ဣဒ္ဓိပါဒဝိဘင်္ဂ‌

၉. ဣဒ္ဓိပါဒဝိဘင်္ဂ‌

၁. သုတ္တန္တဘာဇနီယ

၄၃၁. စတ္တာရော ဣဒ္ဓိပါဒါ – ဣဓ ဘိက္ခု ဆန္ဒသမာဓိပဓါနသခႅါရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတိ, ဝီရိယသမာဓိပဓါနသခႅါရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတိ, စိတ္တသမာဓိပဓါနသ

ခႅါရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတိ, ဝီမံသာသမာဓိပဓါနသခႅါရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတိ။

၁. ဆန္ဒိဒ္ဓိပါဒေါ

၄၃၂. ကထဉ္စ ဘိက္ခု ဆန္ဒသမာဓိပဓါနသင်္ခါရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတိ? ဆန္ဒံ စေ ဘိက္ခု အဓိပတိံ ကရိတွာ လဘတိ သမာဓိံ, လဘတိ စိတ္တဿေကဂ္ဂတံ [စိတ္တဿ ဧကဂ္ဂတံ (သီ. သျာ.)] – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘ဆန္ဒသမာဓိ’’။ သော အနုပ္ပန္နာနံ ပါပကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ အနုပ္ပါဒါယ ဆန္ဒံ ဇနေတိ ဝါယမတိ ဝီရိယံ အာရဘတိ စိတ္တံ ပဂ္ဂဏှာတိ ပဒဟတိ, ဥပ္ပန္နာနံ ပါပကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ပဟာနာယ ဆန္ဒံ ဇနေတိ ဝါယမတိ ဝီရိယံ အာရဘတိ စိတ္တံ ပဂ္ဂဏှာတိ ပဒဟတိ, အနုပ္ပန္နာနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဥပ္ပါဒါယ ဆန္ဒံ ဇနေတိ ဝါယမတိ ဝီရိယံ အာရဘတိ စိတ္တံ ပဂ္ဂဏှာတိ ပဒဟတိ, ဥပ္ပန္နာနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဌိတိယာ အသမ္မောသာယ ဘိယျောဘာဝါယ ဝေပုလ္လာယ ဘာဝနာယ ပါရိပူရိယာ ဆန္ဒံ ဇနေတိ ဝါယမတိ ဝီရိယံ အာရဘတိ စိတ္တံ ပဂ္ဂဏှာတိ ပဒဟတိ။ ဣမေ ဝုစ္စန္တိ ‘‘ပဓါနသင်္ခါရာ’’။ ဣတိ အယဉ္စ ဆန္ဒသမာဓိ, ဣမေ စ ပဓါနသင်္ခါရာ။ တဒေကဇ္ဈံ အဘိသညဟိတွာ အဘိသင္ခိပိတွာ ဆန္ဒသမာဓိပဓါနသင်္ခါရောတွေဝ သင္ခ္ယံ [သင်္ခံ (သီ.)] ဂစ္ဆတိ။

၄၃၃. တတ္ထ ကတမော ဆန္ဒော? ယော ဆန္ဒော ဆန္ဒိကတာ ကတ္တုကမ္ယတာ ကုသလော ဓမ္မစ္ဆန္ဒော – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘ဆန္ဒော’’။

တတ္ထ ကတမော သမာဓိ? ယာ စိတ္တဿ ဌိတိ သဏ္ဌိတိ အဝဋ္ဌိတိ အဝိသာဟာရော အဝိက္ခေပေါ အဝိသာဟဋမာနသတာ သမထော သမာဓိန္ဒ္ရိယံ သမာဓိဗလံ သမ္မာသမာဓိ – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘သမာဓိ’’။

တတ္ထ ကတမော ပဓါနသင်္ခါရော? ယော စေတသိကော ဝီရိယာရမ္ဘော နိက္ကမော ပရက္ကမော ဥယျာမော ဝါယာမော ဥဿာဟော ဥဿောဠှီ ထာမော ဌိတိ အသိထိလပရက္ကမတာ အနိက္ခိတ္တဆန္ဒတာ အနိက္ခိတ္တဓုရတာ ဓုရသမ္ပဂ္ဂါဟော ဝီရိယံ ဝီရိယိန္ဒ္ရိယံ ဝီရိယဗလံ သမ္မာဝါယာမော – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘ပဓါနသင်္ခါရော’’။ ဣတိ ဣမိနာ စ ဆန္ဒေန, ဣမိနာ စ သမာဓိနာ, ဣမိနာ စ ပဓါနသင်္ခါရေန ဥပေတော ဟောတိ သမုပေတော ဥပါဂတော သမုပါဂတော ဥပပန္နော သမ္ပန္နော သမန္နာဂတော။ တေန ဝုစ္စတိ ‘‘ဆန္ဒသမာဓိပဓါနသင်္ခါရသမန္နာဂတော’’တိ။

၄၃၄. ဣဒ္ဓီတိ။ ယာ တေသံ ဓမ္မာနံ ဣဒ္ဓိ သမိဒ္ဓိ ဣဇ္ဈနာ သမိဇ္ဈနာ လာဘော ပဋိလာဘော ပတ္တိ သမ္ပတ္တိ ဖုသနာ သစ္ဆိကိရိယာ ဥပသမ္ပဒါ။

‘‘ဣဒ္ဓိပါဒေါ’’တိ။ တထာဘူတဿ ဝေဒနာက္ခန္ဓော, သညာက္ခန္ဓော, သင်္ခါရက္ခန္ဓော, ဝိညာဏက္ခန္ဓော။

