ပဉ္စဝဂ္ဂ
၁. ကမ္မဝဂ္ဂေါ
၄၈၂. စတ္တာရိ ကမ္မာနိ။ အပလောကနကမ္မံ, ဉတ္တိကမ္မံ, ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ, ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ – ဣမာနိ စတ္တာရိ ကမ္မာနိ။ ကတိဟာကာရေဟိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? ဣမာနိ စတ္တာရိ ကမ္မာနိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ ဝိပဇ္ဇန္တိ – ဝတ္ထုတော ဝါ ဉတ္တိတော ဝါ အနုဿာဝနတော ဝါ သီမတော ဝါ ပရိသတော ဝါ။
၄၈၃. ကထံ ဝတ္ထုတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? သမ္မုခါကရဏီယံ ကမ္မံ အသမ္မုခါ ကရောတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ; ပဋိပုစ္ဆာကရဏီယံ ကမ္မံ အပဋိပုစ္ဆာ ကရောတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ; ပဋိညာယ ကရဏီယံ ကမ္မံ အပဋိညာယ ကရောတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ; သတိဝိနယာရဟဿ အမူဠှဝိနယံ ဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ; အမူဠှဝိနယာရဟဿ တဿပါပိယသိကာကမ္မံ ကရောတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ; တဿပါပိယသိကာကမ္မာရဟဿ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ကရောတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ; တဇ္ဇနီယကမ္မာရဟဿ နိယဿကမ္မံ ကရောတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ; နိယဿကမ္မာရဟဿ ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ကရောတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ; ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မာရဟဿ ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ကရောတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ; ပဋိသာရဏီယကမ္မာရဟဿ ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ကရောတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ; ဥက္ခေပနီယကမ္မာရဟဿ ပရိဝါသံ ဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ ; ပရိဝါသာရဟံ မူလာယ ပဋိကဿတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ; မူလာယပဋိကဿနာရဟဿ မာနတ္တံ ဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ; မာနတ္တာရဟံ အဗ္ဘေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ; အဗ္ဘာနာရဟံ ဥပသမ္ပာဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ; အနုပေါသထေ ဥပေါသထံ ကရောတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ; အပဝါရဏာယ ပဝါရေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ ဧဝံ ဝတ္ထုတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။
၄၈၄. ကထံ ဉတ္တိတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? ပဉ္စဟာကာရေဟိ ဉတ္တိတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ – ဝတ္ထုံ န ပရာမသတိ, သသံဃံ န ပရာမသတိ, ပုဂ္ဂလံ န ပရာမသတိ, ဉတ္တိံ န ပရာမသတိ, ပစ္ဆာ ဝါ ဉတ္တိံ ဌပေတိ – ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ ဉတ္တိတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။
၄၈၅. ကထံ အနုဿာဝနတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? ပဉ္စဟာကာရေဟိ အနုဿာဝနတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ – ဝတ္ထုံ န ပရာမသတိ, သသံဃံ န ပရာမသတိ, ပုဂ္ဂလံ န ပရာမသတိ, သာဝနံ ဟာပေတိ, အကာလေ ဝါ သာဝေတိ – ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အနုဿာဝနတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။
