၁၄. စုဒ္ဒသမဝဂ္ဂ
(၁၃၆) ၁. ကုသလာကုသလပဋိသန္ဒဟနကထာ
၆၈၆. အကုသလမူလံ ပဋိသန္ဒဟတိ ကုသလမူလန္တိ? အာမန္တာ။ ယာ အကုသလဿ ဥပ္ပါဒါယ အာဝဋ္ဋနာ။ပေ.။ ပဏိဓိ, သာဝ ကုသလဿ ဥပ္ပါဒါယ အာဝဋ္ဋနာ။ပေ.။ ပဏိဓီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
အကုသလမူလံ ပဋိသန္ဒဟတိ ကုသလမူလံ, န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘ယာ အကုသလဿ ဥပ္ပါဒါယ အာဝဋ္ဋနာ။ပေ.။ ပဏိဓိ, သာဝ ကုသလဿ ဥပ္ပါဒါယ အာဝဋ္ဋနာ။ပေ.။ ပဏိဓီ’’တိ? အာမန္တာ။ ကုသလံ အနာဝဋ္ဋေန္တဿ [အနာဝဋ္ဋန္တဿ (သီ. ဣ. က.), အနာဝဇ္ဇန္တဿ (သျာ. ကံ.)] ဥပ္ပဇ္ဇတိ ။ပေ.။ အပ္ပဏိဒဟန္တဿ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ နနု ကုသလံ အာဝဋ္ဋေန္တဿ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ပေ.။ ပဏိဒဟန္တဿ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ? အာမန္တာ။ ဟဉ္စိ ကုသလံ အာဝဋ္ဋေန္တဿ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ပေ.။ ပဏိဒဟန္တဿ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, နော စ ဝတ ရေ ဝတ္တဗ္ဗေ – ‘‘အကုသလမူလံ ပဋိသန္ဒဟတိ ကုသလမူလ’’န္တိ။
၆၈၇. အကုသလမူလံ ပဋိသန္ဒဟတိ ကုသလမူလန္တိ? အာမန္တာ။ အကုသလမူလံ အယောနိသော မနသိကရောတော ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ? အာမန္တာ။ ကုသလံ အယောနိသော မနသိကရောတော ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ နနု ကုသလံ ယောနိသော မနသိကရောတော ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ? အာမန္တာ။ ဟဉ္စိ ကုသလံ ယောနိသော မနသိကရောတော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, နော စ ဝတ ရေ ဝတ္တဗ္ဗေ – ‘‘အကုသလမူလံ ပဋိသန္ဒဟတိ ကုသလမူလ’’န္တိ။
အကုသလမူလံ ပဋိသန္ဒဟတိ ကုသလမူလန္တိ? အာမန္တာ။ ကာမသညာယ အနန္တရာ နေက္ခမ္မသညာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဗျာပါဒသညာယ အနန္တရာ အဗျာပါဒသညာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဝိဟိံသာသညာယ အနန္တရာ အဝိဟိံသာသညာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဗျာပါဒဿ အနန္တရာ မေတ္တာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဝိဟိံသာယ အနန္တရာ ကရုဏာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, အရတိယာ အနန္တရာ မုဒိတာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ပဋိဃဿ အနန္တရာ ဥပေက္ခာ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
၆၈၈. ကုသလမူလံ ပဋိသန္ဒဟတိ အကုသလမူလန္တိ? အာမန္တာ။ ယာ ကုသလဿ ဥပ္ပါဒါယ အာဝဋ္ဋနာ။ပေ.။ ပဏိဓိ, သာဝ အကုသလဿ ဥပ္ပါဒါယ အာဝဋ္ဋနာ။ပေ.။ ပဏိဓီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
ကုသလမူလံ ပဋိသန္ဒဟတိ အကုသလမူလံ, န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘ယာ ကုသလဿ ဥပ္ပါဒါယ အာဝဋ္ဋနာ။ပေ.။ ပဏိဓိ, သာဝ အကုသလဿ ဥပ္ပါဒါယ အာဝဋ္ဋနာ။ပေ.။ ပဏိဓီ’’တိ? အာမန္တာ။ အကုသလံ အနာဝဋ္ဋေန္တဿ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ပေ.။ အပ္ပဏိဒဟန္တဿ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ နနု အကုသလံ အာဝဋ္ဋေန္တဿ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ပေ.။ ပဏိဒဟန္တဿ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ? အာမန္တာ။ ဟဉ္စိ အကုသလံ အာဝဋ္ဋေန္တဿ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ပေ.။ ပဏိဒဟန္တဿ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, နော စ ဝတ ရေ ဝတ္တဗ္ဗေ – ‘‘ကုသလမူလံ ပဋိသန္ဒဟတိ အကုသလမူလ’’န္တိ။