‘‘ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတီ’’တိ။ တေ ဓမ္မေ အာသေဝတိ ဘာဝေတိ ဗဟုလီကရောတိ။ တေန ဝုစ္စတိ ‘‘ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတီ’’တိ။

၂. ဝီရိယိဒ္ဓိပါဒေါ

၄၃၅. ကထဉ္စ ဘိက္ခု ဝီရိယသမာဓိပဓါနသင်္ခါရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတိ? ဝီရိယံ စေ ဘိက္ခု အဓိပတိံ ကရိတွာ လဘတိ သမာဓိံ လဘတိ စိတ္တဿေကဂ္ဂတံ – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘ဝီရိယသမာဓိ’’။ သော အနုပ္ပန္နာနံ ပါပကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ အနုပ္ပါဒါယ ဆန္ဒံ ဇနေတိ ဝါယမတိ ဝီရိယံ အာရဘတိ စိတ္တံ ပဂ္ဂဏှာတိ ပဒဟတိ, ဥပ္ပန္နာနံ ပါပကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ပဟာနာယ။ပေ.။ အနုပ္ပန္နာနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဥပ္ပါဒါယ။ပေ.။ ဥပ္ပန္နာနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဌိတိယာ အသမ္မောသာယ ဘိယျောဘာဝါယ ဝေပုလ္လာယ ဘာဝနာယ ပါရိပူရိယာ ဆန္ဒံ ဇနေတိ ဝါယမတိ ဝီရိယံ အာရဘတိ စိတ္တံ ပဂ္ဂဏှာတိ ပဒဟတိ။ ဣမေ ဝုစ္စန္တိ ‘‘ပဓါနသင်္ခါရာ’’။ ဣတိ အယဉ္စ ဝီရိယသမာဓိ, ဣမေ စ ပဓါနသင်္ခါရာ; တဒေကဇ္ဈံ အဘိသညူဟိတွာ အဘိသင္ခိပိတွာ ဝီရိယသမာဓိပဓါနသင်္ခါရောတွေဝ သင္ခ္ယံ ဂစ္ဆတိ။

၄၃၆. တတ္ထ ကတမံ ဝီရိယံ? ယော စေတသိကော ဝီရိယာရမ္ဘော။ပေ.။ သမ္မာဝါယာမော – ဣဒံ ဝုစ္စတိ ‘‘ဝီရိယံ’’။

တတ္ထ ကတမော သမာဓိ? ယာ စိတ္တဿ ဌိတိ သဏ္ဌိတိ အဝဋ္ဌိတိ အဝိသာဟာရော အဝိက္ခေပေါ အဝိသာဟဋမာနသတာ သမထော သမာဓိန္ဒ္ရိယံ သမာဓိဗလံ သမ္မာသမာဓိ – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘သမာဓိ’’။

တတ္ထ ကတမော ပဓါနသင်္ခါရော? ယော စေတသိကော ဝီရိယာရမ္ဘော။ပေ.။ သမ္မာဝါယာမော – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘ပဓါနသင်္ခါရော’’။ ဣတိ ဣမိနာ စ ဝီရိယေန, ဣမိနာ စ သမာဓိနာ, ဣမိနာ စ ပဓါနသင်္ခါရေန ဥပေတော ဟောတိ။ပေ.။ သမန္နာဂတော။ တေန ဝုစ္စတိ ‘‘ဝီရိယသမာဓိပဓါနသင်္ခါရသမန္နာဂတော’’တိ။

၄၃၇. ဣဒ္ဓီတိ။ ယာ တေသံ ဓမ္မာနံ ဣဒ္ဓိ သမိဒ္ဓိ ဣဇ္ဈနာ သမိဇ္ဈနာ လာဘော ပဋိလာဘော ပတ္တိ သမ္ပတ္တိ ဖုသနာ သစ္ဆိကိရိယာ ဥပသမ္ပဒါ။

ဣဒ္ဓိပါဒေါတိ။ တထာဘူတဿ ဝေဒနာက္ခန္ဓော။ပေ.။ ဝိညာဏက္ခန္ဓော။

ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတီတိ။ တေ ဓမ္မေ အာသေဝတိ ဘာဝေတိ ဗဟုလီကရောတိ။ တေန ဝုစ္စတိ ‘‘ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတီ’’တိ။

၃. စိတ္တိဒ္ဓိပါဒေါ

၄၃၈. ကထဉ္စ ဘိက္ခု စိတ္တသမာဓိပဓါနသင်္ခါရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတိ? စိတ္တံ စေ ဘိက္ခု အဓိပတိံ ကရိတွာ လဘတိ သမာဓိံ လဘတိ စိတ္တဿေကဂ္ဂတံ – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘စိတ္တသမာဓိ’’။ သော အနုပ္ပန္နာနံ ပါပကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ အနုပ္ပါဒါယ ဆန္ဒံ ဇနေတိ ဝါယမတိ ဝီရိယံ အာရဘတိ စိတ္တံ ပဂ္ဂဏှာတိ ပဒဟတိ, ဥပ္ပန္နာနံ ပါပကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ပဟာနာယ။ပေ.။ အနုပ္ပန္နာနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဥပ္ပါဒါယ။ပေ.။ ဥပ္ပန္နာနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဌိတိယာ အသမ္မောသာယ ဘိယျောဘာဝါယ ဝေပုလ္လာယ ဘာဝနာယ ပါရိပူရိယာ ဆန္ဒံ ဇနေတိ ဝါယမတိ ဝီရိယံ အာရဘတိ စိတ္တံ ပဂ္ဂဏှာတိ ပဒဟတိ။ ဣမေ ဝုစ္စန္တိ ‘‘ပဓါနသင်္ခါရာ’’။ ဣတိ အယဉ္စ စိတ္တသမာဓိ, ဣမေ စ ပဓါနသင်္ခါရာ; တဒေကဇ္ဈံ အဘိသညူဟိတွာ အဘိသင္ခိပိတွာ စိတ္တသမာဓိပဓါနသင်္ခါရောတွေဝ သင္ခ္ယံ ဂစ္ဆတိ။