၄၈၆. ကထံ သီမတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? ဧကာဒသဟိ အာကာရေဟိ သီမတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ – အတိခုဒ္ဒကံ သီမံ သမ္မန္နတိ, အတိမဟတိံ သီမံ သမ္မန္နတိ, ခဏ္ဍနိမိတ္တံ သီမံ သမ္မန္နတိ, ဆာယာနိမိတ္တံ သီမံ သမ္မန္နတိ, အနိမိတ္တံ သီမံ သမ္မန္နတိ, ဗဟိသီမေ ဌိတော သီမံ သမ္မန္နတိ, နဒိယာ သီမံ သမ္မန္နတိ, သမုဒ္ဒေ သီမံ သမ္မန္နတိ, ဇာတဿရေ သီမံ သမ္မန္နတိ, သီမာယ သီမံ သမ္ဘိန္ဒတိ, သီမာယ သီမံ အဇ္ဈောတ္ထရတိ – ဣမေဟိ ဧကာဒသဟိ အာကာရေဟိ သီမတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။
၄၈၇. ကထံ ပရိသတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? ဒွါဒသဟိ အာကာရေဟိ ပရိသတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ – စတုဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပတ္တာ တေ အနာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အနာဟဋော ဟောတိ, သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ, စတုဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပတ္တာ တေ အာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အနာဟဋော ဟောတိ, သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ, စတုဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပတ္တာ တေ အာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အာဟဋော ဟောတိ, သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ။ ပဉ္စဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ။ပေ.။ ဒသဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ။ပေ.။ ဝီသတိဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပတ္တာ တေ အနာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အနာဟဋော ဟောတိ, သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ, ဝီသတိဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပတ္တာ, တေ အာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အနာဟဋော ဟောတိ, သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ, ဝီသတိဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပတ္တာ, တေ အာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အာဟဋော ဟောတိ သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ – ဣမေဟိ ဒွါဒသဟိ အာကာရေဟိ ပရိသတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။
၄၈၈. စတုဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ စတ္တာရော ဘိက္ခူ ပကတတ္တာ ကမ္မပတ္တာ, အဝသေသာ ပကတတ္တာ ဆန္ဒာရဟာ ။ ယဿ သံဃော ကမ္မံ ကရောတိ သော နေဝ ကမ္မပတ္တော နာပိ ဆန္ဒာရဟော, အပိ စ ကမ္မာရဟော။ ပဉ္စဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ပဉ္စ ဘိက္ခူ ပကတတ္တာ ကမ္မပတ္တာ, အဝသေသာ ပကတတ္တာ ဆန္ဒာရဟာ။ ယဿ သံဃော ကမ္မံ ကရောတိ သော နေဝ ကမ္မပတ္တော နာပိ ဆန္ဒာရဟော, အပိ စ ကမ္မာရဟော။ ဒသဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ဒသ ဘိက္ခူ ပကတတ္တာ ကမ္မပတ္တာ, အဝသေသာ ပကတတ္တာ ဆန္ဒာရဟာ။ ယဿ သံဃော ကမ္မံ ကရောတိ သော နေဝ ကမ္မပတ္တော နာပိ ဆန္ဒာရဟော, အပိ စ ကမ္မာရဟော။ ဝီသတိဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ဝီသတိ ဘိက္ခူ ပကတတ္တာ ကမ္မပတ္တာ, အဝသေသာ ပကတတ္တာ ဆန္ဒာရဟာ။ ယဿ သံဃော ကမ္မံ ကရောတိ သော နေဝ ကမ္မပတ္တော နာပိ ဆန္ဒာရဟော, အပိ စ ကမ္မာရဟော။
