သေနာသနက္ခန္ဓကံ

၆. သေနာသနက္ခန္ဓကံ

၁. ပဌမဘာဏဝါရော

ဝိဟာရာနုဇာနနံ

၂၉၄. တေန သမယေန ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ ရာဇဂဟေ ဝိဟရတိ ဝေဠုဝနေ ကလန္ဒကနိဝါပေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘဂဝတာ ဘိက္ခူနံ သေနာသနံ အပညတ္တံ ဟောတိ။ တေ စ ဘိက္ခူ တဟံ တဟံ ဝိဟရန္တိ – အရညေ, ရုက္ခမူလေ, ပဗ္ဗတေ, ကန္ဒရာယံ, ဂိရိဂုဟာယံ, သုသာနေ, ဝနပတ္ထေ, အဇ္ဈောကာသေ, ပလာလပုဉ္ဇေ။ တေ ကာလဿေဝ တတော တတော ဥပနိက္ခမန္တိ – အရညာ ရုက္ခမူလာ ပဗ္ဗတာ ကန္ဒရာ ဂိရိဂုဟာ သုသာနာ ဝနပတ္ထာ အဇ္ဈောကာသာ ပလာလပုဉ္ဇာ, ပါသာဒိကေန အဘိက္ကန္တေန ပဋိက္ကန္တေန, အာလောကိတေန ဝိလောကိတေန, သမိဉ္ဇိတေန ပသာရိတေန, ဩက္ခိတ္တစက္ခူ, ဣရိယာပထသမ္ပန္နာ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ [သေဋ္ဌိ (က.)] ကာလဿေဝ ဥယျာနံ အဂမာသိ။ အဒ္ဒသာ ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ တေ ဘိက္ခူ ကာလဿေဝ တတော တတော ဥပနိက္ခမန္တေ – အရညာ ရုက္ခမူလာ ပဗ္ဗတာ ကန္ဒရာ ဂိရိဂုဟာ သုသာနာ ဝနပတ္ထာ အဇ္ဈောကာသာ ပလာလပုဉ္ဇာ, ပါသာဒိကေန အဘိက္ကန္တေန ပဋိက္ကန္တေန, အာလောကိတေန ဝိလောကိတေန, သမိဉ္ဇိတေန ပသာရိတေန, ဩက္ခိတ္တစက္ခူ, ဣရိယာပထသမ္ပန္နေ။ ဒိသွာနဿ စိတ္တံ ပသီဒိ။ အထ ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ ယေန တေ ဘိက္ခူ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ တေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစ – ‘‘သစာဟံ, ဘန္တေ, ဝိဟာရေ ကာရာပေယျံ, ဝသေယျာထ မေ ဝိဟာရေသူ’’တိ? ‘‘န ခေါ, ဂဟပတိ, ဘဂဝတာ ဝိဟာရာ အနုညာတာ’’တိ။ ‘‘တေန ဟိ, ဘန္တေ, ဘဂဝန္တံ ပဋိပုစ္ဆိတွာ မမ အာရောစေယျာထာ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ ဂဟပတီ’’တိ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ရာဇဂဟကဿ သေဋ္ဌိဿ ပဋိဿုတွာ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိံသု, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။ ဧကမန္တံ နိသိန္နာ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ရာဇဂဟကော, ဘန္တေ, သေဋ္ဌီ ဝိဟာရေ ကာရာပေတုကာမော။ ကထံ နု ခေါ, ဘန္တေ, အမှေဟိ [ဘန္တေ (သီ. က.)] ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗ’’န္တိ? အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စ လေဏာနိ [ပဉ္စ သေနာသနာနိ (သျာ.)] – ဝိဟာရံ, အဍ္ဎယောဂံ, ပါသာဒံ, ဟမ္မိယံ, ဂုဟ’’န္တိ။

အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ယေန ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ တေနုပသင်္ကမိံသု, ဥပသင်္ကမိတွာ ရာဇဂဟကံ သေဋ္ဌိံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘အနုညာတာ ခေါ, ဂဟပတိ, ဘဂဝတာ ဝိဟာရာ; ယဿဒါနိ ကာလံ မညသီ’’တိ။ အထ ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ ဧကာဟေနေဝ သဋ္ဌိဝိဟာရေ ပတိဋ္ဌာပေသိ။ အထ ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ တေ သဋ္ဌိဝိဟာရေ ပရိယောသာပေတွာ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဓိဝါသေတု မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ သွာတနာယ ဘတ္တံ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသံဃေနာ’’တိ။ အဓိဝါသေသိ ဘဂဝါ တုဏှီဘာဝေန။ အထ ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ ဘဂဝတော အဓိဝါသနံ ဝိဒိတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ ပက္ကာမိ။

အထ ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ တဿာ ရတ္တိယာ အစ္စယေန ပဏီတံ ခါဒနီယံ ဘောဇနီယံ ပဋိယာဒါပေတွာ ဘဂဝတော ကာလံ အာရောစာပေသိ – ‘‘ကာလော, ဘန္တေ, နိဋ္ဌိတံ ဘတ္တ’’န္တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ ယေန ရာဇဂဟကဿ သေဋ္ဌိဿ နိဝေသနံ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသံဃေန။ အထ ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခံ ဘိက္ခုသသံဃံ ပဏီတေန ခါဒနီယေန ဘောဇနီယေန သဟတ္ထာ သန္တပ္ပေတွာ သမ္ပဝါရေတွာ, ဘဂဝန္တံ ဘုတ္တာဝိံ ဩနီတပတ္တပါဏိံ, ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဧတေ မေ, ဘန္တေ, သဋ္ဌိဝိဟာရာ ပုညတ္ထိကေန သဂ္ဂတ္ထိကေန ကာရာပိတာ။ ကထာဟံ, ဘန္တေ, တေသု ဝိဟာရေသု ပဋိပဇ္ဇာမီ’’တိ? ‘‘တေန ဟိ တွံ, ဂဟပတိ, တေ သဋ္ဌိဝိဟာရေ အာဂတာနာဂတဿ စာတုဒ္ဒိသဿ သံဃဿ ပတိဋ္ဌာပေဟီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ ဘန္တေ’’တိ ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ ဘဂဝတော ပဋိဿုတွာ တေ သဋ္ဌိဝိဟာရေ အာဂတာနာဂတဿ စာတုဒ္ဒိသဿ သံဃဿ ပတိဋ္ဌာပေသိ။

၂၉၅. အထ ခေါ ဘဂဝါ ရာဇဂဟကံ သေဋ္ဌိံ ဣမာဟိ ဂါထာဟိ အနုမောဒိ –

‘‘သီတံ ဥဏှံ ပဋိဟန္တိ [ပဋိဟနတိ (က.)]၊ တတော ဝါဠမိဂါနိ စ။

သရီသပေ စ မကသေ၊ သိသိရေ စာပိ ဝုဋ္ဌိယော။

‘‘တတော ဝါတာတပေါ ဃောရေ၊ သဉ္ဇာတော [ဝါတာတပေ ဃောရေ၊ သဉ္ဇာတေ (က. သဒ္ဒနီတိ)] ပဋိဟညတိ။

လေဏတ္ထဉ္စ သုခတ္ထဉ္စ၊ ဈာယိတုဉ္စ ဝိပဿိတုံ။

‘‘ဝိဟာရဒါနံ သံဃဿ၊ အဂ္ဂံ ဗုဒ္ဓေန [ဗုဒ္ဓေဟိ (သျာ.)] ဝဏ္ဏိတံ။

တသ္မာ ဟိ ပဏ္ဍိတော၊ ပေါသော သမ္ပဿံ အတ္ထမတ္တနော။

‘‘ဝိဟာရေ ကာရယေ ရမ္မေ၊ ဝါသယေတ္ထ ဗဟုဿုတေ။

တေသံ အန္နဉ္စ ပါနဉ္စ၊ ဝတ္ထသေနာသနာနိ စ။

ဒဒေယျ ဥဇုဘူတေသု၊ ဝိပ္ပသန္နေန စေတသာ။

‘‘တေ တဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တိ၊ သဗ္ဗဒုက္ခာပနူဒနံ။

ယံ သော ဓမ္မံ ဣဓညာယ၊ ပရိနိဗ္ဗာတိ အနာသဝေါ’’တိ။

အထ ခေါ ဘဂဝါ ရာဇဂဟကံ သေဋ္ဌိံ ဣမာဟိ ဂါထာဟိ အနုမောဒိတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကာမိ။

၂၉၆. အဿောသုံ ခေါ မနုဿာ – ‘‘ဘဂဝတာ ကိရ ဝိဟာရာ အနုညာတာ’’တိ သက္ကစ္စံ [တေ သက္ကစ္စံ (သျာ. ကံ.)] ဝိဟာရေ ကာရာပေန္တိ။ တေ ဝိဟာရာ အကဝါဋကာ ဟောန္တိ; အဟီပိ ဝိစ္ဆိကာပိ သတပဒိယောပိ ပဝိသန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကဝါဋ’’န္တိ။ ဘိတ္တိဆိဒ္ဒံ ကရိတွာ ဝလ္လိယာပိ ရဇ္ဇုယာပိ ကဝါဋံ ဗန္ဓန္တိ။ ဥန္ဒူရေဟိပိ ဥပစိကာဟိပိ ခဇ္ဇန္တိ။ ခယိတဗန္ဓနာနိ ကဝါဋာနိ ပတန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပိဋ္ဌသံဃာဋံ ဥဒုက္ခလိကံ ဥတ္တရပါသက’’န္တိ ။ ကဝါဋာ န ဖုသီယန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာဝိဉ္ဆနစ္ဆိဒ္ဒံ အာဝိဉ္ဆနရဇ္ဇု’’န္တိ။ ကဝါဋာ န ထကိယန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဂ္ဂဠဝဋ္ဋိံ ကပိသီသကံ သူစိကံ ဃဋိက’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ န သက္ကောန္တိ ကဝါဋံ အပါပုရိတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တာဠစ္ဆိဒ္ဒံ။ တီဏိ တာဠာနိ – လောဟတာဠံ, ကဋ္ဌတာဠံ, ဝိသာဏတာဠ’’န္တိ။ ယေဟိ [ယေပိ (သီ. သျာ.)] တေ ဥဂ္ဃါဋေတွာ ပဝိသန္တိ [ဝိသာဏတာဠံ, ယေဟိ တေ ဥဂ္ဃါဋေတွာ ပဝိသန္တီတိ (က.)], ဝိဟာရာ အဂုတ္တာ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ယန္တကံ သူစိက’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဝိဟာရာ တိဏစ္ဆဒနာ ဟောန္တိ; သီတကာလေ သီတာ, ဥဏှကာလေ ဥဏှာ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဝိဟာရာ အဝါတပါနကာ ဟောန္တိ အစက္ခုဿာ ဒုဂ္ဂန္ဓာ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တီဏိ ဝါတပါနာနိ – ဝေဒိကာဝါတပါနံ, ဇာလဝါတပါနံ, သလာကဝါတပါန’’န္တိ။ ဝါတပါနန္တရိကာယ ကာဠကာပိ ဝဂ္ဂုလိယောပိ ပဝိသန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝါတပါနစက္ကလိက’’န္တိ။ စက္ကလိကန္တရိကာယပိ ကာဠကာပိ ဝဂ္ဂုလိယောပိ ပဝိသန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝါတပါနကဝါဋကံ ဝါတပါနဘိသိက’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဆမာယံ သယန္တိ။ ဂတ္တာနိပိ စီဝရာနိပိ ပံသုကိတာနိ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တိဏသန္ထာရက’’န္တိ။ တိဏသန္ထာရကော ဥန္ဒူရေဟိပိ ဥပစိကာဟိပိ ခဇ္ဇတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မိဍ္ဎိ’’န္တိ [မီဎန္တိ (သီ.), မိဎိန္တိ (သျာ.)]။ မိဍ္ဎိယာ ဂတ္တာနိ ဒုက္ခာ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဗိဒလမဉ္စက’’န္တိ။