၄၃၉. တတ္ထ ကတမံ စိတ္တံ? ယံ စိတ္တံ မနော မာနသံ။ပေ.။ တဇ္ဇာမနောဝိညာဏဓါတု – ဣဒံ ဝုစ္စတိ ‘‘စိတ္တံ’’။

တတ္ထ ကတမော သမာဓိ? ယာ စိတ္တဿ ဌိတိ သဏ္ဌိတိ။ပေ.။ သမ္မာသမာဓိ – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘သမာဓိ’’။

တတ္ထ ကတမော ပဓါနသင်္ခါရော? ယော စေတသိကော ဝီရိယာရမ္ဘော။ပေ.။ သမ္မာဝါယာမော – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘ပဓါနသင်္ခါရော’’။ ဣတိ ဣမိနာ စ စိတ္တေန, ဣမိနာ စ သမာဓိနာ, ဣမိနာ စ ပဓါနသင်္ခါရေန ဥပေတော ဟောတိ။ပေ.။ သမန္နာဂတော။ တေန ဝုစ္စတိ ‘‘စိတ္တသမာဓိပဓါနသင်္ခါရသမန္နာဂတော’’တိ။

၄၄၀. ဣဒ္ဓီတိ ။ ယာ တေသံ ဓမ္မာနံ ဣဒ္ဓိ သမိဒ္ဓိ ဣဇ္ဈနာ သမိဇ္ဈနာ လာဘော ပဋိလာဘော ပတ္တိ သမ္ပတ္တိ ဖုသနာ သစ္ဆိကိရိယာ ဥပသမ္ပဒါ။

ဣဒ္ဓိပါဒေါတိ။ တထာဘူတဿ ဝေဒနာက္ခန္ဓော။ပေ.။ ဝိညာဏက္ခန္ဓော။

ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတီတိ။ တေ ဓမ္မေ အာသေဝတိ ဘာဝေတိ ဗဟုလီကရောတိ။ တေန ဝုစ္စတိ ‘‘ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတီ’’တိ။

၄. ဝီမံသိဒ္ဓိပါဒေါ

၄၄၁. ကထဉ္စ ဘိက္ခု ဝီမံသာသမာဓိပဓါနသင်္ခါရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတိ? ဝီမံသံ စေ ဘိက္ခု အဓိပတိံ ကရိတွာ လဘတိ သမာဓိံ လဘတိ စိတ္တဿေကဂ္ဂတံ – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘ဝီမံသာသမာဓိ’’။ သော အနုပ္ပန္နာနံ ပါပကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ အနုပ္ပါဒါယ ဆန္ဒံ ဇနေတိ ဝါယမတိ ဝီရိယံ အာရဘတိ စိတ္တံ ပဂ္ဂဏှာတိ ပဒဟတိ, ဥပ္ပန္နာနံ ပါပကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ပဟာနာယ။ပေ.။ အနုပ္ပန္နာနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဥပ္ပါဒါယ။ပေ.။ ဥပ္ပန္နာနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဌိတိယာ အသမ္မောသာယ ဘိယျောဘာဝါယ ဝေပုလ္လာယ ဘာဝနာယ ပါရိပူရိယာ ဆန္ဒံ ဇနေတိ ဝါယမတိ ဝီရိယံ အာရဘတိ စိတ္တံ ပဂ္ဂဏှာတိ ပဒဟတိ။ ဣမေ ဝုစ္စန္တိ ‘‘ပဓါနသင်္ခါရာ’’။ ဣတိ အယဉ္စ ဝီမံသာသမာဓိ, ဣမေ စ ပဓါနသင်္ခါရာ; တဒေကဇ္ဈံ အဘိသညူဟိတွာ အဘိသင္ခိပိတွာ ဝီမံသာသမာဓိပဓါနသင်္ခါရောတွေဝ သင္ခ္ယံ ဂစ္ဆတိ။

၄၄၂. တတ္ထ ကတမာ ဝီမံသာ? ယာ ပညာ ပဇာနနာ။ပေ.။ အမောဟော ဓမ္မဝိစယော သမ္မာဒိဋ္ဌိ – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘ဝီမံသာ’’။

တတ္ထ ကတမော သမာဓိ? ယာ စိတ္တဿ ဌိတိ သဏ္ဌိတိ။ပေ.။ သမ္မာသမာဓိ – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘သမာဓိ’’။

တတ္ထ ကတမော ပဓါနသင်္ခါရော? ယော စေတသိကော ဝီရိယာရမ္ဘော ။ပေ.။ သမ္မာဝါယာမော – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘ပဓါနသင်္ခါရော’’။ ဣတိ ဣမာယ စ ဝီမံသာယ, ဣမိနာ စ သမာဓိနာ, ဣမိနာ စ ပဓါနသင်္ခါရေန ဥပေတော ဟောတိ။ပေ.။ သမန္နာဂတော။ တေန ဝုစ္စတိ ‘‘ဝီမံသာသမာဓိပဓါနသင်္ခါရသမန္နာဂတော’’တိ။