၄၈၉. စတ္တာရိ ကမ္မာနိ – အပလောကနကမ္မံ, ဉတ္တိကမ္မံ, ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ, ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ။ ဣမာနိ စတ္တာရိ ကမ္မာနိ ကတိဟာကာရေဟိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? ဣမာနိ စတ္တာရိ ကမ္မာနိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ ဝိပဇ္ဇန္တိ – ဝတ္ထုတော ဝါ ဉတ္တိတော ဝါ အနုဿာဝနတော ဝါ သီမတော ဝါ ပရိသတော ဝါ။
၄၉၀. ကထံ ဝတ္ထုတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? ပဏ္ဍကံ ဥပသမ္ပာဒေတိ , ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ ထေယျသံဝါသကံ ဥပသမ္ပာဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ တိတ္ထိယပက္ကန္တကံ ဥပသမ္ပာဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ တိရစ္ဆာနဂတံ ဥပသမ္ပာဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ မာတုဃာတကံ ဥပသမ္ပာဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ ပိတုဃာတကံ ဥပသမ္ပာဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ အရဟန္တဃာတကံ ဥပသမ္ပာဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ ဘိက္ခုနိဒူသကံ ဥပသမ္ပာဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ သံဃဘေဒကံ ဥပသမ္ပာဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ လောဟိတုပ္ပါဒကံ ဥပသမ္ပာဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ ဥဘတောဗျဉ္ဇနံ ဥပသမ္ပာဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ ဦနဝီသတိဝဿံ ပုဂ္ဂလံ ဥပသမ္ပာဒေတိ, ဝတ္ထုဝိပန္နံ အဓမ္မကမ္မံ။ ဧဝံ ဝတ္ထုတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။
၄၉၁. ကထံ ဉတ္တိတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? ပဉ္စဟာကာရေဟိ ဉတ္တိတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။ ဝတ္ထုံ န ပရာမသတိ, သသံဃံ န ပရာမသတိ, ပုဂ္ဂလံ န ပရာမသတိ, ဉတ္တိံ န ပရာမသတိ, ပစ္ဆာ ဝါ ဉတ္တိံ ဌပေတိ – ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ ဉတ္တိတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။
၄၉၂. ကထံ အနုဿာဝနတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? ပဉ္စဟာကာရေဟိ အနုဿာဝနတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ – ဝတ္ထုံ န ပရာမသတိ, သသံဃံ န ပရာမသတိ, ပုဂ္ဂလံ န ပရာမသတိ, သာဝနံ ဟာပေတိ, အကာလေ ဝါ သာဝေတိ – ဣမေဟိ ပဉ္စဟာကာရေဟိ အနုဿာဝနတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။
၄၉၃. ကထံ သီမတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? ဧကာဒသဟိ အာကာရေဟိ သီမတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။ အတိခုဒ္ဒကံ သီမံ သမ္မန္နတိ, အတိမဟတိံ သီမံ သမ္မန္နတိ, ခဏ္ဍနိမိတ္တံ သီမံ သမ္မန္နတိ, ဆာယာနိမိတ္တံ သီမံ သမ္မန္နတိ, အနိမိတ္တံ သီမံ သမ္မန္နတိ, ဗဟိသီမေ ဌိတော သီမံ သမ္မန္နတိ, နဒိယာ သီမံ သမ္မန္နတိ, သမုဒ္ဒေ သီမံ သမ္မန္နတိ, ဇာတဿရေ သီမံ သမ္မန္နတိ, သီမာယ သီမံ သမ္ဘိန္ဒတိ, သီမာယ သီမံ အဇ္ဈောတ္ထရတိ – ဣမေဟိ ဧကာဒသဟိ အာကာရေဟိ သီမတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။
