၈. သတိပဋ္ဌာနကထာ
၃၀၁. သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သတိပဋ္ဌာနာတိ? အာမန္တာ။ သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သတိ သတိန္ဒ္ရိယံ သတိဗလံ သမ္မာသတိ သတိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ ဧကာယနမဂ္ဂေါ ခယဂါမီ ဗောဓဂါမီ အပစယဂါမီ အနာသဝါ အသံယောဇနိယာ အဂန္ထနိယာ အနောဃနိယာ အယောဂနိယာ အနီဝရဏိယာ အပရာမဋ္ဌာ အနုပါဒါနိယာ အသံကိလေသိကာ, သဗ္ဗေ ဓမ္မာ ဗုဒ္ဓါနုဿတိ ဓမ္မာနုဿတိ သံဃာနုဿတိ သီလာနုဿတိ စာဂါနုဿတိ ဒေဝတာနုဿတိ အာနာပါနဿတိ မရဏာနုဿတိ ကာယဂတာသတိ ဥပသမာနုဿတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သတိပဋ္ဌာနာတိ? အာမန္တာ။ စက္ခာယတနံ သတိပဋ္ဌာနန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ စက္ခာယတနံ သတိပဋ္ဌာနန္တိ ? အာမန္တာ။ စက္ခာယတနံ သတိ သတိန္ဒ္ရိယံ သတိဗလံ သမ္မာသတိ သတိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ ဧကာယနမဂ္ဂေါ ခယဂါမီ ဗောဓဂါမီ အပစယဂါမီ အနာသဝံ အသံယောဇနိယံ။ပေ.။ အသံကိလေသိကံ, စက္ခာယတနံ ဗုဒ္ဓါနုဿတိ ဓမ္မာနုဿတိ သံဃာနုဿတိ သီလာနုဿတိ စာဂါနုဿတိ ဒေဝတာနုဿတိ အာနာပါနဿတိ မရဏာနုဿတိ ကာယဂတာသတိ ဥပသမာနုဿတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ သောတာယတနံ။ ဃာနာယတနံ။ ဇိဝှာယတနံ။ ကာယာယတနံ။ ရူပါယတနံ။ သဒ္ဒါယတနံ။ ဂန္ဓာယတနံ။ ရသာယတနံ။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ။ ရာဂေါ။ ဒေါသော။ မောဟော။ မာနော။ ဒိဋ္ဌိ။ ဝိစိကိစ္ဆာ။ ထိနံ။ ဥဒ္ဓစ္စံ။ အဟိရိကံ။ အနောတ္တပ္ပံ သတိပဋ္ဌာနန္တိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ အနောတ္တပ္ပံ သတိပဋ္ဌာနန္တိ? အာမန္တာ။ အနောတ္တပ္ပံ သတိ သတိန္ဒ္ရိယံ သတိဗလံ သမ္မာသတိ။ပေ.။ ကာယဂတာသတိ ဥပသမာနုဿတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
သတိ သတိပဋ္ဌာနာ, သာ စ သတီတိ? အာမန္တာ။ စက္ခာယတနံ သတိပဋ္ဌာနံ, တဉ္စ သတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ သတိ သတိပဋ္ဌာနာ, သာ စ သတီတိ? အာမန္တာ။ သောတာယတနံ။ပေ.။ ကာယာယတနံ။ ရူပါယတနံ။ပေ.။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ။ ရာဂေါ။ ဒေါသော။ မောဟော။ပေ.။ အနောတ္တပ္ပံ သတိပဋ္ဌာနံ, တဉ္စ သတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
စက္ခာယတနံ သတိပဋ္ဌာနံ, တဉ္စ န သတီတိ? အာမန္တာ။ သတိ သတိပဋ္ဌာနာ, သာ စ န သတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ သောတာယတနံ။ပေ.။ ကာယာယတနံ။ ရူပါယတနံ။ပေ.။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ။ ရာဂေါ ။ ဒေါသော။ မောဟော။ပေ.။ အနောတ္တပ္ပံ သတိပဋ္ဌာနံ, တဉ္စ န သတီတိ? အာမန္တာ ။ သတိ သတိပဋ္ဌာနာ, သာ စ န သတီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
၃၀၂. န ဝတ္တဗ္ဗံ – ‘‘သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သတိပဋ္ဌာနာ’’တိ? အာမန္တာ။ နနု သဗ္ဗေ ဓမ္မေ အာရဗ္ဘ သတိ သန္တိဋ္ဌတီတိ? အာမန္တာ။ ဟဉ္စိ သဗ္ဗေ ဓမ္မေ အာရဗ္ဘ သတိ သန္တိဋ္ဌတီတိ, တေန ဝတ ရေ ဝတ္တဗ္ဗေ – ‘‘သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သတိပဋ္ဌာနာ’’တိ။
သဗ္ဗံ ဓမ္မံ အာရဗ္ဘ သတိ သန္တိဋ္ဌတီတိ သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သတိပဋ္ဌာနာတိ? အာမန္တာ။ သဗ္ဗံ ဓမ္မံ အာရဗ္ဘ ဖဿော သန္တိဋ္ဌတီတိ သဗ္ဗေ ဓမ္မာ ဖဿပဋ္ဌာနာတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