၄၄၃. ဣဒ္ဓီတိ။ ယာ တေသံ ဓမ္မာနံ ဣဒ္ဓိ သမိဒ္ဓိ ဣဇ္ဈနာ သမိဇ္ဈနာ လာဘော ပဋိလာဘော ပတ္တိ သမ္ပတ္တိ ဖုသနာ သစ္ဆိကိရိယာ ဥပသမ္ပဒါ။

ဣဒ္ဓိပါဒေါတိ ။ တထာဘူတဿ ဝေဒနာက္ခန္ဓော, သညာက္ခန္ဓော, သင်္ခါရက္ခန္ဓော, ဝိညာဏခန္ဓော။

ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတီတိ။ တေ ဓမ္မေ အာသေဝတိ ဘာဝေတိ ဗဟုလီကရောတိ။ တေန ဝုစ္စတိ ‘‘ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတီ’’တိ။

သုတ္တန္တဘာဇနီယံ။

၂. အဘိဓမ္မဘာဇနီယံ

၄၄၄. စတ္တာရော ဣဒ္ဓိပါဒါ – ဣဓ ဘိက္ခု ဆန္ဒသမာဓိပဓါနသင်္ခါရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတိ, ဝီရိယသမာဓိပဓါနသင်္ခါရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတိ, စိတ္တသမာဓိပဓါနသင်္ခါရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတိ, ဝီမံသာသမာဓိပဓါနသင်္ခါရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတိ။

၁. ဆန္ဒိဒ္ဓိပါဒေါ

၄၄၅. ကထဉ္စ ဘိက္ခု ဆန္ဒသမာဓိပဓါနသင်္ခါရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတိ? ဣဓ ဘိက္ခု ယသ္မိံ သမယေ လောကုတ္တရံ ဈာနံ ဘာဝေတိ နိယျာနိကံ အပစယဂါမိံ ဒိဋ္ဌိဂတာနံ ပဟာနာယ ပဌမာယ ဘူမိယာ ပတ္တိယာ ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ။ပေ.။ ပဌမံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ ဒုက္ခပဋိပဒံ ဒန္ဓာဘိညံ, တသ္မိံ သမယေ ဆန္ဒသမာဓိပဓါနသင်္ခါရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတိ။

၄၄၆. တတ္ထ ကတမော ဆန္ဒော? ယော ဆန္ဒော ဆန္ဒိကတာ ကတ္တုကမ္ယတာ ကုသလော ဓမ္မစ္ဆန္ဒော – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘ဆန္ဒော’’။

တတ္ထ ကတမော သမာဓိ? ယာ စိတ္တဿ ဌိတိ သဏ္ဌိတိ။ပေ.။ သမ္မာသမာဓိ သမာဓိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ မဂ္ဂင်္ဂံ မဂ္ဂပရိယာပန္နံ – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘သမာဓိ’’။

တတ္ထ ကတမော ပဓါနသင်္ခါရော? ယော စေတသိကော ဝီရိယာရမ္ဘော။ပေ.။ သမ္မာဝါယာမော ဝီရိယသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ မဂ္ဂင်္ဂံ မဂ္ဂပရိယာပန္နံ – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘ပဓါနသင်္ခါရော’’။ ဣတိ ဣမိနာ စ ဆန္ဒေန, ဣမိနာ စ သမာဓိနာ, ဣမိနာ စ ပဓါနသင်္ခါရေန ဥပေတော ဟောတိ။ပေ.။ သမန္နာဂတော။ တေန ဝုစ္စတိ ‘‘ဆန္ဒသမာဓိပဓါနသင်္ခါရသမန္နာဂတော’’တိ။

၄၄၇. ဣဒ္ဓီတိ ။ ယာ တေသံ ဓမ္မာနံ ဣဒ္ဓိ သမိဒ္ဓိ ဣဇ္ဈနာ သမိဇ္ဈနာ လာဘော ပဋိလာဘော ပတ္တိ သမ္ပတ္တိ ဖုသနာ သစ္ဆိကိရိယာ ဥပသမ္ပဒါ။

ဣဒ္ဓိပါဒေါတိ ။ တထာဘူတဿ ဖဿော။ပေ.။ ပဂ္ဂါဟော အဝိက္ခေပေါ။

ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတီတိ။ တေ ဓမ္မေ အာသေဝတိ ဘာဝေတိ ဗဟုလီကရောတိ။ တေန ဝုစ္စတိ ‘‘ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတီ’’တိ။

၂. ဝီရိယိဒ္ဓိပါဒေါ

၄၄၈. ကထဉ္စ ဘိက္ခု ဝီရိယသမာဓိပဓါနသင်္ခါရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတိ? ဣဓ ဘိက္ခု ယသ္မိံ သမယေ လောကုတ္တရံ ဈာနံ ဘာဝေတိ နိယျာနိကံ အပစယဂါမိံ ဒိဋ္ဌိဂတာနံ ပဟာနာယ ပဌမာယ ဘူမိယာ ပတ္တိယာ ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ။ပေ.။ ပဌမံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ ဒုက္ခပဋိပဒံ ဒန္ဓာဘိညံ, တသ္မိံ သမယေ ဝီရိယသမာဓိပဓါနသင်္ခါရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတိ။

၄၄၉. တတ္ထ ကတမံ ဝီရိယံ? ယော စေတသိကော ဝီရိယာရမ္ဘော။ပေ.။ သမ္မာဝါယာမော ဝီရိယသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ မဂ္ဂင်္ဂံ မဂ္ဂပရိယာပန္နံ – ဣဒံ ဝုစ္စတိ ‘‘ဝီရိယံ’’။

