ဝတ္တက္ခန္ဓကံ

၈. ဝတ္တက္ခန္ဓကံ

၁. အာဂန္တုကဝတ္တကထာ

၃၅၆. တေန သမယေန ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကဿ အာရာမေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန အာဂန္တုကာ ဘိက္ခူ သဥပါဟနာပိ အာရာမံ ပဝိသန္တိ, ဆတ္တပဂ္ဂဟိတာပိ အာရာမံ ပဝိသန္တိ, ဩဂုဏ္ဌိတာပိ အာရာမံ ပဝိသန္တိ, သီသေပိ စီဝရံ ကရိတွာ အာရာမံ ပဝိသန္တိ, ပါနီယေနပိ ပါဒေ ဓေါဝန္တိ, ဝုဍ္ဎတရေပိ အာဝါသိကေ ဘိက္ခူ န အဘိဝါဒေန္တိ, နပိ သေနာသနံ ပုစ္ဆန္တိ။ အညတရောပိ အာဂန္တုကော ဘိက္ခု အနဇ္ဈာဝုဋ္ဌံ ဝိဟာရံ ဃဋိကံ ဥဂ္ဃါဋေတွာ ကဝါဋံ ပဏာမေတွာ သဟသာ ပါဝိသိ။ တဿ ဥပရိပိဋ္ဌိတော [ဥပရိပိဋ္ဌတော (?)] အဟိ ခန္ဓေ ပပတိ။ သော ဘီတော ဝိဿရမကာသိ။ ဘိက္ခူ ဥပဓါဝိတွာ တံ ဘိက္ခုံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ကိဿ တွံ, အာဝုသော, ဝိဿရမကာသီ’’တိ? အထ ခေါ သော ဘိက္ခု ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ အာဂန္တုကာ ဘိက္ခူ သဥပါဟနာပိ အာရာမံ ပဝိသိဿန္တိ, ဆတ္တပဂ္ဂဟိတာပိ အာရာမံ ပဝိသိဿန္တိ, ဩဂုဏ္ဌိတာပိ အာရာမံ ပဝိသိဿန္တိ, သီသေပိ စီဝရံ ကရိတွာ အာရာမံ ပဝိသိဿန္တိ, ပါနီယေနပိ ပါဒေ ဓေါဝိဿန္တိ, ဝုဍ္ဎတရေပိ အာဝါသိကေ ဘိက္ခူ န အဘိဝါဒေဿန္တိ, နပိ သေနာသနံ ပုစ္ဆိဿန္တီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ‘‘အာဂန္တုကာ ဘိက္ခူ သဥပါဟနာပိ အာရာမံ ပဝိသန္တိ, ဆတ္တပဂ္ဂဟိတာပိ အာရာမံ ပဝိသန္တိ, ဩဂုဏ္ဌိတာပိ အာရာမံ ပဝိသန္တိ, သီသေပိ စီဝရံ ကရိတွာ အာရာမံ ပဝိသန္တိ, ပါနီယေနိပိ ပါဒေ ဓေါဝန္တိ, ဝုဍ္ဎတရေပိ အာဝါသိကေ ဘိက္ခူ န အဘိဝါဒေန္တိ, နပိ သေနာသနံ ပုစ္ဆန္တီတိ။ သစ္စံ ဘဂဝါတိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ။ပေ.။ ကထံဟိ နာမ ဘိက္ခဝေ အာဂန္တုကာ ဘိက္ခူ သဥပါဟနာပိ အာရာမံ ပဝိသိဿန္တိ, ဆတ္တပဂ္ဂဟိတာပိ အာရာမံ ပဝိသိဿန္တိ, ဩဂုဏ္ဌိတာပိ အာရာမံ ပဝိသိဿန္တိ, သီသေပိ စီဝရံ ကရိတွာ အာရာမံ ပဝိသိဿန္တိ, ပါနီယေနပိ ပါဒေ ဓေါဝိဿန္တိ, ဝုဍ္ဎတရေပိ အာဝါသိကေ ဘိက္ခူ န အဘိဝါဒေဿန္တိ, နပိ သေနာသနံ ပုစ္ဆိဿန္တိ, နေတံ ဘိက္ခဝေ အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –

၃၅၇. ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, အာဂန္တုကာနံ ဘိက္ခူနံ ဝတ္တံ ပညပေဿာမိ ယထာ အာဂန္တုကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ အာဂန္တုကေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ ‘ဣဒါနိ အာရာမံ ပဝိသိဿာမီ’တိ ဥပါဟနာ ဩမုဉ္စိတွာ နီစံ ကတွာ ပပ္ဖောဋေတွာ ဂဟေတွာ ဆတ္တံ အပနာမေတွာ သီသံ ဝိဝရိတွာ သီသေ စီဝရံ [ဝိဝရိတွာ စီဝရံ (က.)] ခန္ဓေ ကတွာ သာဓုကံ အတရမာနေန အာရာမော ပဝိသိတဗ္ဗော။ အာရာမံ ပဝိသန္တေန သလ္လက္ခေတဗ္ဗံ – ‘ကတ္ထ အာဝါသိကာ ဘိက္ခူ ပဋိက္ကမန္တီ’တိ? ယတ္ထ အာဝါသိကာ ဘိက္ခူ ပဋိက္ကမန္တိ – ဥပဋ္ဌာနသာလာယ ဝါ မဏ္ဍပေ ဝါ ရုက္ခမူလေ ဝါ – တတ္ထ ဂန္တွာ ဧကမန္တံ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော; ဧကမန္တံ စီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ; ပတိရူပံ အာသနံ ဂဟေတွာ နိသီဒိတဗ္ဗံ; ပါနီယံ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ, ပရိဘောဇနီယံ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ – ‘ကတမံ ပါနီယံ, ကတမံ ပရိဘောဇနီယ’န္တိ? သစေ ပါနီယေန အတ္ထော ဟောတိ, ပါနီယံ ဂဟေတွာ ပါတဗ္ဗံ။ သစေ ပရိဘောဇနီယေန အတ္ထော ဟောတိ, ပရိဘောဇနီယံ ဂဟေတွာ ပါဒါ ဓေါဝိတဗ္ဗာ။ ပါဒေ ဓေါဝန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ, ဧကေန ဟတ္ထေန ပါဒါ ဓေါဝိတဗ္ဗာ။ တေနေဝ ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ [ယေန ဟတ္ထေန ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ (သျာ.)] န တေနေဝ ဟတ္ထေန ပါဒါ ဓေါဝိတဗ္ဗာ။ ဥပါဟနပုဉ္ဆနစောဠကံ ပုစ္ဆိတွာ ဥပါဟနာ ပုဉ္ဆိတဗ္ဗာ။ ဥပါဟနာ ပုဉ္ဆန္တေန ပဌမံ သုက္ခေန စောဠကေန ပုဉ္ဆိတဗ္ဗာ, ပစ္ဆာ အလ္လေန။ ဥပါဟနာပုဉ္ဆနစောဠကံ ဓေါဝိတွာ [ဣဠေတွာ (သျာ.)] ဧကမန္တံ ဝိဿဇ္ဇေတဗ္ဗံ။

‘‘သစေ အာဝါသိကော ဘိက္ခု ဝုဍ္ဎော ဟောတိ, အဘိဝါဒေတဗ္ဗော။ သစေ နဝကော ဟောတိ, အဘိဝါဒါပေတဗ္ဗော။ သေနာသနံ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ – ‘ကတမံ မေ သေနာသနံ ပါပုဏာတီ’တိ? အဇ္ဈာဝုဋ္ဌံ ဝါ အနဇ္ဈာဝုဋ္ဌံ ဝါ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ, ဂေါစရော ပုစ္ဆိတဗ္ဗော, အဂေါစရော ပုစ္ဆိတဗ္ဗော, သေက္ခသမ္မတာနိ [သေခသမ္မတာနိ (က.)] ကုလာနိ ပုစ္ဆိတဗ္ဗာနိ , ဝစ္စဋ္ဌာနံ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ, ပဿာဝဋ္ဌာနံ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ, ပါနီယံ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ, ပရိဘောဇနီယံ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ, ကတ္တရဒဏ္ဍော ပုစ္ဆိတဗ္ဗော, သံဃဿ ကတိကသဏ္ဌာနံ ပုစ္ဆိတဗ္ဗံ – ‘ကံ ကာလံ ပဝိသိတဗ္ဗံ, ကံ ကာလံ နိက္ခမိတဗ္ဗ’န္တိ? သစေ ဝိဟာရော အနဇ္ဈာဝုဋ္ဌော ဟောတိ, ကဝါဋံ အာကောဋေတွာ မုဟုတ္တံ အာဂမေတွာ ဃဋိကံ ဥဂ္ဃါဋေတွာ ကဝါဋံ ပဏာမေတွာ ဗဟိ ဌိတေန နိလ္လောကေတဗ္ဗော။

‘‘သစေ ဝိဟာရော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, မဉ္စေ ဝါ မဉ္စော အာရောပိတော ဟောတိ, ဣဌေ ဝါ ဣဌံ အာရောပိတံ ဟောတိ, သေနာသနံ ဥပရိ ပုဉ္ဇီကတံ [ပုဉ္ဇကိတံ (က.)] ဟောတိ, သစေ ဥဿဟတိ, သောဓေတဗ္ဗော။ [မဟာဝ. ၆၆-၆၇ (ထောကံ ဝိသဒိသံ)] ဝိဟာရံ သောဓေန္တေန ပဌမံ ဘူမတ္ထရဏံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ; မဉ္စပဋိပါဒကာ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗာ; ဘိသိဗိဗ္ဗောဟနံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ; နိသီဒနပစ္စတ္ထရဏံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ; မဉ္စော နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗော; ဣဌံ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ; ခေဠမလ္လကော နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗော; အပဿေနဖလကံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ သစေ ဝိဟာရေ သန္တာနကံ ဟောတိ, ဥလ္လောကာ ပဌမံ ဩဟာရေတဗ္ဗံ, အာလောကသန္ဓိကဏ္ဏဘာဂါ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ဂေရုကပရိကမ္မကတာ ဘိတ္တိ ကဏ္ဏကိတာ ဟောတိ, စောဠကံ တေမေတွာ ဣဠေတွာ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ကာဠဝဏ္ဏကတာ ဘူမိ ကဏ္ဏကိတာ ဟောတိ, စောဠကံ တေမေတွာ ဣဠေတွာ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ အကတာ ဟောတိ ဘူမိ, ဥဒကေန ပရိပ္ဖောသိတွာ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ – မာ ဝိဟာရော ရဇေန ဥဟညီတိ [ဦဟညီတိ (သီ. သျာ.)]။ သင်္ကာရံ ဝိစိနိတွာ ဧကမန္တံ ဆဍ္ဍေတဗ္ဗံ။

‘‘ဘူမတ္ထရဏံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖောဋေတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဌာနေ [ယထာပညတ္တံ (သီ. သျာ.), ယထာဘာဂံ (က.)] ပညပေတဗ္ဗံ။ မဉ္စပဋိပါဒကာ ဩတာပေတွာ ပမဇ္ဇိတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဌာနေ [ယထာဘာဂံ (သျာ. က.)] ဌပေတဗ္ဗာ။ မဉ္စော ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖောဋေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, အတိဟရိတွာ ယထာဌာနေ [ယထာဘာဂံ (သျာ. က.)] ပညပေတဗ္ဗော။ ဣဌံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖောဋေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, အတိဟရိတွာ ယထာဌာနေ [ယထာဘာဂံ (သျာ. က.)] ပညပေတဗ္ဗံ။ ဘိသိဗိဗ္ဗောဟနံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖောဋေတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဘာဂံ ပညပေတဗ္ဗံ။ နိသီဒနပစ္စတ္ထရဏံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖောဋေတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဘာဂံ ပညပေတဗ္ဗံ။ ခေဠမလ္လကော ဩတာပေတွာ ပမဇ္ဇိတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဘာဂံ ဌပေတဗ္ဗော။ အပဿေနဖလကံ ဩတာပေတွာ ပမဇ္ဇိတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဘာဂံ ဌပေတဗ္ဗံ။ ပတ္တစီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ ပတ္တံ နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန ပတ္တံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန ဟေဋ္ဌာမဉ္စံ ဝါ ဟေဋ္ဌာဣဌံ ဝါ ပရာမသိတွာ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ န စ အနန္တရဟိတာယ ဘူမိယာ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ စီဝရံ နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရဝံသံ ဝါ စီဝရရဇ္ဇုံ ဝါ ပမဇ္ဇိတွာ ပါရတော အန္တံ ဩရတော ဘောဂံ ကတွာ စီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။

‘‘သစေ ပုရတ္ထိမာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ပုရတ္ထိမာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ပစ္ဆိမာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ပစ္ဆိမာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ဥတ္တရာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ဥတ္တရာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ဒက္ခိဏာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ဒက္ခိဏာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ ။ သစေ သီတကာလော ဟောတိ, ဒိဝါ ဝါတပါနာ ဝိဝရိတဗ္ဗာ, ရတ္တိံ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ဥဏှကာလော ဟောတိ, ဒိဝါ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ, ရတ္တိံ ဝိဝရိတဗ္ဗာ။

‘‘သစေ ပရိဝေဏံ ဥက္လာပံ ဟောတိ, ပရိဝေဏံ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ သစေ ကောဋ္ဌကော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, ကောဋ္ဌကော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော။ သစေ ဥပဋ္ဌာနသာလာ ဥက္လာပါ ဟောတိ, ဥပဋ္ဌာနသာလာ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ အဂ္ဂိသာလာ ဥက္လာပါ ဟောတိ, အဂ္ဂိသာလာ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ဝစ္စကုဋိ ဥက္လာပါ ဟောတိ, ဝစ္စကုဋိ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ပါနီယံ န ဟောတိ, ပါနီယံ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ။ သစေ ပရိဘောဇနီယံ န ဟောတိ, ပရိဘောဇနီယံ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ။ သစေ အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ န ဟောတိ, အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ။ ဣဒံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အာဂန္တုကာနံ ဘိက္ခူနံ ဝတ္တံ ယထာ အာဂန္တုကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ။

၂. အာဝါသိကဝတ္တကထာ

၃၅၈. တေန ခေါ ပန သမယေန အာဝါသိကာ ဘိက္ခူ အာဂန္တုကေ ဘိက္ခူ ဒိသွာ နေဝ အာသနံ ပညပေန္တိ, န ပါဒေါဒကံ ပါဒဣဌံ ပါဒကထလိကံ ဥပနိက္ခိပန္တိ, န ပစ္စုဂ္ဂန္တွာ ပတ္တစီဝရံ ပဋိဂ္ဂဏှန္တိ, န ပါနီယေန ပုစ္ဆန္တိ [န ပါနီယေန ပုစ္ဆန္တိ, န ပရိဘောဇနီယေန ပုစ္ဆန္တိ (သျာ. ကံ.)], န ဝုဍ္ဎတရေပိ အာဂန္တုကေ ဘိက္ခူ အဘိဝါဒေန္တိ, န သေနာသနံ ပညပေန္တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ အာဝါသိကာ ဘိက္ခူ အာဂန္တုကေ ဘိက္ခူ ဒိသွာ နေဝ အာသနံ ပညပေဿန္တိ, န ပါဒေါဒကံ ပါဒဣဌံ ပါဒကထလိကံ ဥပနိက္ခိပိဿန္တိ, န ပစ္စုဂ္ဂန္တွာ ပတ္တစီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟိဿန္တိ, န ပါနီယေန ပုစ္ဆိဿန္တိ, ဝုဍ္ဎတရေပိ အာဂန္တုကေ ဘိက္ခူ န အဘိဝါဒေဿန္တိ, န သေနာသနံ ပညပေဿန္တီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ သစ္စံ ကိရံ, ဘိက္ခဝေ။ပေ.။ သစ္စံ ဘဂဝါတိ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –

၃၅၉. ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, အာဝါသိကာနံ ဘိက္ခူနံ ဝတ္တံ ပညပေဿာမိ ယထာ အာဝါသိကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ အာဝါသိကေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ အာဂန္တုကံ ဘိက္ခုံ ဝုဍ္ဎတရံ ဒိသွာ အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒဣဌံ ပါဒကထလိကံ ဥပနိက္ခိပိတဗ္ဗံ , ပစ္စုဂ္ဂန္တွာ ပတ္တစီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ, ပါနီယေန ပုစ္ဆိတဗ္ဗော [ပါနီယေန ပုစ္ဆိတဗ္ဗော, ပရိဘောဇနီယေန ပုစ္ဆိတဗ္ဗော (သျာ.)]။ သစေ ဥဿဟတိ, ဥပါဟနာ ပုဉ္ဆိတဗ္ဗာ။ ဥပါဟနာ ပုဉ္ဆန္တေန ပဌမံ သုက္ခေန စောဠကေန ပုဉ္ဆိတဗ္ဗာ, ပစ္ဆာ အလ္လေန။ ဥပါဟနာပုဉ္ဆနစောဠကံ ဓေါဝိတွာ [ဓေါဝိတွာ ဣဠေတွာ (သျာ.)] ဧကမန္တံ ဝိဿဇ္ဇေတဗ္ဗံ။

‘‘အာဂန္တုကော ဘိက္ခု ဝုဍ္ဎတရော အဘိဝါဒေတဗ္ဗော။ သေနာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ – ‘ဧတံ တေ သေနာသနံ ပါပုဏာတီ’တိ။ အဇ္ဈာဝုဋ္ဌံ ဝါ အနဇ္ဈာဝုဋ္ဌံ ဝါ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ။ ဂေါစရော အာစိက္ခိတဗ္ဗော။ အဂေါစရော အာစိက္ခိတဗ္ဗော။ သေက္ခသမ္မတာနိ ကုလာနိ အာစိက္ခိတဗ္ဗာနိ။ ဝစ္စဋ္ဌာနံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ။ ပဿာဝဋ္ဌာနံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ။ ပါနီယံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ။ ပရိဘောဇနီယံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ။ ကတ္တရဒဏ္ဍော အာစိက္ခိတဗ္ဗော။ သံဃဿ ကတိကသဏ္ဌာနံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ – ‘ဣမံ ကာလံ ပဝိသိတဗ္ဗံ, ဣမံ ကာလံ နိက္ခမိတဗ္ဗ’န္တိ ။

‘‘သစေ နဝကော ဟောတိ, နိသိန္နကေနေဝ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ – ‘အတြ ပတ္တံ နိက္ခိပါဟိ, အတြ စီဝရံ နိက္ခိပါဟိ, ဣဒံ အာသနံ နိသီဒါဟီ’တိ။ ပါနီယံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ။ ပရိဘောဇနီယံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ။ ဥပါဟနာပုဉ္ဆနစောဠကံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ။ အာဂန္တုကော ဘိက္ခု နဝကော အဘိဝါဒါပေတဗ္ဗော။ သေနာသနံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ – ‘ဧတံ တေ သေနာသနံ ပါပုဏာတီ’တိ။ အဇ္ဈာဝုဋ္ဌံ ဝါ အနဇ္ဈာဝုဋ္ဌံ ဝါ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ။ ဂေါစရော အာစိက္ခိတဗ္ဗော။ အဂေါစရော အာစိက္ခိတဗ္ဗော။ သေက္ခသမ္မတာနိ ကုလာနိ အာစိက္ခိတဗ္ဗာနိ။ ဝစ္စဋ္ဌာနံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ။ ပဿာဝဋ္ဌာနံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ။ ပါနီယံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ။ ပရိဘောဇနီယံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ။ ကတ္တရဒဏ္ဍော အာစိက္ခိတဗ္ဗော။ သံဃဿ ကတိကသဏ္ဌာနံ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ – ‘ဣမံ ကာလံ ပဝိသိတဗ္ဗံ, ဣမံ ကာလံ နိက္ခမိတဗ္ဗ’န္တိ။ ဣဒံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ , အာဝါသိကာနံ ဘိက္ခူနံ ဝတ္တံ ယထာ အာဝါသိကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ။

၃. ဂမိကဝတ္တကထာ

၃၆၀. တေန ခေါ ပန သမယေန ဂမိကာ ဘိက္ခူ ဒါရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ အပ္ပဋိသာမေတွာ ဒွါရဝါတပါနံ ဝိဝရိတွာ သေနာသနံ အနာပုစ္ဆာ ပက္ကမန္တိ။ ဒါရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ နဿတိ။ သေနာသနံ အဂုတ္တံ ဟောတိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ ဂမိကာ ဘိက္ခူ ဒါရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ အပ္ပဋိသာမေတွာ ဒွါရဝါတပါနံ ဝိဝရိတွာ သေနာသနံ အနာပုစ္ဆာ ပက္ကမိဿန္တိ! ဒါရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ နဿတိ။ သေနာသနံ အဂုတ္တံ ဟောတီ’’တိ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ။ပေ.။ သစ္စံ ဘဂဝါတိ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –

၃၆၁. ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, ဂမိကာနံ ဘိက္ခူနံ ဝတ္တံ ပညပေဿာမိ ယထာ ဂမိကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ ဂမိကေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ ဒါရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ ပဋိသာမေတွာ ဒွါရဝါတပါနံ ထကေတွာ သေနာသနံ အာပုစ္ဆာ ပက္ကမိတဗ္ဗံ [အာပုစ္ဆိတဗ္ဗံ (သျာ.)]။ သစေ ဘိက္ခု န ဟောတိ, သာမဏေရော အာပုစ္ဆိတဗ္ဗော။ သစေ သာမဏေရော န ဟောတိ, အာရာမိကော အာပုစ္ဆိတဗ္ဗော။ သစေ အာရာမိကော န ဟောတိ, ဥပါသကော အာပုစ္ဆိတဗ္ဗော။ သစေ န ဟောတိ ဘိက္ခု ဝါ သာမဏေရော ဝါ အာရာမိကော ဝါ ဥပါသကော ဝါ, စတူသု ပါသာဏေသု မဉ္စံ ပညပေတွာ မဉ္စေ မဉ္စံ အာရောပေတွာ ဣဌေ ဣဌံ အာရောပေတွာ သေနာသနံ ဥပရိ ပုဉ္ဇံ ကရိတွာ ဒါရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ ပဋိသာမေတွာ ဒွါရဝါတပါနံ ထကေတွာ ပက္ကမိတဗ္ဗံ။ သစေ ဝိဟာရော ဩဝဿတိ, သစေ ဥဿဟတိ, ဆာဒေတဗ္ဗော, ဥဿုကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ‘ကိန္တိ နု ခေါ ဝိဟာရော ဆာဒိယေထာ’တိ။ ဧဝဉ္စေတံ လဘေထ, ဣစ္စေတံ ကုသလံ။ နော စေ လဘေထ, ယော ဒေသော အနောဝဿကော ဟောတိ, တတ္ထ စတူသု ပါသာဏေသု မဉ္စံ ပညပေတွာ မဉ္စေ မဉ္စံ အာရောပေတွာ ဣဌေ ဣဌံ အာရောပေတွာ သေနာသနံ ဥပရိ ပုဉ္ဇံ ကရိတွာ ဒါရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ ပဋိသာမေတွာ ဒွါရဝါတပါနံ ထကေတွာ ပက္ကမိတဗ္ဗံ။ သစေ သဗ္ဗော ဝိဟာရော ဩဝဿတိ, သစေ ဥဿဟတိ, သေနာသနံ ဂါမံ အတိဟရိတဗ္ဗံ, ဥဿုကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ‘ကိန္တိ နု ခေါ သေနာသနံ ဂါမံ အတိဟရိယေထာ’တိ။ ဧဝဉ္စေတံ လဘေထ, ဣစ္စေတံ ကုသလံ။ နော စေ လဘေထ, အဇ္ဈောကာသေ စတူသု ပါသာဏေသု မဉ္စံ ပညပေတွာ မဉ္စေ မဉ္စံ အာရောပေတွာ ဣဌေ ဣဌံ အာရောပေတွာ သေနာသနံ ဥပရိ ပုဉ္ဇံ ကရိတွာ ဒါရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ ပဋိသာမေတွာ တိဏေန ဝါ ပဏ္ဏေန ဝါ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ပက္ကမိတဗ္ဗံ – အပ္ပေဝ နာမ အင်္ဂါနိပိ သေသေယျုန္တိ။ ဣဒံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဂမိကာနံ ဘိက္ခူနံ ဝတ္တံ ယထာ ဂမိကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ။

၄. အနုမောဒနဝတ္တကထာ

၃၆၂. တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဘတ္တဂ္ဂေ န အနုမောဒန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ဘတ္တဂ္ဂေ န အနုမောဒိဿန္တီ’’တိ! အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တေသံ မနုဿာနံ ဥဇ္ဈာယန္တာနံ ခိယျန္တာနံ ဝိပါစေန္တာနံ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘတ္တဂ္ဂေ အနုမောဒိတု’’န္တိ။ အထ ခေါ တေသံ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကေန နု ခေါ ဘတ္တဂ္ဂေ အနုမောဒိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ထေရေန ဘိက္ခုနာ ဘတ္တဂ္ဂေ အနုမောဒိတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ ပူဂဿ သံဃဘတ္တံ ဟောတိ ။ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော သံဃတ္ထေရော ဟောတိ။ ဘိက္ခူ – ‘ဘဂဝတာ အနုညာတံ ထေရေန ဘိက္ခုနာ ဘတ္တဂ္ဂေ အနုမောဒိတု’န္တိ – အာယသ္မန္တံ သာရိပုတ္တံ ဧကကံ ဩဟာယ ပက္ကမိံသု။ အထ ခေါ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော တေ မနုဿေ ပဋိသမ္မောဒိတွာ ပစ္ဆာ ဧကကော အဂမာသိ။ အဒ္ဒသာ ခေါ ဘဂဝါ အာယသ္မန္တံ သာရိပုတ္တံ ဒူရတောဝ ဧကကံ အာဂစ္ဆန္တံ။ ဒိသွာန အာယသ္မန္တံ သာရိပုတ္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကစ္စိ, သာရိပုတ္တ, ဘတ္တံ ဣဒ္ဓံ အဟောသီ’’တိ? ‘‘ဣဒ္ဓံ ခေါ, ဘန္တေ, ဘတ္တံ အဟောသိ; အပိစ မံ ဘိက္ခူ ဧကကံ ဩဟာယ ပက္ကန္တာ’’တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘတ္တဂ္ဂေ စတူဟိ ပဉ္စဟိ ထေရာနုထေရေဟိ ဘိက္ခူဟိ အာဂမေတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ထေရော ဘတ္တဂ္ဂေ ဝစ္စိတော အာဂမေသိ။ သော ဝစ္စံ သန္ဓာရေတုံ အသက္ကောန္တော မုစ္ဆိတော ပပတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သတိ ကရဏီယေ အာနန္တရိကံ ဘိက္ခုံ အာပုစ္ဆိတွာ ဂန္တု’’န္တိ။

၅. ဘတ္တဂ္ဂဝတ္တကထာ

၃၆၃. တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဒုန္နိဝတ္ထာ ဒုပ္ပါရုတာ အနာကပ္ပသမ္ပန္နာ ဘတ္တဂ္ဂံ ဂစ္ဆန္တိ, ဝေါက္ကမ္မပိ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ပုရတော ပုရတော ဂစ္ဆန္တိ, ထေရေပိ ဘိက္ခူ အနုပခဇ္ဇ နိသီဒန္တိ , နဝေပိ ဘိက္ခူ အာသနေန ပဋိဗာဟန္တိ, သံဃာဋိမ္ပိ ဩတ္ထရိတွာ အန္တရဃရေ နိသီဒန္တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဒုန္နိဝတ္ထာ ဒုပ္ပါရုတာ အနာကပ္ပသမ္ပန္နာ ဘတ္တဂ္ဂံ ဂစ္ဆိဿန္တိ, ဝေါက္ကမ္မပိ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ပုရတော ပုရတော ဂစ္ဆိဿန္တိ, ထေရေပိ ဘိက္ခူ အနုပခဇ္ဇ နိသီဒိဿန္တိ, နဝေပိ ဘိက္ခူ အာသနေနပိ ပဋိဗာဟိဿန္တိ, သံဃာဋိမ္ပိ ဩတ္ထရိတွာ အန္တရဃရေ နိသီဒိဿန္တီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဒုန္နိဝတ္ထာ ဒုပ္ပါရုတာ အနာကပ္ပသမ္ပန္နာ ဘတ္တဂ္ဂံ ဂစ္ဆန္တိ, ဝေါက္ကမ္မပိ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ပုရတော ပုရတော ဂစ္ဆန္တိ, ထေရေပိ ဘိက္ခူ အနုပခဇ္ဇ နိသီဒန္တိ, နဝေပိ ဘိက္ခူ အာသနေန ပဋိဗာဟန္တိ, သံဃာဋိမ္ပိ ဩတ္ထရိတွာ အန္တရဃရေ နိသီဒန္တီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –

၃၆၄. ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ ဘတ္တဂ္ဂဝတ္တံ ပညပေဿာမိ ယထာ ဘိက္ခူဟိ ဘတ္တဂ္ဂေ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ သစေ အာရာမေ ကာလော အာရောစိတော ဟောတိ, တိမဏ္ဍလံ ပဋိစ္ဆာဒေန္တေန ပရိမဏ္ဍလံ နိဝါသေတွာ ကာယဗန္ဓနံ ဗန္ဓိတွာ သဂုဏံ ကတွာ သံဃာဋိယော ပါရုပိတွာ ဂဏ္ဌိကံ ပဋိမုဉ္စိတွာ ဓေါဝိတွာ ပတ္တံ ဂဟေတွာ သာဓုကံ အတရမာနေန ဂါမော ပဝိသိတဗ္ဗော။

‘‘န ဝေါက္ကမ္မ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ပုရတော ပုရတော ဂန္တဗ္ဗံ။ သုပ္ပဋိစ္ဆန္နေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ သုသံဝုတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ ဩက္ခိတ္တစက္ခုနာ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဥက္ခိတ္တကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဥဇ္ဇဂ္ဃိကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ အပ္ပသဒ္ဒေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ကာယပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ ။ န ဗာဟုပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န သီသပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ခမ္ဘကတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဩဂုဏ္ဌိတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဥက္ကုဋိကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။

‘‘သုပ္ပဋိစ္ဆန္နေန အန္တရဃရေ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ သုသံဝုတေန အန္တရဃရေ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ ဩက္ခိတ္တစက္ခုနာ အန္တရဃရေ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ န ဥက္ခိတ္တကာယ အန္တရဃရေ နိသီဒိတဗ္ဗံ န ဥဇ္ဇဂ္ဃိကာယ အန္တရဃရေ နိသီဒိတဗ္ဗံ, အပ္ပသဒ္ဒေန အန္တရဃရေ နိသီဒိတဗ္ဗ။ န ကာယပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ န ဗာဟုပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ န သီသပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ န ခမ္ဘကတေန အန္တရဃရေ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ န ဩဂုဏ္ဌိတေန အန္တရဃရေ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ န ပလ္လတ္ထိကာယ အန္တရဃရေ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ န ထေရေ ဘိက္ခူ အနုပခဇ္ဇ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ န နဝါ ဘိက္ခူ အာသနေန ပဋိဗာဟိတဗ္ဗာ။ န သံဃာဋိံ ဩတ္ထရိတွာ အန္တရဃရေ နိသီဒိတဗ္ဗံ။

‘‘ဥဒကေ ဒိယျမာနေ ဥဘောဟိ ဟတ္ထေဟိ ပတ္တံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဥဒကံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန ပတ္တော ဓေါဝိတဗ္ဗော။ သစေ ဥဒကပ္ပဋိဂ္ဂါဟကော ဟောတိ, နီစံ ကတွာ ဥဒကပ္ပဋိဂ္ဂဟေ ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ – မာ ဥဒကပ္ပဋိဂ္ဂါဟကော ဥဒကေန ဩသိဉ္စိ [ဩသိဉ္စိယ္ယီ (က.)], မာ သာမန္တာ ဘိက္ခူ ဥဒကေန ဩသိဉ္စိံသု [ဩသိဉ္စိယ္ယိံသု (က.)], မာ သံဃာဋိ ဥဒကေန ဩသိဉ္စီတိ။ သစေ ဥဒကပ္ပဋိဂ္ဂါဟကော န ဟောတိ, နီစံ ကတွာ ဆမာယ ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ – မာ သာမန္တာ ဘိက္ခူ ဥဒကေန ဩသိဉ္စိံသု, မာ သံဃာဋိ ဥဒကေန ဩသိဉ္စီတိ။

‘‘ဩဒနေ ဒိယျမာနေ ဥဘောဟိ ဟတ္ထေဟိ ပတ္တံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဩဒနော ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော, သူပဿ ဩကာသော ကာတဗ္ဗော။ သစေ ဟောတိ သပ္ပိ ဝါ တေလံ ဝါ ဥတ္တရိဘင်္ဂံ ဝါ, ထေရေန ဝတ္တဗ္ဗော – ‘သဗ္ဗေသံ သမကံ သမ္ပာဒေဟီ’တိ။ သက္ကစ္စံ ပိဏ္ဍပါတော ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော။ ပတ္တသညိနာ ပိဏ္ဍပါတော ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော။ သမသူပကော ပိဏ္ဍပါတော ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော။ သမတိတ္တိကော ပိဏ္ဍပါတော ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော။

‘‘န တာဝ ထေရေန ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ ယာဝ န သဗ္ဗေသံ ဩဒနော သမ္ပတ္တော ဟောတိ။ သက္ကစ္စံ ပိဏ္ဍပါတော ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗော။ ပတ္တသညိနာ ပိဏ္ဍပါတော ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗော။ သပဒါနံ ပိဏ္ဍပါတော ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗော။ သမသူပကော ပိဏ္ဍပါတော ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗော ။ န ထူပကတော ဩမဒ္ဒိတွာ ပိဏ္ဍိပါတော ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗော။ န သူပံ ဝါ ဗျဉ္ဇနံ ဝါ ဩဒနေန ပဋိစ္ဆာဒေတဗ္ဗံ ဘိယျောကမ္ယတံ ဥပါဒါယ။ န သူပံ ဝါ ဩဒနံ ဝါ အဂိလာနေန အတ္တနော အတ္ထာယ ဝိညာပေတွာ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ န ဥဇ္ဈာနသညိနာ ပရေသံ ပတ္တော ဩလောကေတဗ္ဗော။ နာတိမဟန္တော ကဗဠော ကာတဗ္ဗော။ ပရိမဏ္ဍလော အာလောပေါ ကာတဗ္ဗော။ န အနာဟဋေ ကဗဠေ မုခဒွါရံ ဝိဝရိတဗ္ဗံ။ န ဘုဉ္ဇမာနေန သဗ္ဗော ဟတ္ထော မုခေ ပက္ခိပိတဗ္ဗော။ န သကဗဠေန မုခေန ဗျာဟရိတဗ္ဗံ။ န ပိဏ္ဍုက္ခေပကံ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ န ကဗဠာဝစ္ဆေဒကံ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ န အဝဂဏ္ဍကာရကံ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ န ဟတ္ထနိဒ္ဓုနကံ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ န သိတ္ထာဝကာရကံ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ န ဇိဝှာနိစ္ဆာရကံ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ န စပုစပုကာရကံ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ န သုရုသုရုကာရကံ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ န ဟတ္ထနိလ္လေဟကံ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ န ပတ္တနိလ္လေဟကံ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ န ဩဋ္ဌနိလ္လေဟကံ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။

‘‘န သာမိသေန ဟတ္ထေန ပါနီယထာလကော ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော။ န တာဝ ထေရေန ဥဒကံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ ယာဝ န သဗ္ဗေဝ ဘုတ္တာဝိနော ဟောန္တိ။ ဥဒကေ ဒိယျမာနေ ဥဘောဟိ ဟတ္ထေဟိ ပတ္တံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဥဒကံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန ပတ္တော ဓေါဝိတဗ္ဗော။ သစေ ဥဒကပ္ပဋိဂ္ဂါဟကော ဟောတိ, နီစံ ကတွာ ဥဒကပ္ပဋိဂ္ဂဟေ ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ – မာ ဥဒကပ္ပဋိဂ္ဂါဟကော ဥဒကေန ဩသိဉ္စိ, မာ သာမန္တာ ဘိက္ခူ ဥဒကေန ဩသိဉ္စိံသု, မာ သံဃာဋိ ဥဒကေန ဩသိဉ္စီတိ။ သစေ ဥဒကပ္ပဋိဂ္ဂါဟကော န ဟောတိ, နီစံ ကတွာ ဆမာယ ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ – မာ သာမန္တာ ဘိက္ခူ ဥဒကေန ဩသိဉ္စိံသု, မာ သံဃာဋိ ဥဒကေန ဩသိဉ္စီတိ။ န သသိတ္ထကံ ပတ္တဓေါဝနံ အန္တရဃရေ ဆဍ္ဍေတဗ္ဗံ။

‘‘နိဝတ္တန္တေန နဝကေဟိ ဘိက္ခူဟိ ပဌမတရံ နိဝတ္တိတဗ္ဗံ။ ပစ္ဆာ ထေရေဟိ သုပ္ပဋိစ္ဆန္နေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ သုသံဝုတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ ဩက္ခိတ္တစက္ခုနာ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဥက္ခိတ္တကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဥဇ္ဇဂ္ဃိကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ အပ္ပသဒ္ဒေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ကာယပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဗာဟုပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ ။ န သီသပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ခမ္ဘကတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဩဂုဏ္ဌိတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဥက္ကုဋိကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ ဣဒံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ ဘတ္တဂ္ဂဝတ္တံ ယထာ ဘိက္ခူဟိ ဘတ္တဂ္ဂေ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ။

ပဌမဘာဏဝါရော နိဋ္ဌိတော။

၆. ပိဏ္ဍစာရိကဝတ္တကထာ

၃၆၅. တေန ခေါ ပန သမယေန ပိဏ္ဍစာရိကာ ဘိက္ခူ ဒုန္နိဝတ္ထာ ဒုပ္ပါရုတာ အနာကပ္ပသမ္ပန္နာ ပိဏ္ဍာယ စရန္တိ, အသလ္လက္ခေတွာပိ နိဝေသနံ ပဝိသန္တိ, အသလ္လက္ခေတွာပိ နိက္ခမန္တိ, အတိသဟသာပိ ပဝိသန္တိ, အတိသဟသာပိ နိက္ခမန္တိ, အတိဒူရေပိ တိဋ္ဌန္တိ, အစ္စာသန္နေပိ တိဋ္ဌန္တိ, အတိစိရမ္ပိ တိဋ္ဌန္တိ, အတိလဟုမ္ပိ နိဝတ္တန္တိ။ အညတရောပိ ပိဏ္ဍစာရိကော ဘိက္ခု အသလ္လက္ခေတွာ နိဝေသနံ ပါဝိသိ။ သော စ ဒွါရံ မညမာနော အညတရံ ဩဝရကံ ပါဝိသိ။ တသ္မိမ္ပိ ဩဝရကေ ဣတ္ထီ နဂ္ဂါ ဥတ္တာနာ နိပန္နာ ဟောတိ။ အဒ္ဒသာ ခေါ သော ဘိက္ခု တံ ဣတ္ထိံ နဂ္ဂံ ဥတ္တာနံ နိပန္နံ။ ဒိသွာန – ‘‘နယိဒံ ဒွါရံ, ဩဝရကံ ဣဒ’’န္တိ တမှာ ဩဝရကာ နိက္ခမိ။ အဒ္ဒသာ ခေါ တဿာ ဣတ္ထိယာ သာမိကော တံ ဣတ္ထိံ နဂ္ဂံ ဥတ္တာနံ နိပန္နံ။ ဒိသွာန – ‘‘ဣမိနာ မေ ဘိက္ခုနာ ပဇာပတီ ဒူသိတာ’’တိ တံ ဘိက္ခုံ ဂဟေတွာ အာကောဋေသိ။ အထ ခေါ သာ ဣတ္ထီ တေန သဒ္ဒေန ပဋိဗုဇ္ဈိတွာ တံ ပုရိသံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကိဿ တွံ, အယျ, ဣမံ ဘိက္ခုံ အာကောဋေသီ’’တိ? ‘‘ဣမိနာသိ တွံ ဘိက္ခုနာ ဒူသိတာ’’တိ? ‘‘နာဟံ, အယျ, ဣမိနာ ဘိက္ခုနာ ဒူသိတာ; အကာရကော သော ဘိက္ခူ’’တိ တံ ဘိက္ခုံ မုဉ္စာပေသိ။ အထ ခေါ သော ဘိက္ခု အာရာမံ ဂန္တွာ ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ ပိဏ္ဍစာရိကာ ဘိက္ခူ ဒုန္နိဝတ္ထာ ဒုပ္ပါရုတာ အနာကပ္ပသမ္ပန္နာ ပိဏ္ဍာယ စရိဿန္တိ, အသလ္လက္ခေတွာပိ နိဝေသနံ ပဝိသိဿန္တိ, အသလ္လက္ခေတွာပိ နိက္ခမိဿန္တိ, အတိသဟသာပိ ပဝိသိဿန္တိ, အတိသဟသာပိ နိက္ခမိဿန္တိ, အတိဒူရေပိ တိဋ္ဌိဿန္တိ, အစ္စာသန္နေပိ တိဋ္ဌိဿန္တိ, အတိစိရမ္ပိ တိဋ္ဌိဿန္တိ, အတိလဟုမ္ပိ နိဝတ္တိဿန္တီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ။ပေ.။ သစ္စံ ဘဂဝါတိ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –

၃၆၆. ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, ပိဏ္ဍစာရိကာနံ ဘိက္ခူနံ ဝတ္တံ ပညာပေဿာမိ ယထာ ပိဏ္ဍစာရိကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ ပိဏ္ဍစာရိကေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ – ‘ဣဒါနိ ဂါမံ ပဝိသိဿာမီ’တိ တိမဏ္ဍလံ ပဋိစ္ဆာဒေန္တေန ပရိမဏ္ဍလံ နိဝါသေတွာ ကာယဗန္ဓနံ ဗန္ဓိတွာ သဂုဏံ ကတွာ သံဃာဋိယော ပါရုပိတွာ ဂဏ္ဌိကံ ပဋိမုဉ္စိတွာ ဓေါဝိတွာ ပတ္တံ ဂဟေတွာ သာဓုကံ အတရမာနေန ဂါမော ပဝိသိတဗ္ဗော။

‘‘သုပ္ပဋိစ္ဆန္နေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ ။ သုသံဝုတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ ဩက္ခိတ္တစက္ခုနာ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဥက္ခိတ္တကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဥဇ္ဇဂ္ဃိကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ အပ္ပသဒ္ဒေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ကာယပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဗာဟုပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န သီသပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ခမ္ဘကတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဩဂုဏ္ဌိတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဥက္ကုဋိကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။

‘‘နိဝေသနံ ပဝိသန္တေန သလ္လက္ခေတဗ္ဗံ – ‘ဣမိနာ ပဝိသိဿာမိ, ဣမိနာ နိက္ခမိဿာမီ’တိ။ နာတိသဟသာ ပဝိသိတဗ္ဗံ။ နာတိသဟသာ နိက္ခမိတဗ္ဗံ။ နာတိဒူရေ ဌာတဗ္ဗံ။ နာစ္စာသန္နေ ဌာတဗ္ဗံ။ နာတိစိရံ ဌာတဗ္ဗံ။ နာတိလဟုံ နိဝတ္တိတဗ္ဗံ။ ဌိတကေန သလ္လက္ခေတဗ္ဗံ – ‘ဘိက္ခံ ဒါတုကာမာ ဝါ အဒါတုကာမာ ဝါ’တိ။ သစေ ကမ္မံ ဝါ နိက္ခိပတိ, အာသနာ ဝါ ဝုဋ္ဌာတိ, ကဋစ္ဆုံ ဝါ ပရာမသတိ, ဘာဇနံ ဝါ ပရာမသတိ, ဌပေတိ [ဌာပေတိ (က.)] ဝါ – ဒါတုကာမဿာတိ [ဒါတုကာမိယာတိ (သျာ.), ဒါတုကာမာ ဝိယာတိ (သီ.)] ဌာတဗ္ဗံ။ ဘိက္ခာယ ဒိယျမာနာယ ဝါမေန ဟတ္ထေန သံဃာဋိံ ဥစ္စာရေတွာ ဒက္ခိဏေန ဟတ္ထေန ပတ္တံ ပဏာမေတွာ ဥဘောဟိ ဟတ္ထေဟိ ပတ္တံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဘိက္ခာ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗာ။ န စ ဘိက္ခာဒါယိကာယ မုခံ ဥလ္လောကေတဗ္ဗံ [ဩလောကေတဗ္ဗံ (သျာ.)]။ သလ္လက္ခေတဗ္ဗံ – ‘သူပံ ဒါတုကာမာ ဝါ အဒါတုကာမာ ဝါ’တိ။ သစေ ကဋစ္ဆုံ ဝါ ပရာမသတိ, ဘာဇနံ ဝါ ပရာမသတိ, ဌပေတိ ဝါ – ဒါတုကာမဿာတိ ဌာတဗ္ဗံ။ ဘိက္ခာယ ဒိန္နာယ သံဃာဋိယာ ပတ္တံ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ သာဓုကံ အတရမာနေန နိဝတ္တိတဗ္ဗံ။

‘‘သုပ္ပဋိစ္ဆန္နေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ သုသံဝုတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ ဩက္ခိတ္တစက္ခုနာ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဥက္ခိတ္တကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဥဇ္ဇဂ္ဃိကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ အပ္ပသဒ္ဒေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ကာယပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဗာဟုပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န သီသပ္ပစာလကံ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ခမ္ဘကတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဩဂုဏ္ဌိတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဥက္ကုဋိကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ ယော ပဌမံ ဂါမတော ပိဏ္ဍာယ ပဋိက္ကမတိ, တေန အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒဣဌံ ပါဒကထလိကံ ဥပနိက္ခိပိတဗ္ဗံ, အဝက္ကာရပါတိ ဓေါဝိတွာ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗာ, ပါနီယံ ပရိဘောဇနီယံ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ။ ယော ပစ္ဆာ ဂါမတော ပိဏ္ဍာယ ပဋိက္ကမတိ, သစေ ဟောတိ ဘုတ္တာဝသေသော, သစေ အာကင်္ခတိ, ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ ။ နော စေ အာကင်္ခတိ, အပ္ပဟရိတေ ဝါ ဆဍ္ဍေတဗ္ဗံ, အပ္ပါဏကေ ဝါ ဥဒကေ ဩပိလာပေတဗ္ဗံ။ တေန အာသနံ ဥဒ္ဓရိတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒဣဌံ ပါဒကထလိကံ ပဋိသာမေတဗ္ဗံ, အဝက္ကာရပါတိ ဓေါဝိတွာ ပဋိသာမေတဗ္ဗာ, ပါနီယံ ပရိဘောဇနီယံ ပဋိသာမေတဗ္ဗံ , ဘတ္တဂ္ဂံ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ ယော ပဿတိ ပါနီယဃဋံ ဝါ ပရိဘောဇနီယဃဋံ ဝါ ဝစ္စဃဋံ ဝါ ရိတ္တံ တုစ္ဆံ တေန ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ။ သစဿ ဟောတိ အဝိသယှံ, ဟတ္ထဝိကာရေန ဒုတိယံ အာမန္တေတွာ ဟတ္ထဝိလင်္ဃကေန ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ, န စ တပ္ပစ္စယာ ဝါစာ ဘိန္ဒိတဗ္ဗာ။ ဣဒံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပိဏ္ဍစာရိကာနံ ဘိက္ခူနံ ဝတ္တံ ယထာ ပိဏ္ဍစာရိကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ။

၇. အာရညိကဝတ္တကထာ

၃၆၇. တေန ခေါ ပန သမယေန သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ အရညေ ဝိဟရန္တိ။ တေ နေဝ ပါနီယံ ဥပဋ္ဌာပေန္တိ, န ပရိဘောဇနီယံ ဥပဋ္ဌာပေန္တိ , န အဂ္ဂိံ ဥပဋ္ဌာပေန္တိ, န အရဏိသဟိတံ ဥပဋ္ဌာပေန္တိ, န နက္ခတ္တပဒါနိ ဇာနန္တိ, န ဒိသာဘာဂံ ဇာနန္တိ။ စောရာ တတ္ထ ဂန္တွာ တေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘အတ္ထိ, ဘန္တေ, ပါနီယ’’န္တိ? ‘‘နတ္ထာဝုသော’’တိ။ ‘‘အတ္ထိ, ဘန္တေ, ပရိဘောဇနီယ’’န္တိ? ‘‘နတ္ထာဝုသော’’တိ။ ‘‘အတ္ထိ, ဘန္တေ, အဂ္ဂီ’’တိ? ‘‘နတ္ထာဝုသော’’တိ။ ‘‘အတ္ထိ, ဘန္တေ, အရဏိသဟိတ’’န္တိ? ‘‘နတ္ထာဝုသော’’တိ။ ( ) [(အတ္ထိ ဘန္တေ နက္ခတ္တပဒါနီတိ, န ဇာနာမ အာဝုသောတိ, အတ္ထိ ဘန္တေ ဒိသာဘာဂန္တိ, န ဇာနာမ အာဝုသောတိ။) သီ. ဝိမတိဋီကာယ ပန သမေတိ] ‘‘ကေနဇ္ဇ, ဘန္တေ, ယုတ္တ’’န္တိ? ‘‘န ခေါ မယံ, အာဝုသော, ဇာနာမာ’’တိ။ ‘‘ကတမာယံ, ဘန္တေ, ဒိသာ’’တိ? ‘‘န ခေါ မယံ, အာဝုသော, ဇာနာမာ’’တိ။ အထ ခေါ တေ စောရာ – ‘နေဝိမေသံ ပါနီယံ အတ္ထိ, န ပရိဘောဇနီယံ အတ္ထိ, န အဂ္ဂိ အတ္ထိ, န အရဏိသဟိတံ အတ္ထိ, န နက္ခတ္တပဒါနိ ဇာနန္တိ, န ဒိသာဘာဂံ ဇာနန္တိ; စောရာ ဣမေ, နယိမေ ဘိက္ခူ’တိ – အာကောဋေတွာ ပက္ကမိံသု။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –

၃၆၈. ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, အာရညိကာနံ ဘိက္ခူနံ ဝတ္တံ ပညပေဿာမိ ယထာ အာရညိကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ အာရညိကေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ ကာလဿေဝ ဥဋ္ဌာယ ပတ္တံ ထဝိကာယ ပက္ခိပိတွာ အံသေ အာလဂ္ဂေတွာ စီဝရံ ခန္ဓေ ကရိတွာ ဥပါဟနာ အာရောဟိတွာ ဒါရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ ပဋိသာမေတွာ ဒွါရဝါတပါနံ ထကေတွာ သေနာသနာ ဩတရိတဗ္ဗံ – ဣဒါနိ ဂါမံ ပဝိသိဿာမီတိ။ ဥပါဟနာ ဩမုဉ္စိတွာ နီစံ ကတွာ ပပ္ဖောဋေတွာ ထဝိကာယ ပက္ခိပိတွာ အံသေ အာလဂ္ဂေတွာ တိမဏ္ဍလံ ပဋိစ္ဆာဒေန္တေန ပရိမဏ္ဍလံ နိဝါသေတွာ ကာယဗန္ဓနံ ဗန္ဓိတွာ သဂုဏံ ကတွာ သံဃာဋိယော ပါရုပိတွာ ဂဏ္ဌိကံ ပဋိမုဉ္စိတွာ ဓေါဝိတွာ ပတ္တံ ဂဟေတွာ သာဓုကံ အတရမာနေန ဂါမော ပဝိသိတဗ္ဗော။ သုပ္ပဋိစ္ဆန္နေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ပေ.။ န ခမ္ဘကတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဩဂုဏ္ဌိတေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ န ဥက္ကုဋိကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။

‘‘နိဝေသနံ ပဝိသန္တေန သလ္လက္ခေတဗ္ဗံ – ‘ဣမိနာ ပဝိသိဿာမိ, ဣမိနာ နိက္ခမိဿာမီ’တိ။ နာတိသဟသာ ပဝိသိတဗ္ဗံ။ နာတိသဟသာ နိက္ခမိတဗ္ဗံ။ နာတိဒူရေ ဌာတဗ္ဗံ။ နာစ္စာသန္နေ ဌာတဗ္ဗံ။ နာတိစိရံ ဌာတဗ္ဗံ။ နာတိလဟုံ နိဝတ္တိတဗ္ဗံ။ ဌိတကေန သလ္လက္ခေတဗ္ဗံ – ‘ဘိက္ခံ ဒါတုကာမာ ဝါ အဒါတုကာမာ ဝါ’တိ။ သစေ ကမ္မံ ဝါ နိက္ခိပတိ, အာသနာ ဝါ ဝုဋ္ဌာတိ, ကဋစ္ဆုံ ဝါ ပရာမသတိ, ဘာဇနံ ဝါ ပရာမသတိ, ဌပေတိ ဝါ – ဒါတုကာမဿာတိ ဌာတဗ္ဗံ။ ဘိက္ခာယ ဒိယျမာနာယ ဝါမေန ဟတ္ထေန သံဃာဋိံ ဥစ္စာရေတွာ ဒက္ခိဏေန ဟတ္ထေန ပတ္တံ ပဏာမေတွာ ဥဘောဟိ ဟတ္ထေဟိ ပတ္တံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဘိက္ခာ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗာ။ န စ ဘိက္ခာဒါယိကာယ မုခံ ဥလ္လောကေတဗ္ဗံ။ သလ္လက္ခေတဗ္ဗံ – ‘သူပံ ဒါတုကာမာ ဝါ အဒါတုကာမာ ဝါ’တိ။ သစေ ကဋစ္ဆု ဝါ ပရာမသတိ, ဘာဇနံ ဝါ ပရာမသတိ, ဌပေတိ ဝါ – ဒါတုကာမဿာတိ ဌာတဗ္ဗံ။ ဘိက္ခာယ ဒိန္နာယ သံဃာဋိယာ ပတ္တံ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ သာဓုကံ အတရမာနေန နိဝတ္တိတဗ္ဗံ။

‘‘သုပ္ပဋိစ္ဆန္နေန အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ပေ.။ န ဥက္ကုဋိကာယ အန္တရဃရေ ဂန္တဗ္ဗံ။ ဂါမတော နိက္ခမိတွာ ပတ္တံ ထဝိကာယ ပက္ခိပိတွာ အံသေ အာလဂ္ဂေတွာ စီဝရံ သံဃရိတွာ သီသေ ကရိတွာ ဥပါဟနာ အာရောဟိတွာ ဂန္တဗ္ဗံ။

‘‘အာရညိကေန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခုနာ ပါနီယံ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ, ပရိဘောဇနီယံ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ, အဂ္ဂိ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော, အရဏိသဟိတံ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ, ကတ္တရဒဏ္ဍော ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗော, နက္ခတ္တပဒါနိ ဥဂ္ဂဟေတဗ္ဗာနိ – သကလာနိ ဝါ ဧကဒေသာနိ ဝါ, ဒိသာကုသလေန ဘဝိတဗ္ဗံ။ ဣဒံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အာရညိကာနံ ဘိက္ခူနံ ဝတ္တံ ယထာ အာရညိကေဟိ ဘိက္ခူဟိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ။

၈. သေနာသနဝတ္တကထာ

၃၆၉. တေန ခေါ ပန သမယေန သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ အဇ္ဈောကာသေ စီဝရကမ္မံ ကရောန္တိ။ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ပဋိဝါတေ အင်္ဂဏေ [ပင်္ဂဏေ (သီ. သျာ.)] သေနာသနံ ပပ္ဖောဋေသုံ။ ဘိက္ခူ ရဇေန ဩကိရိံသု။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ပဋိဝါတေ အင်္ဂဏေ သေနာသနံ ပပ္ဖောဋေဿန္တိ! ဘိက္ခူ ရဇေန ဩကိရိံသူ’’တိ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ပဋိဝါတေ အင်္ဂဏေ သေနာသနံ ပပ္ဖောဋေန္တိ, ဘိက္ခူ ရဇေန ဩကိရိံသူ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –

၃၇၀. ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ သေနာသနဝတ္တံ ပညပေဿာမိ ယထာ ဘိက္ခူဟိ သေနာသနေ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ ယသ္မိံ ဝိဟာရေ ဝိဟရတိ, သစေ သော ဝိဟာရော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, သစေ ဥဿဟတိ, သောဓေတဗ္ဗော။ [မဟာဝ. ၆၆, ၆၇; စူဠဝ. ၃၅၇] ဝိဟာရံ သောဓေန္တေန ပဌမံ ပတ္တစီဝရံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ; နိသီဒနပစ္စတ္ထရဏံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ; ဘိသိဗိဗ္ဗောဟနံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ; မဉ္စော နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗော; ဣဌံ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ; မဉ္စပဋိပါဒကာ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗာ; ခေဠမလ္လကော နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗော; အပဿေနဖလကံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ; ဘုမ္မတ္ထရဏံ ယထာပညတ္တံ သလ္လက္ခေတွာ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ သစေ ဝိဟာရေ သန္တာနကံ ဟောတိ, ဥလ္လောကာ ပဌမံ ဩဟာရေတဗ္ဗံ, အာလောကသန္ဓိကဏ္ဏဘာဂါ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ဂေရုကပရိကမ္မကတာ ဘိတ္တိ ကဏ္ဏကိတာ ဟောတိ, စောဠကံ တေမေတွာ ဣဠေတွာ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ကာဠဝဏ္ဏကတာ ဘူမိ ကဏ္ဏကိတာ ဟောတိ, စောဠကံ တေမေတွာ ဣဠေတွာ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ အကတာ ဟောတိ ဘူမိ, ဥဒကေန ပရိပ္ဖောသိတွာ ပရိဖောသိတွာ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ – မာ ဝိဟာရော ရဇေန ဥဟညီတိ။ သင်္ကာရံ ဝိစိနိတွာ ဧကမန္တံ ဆဍ္ဍေတဗ္ဗံ။

‘‘န ဘိက္ခုသာမန္တာ သေနာသနံ ပပ္ဖောဋေတဗ္ဗံ။ န ဝိဟာရသာမန္တာ သေနာသနံ ပပ္ဖောဋေတဗ္ဗံ။ န ပါနီယသာမန္တာ သေနာသနံ ပပ္ဖောဋေတဗ္ဗံ။ န ပရိဘောဇနီယသာမန္တာ သေနာသနံ ပပ္ဖောဋေတဗ္ဗံ။ န ပဋိဝါတေ အင်္ဂဏေ သေနာသနံ ပပ္ဖောဋေတဗ္ဗံ။ အဓေါဝါတေ သေနာသနံ ပပ္ဖောဋေတဗ္ဗံ။

‘‘ဘုမ္မတ္ထရဏံ ဧကမန္တံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖောဋေတွာ အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗံ။ မဉ္စပဋိပါဒကာ ဧကမန္တံ ဩတာပေတွာ ပမဇ္ဇိတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဌာနေ ဌပေတဗ္ဗာ။ မဉ္စော ဧကမန္တံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖောဋေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗော။ ဣဌံ ဧကမန္တံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖောဋေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗံ။ ဘိသိဗိဗ္ဗောဟနံ ဧကမန္တံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖောဋေတွာ အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗံ။ နိသီဒနပစ္စတ္ထရဏံ ဧကမန္တံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖောဋေတွာ အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗံ။ ခေဠမလ္လကော ဧကမန္တံ ဩတာပေတွာ ပမဇ္ဇိတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဌာနေ ဌပေတဗ္ဗော။ အပဿေနဖလကံ ဧကမန္တံ ဩတာပေတွာ ပမဇ္ဇိတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဌာနေ ဌပေတဗ္ဗံ။ ပတ္တစီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ ပတ္တံ နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန ပတ္တံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန ဟေဋ္ဌာမဉ္စံ ဝါ ဟေဋ္ဌာဣဌံ ဝါ ပရာမသိတွာ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ န စ အနန္တရဟိတာယ ဘူမိယာ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ စီဝရံ နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရဝံသံ ဝါ စီဝရရဇ္ဇု ဝါ ပမဇ္ဇိတွာ ပါရတော အန္တံ ဩရတော ဘောဂံ ကတွာ စီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။

‘‘သစေ ပုရတ္ထိမာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ပုရတ္ထိမာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ပစ္ဆိမာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ပစ္ဆိမာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ဥတ္တရာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ ဥတ္တရာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ဒက္ခိဏာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ဒက္ခိဏာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ သီတကာလော ဟောတိ, ဒိဝါ ဝါတပါနာ ဝိဝရိတဗ္ဗာ, ရတ္တိံ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ဥဏှကာလော ဟောတိ, ဒိဝါ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ, ရတ္တိံ ဝိဝရိတဗ္ဗာ။

‘‘သစေ ပရိဝေဏံ ဥက္လာပံ ဟောတိ, ပရိဝေဏံ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ သစေ ကောဋ္ဌကော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, ကောဋ္ဌကော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော။ သစေ ဥပဋ္ဌာနသာလာ ဥက္လာပါ ဟောတိ, ဥပဋ္ဌာနသာလာ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ အဂ္ဂိသာလာ ဥက္လာပါ ဟောတိ, အဂ္ဂိသာလာ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ဝစ္စကုဋိ ဥက္လာပါ ဟောတိ, ဝစ္စကုဋိ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ပါနီယံ န ဟောတိ, ပါနီယံ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ။ သစေ ပရိဘောဇနီယံ န ဟောတိ, ပရိဘောဇနီယံ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ။ သစေ အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ န ဟောတိ, အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ။

‘‘သစေ ဝုဍ္ဎေန သဒ္ဓိံ ဧကဝိဟာရေ ဝိဟရတိ, န ဝုဍ္ဎံ အနာပုစ္ဆာ ဥဒ္ဒေသော ဒါတဗ္ဗော, န ပရိပုစ္ဆာ ဒါတဗ္ဗာ, န သဇ္ဈာယော ကာတဗ္ဗော, န ဓမ္မော ဘာသိတဗ္ဗော, န ပဒီပေါ ကာတဗ္ဗော, န ပဒီပေါ ဝိဇ္ဈာပေတဗ္ဗော, န ဝါတပါနာ ဝိဝရိတဗ္ဗာ, န ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ဝုဍ္ဎေန သဒ္ဓိံ ဧကစင်္ကမေ စင်္ကမတိ, ယေန ဝုဍ္ဎော တေန ပရိဝတ္တိတဗ္ဗံ, န စ ဝုဍ္ဎော သံဃာဋိကဏ္ဏေန ဃဋ္ဋေတဗ္ဗော။ ဣဒံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ သေနာသနဝတ္တံ ယထာ ဘိက္ခူဟိ သေနာသနေ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ။

၉. ဇန္တာဃရဝတ္တကထာ

၃၇၁. တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဇန္တာဃရေ ထေရေဟိ ဘိက္ခူဟိ နိဝါရိယမာနာ အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ပဟူတံ ကဋ္ဌံ အာရောပေတွာ အဂ္ဂိံ ဒတွာ ဒွါရံ ထကေတွာ ဒွါရေ နိသီဒန္တိ။ ဘိက္ခူ [ထေရာ စ ဘိက္ခူ (သျာ. ကံ.)] ဥဏှာဘိတတ္တာ ဒွါရံ အလဘမာနာ မုစ္ဆိတာ ပပတန္တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဇန္တာဃရေ ထေရေဟိ ဘိက္ခူဟိ နိဝါရိယမာနာ အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ပဟူတံ ကဋ္ဌံ အာရောပေတွာ အဂ္ဂိံ ဒတွာ ဒွါရံ ထကေတွာ ဒွါရေ နိသီဒိဿန္တိ! ဘိက္ခူ ဥဏှာဘိတတ္တာ ဒွါရံ အလဘမာနာ မုစ္ဆိတာ ပပတန္တီ’’တိ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဇန္တာဃရေ ထေရေဟိ ဘိက္ခူဟိ နိဝါရိယမာနာ အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ပဟူတံ ကဋ္ဌံ အာရောပေတွာ အဂ္ဂိံ ဒတွာ ဒွါရံ ထကေတွာ ဒွါရေ နိသီဒန္တိ; ဘိက္ခူ ဥဏှာဘိတတ္တာ ဒွါရံ အလဘမာနာ မုစ္ဆိတာ ပပတန္တီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န , ဘိက္ခဝေ, ဇန္တာဃရေ ထေရေန ဘိက္ခုနာ နိဝါရိယမာနေန အနာဒရိယံ ပဋိစ္စ ပဟူတံ ကဋ္ဌံ အာရောပေတွာ အဂ္ဂိ ဒါတဗ္ဗော။ ယော ဒဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ န, ဘိက္ခဝေ, ဒွါရံ ထကေတွာ ဒွါရေ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ ယော နိသီဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။

၃၇၂. ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ ဇန္တာဃရဝတ္တံ ပညပေဿာမိ ယထာ ဘိက္ခူဟိ ဇန္တာဃရေ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ ယော ပဌမံ ဇန္တာဃရံ ဂစ္ဆတိ, သစေ ဆာရိကာ ဥဿန္နာ ဟောတိ, ဆာရိကာ ဆဍ္ဍေတဗ္ဗာ။ သစေ ဇန္တာဃရံ ဥက္လာပံ ဟောတိ, ဇန္တာဃရံ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ သစေ ပရိဘဏ္ဍံ ဥက္လာပံ ဟောတိ, ပရိဘဏ္ဍံ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ သစေ ပရိဝေဏံ ဥက္လာပံ ဟောတိ, ပရိဝေဏံ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ သစေ ကောဋ္ဌကော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, ကောဋ္ဌကော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော ။ သစေ ဇန္တာဃရသာလာ ဥက္လာပါ ဟောတိ, ဇန္တာဃရသာလာ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။

‘‘စုဏ္ဏံ သန္နေတဗ္ဗံ, မတ္တိကာ တေမေတဗ္ဗာ, ဥဒကဒေါဏိကာယ ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ။ ဇန္တာဃရံ ပဝိသန္တေန မတ္တိကာယ မုခံ မက္ခေတွာ ပုရတော စ ပစ္ဆတော စ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဇန္တာဃရံ ပဝိသိတဗ္ဗံ။ န ထေရေ ဘိက္ခူ အနုပခဇ္ဇ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ န နဝါ ဘိက္ခူ အာသနေန ပဋိဗာဟိတဗ္ဗာ။ သစေ ဥဿဟတိ, ဇန္တာဃရေ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ပရိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ ဇန္တာဃရာ နိက္ခမန္တေန ဇန္တာဃရဣဌံ အာဒါယ ပုရတော စ ပစ္ဆတော စ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဇန္တာဃရာ နိက္ခမိတဗ္ဗံ။ သစေ ဥဿဟတိ, ဥဒကေပိ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ပရိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ န ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ပုရတောပိ နဟာယိတဗ္ဗံ, န ဥပရိတောပိ နဟာယိတဗ္ဗံ။ နဟာတေန ဥတ္တရန္တေန ဩတရန္တာနံ မဂ္ဂေါ ဒါတဗ္ဗော။ ယော ပစ္ဆာ ဇန္တာဃရာ နိက္ခမတိ, သစေ ဇန္တာဃရံ စိက္ခလ္လံ ဟောတိ, ဓေါဝိတဗ္ဗံ။ မတ္တိကာဒေါဏိကံ ဓေါဝိတွာ ဇန္တာဃရဣဌံ ပဋိသာမေတွာ အဂ္ဂိံ ဝိဇ္ဈာပေတွာ ဒွါရံ ထကေတွာ ပက္ကမိတဗ္ဗံ။ ဣဒံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ ဇန္တာဃရဝတ္တံ ယထာ ဘိက္ခူဟိ ဇန္တာဃရေ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ။

၁၀. ဝစ္စကုဋိဝတ္တကထာ

၃၇၃. တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဗြာဟ္မဏဇာတိကော ဝစ္စံ ကတွာ န ဣစ္ဆတိ အာစမေတုံ – ကော ဣမံ ဝသလံ ဒုဂ္ဂန္ဓံ အာမသိဿတီတိ [အာစမိဿတီတိ (က.)]။ တဿ ဝစ္စမဂ္ဂေ ကိမိ သဏ္ဌာတိ။ အထ ခေါ သော ဘိက္ခု ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ ‘‘ကိံ ပန တွံ, အာဝုသော, ဝစ္စံ ကတွာ န အာစမေသီ’’တိ? ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ ဘိက္ခု ဝစ္စံ ကတွာ န အာစမေဿတီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ ‘‘သစ္စံ ကိရ တွံ, ဘိက္ခု, ဝစ္စံ ကတွာ န အာစမေသီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဝစ္စံ ကတွာ သတိ ဥဒကေ နာစမေတဗ္ဗံ။ ယော နာစမေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဝစ္စကုဋိယာ ယထာဝုဍ္ဎံ ဝစ္စံ ကရောန္တိ။ နဝကာ ဘိက္ခူ ပဌမတရံ အာဂန္တွာ ဝစ္စိတာ အာဂမေန္တိ။ တေ ဝစ္စံ သန္ဓာရေန္တာ မုစ္ဆိတာ ပပတန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ သစ္စံ ကိရ ဘိက္ခဝေ။ပေ.။ သစ္စံ ဘဂဝါတိ။ပေ.။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဝစ္စကုဋိယာ ယထာဝုဍ္ဎံ ဝစ္စော ကာတဗ္ဗော။ ယော ကရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာဂတပဋိပါဋိယာ ဝစ္စံ ကာတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အတိသဟသာပိ ဝစ္စကုဋိံ ပဝိသန္တိ, ဥဗ္ဘဇိတွာပိ [ဥဗ္ဘုဇ္ဇိတွာပိ (သီ.), ဥဗ္ဘုဇိတွာ (သျာ.)] ပဝိသန္တိ, နိတ္ထုနန္တာပိ ဝစ္စံ ကရောန္တိ , ဒန္တကဋ္ဌံ ခါဒန္တာပိ ဝစ္စံ ကရောန္တိ, ဗဟိဒ္ဓါပိ ဝစ္စဒေါဏိကာယ ဝစ္စံ ကရောန္တိ, ဗဟိဒ္ဓါပိ ပဿာဝဒေါဏိကာယ ပဿာဝံ ကရောန္တိ, ပဿာဝဒေါဏိကာယပိ ခေဠံ ကရောန္တိ, ဖရုသေနပိ ကဋ္ဌေန အဝလေခန္တိ, အဝလေခနကဋ္ဌမ္ပိ ဝစ္စကူပမှိ ပါတေန္တိ, အတိသဟသာပိ နိက္ခမန္တိ, ဥဗ္ဘဇိတွာပိ နိက္ခမန္တိ, စပုစပုကာရကမ္ပိ အာစမေန္တိ, အာစမနသရာဝကေပိ ဥဒကံ သေသေန္တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အတိသဟသာပိ ဝစ္စကုဋိံ ပဝိသိဿန္တိ, ဥဗ္ဘဇိတွာပိ ပဝိသိဿန္တိ, နိတ္ထုနန္တာပိ ဝစ္စံ ကရိဿန္တိ, ဒန္တကဋ္ဌံ ခါဒန္တာပိ ဝစ္စံ ကရိဿန္တိ, ဗဟိဒ္ဓါပိ ဝစ္စဒေါဏိကာယ ဝစ္စံ ကရိဿန္တိ, ဗဟိဒ္ဓါပိ ပဿာဝဒေါဏိကာယ ပဿာဝံ ကရိဿန္တိ, ပဿာဝဒေါဏိကာယပိ ခေဠံ ကရိဿန္တိ, ဖရုသေနပိ ကဋ္ဌေန အဝလေခိဿန္တိ, အဝလေခနကဋ္ဌမ္ပိ ဝစ္စကူပမှိ ပါတေဿန္တိ, အတိသဟသာပိ နိက္ခမိဿန္တိ, ဥဗ္ဘဇိတွာပိ နိက္ခမိဿန္တိ, စပုစပုကာရကမ္ပိ အာစမေဿန္တိ, အာစမနသရာဝကေပိ ဥဒကံ သေသေဿန္တီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ။ပေ.။ သစ္စံ ဘဂဝါတိ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –

၃၇၄. ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ ဝစ္စကုဋိဝတ္တံ ပညပေဿာမိ ယထာ ဘိက္ခူဟိ ဝစ္စကုဋိယာ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ ယော ဝစ္စကုဋိံ ဂစ္ဆတိ တေန ဗဟိ ဌိတေန [ဗဟိ ဌိတေန (သီ. က.)] ဥက္ကာသိတဗ္ဗံ။ အန္တော နိသိန္နေနပိ ဥက္ကာသိတဗ္ဗံ။ စီဝရဝံသေ ဝါ စီဝရရဇ္ဇုယာ ဝါ စီဝရံ နိက္ခိပိတွာ သာဓုကံ အတရမာနေန ဝစ္စကုဋီ ပဝိသိတဗ္ဗာ။ နာတိသဟသာ ပဝိသိတဗ္ဗာ။ န ဥဗ္ဘဇိတွာ ပဝိသိတဗ္ဗာ။ ဝစ္စပါဒုကာယ ဌိတေန ဥဗ္ဘဇိတဗ္ဗံ။ န နိတ္ထုနန္တေန ဝစ္စော ကာတဗ္ဗော။ န ဒန္တကဋ္ဌံ ခါဒန္တေန ဝစ္စော ကာတဗ္ဗော။ န ဗဟိဒ္ဓါ ဝစ္စဒေါဏိကာယ ဝစ္စော ကာတဗ္ဗော။ န ဗဟိဒ္ဓါ ပဿာဝဒေါဏိကာယ ပဿာဝေါ ကာတဗ္ဗော။ န ပဿာဝဒေါဏိကာယ ခေဠော ကာတဗ္ဗော။ န ဖရုသေန ကဋ္ဌေန အဝလေခိတဗ္ဗံ။ န အဝလေခနကဋ္ဌံ ဝစ္စကူပမှိ ပါတေတဗ္ဗံ။ ဝစ္စပါဒုကာယ ဌိတေန ပဋိစ္ဆာဒေတဗ္ဗံ။ နာတိသဟသာ နိက္ခမိတဗ္ဗံ။ န ဥဗ္ဘဇိတွာ နိက္ခမိတဗ္ဗံ။ အာစမနပါဒုကာယ ဌိတေန ဥဗ္ဘဇိတဗ္ဗံ။ န စပုစပုကာရကံ အာစမေတဗ္ဗံ။ န အာစမနသရာဝကေ ဥဒကံ သေသေတဗ္ဗံ။ အာစမနပါဒုကာယ ဌိတေန ပဋိစ္ဆာဒေတဗ္ဗံ။

‘‘သစေ ဝစ္စကုဋိ ဥဟတာ [ဦဟတာ (သီ. သျာ.)] ဟောတိ, ဓေါဝိတဗ္ဗာ။ သစေ အဝလေခနပိဓရော ပူရော ဟောတိ, အဝလေခနကဋ္ဌံ ဆဍ္ဍေတဗ္ဗံ။ သစေ ဝစ္စကုဋိ ဥက္လာပါ ဟောတိ, ဝစ္စကုဋိ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ပရိဘဏ္ဍံ ဥက္လာပံ ဟောတိ, ပရိဘဏ္ဍံ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ သစေ ပရိဝေဏံ ဥက္လာပံ ဟောတိ, ပရိဝေဏံ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗံ ။ သစေ ကောဋ္ဌကော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, ကောဋ္ဌကော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော။ သစေ အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ န ဟောတိ, အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ ။ ဣဒံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူနံ ဝစ္စကုဋိဝတ္တံ ယထာ ဘိက္ခူဟိ ဝစ္စကုဋိယာ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ။

၁၁. ဥပဇ္ဈာယဝတ္တကထာ

၃၇၅. တေန ခေါ ပန သမယေန သဒ္ဓိဝိဟာရိကာ ဥပဇ္ဈာယေသု န သမ္မာ ဝတ္တန္တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ သဒ္ဓိဝိဟာရိကာ ဥပဇ္ဈာယေသု န သမ္မာ ဝတ္တိဿန္တီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကာ ဥပဇ္ဈာယေသု န သမ္မာ ဝတ္တန္တီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ။ပေ.။ ‘‘ကထံဟိ နာမ, ဘိက္ခဝေ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကာ ဥပဇ္ဈာယေသု န သမ္မာ ဝတ္တိဿန္တိ! နေတံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –

၃၇၆. ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကာနံ ဥပဇ္ဈာယေသု ဝတ္တံ ပညပေဿာမိ ယထာ သဒ္ဓိဝိဟာရိကေဟိ ဥပဇ္ဈာယေသု သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ [မဟာဝ. ၆၆] သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန, ဘိက္ခဝေ, ဥပဇ္ဈာယမှိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ တတြာယံ သမ္မာဝတ္တနာ –

‘‘ကာလဿေဝ ဥဋ္ဌာယ ဥပါဟနာ ဩမုဉ္စိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဒန္တကဋ္ဌံ ဒါတဗ္ဗံ, မုခေါဒကံ ဒါတဗ္ဗံ, အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ။ သစေ ယာဂု ဟောတိ, ဘာဇနံ ဓေါဝိတွာ ယာဂု ဥပနာမေတဗ္ဗာ။ ယာဂုံ ဣတဿ ဥဒကံ ဒတွာ ဘာဇနံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန ဓေါဝိတွာ ပဋိသာမေတဗ္ဗံ။ ဥပဇ္ဈာယမှိ ဝုဋ္ဌိတေ အာသနံ ဥဒ္ဓရိတဗ္ဗံ။ သစေ သော ဒေသော ဥက္လာပေါ ဟောတိ , သော ဒေသော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော။

‘‘သစေ ဥပဇ္ဈာယော ဂါမံ ပဝိသိတုကာမော ဟောတိ, နိဝါသနံ ဒါတဗ္ဗံ, ပဋိနိဝါသနံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ, ကာယဗန္ဓနံ ဒါတဗ္ဗံ, သဂုဏံ ကတွာ သံဃာဋိယော ဒါတဗ္ဗာ, ဓေါဝိတွာ ပတ္တော သောဒကော [သဥဒကော (က.)] ဒါတဗ္ဗော။ သစေ ဥပဇ္ဈာယော ပစ္ဆာသမဏံ အာကင်္ခတိ, တိမဏ္ဍလံ ပဋိစ္ဆာဒေန္တေန ပရိမဏ္ဍလံ နိဝါသေတွာ ကာယဗန္ဓနံ ဗန္ဓိတွာ သဂုဏံ ကတွာ သံဃာဋိယော ပါရုပိတွာ ဂဏ္ဌိကံ ပဋိမုဉ္စိတွာ ဓေါဝိတွာ ပတ္တံ ဂဟေတွာ ဥပဇ္ဈာယဿ ပစ္ဆာသမဏေန ဟောတဗ္ဗံ။ နာတိဒူရေ ဂန္တဗ္ဗံ, နာစ္စာသန္နေ ဂန္တဗ္ဗံ , ပတ္တပရိယာပန္နံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ န ဥပဇ္ဈာယဿ ဘဏမာနဿ အန္တရန္တရာ ကထာ ဩပါတေတဗ္ဗာ။ ဥပဇ္ဈာယော အာပတ္တိသာမန္တာ ဘဏမာနော နိဝါရေတဗ္ဗော။

‘‘နိဝတ္တန္တေန ပဌမတရံ အာဂန္တွာ အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒဣဌံ ပါဒကထလိကံ ဥပနိက္ခိပိတဗ္ဗံ, ပစ္စုဂ္ဂန္တွာ ပတ္တစီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ, ပဋိနိဝါသနံ ဒါတဗ္ဗံ, နိဝါသနံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ သစေ စီဝရံ သိန္နံ ဟောတိ, မုဟုတ္တံ ဥဏှေ ဩတာပေတဗ္ဗံ, န စ ဥဏှေ စီဝရံ နိဒဟိတဗ္ဗံ။ စီဝရံ သံဃရိတဗ္ဗံ။ စီဝရံ သံဃရန္တေန စတုရင်္ဂုလံ ကဏ္ဏံ ဥဿာရေတွာ စီဝရံ သံဃရိတဗ္ဗံ – မာ မဇ္ဈေ ဘင်္ဂေါ အဟောသီတိ။ ဩဘောဂေ ကာယဗန္ဓနံ ကာတဗ္ဗံ။

‘‘သစေ ပိဏ္ဍပါတော ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယော စ ဘုဉ္ဇိတုကာမော ဟောတိ, ဥဒကံ ဒတွာ ပိဏ္ဍပါတော ဥပနာမေတဗ္ဗော။ ဥပဇ္ဈာယော ပါနီယေန ပုစ္ဆိတဗ္ဗော။ ဘုတ္တာဝိဿ ဥဒကံ ဒတွာ ပတ္တံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန ဓေါဝိတွာ ဝေါဒကံ ကတွာ မုဟုတ္တံ ဥဏှေ ဩတာပေတဗ္ဗော။ န စ ဥဏှေ ပတ္တော နိဒဟိတဗ္ဗော။ ပတ္တစီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ ပတ္တံ နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန ပတ္တံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန ဟေဋ္ဌာမဉ္စံ ဝါ ဟေဋ္ဌာဣဌံ ဝါ ပရာမသိတွာ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ န စ အနန္တရဟိတာယ ဘူမိယာ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ စီဝရံ နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရဝံသံ ဝါ စီဝရရဇ္ဇုံ ဝါ ပမဇ္ဇိတွာ ပါရတော အန္တံ ဩရတော ဘောဂံ ကတွာ စီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ ဥပဇ္ဈာယမှိ ဝုဋ္ဌိတေ အာသနံ ဥဒ္ဓရိတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒဣဌံ ပါဒကထလိကံ ပဋိသာမေတဗ္ဗံ။ သစေ သော ဒေသော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, သော ဒေသော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော။

‘‘သစေ ဥပဇ္ဈာယော နဟာယိတုကာမော ဟောတိ, နဟာနံ ပဋိယာဒေတဗ္ဗံ။ သစေ သီတေန အတ္ထော ဟောတိ, သီတံ ပဋိယာဒေတဗ္ဗံ။ သစေ ဥဏှေန အတ္ထော ဟောတိ, ဥဏှံ ပဋိယာဒေတဗ္ဗံ။