မဉ္စဣဌာဒိအနုဇာနနံ

၂၉၇. တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ သောသာနိကော မသာရကော မဉ္စော ဥပ္ပန္နော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မသာရကံ မဉ္စ’’န္တိ။ မသာရကံ ဣဌံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မသာရကံ ဣဌ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ သောသာနိကော ဗုန္ဒိကာဗဒ္ဓေါ မဉ္စော ဥပ္ပန္နော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဗုန္ဒိကာဗဒ္ဓံ မဉ္စ’’န္တိ။ ဗုန္ဒိကာဗဒ္ဓံ ဣဌံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဗုန္ဒိကာဗဒ္ဓံ ဣဌ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ သောသာနိကော ကုဠီရပါဒကော မဉ္စော ဥပ္ပန္နော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ , ကုဠီရပါဒကံ မဉ္စ’’န္တိ။ ကုဠီရပါဒကံ ဣဌံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ , ကုဠီရပါဒကံ ဣဌ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ သောသာနိကော အာဟစ္စပါဒကော မဉ္စော ဥပ္ပန္နော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ ဩရာစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာဟစ္စပါဒကံ မဉ္စ’’န္တိ။ အာဟစ္စပါဒကံ ဣဌံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာဟစ္စပါဒကံ ဣဌ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ အာသန္ဒိကော ဥပ္ပန္နော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာသန္ဒိက’’န္တိ။ ဥစ္စကော အာသန္ဒိကော ဥပ္ပန္နော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စကမ္ပိ အာသန္ဒိက’’န္တိ။ သတ္တင်္ဂေါ ဥပ္ပန္နော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သတ္တင်္ဂ’’န္တိ။ ဥစ္စကော သတ္တင်္ဂေါ ဥပ္ပန္နော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စကမ္ပိ သတ္တင်္ဂ’’န္တိ။ ဘဒ္ဒဣဌံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘဒ္ဒဣဌ’’န္တိ။ ဣဌိကာ ဥပ္ပန္နာ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဣဌိက’’န္တိ။ ဧဠကပါဒကံ ဣဌံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဧဠကပါဒကံ ဣဌ’’န္တိ။ အာမလကဝဋ္ဋိကံ [အာမလကဝဏ္ဋိကံ (သျာ.)] ဣဌံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာမလကဝဋ္ဋိကံ ဣဌ’’န္တိ။ ဖလကံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဖလက’’န္တိ။ ကောစ္ဆံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကောစ္ဆ’’န္တိ။ ပလာလဣဌံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပလာလဣဌ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥစ္စေ မဉ္စေ သယန္တိ။ မနုဿာ ဝိဟာရစာရိကံ အာဟိဏ္ဍန္တာ ပဿိတွာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စေ မဉ္စေ သယိတဗ္ဗံ။ ယော သယေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု နီစေ မဉ္စေ သယန္တော အဟိနာ ဒဋ္ဌော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မဉ္စပဋိပါဒက’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥစ္စေ မဉ္စပဋိပါဒကေ ဓါရေန္တိ, သဟ မဉ္စပဋိပါဒကေဟိ ပဝေဓေန္တိ။ မနုဿာ ဝိဟာရစာရိကံ အာဟိဏ္ဍန္တာ ပဿိတွာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စာ မဉ္စပဋိပါဒကာ ဓါရေတဗ္ဗာ။ ယော ဓါရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌင်္ဂုလပရမံ မဉ္စပဋိပါဒက’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ သုတ္တံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သုတ္တံ မဉ္စံ ဝေဌေတု’’န္တိ [ဝေတုန္တိ (သီ.)]။ အင်္ဂါနိ ဗဟုသုတ္တံ ပရိယာဒိယန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေ ဝိဇ္ဈိတွာ အဋ္ဌပဒကံ ဝေဌေတု’’န္တိ။ စောဠကံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိမိလိကံ ကာတု’’န္တိ။ တူလိကာ ဥပ္ပန္နာ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝိဇဋေတွာ ဗိဗ္ဗောဟနံ [ဗိမ္ဗောဟနံ (သီ. သျာ. ဗိမ္ဗ + ဩဟနံ)] ကာတုံ။ တီဏိ တူလာနိ – ရုက္ခတူလံ, လတာတူလံ, ပေါဋကိတူလ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အဒ္ဓကာယိကာနိ [အဍ္ဎကာယိကာနိ (က.)] ဗိဗ္ဗောဟနာနိ ဓါရေန္တိ။ မနုဿာ ဝိဟာရစာရိကံ အာဟိဏ္ဍန္တာ ပဿိတွာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အဍ္ဎကာယိကာနိ ဗိဗ္ဗောဟနာနိ ဓါရေတဗ္ဗာနိ။ ယော ဓါရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သီသပ္ပမာဏံ ဗိဗ္ဗောဟနံ ကာတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ရာဇဂဟေ ဂိရဂ္ဂသမဇ္ဇော ဟောတိ။ မနုဿာ မဟာမတ္တာနံ အတ္ထာယ ဘိသိယော ပဋိယာဒေန္တိ – ဥဏ္ဏဘိသိံ, စောဠဘိသိံ, ဝါကဘိသိံ, တိဏဘိသိံ, ပဏ္ဏဘိသိံ။ တေ ဝီတိဝတ္တေ သမဇ္ဇေ ဆဝိံ ဥပ္ပါဋေတွာ ဟရန္တိ။ အဒ္ဒသာသုံ ခေါ ဘိက္ခူ သမဇ္ဇဋ္ဌာနေ ဗဟုံ ဥဏ္ဏမ္ပိ စောဠကမ္ပိ ဝါကမ္ပိ တိဏမ္ပိ ပဏ္ဏမ္ပိ ဆဋ္ဋိတံ။ ဒိသွာန ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စ ဘိသိယော – ဥဏ္ဏဘိသိံ, စောဠဘိသိံ, ဝါကဘိသိံ, တိဏဘိသိံ, ပဏ္ဏဘိသိ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ သေနာသနပရိက္ခာရိကံ ဒုဿံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိသိံ ဩနန္ဓိတု’’န္တိ [ဩနဒ္ဓိတုံ (သျာ.)]။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ မဉ္စဘိသိံ ဣဌေ သန္ထရန္တိ, ဣဌဘိသိံ မဉ္စေ သန္ထရန္တိ။ ဘိသိယော ပရိဘိဇ္ဇန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩနဒ္ဓမဉ္စံ [ဩနဒ္ဓမဉ္စံ (က.) ဧဝမုပရိပိ] ဩနဒ္ဓဣဌ’’န္တိ။ ဥလ္လောကံ အကရိတွာ သန္ထရန္တိ, ဟေဋ္ဌတော နိပတန္တိ [နိပဋန္တိ (က.), နိပ္ဖဋန္တိ (သီ.), နိပ္ပါဋေန္တိ (သျာ.)] ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥလ္လောကံ ကရိတွာ သန္ထရိတွာ ဘိသိံ ဩနန္ဓိတု’’န္တိ။ ဆဝိံ ဥပ္ပါဋေတွာ ဟရန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဖောသိတု’’န္တိ။ ဟရန္တိယေဝ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘတ္တိကမ္မ’’န္တိ။ ဟရန္တိယေဝ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဟတ္ထဘတ္တိကမ္မ’’န္တိ။ ဟရန္တိယေဝ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဟတ္ထဘတ္တိ’’န္တိ။

သေတဝဏ္ဏာဒိအနုဇာနနံ

၂၉၈. တေန ခေါ ပန သမယေန တိတ္ထိယာနံ သေယျာယော သေတဝဏ္ဏာ ဟောန္တိ, ကာဠဝဏ္ဏကတာ ဘူမိ, ဂေရုကပရိကမ္မကတာ ဘိတ္တိ။ ဗဟူ မနုဿာ သေယျာပေက္ခကာ ဂစ္ဆန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝိဟာရေ သေတဝဏ္ဏံ ကာဠဝဏ္ဏံ ဂေရုကပရိကမ္မ’’န္တိ ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဖရုသာယ ဘိတ္တိယာ သေတဝဏ္ဏော န နိပတတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ထုသပိဏ္ဍံ ဒတွာ ပါဏိကာယ ပဋိဗာဟေတွာ သေတဝဏ္ဏံ နိပါတေတု’’န္တိ။ သေတဝဏ္ဏော အနိဗန္ဓနီယော ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သဏှမတ္တိကံ ဒတွာ ပါဏိကာယ ပဋိဗာဟေတွာ သေတဝဏ္ဏံ နိပါတေတု’’န္တိ။ သေတဝဏ္ဏော အနိဗန္ဓနီယော ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဣက္ကာသံ ပိဋ္ဌမဒ္ဒ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဖရုသာယ ဘိတ္တိယာ ဂေရုကာ န နိပတတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ထုသပိဏ္ဍံ ဒတွာ ပါဏိကာယ ပဋိဗာဟေတွာ ဂေရုကံ နိပါတေတု’’န္တိ။ ဂေရုကာ အနိဗန္ဓနီယာ ဟောတိ ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကုဏ္ဍကမတ္တိကံ ဒတွာ ပါဏိကာယ ပဋိဗာဟေတွာ ဂေရုကံ နိပါတေတု’’န္တိ။ ဂေရုကာ အနိဗန္ဓနီယာ ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သာသပကုဋ္ဋံ သိတ္ထတေလက’’န္တိ။ အစ္စုဿန္နံ ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စောဠကေန ပစ္စုဒ္ဓရိတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဖရုသာယ ဘူမိယာ ကာဠဝဏ္ဏော န နိပတတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ထုသပိဏ္ဍံ ဒတွာ ပါဏိကာယ ပဋိဗာဟေတွာ ကာဠဝဏ္ဏံ နိပါတေတု’’န္တိ။ ကာဠဝဏ္ဏော အနိဗန္ဓနီယော ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂဏ္ဍုမတ္တိကံ ဒတွာ ပါဏိကာယ ပဋိဗာဟေတွာ ကာဠဝဏ္ဏံ နိပါတေတု’’န္တိ။ ကာဠဝဏ္ဏော အနိဗန္ဓနီယော ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဣက္ကာသံ ကသာဝ’’န္တိ။

ပဋိဘာနစိတ္တပဋိက္ခေပံ

၂၉၉. တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဝိဟာရေ ပဋိဘာနစိတ္တံ ကာရာပေန္တိ – ဣတ္ထိရူပကံ ပုရိသရူပကံ။ မနုဿာ ဝိဟာရစာရိကံ အာဟိဏ္ဍန္တာ ပဿိတွာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပဋိဘာနစိတ္တံ ကာရာပေတဗ္ဗံ – ဣတ္ထိရူပကံ ပုရိသရူပကံ။ ယော ကာရာပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ မကရဒန္တကံ ပဉ္စပဋိက’’န္တိ။

ဣဋ္ဌကာစယာဒိအနုဇာနနံ

၃၀၀. တေန ခေါ ပန သမယေန ဝိဟာရာ နီစဝတ္ထုကာ ဟောန္တိ, ဥဒကေန ဩတ္ထရိယျန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စဝတ္ထုကံ ကာတု’’န္တိ။ စယော ပရိပတတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိနိတုံ တယော စယေ – ဣဋ္ဌကာစယံ, သိလာစယံ, ဒါရုစယ’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ဝိဟညန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တယော သောပါနေ – ဣဋ္ဌကာသောပါနံ, သိလာသောပါနံ, ဒါရုသောပါန’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ပရိပတန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာလမ္ဗနဗာဟ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဝိဟာရာ အာဠကမန္ဒာ ဟောန္တိ ။ ဘိက္ခူ ဟိရိယန္တိ နိပဇ္ဇိတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တိရောကရဏိ’’န္တိ။ တိရောကရဏိံ ဥက္ခိပိတွာ ဩလောကေန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ , အဍ္ဎကုဋ္ဋက’’န္တိ။ အဍ္ဎကုဋ္ဋကာ ဥပရိတော ဩလောကေန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တယော ဂဗ္ဘေ – သိဝိကာဂဗ္ဘံ, နာဠိကာဂဗ္ဘံ, ဟမ္မိယဂဗ္ဘ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ခုဒ္ဒကေ ဝိဟာရေ မဇ္ဈေ ဂဗ္ဘံ ကရောန္တိ။ ဥပစာရော န ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ခုဒ္ဒကေ ဝိဟာရေ ဧကမန္တံ ဂဗ္ဘံ ကာတုံ, မဟလ္လကေ မဇ္ဈေ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဝိဟာရဿ ကုဋ္ဋပါဒေါ ဇီရတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ , ဘိက္ခဝေ, ကုလင်္ကပါဒက’’န္တိ [ကုဠုင်္ကပါဒကန္တိ (သီ.)]။ ဝိဟာရဿ ကုဋ္ဋော ဩဝဿတိ။ပေ.။‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပရိတ္တာဏကိဋိကံ ဥဒ္ဒသုဓ’’န္တိ [ဥဒ္ဓါသုဓန္တိ (သျာ.)]။

တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ ဘိက္ခုနော တိဏစ္ဆဒနာ အဟိ ခန္ဓေ ပတတိ။ သော ဘီတော ဝိဿရမကာသိ။ ဘိက္ခူ ဥပဓါဝိတွာ တံ ဘိက္ခုံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ကိဿ တွံ, အာဝုသော, ဝိဿရမကာသီ’’တိ? အထ ခေါ သော ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝိတာန’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ မဉ္စပါဒေပိ ဣဌပါဒေပိ ထဝိကာယော လဂ္ဂေန္တိ။ ဥန္ဒူရေဟိပိ ဥပစိကာဟိပိ ခဇ္ဇန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိတ္တိခိလံ နာဂဒန္တက’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ မဉ္စေပိ ဣဌေပိ စီဝရံ နိက္ခိပန္တိ။ စီဝရံ ပရိဘိဇ္ဇိတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝိဟာရေ စီဝရဝံသံ စီဝရရဇ္ဇု’’န္တိ ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဝိဟာရာ အနာဠိန္ဒကာ ဟောန္တိ အပ္ပဋိဿရဏာ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာဠိန္ဒံ ပဃနံ ပကုဋ္ဋံ [ပကုဍ္ဍံ (သီ.)] ဩသာရက’’န္တိ။ အာဠိန္ဒာ ပါကဋာ ဟောန္တိ။ ဘိက္ခူ ဟိရိယန္တိ နိပဇ္ဇိတုံ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သံသရဏကိဋိကံ ဥဂ္ဃါဋနကိဋိက’’န္တိ။

ဥပဋ္ဌာနသာလာအနုဇာနနံ

၃၀၁. တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အဇ္ဈောကာသေ ဘတ္တဝိဿဂ္ဂံ ကရောန္တာ သီတေနပိ ဥဏှေနပိ ကိလမန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥပဋ္ဌာနသာလ’’န္တိ။ ဥပဋ္ဌာနသာလာ နီစဝတ္ထုကာ ဟောတိ , ဥဒကေန ဩတ္ထရိယျတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စဝတ္ထုကံ ကာတု’’န္တိ။ စယော ပရိပတတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိနိတုံ တယော စယေ – ဣဋ္ဌကာစယံ, သိလာစယံ, ဒါရုစယ’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ဝိဟညန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တယော သောပါနေ – ဣဋ္ဌကာသောပါနံ, သိလာသောပါနံ, ဒါရုသောပါန’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ပရိပတန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာလမ္ဗနဗာဟ’’န္တိ။ ဥပဋ္ဌာနသာလာယ တိဏစုဏ္ဏံ ပရိပတတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတုံ – သေတဝဏ္ဏံ ကာဠဝဏ္ဏံ ဂေရုကပရိကမ္မံ မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ မကရဒန္တကံ ပဉ္စပဋိကံ စီဝရဝံသံ စီဝရရဇ္ဇု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အဇ္ဈောကာသေ ဆမာယ စီဝရံ ပတ္ထရန္တိ။ စီဝရံ ပံသုကိတံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဇ္ဈောကာသေ စီဝရဝံသံ စီဝရရဇ္ဇု’’န္တိ။ ပါနီယံ ဩတပ္ပတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပါနီယသာလံ ပါနီယမဏ္ဍပ’’န္တိ။ ပါနီယသာလာ နီစဝတ္ထုကာ ဟောတိ, ဥဒကေန ဩတ္ထရိယျတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စဝတ္ထုကံ ကာတု’’န္တိ။ စယော ပရိပတတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိနိတုံ တယော စယေ – ဣဋ္ဌကာစယံ, သိလာစယံ, ဒါရုစယ’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ဝိဟညန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တယော သောပါနေ – ဣဋ္ဌကာသောပါနံ, သိလာသောပါနံ, ဒါရုသောပါန’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ပရိပတန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာလမ္ဗနဗာဟ’’န္တိ။ ပါနီယသာလာယ တိဏစုဏ္ဏံ ပရိပတတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတုံ – သေတဝဏ္ဏံ ကာဠဝဏ္ဏံ ဂေရုကပရိကမ္မံ မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ မကရဒန္တကံ ပဉ္စပဋိကံ စီဝရဝံသံ စီဝရရဇ္ဇု’’န္တိ။ ပါနီယဘာဇနံ န သံဝိဇ္ဇတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပါနီယသင်္ခံ ပါနီယသရာဝက’’န္တိ။