၆၈၉. ကုသလမူလံ ပဋိသန္ဒဟတိ အကုသလမူလန္တိ? အာမန္တာ။ ကုသလံ ယောနိသော မနသိကရောတော ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ? အာမန္တာ။ အကုသလံ ယောနိသော မနသိကရောတော ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ နနု အကုသလံ အယောနိသော မနသိကရောတော ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ? အာမန္တာ။ ဟဉ္စိ အကုသလံ အယောနိသော မနသိကရောတော ဥပ္ပဇ္ဇတိ, နော စ ဝတ ရေ ဝတ္တဗ္ဗေ – ‘‘ကုသလမူလံ ပဋိသန္ဒဟတိ အကုသလမူလ’’န္တိ။
ကုသလမူလံ ပဋိသန္ဒဟတိ အကုသလမူလန္တိ? အာမန္တာ။ နေက္ခမ္မသညာယ အနန္တရာ ကာမသညာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, အဗျာပါဒသညာယ အနန္တရာ ဗျာပါဒသညာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, အဝိဟိံသာသညာယ အနန္တရာ ဝိဟိံသာသညာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, မေတ္တာယ အနန္တရာ ဗျာပါဒေါ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ကရုဏာယ အနန္တရာ ဝိဟိံသာ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, မုဒိတာယ အနန္တရာ အရတိ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဥပေက္ခာယ အနန္တရာ ပဋိဃံ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
၆၉၀. န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘အကုသလမူလံ ပဋိသန္ဒဟတိ ကုသလမူလံ, ကုသလမူလံ ပဋိသန္ဒဟတိ အကုသလမူလ’’န္တိ? အာမန္တာ။ နနု ယသ္မိံယေဝ ဝတ္ထုသ္မိံ ရဇ္ဇတိ တသ္မိညေဝ ဝတ္ထုသ္မိံ ဝိရဇ္ဇတိ, ယသ္မိံယေဝ ဝတ္ထုသ္မိံ ဝိရဇ္ဇတိ တသ္မိညေဝ ဝတ္ထုသ္မိံ ရဇ္ဇတီတိ? အာမန္တာ။ ဟဉ္စိ ယသ္မိညေဝ ဝတ္ထုသ္မိံ ရဇ္ဇတိ တသ္မိညေဝ ဝတ္ထုသ္မိံ ဝိရဇ္ဇတိ, ယသ္မိညေဝ ဝတ္ထုသ္မိံ ဝိရဇ္ဇတိ တသ္မိညေဝ ဝတ္ထုသ္မိံ ရဇ္ဇတိ, တေန ဝတ ရေ ဝတ္တဗ္ဗေ – ‘‘အကုသလမူလံ ပဋိသန္ဒဟတိ ကုသလမူလံ, ကုသလမူလံ ပဋိသန္ဒဟတိ အကုသလမူလ’’န္တိ။
ကုသလာကုသလပဋိသန္ဒဟနကထာ နိဋ္ဌိတာ။
၁၄. စုဒ္ဒသမဝဂ္ဂေါ
(၁၃၇) ၂. သဠာယတနုပ္ပတ္တိကထာ
၆၉၁. သဠာယတနံ အပုဗ္ဗံ အစရိမံ မာတုကုစ္ဆိသ္မိံ သဏ္ဌာတီတိ? အာမန္တာ။ သဗ္ဗင်္ဂပစ္စင္ဂီ အဟီနိန္ဒ္ရိယော မာတုကုစ္ဆိသ္မိံ ဩက္ကမတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
ဥပပတ္တေသိယေန စိတ္တေန စက္ခာယတနံ သဏ္ဌာတီတိ? အာမန္တာ။ ဥပပတ္တေသိယေန စိတ္တေန ဟတ္ထာ သဏ္ဌန္တိ, ပါဒါ သဏ္ဌန္တိ, သီသံ သဏ္ဌာတိ, ကဏ္ဏော သဏ္ဌာတိ, နာသိကာ သဏ္ဌာတိ, မုခံ သဏ္ဌာတိ, ဒန္တာ သဏ္ဌန္တီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
ဥပပတ္တေသိယေန စိတ္တေန သောတာယတနံ။ပေ.။ ဃာနာယတနံ။ပေ.။ ဇိဝှာယတနံ သဏ္ဌာတီတိ? အာမန္တာ။ ဥပပတ္တေသိယေန စိတ္တေန ဟတ္ထာ သဏ္ဌန္တိ, ပါဒါ သဏ္ဌန္တိ, သီသံ သဏ္ဌာတိ, ကဏ္ဏော သဏ္ဌာတိ, နာသိကာ သဏ္ဌာတိ, မုခံ သဏ္ဌာတိ, ဒန္တာ သဏ္ဌန္တီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
၆၉၂. မာတုကုစ္ဆိဂတဿ ပစ္ဆာ စက္ခာယတနံ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ? အာမန္တာ။ မာတုကုစ္ဆိသ္မိံ စက္ခုပဋိလာဘာယ ကမ္မံ ကရောတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ မာတုကုစ္ဆိဂတဿ ပစ္ဆာ သောတာယတနံ။ပေ.။ ဃာနာယတနံ။ပေ.။ ဇိဝှာယတနံ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ? အာမန္တာ။ မာတုကုစ္ဆိသ္မိံ ဇိဝှာပဋိလာဘာယ ကမ္မံ ကရောတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
မာတုကုစ္ဆိဂတဿ ပစ္ဆာ ကေသာ လောမာ နခါ ဒန္တာ အဋ္ဌီ ဥပ္ပဇ္ဇန္တီတိ? အာမန္တာ။ မာတုကုစ္ဆိသ္မိံ အဋ္ဌိပဋိလာဘာယ ကမ္မံ ကရောတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘မာတုကုစ္ဆိဂတဿ ပစ္ဆာ ကေသာ လောမာ နခါ ဒန္တာ အဋ္ဌီ ဥပ္ပဇ္ဇန္တီ’’တိ? အာမန္တာ။ နနု ဝုတ္တံ ဘဂဝတာ –
‘‘ပဌမံ ကလလံ ဟောတိ၊ ကလလာ ဟောတိ အဗ္ဗုဒံ။
အဗ္ဗုဒါ ဇာယတေ ပေသိ [ပေသီ (သျာ. ကံ. ဣ.)]၊ ပေသိ နိဗ္ဗတ္တတေ [နိဗ္ဗတ္တတီ (သီ. သျာ.၊ သံ. နိ. ၁.၂၃၅)၊ နိဗ္ဗတ္တတိ (ဣ. က.)] ဃနော။