‘‘သစေ ဥပဇ္ဈာယော ဇန္တာဃရံ ပဝိသိတုကာမော ဟောတိ, စုဏ္ဏံ သန္နေတဗ္ဗံ, မတ္တိကာ တေမေတဗ္ဗာ, ဇန္တာဃရဣဌံ အာဒါယ ဥပဇ္ဈာယဿ ပိဋ္ဌိတော ပိဋ္ဌိတော ဂန္တွာ ဇန္တာဃရဣဌံ ဒတွာ စီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ, စုဏ္ဏံ ဒါတဗ္ဗံ, မတ္တိကာ ဒါတဗ္ဗာ။ သစေ ဥဿဟတိ, ဇန္တာဃရံ ပဝိသိတဗ္ဗံ။ ဇန္တာဃရံ ပဝိသန္တေန မတ္တိကာယ မုခံ မက္ခေတွာ ပုရတော စ ပစ္ဆတော စ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဇန္တာဃရံ ပဝိသိတဗ္ဗံ။ န ထေရေ ဘိက္ခူ အနုပခဇ္ဇ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ န နဝါ ဘိက္ခူ အာသနေန ပဋိဗာဟိတဗ္ဗာ။ ဇန္တာဃရေ ဥပဇ္ဈာယဿ ပရိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ ဇန္တာဃရာ နိက္ခမန္တေန ဇန္တာဃရဣဌံ အာဒါယ ပုရတော စ ပစ္ဆတော စ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဇန္တာဃရာ နိက္ခမိတဗ္ဗံ။

‘‘ဥဒကေပိ ဥပဇ္ဈာယဿ ပရိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ နဟာတေန ပဌမတရံ ဥတ္တရိတွာ အတ္တနော ဂတ္တံ ဝေါဒကံ ကတွာ နိဝါသေတွာ ဥပဇ္ဈာယဿ ဂတ္တတော ဥဒကံ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗံ, နိဝါသနံ ဒါတဗ္ဗံ, သံဃာဋိ ဒါတဗ္ဗာ, ဇန္တာဃရဣဌံ အာဒါယ ပဌမတရံ အာဂန္တွာ အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒဣဌံ ပါဒကထလိကံ ဥပနိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ ဥပဇ္ဈာယော ပါနီယေန ပုစ္ဆိတဗ္ဗော။ သစေ ဥဒ္ဒိသာပေတုကာမော ဟောတိ, ဥဒ္ဒိသိတဗ္ဗော။ သစေ ပရိပုစ္ဆိတုကာမော ဟောတိ, ပရိပုစ္ဆိတဗ္ဗော။

‘‘ယသ္မိံ ဝိဟာရေ ဥပဇ္ဈာယော ဝိဟရတိ, သစေ သော ဝိဟာရော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, သစေ ဥဿဟတိ, သောဓေတဗ္ဗော။ ဝိဟာရံ သောဓေန္တေန ပဌမံ ပတ္တစီဝရံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ; နိသီဒနပစ္စတ္ထရဏံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ; ဘိသိဗိဗ္ဗောဟနံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ; မဉ္စော နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန , အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗော; ဣဌံ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ; မဉ္စပဋိပါဒကာ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗာ; ခေဠမလ္လကော နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗော; အပဿေနဖလကံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ; ဘူမတ္ထရဏံ ယထာပညတ္တံ သလ္လက္ခေတွာ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ သစေ ဝိဟာရေ သန္တာနကံ ဟောတိ, ဥလ္လောကာ ပဌမံ ဩဟာရေတဗ္ဗံ, အာလောကသန္ဓိကဏ္ဏဘာဂါ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ဂေရုကပရိကမ္မကတာ ဘိတ္တိ ကဏ္ဏကိတာ ဟောတိ, စောဠကံ တေမေတွာ ဣဠေတွာ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ကာဠဝဏ္ဏကတာ ဘူမိ ကဏ္ဏကိတာ ဟောတိ, စောဠကံ တေမေတွာ ဣဠေတွာ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ အကတာ ဟောတိ ဘူမိ, ဥဒကေန ပရိပ္ဖောသိတွာ ပရိဖောသိတွာ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ – မာ ဝိဟာရော ရဇေန ဥဟညီတိ။ သင်္ကာရံ ဝိစိနိတွာ ဧကမန္တံ ဆဍ္ဍေတဗ္ဗံ။

‘‘ဘူမတ္ထရဏံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖောဋေတွာ အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗံ။ မဉ္စပဋိပါဒကာ ဩတာပေတွာ ပမဇ္ဇိတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဌာနေ ဌပေတဗ္ဗာ။ မဉ္စော ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖောဋေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗော။ ဣဌံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖောဋေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗံ။ ဘိသိဗိဗ္ဗောဟနံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖောဋေတွာ အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗံ။ နိသီဒနပစ္စတ္ထရဏံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖောဋေတွာ အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗံ။ ခေဠမလ္လကော ဩတာပေတွာ ပမဇ္ဇိတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဌာနေ ဌပေတဗ္ဗော။ အပဿေနဖလကံ ဩတာပေတွာ ပမဇ္ဇိတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဌာနေ ဌပေတဗ္ဗံ။ ပတ္တစီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ ပတ္တံ နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန ပတ္တံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန ဟေဋ္ဌာမဉ္စံ ဝါ ဟေဋ္ဌာဣဌံ ဝါ ပရာမသိတွာ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ န စ အနန္တရဟိတာယ ဘူမိယာ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ စီဝရံ နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရဝံသံ ဝါ စီဝရရဇ္ဇုံ ဝါ ပမဇ္ဇိတွာ ပါရတော အန္တံ ဩရတော ဘောဂံ ကတွာ စီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။

‘‘သစေ ပုရတ္ထိမာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ပုရတ္ထိမာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ပစ္ဆိမာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ပစ္ဆိမာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ဥတ္တရာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ဥတ္တရာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ဒက္ခိဏာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ဒက္ခိဏာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ သီတကာလော ဟောတိ, ဒိဝါ ဝါတပါနာ ဝိဝရိတဗ္ဗာ, ရတ္တိံ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ဥဏှကာလော ဟောတိ, ဒိဝါ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ, ရတ္တိံ ဝိဝရိတဗ္ဗာ။

‘‘သစေ ပရိဝေဏံ ဥက္လာပံ ဟောတိ, ပရိဝေဏံ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ သစေ ကောဋ္ဌကော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, ကောဋ္ဌကော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော။ သစေ ဥပဋ္ဌာနသာလာ ဥက္လာပါ ဟောတိ, ဥပဋ္ဌာနသာလာ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ အဂ္ဂိသာလာ ဥက္လာပါ ဟောတိ, အဂ္ဂိသာလာ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ဝစ္စကုဋိ ဥက္လာပါ ဟောတိ, ဝစ္စကုဋိ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ပါနီယံ န ဟောတိ, ပါနီယံ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ။ သစေ ပရိဘောဇနီယံ န ဟောတိ, ပရိဘောဇနီယံ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ။ သစေ အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ န ဟောတိ, အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ။

‘‘သစေ ဥပဇ္ဈာယဿ အနဘိရတိ ဥပ္ပန္နာ ဟောတိ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန ဝူပကာသေတဗ္ဗော, ဝူပကာသာပေတဗ္ဗော, ဓမ္မကထာ ဝါဿ ကာတဗ္ဗာ။ သစေ ဥပဇ္ဈာယဿ ကုက္ကုစ္စံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန ဝိနောဒေတဗ္ဗံ, ဝိနောဒါပေတဗ္ဗံ, ဓမ္မကထာ ဝါဿ ကာတဗ္ဗာ။ သစေ ဥပဇ္ဈာယဿ ဒိဋ္ဌိဂတံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန ဝိဝေစေတဗ္ဗံ, ဝိဝေစာပေတဗ္ဗံ, ဓမ္မကထာ ဝါဿ ကာတဗ္ဗာ။ သစေ ဥပဇ္ဈာယော ဂရုဓမ္မံ အဇ္ဈာပန္နော ဟောတိ ပရိဝါသာရဟော, သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော ဥပဇ္ဈာယဿ ပရိဝါသံ ဒဒေယျာတိ။ သစေ ဥပဇ္ဈာယော မူလာယပဋိကဿနာရဟော ဟောတိ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော ဥပဇ္ဈာယံ မူလာယ ပဋိကဿေယျာတိ။ သစေ ဥပဇ္ဈာယော မာနတ္တာရဟော ဟောတိ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော ဥပဇ္ဈာယဿ မာနတ္တံ ဒဒေယျာတိ။ သစေ ဥပဇ္ဈာယော အဗ္ဘာနာရဟော ဟောတိ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော ဥပဇ္ဈာယံ အဗ္ဘေယျာတိ။ သစေ သံဃော ဥပဇ္ဈာယဿ ကမ္မံ ကတ္တုကာမော ဟောတိ, တဇ္ဇနီယံ ဝါ နိယဿံ ဝါ ပဗ္ဗာဇနီယံ ဝါ ပဋိသာရဏီယံ ဝါ ဥက္ခေပနီယံ ဝါ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော ဥပဇ္ဈာယဿ ကမ္မံ န ကရေယျ, လဟုကာယ ဝါ ပရိဏာမေယျာတိ။ ကတံ ဝါ ပနဿ ဟောတိ သံဃေန ကမ္မံ, တဇ္ဇနီယံ ဝါ နိယဿံ ဝါ ပဗ္ဗာဇနီယံ ဝါ ပဋိသာရဏီယံ ဝါ ဥက္ခေပနီယံ ဝါ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ ဥပဇ္ဈာယော သမ္မာ ဝတ္တေယျ, လောမံ ပါတေယျ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တေယျ, သံဃော တံ ကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေယျာတိ။

‘‘သစေ ဥပဇ္ဈာယဿ စီဝရံ ဓေါဝိတဗ္ဗံ ဟောတိ , သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန ဓေါဝိတဗ္ဗံ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ ဥပဇ္ဈာယဿ စီဝရံ ဓေါဝိယေထာတိ။ သစေ ဥပဇ္ဈာယဿ စီဝရံ ကာတဗ္ဗံ ဟောတိ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန ကာတဗ္ဗံ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ ဥပဇ္ဈာယဿ စီဝရံ ကရိယေထာတိ။ သစေ ဥပဇ္ဈာယဿ ရဇနာ ပစိတဗ္ဗာ ဟောတိ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန ပစိတဗ္ဗာ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ ဥပဇ္ဈာယဿ ရဇနံ ပစိယေထာတိ။ သစေ ဥပဇ္ဈာယဿ စီဝရံ ရဇိတဗ္ဗံ [ရဇေတဗ္ဗံ (သျာ.)] ဟောတိ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကေန ရဇိတဗ္ဗံ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ ဥပဇ္ဈာယဿ စီဝရံ ရဇိယေထာတိ။ စီဝရံ ရဇန္တေန [ရဇေန္တေန (သျာ.)] သာဓုကံ သမ္ပရိဝတ္တကံ သမ္ပရိဝတ္တကံ ရဇိတဗ္ဗံ, န စ အစ္ဆိန္နေ ထေဝေ ပက္ကမိတဗ္ဗံ။

‘‘န ဥပဇ္ဈာယံ အနာပုစ္ဆာ ဧကစ္စဿ ပတ္တော ဒါတဗ္ဗော, န ဧကစ္စဿ ပတ္တော ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော; န ဧကစ္စဿ စီဝရံ ဒါတဗ္ဗံ, န ဧကစ္စဿ စီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ; န ဧကစ္စဿ ပရိက္ခာရော ဒါတဗ္ဗော, န ဧကစ္စဿ ပရိက္ခာရော ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော; န ဧကစ္စဿ ကေသာ ဆေဒေတဗ္ဗာ [ဆေတ္တဗ္ဗာ (သီ.), ဆေဒိတဗ္ဗာ (က.)], န ဧကစ္စေန ကေသာ ဆေဒါပေတဗ္ဗာ; န ဧကစ္စဿ ပရိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ, န ဧကစ္စေန ပရိကမ္မံ ကာရာပေတဗ္ဗံ; န ဧကစ္စဿ ဝေယျာဝစ္စော [ဝေယျာဝစ္စံ (က.)] ကာတဗ္ဗော, န ဧကစ္စေန ဝေယျာဝစ္စော ကာရာပေတဗ္ဗော; န ဧကစ္စဿ ပစ္ဆာသမဏေန ဟောတဗ္ဗံ, န ဧကစ္စော ပစ္ဆာသမဏော အာဒါတဗ္ဗော; န ဧကစ္စဿ ပိဏ္ဍပါတော နီဟရိတဗ္ဗော, န ဧကစ္စေန ပိဏ္ဍပါတော နီဟရာပေတဗ္ဗော; န ဥပဇ္ဈာယံ အနာပုစ္ဆာ ဂါမော ပဝိသိတဗ္ဗော; န သုသာနံ ဂန္တဗ္ဗံ; န ဒိသာ ပက္ကမိတဗ္ဗာ။ သစေ ဥပဇ္ဈာယော ဂိလာနော ဟောတိ, ယာဝဇီဝံ ဥပဋ္ဌာတဗ္ဗော , ဝုဋ္ဌာနမဿ အာဂမေတဗ္ဗံ။ ဣဒံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကာနံ ဥပဇ္ဈာယေသု ဝတ္တံ ယထာ သဒ္ဓိဝိဟာရိကေဟိ ဥပဇ္ဈာယေသု သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ။

၁၂. သဒ္ဓိဝိဟာရိကဝတ္တကထာ

၃၇၇. တေန ခေါ ပန သမယေန ဥပဇ္ဈာယာ သဒ္ဓိဝိဟာရိကေသု န သမ္မာ ဝတ္တန္တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ ဥပဇ္ဈာယာ သဒ္ဓိဝိဟာရိကေသု န သမ္မာ ဝတ္တိဿန္တီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ဥပဇ္ဈာယာ သဒ္ဓိဝိဟာရိကေသု န သမ္မာ ဝတ္တန္တီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –

၃၇၈. ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, ဥပဇ္ဈာယာနံ သဒ္ဓိဝိဟာရိကေသု ဝတ္တံ ပညပေဿာမိ ယထာ ဥပဇ္ဈာယေဟိ သဒ္ဓိဝိဟာရိကေသု သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ [မဟာဝ. ၆၇] ဥပဇ္ဈာယေန, ဘိက္ခဝေ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကမှိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ ။ တတြာယံ သမ္မာဝတ္တနာ –

‘‘ဥပဇ္ဈာယေန, ဘိက္ခဝေ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကော သင်္ဂဟေတဗ္ဗော အနုဂ္ဂဟေတဗ္ဗော ဥဒ္ဒေသေန ပရိပုစ္ဆာယ ဩဝါဒေန အနုသာသနိယာ။ သစေ ဥပဇ္ဈာယဿ ပတ္တော ဟောတိ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ပတ္တော န ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယေန သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ပတ္တော ဒါတဗ္ဗော, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ပတ္တော ဥပ္ပဇ္ဇိယေထာတိ။ သစေ ဥပဇ္ဈာယဿ စီဝရံ ဟောတိ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ စီဝရံ န ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယေန သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ စီဝရံ ဒါတဗ္ဗံ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ စီဝရံ ဥပ္ပဇ္ဇိယေထာတိ။ သစေ ဥပဇ္ဈာယဿ ပရိက္ခာရော ဟောတိ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ပရိက္ခာရော န ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယေန သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ပရိက္ခာရော ဒါတဗ္ဗော, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ပရိက္ခာရော ဥပ္ပဇ္ဇိယေထာတိ။

‘‘သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော ဂိလာနော ဟောတိ, ကာလဿေဝ ဥဋ္ဌာယ ဒန္တကဋ္ဌံ ဒါတဗ္ဗံ, မုခေါဒကံ ဒါတဗ္ဗံ, အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ။ သစေ ယာဂု ဟောတိ, ဘာဇနံ ဓေါဝိတွာ ယာဂု ဥပနာမေတဗ္ဗာ။ ယာဂုံ ဣတဿ ဥဒကံ ဒတွာ ဘာဇနံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန ဓေါဝိတွာ ပဋိသာမေတဗ္ဗံ။ သဒ္ဓိဝိဟာရိကမှိ ဝုဋ္ဌိတေ အာသနံ ဥဒ္ဓရိတဗ္ဗံ။ သစေ သော ဒေသော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, သော ဒေသော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော။

‘‘သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော ဂါမံ ပဝိသိတုကာမော ဟောတိ, နိဝါသနံ ဒါတဗ္ဗံ, ပဋိနိဝါသနံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ , ကာယဗန္ဓနံ ဒါတဗ္ဗံ, သဂုဏံ ကတွာ သံဃာဋိယော ဒါတဗ္ဗာ , ဓေါဝိတွာ ပတ္တော သောဒကော ဒါတဗ္ဗော။

‘‘ဧတ္တာဝတာ နိဝတ္တိဿတီတိ အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒဣဌံ ပါဒကထလိကံ ဥပနိက္ခိပိတဗ္ဗံ, ပစ္စုဂ္ဂန္တွာ ပတ္တစီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ, ပဋိနိဝါသနံ ဒါတဗ္ဗံ, နိဝါသနံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ သစေ စီဝရံ သိန္နံ ဟောတိ, မုဟုတ္တံ ဥဏှေ ဩတာပေတဗ္ဗံ, န စ ဥဏှေ စီဝရံ နိဒဟိတဗ္ဗံ။ စီဝရံ သံဃရိတဗ္ဗံ။ စီဝရံ သံဃရန္တေန စတုရင်္ဂုလံ ကဏ္ဏံ ဥဿာရေတွာ စီဝရံ သံဃရိတဗ္ဗံ – မာ မဇ္ဈေ ဘင်္ဂေါ အဟောသီတိ။ ဩဘောဂေ ကာယဗန္ဓနံ ကာတဗ္ဗံ။

‘‘သစေ ပိဏ္ဍပါတော ဟောတိ, သဒ္ဓိဝိဟာရိကော စ ဘုဉ္ဇိတုကာမော ဟောတိ, ဥဒကံ ဒတွာ ပိဏ္ဍပါတော ဥပနာမေတဗ္ဗော။ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော ပါနီယေန ပုစ္ဆိတဗ္ဗော။ ဘုတ္တာဝိဿ ဥဒကံ ဒတွာ ပတ္တံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန ဓေါဝိတွာ ဝေါဒကံ ကတွာ မုဟုတ္တံ ဥဏှေ ဩတာပေတဗ္ဗော, န စ ဥဏှေ ပတ္တော နိဒဟိတဗ္ဗော။ ပတ္တစီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ ပတ္တံ နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန ပတ္တံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန ဟေဋ္ဌာမဉ္စံ ဝါ ဟေဋ္ဌာဣဌံ ဝါ ပရာမသိတွာ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ န စ အနန္တရဟိတာယ ဘူမိယာ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ စီဝရံ နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရဝံသံ ဝါ စီဝရရဇ္ဇုံ ဝါ ပမဇ္ဇိတွာ ပါရတော အန္တံ ဩရတော ဘောဂံ ကတွာ စီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ သဒ္ဓိဝိဟာရိကမှိ ဝုဋ္ဌိတေ အာသနံ ဥဒ္ဓရိတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒဣဌံ ပါဒကထလိကံ ပဋိသာမေတဗ္ဗံ။ သစေ သော ဒေသော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, သော ဒေသော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော ။

‘‘သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော နဟာယိတုကာမော ဟောတိ, နဟာနံ ပဋိယာဒေတဗ္ဗံ။ သစေ သီတေန အတ္ထော ဟောတိ, သီတံ ပဋိယာဒေတဗ္ဗံ။ သစေ ဥဏှေန အတ္ထော ဟောတိ, ဥဏှံ ပဋိယာဒေတဗ္ဗံ။

‘‘သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော ဇန္တာဃရံ ပဝိသိတုကာမော ဟောတိ, စုဏ္ဏံ သန္နေတဗ္ဗံ, မတ္တိကာ တေမေတဗ္ဗာ, ဇန္တာဃရဣဌံ အာဒါယ [အာဒါယ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ပိဋ္ဌိတော ပိဋ္ဌိတော (က.)] ဂန္တွာ ဇန္တာဃရဣဌံ ဒတွာ စီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ, စုဏ္ဏံ ဒါတဗ္ဗံ, မတ္တိကာ ဒါတဗ္ဗာ။ သစေ ဥဿဟတိ ဇန္တာဃရံ ပဝိသိတဗ္ဗံ။ ဇန္တာဃရံ ပဝိသန္တေန မတ္တိကာယ မုခံ မက္ခေတွာ ပုရတော စ ပစ္ဆတော စ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဇန္တာဃရံ ပဝိသိတဗ္ဗံ။ န ထေရေ ဘိက္ခူ အနုပခဇ္ဇ နိသီဒိတဗ္ဗံ, န နဝါ ဘိက္ခူ အာသနေန ပဋိဗာဟိတဗ္ဗာ။ ဇန္တာဃရေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ပရိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ ဇန္တာဃရာ နိက္ခမန္တေန ဇန္တာဃရဣဌံ အာဒါယ ပုရတော စ ပစ္ဆတော စ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဇန္တာဃရာ နိက္ခမိတဗ္ဗံ။

