စောဒနာကဏ္ဍံ
၁. အနုဝိဇ္ဇကအနုယောဂေါ
၃၆၀. အနုဝိဇ္ဇကေ စောဒကော ပုစ္ဆိတဗ္ဗော – ‘‘ယံ ခေါ တွံ, အာဝုသော, ဣမံ ဘိက္ခုံ စောဒေသိ, ကိမှိ နံ စောဒေသိ, သီလဝိပတ္တိယာ ဝါ စောဒေသိ, အာစာရဝိပတ္တိယာ ဝါ စောဒေသိ, ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဝါ စောဒေသီ’’တိ? သော စေ ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘‘သီလဝိပတ္တိယာ ဝါ စောဒေမိ, အာစာရဝိပတ္တိယာ ဝါ စောဒေမိ, ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိယာ ဝါ စောဒေမီ’’တိ, သော ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘‘ဇာနာသိ ပနာယသ္မာ သီလဝိပတ္တိံ, ဇာနာသိ အာစာရဝိပတ္တိံ, ဇာနာသိ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိ’’န္တိ? သော စေ ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘‘ဇာနာမိ ခေါ အဟံ, အာဝုသော, သီလဝိပတ္တိံ, ဇာနာမိ အာစာရဝိပတ္တိံ, ဇာနာမိ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တိ’’န္တိ, သော ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘‘ကတမာ ပနာဝုသော, သီလဝိပတ္တိ? ကတမာ အာစာရဝိပတ္တိ? ကတမာ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တီ’’တိ? သော စေ ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘‘စတ္တာရိ စ ပါရာဇိကာနိ, တေရသ စ သံဃာဒိသေသာ – အယံ သီလဝိပတ္တိ။ ထုလ္လစ္စယံ, ပါစိတ္တိယံ, ပါဋိဒေသနီယံ, ဒုက္ကဋံ, ဒုဗ္ဘာသိတံ, အယံ အာစာရဝိပတ္တိ။ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ, အန္တဂ္ဂါဟိကာ ဒိဋ္ဌိ – အယံ ဒိဋ္ဌိဝိပတ္တီ’’တိ, သော ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘‘ယံ ခေါ တွံ, အာဝုသော, ဣမံ ဘိက္ခုံ စောဒေသိ, ဒိဋ္ဌေန ဝါ စောဒေသိ သုတေန ဝါ စောဒေသိ ပရိသင်္ကာယ ဝါ စောဒေသီ’’တိ? သော စေ ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘‘ဒိဋ္ဌေန ဝါ စောဒေမိ သုတေန ဝါ စောဒေမိ ပရိသင်္ကာယ ဝါ စောဒေမီ’’တိ, သော ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘‘ယံ ခေါ တွံ, အာဝုသော, ဣမံ ဘိက္ခုံ ဒိဋ္ဌေန စောဒေသိ, ကိံ တေ ဒိဋ္ဌံ ကိန္တိ တေ ဒိဋ္ဌံ, ကဒါ တေ ဒိဋ္ဌံ, ကတ္ထ တေ ဒိဋ္ဌံ ပါရာဇိကံ အဇ္ဈာပဇ္ဇန္တော ဒိဋ္ဌော, သံဃာဒိသေသံ အဇ္ဈာပဇ္ဇန္တော ဒိဋ္ဌော, ထုလ္လစ္စယံ။ ပါစိတ္တိယံ။ ပါဋိဒေသနီယံ။ ဒုက္ကဋံ။ ဒုဗ္ဘာသိတံ အဇ္ဈာပဇ္ဇန္တော ဒိဋ္ဌော, ကတ္ထ စ တွံ အဟောသိ, ကတ္ထ စာယံ ဘိက္ခု အဟောသိ, ကိဉ္စ တွံ ကရောသိ, ကိံ စာယံ ဘိက္ခု ကရောတီ’’တိ? သော စေ ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘‘န ခေါ အဟံ, အာဝုသော, ဣမံ ဘိက္ခုံ ဒိဋ္ဌေန စောဒေမိ, အပိ စ သုတေန စောဒေမီ’’တိ, သော ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘‘ယံ ခေါ တွံ, အာဝုသော, ဣမံ ဘိက္ခုံ သုတေန စောဒေသိ, ကိံ တေ သုတံ, ကိန္တိ တေ သုတံ, ကဒါ တေ သုတံ , ကတ္ထ တေ သုတံ, ပါရာဇိကံ အဇ္ဈာပန္နောတိ သုတံ, သံဃာဒိသေသံ။ ထုလ္လစ္စယံ။ ပါစိတ္တိယံ။ ပါဋိဒေသနီယံ။ ဒုက္ကဋံ။ ဒုဗ္ဘာသိတံ အဇ္ဈာပန္နောတိ သုတံ, ဘိက္ခုဿ သုတံ, ဘိက္ခုနိယာ သုတံ, သိက္ခမာနာယ သုတံ , သာမဏေရဿ သုတံ, သာမဏေရိယာ သုတံ, ဥပါသကဿ သုတံ, ဥပါသိကာယ သုတံ, ရာဇူနံ သုတံ, ရာဇမဟာမတ္တာနံ သုတံ, တိတ္ထိယာနံ သုတံ, တိတ္ထိယသာဝကာနံ သုတ’’န္တိ? သော စေ ဧဝံ ဝဒေယျ – ‘‘န ခေါ အဟံ, အာဝုသော, ဣမံ ဘိက္ခုံ သုတေန စောဒေမိ, အပိ စ ပရိသင်္ကာယ စောဒေမီ’’တိ, သော ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘‘ယံ ခေါ တွံ, အာဝုသော, ဣမံ ဘိက္ခုံ ပရိသင်္ကာယ စောဒေသိ, ကိံ ပရိသင်္ကသိ, ကိန္တိ ပရိသင်္ကသိ, ကဒါ ပရိသင်္ကသိ, ကတ္ထ ပရိသင်္ကသိ, ပါရာဇိကံ အဇ္ဈာပန္နောတိ ပရိသင်္ကသိ, သံဃာဒိသေသံ အဇ္ဈာပန္နောတိ ပရိသင်္ကသိ, ထုလ္လစ္စယံ။ ပါစိတ္တိယံ။ ပါဋိဒေသနီယံ။ ဒုက္ကဋံ။ ဒုဗ္ဘာသိတံ အဇ္ဈာပန္နောတိ ပရိသင်္ကသိ, ဘိက္ခုဿ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, ဘိက္ခုနိယာ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, သိက္ခမာနာယ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, သာမဏေရဿ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, သာမဏေရိယာ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, ဥပါသကဿ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, ဥပါသိကာယ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, ရာဇူနံ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, ရာဇမဟာမတ္တာနံ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, တိတ္ထိယာနံ သုတွာ ပရိသင်္ကသိ, တိတ္ထိယသာဝကာနံ သုတွာ ပရိသင်္ကသီ’’တိ?
၃၆၁.
ဒိဋ္ဌံ ဒိဋ္ဌေန သမေတိ ဒိဋ္ဌေန သံသန္ဒတေ ဒိဋ္ဌံ။
ဒိဋ္ဌံ ပဋိစ္စ န ဥပေတိ အသုဒ္ဓပရိသင်္ကိတော။
သော ပုဂ္ဂလော ပဋိညာယ ကာတဗ္ဗော တေနုပေါသထော။
သုတံ သုတေန သမေတိ သုတေန သံသန္ဒတေ သုတံ။
သုတံ ပဋိစ္စ န ဥပေတိ အသုဒ္ဓပရိသင်္ကိတော။
သော ပုဂ္ဂလော ပဋိညာယ ကာတဗ္ဗော တေနုပေါသထော။
မုတံ မုတေန သမေတိ မုတေန သံသန္ဒတေ မုတံ။
မုတံ ပဋိစ္စ န ဥပေတိ အသုဒ္ဓပရိသင်္ကိတော။
သော ပုဂ္ဂလော ပဋိညာယ ကာတဗ္ဗော တေနုပေါသထော။