ဃနာ ပသာခါ ဇာယန္တိ၊ ကေသာ လောမာ နခါပိ စ။
‘‘ယဉ္စဿ ဘုဉ္ဇတိ မာတာ၊ အန္နံ ပါနဉ္စ ဘောဇနံ။
တေန သော တတ္ထ ယာပေတိ၊ မာတုကုစ္ဆိဂတော နရော’’တိ [သံ. နိ. ၁.၂၃၅]။
အတ္ထေဝ သုတ္တန္တောတိ? အာမန္တာ။ တေန ဟိ မာတုကုစ္ဆိဂတဿ ပစ္ဆာ ကေသာ လောမာ နခါ ဒန္တာ အဋ္ဌီ ဥပ္ပဇ္ဇန္တီတိ။
သဠာယတနုပ္ပတ္တိကထာ နိဋ္ဌိတာ။
၁၄. စုဒ္ဒသမဝဂ္ဂေါ
(၁၃၈) ၃. အနန္တရပစ္စယကထာ
၆၉၃. စက္ခုဝိညာဏဿ အနန္တရာ သောတဝိညာဏံ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ? အာမန္တာ။ ယာ စက္ခုဝိညာဏဿ ဥပ္ပါဒါယ အာဝဋ္ဋနာ။ပေ.။ ပဏိဓိ, သာဝ သောတဝိညာဏဿ ဥပ္ပါဒါယ အာဝဋ္ဋနာ။ပေ.။ ပဏိဓီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
စက္ခုဝိညာဏဿ အနန္တရာ သောတဝိညာဏံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘ယာ စက္ခုဝိညာဏဿ ဥပ္ပါဒါယ အာဝဋ္ဋနာ။ပေ.။ ပဏိဓိ, သာဝ သောတဝိညာဏဿ ဥပ္ပါဒါယ အာဝဋ္ဋနာ။ပေ.။ ပဏိဓီတိ? အာမန္တာ။ သောတဝိညာဏံ အနာဝဋ္ဋေန္တဿ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ပေ.။ အပ္ပဏိဒဟန္တဿ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။ နနု သောတဝိညာဏံ အာဝဋ္ဋေန္တဿ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ပေ.။ ပဏိဒဟန္တဿ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ, အာမန္တာ။ ဟဉ္စိ သောတဝိညာဏံ အာဝဋ္ဋေန္တဿ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ပေ.။ ပဏိဒဟန္တဿ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, နော စ ဝတ ရေ ဝတ္တဗ္ဗေ – ‘‘စက္ခုဝိညာဏဿ အနန္တရာ သောတဝိညာဏံ ဥပ္ပဇ္ဇတီ’’တိ။
၆၉၄. စက္ခုဝိညာဏဿ အနန္တရာ သောတဝိညာဏံ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ? အာမန္တာ။ စက္ခုဝိညာဏံ ရူပနိမိတ္တံ မနသိကရောတော ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ ? အာမန္တာ။ သောတဝိညာဏံ ရူပနိမိတ္တံ မနသိကရောတော ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
စက္ခုဝိညာဏံ ရူပါရမ္မဏညေဝ န အညာရမ္မဏန္တိ? အာမန္တာ။ သောတဝိညာဏံ ရူပါရမ္မဏညေဝ န အညာရမ္မဏန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
စက္ခုဉ္စ ပဋိစ္စ ရူပေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စက္ခုဝိညာဏန္တိ? အာမန္တာ။ စက္ခုဉ္စ ပဋိစ္စ ရူပေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သောတဝိညာဏန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
စက္ခုဉ္စ ပဋိစ္စ ရူပေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သောတဝိညာဏန္တိ? အာမန္တာ။ ‘‘စက္ခုဉ္စ ပဋိစ္စ ရူပေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သောတဝိညာဏ’’န္တိ – အတ္ထေဝ သုတ္တန္တောတိ? နတ္ထိ။ ‘‘စက္ခုဉ္စ ပဋိစ္စ ရူပေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စက္ခုဝိညာဏ’’န္တိ – အတ္ထေဝ သုတ္တန္တောတိ? အာမန္တာ။ ဟဉ္စိ ‘‘စက္ခုဉ္စ ပဋိစ္စ ရူပေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စက္ခုဝိညာဏ’’န္တိ – အတ္ထေဝ သုတ္တန္တော, နော စ ဝတ ရေ ဝတ္တဗ္ဗေ – ‘‘စက္ခုဉ္စ ပဋိစ္စ ရူပေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သောတဝိညာဏ’’န္တိ။
စက္ခုဝိညာဏဿ အနန္တရာ သောတဝိညာဏံ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ? အာမန္တာ။ တညေဝ စက္ခုဝိညာဏံ တံ သောတဝိညာဏန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