‘‘ဥဒကေပိ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ပရိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ နဟာတေန ပဌမတရံ ဥတ္တရိတွာ အတ္တနော ဂတ္တံ ဝေါဒကံ ကတွာ နိဝါသေတွာ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ဂတ္တတော ဥဒကံ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗံ, နိဝါသနံ ဒါတဗ္ဗံ, သံဃာဋိ ဒါတဗ္ဗာ, ဇန္တာဃရဣဌံ အာဒါယ ပဌမတရံ အာဂန္တွာ အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒဣဌံ ပါဒကထလိကံ ဥပနိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော ပါနီယေန ပုစ္ဆိတဗ္ဗော။

‘‘ယသ္မိံ ဝိဟာရေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော ဝိဟရတိ, သစေ သော ဝိဟာရော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, သစေ ဥဿဟတိ, သောဓေတဗ္ဗော။ ဝိဟာရံ သောဓေန္တေန ပဌမံ ပတ္တစီဝရံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ပေ.။ သစေ အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ န ဟောတိ, အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ။

‘‘သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ အနဘိရတိ ဥပ္ပန္နာ ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယေန ဝူပကာသေတဗ္ဗော, ဝူပကာသာပေတဗ္ဗော, ဓမ္မကထာ ဝါဿ ကာတဗ္ဗာ။ သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ကုက္ကုစ္စံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယေန ဝိနောဒေတဗ္ဗံ, ဝိနောဒါပေတဗ္ဗံ, ဓမ္မကထာ ဝါဿ ကာတဗ္ဗာ။ သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ဒိဋ္ဌိဂတံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယေန ဝိဝေစေတဗ္ဗံ, ဝိဝေစာပေတဗ္ဗံ, ဓမ္မကထာ ဝါဿ ကာတဗ္ဗာ။ သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော ဂရုဓမ္မံ အဇ္ဈာပန္နော ဟောတိ ပရိဝါသာရဟော, ဥပဇ္ဈာယေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ပရိဝါသံ ဒဒေယျာတိ။ သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော မူလာယပဋိကဿနာရဟော ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော သဒ္ဓိဝိဟာရိကံ မူလာယ ပဋိကဿေယျာတိ။ သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော မာနတ္တာရဟော ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ မာနတ္တံ ဒဒေယျာတိ။ သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော အဗ္ဘာနာရဟော ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော သဒ္ဓိဝိဟာရိကံ အဗ္ဘေယျာတိ။ သစေ သံဃော သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ကမ္မံ ကတ္တုကာမော ဟောတိ, တဇ္ဇနီယံ ဝါ နိယဿံ ဝါ ပဗ္ဗာဇနီယံ ဝါ ပဋိသာရဏီယံ ဝါ ဥက္ခေပနီယံ ဝါ, ဥပဇ္ဈာယေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ကမ္မံ န ကရေယျ, လဟုကာယ ဝါ ပရိဏာမေယျာတိ။ ကတံ ဝါ ပနဿ ဟောတိ သံဃေန ကမ္မံ, တဇ္ဇနီယံ ဝါ နိယဿံ ဝါ ပဗ္ဗာဇနီယံ ဝါ ပဋိသာရဏီယံ ဝါ, ဥက္ခေပနီယံ ဝါ, ဥပဇ္ဈာယေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော သမ္မာ ဝတ္တေယျ လောမံ ပါတေယျ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တေယျ, သံဃော တံ ကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေယျာတိ။

‘‘သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ စီဝရံ ဓေါဝိတဗ္ဗံ ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယေန အာစိက္ခိတဗ္ဗံ – ဧဝံ ဓေါဝေယျာသီတိ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ စီဝရံ ဓေါဝိယေထာတိ။ သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ စီဝရံ ကာတဗ္ဗံ ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယေန အာစိက္ခိတဗ္ဗံ – ဧဝံ ကရေယျာသီတိ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ စီဝရံ ကရိယေထာတိ။ သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ရဇနံ ပစိတဗ္ဗံ ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယေန အာစိက္ခိတဗ္ဗံ – ဧဝံ ပစေယျာသီတိ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ ရဇနံ ပစိယေထာတိ။ သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ စီဝရံ ရဇိတဗ္ဗံ ဟောတိ, ဥပဇ္ဈာယေန အာစိက္ခိတဗ္ဗံ – ဧဝံ ရဇေယျာသီတိ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သဒ္ဓိဝိဟာရိကဿ စီဝရံ ရဇိယေထာတိ။ စီဝရံ ရဇန္တေန သာဓုကံ သမ္ပရိဝတ္တကံ သမ္ပရိဝတ္တကံ ရဇိတဗ္ဗံ, န စ အစ္ဆိန္နေ ထေဝေ ပက္ကမိတဗ္ဗံ။ သစေ သဒ္ဓိဝိဟာရိကော ဂိလာနော ဟောတိ, ယာဝဇီဝံ ဥပဋ္ဌာတဗ္ဗော, ဝုဋ္ဌာနမဿ အာဂမေတဗ္ဗံ။ ဣဒံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ , ဥပဇ္ဈာယာနံ သဒ္ဓိဝိဟာရိကေသု ဝတ္တံ ယထာ ဥပဇ္ဈာယေဟိ သဒ္ဓိဝိဟာရိကေသု သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ။

ဒုတိယဘာဏဝါရော နိဋ္ဌိတော။

၁၃. အာစရိယဝတ္တကထာ

၃၇၉. တေန ခေါ ပန သမယေန အန္တေဝါသိကာ အာစရိယေသု န သမ္မာ ဝတ္တန္တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ အန္တေဝါသိကာ အာစရိယေသု န သမ္မာ ဝတ္တိဿန္တီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, အန္တေဝါသိကာ အာစရိယေသု န သမ္မာ ဝတ္တန္တီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –

၃၈၀. ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, အန္တေဝါသိကာနံ အာစရိယေသု ဝတ္တံ ပညပေဿာမိ ယထာ အန္တေဝါသိကေဟိ အာစရိယေသု သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ [မဟာဝ. ၇၈] အန္တေဝါသိကေန, ဘိက္ခဝေ, အာစရိယမှိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ တတြာယံ သမ္မာဝတ္တနာ –

‘‘ကာလဿေဝ ဥဋ္ဌာယ ဥပါဟနာ ဩမုဉ္စိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဒန္တကဋ္ဌံ ဒါတဗ္ဗံ, မုခေါဒကံ ဒါတဗ္ဗံ, အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ။ သစေ ယာဂု ဟောတိ, ဘာဇနံ ဓေါဝိတွာ ယာဂု ဥပနာမေတဗ္ဗာ။ ယာဂုံ ဣတဿ ဥဒကံ ဒတွာ ဘာဇနံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန ဓေါဝိတွာ ပဋိသာမေတဗ္ဗံ။ အာစရိယမှိ ဝုဋ္ဌိတေ အာသနံ ဥဒ္ဓရိတဗ္ဗံ။ သစေ သော ဒေသော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, သော ဒေသော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော။

‘‘သစေ အာစရိယော ဂါမံ ပဝိသိတုကာမော ဟောတိ, နိဝါသနံ ဒါတဗ္ဗံ, ပဋိနိဝါသနံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ, ကာယဗန္ဓနံ ဒါတဗ္ဗံ, သဂုဏံ ကတွာ သံဃာဋိယော ဒါတဗ္ဗာ, ဓေါဝိတွာ ပတ္တော သောဒကော ဒါတဗ္ဗော။ သစေ အာစရိယော ပစ္ဆာသမဏံ အာကင်္ခတိ, တိမဏ္ဍလံ ပဋိစ္ဆာဒေန္တေန ပရိမဏ္ဍလံ နိဝါသေတွာ ကာယဗန္ဓနံ ဗန္ဓိတွာ သဂုဏံ ကတွာ သံဃာဋိယော ပါရုပိတွာ ဂဏ္ဌိကံ ပဋိမုဉ္စိတွာ ဓေါဝိတွာ ပတ္တံ ဂဟေတွာ အာစရိယဿ ပစ္ဆာသမဏေန ဟောတဗ္ဗံ။ နာတိဒူရေ ဂန္တဗ္ဗံ, နာစ္စာသန္နေ ဂန္တဗ္ဗံ, ပတ္တပရိယာပန္နံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ န အာစရိယဿ ဘဏမာနဿ အန္တရန္တရာ ကထာ ဩပါတေတဗ္ဗာ။ အာစရိယော အာပတ္တိသာမန္တာ ဘဏမာနော နိဝါရေတဗ္ဗော။

‘‘နိဝတ္တန္တေန ပဌမတရံ အာဂန္တွာ အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒဣဌံ ပါဒကထလိကံ ဥပနိက္ခိပိတဗ္ဗံ, ပစ္စုဂ္ဂန္တွာ ပတ္တစီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ, ပဋိနိဝါသနံ ဒါတဗ္ဗံ, နိဝါသနံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ သစေ စီဝရံ သိန္နံ ဟောတိ, မုဟုတ္တံ ဥဏှေ ဩတာပေတဗ္ဗံ, န စ ဥဏှေ စီဝရံ နိဒဟိတဗ္ဗံ။ စီဝရံ သံဃရိတဗ္ဗံ။ စီဝရံ သံဃရန္တေန စတုရင်္ဂုလံ ကဏ္ဏံ ဥဿာရေတွာ စီဝရံ သံဃရိတဗ္ဗံ – မာ မဇ္ဈေ ဘင်္ဂေါ အဟောသီတိ။ ဩဘောဂေ ကာယဗန္ဓနံ ကာတဗ္ဗံ။

‘‘သစေ ပိဏ္ဍပါတော ဟောတိ, အာစရိယော စ ဘုဉ္ဇိတုကာမော ဟောတိ, ဥဒကံ ဒတွာ ပိဏ္ဍပါတော ဥပနာမေတဗ္ဗော။ အာစရိယော ပါနီယေန ပုစ္ဆိတဗ္ဗော ။ ဘုတ္တာဝိဿ ဥဒကံ ဒတွာ ပတ္တံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန ဓေါဝိတွာ ဝေါဒကံ ကတွာ မုဟုတ္တံ ဥဏှေ ဩတာပေတဗ္ဗော, န စ ဥဏှေ ပတ္တော နိဒဟိတဗ္ဗော။ ပတ္တစီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ ပတ္တံ နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန ပတ္တံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန ဟေဋ္ဌာမဉ္စံ ဝါ ဟေဋ္ဌာဣဌံ ဝါ ပရာမသိတွာ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ န စ အနန္တရဟိတာယ ဘူမိယာ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ စီဝရံ နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရဝံသံ ဝါ စီဝရရဇ္ဇုံ ဝါ ပမဇိတွာ ပါရတော အန္တံ ဩရတော ဘောဂံ ကတွာ စီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ အာစရိယမှိ ဝုဋ္ဌိတေ အာသနံ ဥဒ္ဓရိတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒဣဌံ ပါဒကထလိကံ ပဋိသာမေတဗ္ဗံ။ သစေ သော ဒေသော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, သော ဒေသော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော။

‘‘သစေ အာစရိယော နဟာယိတုကာမော ဟောတိ, နဟာနံ ပဋိယာဒေတဗ္ဗံ။ သစေ သီတေန အတ္ထော ဟောတိ, သီတံ ပဋိယာဒေတဗ္ဗံ။ သစေ ဥဏှေန အတ္ထော ဟောတိ, ဥဏှံ ပဋိယာဒေတဗ္ဗံ။

‘‘သစေ အာစရိယော ဇန္တာဃရံ ပဝိသိတုကာမော ဟောတိ, စုဏ္ဏံ သန္နေတဗ္ဗံ, မတ္တိကာ တေမေတဗ္ဗာ, ဇန္တာဃရဣဌံ အာဒါယ အာစရိယဿ ပိဋ္ဌိတော ပိဋ္ဌိတော ဂန္တွာ ဇန္တာဃရဣဌံ ဒတွာ စီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ, စုဏ္ဏံ ဒါတဗ္ဗံ, မတ္တိကာ ဒါတဗ္ဗာ။ သစေ ဥဿဟတိ, ဇန္တာဃရံ ပဝိသိတဗ္ဗံ။ ဇန္တာဃရံ ပဝိသန္တေန မတ္တိကာယ မုခံ မက္ခေတွာ ပုရတော စ ပစ္ဆတော စ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဇန္တာဃရံ ပဝိသိတဗ္ဗံ။ န ထေရေ ဘိက္ခူ အနုပခဇ္ဇ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ န နဝါ ဘိက္ခူ အာသနေန ပဋိဗာဟိတဗ္ဗာ။ ဇန္တာဃရေ အာစရိယဿ ပရိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ ဇန္တာဃရာ နိက္ခမန္တေန ဇန္တာဃရဣဌံ အာဒါယ ပုရတော စ ပစ္ဆတော စ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဇန္တာဃရာ နိက္ခမိတဗ္ဗံ။

‘‘ဥဒကေပိ အာစရိယဿ ပရိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ နဟာတေန ပဌမတရံ ဥတ္တရိတွာ အတ္တနော ဂတ္တံ ဝေါဒကံ ကတွာ နိဝါသေတွာ အာစရိယဿ ဂတ္တတော ဥဒကံ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗံ, နိဝါသနံ ဒါတဗ္ဗံ, သံဃာဋိ ဒါတဗ္ဗာ, ဇန္တာဃရဣဌံ အာဒါယ ပဌမတရံ အာဂန္တွာ အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒဣဌံ ပါဒကထလိကံ ဥပနိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ အာစရိယော ပါနီယေန ပုစ္ဆိတဗ္ဗော။ သစေ ဥဒ္ဒိသာပေတုကာမော ဟောတိ, ဥဒ္ဒိသိတဗ္ဗော။ သစေ ပရိပုစ္ဆိတုကာမော ဟောတိ, ပရိပုစ္ဆိတဗ္ဗော။

‘‘ယသ္မိံ ဝိဟာရေ အာစရိယော ဝိဟရတိ, သစေ သော ဝိဟာရော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, သစေ ဥဿဟတိ, သောဓေတဗ္ဗော။ ဝိဟာရံ သောဓေန္တေန ပဌမံ ပတ္တစီဝရံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ; နိသီဒနပစ္စတ္ထရဏံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ; ဘိသိဗိဗ္ဗောဟနံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ; မဉ္စော နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗော; ဣဌံ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ; မဉ္စပဋိပါဒကာ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗာ; ခေဠမလ္လကော နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗော; အပဿေနဖလကံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ; ဘူမတ္ထရဏံ ယထာပညတ္တံ သလ္လက္ခေတွာ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ သစေ ဝိဟာရေ သန္တာနကံ ဟောတိ, ဥလ္လောကာ ပဌမံ ဩဟာရေတဗ္ဗံ, အာလောကသန္ဓိကဏ္ဏဘာဂါ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ဂေရုကပရိကမ္မကတာ ဘိတ္တိ ကဏ္ဏကိတာ ဟောတိ, စောဠကံ တေမေတွာ ဣဠေတွာ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ကာဠဝဏ္ဏကတာ ဘူမိ ကဏ္ဏကိတာ ဟောတိ, စောဠကံ တေမေတွာ ဣဠေတွာ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ အကတာ ဟောတိ ဘူမိ, ဥဒကေန ပရိပ္ဖောသိတွာ ပရိဖောသိတွာ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ – မာ ဝိဟာရော ရဇေန ဥဟညီတိ။ သင်္ကာရံ ဝိစိနိတွာ ဧကမန္တံ ဆဍ္ဍေတဗ္ဗံ။

‘‘ဘူမတ္ထရဏံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖောဋေတွာ အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗံ။ မဉ္စပဋိပါဒကာ ဩတာပေတွာ ပမဇ္ဇိတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဌာနေ ဌပေတဗ္ဗာ။ မဉ္စော ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖောဋေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗော။ ဣဌံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖောဋေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန, အသံဃဋ္ဋေန္တေန ကဝါဋပိဋ္ဌံ, အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗံ။ ဘိသိဗိဗ္ဗောဟနံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖောဋေတွာ အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗံ။ နိသီဒနပစ္စတ္ထရဏံ ဩတာပေတွာ သောဓေတွာ ပပ္ဖောဋေတွာ အတိဟရိတွာ ယထာပညတ္တံ ပညပေတဗ္ဗံ။ ခေဠမလ္လကော ဩတာပေတွာ ပမဇ္ဇိတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဌာနေ ဌပေတဗ္ဗော။ အပဿေနဖလကံ ဩတာပေတွာ ပမဇ္ဇိတွာ အတိဟရိတွာ ယထာဌာနေ ဌပေတဗ္ဗံ။ ပတ္တစီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ ပတ္တံ နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန ပတ္တံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန ဟေဋ္ဌာမဉ္စံ ဝါ ဟေဋ္ဌာဣဌံ ဝါ ပရာမသိတွာ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ န စ အနန္တရဟိတာယ ဘူမိယာ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ စီဝရံ နိက္ခိပန္တေန ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရံ ဂဟေတွာ ဧကေန ဟတ္ထေန စီဝရဝံသံ ဝါ စီဝရရဇ္ဇုံ ဝါ ပမဇ္ဇိတွာ ပါရတော အန္တံ ဩရတော ဘောဂံ ကတွာ စီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။

‘‘သစေ ပုရတ္ထိမာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ပုရတ္ထိမာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ပစ္ဆိမာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ပစ္ဆိမာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ဥတ္တရာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ဥတ္တရာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ဒက္ခိဏာ သရဇာ ဝါတာ ဝါယန္တိ, ဒက္ခိဏာ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ သီတကာလော ဟောတိ, ဒိဝါ ဝါတပါနာ ဝိဝရိတဗ္ဗာ, ရတ္တိံ ထကေတဗ္ဗာ။ သစေ ဥဏှကာလော ဟောတိ, ဒိဝါ ဝါတပါနာ ထကေတဗ္ဗာ, ရတ္တိံ ဝိဝရိတဗ္ဗာ။

‘‘သစေ ပရိဝေဏံ ဥက္လာပံ ဟောတိ, ပရိဝေဏံ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗံ။ သစေ ကောဋ္ဌကော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, ကောဋ္ဌကော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော။ သစေ ဥပဋ္ဌာနသာလာ ဥက္လာပါ ဟောတိ, ဥပဋ္ဌာနသာလာ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ အဂ္ဂိသာလာ ဥက္လာပါ ဟောတိ, အဂ္ဂိသာလာ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ဝစ္စကုဋိ ဥက္လာပါ ဟောတိ, ဝစ္စကုဋိ သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗာ။ သစေ ပါနီယံ န ဟောတိ, ပါနီယံ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ။ သစေ ပရိဘောဇနီယံ န ဟောတိ, ပရိဘောဇနီယံ ဥပဋ္ဌာပေတဗ္ဗံ။ သစေ အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ န ဟောတိ, အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ။

‘‘သစေ အာစရိယဿ အနဘိရတိ ဥပ္ပန္နာ ဟောတိ, အန္တေဝါသိကေန ဝူပကာသေတဗ္ဗာ, ဝူပကာသာပေတဗ္ဗာ, ဓမ္မကထာ ဝါဿ ကာတဗ္ဗာ။ သစေ အာစရိယဿ ကုက္ကုစ္စံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ, အန္တေဝါသိကေန ဝိနောဒေတဗ္ဗံ, ဝိနောဒါပေတဗ္ဗံ, ဓမ္မကထာ ဝါဿ ကာတဗ္ဗာ။ သစေ အာစရိယဿ ဒိဋ္ဌိဂတံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ , အန္တေဝါသိကေန ဝိဝေစေတဗ္ဗံ, ဝိဝေစာပေတဗ္ဗံ, ဓမ္မကထာ ဝါဿ ကာတဗ္ဗာ။ သစေ အာစရိယော ဂရုဓမ္မံ အဇ္ဈာပန္နော ဟောတိ, ပရိဝါသာရဟော, အန္တေဝါသိကေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော အာစရိယဿ ပရိဝါသံ ဒဒေယျာတိ။ သစေ အာစရိယော မူလာယပဋိကဿနာရဟော ဟောတိ, အန္တေဝါသိကေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော အာစရိယံ မူလာယ ပဋိကဿေယျာတိ။ သစေ အာစရိယော မာနတ္တာရဟော ဟောတိ, အန္တေဝါသိကေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော အာစရိယဿ မာနတ္တံ ဒဒေယျာတိ။ သစေ အာစရိယော အဗ္ဘာနာရဟော ဟောတိ, အန္တေဝါသိကေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော အာစရိယံ အဗ္ဘေယျာတိ။ သစေ သံဃော အာစရိယဿ ကမ္မံ ကတ္တုကာမော ဟောတိ, တဇ္ဇနီယံ ဝါ နိယဿံ ဝါ ပဗ္ဗာဇနီယံ ဝါ ပဋိသာရဏီယံ ဝါ ဥက္ခေပနီယံ ဝါ, အန္တေဝါသိကေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော အာစရိယဿ ကမ္မံ န ကရေယျ, လဟုကာယ ဝါ ပရိဏာမေယျာတိ။ ကတံ ဝါ ပနဿ ဟောတိ သံဃေန ကမ္မံ, တဇ္ဇနီယံ ဝါ နိယဿံ ဝါ ပဗ္ဗာဇနီယံ ဝါ ပဋိသာရဏီယံ ဝါ ဥက္ခေပနီယံ ဝါ, အန္တေဝါသိကေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ အာစရိယော သမ္မာ ဝတ္တေယျ, လောမံ ပါတေယျ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တေယျ, သံဃော တံ ကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေယျာတိ။