ပါကာရာဒိအနုဇာနနံ

၃၀၂. တေန ခေါ ပန သမယေန ဝိဟာရာ အပရိက္ခိတ္တာ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပရိက္ခိပိတုံ တယော ပါကာရေ – ဣဋ္ဌကာပါကာရံ, သိလာပါကာရံ, ဒါရုပါကာရ’’န္တိ။ ကောဋ္ဌကော န ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကောဋ္ဌက’’န္တိ။ ကောဋ္ဌကော နီစဝတ္ထုကော ဟောတိ, ဥဒကေန ဩတ္ထရိယျတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စဝတ္ထုကံ ကာတု’’န္တိ။ ကောဋ္ဌကဿ ကဝါဋံ န ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကဝါဋံ ပိဋ္ဌသံဃာဋံ ဥဒုက္ခလိကံ ဥတ္တရပါသကံ အဂ္ဂဠဝဋ္ဋိံ ကပိသီသကံ သူစိကံ ဃဋိကံ တာဠစ္ဆိဒ္ဒံ အာဝိဉ္ဆနစ္ဆိဒ္ဒံ အာဝိဉ္ဆနရဇ္ဇု’’န္တိ။ ကောဋ္ဌကေ တိဏစုဏ္ဏံ ပရိပတတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတုံ – သေတဝဏ္ဏံ ကာဠဝဏ္ဏံ ဂေရုကပရိကမ္မံ မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ မကရဒန္တကံ ပဉ္စပဋိက’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ပရိဝေဏံ စိက္ခလ္လံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မရုမ္ဗံ ဥပကိရိတု’’န္တိ။ န ပရိယာပုဏန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ , ပဒရသိလံ နိက္ခိပိတု’’န္တိ။ ဥဒကံ သန္တိဋ္ဌတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကနိဒ္ဓမန’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ပရိဝေဏေ တဟံ တဟံ အဂ္ဂိဋ္ဌာနံ ကရောန္တိ။ ပရိဝေဏံ ဥက္လာပံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဧကမန္တံ အဂ္ဂိသာလံ ကာတု’’န္တိ ။ အဂ္ဂိသာလာ နီစဝတ္ထုကာ ဟောတိ, ဥဒကေန ဩတ္ထရိယျတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စဝတ္ထုကံ ကာတု’’န္တိ။ စယော ပရိပတတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိနိတုံ တယော စယေ – ဣဋ္ဌကာစယံ, သိလာစယံ, ဒါရုစယ’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ဝိဟညန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တယော သောပါနေ – ဣဋ္ဌကာသောပါနံ, သိလာသောပါနံ, ဒါရုသောပါန’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ပရိပတန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာလမ္ဗနဗာဟ’’န္တိ။ အဂ္ဂိသာလာယ ကဝါဋံ န ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကဝါဋံ ပိဋ္ဌသံဃာဋံ ဥဒုက္ခလိကံ ဥတ္တရပါသကံ အဂ္ဂဠဝဋ္ဋိံ ကပိသီသကံ သူစိကံ ဃဋိကံ တာဠစ္ဆိဒ္ဒံ အာဝိဉ္ဆနစ္ဆိဒ္ဒံ အာဝိဉ္ဆနရဇ္ဇု’’န္တိ။ အဂ္ဂိသာလာယ တိဏစုဏ္ဏံ ပရိပတတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတုံ – သေတဝဏ္ဏံ ကာဠဝဏ္ဏံ ဂေရုကပရိကမ္မံ မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ မကရဒန္တကံ ပဉ္စပဋိကံ စီဝရဝံသံ စီဝရရဇ္ဇု’’န္တိ။

အာရာမပရိက္ခေပအနုဇာနနံ

၃၀၃. တေန ခေါ ပန သမယေန အာရာမော အပရိက္ခိတ္တော ဟောတိ။ အဇကာပိ ပသုကာပိ ဥပရောပေ ဝိဟေဌေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပရိက္ခိပိတုံ တယော ဝါဋေ – ဝေဠုဝါဋံ, ကဏ္ဍကဝါဋံ [ဝဋေ ဝေဠုဝဋံ ကဏ္ဍကဝဋံ (သျာ.)], ပရိခ’’န္တိ။ ကောဋ္ဌကော န ဟောတိ။ တထေဝ အဇကာပိ ပသုကာပိ ဥပရောပေ ဝိဟေဌေန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကောဋ္ဌကံ အပေသိံ ယမကကဝါဋံ တောရဏံ ပလိဃ’’န္တိ။ ကောဋ္ဌကေ တိဏစုဏ္ဏံ ပရိပတတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ , ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတုံ – သေတဝဏ္ဏံ ကာဠဝဏ္ဏံ ဂေရုကပရိကမ္မံ မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ မကရဒန္တကံ ပဉ္စပဋိက’’န္တိ။ အာရာမော စိက္ခလ္လော ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မရုမ္ဗံ ဥပကိရိတု’’န္တိ။ န ပရိယာပုဏန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဒရသိလံ နိက္ခိပိတု’’န္တိ။ ဥဒကံ သန္တိဋ္ဌတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကနိဒ္ဓမန’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ရာဇာ မာဂဓေါ သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော သံဃဿ အတ္ထာယ သုဓါမတ္တိကာလေပနံ ပါသာဒံ ကာရေတုကာမော ဟောတိ။ အထ ခေါ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကိံ နု ခေါ ဘဂဝတာ ဆဒနံ အနုညာတံ, ကိံ အနနုညာတ’’န္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စ ဆဒနာနိ – ဣဋ္ဌကာဆဒနံ, သိလာဆဒနံ, သုဓါဆဒနံ, တိဏစ္ဆဒနံ, ပဏ္ဏစ္ဆဒန’’န္တိ။

ပဌမဘာဏဝါရော နိဋ္ဌိတော။

၂. ဒုတိယဘာဏဝါရော

အနာထပိဏ္ဍိကဝတ္ထု

၃၀၄. တေန ခေါ ပန သမယေန အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ရာဇဂဟကဿ သေဋ္ဌိဿ ဘဂိနိပတိကော ဟောတိ။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ရာဇဂဟံ အဂမာသိ ကေနစိဒေဝ ကရဏီယေန။ တေန ခေါ ပန သမယေန ရာဇဂဟကေန သေဋ္ဌိနာ သွာတနာယ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခေါ သံဃော နိမန္တိတော ဟောတိ။ အထ ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ ဒါသေ စ ကမ္မကာရေ [ကမ္မကရေ (သီ. သျာ.)] စ အာဏာပေသိ – ‘‘တေန ဟိ, ဘဏေ, ကာလဿေဝ ဥဋ္ဌာယ ယာဂုယော ပစထ, ဘတ္တာနိ ပစထ, သူပါနိ သမ္ပာဒေထ, ဥတ္တရိဘင်္ဂါနိ သမ္ပာဒေထာ’’တိ။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကဿ ဂဟပတိဿ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ပုဗ္ဗေ ခွါယံ ဂဟပတိ မယိ အာဂတေ သဗ္ဗကိစ္စာနိ နိက္ခိပိတွာ မမညေဝ သဒ္ဓိံ ပဋိသမ္မောဒတိ။ သောဒါနာယံ ဝိက္ခိတ္တရူပေါ ဒါသေ စ ကမ္မကာရေ စ အာဏာပေသိ – ‘တေန ဟိ, ဘဏေ, ကာလဿေဝ ဥဋ္ဌာယ ယာဂုယော ပစထ, ဘတ္တာနိ ပစထ, သူပါနိ သမ္ပာဒေထ, ဥတ္တရိဘင်္ဂါနိ သမ္ပာဒေထာ’တိ။ ကိံ နု ခေါ ဣမဿ ဂဟပတိဿ အာဝါဟော ဝါ ဘဝိဿတိ, ဝိဝါဟော ဝါ ဘဝိဿတိ, မဟာယညော ဝါ ပစ္စုပဋ္ဌိတော , ရာဇာ ဝါ မာဂဓေါ သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော နိမန္တိတော သွာတနာယ သဒ္ဓိံ ဗလကာယေနာ’’တိ?

အထ ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ ဒါသေ စ ကမ္မကာရေ စ အာဏာပေတွာ ယေန အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ အနာထပိဏ္ဍိကေန ဂဟပတိနာ သဒ္ဓိံ ပဋိသမ္မောဒိတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခေါ ရာဇဂဟကံ သေဋ္ဌိံ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ပုဗ္ဗေ ခေါ တွံ, ဂဟပတိ, မယိ အာဂတေ သဗ္ဗကိစ္စာနိ နိက္ခိပိတွာ မမညေဝ သဒ္ဓိံ ပဋိသမ္မောဒသိ။ သောဒါနိ တွံ ဝိက္ခိတ္တရူပေါ ဒါသေ စ ကမ္မကာရေ စ အာဏာပေသိ – ‘တေန ဟိ, ဘဏေ, ကာလဿေဝ ဥဋ္ဌာယ ယာဂုယော ပစထ, ဘတ္တာနိ ပစထ, သူပါနိ သမ္ပာဒေထ, ဥတ္တရိဘင်္ဂါနိ သမ္ပာဒေထာ’တိ။ ကိံ နု ခေါ တေ, ဂဟပတိ, အာဝါဟော ဝါ ဘဝိဿတိ, ဝိဝါဟော ဝါ ဘဝိဿတိ, မဟာယညော ဝါ ပစ္စုပဋ္ဌိတော, ရာဇာ ဝါ မာဂဓေါ သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော နိမန္တိတော သွာတနာယ သဒ္ဓိံ ဗလကာယေနာ’’တိ? ‘‘န မေ, ဂဟပတိ, အာဝါဟော ဝါ ဘဝိဿတိ, နာပိ ဝိဝါဟော ဝါ ဘဝိဿတိ, နာပိ ရာဇာ ဝါ မာဂဓေါ သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော နိမန္တိတော သွာတနာယ သဒ္ဓိံ ဗလကာယေန; အပိ စ မေ မဟာယညော ပစ္စုပဋ္ဌိတော; သွာတနာယ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခေါ သံဃော နိမန္တိတော’’တိ။ ‘‘ဗုဒ္ဓေါတိ တွံ, ဂဟပတိ, ဝဒေသီ’’တိ? ‘‘ဗုဒ္ဓေါ တျာဟံ, ဂဟပတိ, ဝဒါမီ’’တိ။ ‘‘ဗုဒ္ဓေါတိ တွံ, ဂဟပတိ, ဝဒေသီ’’တိ? ‘‘ဗုဒ္ဓေါ တျာဟံ, ဂဟပတိ, ဝဒါမီ’’တိ။ ‘‘ဗုဒ္ဓေါတိ တွံ, ဂဟပတိ, ဝဒေသီ’’တိ? ‘‘ဗုဒ္ဓေါ တျာဟံ, ဂဟပတိ, ဝဒါမီ’’တိ။ ‘‘ဃောသောပိ ခေါ ဧသော, ဂဟပတိ, ဒုလ္လဘော လောကသ္မိံ ယဒိဒံ – ဗုဒ္ဓေါ ဗုဒ္ဓေါတိ။ သက္ကာ နု ခေါ, ဂဟပတိ, ဣမံ ကာလံ တံ ဘဂဝန္တံ ဒဿနာယ ဥပသင်္ကမိတုံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓ’’န္တိ? ‘‘အကာလော ခေါ, ဂဟပတိ, ဣမံ ကာလံ တံ ဘဂဝန္တံ ဒဿနာယ ဥပသင်္ကမိတုံ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓံ။ သွေဒါနိ တွံ ကာလေန တံ ဘဂဝန္တံ ဒဿနာယ ဥပသင်္ကမိဿသိ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓ’’န္တိ။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ – သွေဒါနာဟံ ကာလေန တံ ဘဂဝန္တံ ဒဿနာယ ဥပသင်္ကမိဿာမိ အရဟန္တံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓန္တိ – ဗုဒ္ဓဂတာယ သတိယာ နိပဇ္ဇိတွာ ရတ္တိယာ သုဒံ တိက္ခတ္တုံ ဝုဋ္ဌာသိ ပဘာတံ မညမာနော။

၃၀၅. [သံ. နိ. ၁.၂၄၂] အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ယေန သိဝကဒွါရံ [သီဝဒွါရံ (သီ.), သီတဝနဒွါရံ (သျာ.)] တေနုပသင်္ကမိ။ အမနုဿာ ဒွါရံ ဝိဝရိံသု။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကဿ ဂဟပတိဿ နဂရမှာ နိက္ခန္တဿ အာလောကော အန္တရဓါယိ, အန္ဓကာရော ပါတုရဟောသိ, ဘယံ ဆမ္ဘိတတ္တံ လောမဟံသော ဥဒပါဒိ; တတောဝ ပုန နိဝတ္တိတုကာမော အဟောသိ။ အထ ခေါ သိဝကော [သီဝကော (သီ. သျာ.)] ယက္ခော အန္တရဟိတော သဒ္ဒမနုဿာဝေသိ –