၆၉၅. သောတဝိညာဏဿ အနန္တရာ ဃာနဝိညာဏံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ပေ.။ ဃာနဝိညာဏဿ အနန္တရာ ဇိဝှာဝိညာဏံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ပေ.။ ဇိဝှာဝိညာဏဿ အနန္တရာ ကာယဝိညာဏံ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ? အာမန္တာ။ ယာ ဇိဝှာဝိညာဏဿ ဥပ္ပါဒါယ အာဝဋ္ဋနာ။ပေ.။ ပဏိဓိ, သာဝ ကာယဝိညာဏဿ ဥပ္ပါဒါယ အာဝဋ္ဋနာ။ပေ.။ ပဏိဓီတိ ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ ဇိဝှာဝိညာဏဿ အနန္တရာ ကာယဝိညာဏံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘ယာ ဇိဝှာဝိညာဏဿ ဥပ္ပါဒါယ အာဝဋ္ဋနာ။ပေ.။ ပဏိဓိ, သာဝ ကာယဝိညာဏဿ ဥပ္ပါဒါယ အာဝဋ္ဋနာ။ပေ.။ ပဏိဓီ’’တိ? အာမန္တာ။ ကာယဝိညာဏံ အနာဝဋ္ဋေန္တဿ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ပေ.။ အပ္ပဏိဒဟန္တဿ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ နနု ကာယဝိညာဏံ အာဝဋ္ဋေန္တဿ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ပေ.။ ပဏိဒဟန္တဿ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ? အာမန္တာ။ ဟဉ္စိ ကာယဝိညာဏံ အာဝဋ္ဋေန္တဿ ဥပ္ပဇ္ဇတိ။ပေ.။ ပဏိဒဟန္တဿ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, နော စ ဝတ ရေ ဝတ္တဗ္ဗေ – ‘‘ဇိဝှာဝိညာဏဿ အနန္တရာ ကာယဝိညာဏံ ဥပ္ပဇ္ဇတီ’’တိ။
၆၉၆. ဇိဝှာဝိညာဏဿ အနန္တရာ ကာယဝိညာဏံ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ? အာမန္တာ။ ဇိဝှာဝိညာဏံ ရသနိမိတ္တံ မနသိကရောတော ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ? အာမန္တာ။ ကာယဝိညာဏံ ရသနိမိတ္တံ မနသိကရောတော ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
ဇိဝှာဝိညာဏံ ရသာရမ္မဏညေဝ န အညာရမ္မဏန္တိ? အာမန္တာ။ ကာယဝိညာဏံ ရသာရမ္မဏညေဝ န အညာရမ္မဏန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
ဇိဝ္ဟဉ္စ ပဋိစ္စ ရသေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဇိဝှာဝိညာဏန္တိ? အာမန္တာ။ ဇိဝ္ဟဉ္စ ပဋိစ္စ ရသေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကာယဝိညာဏန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
ဇိဝ္ဟဉ္စ ပဋိစ္စ ရသေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကာယဝိညာဏန္တိ? အာမန္တာ။ ‘‘ဇိဝ္ဟဉ္စ ပဋိစ္စ ရသေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကာယဝိညာဏ’’န္တိ – အတ္ထေဝ သုတ္တန္တောတိ? နတ္ထိ။ ‘‘ဇိဝ္ဟဉ္စ ပဋိစ္စ ရသေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဇိဝှာဝိညာဏ’’န္တိ – အတ္ထေဝ သုတ္တန္တောတိ? အာမန္တာ။ ဟဉ္စိ ‘‘ဇိဝ္ဟဉ္စ ပဋိစ္စ ရသေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဇိဝှာဝိညာဏ’’န္တိ – အတ္ထေဝ သုတ္တန္တောတိ, နော စ ဝတ ရေ ဝတ္တဗ္ဗေ – ‘‘ဇိဝ္ဟဉ္စ ပဋိစ္စ ရသေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ကာယဝိညာဏ’’န္တိ။
ဇိဝှာဝိညာဏဿ အနန္တရာ ကာယဝိညာဏံ ဥပ္ပဇ္ဇတီတိ? အာမန္တာ။ တညေဝ ဇိဝှာဝိညာဏံ တံ ကာယဝိညာဏန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
၆၉၇. န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘ပဉ္စဝိညာဏာ အညမညဿ သမနန္တရာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တီ’’တိ? အာမန္တာ။ နနု အတ္ထိ ကောစိ နစ္စတိ ဂါယတိ ဝါဒေတိ, ရူပဉ္စ ပဿတိ, သဒ္ဒဉ္စ သုဏာတိ, ဂန္ဓဉ္စ ဃာယတိ, ရသဉ္စ သာယတိ, ဖောဋ္ဌဗ္ဗဉ္စ ဖုသတီတိ? အာမန္တာ။ ဟဉ္စိ အတ္ထိ ကောစိ နစ္စတိ ဂါယတိ ဝါဒေတိ, ရူပဉ္စ ပဿတိ, သဒ္ဒဉ္စ သုဏာတိ, ဂန္ဓဉ္စ ဃာယတိ, ရသဉ္စ သာယတိ, ဖောဋ္ဌဗ္ဗဉ္စ ဖုသတိ, တေန ဝတ ရေ ဝတ္တဗ္ဗေ – ‘‘ပဉ္စဝိညာဏာ အညမညဿ သမနန္တရာ ဥပ္ပဇ္ဇန္တီ’’တိ။
အနန္တရပစ္စယကထာ နိဋ္ဌိတာ။
၁၄. စုဒ္ဒသမဝဂ္ဂေါ
(၁၃၉) ၄. အရိယရူပကထာ