‘‘သစေ အာစရိယဿ စီဝရံ ဓေါဝိတဗ္ဗံ ဟောတိ, အန္တေဝါသိကေန ဓေါဝိတဗ္ဗံ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ အာစရိယဿ စီဝရံ ဓေါဝိယေထာတိ။ သစေ အာစရိယဿ စီဝရံ ကာတဗ္ဗံ ဟောတိ, အန္တေဝါသိကေန ကာတဗ္ဗံ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ အာစရိယဿ စီဝရံ ကရိယေထာတိ။ သစေ အာစရိယဿ ရဇနံ ပစိတဗ္ဗံ ဟောတိ, အန္တေဝါသိကေန ပစိတဗ္ဗံ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ အာစရိယဿ ရဇနံ ပစိယေထာတိ။ သစေ အာစရိယဿ စီဝရံ ရဇိတဗ္ဗံ ဟောတိ, အန္တေဝါသိကေန ရဇိတဗ္ဗံ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ အာစရိယဿ စီဝရံ ရဇိယေထာတိ။ စီဝရံ ရဇန္တေန သာဓုကံ သမ္ပရိဝတ္တကံ သမ္ပရိဝတ္တကံ ရဇိတဗ္ဗံ, န စ အစ္ဆိန္နေ ထေဝေ ပက္ကမိတဗ္ဗံ။

‘‘န အာစရိယံ အနာပုစ္ဆာ ဧကစ္စဿ ပတ္တော ဒါတဗ္ဗော, န ဧကစ္စဿ ပတ္တော ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော; န ဧကစ္စဿ စီဝရံ ဒါတဗ္ဗံ, န ဧကစ္စဿ စီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ; န ဧကစ္စဿ ပရိက္ခာရော ဒါတဗ္ဗော, န ဧကစ္စဿ ပရိက္ခာရော ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗော; န ဧကစ္စဿ ကေသာ ဆေဒိတဗ္ဗာ, န ဧကစ္စေန ကေသာ ဆေဒါပေတဗ္ဗာ; န ဧကစ္စဿ ပရိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ, န ဧကစ္စေန ပရိကမ္မံ ကာရာပေတဗ္ဗံ; န ဧကစ္စဿ ဝေယျာဝစ္စော ကာတဗ္ဗော, န ဧကစ္စေန ဝေယျာဝစ္စော ကာရာပေတဗ္ဗော; န ဧကစ္စဿ ပစ္ဆာသမဏေန ဟောတဗ္ဗံ, န ဧကစ္စော ပစ္ဆာသမဏော အာဒါတဗ္ဗော; န ဧကစ္စဿ ပိဏ္ဍပါတော နီဟရိတဗ္ဗော, န ဧကစ္စေန ပိဏ္ဍပါတော နီဟရာပေတဗ္ဗော; န အာစရိယံ အနာပုစ္ဆာ ဂါမော ပဝိသိတဗ္ဗော; န သုသာနံ ဂန္တဗ္ဗံ; န ဒိသာ ပက္ကမိတဗ္ဗာ။ သစေ အာစရိယော ဂိလာနော ဟောတိ, ယာဝဇီဝံ ဥပဋ္ဌာတဗ္ဗော , ဝုဋ္ဌာနမဿ အာဂမေတဗ္ဗံ။ ဣဒံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အန္တေဝါသိကာနံ အာစရိယေသု ဝတ္တံ ယထာ အန္တေဝါသိကေဟိ အာစရိယေသု သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ။

၁၄. အန္တေဝါသိကဝတ္တကထာ

၃၈၁. တေန ခေါ ပန သမယေန အာစရိယာ အန္တေဝါသိကေသု န သမ္မာ ဝတ္တန္တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ အာစရိယာ အန္တေဝါသိကေသု န သမ္မာ ဝတ္တိဿန္တီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ ဘိက္ခူ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, အာစရိယာ အန္တေဝါသိကေသု န သမ္မာ ဝတ္တန္တီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –

၃၈၂. ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, အာစရိယာနံ အန္တေဝါသိကေသု ဝတ္တံ ပညပေဿာမိ ယထာ အာစရိယေဟိ အန္တေဝါသိကေသု သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ [မဟာဝ. ၇၉] အာစရိယေန, ဘိက္ခဝေ, အန္တေဝါသိကမှိ သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗံ။ တတြာယံ သမ္မာဝတ္တနာ –

‘‘အာစရိယေန, ဘိက္ခဝေ, အန္တေဝါသိကော သင်္ဂဟေတဗ္ဗော အနုဂ္ဂဟေတဗ္ဗော ဥဒ္ဒေသေန ပရိပုစ္ဆာယ ဩဝါဒေန အနုသာသနိယာ။ သစေ အာစရိယဿ ပတ္တော ဟောတိ, အန္တေဝါသိကဿ ပတ္တော န ဟောတိ, အာစရိယေန အန္တေဝါသိကဿ ပတ္တော ဒါတဗ္ဗော, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ အန္တေဝါသိကဿ ပတ္တော ဥပ္ပဇ္ဇိယေထာတိ။ သစေ အာစရိယဿ စီဝရံ ဟောတိ, အန္တေဝါသိကဿ စီဝရံ န ဟောတိ, အာစရိယေန အန္တေဝါသိကဿ စီဝရံ ဒါတဗ္ဗံ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ အန္တေဝါသိကဿ စီဝရံ ဥပ္ပဇ္ဇိယေထာတိ။ သစေ အာစရိယဿ ပရိက္ခာရော ဟောတိ, အန္တေဝါသိကဿ ပရိက္ခာရော န ဟောတိ, အာစရိယေန အန္တေဝါသိကဿ ပရိက္ခာရော ဒါတဗ္ဗော, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ အန္တေဝါသိကဿ ပရိက္ခာရော ဥပ္ပဇ္ဇိယေထာတိ။

‘‘သစေ အန္တေဝါသိကော ဂိလာနော ဟောတိ, ကာလဿေဝ ဥဋ္ဌာယ ဒန္တကဋ္ဌံ ဒါတဗ္ဗံ, မုခေါဒကံ ဒါတဗ္ဗံ, အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ။ သစေ ယာဂု ဟောတိ , ဘာဇနံ ဓေါဝိတွာ ယာဂု ဥပနာမေတဗ္ဗာ။ ယာဂုံ ဣတဿ ဥဒကံ ဒတွာ ဘာဇနံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန ဓေါဝိတွာ ပဋိသာမေတဗ္ဗံ ။ အန္တေဝါသိကမှိ ဝုဋ္ဌိတေ အာသနံ ဥဒ္ဓရိတဗ္ဗံ။ သစေ သော ဒေသော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, သော ဒေသော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော။

‘‘သစေ အန္တေဝါသိကော ဂါမံ ပဝိသိတုကာမော ဟောတိ, နိဝါသနံ ဒါတဗ္ဗံ, ပဋိနိဝါသနံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ, ကာယဗန္ဓနံ ဒါတဗ္ဗံ, သဂုဏံ ကတွာ သံဃာဋိယော ဒါတဗ္ဗာ, ဓေါဝိတွာ ပတ္တော သောဒကော ဒါတဗ္ဗော။

‘‘ဧတ္တာဝတာ နိဝတ္တိဿတီတိ အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒဣဌံ ပါဒကထလိကံ ဥပနိက္ခိပိတဗ္ဗံ, ပစ္စုဂ္ဂန္တွာ ပတ္တစီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ, ပဋိနိဝါသနံ ဒါတဗ္ဗံ, နိဝါသနံ ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ သစေ စီဝရံ သိန္နံ ဟောတိ, မုဟုတ္တံ ဥဏှေ ဩတာပေတဗ္ဗံ, န စ ဥဏှေ စီဝရံ နိဒဟိတဗ္ဗံ။ စီဝရံ သံဃရိတဗ္ဗံ။ စီဝရံ သံဃရန္တေန စတုရင်္ဂုလံ ကဏ္ဏံ ဥဿာရေတွာ စီဝရံ သံဃရိတဗ္ဗံ – မာ မဇ္ဈေ ဘင်္ဂေါ အဟောသီတိ။ ဩဘောဂေ ကာယဗန္ဓနံ ကာတဗ္ဗံ။

‘‘သစေ ပိဏ္ဍပါတော ဟောတိ, အန္တေဝါသိကော စ ဘုဉ္ဇိတုကာမော ဟောတိ, ဥဒကံ ဒတွာ ပိဏ္ဍပါတော ဥပနာမေတဗ္ဗော။ အန္တေဝါသိကော ပါနီယေန ပုစ္ဆိတဗ္ဗော။ ဘုတ္တာဝိဿ ဥဒကံ ဒတွာ ပတ္တံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ နီစံ ကတွာ သာဓုကံ အပ္ပဋိဃံသန္တေန ဓေါဝိတွာ ဝေါဒကံ ကတွာ မုဟုတ္တံ ဥဏှေ ဩတာပေတဗ္ဗော, န စ ဥဏှေ ပတ္တော နိဒဟိတဗ္ဗော။ ပတ္တစီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ ပတ္တံ နိက္ခိပန္တေန။ပေ.။ စီဝရံ နိက္ခိပန္တေန။ပေ.။ ပါရတော အန္တံ ဩရတော ဘောဂံ ကတွာ စီဝရံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ အန္တေဝါသိကမှိ ဥဋ္ဌိတေ အာသနံ ဥဒ္ဓရိတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒဣဌံ ပါဒကထလိကံ ပဋိသာမေတဗ္ဗံ။ သစေ သော ဒေသော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, သော ဒေသော သမ္မဇ္ဇိတဗ္ဗော။

‘‘သစေ အန္တေဝါသိကော နဟာယိတုကာမော ဟောတိ, နဟာနံ ပဋိယာဒေတဗ္ဗံ။ သစေ သီတေန အတ္ထော ဟောတိ, သီတံ ပဋိယာဒေတဗ္ဗံ။ သစေ ဥဏှေန အတ္ထော ဟောတိ, ဥဏှံ ပဋိယာဒေတဗ္ဗံ။

‘‘သစေ အန္တေဝါသိကော ဇန္တာဃရံ ပဝိသိတုကာမော ဟောတိ, စုဏ္ဏံ သန္နေတဗ္ဗံ, မတ္တိကာ တေမေတဗ္ဗာ, ဇန္တာဃရဣဌံ အာဒါယ [အာဒါယ အန္တေဝါသိကဿ ပိဋ္ဌိတော ပိဋ္ဌိတော (က.)] ဂန္တွာ ဇန္တာဃရဣဌံ ဒတွာ စီဝရံ ပဋိဂ္ဂဟေတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ, စုဏ္ဏံ ဒါတဗ္ဗံ, မတ္တိကာ ဒါတဗ္ဗာ။ သစေ ဥဿဟတိ ဇန္တာဃရံ ပဝိသိတဗ္ဗံ။ ဇန္တာဃရံ ပဝိသန္တေန မတ္တိကာယ မုခံ မက္ခေတွာ ပုရတော စ ပစ္ဆတော စ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဇန္တာဃရံ ပဝိသိတဗ္ဗံ။ န ထေရေ ဘိက္ခူ အနုပခဇ္ဇ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ န နဝါ ဘိက္ခူ အာသနေန ပဋိဗာဟိတဗ္ဗာ ။ ဇန္တာဃရေ အန္တေဝါသိကဿ ပရိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ ဇန္တာဃရာ နိက္ခမန္တေန ဇန္တာဃရဣဌံ အာဒါယ ပုရတော စ ပစ္ဆတော စ ပဋိစ္ဆာဒေတွာ ဇန္တာဃရာ နိက္ခမိတဗ္ဗံ။

‘‘ဥဒကေပိ အန္တေဝါသိကဿ ပရိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ နဟာတေန ပဌမတရံ ဥတ္တရိတွာ အတ္တနော ဂတ္တံ ဝေါဒကံ ကတွာ နိဝါသေတွာ အန္တေဝါသိကဿ ဂတ္တတော ဥဒကံ ပမဇ္ဇိတဗ္ဗံ, နိဝါသနံ ဒါတဗ္ဗံ, သံဃာဋိ ဒါတဗ္ဗာ, ဇန္တာဃရဣဌံ အာဒါယ ပဌမတရံ အာဂန္တွာ အာသနံ ပညပေတဗ္ဗံ, ပါဒေါဒကံ ပါဒဣဌံ ပါဒကထလိကံ ဥပနိက္ခိပိတဗ္ဗံ, အန္တေဝါသိကော ပါနီယေန ပုစ္ဆိတဗ္ဗော။

‘‘ယသ္မိံ ဝိဟာရေ အန္တေဝါသိကော ဝိဟရတိ, သစေ သော ဝိဟာရော ဥက္လာပေါ ဟောတိ, သစေ ဥဿဟတိ, သောဓေတဗ္ဗော။ ဝိဟာရံ သောဓေန္တေန ပဌမံ ပတ္တစီဝရံ နီဟရိတွာ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတဗ္ဗံ။ပေ.။ အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ န ဟောတိ, အာစမနကုမ္ဘိယာ ဥဒကံ အာသိဉ္စိတဗ္ဗံ။

‘‘သစေ အန္တေဝါသိကဿ အနဘိရတိ ဥပ္ပန္နာ ဟောတိ, အာစရိယေန ဝူပကာသေတဗ္ဗော, ဝူပကာသာပေတဗ္ဗော, ဓမ္မကထာ ဝါဿ ကာတဗ္ဗာ။ သစေ အန္တေဝါသိကဿ ကုက္ကုစ္စံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ, အာစရိယေန ဝိနောဒေတဗ္ဗံ, ဝိနောဒါပေတဗ္ဗံ, ဓမ္မကထာ ဝါဿ ကာတဗ္ဗာ။ သစေ အန္တေဝါသိကဿ ဒိဋ္ဌိဂတံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ, အာစရိယေန ဝိဝေစေတဗ္ဗံ, ဝိဝေစာပေတဗ္ဗံ, ဓမ္မကထာ ဝါဿ ကာတဗ္ဗာ။ သစေ အန္တေဝါသိကော ဂရုဓမ္မံ အဇ္ဈာပန္နော ဟောတိ, ပရိဝါသာရဟော, အာစရိယေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော အန္တေဝါသိကဿ ပရိဝါသံ ဒဒေယျာတိ။ သစေ အန္တေဝါသိကော မူလာယပဋိကဿနာရဟော ဟောတိ, အာစရိယေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော အန္တေဝါသိကံ မူလာယ ပဋိကဿေယျာတိ။ သစေ အန္တေဝါသိကော မာနတ္တာရဟော ဟောတိ, အာစရိယေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော အန္တေဝါသိကဿ မာနတ္တံ ဒဒေယျာတိ။ သစေ အန္တေဝါသိကော အဗ္ဘာနာရဟော ဟောတိ, အာစရိယေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော အန္တေဝါသိကံ အဗ္ဘေယျာတိ။ သစေ သံဃော အန္တေဝါသိကဿ ကမ္မံ ကတ္တုကာမော ဟောတိ, တဇ္ဇနီယံ ဝါ နိယဿံ ဝါ ပဗ္ဗာဇနီယံ ဝါ ပဋိသာရဏီယံ ဝါ ဥက္ခေပနီယံ ဝါ, အာစရိယေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ သံဃော အန္တေဝါသိကဿ ကမ္မံ န ကရေယျ , လဟုကာယ ဝါ ပရိဏာမေယျာတိ။ ကတံ ဝါ ပနဿ ဟောတိ, သံဃေန ကမ္မံ, တဇ္ဇနီယံ ဝါ နိယဿံ ဝါ ပဗ္ဗာဇနီယံ ဝါ ပဋိသာရဏီယံ ဝါ ဥက္ခေပနီယံ ဝါ, အာစရိယေန ဥဿုက္ကံ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ အန္တေဝါသိကော သမ္မာ ဝတ္တေယျ, လောမံ ပါတေယျ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တေယျ, သံဃော တံ ကမ္မံ ပဋိပ္ပဿမ္ဘေယျာတိ။

‘‘သစေ အန္တေဝါသိကဿ စီဝရံ ဓေါဝိတဗ္ဗံ ဟောတိ, အာစရိယေန အာစိက္ခိတဗ္ဗံ – ဧဝံ ဓေါဝေယျာသီတိ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ အန္တေဝါသိကဿ စီဝရံ ဓေါဝိယေထာတိ။ သစေ အန္တေဝါသိကဿ စီဝရံ ကာတဗ္ဗံ ဟောတိ, အာစရိယေန အာစိက္ခိတဗ္ဗံ – ဧဝံ ကရေယျာသီတိ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ အန္တေဝါသိကဿ စီဝရံ ကရိယေထာတိ။ သစေ အန္တေဝါသိကဿ ရဇနံ ပစိတဗ္ဗံ ဟောတိ, အာစရိယေန အာစိက္ခိတဗ္ဗံ – ဧဝံ ပစေယျာသီတိ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ အန္တေဝါသိကဿ ရဇနံ ပစိယေထာတိ။ သစေ အန္တေဝါသိကဿ စီဝရံ ရဇိတဗ္ဗံ ဟောတိ, အာစရိယေန အာစိက္ခိတဗ္ဗံ – ဧဝံ ရဇေယျာသီတိ, ဥဿုက္ကံ ဝါ ကာတဗ္ဗံ – ကိန္တိ နု ခေါ အန္တေဝါသိကဿ စီဝရံ ရဇိယေထာတိ။ စီဝရံ ရဇန္တေန သာဓုကံ သမ္ပရိဝတ္တကံ သမ္ပရိဝတ္တကံ ရဇိတဗ္ဗံ။ န စ အစ္ဆိန္နေ ထေဝေ ပက္ကမိတဗ္ဗံ။ သစေ အန္တေဝါသိကော ဂိလာနော ဟောတိ, ယာဝဇီဝံ ဥပဋ္ဌာတဗ္ဗော, ဝုဋ္ဌာနမဿ အာဂမေတဗ္ဗံ။ ဣဒံ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, အာစရိယာနံ အန္တေဝါသိကေသု ဝတ္တံ ယထာ အာစရိယေဟိ အန္တေဝါသိကေသု သမ္မာ ဝတ္တိတဗ္ဗ’’န္တိ။