တတ္ထ ကတမော သမာဓိ? ယာ စိတ္တဿ ဌိတိ သဏ္ဌိတိ။ပေ.။ သမ္မာသမာဓိ သမာဓိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ မဂ္ဂင်္ဂံ မဂ္ဂပရိယာပန္နံ – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘သမာဓိ’’။

တတ္ထ ကတမော ပဓါနသင်္ခါရော? ယော စေတသိကော ဝီရိယာရမ္ဘော။ပေ.။ သမ္မာဝါယာမော ဝီရိယသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ မဂ္ဂင်္ဂံ မဂ္ဂပရိယာပန္နံ – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘ပဓါနသင်္ခါရော’’။ ဣတိ ဣမိနာ စ ဝီရိယေန , ဣမိနာ စ သမာဓိနာ, ဣမိနာ စ ပဓါနသင်္ခါရေန ဥပေတော ဟောတိ။ပေ.။ သမန္နာဂတော။ တေန ဝုစ္စတိ ‘‘ဝီရိယသမာဓိပဓါနသင်္ခါရသမန္နာဂတော’’တိ။

၄၅၀. ဣဒ္ဓီတိ။ ယာ တေသံ ဓမ္မာနံ ဣဒ္ဓိ သမိဒ္ဓိ ဣဇ္ဈနာ သမိဇ္ဈနာ လာဘော ပဋိလာဘော ပတ္တိ သမ္ပတ္တိ ဖုသနာ သစ္ဆိကိရိယာ ဥပသမ္ပဒါ။

ဣဒ္ဓိပါဒေါတိ။ တထာဘူတသ ဖဿော။ပေ.။ ပဂ္ဂါဟော အဝိက္ခေပေါ။

ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတီတိ။ တေ ဓမ္မေ အာသေဝတိ ဘာဝေတိ ဗဟုလီကရောတိ။ တေန ဝုစ္စတိ ‘‘ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတီ’’တိ။

၃. စိတ္တိဒ္ဓိပါဒေါ

၄၅၁. ကထဉ္စ ဘိက္ခု စိတ္တသမာဓိပဓါနသင်္ခါရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတိ? ဣဓ ဘိက္ခု ယသ္မိံ သမယေ လောကုတ္တရံ ဈာနံ ဘာဝေတိ နိယျာနိကံ အပစယဂါမိံ ဒိဋ္ဌိဂတာနံ ပဟာနာယ ပဌမာယ ဘူမိယာ ပတ္တိယာ ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ။ပေ.။ ပဌမံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ ဒုက္ခပဋိပဒံ ဒန္ဓာဘိညံ, တသ္မိံ သမယေ စိတ္တသမာဓိပဓါနသင်္ခါရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတိ။

၄၅၂. တတ္ထ ကတမံ စိတ္တံ? ယံ စိတ္တံ မနော မာနသံ။ပေ.။ တဇ္ဇာမနောဝိညာဏဓါတု – ဣဒံ ဝုစ္စတိ ‘‘စိတ္တံ’’။

တတ္ထ ကတမော သမာဓိ? ယာ စိတ္တဿ ဌိတိ သဏ္ဌိတိ။ပေ.။ သမ္မာသမာဓိ သမာဓိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ မဂ္ဂင်္ဂံ မဂ္ဂပရိယာပန္နံ – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘သမာဓိ’’။

တတ္ထ ကတမော ပဓါနသင်္ခါရော? ယော စေတသိကော ဝီရိယာရမ္ဘော။ပေ.။ သမ္မာဝါယာမော ဝီရိယသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ မဂ္ဂင်္ဂံ မဂ္ဂပရိယာပန္နံ – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘ပဓါနသင်္ခါရော’’။ ဣတိ ဣမိနာ စ စိတ္တေန , ဣမိနာ စ သမာဓိနာ, ဣမိနာ စ ပဓါနသင်္ခါရေန ဥပေတော ဟောတိ။ပေ.။ သမန္နာဂတော။ တေန ဝုစ္စတိ ‘‘စိတ္တသမာဓိပဓါနသင်္ခါရသမန္နာဂတော’’တိ။

၄၅၃. ဣဒ္ဓီတိ။ ယာ တေသံ ဓမ္မာနံ ဣဒ္ဓိ သမိဒ္ဓိ ဣဇ္ဈနာ သမိဇ္ဈနာ လာဘော ပဋိလာဘော ပတ္တိ သမ္ပတ္တိ ဖုသနာ သစ္ဆိကိရိယာ ဥပသမ္ပဒါ။

ဣဒ္ဓိပါဒေါတိ။ တထာဘူတဿ ဖဿော။ပေ.။ ပဂ္ဂါဟော အဝိက္ခေပေါ။

ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတီတိ။ တေ ဓမ္မေ အာသေဝတိ ဘာဝေတိ ဗဟုလီကရောတိ။ တေန ဝုစ္စတိ ‘‘ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတီ’’တိ။

၄. ဝီမံသိဒ္ဓိပါဒေါ

၄၅၄. ကထဉ္စ ဘိက္ခု ဝီမံသာသမာဓိပဓါနသင်္ခါရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတိ? ဣဓ ဘိက္ခု ယသ္မိံ သမယေ လောကုတ္တရံ ဈာနံ ဘာဝေတိ နိယျာနိကံ အပစယဂါမိံ ဒိဋ္ဌိဂတာနံ ပဟာနာယ ပဌမာယ ဘူမိယာ ပတ္တိယာ ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ။ပေ.။ ပဌမံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ ဒုက္ခပဋိပဒံ ဒန္ဓာဘိညံ, တသ္မိံ သမယေ ဝီမံသာသမာဓိပဓါနသင်္ခါရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတိ။