၄၉၄. ကထံ ပရိသတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ? ဒွါဒသဟိ အာကာရေဟိ ပရိသတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ – စတုဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပတ္တာ တေ အနာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အနာဟဋော ဟောတိ, သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ, စတုဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပတ္တာ တေ အာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အနာဟဋော ဟောတိ, သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ။ စတုဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပတ္တာ တေ အာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အာဟဋော ဟောတိ သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ။ ပဉ္စဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ။ပေ.။ ဒသဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ။ပေ.။ ဝီသတိဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပတ္တာ တေ အနာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အနာဟဋော ဟောတိ, သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ။ ဝီသတိဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပတ္တာ တေ အာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အနာဟဋော ဟောတိ, သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ။ ဝီသတိဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ယာဝတိကာ ဘိက္ခူ ကမ္မပတ္တာ တေ အာဂတာ ဟောန္တိ, ဆန္ဒာရဟာနံ ဆန္ဒော အာဟဋော ဟောတိ, သမ္မုခီဘူတာ ပဋိက္ကောသန္တိ – ဣမေဟိ ဒွါဒသဟိ အာကာရေဟိ ပရိသတော ကမ္မာနိ ဝိပဇ္ဇန္တိ။
၄၉၅. အပလောကနကမ္မံ ကတိ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ? ဉတ္တိကမ္မံ ကတိ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ? ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ ကတိ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ? ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ ကတိ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ? အပလောကနကမ္မံ ပဉ္စ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။ ဉတ္တိကမ္မံ နဝ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ သတ္တ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။ ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ သတ္တ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။
၄၉၆. အပလောကနကမ္မံ ကတမာနိ ပဉ္စ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ? ဩသာရဏံ, နိဿာရဏံ, ဘဏ္ဍုကမ္မံ, ဗြဟ္မဒဏ္ဍံ, ကမ္မလက္ခဏညေဝ ပဉ္စမံ – အပလောကနကမ္မံ ဣမာနိ ပဉ္စ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ ။ ဉတ္တိကမ္မံ ကတမာနိ နဝ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ? ဩသာရဏံ, နိဿာရဏံ, ဥပေါသထံ, ပဝါရဏံ, သမ္မုတိံ, ဒါနံ, ပဋိဂ္ဂဟံ, ပစ္စုက္ကဍ္ဎနံ, ကမ္မလက္ခဏညေဝ နဝမံ – ဉတ္တိကမ္မံ ဣမာနိ နဝ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ ကတမာနိ သတ္တ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ? ဩသာရဏံ, နိဿာရဏံ, သမ္မုတိံ, ဒါနံ, ဥဒ္ဓရဏံ, ဒေသနံ, ကမ္မလက္ခဏညေဝ သတ္တမံ – ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ ဣမာနိ သတ္တ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။ ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ ကတမာနိ သတ္တ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ? ဩသာရဏံ, နိဿာရဏံ, သမ္မုတိံ, ဒါနံ, နိဂ္ဂဟံ, သမနုဘာသနံ, ကမ္မလက္ခဏညေဝ သတ္တမံ – ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ ဣမာနိ သတ္တ ဌာနာနိ ဂစ္ဆတိ။