ဝတ္တက္ခန္ဓကော အဋ္ဌမော။

ဣမမှိ ခန္ဓကေ ဝတ္ထူ ဧကူနဝီသတိ, ဝတ္တာ စုဒ္ဒသ။

တဿုဒ္ဒါနံ –

သဥပါဟနာ ဆတ္တာ စ၊ ဩဂုဏ္ဌိ သီသံ ပါနီယံ။

နာဘိဝါဒေ န ပုစ္ဆန္တိ၊ အဟိ ဥဇ္ဈန္တိ ပေသလာ။

ဩမုဉ္စိ ဆတ္တံ ခန္ဓေ စ၊ အတရဉ္စ ပဋိက္ကမံ။

ပတ္တစီဝရံ နိက္ခိပါ၊ ပတိရူပဉ္စ ပုစ္ဆိတာ။

အာသိဉ္စေယျ ဓေါဝိတေန၊ သုက္ခေနလ္လေနုပါဟနာ။

ဝုဍ္ဎော နဝကော ပုစ္ဆေယျ၊ အဇ္ဈာဝုဋ္ဌဉ္စ ဂေါစရာ။

သေက္ခာ ဝစ္စာ ပါနီ ပရိ၊ ကတ္တရံ ကတိကံ တတော။

ကာလံ မုဟုတ္တံ ဥက္လာပေါ၊ ဘူမတ္ထရဏံ နီဟရေ။

ပဋိပါဒေါ ဘိသိဗိဗ္ဗော၊ မဉ္စဣဌဉ္စ မလ္လကံ။

အပဿေနုလ္လောကကဏ္ဏာ၊ ဂေရုကာ ကာဠ အကတာ။

သင်္ကာရဉ္စ ဘူမတ္ထရဏံ၊ ပဋိပါဒကံ မဉ္စဣဌံ။

ဘိသိ နိသီဒနမ္ပိ၊ မလ္လကံ အပဿေန စ။

ပတ္တစီဝရံ ဘူမိ စ၊ ပါရန္တံ ဩရတော ဘောဂံ။

ပုရတ္ထိမာ ပစ္ဆိမာ စ၊ ဥတ္တရာ အထ ဒက္ခိဏာ။

သီတုဏှေ စ ဒိဝါရတ္တိံ၊ ပရိဝေဏဉ္စ ကောဋ္ဌကော။

ဥပဋ္ဌာနဂ္ဂိ သာလာ စ၊ ဝတ္တံ ဝစ္စကုဋီသု စ။

ပါနီ ပရိဘောဇနိယာ၊ ကုမ္ဘိ အာစမနေသု စ။

အနောပမေန ပညတ္တံ၊ ဝတ္တံ အာဂန္တုကေဟိမေ [ဝေ (က. ဧဝမုပရိပိ)]။

နေဝါသနံ န ဥဒကံ၊ န ပစ္စု န စ ပါနိယံ။

နာဘိဝါဒေ နပညပေ၊ ဥဇ္ဈာယန္တိ စ ပေသလာ။

ဝုဍ္ဎာသနဉ္စ ဥဒကံ၊ ပစ္စုဂ္ဂန္တွာ စ ပါနိယံ။

ဥပါဟနေ ဧကမန္တံ၊ အဘိဝါဒေ စ ပညပေ။

ဝုတ္ထံ ဂေါစရသေက္ခော စ၊ ဌာနံ ပါနိယဘောဇနံ။

ကတ္တရံ ကတိကံ ကာလံ၊ နဝကဿ နိသိန္နကေ။

အဘိဝါဒယေ အာစိက္ခေ၊ ယထာ ဟေဋ္ဌာ တထာ နယေ။

နိဒ္ဒိဋ္ဌံ သတ္ထဝါဟေန ဝတ္တံ အာဝါသိကေဟိမေ။

ဂမိကာ ဒါရုမတ္တိ စ၊ ဝိဝရိတွာ န ပုစ္ဆိယ။

နဿန္တိ စ အဂုတ္တဉ္စ၊ ဥဇ္ဈာယန္တိ စ ပေသလာ။

ပဋိသာမေတွာ ထကေတွာ၊ အာပုစ္ဆိတွာဝ ပက္ကမေ။

ဘိက္ခု ဝါ သာမဏေရော ဝါ၊ အာရာမိကော ဥပါသကော။

ပါသာဏကေသု စ ပုဉ္ဇံ၊ ပဋိသာမေ ထကေယျ စ။

သစေ ဥဿဟတိ ဥဿုက္ကံ၊ အနောဝဿေ တထေဝ စ။

သဗ္ဗော ဩဝဿတိ ဂါမံ၊ အဇ္ဈောကာသေ တထေဝ စ။

အပ္ပေဝင်္ဂါနိ သေသေယျုံ၊ ဝတ္တံ ဂမိကဘိက္ခုနာ။

နာနုမောဒန္တိ ထေရေန၊ ဩဟာယ စတုပဉ္စဟိ။

ဝစ္စိတော မုစ္ဆိတော အာသိ၊ ဝတ္တာနုမောဒနေသုမေ။

ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဒုန္နိဝတ္ထာ၊ အထောပိ စ ဒုပ္ပါရုတာ။

အနာကပ္ပါ စ ဝေါက္ကမ္မ၊ ထေရေ အနုပခဇ္ဇနေ။

နဝေ ဘိက္ခူ စ သံဃာဋိ၊ ဥဇ္ဈာယန္တိ စ ပေသလာ။

တိမဏ္ဍလံ နိဝါသေတွာ၊ ကာယသဂုဏဂဏ္ဌိကာ။

န ဝေါက္ကမ္မ ပဋိစ္ဆန္နံ၊ သုသံဝုတောက္ခိတ္တစက္ခု။

ဥက္ခိတ္တောဇ္ဇဂ္ဃိကာသဒ္ဒေါ၊ တယော စေဝ ပစာလနာ။

ခမ္ဘောဂုဏ္ဌိဥက္ကုဋိကာ၊ ပဋိစ္ဆန္နံ သုသံဝုတော။

ဩက္ခိတ္တုက္ခိတ္တဥဇ္ဇဂ္ဃိ၊ အပ္ပသဒ္ဒေါ တယော စလာ။

ခမ္ဘောဂုဏ္ဌိပလ္လတ္ထိ စ၊ အနုပခဇ္ဇ နာသနေ။

ဩတ္ထရိတွာန ဥဒကေ၊ နီစံ ကတွာန သိဉ္စိယာ။

ပဋိ သာမန္တာ သံဃာဋိ၊ ဩဒနေ စ ပဋိဂ္ဂဟေ။

သူပံ ဥတ္တရိဘင်္ဂေန၊ သဗ္ဗေသံ သမတိတ္ထိ စ။

သက္ကစ္စံ ပတ္တသညီ စ၊ သပဒါနဉ္စ သူပကံ။

န ထူပတော ပဋိစ္ဆာဒေ၊ ဝိညတ္တုဇ္ဈာနသညိနာ။

မဟန္တမဏ္ဍလဒွါရံ၊ သဗ္ဗဟတ္ထော န ဗျာဟရေ။

ဥက္ခေပေါ ဆေဒနာဂဏ္ဍ၊ ဓုနံ သိတ္ထာဝကာရကံ။

ဇိဝှာနိစ္ဆာရကဉ္စေဝ၊ စပုစပု သုရုသုရု။

ဟတ္ထပတ္တောဋ္ဌနိလ္လေဟံ၊ သာမိသေန ပဋိဂ္ဂဟေ။

ယာဝ န သဗ္ဗေ ဥဒကေ၊ နီစံ ကတွာန သိဉ္စိယံ။

ပဋိ သာမန္တာ သံဃာဋိ၊ နီစံ ကတွာ ဆမာယ စ။

သသိတ္ထကံ နိဝတ္တန္တေ၊ သုပ္ပဋိစ္ဆန္နမုက္ကုဋိ။

ဓမ္မရာဇေန ပညတ္တံ၊ ဣဒံ ဘတ္တဂ္ဂဝတ္တနံ။

ဒုန္နိဝတ္ထာ အနာကပ္ပါ၊ အသလ္လေက္ခေတွာ စ သဟသာ။

ဒူရေ အစ္စ စိရံ လဟုံ၊ တထေဝ ပိဏ္ဍစာရိကော။

ပဋိစ္ဆန္နောဝ ဂစ္ဆေယျ၊ သုံသဝုတောက္ခိတ္တစက္ခု။

ဥက္ခိတ္တောဇ္ဇဂ္ဃိကာသဒ္ဒေါ၊ တယော စေဝ ပစာလနာ။

ခမ္ဘောဂုဏ္ဌိဥက္ကုဋိကာ၊ သလ္လက္ခေတွာ စ သဟသာ။

ဒူရေ အစ္စ စိရံ လဟုံ၊ အာသနကံ ကဋစ္ဆုကာ။

ဘာဇနံ ဝါ ဌပေတိ စ၊ ဥစ္စာရေတွာ ပဏာမေတွာ။

ပဋိဂ္ဂဟေ န ဥလ္လောကေ၊ သူပေသုပိ တထေဝ တံ။

ဘိက္ခု သံဃာဋိယာ ဆာဒေ၊ ပဋိစ္ဆန္နေဝ ဂစ္ဆိယံ။

သံဝုတောက္ခိတ္တစက္ခု စ၊ ဥက္ခိတ္တောဇ္ဇဂ္ဃိကာယ စ။

အပ္ပသဒ္ဒေါ တယော စာလာ၊ ခမ္ဘောဂုဏ္ဌိကဥက္ကုဋိ။

ပဌမာသနဝက္ကာရ ၊ ပါနိယံ ပရိဘောဇနီ။

ပစ္ဆာကင်္ခတိ ဘုဉ္ဇေယျ၊ ဩပိလာပေယျ ဥဒ္ဓရေ။

ပဋိသာမေယျ သမ္မဇ္ဇေ၊ ရိတ္တံ တုစ္ဆံ ဥပဋ္ဌပေ။

ဟတ္ထဝိကာရေ ဘိန္ဒေယျ၊ ဝတ္တိဒံ ပိဏ္ဍစာရိကေ။

ပါနီ ပရိ အဂ္ဂိရဏိ၊ နက္ခတ္တဒိသစောရာ စ။

သဗ္ဗံ နတ္ထီတိ ကောဋ္ဋေတွာ၊ ပတ္တံသေ စီဝရံ တတော။

ဣဒါနိ အံသေ လဂ္ဂေတွာ၊ တိမဏ္ဍလံ ပရိမဏ္ဍလံ။

ယထာ ပိဏ္ဍစာရိဝတ္တံ၊ နယေ အာရညကေသုပိ။

ပတ္တံသေ စီဝရံ သီသေ၊ အာရောဟိတွာ စ ပါနိယံ။

ပရိဘောဇနိယံ အဂ္ဂိ၊ အရဏီ စာပိ ကတ္တရံ။

နက္ခတ္တံ သပ္ပဒေသံ ဝါ၊ ဒိသာပိ ကုသလော ဘဝေ။

သတ္တုတ္တမေန ပညတ္တံ၊ ဝတ္တံ အာရညကေသုမေ။

အဇ္ဈောကာသေ ဩကိရိံသု၊ ဥဇ္ဈာယန္တိ စ ပေသလာ။

သစေ ဝိဟာရော ဥက္လာပေါ၊ ပဌမံ ပတ္တစီဝရံ။

ဘိသိဗိဗ္ဗောဟနံ မဉ္စံ၊ ဣဌဉ္စ ခေဠမလ္လကံ။

အပဿေနုလ္လောကကဏ္ဏာ၊ ဂေရုကာ ကာဠ အကတာ။

သင်္ကာရံ ဘိက္ခုသာမန္တာ၊ သေနာဝိဟာရပါနိယံ။

ပရိဘောဇနသာမန္တာ၊ ပဋိဝါတေ စ အင်္ဂဏေ။

အဓေါဝါတေ အတ္ထရဏံ၊ ပဋိပါဒကမဉ္စော စ။

ဣဌံ ဘိသိ နိသီဒနံ၊ မလ္လကံ အပဿေန စ။

ပတ္တစီဝရံ ဘူမိ စ၊ ပါရန္တံ ဩရတော ဘောဂံ။

ပုရတ္ထိမာ စ ပစ္ဆိမာ၊ ဥတ္တရာ အထ ဒက္ခိဏာ။

သီတုဏှေ စ ဒိဝါ ရတ္တိံ၊ ပရိဝေဏဉ္စ ကောဋ္ဌကော။

ဥပဋ္ဌာနဂ္ဂိသာလာ စ၊ ဝစ္စကုဋီ စ ပါနိယံ။

အာစမနကုမ္ဘိ ဝုဍ္ဎေ စ၊ ဥဒ္ဒေသပုစ္ဆနာ သဇ္ဈာ။

ဓမ္မော ပဒီပံ ဝိဇ္ဈာပေ၊ န ဝိဝရေ နပိ ထကေ။

ယေန ဝုဍ္ဎော ပရိဝတ္တိ၊ ကဏ္ဏေနပိ န ဃဋ္ဋယေ။

ပညပေသိ မဟာဝီရော၊ ဝတ္တံ သေနာသနေသု တံ။

နိဝါရိယမာနာ ဒွါရံ၊ မုစ္ဆိတုဇ္ဈန္တိ ပေသလာ။

ဆာရိကံ ဆဍ္ဍယေ ဇန္တာ၊ ပရိဘဏ္ဍံ တထေဝ စ။

ပရိဝေဏံ ကောဋ္ဌကော သာလာ၊ စုဏ္ဏမတ္တိကဒေါဏိကာ။

မုခံ ပုရတော န ထေရေ၊ န နဝေ ဥဿဟတိ သစေ။

ပုရတော ဥပရိမဂ္ဂေါ၊ စိက္ခလ္လံ မတ္တိ ဣဌကံ။

ဝိဇ္ဈာပေတွာ ထကေတွာ စ၊ ဝတ္တံ ဇန္တာဃရေသုမေ။

နာစမေတိ ယထာဝုဍ္ဎံ၊ ပဋိပါဋိ စ သဟသာ။

ဥဗ္ဘဇိ နိတ္ထုနော ကဋ္ဌံ၊ ဝစ္စံ ပဿာဝ ခေဠကံ။

ဖရုသာ ကူပ သဟသာ၊ ဥဗ္ဘဇိ စပု သေသေန။

ဗဟိ အန္တော စ ဥက္ကာသေ၊ ရဇ္ဇု အတရမာနဉ္စ။

သဟသာ ဥဗ္ဘဇိ ဌိတေ၊ နိတ္ထုနေ ကဋ္ဌ ဝစ္စဉ္စ။

ပဿာဝ ခေဠ ဖရုသာ၊ ကူပဉ္စ ဝစ္စပါဒုကေ။

နာတိသဟသာ ဥဗ္ဘဇိ၊ ပါဒုကာယ စပုစပု။

န သေသယေ ပဋိစ္ဆာဒေ၊ ဥဟတပိဓရေန စ။

ဝစ္စကုဋီ ပရိဘဏ္ဍံ၊ ပရိဝေဏဉ္စ ကောဋ္ဌကော။

အာစမနေ စ ဥဒကံ၊ ဝတ္တံ ဝစ္စကုဋီသုမေ။

ဥပါဟနာ ဒန္တကဋ္ဌံ၊ မုခေါဒကဉ္စ အာသနံ။

ယာဂု ဥဒကံ ဓေါဝိတွာ၊ ဥဒ္ဓါရုက္လာပ ဂါမ စ။

နိဝါသနာ ကာယဗန္ဓာ၊ သဂုဏံ ပတ္တသောဒကံ။

ပစ္ဆာ တိမဏ္ဍလော စေဝ၊ ပရိမဏ္ဍလ ဗန္ဓနံ။

သဂုဏံ ဓေါဝိတွာ ပစ္ဆာ၊ နာတိဒူရေ ပဋိဂ္ဂဟေ။

ဘဏမာနဿ အာပတ္တိ၊ ပဌမာဂန္တွာန အာသနံ။

ဥဒကံ ဣဌကထလိ၊ ပစ္စုဂ္ဂန္တွာ နိဝါသနံ။

ဩတာပေ နိဒဟိ ဘင်္ဂေါ၊ ဩဘောဂေ ဘုဉ္ဇိတု နမေ။

ပါနီယံ ဥဒကံ နီစံ၊ မုဟုတ္တံ န စ နိဒဟေ။

ပတ္တစီဝရံ ဘူမိ စ၊ ပါရန္တံ ဩရတော ဘောဂံ။

ဥဒ္ဓရေ ပဋိသာမေ စ၊ ဥက္လာပေါ စ နဟာယိတုံ။

သီတံ ဥဏှံ ဇန္တာဃရံ၊ စုဏ္ဏံ မတ္တိက ပိဋ္ဌိတော။

ဣဌဉ္စ စီဝရံ စုဏ္ဏံ၊ မတ္တိကုဿဟတိ မုခံ။

ပုရတော ထေရေ နဝေ စ၊ ပရိကမ္မဉ္စ နိက္ခမေ။

ပုရတော ဥဒကေ နှာတေ၊ နိဝါသေတွာ ဥပဇ္ဈာယံ။

နိဝါသနဉ္စ သံဃာဋိ၊ ဣဌကံ အာသနေန စ။

ပါဒေါ ဣဌံ ကထလိဉ္စ၊ ပါနီယုဒ္ဒေသပုစ္ဆနာ။

ဥက္လာပံ သုသောဓေယျ၊ ပဌမံ ပတ္တစီဝရံ။

နိသီဒနပစ္စတ္ထရဏံ၊ ဘိသိ ဗိဗ္ဗောဟနာနိ စ။

မဉ္စော ဣဌံ ပဋိပါဒံ၊ မလ္လကံ အပဿေန စ။

ဘူမ သန္တာန အာလောက၊ ဂေရုကာ ကာဠ အကတာ။

ဘူမတ္ထရပဋိပါဒါ၊ မဉ္စော ဣဌံ ဗိဗ္ဗောဟနံ။

နိသီဒတ္ထရဏံ ခေဠ၊ အပဿေ ပတ္တစီဝရံ။

ပုရတ္ထိမာ ပစ္ဆိမာ စ၊ ဥတ္တရာ အထ ဒက္ခိဏာ။

သီတုဏှဉ္စ ဒိဝါ ရတ္တိံ၊ ပရိဝေဏဉ္စ ကောဋ္ဌကော။

ဥပဋ္ဌာနဂ္ဂိသာလာ စ၊ ဝစ္စပါနိယဘောဇနီ။

အာစမံ အနဘိရတိ၊ ကုက္ကုစ္စံ ဒိဋ္ဌိ စ ဂရု။

မူလမာနတ္တအဗ္ဘာနံ၊ တဇ္ဇနီယံ နိယဿကံ။

ပဗ္ဗာဇ ပဋိသာရဏီ၊ ဥက္ခေပဉ္စ ကတံ ယဒိ။

ဓေါဝေ ကာတဗ္ဗံ ရဇဉ္စ၊ ရဇေ သမ္ပရိဝတ္တကံ။

ပတ္တဉ္စ စီဝရဉ္စာပိ၊ ပရိက္ခာရဉ္စ ဆေဒနံ။

ပရိကမ္မံ ဝေယျာဝစ္စံ၊ ပစ္ဆာ ပိဏ္ဍံ ပဝိသနံ။

န သုသာနံ ဒိသာ စေဝ၊ ယာဝဇီဝံ ဥပဋ္ဌဟေ။

သဒ္ဓိဝိဟာရိကေနေတံ၊ ဝတ္တုပဇ္ဈာယကေသုမေ။

ဩဝါဒသာသနုဒ္ဒေသာ၊ ပုစ္ဆာ ပတ္တဉ္စ စီဝရံ။

ပရိက္ခာရော ဂိလာနော စ၊ န ပစ္ဆာသမဏော ဘဝေ။

ဥပဇ္ဈာယေသု ယေ ဝတ္တာ၊ ဧဝံ အာစရိယေသုပိ။

သဒ္ဓိဝိဟာရိကေ ဝတ္တာ၊ တထေဝ အန္တေဝါသိကေ။

အာဂန္တုကေသု ယေ ဝတ္တာ၊ ပုန အာဝါသိကေသု စ။

ဂမိကာနုမောဒနိကာ၊ ဘတ္တဂ္ဂေ ပိဏ္ဍစာရိကေ။

အာရညကေသု ယံ ဝတ္တံ၊ ယဉ္စ သေနာသနေသုပိ။

ဇန္တာဃရေ ဝစ္စကုဋီ၊ ဥပဇ္ဈာ သဒ္ဓိဝိဟာရိကေ။

အာစရိယေသု ယံ ဝတ္တံ၊ တထေဝ အန္တေဝါသိကေ။

ဧကူနဝီသတိ ဝတ္ထူ၊ ဝတ္တာ စုဒ္ဒသ ခန္ဓကေ။

ဝတ္တံ အပရိပူရေန္တော၊ န သီလံ ပရိပူရတိ။

အသုဒ္ဓသီလော ဒုပ္ပညော၊ စိတ္တေကဂ္ဂံ န ဝိန္ဒတိ။

ဝိက္ခိတ္တစိတ္တောနေကဂ္ဂေါ၊ သမ္မာ ဓမ္မံ န ပဿတိ။

အပဿမာနော သဒ္ဓမ္မံ၊ ဒုက္ခာ န ပရိမုစ္စတိ။

ယံ ဝတ္တံ ပရိပူရေန္တော၊ သီလမ္ပိ ပရိပူရတိ။

ဝိသုဒ္ဓသီလော သပ္ပညော၊ စိတ္တေကဂ္ဂမ္ပိ ဝိန္ဒတိ။

အဝိက္ခိတ္တစိတ္တော ဧကဂ္ဂေါ၊ သမ္မာ ဓမ္မံ ဝိပဿတိ။

သမ္ပဿမာနော သဒ္ဓမ္မံ၊ ဒုက္ခာ သော ပရိမုစ္စတိ။

တသ္မာ ဟိ ဝတ္တံ ပူရေယျ၊ ဇိနပုတ္တော ဝိစက္ခဏော။

ဩဝါဒံ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌဿ၊ တတော နိဗ္ဗာနမေဟိတီတိ။

ဝတ္တက္ခန္ဓကံ နိဋ္ဌိတံ။