၄၅၅. တတ္ထ ကတမာ ဝီမံသာ? ယာ ပညာ ပဇာနနာ။ပေ.။ အမောဟော ဓမ္မဝိစယော သမ္မာဒိဋ္ဌိ ဓမ္မဝိစယသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ မဂ္ဂင်္ဂံ မဂ္ဂပရိယာပန္နံ – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘ဝီမံသာ’’။

တတ္ထ ကတမော သမာဓိ? ယာ စိတ္တဿ ဌိတိ သဏ္ဌိတိ။ပေ.။ သမ္မာသမာဓိ သမာဓိသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ မဂ္ဂင်္ဂံ မဂ္ဂပရိယာပန္နံ – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘သမာဓိ’’။

တတ္ထ ကတမော ပဓါနသင်္ခါရော? ယော စေတသိကော ဝီရိယာရမ္ဘော။ပေ.။ သမ္မာဝါယာမော ဝီရိယသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ မဂ္ဂင်္ဂံ မဂ္ဂပရိယာပန္နံ – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘ပဓါနသင်္ခါရော’’။ ဣတိ ဣမာယ စ ဝီမံသာယ, ဣမိနာ စ သမာဓိနာ, ဣမိနာ စ ပဓါနသင်္ခါရေန ဥပေတော ဟောတိ သမုပေတော ဥပါဂတော သမုပါဂတော ဥပပန္နော သမ္ပန္နော သမန္နာဂတော။ တေန ဝုစ္စတိ ‘‘ဝီမံသာသမာဓိပဓါနသင်္ခါရသမန္နာဂတော’’တိ

၄၅၆. ဣဒ္ဓီတိ။ ယာ တေသံ ဓမ္မာနံ ဣဒ္ဓိ သမိဒ္ဓိ ဣဇ္ဈနာ သမိဇ္ဈနာ လာဘော ပဋိလာဘော ပတ္တိ သမ္ပတ္တိ ဖုသနာ သစ္ဆိကိရိယာ ဥပသမ္ပဒါ။

ဣဒ္ဓိပါဒေါတိ။ တထာဘူတဿ ဖဿော။ပေ.။ ပဂ္ဂါဟော အဝိက္ခေပေါ။

ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတီတိ။ တေ ဓမ္မေ အာသေဝတိ ဘာဝေတိ ဗဟုလီကရောတိ။ တေန ဝုစ္စတိ ‘‘ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတီ’’တိ။

၄၅၇. စတ္တာရော ဣဒ္ဓိပါဒါ – ဆန္ဒိဒ္ဓိပါဒေါ, ဝီရိယိဒ္ဓိပါဒေါ, စိတ္တိဒ္ဓိပါဒေါ, ဝီမံသိဒ္ဓိပါဒေါ။

၄၅၈. တတ္ထ ကတမော ဆန္ဒိဒ္ဓိပါဒေါ? ဣဓ ဘိက္ခု ယသ္မိံ သမယေ လောကုတ္တရံ ဈာနံ ဘာဝေတိ နိယျာနိကံ အပစယဂါမိံ ဒိဋ္ဌိဂတာနံ ပဟာနာယ ပဌမာယ ဘူမိယာ ပတ္တိယာ ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ။ပေ.။ ပဌမံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ ဒုက္ခပဋိပဒံ ဒန္ဓာဘိညံ, ယော တသ္မိံ သမယေ ဆန္ဒော ဆန္ဒိကတာ ကတ္တုကမ္ယတာ ကုသလော ဓမ္မစ္ဆန္ဒော – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘ဆန္ဒိဒ္ဓိပါဒေါ’’။ အဝသေသာ ဓမ္မာ ဆန္ဒိဒ္ဓိပါဒသမ္ပယုတ္တာ။

၄၅၉. တတ္ထ ကတမော ဝီရိယိဒ္ဓိပါဒေါ? ဣဓ ဘိက္ခု ယသ္မိံ သမယေ လောကုတ္တရံ ဈာနံ ဘာဝေတိ နိယျာနိကံ အပစယဂါမိံ ဒိဋ္ဌိဂတာနံ ပဟာနာယ ပဌမာယ ဘူမိယာ ပတ္တိယာ ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ။ပေ.။ ပဌမံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ ဒုက္ခပဋိပဒံ ဒန္ဓာဘိညံ, ယော တသ္မိံ သမယေ စေတသိကော ဝီရိယာရမ္ဘော။ပေ.။ သမ္မာဝါယာမော ဝီရိယသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ မဂ္ဂင်္ဂံ မဂ္ဂရိယာပန္နံ – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘ဝီရိယိဒ္ဓိပါဒေါ’’။ အဝသေသာ ဓမ္မာ ဝီရိယိဒ္ဓိပါဒသမ္ပယုတ္တာ။

၄၆၀. တတ္ထ ကတမော စိတ္တိဒ္ဓိပါဒေါ? ဣဓ ဘိက္ခု ယသ္မိံ သမယေ လောကုတ္တရံ ဈာနံ ဘာဝေတိ နိယျာနိကံ အပစယဂါမိံ ဒိဋ္ဌိဂတာနံ ပဟာနာယ ပဌမာယ ဘူမိယာ ပတ္တိယာ ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ ။ပေ.။ ပဌမံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ ဒုက္ခပဋိပဒံ ဒန္ဓာဘိညံ, ယံ တသ္မိံ သမယေ စိတ္တံ မနော မာနသံ။ပေ.။ တဇ္ဇာမနောဝိညာဏဓါတု – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘စိတ္တိဒ္ဓိပါဒေါ’’။ အဝသေသာ ဓမ္မာ စိတ္တိဒ္ဓိပါဒသမ္ပယုတ္တာ။