‘‘သတံ ဟတ္ထီ သတံ အဿာ၊ သတံ အဿတရီရထာ။

သတံ ကညာသဟဿာနိ၊ အာမုက္ကမဏိကုဏ္ဍလာ။

ဧကဿ ပဒဝီတိဟာရဿ၊ ကလံ နာဂ္ဃန္တိ သောဠသိံ [သောဠသိန္တိ (သီ. က.)]။

‘‘အဘိက္ကမ ဂဟပတိ အဘိက္ကမ ဂဟပတိ။

အဘိက္ကန္တံ တေ သေယျော နော ပဋိက္ကန္တ’’န္တိ။

အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကဿ ဂဟပတိဿ အန္ဓကာရော အန္တရဓါယိ, အာလောကော ပါတုရဟောသိ။ ယံ အဟောသိ ဘယံ ဆမ္ဘိတတ္တံ လောမဟံသော သော ပဋိပ္ပဿမ္ဘိ။ ဒုတိယမ္ပိ ခေါ။ပေ.။ တတိယမ္ပိ ခေါ။ပေ.။ အနာထပိဏ္ဍိကဿ ဂဟပတိဿ အာလောကော အန္တရဓါယိ, အန္ဓကာရော ပါတုရဟောသိ, ဘယံ ဆမ္ဘိတတ္တံ လောမဟံသော ဥဒပါဒိ, တတောဝ ပုန နိဝတ္တိတုကာမော အဟောသိ။ တတိယမ္ပိ ခေါ သိဝကော ယက္ခော အန္တရဟိတော သဒ္ဒမနုဿာဝေသိ –

‘‘သတံ ဟတ္ထီ သတံ အဿာ၊ သတံ အဿတရီရထာ။

သတံ ကညာသဟဿာနိ၊ အာမုက္ကမဏိကုဏ္ဍလာ။

ဧကဿ ပဒဝီတိဟာရဿ၊ ကလံ နာဂ္ဃန္တိ သောဠသိံ။

‘‘အဘိက္ကမ ဂဟပတိ အဘိက္ကမ ဂဟပတိ၊

အဘိက္ကန္တံ တေ သေယျော နော ပဋိက္ကန္တ’’န္တိ။

တတိယမ္ပိ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကဿ ဂဟပတိဿ အန္ဓကာရော အန္တရဓါယိ , အာလောကော ပါတုရဟောသိ, ယံ အဟောသိ ဘယံ ဆမ္ဘိတတ္တံ လောမဟံသော, သော ပဋိပ္ပဿမ္ဘိ။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ယေန သီတဝနံ တေနုပသင်္ကမိ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘဂဝါ ရတ္တိယာ ပစ္စူသသမယံ ပစ္စုဋ္ဌာယ အဇ္ဈောကာသေ စင်္ကမတိ။ အဒ္ဒသာ ခေါ ဘဂဝါ အနာထပိဏ္ဍိကံ ဂဟပတိံ ဒူရတောဝ အာဂစ္ဆန္တံ။ ဒိသွာန စင်္ကမာ ဩရောဟိတွာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ။ နိသဇ္ဇ ခေါ ဘဂဝါ အနာထပိဏ္ဍိကံ ဂဟပတိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဧဟိ သုဒတ္တာ’’တိ။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ – နာမေန မံ ဘဂဝါ အာလပတီတိ – ဟဋ္ဌော ဥဒဂ္ဂေါ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝတော ပါဒေသု သိရသာ နိပတိတွာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကစ္စိ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ သုခံ သယိတ္ထာ’’တိ?

[သံ. နိ. ၁.၂၄၂] ‘‘သဗ္ဗဒါ ဝေ သုခံ သေတိ၊ ဗြာဟ္မဏော ပရိနိဗ္ဗုတော။

ယော န လိမ္ပတိ ကာမေသု၊ သီတိဘူတော နိရူပဓိ။

‘‘သဗ္ဗာ အာသတ္တိယော ဆေတွာ၊ ဝိနေယျ ဟဒယေ ဒရံ။

ဥပသန္တော သုခံ သေတိ၊ သန္တိံ ပပ္ပုယျ စေတသာ’’တိ [စေတသောတိ (သီ. သျာ.)]။

အထ ခေါ ဘဂဝါ အနာထပိဏ္ဍိကဿ ဂဟပတိဿ အနုပုဗ္ဗိံ ကထံ [အာနုပုဗ္ဗိကထံ (သီ.)] ကထေသိ, သေယျထိဒံ – ဒါနကထံ သီလကထံ သဂ္ဂကထံ, ကာမာနံ အာဒီနဝံ ဩကာရံ သံကိလေသံ, နေက္ခမ္မေ အာနိသံသံ ပကာသေသိ။ ယဒါ ဘဂဝါ အညာသိ အနာထပိဏ္ဍိကံ ဂဟပတိံ ကလ္လစိတ္တံ မုဒုစိတ္တံ ဝိနီဝရဏစိတ္တံ ဥဒဂ္ဂစိတ္တံ ပသန္နစိတ္တံ, အထ ယာ ဗုဒ္ဓါနံ သာမုက္ကံသိကာ ဓမ္မဒေသနာ တံ ပကာသေသိ – ဒုက္ခံ, သမုဒယံ, နိရောဓံ, မဂ္ဂံ။ သေယျထာပိ နာမ သုဒ္ဓံ ဝတ္ထံ အပဂတကာဠကံ သမ္မဒေဝ ရဇနံ ပဋိဂ္ဂဏှေယျ, ဧဝမေဝ အနာထပိဏ္ဍိကဿ ဂဟပတိဿ တသ္မိံယေဝ အာသနေ ဝိရဇံ ဝီတမလံ ဓမ္မစက္ခုံ ဥဒပါဒိ – ယံ ကိဉ္စိ သမုဒယဓမ္မံ, သဗ္ဗံ တံ နိရောဓဓမ္မန္တိ။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဒိဋ္ဌဓမ္မော ပတ္တဓမ္မော ဝိဒိတဓမ္မော ပရိယောဂါဠှဓမ္မော တိဏ္ဏဝိစိကိစ္ဆော ဝိဂတကထံကထော ဝေသာရဇ္ဇပ္ပတ္တော အပရပ္ပစ္စယော သတ္ထုသာသနေ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဘိက္ကန္တံ ဘန္တေ, အဘိက္ကန္တံ ဘန္တေ! သေယျထာပိ, ဘန္တေ, နိက္ကုဇ္ဇိတံ ဝါ ဥက္ကုဇ္ဇေယျ, ပဋိစ္ဆန္နံ ဝါ ဝိဝရေယျ, မူဠှဿ ဝါ မဂ္ဂံ အာစိက္ခေယျ, အန္ဓကာရေ ဝါ တေလပဇ္ဇောတံ ဓါရေယျ – စက္ခုမန္တော ရူပါနိ ဒက္ခန္တီတိ – ဧဝမေဝံ ဘဂဝတာ အနေကပရိယာယေန ဓမ္မော ပကာသိတော။ ဧသာဟံ, ဘန္တေ, ဘဂဝန္တံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ, ဓမ္မဉ္စ, ဘိက္ခုသံဃဉ္စ။ ဥပါသကံ မံ ဘဂဝါ ဓါရေတု အဇ္ဇတဂ္ဂေ ပါဏုပေတံ သရဏံ ဂတံ။ အဓိဝါသေတု စ မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ သွာတနာယ ဘတ္တံ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသံဃေနာ’’တိ။ အဓိဝါသေသိ ဘဂဝါ တုဏှီဘာဝေန။

အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဘဂဝတော အဓိဝါသနံ ဝိဒိတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ ပက္ကာမိ။ အဿောသိ ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ – ‘‘အနာထပိဏ္ဍိကေန ကိရ ဂဟပတိနာ သွာတနာယ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခေါ သံဃော နိမန္တိတော’’တိ။

၃၀၆. အထ ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌီ အနာထပိဏ္ဍိကံ ဂဟပတိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘တယာ ကိရ, ဂဟပတိ, သွာတနာယ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခေါ သံဃော နိမန္တိတော။ တ္ဝဉ္စာသိ အာဂန္တုကော။ ဒေမိ တေ, ဂဟပတိ, ဝေယျာယိကံ ယေန တွံ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သံဃဿ ဘတ္တံ ကရေယျာသီ’’တိ။ ‘‘အလံ, ဂဟပတိ အတ္ထိ မေ ဝေယျာယိကံ ယေနာဟံ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သံဃဿ ဘတ္တံ ကရိဿာမီ’’တိ။

အဿောသိ ခေါ ရာဇဂဟကော နေဂမော – ‘‘အနာထပိဏ္ဍိကေန ကိရ ဂဟပတိနာ သွာတနာယ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခေါ သံဃော နိမန္တိတော’’တိ။ အထ ခေါ ရာဇဂဟကော နေဂမော အနာထပိဏ္ဍိကံ ဂဟပတိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘တယာ ကိရ, ဂဟပတိ, သွာတနာယ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခေါ သံဃော နိမန္တိတော။ တ္ဝဉ္စာသိ အာဂန္တုကော။ ဒေမိ တေ, ဂဟပတိ, ဝေယျာယိကံ ယေန တွံ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သံဃဿ ဘတ္တံ ကရေယျာသီ’’တိ။ ‘‘အလံ အယျ; အတ္ထိ မေ ဝေယျာယိကံ ယေနာဟံ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သံဃဿ ဘတ္တံ ကရိဿာမီ’’တိ။

အဿောသိ ခေါ ရာဇာ မာဂဓေါ သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော – ‘‘အနာထပိဏ္ဍိကေန ကိရ ဂဟပတိနာ သွာတနာယ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခေါ သံဃော နိမန္တိတော’’တိ။ အထ ခေါ ရာဇာ မာဂဓေါ သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော အနာထပိဏ္ဍိကံ ဂဟပတိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘တယာ ကိရ, ဂဟပတိ, သွာတနာယ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခေါ သံဃော နိမန္တိတော။ တ္ဝဉ္စာသိ အာဂန္တုကော။ ဒေမိ တေ, ဂဟပတိ, ဝေယျာယိကံ ယေန တွံ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သံဃဿ ဘတ္တံ ကရေယျာသီ’’တိ။ ‘‘အလံ ဒေဝ; အတ္ထိ မေ ဝေယျာယိကံ ယေနာဟံ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သံဃဿ ဘတ္တံ ကရိဿာမီ’’တိ။

အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ တဿာ ရတ္တိယာ အစ္စယေန ရာဇဂဟကဿ သေဋ္ဌိဿ နိဝေသနေ ပဏီတံ ခါဒနီယံ ဘောဇနီယံ ပဋိယာဒါပေတွာ ဘဂဝတော ကာလံ အာရောစာပေသိ – ‘‘ကာလော, ဘန္တေ, နိဋ္ဌိတံ ဘတ္တ’’န္တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ ယေန ရာဇဂဟကဿ သေဋ္ဌိဿ နိဝေသနံ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသံဃေန။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခံ ဘိက္ခုသသံဃံ ပဏီတေန ခါဒနီယေန ဘောဇနီယေန သဟတ္ထာ သန္တပ္ပေတွာ သမ္ပဝါရေတွာ, ဘဂဝန္တံ ဘုတ္တာဝိံ ဩနီတပတ္တပါဏိံ, ဧကမန္တံ နိသီဒိ ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဓိဝါသေတု မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝဿာဝါသံ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသံဃေနာ’’တိ။ ‘‘သုညာဂါရေ ခေါ, ဂဟပတိ, တထာဂတာ အဘိရမန္တီ’’တိ။ ‘‘အညာတံ ဘဂဝါ, အညာတံ သုဂတာ’’တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ အနာထပိဏ္ဍိကံ ဂဟပတိံ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿေတွာ သမာဒပေတွာ သမုတ္တေဇေတွာ သမ္ပဟံသေတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကာမိ။

၃၀၇. တေန ခေါ ပန သမယေန အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဗဟုမိတ္တော ဟောတိ ဗဟုသဟာယော အာဒေယျဝါစော။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ရာဇဂဟေ တံ ကရဏီယံ တီရေတွာ ယေန သာဝတ္ထိ တေန ပက္ကာမိ။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ အန္တရာမဂ္ဂေ မနုဿေ အာဏာပေသိ – ‘‘အာရာမေ , အယျာ, ကရောထ, ဝိဟာရေ ပတိဋ္ဌာပေထ, ဒါနာနိ ပဋ္ဌပေထ။ ဗုဒ္ဓေါ လောကေ ဥပ္ပန္နော။ သော စ မယာ ဘဂဝါ နိမန္တိတော ဣမိနာ မဂ္ဂေန အာဂစ္ဆိဿတီ’’တိ။ အထ ခေါ တေ မနုဿာ အနာထပိဏ္ဍိကေန ဂဟပတိနာ ဥယျောဇိတာ အာရာမေ အကံသု, ဝိဟာရေ ပတိဋ္ဌာပေသုံ, ဒါနာနိ ပဋ္ဌပေသုံ။

အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ သာဝတ္ထိံ ဂန္တွာ သမန္တာ သာဝတ္ထိံ အနုဝိလောကေသိ – ‘‘ကတ္ထ နု ခေါ ဘဂဝါ ဝိဟရေယျ? ယံ အဿ ဂါမတော နေဝ အတိဒူရေ န အစ္စာသန္နေ, ဂမနာဂမနသမ္ပန္နံ, အတ္ထိကာနံ အတ္ထိကာနံ မနုဿာနံ အဘိက္ကမနီယံ, ဒိဝါ အပ္ပါကိဏ္ဏံ, ရတ္တိံ အပ္ပသဒ္ဒံ, အပ္ပနိဂ္ဃောသံ, ဝိဇနဝါတံ, မနုဿရာဟဿေယျကံ, ပဋိသလ္လာနသာရုပ္ပ’’န္တိ။

