စော, မောဃော အတီတော, မောဃော အနာဂတော’တိ။ ဧဝံ ပုဋ္ဌော အဟံ, ဘန္တေ, ဧဝံ ဗျာကရေယျ’’န္တိ။

၄၃၉. ‘‘ဧဝမေဝ ခေါ, စိတ္တ, ယသ္မိံ သမယေ ဩဠာရိကော အတ္တပဋိလာဘော ဟောတိ, နေဝ တသ္မိံ သမယေ မနောမယော အတ္တပဋိလာဘောတိ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ, န အရူပေါ အတ္တပဋိလာဘောတိ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။ ဩဠာရိကော အတ္တပဋိလာဘော တွေဝ တသ္မိံ သမယေ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။ ယသ္မိံ, စိတ္တ, သမယေ မနောမယော အတ္တပဋိလာဘော ဟောတိ။ပေ.။ ယသ္မိံ, စိတ္တ, သမယေ အရူပေါ အတ္တပဋိလာဘော ဟောတိ, နေဝ တသ္မိံ သမယေ ဩဠာရိကော အတ္တပဋိလာဘောတိ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ, န မနောမယော အတ္တပဋိလာဘောတိ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ; အရူပေါ အတ္တပဋိလာဘော တွေဝ တသ္မိံ သမယေ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။

၄၄၀. ‘‘သေယျထာပိ, စိတ္တ, ဂဝါ ခီရံ, ခီရမှာ ဒဓိ, ဒဓိမှာ နဝနီတံ, နဝနီတမှာ သပ္ပိ, သပ္ပိမှာ သပ္ပိမဏ္ဍော။ ယသ္မိံ သမယေ ခီရံ ဟောတိ, နေဝ တသ္မိံ သမယေ ဒဓီတိ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ, န နဝနီတန္တိ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ, န သပ္ပီတိ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ, န သပ္ပိမဏ္ဍောတိ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ; ခီရံ တွေဝ တသ္မိံ သမယေ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။ ယသ္မိံ သမယေ ဒဓိ ဟောတိ။ပေ.။ နဝနီတံ ဟောတိ။ သပ္ပိ ဟောတိ။ သပ္ပိမဏ္ဍော ဟောတိ, နေဝ တသ္မိံ သမယေ ခီရန္တိ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ, န ဒဓီတိ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ, န နဝနီတန္တိ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ, န သပ္ပီတိ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ; သပ္ပိမဏ္ဍော တွေဝ တသ္မိံ သမယေ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။ ဧဝမေဝ ခေါ, စိတ္တ, ယသ္မိံ သမယေ ဩဠာရိကော အတ္တပဋိလာဘော ဟောတိ။ပေ.။ ယသ္မိံ, စိတ္တ, သမယေ မနောမယော အတ္တပဋိလာဘော ဟောတိ။ပေ.။ ယသ္မိံ, စိတ္တ, သမယေ အရူပေါ အတ္တပဋိလာဘော ဟောတိ, နေဝ တသ္မိံ သမယေ ဩဠာရိကော အတ္တပဋိလာဘောတိ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ, န မနောမယော အတ္တပဋိလာဘောတိ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ; အရူပေါ အတ္တပဋိလာဘော တွေဝ တသ္မိံ သမယေ သင်္ခံ ဂစ္ဆတိ။ ဣမာ ခေါ စိတ္တ, လောကသမညာ လောကနိရုတ္တိယော လောကဝေါဟာရာ လောကပညတ္တိယော , ယာဟိ တထာဂတော ဝေါဟရတိ အပရာမသ’’န္တိ။

၄၄၁. ဧဝံ ဝုတ္တေ, ပေါဋ္ဌပါဒေါ ပရိဗ္ဗာဇကော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဘိက္ကန္တံ, ဘန္တေ! အဘိက္ကန္တံ, ဘန္တေ, သေယျထာပိ, ဘန္တေ, နိက္ကုဇ္ဇိတံ ဝါ ဥက္ကုဇ္ဇေယျ, ပဋိစ္ဆန္နံ ဝါ ဝိဝရေယျ, မူဠှဿ ဝါ မဂ္ဂံ အာစိက္ခေယျ, အန္ဓကာရေ ဝါ တေလပဇ္ဇောတံ ဓါရေယျ – ‘စက္ခုမန္တော ရူပါနိ ဒက္ခန္တီ’တိ။ ဧဝမေဝံ ဘဂဝတာ အနေကပရိယာယေန ဓမ္မော ပကာသိတော။ ဧသာဟံ, ဘန္တေ, ဘဂဝန္တံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ ဓမ္မဉ္စ ဘိက္ခုသံဃဉ္စ။ ဥပါသကံ မံ ဘဂဝါ ဓါရေတု အဇ္ဇတဂ္ဂေ ပါဏုပေတံ သရဏံ ဂတ’’န္တိ။

စိတ္တဟတ္ထိသာရိပုတ္တဥပသမ္ပဒါ

၄၄၂. စိတ္တော ပန ဟတ္ထိသာရိပုတ္တော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဘိက္ကန္တံ, ဘန္တေ; အဘိက္ကန္တံ, ဘန္တေ! သေယျထာပိ, ဘန္တေ, နိက္ကုဇ္ဇိတံ ဝါ ဥက္ကုဇ္ဇေယျ, ပဋိစ္ဆန္နံ ဝါ ဝိဝရေယျ, မူဠှဿ ဝါ မဂ္ဂံ အာစိက္ခေယျ, အန္ဓကာရေ ဝါ တေလပဇ္ဇောတံ ဓါရေယျ – ‘စက္ခုမန္တော ရူပါနိ ဒက္ခန္တီ’တိ။ ဧဝမေဝံ ဘဂဝတာ အနေကပရိယာယေန ဓမ္မော ပကာသိတော။ ဧသာဟံ, ဘန္တေ, ဘဂဝန္တံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ ဓမ္မဉ္စ ဘိက္ခုသံဃဉ္စ။ လဘေယျာဟံ, ဘန္တေ, ဘဂဝတော သန္တိကေ ပဗ္ဗဇ္ဇံ, လဘေယျံ ဥပသမ္ပဒ’’န္တိ။

၄၄၃. အလတ္ထ ခေါ စိတ္တော ဟတ္ထိသာရိပုတ္တော ဘဂဝတော သန္တိကေ ပဗ္ဗဇ္ဇံ, အလတ္ထ ဥပသမ္ပဒံ။ အစိရူပသမ္ပန္နော ခေါ ပနာယသ္မာ စိတ္တော ဟတ္ထိသာရိပုတ္တော ဧကော ဝူပကဋ္ဌော အပ္ပမတ္တော အာတာဣ ပဟိတတ္တော ဝိဟရန္တော န စိရဿေဝ – ယဿတ္ထာယ ကုလပုတ္တာ သမ္မဒေဝ အဂါရသ္မာ အနဂါရိယံ ပဗ္ဗဇန္တိ, တဒနုတ္တရံ – ဗြဟ္မစရိယပရိယောသာနံ ဒိဋ္ဌေဝ ဓမ္မေ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတွာ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟာသိ။ ‘ခီဏာ ဇာတိ, ဝုသိတံ ဗြဟ္မစရိယံ, ကတံ ကရဏီယံ, နာပရံ ဣတ္ထတ္တာယာ’တိ – အဗ္ဘညာသိ။ အညတရော ခေါ ပနာယသ္မာ စိတ္တော ဟတ္ထိသာရိပုတ္တော အရဟတံ အဟောသီတိ။

ပေါဋ္ဌပါဒသုတ္တံ နိဋ္ဌိတံ နဝမံ။