၆၉၈. အရိယရူပံ မဟာဘူတာနံ ဥပါဒါယာတိ? အာမန္တာ။ အရိယရူပံ ကုသလန္တိ? အာမန္တာ။ မဟာဘူတာ ကုသလာတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ ။ပေ.။ မဟာဘူတာ အဗျာကတာတိ? အာမန္တာ။ အရိယရူပံ အဗျာကတန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ အရိယရူပံ မဟာဘူတာနံ ဥပါဒါယာတိ? အာမန္တာ။ အရိယရူပံ အနာသဝံ အသံယောဇနိယံ အဂန္ထနိယံ အနောဃနိယံ အယောဂနိယံ အနီဝရဏိယံ အပရာမဋ္ဌံ အနုပါဒါနိယံ အသံကိလေသိယန္တိ? အာမန္တာ။ မဟာဘူတာ အနာသဝါ။ပေ.။ အသံကိလေသိယာတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ မဟာဘူတာ သာသဝါ သံယောဇနိယာ။ပေ.။ သံကိလေသိယာတိ? အာမန္တာ။ အရိယရူပံ သာသဝံ သံယောဇနိယံ။ပေ.။ သံကိလေသိယန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
၆၉၉. န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘အရိယရူပံ မဟာဘူတာနံ ဥပါဒါယာ’’တိ? အာမန္တာ။ နနု ဝုတ္တံ ဘဂဝတာ – ‘‘ယံ ကိဉ္စိ, ဘိက္ခဝေ, ရူပံ စတ္တာရိ မဟာဘူတာနိ စတုန္နဉ္စ မဟာဘူတာနံ ဥပါဒါယရူပ’’န္တိ [မ. နိ. ၁.၃၄၇; အ. နိ. ၁၁.၁၅]! အတ္ထေဝ သုတ္တန္တောတိ? အာမန္တာ။ တေန ဟိ အရိယရူပံ မဟာဘူတာနံ ဥပါဒါယာတိ။
အရိယရူပကထာ နိဋ္ဌိတာ။
၁၄. စုဒ္ဒသမဝဂ္ဂေါ
(၁၄၀) ၅. အညော အနုသယောတိကထာ
၇၀၀. အညော ကာမရာဂါနုသယော အညံ ကာမရာဂပရိယုဋ္ဌာနန္တိ? အာမန္တာ။ အညော ကာမရာဂေါ အညံ ကာမရာဂပရိယုဋ္ဌာနန္တိ ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ သွေဝ ကာမရာဂေါ တံ ကာမရာဂပရိယုဋ္ဌာနန္တိ? အာမန္တာ။ သွေဝ ကာမရာဂါနုသယော တံ ကာမရာဂပရိယုဋ္ဌာနန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
အညော ပဋိဃာနုသယော အညံ ပဋိဃပရိယုဋ္ဌာနန္တိ? အာမန္တာ။ အညံ ပဋိဃံ အညံ ပဋိဃပရိယုဋ္ဌာနန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ တညေဝ ပဋိဃံ တံ ပဋိဃပရိယုဋ္ဌာနန္တိ? အာမန္တာ။ သွေဝ ပဋိဃာနုသယော တံ ပဋိဃပရိယုဋ္ဌာနန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
အညော မာနာနုသယော အညံ မာနပရိယုဋ္ဌာနန္တိ? အာမန္တာ။ အညော မာနော အညံ မာနပရိယုဋ္ဌာနန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ သွေဝ မာနော တံ မာနပရိယုဋ္ဌာနန္တိ? အာမန္တာ။ သွေဝ မာနာနုသယော တံ မာနပရိယုဋ္ဌာနန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
အညော ဒိဋ္ဌာနုသယော အညံ ဒိဋ္ဌိပရိယုဋ္ဌာနန္တိ? အာမန္တာ။ အညာ ဒိဋ္ဌိ အညံ ဒိဋ္ဌိပရိယုဋ္ဌာနန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ သာဝ ဒိဋ္ဌိ တံ ဒိဋ္ဌိပရိယုဋ္ဌာနန္တိ? အာမန္တာ။ သွေဝ ဒိဋ္ဌာနုသယော တံ ဒိဋ္ဌိပရိယုဋ္ဌာနန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
အညော ဝိစိကိစ္ဆာနုသယော အညံ ဝိစိကိစ္ဆာပရိယုဋ္ဌာနန္တိ? အာမန္တာ။ အညာ ဝိစိကိစ္ဆာ အညံ ဝိစိကိစ္ဆာပရိယုဋ္ဌာနန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ သာဝ ဝိစိကိစ္ဆာ တံ ဝိစိကိစ္ဆာပရိယုဋ္ဌာနန္တိ? အာမန္တာ။ သွေဝ ဝိစိကိစ္ဆာနုသယော တံ ဝိစိကိစ္ဆာပရိယုဋ္ဌာနန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
အညော ဘဝရာဂါနုသယော အညံ ဘဝရာဂပရိယုဋ္ဌာနန္တိ? အာမန္တာ။ အညော ဘဝရာဂေါ အညံ ဘဝရာဂပရိယုဋ္ဌာနန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ သွေဝ ဘဝရာဂေါ တံ ဘဝရာဂပရိယုဋ္ဌာနန္တိ? အာမန္တာ။ သွေဝ ဘဝရာဂါနုသယော တံ ဘဝရာဂပရိယုဋ္ဌာနန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
အညော အဝိဇ္ဇာနုသယော အညံ အဝိဇ္ဇာပရိယုဋ္ဌာနန္တိ? အာမန္တာ။ အညာ အဝိဇ္ဇာ အညံ အဝိဇ္ဇာပရိယုဋ္ဌာနန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ သာဝ အဝိဇ္ဇာ တံ အဝိဇ္ဇာပရိယုဋ္ဌာနန္တိ? အာမန္တာ။ သွေဝ အဝိဇ္ဇာနုသယော တံ အဝိဇ္ဇာပရိယုဋ္ဌာနန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