အဒ္ဒသာ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဇေတဿ ကုမာရဿ [ရာဇကုမာရဿ (သီ. သျာ. ကံ.)] ဥယျာနံ – ဂါမတော နေဝ အတိဒူရေ န အစ္စာသန္နေ, ဂမနာဂမနသမ္ပန္နံ, အတ္ထိကာနံ အတ္ထိကာနံ မနုဿာနံ အဘိက္ကမနီယံ, ဒိဝါ အပ္ပါကိဏ္ဏံ, ရတ္တိံ အပ္ပသဒ္ဒံ, အပ္ပနိဂ္ဃောသံ, ဝိဇနဝါတံ, မနုဿရာဟဿေယျကံ, ပဋိသလ္လာနသာရုပ္ပံ။ ဒိသွာန ယေန ဇေတော ကုမာရော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဇေတံ ကုမာရံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဒေဟိ မေ, အယျပုတ္တ, ဥယျာနံ အာရာမံ ကာတု’’န္တိ [ကေတုံ (ဝဇီရဗုဒ္ဓိဋီကာယံ)]။ ‘‘အဒေယျော, ဂဟပတိ, အာရာမော အပိ ကောဋိသန္ထရေနာ’’တိ။ ‘‘ဂဟိတော, အယျပုတ္တ, အာရာမော’’တိ။ ‘‘န, ဂဟပတိ, ဂဟိတော အာရာမော’’တိ။ ဂဟိတော န ဂဟိတောတိ ဝေါဟာရိကေ မဟာမတ္တေ ပုစ္ဆိံသု။ မဟာမတ္တာ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယတော တယာ , အယျပုတ္တ, အဂ္ဃော ကတော, ဂဟိတော အာရာမော’’တိ။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ သကဋေဟိ ဟိရညံ နိဗ္ဗာဟာပေတွာ ဇေတဝနံ ကောဋိသန္ထရံ သန္ထရာပေသိ။ သကိံ နီဟဋံ ဟိရညံ ထောကဿ ဩကာသဿ ကောဋ္ဌကသာမန္တာ နပ္ပဟောတိ။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ မနုဿေ အာဏာပေသိ – ‘‘ဂစ္ဆထ, ဘဏေ, ဟိရညံ အာဟရထ; ဣမံ ဩကာသံ သန္ထရိဿာမာ’’တိ။

အထ ခေါ ဇေတဿ ကုမာရဿ ဧတဒဟောသိ – ‘‘န ခေါ ဣဒံ ဩရကံ ဘဝိဿတိ, ယထာယံ ဂဟပတိ တာဝ ဗဟုံ ဟိရညံ ပရိစ္စဇတီ’’တိ။ အနာထပိဏ္ဍိကံ ဂဟပတိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အလံ, ဂဟပတိ; မာ တံ ဩကာသံ သန္ထရာပေသိ။ ဒေဟိ မေ ဧတံ ဩကာသံ။ မမေတံ ဒါနံ ဘဝိဿတီ’’တိ။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ – အယံ ခေါ ဇေတော ကုမာရော အဘိညာတော ဉာတမနုဿော; မဟတ္ထိကော ခေါ ပန ဧဝရူပါနံ ဉာတမနုဿာနံ ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ ပသာဒေါတိ – တံ ဩကာသံ ဇေတဿ ကုမာရဿ ပါဒါသိ [အဒါသိ (သျာ.)]။ အထ ခေါ ဇေတော ကုမာရော တသ္မိံ ဩကာသေ ကောဋ္ဌကံ မာပေသိ။

အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဇေတဝနေ ဝိဟာရေ ကာရာပေသိ, ပရိဝေဏာနိ ကာရာပေသိ, ကောဋ္ဌကေ ကာရာပေသိ, ဥပဋ္ဌာနသာလာယော ကာရာပေသိ, အဂ္ဂိသာလာယော ကာရာပေသိ, ကပ္ပိယကုဋိယော ကာရာပေသိ, ဝစ္စကုဋိယော ကာရာပေသိ, စင်္ကမေ ကာရာပေသိ, စင်္ကမနသာလာယော ကာရာပေသိ, ဥဒပါနေ ကာရာပေသိ, ဥဒပါနသာလာယော ကာရာပေသိ, ဇန္တာဃရေ ကာရာပေသိ, ဇန္တာဃရသာလာယော ကာရာပေသိ, ပေါက္ခရဏိယော ကာရာပေသိ, မဏ္ဍပေ ကာရာပေသိ။

နဝကမ္မဒါနံ

၃၀၈. အထ ခေါ ဘဂဝါ ရာဇဂဟေ ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတွာ ယေန ဝေသာလီ တေန စာရိကံ ပက္ကာမိ။ အနုပုဗ္ဗေန စာရိကံ စရမာနော ယေန ဝေသာလီ တဒဝသရိ။ တတြ သုဒံ ဘဂဝါ ဝေသာလိယံ ဝိဟရတိ မဟာဝနေ ကူဋာဂါရသာလာယံ။ တေန ခေါ ပန သမယေန မနုဿာ သက္ကစ္စံ နဝကမ္မံ ကရောန္တိ။ ယေပိ ဘိက္ခူ နဝကမ္မံ အဓိဋ္ဌေန္တိ တေပိ သက္ကစ္စံ ဥပဋ္ဌေန္တိ စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရေန ။ အထ ခေါ အညတရဿ ဒလိဒ္ဒဿ တုန္နဝါယဿ ဧတဒဟောသိ – ‘‘န ခေါ ဣဒံ ဩရကံ ဘဝိဿတိ, ယထယိမေ မနုဿာ သက္ကစ္စံ နဝကမ္မံ ကရောန္တိ; ယံနူနာဟမ္ပိ နဝကမ္မံ ကရေယျ’’န္တိ။ အထ ခေါ သော ဒလိဒ္ဒေါ တုန္နဝါယော သာမံ စိက္ခလ္လံ မဒ္ဒိတွာ ဣဋ္ဌကာယော စိနိတွာ ကုဋ္ဋံ ဥဋ္ဌာပေသိ။ တေန အကုသလကေန စိတာ ဝင်္ကာ ဘိတ္တိ ပရိပတိ။ ဒုတိယမ္ပိ ခေါ။ပေ.။ တတိယမ္ပိ ခေါ သော ဒလိဒ္ဒေါ တုန္နဝါယော သာမံ စိက္ခလ္လံ မဒ္ဒိတွာ ဣဋ္ဌကာယော စိနိတွာ ကုဋ္ဋံ ဥဋ္ဌာပေသိ။ တေန အကုသလကေန စိတာ ဝင်္ကာ ဘိတ္တိ ပရိပတိ။ အထ ခေါ သော ဒလိဒ္ဒေါ တုန္နဝါယော ဥဇ္ဈာယတိ ခိယျတိ ဝိပါစေတိ – ‘‘ယေ ဣမေသံ သမဏာနံ သကျပုတ္တိယာနံ ဒေန္တိ စီဝရပိဏ္ဍပါတသေနာသနဂိလာနပ္ပစ္စယဘေသဇ္ဇပရိက္ခာရံ, တေ ဣမေ ဩဝဒန္တိ အနုသာသန္တိ, တေသဉ္စ နဝကမ္မံ အဓိဋ္ဌေန္တိ။ အဟံ ပနမှိ ဒလိဒ္ဒေါ။ န မံ ကောစိ ဩဝဒတိ ဝါ အနုသာသတိ ဝါ နဝကမ္မံ ဝါ အဓိဋ္ဌေတီ’’တိ။ အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တဿ ဒလိဒ္ဒဿ တုန္နဝါယဿ ဥဇ္ဈာယန္တဿ ခိယျန္တဿ ဝိပါစေန္တဿ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, နဝကမ္မံ ဒါတုံ။ နဝကမ္မိကော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဥဿုက္ကံ အာပဇ္ဇိဿတိ – ‘ကိန္တိ နု ခေါ ဝိဟာရော ခိပ္ပံ ပရိယောသာနံ ဂစ္ဆေယျာ’တိ; ခဏ္ဍံ ဖုလ္လံ ပဋိသင်္ခရိဿတိ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဒါတဗ္ဗံ။ ပဌမံ ဘိက္ခု ယာစိတဗ္ဗော, ယာစိတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –

၃၀၉. ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဂဟပတိနော ဝိဟာရံ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော နဝကမ္မံ ဒဒေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။

‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဂဟပတိနော ဝိဟာရံ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော နဝကမ္မံ ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဂဟပတိနော ဝိဟာရံ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော နဝကမ္မဿ ဒါနံ, သော တုဏှဿ; ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။

‘‘ဒိန္နော သံဃေန ဣတ္ထန္နာမဿ ဂဟပတိနော ဝိဟာရော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော နဝကမ္မံ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓါရယာမီ’’တိ။

အဂ္ဂါသနာဒိအနုဇာနနံ

၃၁၀. အထ ခေါ ဘဂဝါ ဝေသာလိယံ ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတွာ ယေန သာဝတ္ထိ တေန စာရိကံ ပက္ကာမိ ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာနံ ဘိက္ခူနံ အန္တေဝါသိကာ ဘိက္ခူ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သံဃဿ ပုရတော ပုရတော ဂန္တွာ ဝိဟာရေ ပရိဂ္ဂဏှန္တိ, သေယျာယော ပရိဂ္ဂဏှန္တိ – ဣဒံ အမှာကံ ဥပဇ္ဈာယာနံ ဘဝိဿတိ, ဣဒံ အမှာကံ အာစရိယာနံ ဘဝိဿတိ, ဣဒံ အမှာကံ ဘဝိဿတီ’’တိ။

အထ ခေါ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သံဃဿ ပိဋ္ဌိတော ပိဋ္ဌိတော ဂန္တွာ ဝိဟာရေသု ပရိဂ္ဂဟိတေသု, သေယျာသု ပရိဂ္ဂဟိတာသု, သေယျံ အလဘမာနော အညတရသ္မိံ ရုက္ခမူလေ နိသီဒိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ရတ္တိယာ ပစ္စူသသမယံ ပစ္စုဋ္ဌာယ ဥက္ကာသိ။ အာယသ္မာပိ သာရိပုတ္တော ဥက္ကာသိ။ ‘‘ကော ဧတ္ထာ’’တိ? ‘‘အဟံ, ဘဂဝါ, သာရိပုတ္တော’’တိ။ ‘‘ကိဿ တွံ, သာရိပုတ္တံ, ဣဓ နိသိန္နော’’တိ? အထ ခေါ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ ဘိက္ခူ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာနံ ဘိက္ခူနံ အန္တေဝါသိကာ ဘိက္ခူ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သံဃဿ ပုရတော ပုရတော ဂန္တွာ ဝိဟာရေ ပရိဂ္ဂဏှန္တိ, သေယျာယော ပရိဂ္ဂဏှန္တိ – ဣဒံ အမှာကံ ဥပဇ္ဈာယာနံ ဘဝိဿတိ, ဣဒံ အမှာကံ အာစရိယာနံ ဘဝိဿတိ, ဣဒံ အမှာကံ ဘဝိဿတီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ။ပေ.။ ‘‘ကထံဟိ နာမ တေ, ဘိက္ခဝေ, မောဃပုရိသာ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သံဃဿ ပုရတော ပုရတော ဂန္တွာ ဝိဟာရေ ပရိဂ္ဂဟေဿန္တိ, သေယျာယော ပရိဂ္ဂဟေဿန္တိ – ဣဒံ အမှာကံ ဥပဇ္ဈာယာနံ ဘဝိဿတိ, ဣဒံ အမှာကံ အာစရိယာနံ ဘဝိဿတိ, ဣဒံ အမှာကံ ဘဝိဿတီတိ! နေတံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ကော, ဘိက္ခဝေ, အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ?

ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, ခတ္တိယကုလာ ပဗ္ဗဇိတော သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, ဗြာဟ္မဏကုလာ ပဗ္ဗဇိတော သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, ဂဟပတိကုလာ ပဗ္ဗဇိတော သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, သုတ္တန္တိကော သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, ဝိနယဓရော သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, ဓမ္မကထိကော သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, ပဌမဿ ဈာနဿ လာဘီ သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, ဒုတိယဿ ဈာနဿ လာဘီ သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, တတိယဿ ဈာနဿ လာဘီ သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, စတုတ္ထဿ ဈာနဿ လာဘီ သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, သောတာပန္နော သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, သကဒါဂါမီ။ပေ.။ ယော, ဘဂဝါ, အနာဂါမီ။ပေ.။ ယော, ဘဂဝါ , အရဟာ သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, တေဝိဇ္ဇော သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။ ဧကစ္စေ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ယော, ဘဂဝါ, ဆဠဘိညော သော အရဟတိ အဂ္ဂါသနံ အဂ္ဂေါဒကံ အဂ္ဂပိဏ္ဍ’’န္တိ။

၃၁၁. အထ ခေါ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ဘူတပုဗ္ဗံ, ဘိက္ခဝေ, ဟိမဝန္တပဒေသေ [ဟိမဝန္တပဿေ (သီ. သျာ.)] မဟာနိဂြောဓေါ အဟောသိ။ တံ တယော သဟာယာ ဥပနိဿာယ ဝိဟရိံသု – တိတ္တိရော စ, မက္ကဋော စ, ဟတ္ထိနာဂေါ စ။ တေ အညမညံ အဂါရဝါ အပ္ပတိဿာ အသဘာဂဝုတ္တိကာ ဝိဟရန္တိ။ အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တေသံ သဟာယာနံ ဧတဒဟောသိ – ‘အဟော နူန မယံ ဇာနေယျာမ ယံ အမှာကံ ဇာတိယာ မဟန္တတရံ တံ မယံ သက္ကရေယျာမ ဂရုံ ကရေယျာမ မာနေယျာမ ပူဇေယျာမ, တဿ စ မယံ ဩဝါဒေ တိဋ္ဌေယျာမာ’တိ။

‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိတ္တိရော စ မက္ကဋော စ ဟတ္ထိနာဂံ ပုစ္ဆိံသု – ‘တွံ, သမ္မ, ကိံ ပေါရာဏံ သရသီ’တိ? ‘ယဒါဟံ, သမ္မာ, ပေါတော ဟောမိ, ဣမံ နိဂြောဓံ အန္တရာ သတ္ထီနံ [အန္တရာသတ္ထိကံ (သီ.)] ကရိတွာ အတိက္ကမာမိ, အဂ္ဂင္ကုရကံ မေ ဥဒရံ ဆုပတိ။ ဣမာဟံ, သမ္မာ, ပေါရာဏံ သရာမီ’တိ။

‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိတ္တိရော စ ဟတ္ထိနာဂေါ စ မက္ကဋံ ပုစ္ဆိံသု – ‘တွံ, သမ္မ, ကိံ ပေါရာဏံ သရသီ’တိ? ‘ယဒါဟံ, သမ္မာ, ဆာပေါ ဟောမိ, ဆမာယံ နိသီဒိတွာ ဣမဿ နိဂြောဓဿ အဂ္ဂင္ကုရကံ ခါဒါမိ။ ဣမာဟံ, သမ္မာ, ပေါရာဏံ သရာမီ’တိ။

‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, မက္ကဋော စ ဟတ္ထိနာဂေါ စ တိတ္တိရံ ပုစ္ဆိံသု – ‘တွံ, သမ္မ, ကိံ ပေါရာဏံ သရသီ’တိ? ‘အမုကသ္မိံ, သမ္မာ, ဩကာသေ မဟာနိဂြောဓေါ အဟောသိ။ တတော အဟံ ဖလံ ဘက္ခိတွာ ဣမသ္မိံ ဩကာသေ ဝစ္စံ အကာသိံ; တဿာယံ နိဂြောဓေါ ဇာတော။ တဒါဟံ, သမ္မာ, ဇာတိယာ မဟန္တတရော’တိ ။

‘‘အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, မက္ကဋော စ ဟတ္ထိနာဂေါ စ တိတ္တိရံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘တွံ, သမ္မ, အမှာကံ ဇာတိယာ မဟန္တတရော။ တံ မယံ သက္ကရိဿာမ ဂရုံ ကရိဿာမ မာနေဿာမ ပူဇေဿာမ, တုယှဉ္စ မယံ ဩဝါဒေ ပတိဋ္ဌိဿာမာ’တိ။ အထ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တိတ္တိရော မက္ကဋဉ္စ ဟတ္ထိနာဂဉ္စ ပဉ္စသု သီလေသု သမာဒပေသိ, အတ္တနာ စ ပဉ္စသု သီလေသု သမာဒါယ ဝတ္တတိ။ တေ အညမညံ သဂါရဝါ သပ္ပတိဿာ သဘာဂဝုတ္တိကာ ဝိဟရိတွာ ကာယဿ ဘေဒါ ပရံ မရဏာ သုဂတိံ သဂ္ဂံ လောကံ ဥပပဇ္ဇိံသု။ ဧဝံ ခေါ တံ, ဘိက္ခဝေ, တိတ္တိရိယံ နာမ ဗြဟ္မစရိယံ အဟောသိ။

[ဇာ. ၁.၁.၃၇] ‘‘ယေ ဝုဍ္ဎမပစာယန္တိ၊ နရာ ဓမ္မဿ ကောဝိဒါ။

ဒိဋ္ဌေ ဓမ္မေ စ ပါသံသာ၊ သမ္ပရာယေ စ သုဂ္ဂတီ’’တိ။

‘‘တေ ဟိ နာမ, ဘိက္ခဝေ, တိရစ္ဆာနဂတာ ပါဏာ အညမညံ သဂါရဝါ သပ္ပတိဿာ သဘာဂဝုတ္တိကာ ဝိဟရိဿန္တိ။ ဣဓ ခေါ တံ, ဘိက္ခဝေ, သောဘေထ ယံ တုမှေ ဧဝံ သွာက္ခာတေ ဓမ္မဝိနယေ ပဗ္ဗဇိတာ သမာနာ အညမညံ အဂါရဝါ အပ္ပတိဿာ အသဘာဂဝုတ္တိကာ ဝိဟရေယျာထ? နေတံ, ဘိက္ခဝေ , အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ယထာဝုဍ္ဎံ အဘိဝါဒနံ, ပစ္စုဋ္ဌာနံ, အဉ္ဇလိကမ္မံ, သာမီစိကမ္မံ, အဂ္ဂါသနံ, အဂ္ဂေါဒကံ, အဂ္ဂပိဏ္ဍံ။ န စ, ဘိက္ခဝေ, သံဃိကံ ယထာဝုဍ္ဎံ ပဋိဗာဟိတဗ္ဗံ။ ယော ပဋိဗာဟေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

အဝန္ဒိယာဒိပုဂ္ဂလာ

၃၁၂. ‘‘ဒသယိမေ , ဘိက္ခဝေ, အဝန္ဒိယာ – ပုရေ ဥပသမ္ပန္နေန ပစ္ဆာ ဥပသမ္ပန္နော အဝန္ဒိယော, အနုပသမ္ပန္နော အဝန္ဒိယော, နာနာသံဝါသကော ဝုဍ္ဎတရော အဓမ္မဝါဒီ အဝန္ဒိယော, မာတုဂါမော အဝန္ဒိယော, ပဏ္ဍကော အဝန္ဒိယော, ပါရိဝါသိကော အဝန္ဒိယော, မူလာယပဋိကဿနာရဟော အဝန္ဒိယော, မာနတ္တာရဟော အဝန္ဒိယော, မာနတ္တစာရိကော အဝန္ဒိယော, အဗ္ဘာနာရဟော အဝန္ဒိယော။ ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ဒသ အဝန္ဒိယာ။ ‘‘တယောမေ, ဘိက္ခဝေ, ဝန္ဒိယာ – ပစ္ဆာ ဥပသမ္ပန္နေန ပုရေ ဥပသမ္ပန္နော ဝန္ဒိယော, နာနာသံဝါသကော ဝုဍ္ဎတရော ဓမ္မဝါဒီ ဝန္ဒိယော, သဒေဝကေ ဘိက္ခဝေ လောကေ သမာရကေ သဗြဟ္မကေ သဿမဏဗြာဟ္မဏိယာ ပဇာယ သဒေဝမနုဿာယ တထာဂတော အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေါ ဝန္ဒိယော။ ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တယော ဝန္ဒိယာ’’တိ။

အာသနပ္ပဋိဗာဟနပဋိက္ခေပံ

၃၁၃. တေန ခေါ ပန သမယေန မနုဿာ သသံဃံ ဥဒ္ဒိဿ မဏ္ဍပေ ပဋိယာဒေန္တိ, သန္ထရေ ပဋိယာဒေန္တိ, ဩကာသေ ပဋိယာဒေန္တိ။ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာနံ ဘိက္ခူနံ အန္တေဝါသိကာ ဘိက္ခူ – ‘သံဃိကညေဝ ဘဂဝတာ ယထာဝုဍ္ဎံ အနုညာတံ , နော ဥဒ္ဒိဿကတ’န္တိ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သံဃဿ ပုရတော ပုရတော ဂန္တွာ မဏ္ဍပေပိ ပရိဂ္ဂဏှန္တိ, သန္ထရေပိ ပရိဂ္ဂဏှန္တိ, ဩကာသေပိ ပရိဂ္ဂဏှန္တိ – ဣဒံ အမှာကံ ဥပဇ္ဈာယာနံ ဘဝိဿတိ, ဣဒံ အမှာကံ အာစရိယာနံ ဘဝိဿတိ, ဣဒံ အမှာကံ ဘဝိဿတီတိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သံဃဿ ပိဋ္ဌိတော ပိဋ္ဌိတော ဂန္တွာ မဏ္ဍပေသု ပရိဂ္ဂဟိတေသု, သန္ထရေသု ပရိဂ္ဂဟိတေသု, ဩကာသေသု ပရိဂ္ဂဟိတေသု, ဩကာသံ အလဘမာနော အညတရသ္မိံ ရုက္ခမူလေ နိသီဒိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ရတ္တိယာ ပစ္စူသသမယံ ပစ္စုဋ္ဌာယ ဥက္ကာသိ။ အာယသ္မာပိ သာရိပုတ္တော ဥက္ကာသိ။ ‘‘ကော ဧတ္ထာ’’တိ? ‘‘အဟံ, ဘဂဝါ, သာရိပုတ္တော’’တိ။ ‘‘ကိဿ တွံ, သာရိပုတ္တ, ဣဓ နိသိန္နော’’တိ? အထ ခေါ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ ဘိက္ခူ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာနံ ဘိက္ခူနံ အန္တေဝါသိကာ ဘိက္ခူ – ‘သံဃိကညေဝ ဘဂဝတာ ယထာဝုဍ္ဎံ အနုညာတံ, နော ဥဒ္ဒိဿကတ’န္တိ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခဿ သံဃဿ ပုရတော ပုရတော ဂန္တွာ မဏ္ဍပေ ပရိဂ္ဂဏှန္တိ, သန္ထရေ ပရိဂ္ဂဏှန္တိ, ဩကာသေ ပရိဂ္ဂဏှန္တိ – ဣဒံ အမှာကံ ဥပဇ္ဈာယာနံ ဘဝိဿတိ, ဣဒံ အမှာကံ အာစရိယာနံ ဘဝိဿတိ, ဣဒံ အမှာကံ ဘဝိဿတီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဥဒ္ဒိဿကတမ္ပိ ယထာဝုဍ္ဎံ ပဋိဗာဟေတဗ္ဗံ။ ယော ပဋိဗာဟေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

ဂိဟိဝိကတအနုဇာနနံ

၃၁၄. တေန ခေါ ပန သမယေန မနုဿာ ဘတ္တဂ္ဂေ အန္တရဃရေ ဥစ္စာသယနမဟာသယနာနိ ပညပေန္တိ, သေယျထိဒံ – အာသန္ဒိံ, ပလ္လင်္ကံ, ဂေါနကံ, စိတ္တကံ, ပဋိကံ, ပဋလိကံ, တူလိကံ, ဝိကတိကံ, ဥဒ္ဒလောမိံ, ဧကန္တလောမိံ, ကဋ္ဋိဿံ, ကောသေယျံ [ကောသေယျံ ကမ္ဗလံ (သီ. သျာ.)], ကုတ္တကံ, ဟတ္ထတ္ထရံ, အဿတ္ထရံ, ရထတ္ထရံ, အဇိနပဝေဏိံ, ကဒလိမိဂပဝရပစ္စတ္ထရဏံ, သဥတ္တရစ္ဆဒံ, ဥဘတောလောဟိတကူပဓါနံ။ ဘိက္ခူ ကုက္ကုစ္စာယန္တာ နာဘိနိသီဒန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဌပေတွာ တီဏိ – အာသန္ဒိံ, ပလ္လင်္ကံ, တူလိကံ – ဂိဟိဝိကတံ [ဂိဟိဝိကဋံ (သီ. က.), အဝသေသံ ဂိဟိဝိကဋံ (သျာ.)] အဘိနိသီဒိတုံ, နတွေဝ အဘိနိပဇ္ဇိတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန မနုဿာ ဘတ္တဂ္ဂေ အန္တရဃရေ တူလောနဒ္ဓံ မဉ္စမ္ပိ ဣဌမ္ပိ ပညပေန္တိ ။ ဘိက္ခူ ကုက္ကုစ္စာယန္တာ နာဘိနိသီဒန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂိဟိဝိကတံ အဘိနိသီဒိတုံ, နတွေဝ အဘိနိပဇ္ဇိတု’’န္တိ။

ဇေတဝနဝိဟာရာနုမောဒနာ

၃၁၅. အထ ခေါ ဘဂဝါ အနုပုဗ္ဗေန စာရိကံ စရမာနော ယေန သာဝတ္ထိ တဒဝသရိ။ တတြ သုဒံ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကဿ အာရာမေ။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဓိဝါသေတု မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ သွာတနာယ ဘတ္တံ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသံဃေနာ’’တိ။ အဓိဝါသေသိ ဘဂဝါ တုဏှီဘာဝေန။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဘဂဝတော အဓိဝါသနံ ဝိဒိတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ ပက္ကာမိ။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ တဿာ ရတ္တိယာ အစ္စယေန ပဏီတံ ခါဒနီယံ ဘောဇနီယံ ပဋိယာဒါပေတွာ ဘဂဝတော ကာလံ အာရောစာပေသိ – ‘‘ကာလော, ဘန္တေ, နိဋ္ဌိတံ ဘတ္တ’’န္တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ ယေန အနာထပိဏ္ဍိကဿ ဂဟပတိဿ နိဝေသနံ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသံဃေန။ အထ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဗုဒ္ဓပ္ပမုခံ ဘိက္ခုသသံဃံ ပဏီတေန ခါဒနီယေန ဘောဇနီယေန သဟတ္ထာ သန္တပ္ပေတွာ သမ္ပဝါရေတွာ, ဘဂဝန္တံ ဘုတ္တာဝိံ ဩနီတပတ္တပါဏိံ, ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ကထာဟံ, ဘန္တေ, ဇေတဝနေ ပဋိပဇ္ဇာမီ’’တိ? ‘‘တေန ဟိ တွံ, ဂဟပတိ, ဇေတဝနံ အာဂတာနာဂတဿ စာတုဒ္ဒိသဿ သံဃဿ ပတိဋ္ဌပေဟီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ ဘန္တေ’’တိ ခေါ အနာထပိဏ္ဍိကော ဂဟပတိ ဘဂဝတော ပဋိဿုတွာ ဇေတဝနံ အာဂတာနာဂတဿ စာတုဒ္ဒိသဿ သံဃဿ ပတိဋ္ဌာပေသိ။