၄၉၇. စတုဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ စတ္တာရော ဘိက္ခူ ပကတတ္တာ ကမ္မပတ္တာ, အဝသေသာ ပကတတ္တာ ဆန္ဒာရဟာ။ ယဿ သံဃော ကမ္မံ ကရောတိ သော နေဝ ကမ္မပတ္တော နာပိ ဆန္ဒာရဟော, အပိ စ ကမ္မာရဟော။ ပဉ္စဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ပဉ္စ ဘိက္ခူ ပကတတ္တာ ကမ္မပတ္တာ, အဝသေသာ ပကတတ္တာ ဆန္ဒာရဟာ။ ယဿ သံဃော ကမ္မံ ကရောတိ သော နေဝ ကမ္မပတ္တော နာပိ ဆန္ဒာရဟော, အပိ စ ကမ္မာရဟော။ ဒသဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ဒသ ဘိက္ခူ ပကတတ္တာ ကမ္မပတ္တာ, အဝသေသာ ပကတတ္တာ ဆန္ဒာရဟာ။ ယဿ သံဃော ကမ္မံ ကရောတိ သော နေဝ ကမ္မပတ္တော နာပိ ဆန္ဒာရဟော, အပိ စ ကမ္မာရဟော။ ဝီသတိဝဂ္ဂကရဏေ ကမ္မေ ဝီသတိ ဘိက္ခူ ပကတတ္တာ ကမ္မပတ္တာ, အဝသေသာ ပကတတ္တာ ဆန္ဒာရဟာ။ ယဿ သံဃော ကမ္မံ ကရောတိ သော နေဝ ကမ္မပတ္တော နာပိ ဆန္ဒာရဟော, အပိ စ ကမ္မာရဟော။
ကမ္မဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော ပဌမော။
၂. အတ္ထဝသဝဂ္ဂေါ
၄၉၈. [အ. နိ. ၂.၂၀၁-၂၃၀] ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ သံဃသုဋ္ဌုတာယ, သံဃဖာသုတာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒုမ္မင်္ကူနံ ပုဂ္ဂလာနံ နိဂ္ဂဟာယ, ပေသလာနံ ဘိက္ခူနံ ဖာသုဝိဟာရာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေ သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ အာသဝါနံ သံဝရာယ, သမ္ပရာယိကာနံ အာသဝါနံ ပဋိဃာတာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ ဝေရာနံ သံဝရာယ, သမ္ပရာယိကာနံ ဝေရာနံ ပဋိဃာတာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ ဝဇ္ဇာနံ သံဝရာယ, သမ္ပရာယိကာနံ ဝဇ္ဇာနံ ပဋိဃာတာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ ဘယာနံ သံဝရာယ, သမ္ပရာယိကာနံ ဘယာနံ ပဋိဃာတာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ သံဝရာယ, သမ္ပရာယိကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ပဋိဃာတာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဂိဟီနံ အနုကမ္ပာယ, ပါပိစ္ဆာနံ ပက္ခုပစ္ဆေဒါယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ အပ္ပသန္နာနံ ပသာဒါယ, ပသန္နာနံ ဘိယျောဘာဝါယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။ သဒ္ဓမ္မဋ္ဌိတိယာ, ဝိနယာနုဂ္ဂဟာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ။
အတ္ထဝသဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော ဒုတိယော။
၃. ပညတ္တဝဂ္ဂေါ
၄၉၉. ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ ပါတိမောက္ခံ ပညတ္တံ။ပေ.။ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသော ပညတ္တော။ ပါတိမောက္ခဋ္ဌပနံ ပညတ္တံ။ ပဝါရဏာ ပညတ္တာ။ ပဝါရဏာဌပနံ ပညတ္တံ။ တဇ္ဇနီယကမ္မံ ပညတ္တံ။ နိယဿကမ္မံ ပညတ္တံ။ ပဗ္ဗာဇနီယကမ္မံ ပညတ္တံ။ ပဋိသာရဏီယကမ္မံ ပညတ္တံ။ ဥက္ခေပနီယကမ္မံ ပညတ္တံ။ ပရိဝါသဒါနံ ပညတ္တံ။ မူလာယပဋိကဿနာ ပညတ္တာ။ မာနတ္တဒါနံ ပညတ္တံ။ အဗ္ဘာနံ ပညတ္တံ။ ဩသာရဏီယံ ပညတ္တံ။ နိဿာရဏီယံ ပညတ္တံ။ ဥပသမ္ပဒံ ပညတ္တံ။ အပလောကနကမ္မံ ပညတ္တံ။ ဉတ္တိကမ္မံ ပညတ္တံ။ ဉတ္တိဒုတိယကမ္မံ ပညတ္တံ။ ဉတ္တိစတုတ္ထကမ္မံ ပညတ္တံ။ပေ.။။
ပညတ္တဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော တတိယော။
၄. အပညတ္တေ ပညတ္တဝဂ္ဂေါ