၇၀၁. န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘အညော အနုသယော အညံ ပရိယုဋ္ဌာန’’န္တိ? အာမန္တာ ။ ပုထုဇ္ဇနော ကုသလာဗျာကတေ စိတ္တေ ဝတ္တမာနေ ‘‘သာနုသယော’’တိ ဝတ္တဗ္ဗောတိ? အာမန္တာ။ ‘‘ပရိယုဋ္ဌိတော’’တိ ဝတ္တဗ္ဗောတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ တေန ဟိ အညော အနုသယော အညံ ပရိယုဋ္ဌာနန္တိ။ ပုထုဇ္ဇနော ကုသလာဗျာကတေ စိတ္တေ ဝတ္တမာနေ ‘‘သရာဂေါ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗောတိ? အာမန္တာ။ ‘‘ပရိယုဋ္ဌိတော’’တိ ဝတ္တဗ္ဗောတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ တေန ဟိ အညော ရာဂေါ အညံ ပရိယုဋ္ဌာနန္တိ။
အညော အနုသယောတိကထာ နိဋ္ဌိတာ။
၁၄. စုဒ္ဒသမဝဂ္ဂေါ
(၁၄၁) ၆. ပရိယုဋ္ဌာနံ စိတ္တဝိပ္ပယုတ္တန္တိကထာ
၇၀၂. ပရိယုဋ္ဌာနံ စိတ္တဝိပ္ပယုတ္တန္တိ? အာမန္တာ။ ရူပံ နိဗ္ဗာနံ စက္ခာယတနံ။ပေ.။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ ပရိယုဋ္ဌာနံ စိတ္တဝိပ္ပယုတ္တန္တိ? အာမန္တာ။ နတ္ထိ သရာဂံ စိတ္တံ သဒေါသံ စိတ္တံ သမောဟံ စိတ္တံ။ပေ.။ အကုသလံ စိတ္တံ သံကိလိဋ္ဌံ စိတ္တန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ နနု အတ္ထိ သရာဂံ စိတ္တံ သဒေါသံ စိတ္တံ သမောဟံ စိတ္တံ။ပေ.။ အကုသလံ စိတ္တံ သံကိလိဋ္ဌံ စိတ္တန္တိ? အာမန္တာ။ ဟဉ္စိ အတ္ထိ သရာဂံ စိတ္တံ သဒေါသံ စိတ္တံ သမောဟံ စိတ္တံ။ပေ.။ အကုသလံ စိတ္တံ သံကိလိဋ္ဌံ စိတ္တံ, နော စ ဝတ ရေ ဝတ္တဗ္ဗေ – ‘‘ပရိယုဋ္ဌာနံ စိတ္တဝိပ္ပယုတ္တ’’န္တိ။
ပရိယုဋ္ဌာနံ စိတ္တဝိပ္ပယုတ္တန္တိကထာ နိဋ္ဌိတာ။
၁၄. စုဒ္ဒသမဝဂ္ဂေါ
(၁၄၂) ၇. ပရိယာပန္နကထာ
၇၀၃. ရူပရာဂေါ ရူပဓါတုံ အနုသေတိ, ရူပဓါတုပရိယာပန္နောတိ? အာမန္တာ။ သမာပတ္တေသိယော ဥပပတ္တေသိယော ဒိဋ္ဌဓမ္မသုခဝိဟာရော, သမာပတ္တေသိယေန စိတ္တေန ဥပပတ္တေသိယေန စိတ္တေန ဒိဋ္ဌဓမ္မသုခဝိဟာရေန စိတ္တေန သဟဂတော သဟဇာတော သံသဋ္ဌော သမ္ပယုတ္တော ဧကုပ္ပါဒေါ ဧကနိရောဓေါ ဧကဝတ္ထုကော ဧကာရမ္မဏောတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ နနု န သမာပတ္တေသိယော န ဥပပတ္တေသိယော န ဒိဋ္ဌဓမ္မသုခဝိဟာရော, န သမာပတ္တေသိယေန စိတ္တေန န ဥပပတ္တေသိယေန စိတ္တေန န ဒိဋ္ဌဓမ္မသုခဝိဟာရေန စိတ္တေန သဟဂတော သဟဇာတော သံသဋ္ဌော သမ္ပယုတ္တော ဧကုပ္ပါဒေါ ဧကနိရောဓေါ ဧကဝတ္ထုကော ဧကာရမ္မဏောတိ? အာမန္တာ။ ဟဉ္စိ န သမာပတ္တေသိယော န ဥပပတ္တေသိယော န ဒိဋ္ဌဓမ္မသုခဝိဟာရော။ပေ.။ ဧကာရမ္မဏော, နော စ ဝတ ရေ ဝတ္တဗ္ဗေ – ‘‘ရူပရာဂေါ ရူပဓါတုံ အနုသေတိ, ရူပဓါတုပရိယာပန္နော’’တိ။ပေ.။။
ရူပရာဂေါ ရူပဓါတုံ အနုသေတိ, ရူပဓါတုပရိယာပန္နောတိ? အာမန္တာ။ သဒ္ဒရာဂေါ သဒ္ဒဓါတုံ အနုသေတိ, သဒ္ဒဓါတုပရိယာပန္နောတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ ရူပရာဂေါ ရူပဓါတုံ အနုသေတိ, ရူပဓါတုပရိယာပန္နောတိ? အာမန္တာ။ ဂန္ဓရာဂေါ။ပေ.။ ရသရာဂေါ။ပေ.။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗရာဂေါ ဖောဋ္ဌဗ္ဗဓါတုံ အနုသေတိ, ဖောဋ္ဌဗ္ဗဓါတုပရိယာပန္နောတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
သဒ္ဒရာဂေါ သဒ္ဒဓါတုံ အနုသေတိ, န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘သဒ္ဒဓါတုပရိယာပန္နော’’တိ? အာမန္တာ။ ရူပရာဂေါ ရူပဓါတုံ အနုသေတိ, န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘ရူပဓါတုပရိယာပန္နော’’တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ ဂန္ဓရာဂေါ။ပေ.။ ရသရာဂေါ။ပေ.။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗရာဂေါ ဖောဋ္ဌဗ္ဗဓါတုံ အနုသေတိ, န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘ဖောဋ္ဌဗ္ဗဓါတုပရိယာပန္နော’’တိ? အာမန္တာ။ ရူပရာဂေါ ရူပဓါတုံ အနုသေတိ, န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘ရူပဓါတုပရိယာပန္နော’’တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