သဗ္ဗံ ဓမ္မံ အာရဗ္ဘ သတိ သန္တိဋ္ဌတီတိ သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သတိပဋ္ဌာနာတိ? အာမန္တာ။ သဗ္ဗံ ဓမ္မံ အာရဗ္ဘ ဝေဒနာ သန္တိဋ္ဌတိ။ သညာ သန္တိဋ္ဌတိ။ စေတနာ သန္တိဋ္ဌတိ။ စိတ္တံ သန္တိဋ္ဌတီတိ သဗ္ဗေ ဓမ္မာ စိတ္တပဋ္ဌာနာတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သတိပဋ္ဌာနာတိ? အာမန္တာ။ သဗ္ဗေ သတ္တာ ဥပဋ္ဌိတသတိနော သတိယာ သမန္နာဂတာ သတိယာ သမောဟိတာ; သဗ္ဗေသံ သတ္တာနံ သတိ ပစ္စုပဋ္ဌိတာတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
၃၀၃. သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သတိပဋ္ဌာနာတိ? အာမန္တာ။ နနု ဝုတ္တံ ဘဂဝတာ – ‘‘အမတံ တေ, ဘိက္ခဝေ, န ပရိဘုဉ္ဇန္တိ ယေ ကာယဂတာသတိံ န ပရိဘုဉ္ဇန္တိ။ အမတံ တေ, ဘိက္ခဝေ, ပရိဘုဉ္ဇန္တိ ယေ ကာယဂတာသတိံ ပရိဘုဉ္ဇန္တီ’’တိ [အ. နိ. ၁.၆၀၀]။ အတ္ထေဝ သုတ္တန္တောတိ? အာမန္တာ။ သဗ္ဗေ သတ္တာ ကာယဂတာသတိံ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ ပဋိလဘန္တိ အာသေဝန္တိ ဘာဝေန္တိ ဗဟုလီကရောန္တီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သတိပဋ္ဌာနာတိ? အာမန္တာ။ နနု ဝုတ္တံ ဘဂဝတာ – ‘‘ဧကာယနော အယံ, ဘိက္ခဝေ, မဂ္ဂေါ သတ္တာနံ ဝိသုဒ္ဓိယာ သောကပရိဒေဝါနံ သမတိက္ကမာယ ဒုက္ခဒေါမနဿာနံ အတ္ထင်္ဂမာယ ဉာယဿ အဓိဂမာယ နိဗ္ဗာနဿ သစ္ဆိကိရိယာယ ယဒိဒံ စတ္တာရော သတိပဋ္ဌာနာ’’တိ [ဒီ. နိ. ၂.၃၇၃; မ. နိ. ၁.၁၀၆; သံ. နိ. ၅.၃၆၇]! အတ္ထေဝ သုတ္တန္တောတိ? အာမန္တာ? သဗ္ဗေ ဓမ္မာ ဧကာယနမဂ္ဂေါတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သတိပဋ္ဌာနာတိ? အာမန္တာ။ နနု ဝုတ္တံ ဘဂဝတာ – ‘‘ရညော, ဘိက္ခဝေ, စက္ကဝတ္တိဿ ပါတုဘာဝါ သတ္တန္နံ ရတနာနံ ပါတုဘာဝေါ ဟောတိ။ ကတမေသံ သတ္တန္နံ? စက္ကရတနဿ ပါတုဘာဝေါ ဟောတိ, ဟတ္ထိရတနဿ ပါတုဘာဝေါ ဟောတိ, အဿရတနဿ။ မဏိရတနဿ။ ဣတ္ထိရတနဿ ။ ဂဟပတိရတနဿ။ ပရိဏာယကရတနဿ ပါတုဘာဝေါ ဟောတိ ။ ရညော, ဘိက္ခဝေ, စက္ကဝတ္တိဿ ပါတုဘာဝါ ဣမေသံ သတ္တန္နံ ရတနာနံ ပါတုဘာဝေါ ဟောတိ။
‘‘တထာဂတဿ, ဘိက္ခဝေ, ပါတုဘာဝါ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ သတ္တန္နံ ဗောဇ္ဈင်္ဂရတနာနံ ပါတုဘာဝေါ ဟောတိ။ ကတမေသံ သတ္တန္နံ? သတိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂရတနဿ ပါတုဘာဝေါ ဟောတိ, ဓမ္မဝိစယသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂရတနဿ ပါတုဘာဝေါ ဟောတိ, ဝီရိယသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂရတနဿ ပါတုဘာဝေါ ဟောတိ, ဣတိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂရတနဿ ပါတုဘာဝေါ ဟောတိ, ပဿဒ္ဓိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂရတနဿ ပါတုဘာဝေါ ဟောတိ, သမာဓိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂရတနဿ ပါတုဘာဝေါ ဟောတိ, ဥပေက္ခာသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂရတနဿ ပါတုဘာဝေါ ဟောတိ။ တထာဂတဿ, ဘိက္ခဝေ, ပါတုဘာဝါ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ ဣမေသံ သတ္တန္နံ ဗောဇ္ဈင်္ဂရတနာနံ ပါတုဘာဝေါ ဟောတီ’’တိ [သံ. နိ. ၅.၂၂၃]။ အတ္ထေဝ သုတ္တန္တောတိ? အာမန္တာ။ တထာဂတဿ ပါတုဘာဝါ အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓဿ သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သတိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂရတနာဝ ဟောန္တီတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။ သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သတိပဋ္ဌာနာတိ? အာမန္တာ။ သဗ္ဗေ ဓမ္မာ သမ္မပ္ပဓါနာ။ ဣဒ္ဓိပါဒါ။ ဣန္ဒ္ရိယာ။ ဗလာ။ ဗောဇ္ဈင်္ဂါတိ? န ဟေဝံ ဝတ္တဗ္ဗေ။ပေ.။။
သတိပဋ္ဌာနကထာ နိဋ္ဌိတာ။