၄၆၁. တတ္ထ ကတမော ဝီမံသိဒ္ဓိပါဒေါ? ဣဓ ဘိက္ခု ယသ္မိံ သမယေ လောကုတ္တရံ ဈာနံ ဘာဝေတိ နိယျာနိကံ အပစယဂါမိံ ဒိဋ္ဌိဂတာနံ ပဟာနာယ ပဌမာယ ဘူမိယာ ပတ္တိယာ ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ။ပေ.။ ပဌမံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရတိ ဒုက္ခပဋိပဒံ ဒန္ဓာဘိညံ, ယာ တသ္မိံ သမယေ ပညာ ပဇာနနာ။ပေ.။ အမောဟော ဓမ္မဝိစယော သမ္မာဒိဋ္ဌိ ဓမ္မဝိစယသမ္ဗောဇ္ဈင်္ဂေါ မဂ္ဂင်္ဂံ မဂ္ဂပရိယာပန္နံ – အယံ ဝုစ္စတိ ‘‘ဝီမံသိဒ္ဓိပါဒေါ’’။ အဝသေသာ ဓမ္မာ ဝီမံသိဒ္ဓိပါဒသမ္ပယုတ္တာ။

အဘိဓမ္မဘာဇနီယံ။

၃. ပဉှာပုစ္ဆကံ

၄၆၂. စတ္တာရော ဣဒ္ဓိပါဒါ – ဣဓ ဘိက္ခု ဆန္ဒသမာဓိပဓါနသင်္ခါရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတိ, ဝီရိယသမာဓိ။ပေ.။ စိတ္တသမာဓိ။ပေ.။ ဝီမံသာသမာဓိပဓါနသင်္ခါရသမန္နာဂတံ ဣဒ္ဓိပါဒံ ဘာဝေတိ။

၄၆၃. စတုန္နံ ဣဒ္ဓိပါဒါနံ ကတိ ကုသလာ, ကတိ အကုသလာ, ကတိ အဗျာကတာ။ပေ.။ ကတိ သရဏာ, ကတိ အရဏာ?

၁. တိကံ

၄၆၄. ကုသလာယေဝ။ သိယာ သုခါယ ဝေဒနာယ သမ္ပယုတ္တာ, သိယာ အဒုက္ခမသုခါယ ဝေဒနာယ သမ္ပယုတ္တာ။ ဝိပါကဓမ္မဓမ္မာ။ အနုပါဒိန္နအနုပါဒါနိယာ။ အသံကိလိဋ္ဌအသံကိလေသိကာ။ သိယာ သဝိတက္ကသဝိစာရာ, သိယာ အဝိတက္ကဝိစာရမတ္တာ , သိယာ အဝိတက္ကအဝိစာရာ။ သိယာ ဣတိသဟဂတာ, သိယာ သုခသဟဂတာ, သိယာ ဥပေက္ခာသဟဂတာ။ နေဝ ဒဿနေန န ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗာ။ နေဝ ဒဿနေန န ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ။ အပစယဂါမိနော။ သေက္ခာ။ အပ္ပမာဏာ။ အပ္ပမာဏာရမ္မဏာ။ ပဏီတာ။ သမ္မတ္တနိယတာ။ န မဂ္ဂါရမ္မဏာ, မဂ္ဂဟေတုကာ, န မဂ္ဂါဓိပတိနော။ သိယာ ဥပ္ပန္နာ, သိယာ အနုပ္ပန္နာ, န ဝတ္တဗ္ဗာ ဥပ္ပါဒိနောတိ။ သိယာ အတီတာ, သိယာ အနာဂတာ, သိယာ ပစ္စုပ္ပန္နာ။ န ဝတ္တဗ္ဗာ အတီတာရမ္မဏာတိပိ, အနာဂတာရမ္မဏာတိပိ , ပစ္စုပ္ပန္နာရမ္မဏာတိပိ။ သိယာ အဇ္ဈတ္တာ, သိယာ ဗဟိဒ္ဓါ, သိယာ အဇ္ဈတ္တဗဟိဒ္ဓါ။ ဗဟိဒ္ဓါရမ္မဏာ။ အနိဒဿနအပ္ပဋိဃာ။