၇၀၄. အရူပရာဂေါ အရူပဓါတုံ အနုသေတိ, အရူပဓါတုပရိယာပန္နောတိ? အာမန္တာ ။ သမာပတ္တေသိယော ဥပပတ္တေသိယော ဒိဋ္ဌဓမ္မသုခဝိဟာရော, သမာပတ္တေသိယေန စိတ္တေန ဥပပတ္တေသိယေန စိတ္တေန ဒိဋ္ဌဓမ္မသုခဝိဟာရေန စိတ္တေန သဟဂတော သဟဇာတော သံသဋ္ဌော သမ္ပယုတ္တော ဧကုပ္ပါဒေါ ဧကနိရောဓေါ ဧကဝတ္ထုကော ဧကာရမ္မဏောတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။ နနု န သမာပတ္တေသိယော န ဥပပတ္တေသိယော န ဒိဋ္ဌဓမ္မသုခဝိဟာရော, န သမာပတ္တေသိယေန စိတ္တေန။ပေ.။ ဧကာရမ္မဏောတိ? အာမန္တာ။ ဟဉ္စိ န သမာပတ္တေသိယော န ဥပပတ္တေသိယော။ပေ.။ ဧကာရမ္မဏော, နော စ ဝတ ရေ ဝတ္တဗ္ဗေ – ‘‘အရူပရာဂေါ အရူပဓါတုံ အနုသေတိ, အရူပဓါတုပရိယာပန္နော’’တိ။
အရူပရာဂေါ အရူပဓါတုံ အနုသေတိ, အရူပဓါတုပရိယာပန္နောတိ? အာမန္တာ။ သဒ္ဒရာဂေါ သဒ္ဒဓါတုံ အနုသေတိ, သဒ္ဒဓါတုပရိယာပန္နောတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ အရူပရာဂေါ အရူပဓါတုံ အနုသေတိ, အရူပဓါတုပရိယာပန္နောတိ? အာမန္တာ။ ဂန္ဓရာဂေါ။ပေ.။ ရသရာဂေါ။ပေ.။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗရာဂေါ ဖောဋ္ဌဗ္ဗဓါတုံ အနုသေတိ, ဖောဋ္ဌဗ္ဗဓါတုပရိယာပန္နောတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
သဒ္ဒရာဂေါ သဒ္ဒဓါတုံ အနုသေတိ, န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘သဒ္ဒဓါတုပရိယာပန္နော’’တိ? အာမန္တာ ။ အရူပရာဂေါ အရူပဓါတုံ အနုသေတိ, န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘အရူပဓါတုပရိယာပန္နော’’တိ, န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ ဂန္ဓရာဂေါ။ပေ.။ ရသရာဂေါ။ပေ.။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗရာဂေါ ဖောဋ္ဌဗ္ဗဓါတုံ အနုသေတိ, န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘ဖောဋ္ဌဗ္ဗဓါတုပရိယာပန္နော’’တိ? အာမန္တာ။ အရူပရာဂေါ အရူပဓါတုံ အနုသေတိ, န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘အရူပဓါတုပရိယာပန္နော’’တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
၇၀၅. န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘ရူပရာဂေါ ရူပဓါတုံ အနုသေတိ ရူပဓါတုပရိယာပန္နော, အရူပရာဂေါ အရူပဓါတုံ အနုသေတိ အရူပဓါတုပရိယာပန္နော’’တိ? အာမန္တာ။ နနု ကာမရာဂေါ ကာမဓါတုံ အနုသေတိ, ကာမဓါတုပရိယာပန္နောတိ? အာမန္တာ။ ဟဉ္စိ ကာမရာဂေါ ကာမဓါတုံ အနုသေတိ ကာမဓါတုပရိယာပန္နော , တေန ဝတ ရေ ဝတ္တဗ္ဗေ – ‘‘ရူပရာဂေါ ရူပဓါတုံ အနုသေတိ ရူပဓါတုပရိယာပန္နော, အရူပရာဂေါ အရူပဓါတုံ အနုသေတိ အရူပဓါတုပရိယာပန္နော’’တိ။
ပရိယာပန္နကထာ နိဋ္ဌိတာ။
၁၄. စုဒ္ဒသမဝဂ္ဂေါ
(၁၄၃) ၈. အဗျာကတကထာ
၇၀၆. ဒိဋ္ဌိဂတံ အဗျာကတန္တိ? အာမန္တာ။ ဝိပါကာဗျာကတံ ကိရိယာဗျာကတံ ရူပံ နိဗ္ဗာနံ စက္ခာယတနံ။ပေ.။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ ဒိဋ္ဌိဂတံ အဗျာကတန္တိ? အာမန္တာ။ ဒိဋ္ဌိဂတသမ္ပယုတ္တော ဖဿော အဗျာကတောတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ ဒိဋ္ဌိဂတံ အဗျာကတန္တိ? အာမန္တာ။ ဒိဋ္ဌိဂတသမ္ပယုတ္တာ ဝေဒနာ။ပေ.။ သညာ။ပေ.။ စေတနာ။ပေ.။ စိတ္တံ အဗျာကတန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
ဒိဋ္ဌိဂတသမ္ပယုတ္တော ဖဿော အကုသလောတိ? အာမန္တာ။ ဒိဋ္ဌိဂတံ အကုသလန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ ဒိဋ္ဌိဂတသမ္ပယုတ္တာ ဝေဒနာ သညာ စေတနာ စိတ္တံ အကုသလန္တိ? အာမန္တာ။ ဒိဋ္ဌိဂတံ အကုသလန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
၇၀၇. ဒိဋ္ဌိဂတံ အဗျာကတန္တိ? အာမန္တာ။ အဖလံ အဝိပါကန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ နနု သဖလံ သဝိပါကန္တိ? အာမန္တာ။ ဟဉ္စိ သဖလံ သဝိပါကံ, နော စ ဝတ ရေ ဝတ္တဗ္ဗေ – ‘‘ဒိဋ္ဌိဂတံ အဗျာကတ’’န္တိ။
ဒိဋ္ဌိဂတံ အဗျာကတန္တိ? အာမန္တာ။ နနု မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိပရမာနိ ဝဇ္ဇာနိ [အင်္ဂုတ္တရနိကာယေ] ဝုတ္တာနိ ဘဂဝတာတိ? အာမန္တာ။ ဟဉ္စိ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိပရမာနိ ဝဇ္ဇာနိ ဝုတ္တာနိ ဘဂဝတာ, နော စ ဝတ ရေ ဝတ္တဗ္ဗေ – ‘‘ဒိဋ္ဌိဂတံ အဗျာကတ’’န္တိ။