၃၆၂. စောဒနာယ ကော အာဒိ, ကိံ မဇ္ဈေ, ကိံ ပရိယောသာနံ? စောဒနာယ ဩကာသကမ္မံ အာဒိ, ကိရိယာ မဇ္ဈေ, သမထော ပရိယောသာနံ။ စောဒနာယ ကတိ မူလာနိ, ကတိ ဝတ္ထူနိ, ကတိ ဘူမိယော, ကတိဟာကာရေဟိ စောဒေတိ? စောဒနာယ ဒွေ မူလာနိ, တီဏိ ဝတ္ထူနိ, ပဉ္စ ဘူမိယော, ဒွီဟာကာရေဟိ စောဒေတိ။ စောဒနာယ ကတမာနိ ဒွေ မူလာနိ? သမူလိကာ ဝါ အမူလိကာ ဝါ – စောဒနာယ ဣမာနိ ဒွေ မူလာနိ။ စောဒနာယ ကတမာနိ တီဏိ ဝတ္ထူနိ? ဒိဋ္ဌေန သုတေန ပရိသင်္ကာယ – စောဒနာယ ဣမာနိ တီဏိ ဝတ္ထူနိ။ စောဒနာ ကတမာ ပဉ္စ ဘူမိယော? ကာလေန ဝက္ခာမိ နော အကာလေန, ဘူတေန ဝက္ခာမိ နော အဘူတေန, သဏှေန ဝက္ခာမိ နော ဖရုသေန, အတ္ထသံဟိတေန ဝက္ခာမိ နော အနတ္ထသံဟိတေန, မေတ္တာစိတ္တော ဝက္ခာမိ နော ဒေါသန္တရောတိ – စောဒနာယ ဣမာ ပဉ္စ ဘူမိယော။
ကတမေဟိ ဒွီဟာကာရေဟိ စောဒေတိ? ကာယေန ဝါ စောဒေတိ ဝါစာယ ဝါ စောဒေတိ – ဣမေဟိ ဒွီဟာကာရေဟိ စောဒေတိ။
၂. စောဒကာဒိပဋိပတ္တိ
၃၆၃. စောဒကေန ကထံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗံ? စုဒိတကေန ကထံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗံ? သံဃေန ကထံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗံ? အနုဝိဇ္ဇကေန ကထံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗံ? စောဒကေန ကထံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗန္တိ? စောဒကေန ပဉ္စသု ဓမ္မေသု ပတိဋ္ဌာယ ပရော စောဒေတဗ္ဗော။ ကာလေန ဝက္ခာမိ နော အကာလေန, ဘူတေန ဝက္ခာမိ နော အဘူတေန, သဏှေန ဝက္ခာမိ နော ဖရုသေန, အတ္ထသံဟိတေန ဝက္ခာမိ နော အနတ္ထသံဟိတေန, မေတ္တာစိတ္တော ဝက္ခာမိ နော ဒေါသန္တရောတိ – စောဒကေန ဧဝံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ စုဒိတကေန ကထံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗန္တိ? စုဒိတကေန ဒွီသု ဓမ္မေသု ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ သစ္စေ စ အကုပ္ပေ စ – စုဒိတကေန ဧဝံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ သံဃေန ကထံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗန္တိ? သံဃေန ဩတိဏ္ဏာနောတိဏ္ဏံ ဇာနိတဗ္ဗံ။ သံဃေန ဧဝံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ အနုဝိဇ္ဇကေန ကထံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗန္တိ? အနုဝိဇ္ဇကေန ယေန ဓမ္မေန ယေန ဝိနယေန ယေန သတ္ထုသာသနေန တံ အဓိကရဏံ ဝူပသမ္မတိ တထာ တံ အဓိကရဏံ ဝူပသမေတဗ္ဗံ။ အနုဝိဇ္ဇကေန ဧဝံ ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗံ။
၃၆၄.