၅၀၀. ။ပေ.။ အပညတ္တေ ပညတ္တံ, ပညတ္တေ အနုပညတ္တံ။ပေ.။ သမ္မုခါဝိနယော ပညတ္တော။ပေ.။ သတိဝိနယော ပညတ္တော။ပေ.။ အမူဠှဝိနယော ပညတ္တော။ပေ.။ ပဋိညာတကရဏံ ပညတ္တံ။ပေ.။ ယေဘုယျသိကာ ပညတ္တာ။ပေ.။ တဿပါပိယသိကာ ပညတ္တာ။ပေ.။ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော သံဃသုဋ္ဌုတာယ, သံဃဖာသုတာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒုမ္မင်္ကူနံ ပုဂ္ဂလာနံ နိဂ္ဂဟာယ, ပေသလာနံ ဘိက္ခူနံ ဖာသုဝိဟာရာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ အာသဝါနံ သံဝရာယ, သမ္ပရာယိကာနံ အာသဝါနံ ပဋိဃာတာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ ဝေရာနံ သံဝရာယ, သမ္ပရာယိကာနံ ဝေရာနံ ပဋိဃာတာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ ဝဇ္ဇာနံ သံဝရာယ, သမ္ပရာယိကာနံ ဝဇ္ဇာနံ ပဋိဃာတာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ ဘယာနံ သံဝရာယ, သမ္ပရာယိကာနံ ဘယာနံ ပဋိဃာတာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ သံဝရာယ, သမ္ပရာယိကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ပဋိဃာတာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဂိဟီနံ အနုကမ္ပာယ, ပါပိစ္ဆာနံ ပက္ခုပစ္ဆေဒါယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ အပ္ပသန္နာနံ ပသာဒါယ, ပသန္နာနံ ဘိယျောဘာဝါယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။ သဒ္ဓမ္မဋ္ဌိတိယာ, ဝိနယာနုဂ္ဂဟာယ – ဣမေ ဒွေ အတ္ထဝသေ ပဋိစ္စ တထာဂတေန သာဝကာနံ တိဏဝတ္ထာရကော ပညတ္တော။
အပညတ္တေ ပညတ္တဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော စတုတ္ထော။
၅. နဝသင်္ဂဟဝဂ္ဂေါ
၅၀၁. နဝသင်္ဂဟာ – ဝတ္ထုသင်္ဂဟော, ဝိပတ္တိသင်္ဂဟော အာပတ္တိသင်္ဂဟော, နိဒါနသင်္ဂဟော, ပုဂ္ဂလသင်္ဂဟော, ခန္ဓသင်္ဂဟော, သမုဋ္ဌာနသင်္ဂဟော, အဓိကရဏသင်္ဂဟော, သမထသင်္ဂဟောတိ။
အဓိကရဏေ သမုပ္ပန္နေ သစေ ဥဘော အတ္ထပစ္စတ္ထိကာ အာဂစ္ဆန္တိ ဥဘိန္နမ္ပိ ဝတ္ထု အာရောစာပေတဗ္ဗံ။ ဥဘိန္နမ္ပိ ဝတ္ထု အာရောစာပေတွာ ဥဘိန္နမ္ပိ ပဋိညာ သောတဗ္ဗာ။ ဥဘိန္နမ္ပိ ပဋိညံ သုတွာ ဥဘောပိ ဝတ္တဗ္ဗာ – ‘‘အမှာကံ ဣမသ္မိံ အဓိကရဏေ ဝူပသမိတေ [ဝူပသမေပိ (က.)] ဥဘောပိ တုဋ္ဌာ ဘဝိဿထာ’’တိ။ သစေ အာဟံသု – ‘‘ဥဘောပိ တုဋ္ဌာ ဘဝိဿာမာ’’တိ, သံဃေန တံ အဓိကရဏံ သမ္ပဋိစ္ဆိတဗ္ဗံ။ သစေ အလဇ္ဇုဿန္နာ ဟောတိ, ပရိသာ ဥဗ္ဗာဟိကာယ ဝူပသမေတဗ္ဗံ။ သစေ ဗာလုဿန္နာ ဟောတိ, ပရိသာ ဝိနယဓရော ပရိယေသိတဗ္ဗော ယေန ဓမ္မေန ယေန ဝိနယေန ယေန သတ္ထုသာသနေန တံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ။ တထာ တံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတဗ္ဗံ။
ဝတ္ထု ဇာနိတဗ္ဗံ, ဂေါတ္တံ ဇာနိတဗ္ဗံ, နာမံ ဇာနိတဗ္ဗံ, အာပတ္တိ ဇာနိတဗ္ဗာ။
မေထုနဓမ္မောတိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – ပါရာဇိကန္တိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
အဒိန္နာဒါနန္တိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – ပါရာဇိကန္တိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
မနုဿဝိဂ္ဂဟောတိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – ပါရာဇိကန္တိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မောတိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – ပါရာဇိကန္တိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
သုက္ကဝိဿဋ္ဌီတိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – သံဃာဒိသေသောတိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
ကာယသံသဂ္ဂေါတိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – သံဃာဒိသေသောတိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
ဒုဋ္ဌုလ္လဝါစာတိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – သံဃာဒိသေသောတိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
အတ္တကာမန္တိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – သံဃာဒိသေသောတိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