အထ ခေါ ဘဂဝါ အနာထပိဏ္ဍိကံ ဂဟပတိံ ဣမာဟိ ဂါထာဟိ အနုမောဒိ –

‘‘သီတံ ဥဏှံ ပဋိဟန္တိ၊ တတော ဝါဠမိဂါနိ စ။

သရီသပေ စ မကသေ၊ သိသိရေ စာပိ ဝုဋ္ဌိယော။

‘‘တတော ဝါတာတပေါ ဃောရော၊ သဉ္ဇာတော ပဋိဟညတိ။

လေဏတ္ထဉ္စ သုခတ္ထဉ္စ၊ ဈာယိတုဉ္စ ဝိပဿိတုံ။

‘‘ဝိဟာရဒါနံ သံဃဿ၊ အဂ္ဂံ ဗုဒ္ဓေန ဝဏ္ဏိတံ။

တသ္မာ ဟိ ပဏ္ဍိတော ပေါသော၊ သမ္ပဿံ အတ္ထမတ္တနော။

‘‘ဝိဟာရေ ကာရယေ ရမ္မေ၊ ဝါသယေတ္ထ ဗဟုဿုတေ။

တေသံ အန္နဉ္စ ပါနဉ္စ၊ ဝတ္ထသေနာသနာနိ စ။

ဒဒေယျ ဥဇုဘူတေသု၊ ဝိပ္ပသန္နေန စေတသာ။

‘‘တေ တဿ ဓမ္မံ ဒေသေန္တိ၊ သဗ္ဗဒုက္ခာပနူဒနံ။

ယံ သော ဓမ္မံ ဣဓညာယ၊ ပရိနိဗ္ဗာတိ အနာသဝေါ’’တိ။

အထ ခေါ ဘဂဝါ အနာထပိဏ္ဍိကံ ဂဟပတိံ ဣမာဟိ ဂါထာဟိ အနုမောဒိတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကာမိ။

အာသနပ္ပဋိဗာဟနာဒိ

၃၁၆. တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ အာဇီဝကသာဝကဿ မဟာမတ္တဿ သံဃဘတ္တံ ဟောတိ။ အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သကျပုတ္တော ပစ္ဆာ အာဂန္တွာ ဝိပ္ပကတဘောဇနံ အာနန္တရိကံ ဘိက္ခုံ ဝုဋ္ဌာပေသိ။ ဘတ္တဂ္ဂံ ကောလာဟလံ အဟောသိ။ အထ ခေါ သော မဟာမတ္တော ဥဇ္ဈာယတိ ခိယျတိ ဝိပါစေတိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ပစ္ဆာ အာဂန္တွာ ဝိပ္ပကတဘောဇနံ အာနန္တရိကံ ဘိက္ခုံ ဝုဋ္ဌာပေဿန္တိ! ဘတ္တဂ္ဂံ ကောလာဟလံ အဟောသိ။ နနု နာမ လဗ္ဘာ အညတြာပိ နိသိန္နေန ယာဝဒတ္ထံ ဘုဉ္ဇိတု’’န္တိ? အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တဿ မဟာမတ္တဿ ဥဇ္ဈာယန္တဿ ခိယျန္တဿ ဝိပါစေန္တဿ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သကျပုတ္တော ပစ္ဆာ အာဂန္တွာ ဝိပ္ပကတဘောဇနံ အာနန္တရိကံ ဘိက္ခုံ ဝုဋ္ဌာပေဿတိ! ဘတ္တဂ္ဂံ ကောလာဟလံ အဟောသီ’’တိ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘သစ္စံ ကိရ တွံ, ဥပနန္ဒ, ပစ္ဆာ အာဂန္တွာ ဝိပ္ပကတဘောဇနံ အာနန္တရိကံ ဘိက္ခုံ ဝုဋ္ဌာပေသိ, ဘတ္တဂ္ဂံ ကောလာဟလံ အဟောသီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ။ပေ.။ ‘‘ကထံဟိ နာမ တွံ, မောဃပုရိသ, ပစ္ဆာ အာဂန္တွာ ဝိပ္ပကတဘောဇနံ အာနန္တရိကံ ဘိက္ခုံ ဝုဋ္ဌာပေဿသိ? ဘတ္တဂ္ဂံ ကောလာဟလံ အဟောသိ။ နေတံ, မောဃပုရိသ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဝိပ္ပကတဘောဇနော [ဘောဇနော အာနန္တရိကော (သျာ.)] ဘိက္ခု ဝုဋ္ဌာပေတဗ္ဗော။ ယော ဝုဋ္ဌာပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ သစေ ဝုဋ္ဌာပေတိ, ပဝါရိတော စ ဟောတိ, ‘ဂစ္ဆ ဥဒကံ အာဟရာ’တိ ဝတ္တဗ္ဗော။ ဧဝဉ္စေတံ လဘေထ, ဣစ္စေတံ ကုသလံ။ နော စေ လဘေထ, သာဓုကံ သိတ္ထာနိ ဂိလိတွာ ဝုဍ္ဎတရဿ ဘိက္ခုနော အာသနံ ဒါတဗ္ဗံ။ န တွေဝါဟံ, ဘိက္ခဝေ, ကေနစိ ပရိယာယေန ဝုဍ္ဎတရဿ ဘိက္ခုနော အာသနံ ပဋိဗာဟိတဗ္ဗန္တိ ဝဒါမိ။ ယော ပဋိဗာဟေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာတိ’’။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဂိလာနေ ဘိက္ခူ ဝုဋ္ဌာပေန္တိ။ ဂိလာနာ ဧဝံ ဝဒေန္တိ – ‘‘န မယံ, အာဝုသော, သက္ကောမ ဝုဋ္ဌာတုံ, ဂိလာနာမှာ’’တိ။ ‘‘မယံ အာယသ္မန္တေ ဝုဋ္ဌာပေဿာမာ’’တိ ပရိဂ္ဂဟေတွာ ဝုဋ္ဌာပေတွာ ဌိတကေ မုဉ္စန္တိ။ ဂိလာနာ မုစ္ဆိတာ ပပတန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဂိလာနော ဝုဋ္ဌာပေတဗ္ဗော။ ယော ဝုဋ္ဌာပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ‘ဂိလာနာ မယမှာ အဝုဋ္ဌာပနီယာ’တိ ဝရသေယျာယော ပလိဗုဒ္ဓေန္တိ [ပလိဗုန္ဓန္တိ (က.)]။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂိလာနဿ ပတိရူပံ သေယျံ ဒါတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ လေသကပ္ပေန သေနာသနံ ပဋိဗာဟန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, လေသကပ္ပေန သေနာသနံ ပဋိဗာဟိတဗ္ဗံ။ ယော ပဋိဗာဟေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

[ပါစိ. ၁၂၂] တေန ခေါ ပန သမယေန သတ္တရသဝဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အညတရံ ပစ္စန္တိမံ မဟာဝိဟာရံ ပဋိသင်္ခရောန္တိ – ‘ဣဓ မယံ ဝဿံ ဝသိဿာမာ’တိ။ အဒ္ဒသံသု [အဒ္ဒသာသုံ (က.)] ခေါ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ သတ္တရသဝဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ ဝိဟာရံ [အညတရံ ဝိဟာရံ (က.)] ပဋိသင်္ခရောန္တေ။ ဒိသွာန ဧဝမာဟံသု – ‘‘ဣမေ, အာဝုသော, သတ္တရသဝဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဝိဟာရံ ပဋိသင်္ခရောန္တိ။ ဟန္ဒ နေ ဝုဋ္ဌာပေဿာမာ’’တိ။ ဧကစ္စေ ဧဝမာဟံသု – ‘‘အာဂမေထာဝုသော, ယာဝ ပဋိသင်္ခရောန္တိ, ပဋိသင်္ခတေ ဝုဋ္ဌာပေဿာမာ’’တိ။ အထ ခေါ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ သတ္တရသဝဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ဥဋ္ဌေထာဝုသော, အမှာကံ ဝိဟာရော ပါပုဏာတီ’’တိ။ ‘‘နနု, အာဝုသော, ပဋိကစ္စေဝ အာစိက္ခိတဗ္ဗံ? မယဉ္စညံ ပဋိသင်္ခရေယျာမာ’’တိ။ ‘‘နနု, အာဝုသော, သံဃိကော ဝိဟာရော’’တိ? ‘‘အာမာဝုသော, သံဃိကော ဝိဟာရော’’တိ။ ‘‘ဥဋ္ဌေထာဝုသော, အမှာကံ ဝိဟာရော ပါပုဏာတီ’’တိ။ ‘‘မဟလ္လကော, အာဝုသော, ဝိဟာရော; တုမှေပိ ဝသထ, မယမ္ပိ ဝသိဿာမာ’’တိ။ ‘‘ဥဋ္ဌေထာဝုသော, အမှာကံ ဝိဟာရော ပါပုဏာတီ’’တိ ကုပိတာ အနတ္တမနာ ဂီဝါယံ ဂဟေတွာ နိက္ကဍ္ဎန္တိ။ တေ နိက္ကဍ္ဎိယမာနာ ရောဒန္တိ။ ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ကိဿ တုမှေ, အာဝုသော, ရောဒထာ’’တိ? ‘‘ဣမေ, အာဝုသော, ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ကုပိတာ အနတ္တမနာ အမှေ သံဃိကာ ဝိဟာရာ နိက္ကဍ္ဎန္တီ’’တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ကုပိတာ အနတ္တမနာ ဘိက္ခူ သံဃိကာ ဝိဟာရာ နိက္ကဍ္ဎိဿန္တီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ ‘‘သစ္စံ ကိရ, တုမှေ ဘိက္ခဝေ, ကုပိတာ အနတ္တမနာ သံဃိကာ ဝိဟာရာ ဘိက္ခူ နိက္ကဍ္ဎထာ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ကုပိတေန အနတ္တမနေန ဘိက္ခု သံဃိကာ ဝိဟာရာ နိက္ကဍ္ဎိတဗ္ဗော။ ယော နိက္ကဍ္ဎေယျ, ယထာဓမ္မော ကာရေတဗ္ဗော။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သေနာသနံ ဂါဟေတု’’န္တိ။

သေနာသနဂ္ဂါဟာပကသမ္မုတိ

၃၁၇. အထ ခေါ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘ကေန နု ခေါ သေနာသနံ ဂါဟေတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ ဘိက္ခုံ သေနာသနဂ္ဂါဟာပကံ သမ္မန္နိတုံ – ယော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, ဂဟိတာဂဟိတဉ္စ ဇာနေယျ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, သမ္မန္နိတဗ္ဗော –

‘‘ပဌမံ ဘိက္ခု ယာစိတဗ္ဗော, ယာစိတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –

‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ သေနာသနဂ္ဂါဟာပကံ သမ္မန္နေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။

‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ သေနာသနဂ္ဂါဟာပကံ သမ္မန္နတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော သေနာသနဂ္ဂါဟာပကဿ သမ္မုတိ, သော တုဏှဿ; ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။

‘‘သမ္မတော သံဃေန ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု သေနာသနဂ္ဂါဟာပကော။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓါရယာမီ’’တိ ။

၃၁၈. အထ ခေါ သေနာသနဂ္ဂါဟာပကာနံ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကထံ နု ခေါ သေနာသနံ ဂါဟေတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဌမံ ဘိက္ခူ ဂဏေတုံ , ဘိက္ခူ ဂဏေတွာ သေယျာ ဂဏေတုံ, သေယျာ ဂဏေတွာ သေယျဂ္ဂေန ဂါဟေတု’’န္တိ။ သေယျဂ္ဂေန ဂါဟေန္တာ သေယျာ ဥဿာရယိံသု။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝိဟာရဂ္ဂေန ဂါဟေတု’’န္တိ။ ဝိဟာရဂ္ဂေန ဂါဟေန္တာ ဝိဟာရာ ဥဿာရယိံသု။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပရိဝေဏဂ္ဂေန ဂါဟေတု’’န္တိ။ ပရိဝေဏဂ္ဂေန ဂါဟေန္တာ ပရိဝေဏာ ဥဿာရယိံသု။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အနုဘာဂမ္ပိ ဒါတုံ။ ဂဟိတေ အနုဘာဂေ အညော ဘိက္ခု အာဂစ္ဆတိ, န အကာမာ ဒါတဗ္ဗော’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ နိဿီမေ ဌိတဿ သေနာသနံ ဂါဟေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, နိဿီမေ ဌိတဿ သေနာသနံ ဂါဟေတဗ္ဗံ။ ယော ဂါဟေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ သေနာသနံ ဂဟေတွာ သဗ္ဗကာလံ ပဋိဗာဟန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, သေနာသနံ ဂဟေတွာ သဗ္ဗကာလံ ပဋိဗာဟေတဗ္ဗံ။ ယော ပဋိဗာဟေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝဿာနံ တေမာသံ ပဋိဗာဟိတုံ, ဥတုကာလံ ပန န ပဋိဗာဟိတု’’န္တိ။

အထ ခေါ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကတိ နု ခေါ သေနာသနဂ္ဂါဟာ’’တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘တယော မေ, ဘိက္ခဝေ, သေနာသနဂ္ဂါဟာ – ပုရိမကော, ပစ္ဆိမကော, အန္တရာမုတ္တကော။ အပရဇ္ဇုဂတာယ အာသာဠှိယာ ပုရိမကော ဂါဟေတဗ္ဗော။ မာသဂတာယ အာသာဠှိယာ ပစ္ဆိမကော ဂါဟေတဗ္ဗော။ အပရဇ္ဇုဂတာယ ပဝါရဏာယ အာယတိံ ဝဿာဝါသတ္ထာယ အန္တရာမုတ္တကော ဂါဟေတဗ္ဗော။ ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, တယော သေနာသနဂ္ဂါဟာ’’တိ။