၂. ဒုကံ

၄၆၅. ဝီမံသိဒ္ဓိပါဒေါ ဟေတု, တယော ဣဒ္ဓိပါဒါ န ဟေတူ။ သဟေတုကာ။ ဟေတုသမ္ပယုတ္တာ။ ဝီမံသိဒ္ဓိပါဒေါ ဟေတု စေဝ သဟေတုကော စ, တယော ဣဒ္ဓိပါဒါ န ဝတ္တဗ္ဗာ ဟေတူ စေဝ သဟေတုကာ စာတိ, သဟေတုကာ စေဝ န စ ဟေတူ။ ဝီမံသိဒ္ဓိပါဒေါ ဟေတု စေဝ ဟေတုသမ္ပယုတ္တော စ, တယော ဣဒ္ဓိပါဒါ န ဝတ္တဗ္ဗာ ဟေတူ စေဝ ဟေတုသမ္ပယုတ္တာ စာတိ, ဟေတုသမ္ပယုတ္တာ စေဝ န စ ဟေတူ။ တယော ဣဒ္ဓိပါဒါ န ဟေတူ သဟေတုကာ, ဝီမံသိဒ္ဓိပါဒေါ န ဝတ္တဗ္ဗော န ဟေတု သဟေတုကောတိပိ, န ဟေတု အဟေတုကောတိပိ။ သပ္ပစ္စယာ။ သင်္ခတာ။ အနိဒဿနာ။ အပ္ပဋိဃာ။ အရူပါ။ လောကုတ္တရာ။ ကေနစိ ဝိညေယျာ, ကေနစိ န ဝိညေယျာ။ နော အာသဝါ။ အနာသဝါ။ အာသဝဝိပ္ပယုတ္တာ။ န ဝတ္တဗ္ဗာ အာသဝါ စေဝ သာသဝါ စာတိပိ, သာသဝါ စေဝ နော စ အာသဝါတိပိ။ န ဝတ္တဗ္ဗာ အာသဝါ စေဝ အာသဝသမ္ပယုတ္တာ စာတိပိ, အာသဝသမ္ပယုတ္တာ စေဝ နော စ အာသဝါတိပိ။ အာသဝဝိပ္ပယုတ္တာ။ အနာသဝါ။

နော သံယောဇနာ။ပေ.။ နော ဂန္ထာ။ပေ.။ နော ဩဃာ။ပေ.။ နော ယောဂါ။ပေ.။ နော နီဝရဏာ။ပေ.။ နော ပရာမာသာ။ပေ.။ သာရမ္မဏာ။ တယော ဣဒ္ဓိပါဒါ နော စိတ္တာ, စိတ္တိဒ္ဓိပါဒေါ စိတ္တံ။ တယော ဣဒ္ဓိပါဒါ စေတသိကာ, စိတ္တိဒ္ဓိပါဒေါ အစေတသိကော။ တယော ဣဒ္ဓိပါဒါ စိတ္တသမ္ပယုတ္တာ, စိတ္တိဒ္ဓိပါဒေါ န ဝတ္တဗ္ဗော စိတ္တေန သမ္ပယုတ္တောတိပိ, စိတ္တေန ဝိပ္ပယုတ္တောတိပိ။ တယော ဣဒ္ဓိပါဒါ စိတ္တသံသဋ္ဌာ, စိတ္တိဒ္ဓိပါဒေါ န ဝတ္တဗ္ဗော စိတ္တေန သံသဋ္ဌောတိပိ, စိတ္တေန ဝိသံသဋ္ဌောတိပိ။ တယော ဣဒ္ဓိပါဒါ စိတ္တသမုဋ္ဌာနာ, စိတ္တိဒ္ဓိပါဒေါ နော စိတ္တသမုဋ္ဌာနော ။ တယော ဣဒ္ဓိပါဒါ စိတ္တသဟဘုနော, စိတ္တိဒ္ဓိပါဒေါ နော စိတ္တသဟဘူ။ တယော ဣဒ္ဓိပါဒါ စိတ္တာနုပရိဝတ္တိနော , စိတ္တိဒ္ဓိပါဒေါ နော စိတ္တာနုပရိဝတ္တိ။ တယော ဣဒ္ဓိပါဒါ စိတ္တသံသဋ္ဌသမုဋ္ဌာနာ, စိတ္တိဒ္ဓိပါဒေါ နော စိတ္တသံသဋ္ဌသမုဋ္ဌာနော။ တယော ဣဒ္ဓိပါဒါ စိတ္တသံသဋ္ဌသမုဋ္ဌာနသဟဘုနော, စိတ္တိဒ္ဓိပါဒေါ နော စိတ္တသံသဋ္ဌသမုဋ္ဌာနသဟဘူ။ တယော ဣဒ္ဓိပါဒါ စိတ္တသံသဋ္ဌသမုဋ္ဌာနာနုပရိဝတ္တိနော, စိတ္တိဒ္ဓိပါဒေါ နော စိတ္တသံသဋ္ဌသမုဋ္ဌာနာနုပရိဝတ္တိ။

တယော ဣဒ္ဓိပါဒါ ဗာဟိရာ, စိတ္တိဒ္ဓိပါဒေါ အဇ္ဈတ္တိကော။ နော ဥပါဒါ။ အနုပါဒိန္နာ။ နော ဥပါဒါနာ။ပေ.။ နော ကိလေသာ။ပေ.။ န ဒဿနေန ပဟာတဗ္ဗာ။ န ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗာ။ န ဒဿနေန ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ။ န ဘာဝနာယ ပဟာတဗ္ဗဟေတုကာ။ သိယာ သဝိတက္ကာ, သိယာ အဝိတက္ကာ။ သိယာ သဝိစာရာ, သိယာ အဝိစာရာ ။ သိယာ သပ္ပီတိကာ, သိယာ အပ္ပီတိကာ။ သိယာ ဣတိသဟဂတာ, သိယာ န ဣတိသဟဂတာ။ သိယာ သုခသဟဂတာ, သိယာ န သုခသဟဂတာ။ သိယာ ဥပေက္ခာသဟဂတာ, သိယာ န ဥပေက္ခာသဟဂတာ။ န ကာမာဝစရာ ။ န ရူပါဝစရာ။ န အရူပါဝစရာ။ အပရိယာပန္နာ။ နိယျာနိကာ။ နိယတာ။ အနုတ္တရာ။ အရဏာတိ။

ပဉှာပုစ္ဆကံ။

ဣဒ္ဓိပါဒဝိဘင်္ဂေါ နိဋ္ဌိတော။