သဉ္စရိတ္တန္တိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – သံဃာဒိသေသောတိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
သညာစိကာယ ကုဋိံ ကာရာပနန္တိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – သံဃာဒိသေသောတိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
မဟလ္လကံ ဝိဟာရံ ကာရာပနန္တိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – သံဃာဒိသေသောတိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
ဘိက္ခုံ အမူလကေန ပါရာဇိကေန ဓမ္မေန အနုဒ္ဓံသနန္တိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – သံဃာဒိသေသောတိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
ဘိက္ခုံ အညဘာဂိယဿ အဓိကရဏဿ ကိဉ္စိ ဒေသံ လေသမတ္တံ ဥပါဒါယ ပါရာဇိကေန ဓမ္မေန အနုဒ္ဓံသနန္တိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – သံဃာဒိသေသောတိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
သံဃဘေဒကဿ ဘိက္ခုနော ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနန္တိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – သံဃာဒိသေသောတိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
ဘေဒကာနုဝတ္တကာနံ ဘိက္ခူနံ ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနန္တိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – သံဃာဒိသေသောတိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
ဒုဗ္ဗစဿ ဘိက္ခုနော ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနန္တိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – သံဃာဒိသေသောတိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။
ကုလဒူသကဿ ဘိက္ခုနော ယာဝတတိယံ သမနုဘာသနာယ န ပဋိနိဿဇ္ဇနန္တိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – သံဃာဒိသေသောတိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စ။ပေ.။။
အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ဥဒကေ ဥစ္စာရံ ဝါ ပဿာဝံ ဝါ ခေဠံ ဝါ ကရဏန္တိ ဝတ္ထု စေဝ ဂေါတ္တဉ္စ – ဒုက္ကဋန္တိ နာမဉ္စေဝ အာပတ္တိ စာတိ။
နဝသင်္ဂဟဝဂ္ဂေါ နိဋ္ဌိတော ပဉ္စမော။
တဿုဒ္ဒါနံ –
အပလောကနံ ဉတ္တိ စ၊ ဒုတိယံ စတုတ္ထေန စ။
ဝတ္ထု ဉတ္တိ အနုဿာဝနံ၊ သီမာ ပရိသမေဝ စ။
သမ္မုခါ ပဋိပုစ္ဆာ စ၊ ပဋိညာ ဝိနယာရဟော။
ဝတ္ထု သံဃပုဂ္ဂလဉ္စ၊ ဉတ္တိံ န ပစ္ဆာ ဉတ္တိ စ။
ဝတ္ထုံ သံဃပုဂ္ဂလဉ္စ၊ သာဝနံ အကာလေန စ။
အတိခုဒ္ဒကာ မဟန္တာ စ၊ ခဏ္ဍစ္ဆာယာ နိမိတ္တကာ။
ဗဟိနဒီ သမုဒ္ဒေ စ၊ ဇာတဿရေ စ ဘိန္ဒတိ။
အဇ္ဈောတ္ထရတိ သီမာယ၊ စတု ပဉ္စ စ ဝဂ္ဂိကာ။
ဒသ ဝီသတိဝဂ္ဂါ စ၊ အနာဟဋာ စ အာဟဋာ။
ကမ္မပတ္တာ ဆန္ဒာရဟာ၊ ကမ္မာရဟာ စ ပုဂ္ဂလာ။
အပလောကနံ ပဉ္စဋ္ဌာနံ၊ ဉတ္တိ စ နဝဌာနိကာ။
ဉတ္တိ ဒုတိယံ သတ္တဋ္ဌာနံ၊ စတုတ္ထာ သတ္တဌာနိကာ။
သုဋ္ဌု ဖာသု စ ဒုမ္မင္ကု၊ ပေသလာ စာပိ အာသဝါ။
ဝေရဝဇ္ဇဘယဉ္စေဝ၊ အကုသလံ ဂိဟီနဉ္စ။
ပါပိစ္ဆာ အပ္ပသန္နာနံ၊ ပသန္နာ ဓမ္မဋ္ဌပနာ။
ဝိနယာနုဂ္ဂဟာ စေဝ၊ ပါတိမောက္ခုဒ္ဒေသေန စ။
ပါတိမောက္ခဉ္စ ဌပနာ၊ ပဝါရဏဉ္စ ဌပနံ။
တဇ္ဇနီယာ နိယဿဉ္စ၊ ပဗ္ဗာဇနီယ ပဋိသာရဏီ။
ဥက္ခေပန ပရိဝါသံ၊ မူလမာနတ္တအဗ္ဘာနံ။
ဩသာရဏံ နိဿာရဏံ၊ တထေဝ ဥပသမ္ပဒါ။
အပလောကနဉတ္တိ စ၊ ဒုတိယဉ္စ စတုတ္ထကံ။
အပညတ္တေနုပညတ္တံ၊ သမ္မုခါဝိနယော သတိ။
အမူဠှပဋိယေဘုယျ၊ ပါပိယ တိဏဝတ္ထာရကံ။
ဝတ္ထု ဝိပတ္တိ အာပတ္တိ၊ နိဒါနံ ပုဂ္ဂလေန စ။
ခန္ဓာ စေဝ သမုဋ္ဌာနာ၊ အဓိကရဏမေဝ စ။
သမထာ သင်္ဂဟာ စေဝ၊ နာမအာပတ္တိကာ တထာတိ။
ပရိဝါရော နိဋ္ဌိတော။
ပရိဝါရပါဠိ နိဋ္ဌိတာ။