ဒိဋ္ဌိဂတံ အဗျာကတန္တိ? အာမန္တာ။ နနု ဝုတ္တံ ဘဂဝတာ – ‘‘မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ ခေါ, ဝစ္ဆ, အကုသလာ [အကုသလံ (မ. နိ. ၂.၁၉၄)], သမ္မာဒိဋ္ဌိ ကုသလာ’’ [ကုသလံ (မ. နိ. ၂.၁၀၄)] တိ [မ. နိ. ၂.၁၉၄]! အတ္ထေဝ သုတ္တန္တောတိ? အာမန္တာ။ တေန ဟိ န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘ဒိဋ္ဌိဂတံ အဗျာကတ’’န္တိ။
ဒိဋ္ဌိဂတံ အဗျာကတန္တိ? အာမန္တာ။ နနု ဝုတ္တံ ဘဂဝတာ – ‘‘မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိဿ ခေါ အဟံ, ပုဏ္ဏ, ဒွိန္နံ ဂတီနံ အညတရံ ဂတိံ ဝဒါမိ – နိရယံ ဝါ တိရစ္ဆာနယောနိံ ဝါ’’တိ [မ. နိ. ၂.၇၉]! အတ္ထေဝ သုတ္တန္တောတိ? အာမန္တာ။ တေန ဟိ န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘ဒိဋ္ဌိဂတံ အဗျာကတ’’န္တိ။
၇၀၈. န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘ဒိဋ္ဌိဂတံ အဗျာကတ’’န္တိ? အာမန္တာ။ နနု ဝုတ္တံ ဘဂဝတာ – ‘‘‘သဿတော လောကော’တိ ခေါ, ဝစ္ဆ, အဗျာကတမေတံ, ‘အသဿတော လောကော’တိ ခေါ, ဝစ္ဆ, အဗျာကတမေတံ, ‘အန္တဝါ လောကော’တိ ခေါ, ဝစ္ဆ, အဗျာကတမေတံ, ‘အနန္တဝါ လောကော’တိ ခေါ, ဝစ္ဆ။ပေ.။ ‘တံ ဇီဝံ တံ သရီရ’န္တိ ခေါ, ဝစ္ဆ။ပေ.။ ‘အညံ ဇီဝံ အညံ သရီရ’န္တိ ခေါ , ဝစ္ဆ။ပေ.။ ‘ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’တိ ခေါ, ဝစ္ဆ။ပေ.။ ‘န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’တိ ခေါ, ဝစ္ဆ။ပေ.။ ‘ဟောတိ စ န စ ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’တိ ခေါ, ဝစ္ဆ။ပေ.။ ‘နေဝ ဟောတိ န န ဟောတိ တထာဂတော ပရံ မရဏာ’တိ ခေါ, ဝစ္ဆ, အဗျာကတမေတ’’န္တိ [သံ. နိ. ၄.၄၁၆, ထောကံ ပန ဝိသဒိသံ]! အတ္ထေဝ သုတ္တန္တောတိ? အာမန္တာ။ တေန ဟိ ဒိဋ္ဌိဂတံ အဗျာကတန္တိ။
ဒိဋ္ဌိဂတံ အဗျာကတန္တိ? အာမန္တာ။ နနု ဝုတ္တံ ဘဂဝတာ – ‘‘မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကဿ, ဘိက္ခဝေ, ပုရိသပုဂ္ဂလဿ ယဉ္စေဝ ကာယကမ္မံ ယထာဒိဋ္ဌိသမတ္တံ သမာဒိန္နံ, ယဉ္စ ဝစီကမ္မံ။ပေ.။ ယဉ္စ မနောကမ္မံ, ယာ စ စေတနာ, ယာ စ ပတ္ထနာ, ယော စ ပဏိဓိ, ယေ စ သင်္ခါရာ, သဗ္ဗေ တေ ဓမ္မာ အနိဋ္ဌာယ အကန္တာယ အမနာပါယ အဟိတာယ ဒုက္ခာယ သံဝတ္တန္တီ’’တိ [အ. နိ. ၁.၃၀၆]! အတ္ထေဝ သုတ္တန္တောတိ? အာမန္တာ။ တေန ဟိ န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘ဒိဋ္ဌိဂတံ အဗျာကတ’’န္တိ။
အဗျာကတကထာ နိဋ္ဌိတာ။
၁၄. စုဒ္ဒသမဝဂ္ဂေါ
(၁၄၄) ၉. အပရိယာပန္နကထာ
၇၀၉. ဒိဋ္ဌိဂတံ အပရိယာပန္နန္တိ? အာမန္တာ။ မဂ္ဂေါ ဖလံ နိဗ္ဗာနံ, သောတာပတ္တိမဂ္ဂေါ သောတာပတ္တိဖလံ, သကဒါဂါမိမဂ္ဂေါ သကဒါဂါမိဖလံ, အနာဂါမိမဂ္ဂေါ အနာဂါမိဖလံ, အရဟတ္တမဂ္ဂေါ အရဟတ္တဖလံ, သတိပဋ္ဌာနံ သမ္မပ္ပဓါနံ ဣဒ္ဓိပါဒေါ ဣန္ဒ္ရိယံ ဗလံ ဗောဇ္ဈင်္ဂေါတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
၇၁၀. န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘ဒိဋ္ဌိဂတံ အပရိယာပန္န’’န္တိ? အာမန္တာ။ ပုထုဇ္ဇနော ‘‘ကာမေသု ဝီတရာဂေါ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗောတိ? အာမန္တာ။ ‘‘ဝိဂတဒိဋ္ဌိယော’’တိ ဝတ္တဗ္ဗောတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ တေန ဟိ ဒိဋ္ဌိဂတံ အပရိယာပန္နန္တိ။
အပရိယာပန္နကထာ နိဋ္ဌိတာ။
စုဒ္ဒသမဝဂ္ဂေါ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
အကုသလမူလံ ပဋိသန္ဒဟတိ ကုသလမူလံ, ကုသလမူလံ ပဋိသန္ဒဟတိ အကုသလမူလံ, သဠာယတနံ ဆဝိညာဏကာယာ, အရိယရူပံ မဟာဘူတာနံ ဥပါဒါယ, သွေဝ အနုသယော တံ ပရိယုဋ္ဌာနံ, ပရိယုဋ္ဌာနံ စိတ္တဝိပ္ပယုတ္တံ, ယထာဓါတု တညေဝ အနုသေတိ, ဒိဋ္ဌိဂတံ အဗျာကတံ, ဒိဋ္ဌိဂတံ အပရိယာပန္နန္တိ။