ဥပေါသထော ကိမတ္ထာယ၊ ပဝါရဏာ ကိဿ ကာရဏာ။
ပရိဝါသော ကိမတ္ထာယ၊ မူလာယပဋိကဿနာ ကိဿ ကာရဏာ။
မာနတ္တံ ကိမတ္ထာယ၊ အဗ္ဘာနံ ကိဿ ကာရဏာ။
ဥပေါသထော သာမဂ္ဂတ္ထာယ၊ ဝိသုဒ္ဓတ္ထာယ ပဝါရဏာ။
ပရိဝါသော မာနတ္တတ္ထာယ၊ မူလာယပဋိကဿနာ နိဂ္ဂဟတ္ထာယ။
မာနတ္တံ အဗ္ဘာနတ္ထာယ၊ ဝိသုဒ္ဓတ္ထာယ အဗ္ဘာနံ။
ဆန္ဒာ ဒေါသာ ဘယာ မောဟာ၊ ထေရေ စ ပရိဘာသတိ။
ကာယဿ ဘေဒါ ဒုပ္ပညော၊ ခတော ဥပဟတိန္ဒ္ရိယော။
နိရယံ ဂစ္ဆတိ ဒုမ္မေဓေါ၊ န စ သိက္ခာယ ဂါရဝေါ။
န စ အာမိသံ နိဿာယ။
န စ နိဿာယ ပုဂ္ဂလံ။
ဥဘော ဧတေ ဝိဝဇ္ဇေတွာ။
ယထာဓမ္မော တထာ ကရေ။
၃. စောဒကဿအတ္တဈာပနံ
ကောဓနော ဥပနာဟီ စ။
စဏ္ဍော စ ပရိဘာသကော။
အနာပတ္တိယာ အာပတ္တီတိ ရောပေတိ။
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနံ။
ဥပကဏ္ဏကံ ဇပ္ပတိ ဇိမ္ဟံ ပေက္ခတိ။
ဝီတိဟရတိ ကုမ္မဂ္ဂံ ပဋိသေဝတိ။
အနာပတ္တိယာ အာပတ္တီတိ ရောပေတိ။
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနံ။
အကာလေန စောဒေတိ အဘူတေန။
ဖရုသေန အနတ္ထသံဟိတေန။
ဒေါသန္တရော စောဒေတိ နော မေတ္တာစိတ္တော။
အနာပတ္တိယာ အာပတ္တီတိ ရောပေတိ။
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနံ။
ဓမ္မာဓမ္မံ န ဇာနာတိ။
ဓမ္မာဓမ္မဿ အကောဝိဒေါ။
အနာပတ္တိယာ အာပတ္တီတိ ရောပေတိ။
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနံ။
ဝိနယာဝိနယံ န ဇာနာတိ။
ဝိနယာဝိနယဿ အကောဝိဒေါ။
အနာပတ္တိယာ အာပတ္တီတိ ရောပေတိ။
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနံ။
ဘာသိတာဘာသိတံ န ဇာနာတိ။
ဘာသိတာဘာသိတဿ အကောဝိဒေါ။
အနာပတ္တိယာ အာပတ္တီတိ ရောပေတိ။
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနံ။
အာစိဏ္ဏာနာစိဏ္ဏံ န ဇာနာတိ။
အာစိဏ္ဏာနာစိဏ္ဏဿ အကောဝိဒေါ။
အနာပတ္တိယာ အာပတ္တီတိ ရောပေတိ။
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနံ။
ပညတ္တာပညတ္တံ န ဇာနာတိ။
ပညတ္တာပညတ္တဿ အကောဝိဒေါ။
အနာပတ္တိယာ အာပတ္တီတိ ရောပေတိ။
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနံ။
အာပတ္တာနာပတ္တိံ န ဇာနာတိ။
အာပတ္တာနာပတ္တိယာ အကောဝိဒေါ။
အနာပတ္တိယာ အာပတ္တီတိ ရောပေတိ။
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနံ။
လဟုကဂရုကံ န ဇာနာတိ။
လဟုကဂရုကဿ အကောဝိဒေါ။
အနာပတ္တိယာ အာပတ္တီတိ ရောပေတိ။
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနံ။
သာဝသေသာနဝသေသံ န ဇာနာတိ။
သာဝသေသာနဝသေသဿ အကောဝိဒေါ။
အနာပတ္တိယာ အာပတ္တီတိ ရောပေတိ။
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနံ။
ဒုဋ္ဌုလ္လာဒုဋ္ဌုလ္လံ န ဇာနာတိ။
ဒုဋ္ဌုလ္လာဒုဋ္ဌုလ္လဿ အကောဝိဒေါ။
အနာပတ္တိယာ အာပတ္တီတိ ရောပေတိ။
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနံ။
ပုဗ္ဗာပရံ န ဇာနာတိ။
ပုဗ္ဗာပရဿ အကောဝိဒေါ။
အနာပတ္တိယာ အာပတ္တီတိ ရောပေတိ။
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနံ။
အနုသန္ဓိဝစနပထံ န ဇာနာတိ။
အနုသန္ဓိဝစနပထဿ အကောဝိဒေါ။
အနာပတ္တိယာ အာပတ္တီတိ ရောပေတိ။
တာဒိသော စောဒကော ဈာပေတိ အတ္တာနန္တိ။
စောဒနာကဏ္ဍံ နိဋ္ဌိတံ။
တဿုဒ္ဒါနံ –
စောဒနာ အနုဝိဇ္ဇာ စ၊ အာဒိ မူလေနုပေါသထော။
ဂတိ စောဒနကဏ္ဍမှိ၊ သာသနံ ပတိဋ္ဌာပယန္တိ။