ဒုတိယဘာဏဝါရော နိဋ္ဌိတော။

၃. တတိယဘာဏဝါရော

၃၁၉. တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သကျပုတ္တော သာဝတ္ထိယံ သေနာသနံ ဂဟေတွာ အညတရံ ဂါမကာဝါသံ အဂမာသိ။ တတ္ထပိ သေနာသနံ အဂ္ဂဟေသိ။ အထ ခေါ တေသံ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘အယံ, အာဝုသော, အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သကျပုတ္တော ဘဏ္ဍနကာရကော ကလဟကာရကော ဝိဝါဒကာရကော ဘဿကာရကော သံဃေ အဓိကရဏကာရကော။ သစာယံ ဣဓ ဝဿံ ဝသိဿတိ, သဗ္ဗေဝ မယံ န ဖာသု ဘဝိဿာမ။ ဟန္ဒ နံ ပုစ္ဆာမာ’’တိ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ အာယသ္မန္တံ ဥပနန္ဒံ သကျပုတ္တံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘နနု တယာ, အာဝုသော ဥပနန္ဒ, သာဝတ္ထိယံ သေနာသနံ ဂဟိတ’’န္တိ? ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ။ ‘‘ကိံ ပန တွံ, အာဝုသော ဥပနန္ဒ, ဧကော ဒွေ ပဋိဗာဟသီ’’တိ? ‘‘ဣဓဒါနာဟံ အာဝုသော, မုဉ္စာမိ; တတ္ထ ဂဏှာမီ’’တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ အာယသ္မာ ဥပနန္ဒော သကျပုတ္တော ဧကော ဒွေ ပဋိဗာဟေဿတီ’’တိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ ‘‘သစ္စံ ကိရ တွံ, ဥပနန္ဒ, ဧကော ဒွေ ပဋိဗာဟသီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ။ပေ.။ ‘‘ကထံဟိ နာမ တွံ, မောဃပုရိသ, ဧကော ဒွေ ပဋိဗာဟိဿသိ? တတ္ထ တယာ, မောဃပုရိသ, ဂဟိတံ ဣဓ မုတ္တံ, ဣဓ တယာ ဂဟိတံ တတြ မုတ္တံ။ ဧဝံ ခေါ တွံ, မောဃပုရိသ, ဥဘယတ္ထ ပရိဗာဟိရော။ နေတံ, မောဃပုရိသ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဧကေန ဒွေ ပဋိဗာဟေတဗ္ဗာ။ ယော ပဋိဗာဟေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

၃၂၀. [ပါစိ. ၄၃၈] တေန ခေါ ပန သမယေန ဘဂဝါ ဘိက္ခူနံ အနေကပရိယာယေန ဝိနယကထံ ကထေတိ, ဝိနယဿ ဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဝိနယပရိယတ္တိယာ ဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, အာဒိဿ အာဒိဿ အာယသ္မတော ဥပါလိဿ ဝဏ္ဏံ ဘာသတိ။ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ဘဂဝါ ခေါ အနေကပရိယာယေန ဝိနယကထံ ကထေတိ, ဝိနယဿ ဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဝိနယပရိယတ္တိယာ ဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, အာဒိဿ အာဒိဿ အာယသ္မတော ဥပါလိဿ ဝဏ္ဏံ ဘာသတိ။ ဟန္ဒ မယံ, အာဝုသော, အာယသ္မတော ဥပါလိဿ သန္တိကေ ဝိနယံ ပရိယာပုဏာမာ’’တိ။ တေဓ [တေ စ (သျာ. က.)] ဗဟူ ဘိက္ခူ ထေရာ စ နဝါ စ မဇ္ဈိမာ စ အာယသ္မတော ဥပါလိဿ သန္တိကေ ဝိနယံ ပရိယာပုဏန္တိ။ အာယသ္မာ ဥပါလိ ဌိတကောဝ ဥဒ္ဒိသတိ ထေရာနံ ဘိက္ခူနံ ဂါရဝေန။ ထေရာပိ ဘိက္ခူ ဌိတကာဝ ဥဒ္ဒိသာပေန္တိ ဓမ္မဂါရဝေန။ တတ္ထ ထေရာ စေဝ ဘိက္ခူ ကိလမန္တိ, အာယသ္မာ စ ဥပါလိ ကိလမတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, နဝကေန ဘိက္ခုနာ ဥဒ္ဒိသန္တေန သမကေ ဝါ အာသနေ နိသီဒိတုံ, ဥစ္စတရေ ဝါ ဓမ္မဂါရဝေန; ထေရေန ဘိက္ခုနာ ဥဒ္ဒိသာပေန္တေန သမကေ ဝါ အာသနေ နိသီဒိတုံ, နီစတရေ ဝါ ဓမ္မဂါရဝေနာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဗဟူ ဘိက္ခူ အာယသ္မတော ဥပါလိဿ သန္တိကေ ဌိတကာ ဥဒ္ဒေသံ ပဋိမာနေန္တာ ကိလမန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သမာနာသနိကေဟိ သဟ နိသီဒိတု’’န္တိ။ အထ ခေါ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကိတ္တာဝတာ နု ခေါ သမာနာသနိကော ဟောတီ’’တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တိဝဿန္တရေန သဟ နိသီဒိတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန သမ္ဗဟုလာ ဘိက္ခူ သမာနာသနိကာ မဉ္စေ [ဧကမဉ္စေ (သျာ.)] နိသီဒိတွာ မဉ္စံ ဘိန္ဒိံသု, ဣဌေ [ဧကဣဌေ (သျာ.)] နိသီဒိတွာ ဣဌံ ဘိန္ဒိံသု။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တိဝဂ္ဂဿ မဉ္စံ, တိဝဂ္ဂဿ ဣဌ’’န္တိ။ တိဝဂ္ဂေါပိ မဉ္စေ နိသီဒိတွာ မဉ္စံ ဘိန္ဒိ, ဣဌေ နိသီဒိတွာ ဣဌံ ဘိန္ဒိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဒုဝဂ္ဂဿ မဉ္စံ, ဒုဝဂ္ဂဿ ဣဌ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အသမာနာသနိကေဟိ သဟ ဒီဃာသနေ နိသီဒိတုံ ကုက္ကုစ္စာယန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဌပေတွာ ပဏ္ဍကံ, မာတုဂါမံ, ဥဘတောဗျဉ္ဇနကံ, အသမာနာသနိကေဟိ သဟ ဒီဃာသနေ နိသီဒိတု’’န္တိ။ အထ ခေါ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကိတ္တကံ ပစ္ဆိမံ နု ခေါ ဒီဃာသနံ ဟောတီ’’တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ယံ တိဏ္ဏံ ပဟောတိ, ဧတ္တကံ ပစ္ဆိမံ ဒီဃာသန’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဝိသာခါ မိဂါရမာတာ သံဃဿ အတ္ထာယ သာဠိန္ဒံ ပါသာဒံ ကာရာပေတုကာမာ ဟောတိ ဟတ္ထိနခကံ။ အထ ခေါ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကိံ နု ခေါ ဘဂဝတာ ပါသာဒပရိဘောဂေါ အနုညာတော ကိံ အနနုညာတော’’တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သဗ္ဗံ ပါသာဒပရိဘောဂ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ရညော ပသေနဒိဿ ကောသလဿ အယျိကာ ကာလင်္ကတာ ဟောတိ။ တဿ ကာလင်္ကိရိယာယ သံဃဿ ဗဟုံ အကပ္ပိယဘဏ္ဍံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ, သေယျထိဒံ – အာသန္ဒိ, ပလ္လင္ကော, ဂေါနကော , စိတ္တကော, ပဋိကာ, ပဋလိကာ, တူလိကာ, ဝိကတိကာ, ဥဒ္ဒလောမီ, ဧကန္တလောမီ, ကဋ္ဋိဿံ, ကောသေယျံ, ကုတ္တကံ, ဟတ္ထတ္ထရံ, အဿတ္ထရံ, ရထတ္ထရံ, အဇိနပ္ပဝေဏိ, ကဒလိမိဂပ္ပဝရပစ္စတ္ထရဏံ, သဥတ္တရစ္ဆဒံ, ဥဘတောလောဟိတကူပဓါနံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာသန္ဒိယာ ပါဒေ ဆိန္ဒိတွာ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ, ပလ္လင်္ကဿ ဝါဠေ ဘိန္ဒိတွာ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ, တူလိကံ ဝိဇဋေတွာ ဗိဗ္ဗောဟနံ ကာတုံ, အဝသေသံ ဘူမတ္ထရဏံ [သုမ္မတ္ထရဏံ (သီ. သျာ.)] ကာတု’’န္တိ။

အဝိဿဇ္ဇိယဝတ္ထု

၃၂၁. တေန ခေါ ပန သမယေန သာဝတ္ထိယာ အဝိဒူရေ အညတရသ္မိံ ဂါမကာဝါသေ အာဝါသိကာ ဘိက္ခူ ဥပဒ္ဒုတာ ဟောန္တိ အာဂန္တုကဂမိကာနံ ဘိက္ခူနံ သေနာသနံ ပညပေန္တာ။ အထ ခေါ တေသံ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ဧတရဟိ ခေါ မယံ, အာဝုသော, ဥပဒ္ဒုတာ အာဂန္တုကဂမိကာနံ ဘိက္ခူနံ သေနာသနံ ပညပေန္တာ။ ဟန္ဒ မယံ, အာဝုသော, သဗ္ဗံ သံဃိကံ သေနာသနံ ဧကဿ ဒေမ။ တဿ သန္တကံ ပရိဘုဉ္ဇိဿာမာ’’တိ။ တေ သဗ္ဗံ သံဃိကံ သေနာသနံ ဧကဿ အဒံသု။ အာဂန္တုကာ ဘိက္ခူ တေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘အမှာကံ, အာဝုသော, သေနာသနံ ပညာပေထာ’’တိ။ ‘‘နတ္ထာဝုသော, သံဃိကံ သေနာသနံ; သဗ္ဗံ အမှေဟိ ဧကဿ ဒိန္န’’န္တိ။ ‘‘ကိံ ပန တုမှေ, အာဝုသော, သံဃိကံ သေနာသနံ ဝိဿဇ္ဇေထာ’’တိ? ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ ဘိက္ခူ သံဃိကံ သေနာသနံ ဝိဿဇ္ဇေဿန္တီ’’တိ [ဝိဿဇ္ဇိဿန္တီတိ (က.)]! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ သံဃိကံ သေနာသနံ ဝိဿဇ္ဇေန္တီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ။ပေ.။ ‘‘ကထံဟိ နာမ တေ, ဘိက္ခဝေ, မောဃပုရိသာ သံဃိကံ သေနာသနံ ဝိဿဇ္ဇေဿန္တိ? နေတံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –

‘‘ပဉ္စိမာနိ, ဘိက္ခဝေ, အဝိဿဇ္ဇိယာနိ, န ဝိဿဇ္ဇေတဗ္ဗာနိ [န ဝိဿဇ္ဇိတဗ္ဗာနိ (က.)], သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝါ။ ဝိဿဇ္ဇိတာနိပိ အဝိဿဇ္ဇိတာနိ ဟောန္တိ။ ယော ဝိဿဇ္ဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ။ ကတမာနိ ပဉ္စ? အာရာမော, အာရာမဝတ္ထု – ဣဒံ ပဌမံ အဝိဿဇ္ဇိယံ, န ဝိဿဇ္ဇေတဗ္ဗံ, သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝါ။ ဝိဿဇ္ဇိတမ္ပိ အဝိဿဇ္ဇိတံ ဟောတိ။ ယော ဝိဿဇ္ဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ။

‘‘ဝိဟာရော, ဝိဟာရဝတ္ထု – ဣဒံ ဒုတိယံ အဝိဿဇ္ဇိယံ, န ဝိဿဇ္ဇေတဗ္ဗံ, သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလ္လေန ဝါ။ ဝိဿဇ္ဇိတမ္ပိ အဝိဿဇ္ဇိတံ ဟောတိ။ ယော ဝိဿဇ္ဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ။

‘‘မဉ္စော, ဣဌံ, ဘိသိ, ဗိဗ္ဗောဟနံ – ဣဒံ တတိယံ အဝိဿဇ္ဇိယံ, န ဝိဿဇ္ဇေတဗ္ဗံ, သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝါ။ ဝိဿဇ္ဇိတမ္ပိ အဝိဿဇ္ဇိတံ ဟောတိ။ ယော ဝိဿဇ္ဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ။

‘‘လောဟကုမ္ဘီ , လောဟဘာဏကံ, လောဟဝါရကော, လောဟကဋာဟံ, ဝါသိ, ပရသု [ဖရသု (သီ. သျာ. က.)], ကုဌာရီ [ကုဓါရီ (က.)], ကုဒါလော, နိခါဒနံ – ဣဒံ စတုတ္ထံ အဝိဿဇ္ဇိယံ, န ဝိဿဇ္ဇေတဗ္ဗံ, သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝါ။ ဝိဿဇ္ဇိတမ္ပိ အဝိဿဇ္ဇိတံ ဟောတိ။ ယော ဝိဿဇ္ဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ။

‘‘ဝလ္လိ, ဝေဠု, မုဉ္ဇံ, ပဗ္ဗဇံ [ဗဗ္ဗဇံ (သီ.)], တိဏံ, မတ္တိကာ, ဒါရုဘဏ္ဍံ, မတ္တိကာဘဏ္ဍံ – ဣဒံ ပဉ္စမံ အဝိဿဇ္ဇိယံ, န ဝိဿဇ္ဇေတဗ္ဗံ, သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝါ။ ဝိဿဇ္ဇိတမ္ပိ အဝိဿဇ္ဇိတံ ဟောတိ။ ယော ဝိဿဇ္ဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ။ ဣမာနိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စ အဝိဿဇ္ဇိယာနိ, န ဝိဿဇ္ဇေတဗ္ဗာနိ, သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝါ။ ဝိဿဇ္ဇိတာနိပိ အဝိဿဇ္ဇိတာနိ ဟောန္တိ။ ယော ဝိဿဇ္ဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿာ’’တိ။

အဝေဘင်္ဂိယဝတ္ထု

၃၂၂. အထ ခေါ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတွာ ယေန ကီဋာဂိရိ တေန စာရိကံ ပက္ကာမိ မဟတာ ဘိက္ခုသံဃေန သဒ္ဓိံ ပဉ္စမတ္တေဟိ ဘိက္ခုသတေဟိ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနေဟိ စ။ အဿောသုံ ခေါ အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာ ဘိက္ခူ – ‘‘ဘဂဝါ ကိရ ကီဋာဂိရိံ အာဂစ္ဆတိ မဟတာ ဘိက္ခုသံဃေန သဒ္ဓိံ ပဉ္စမတ္တေဟိ ဘိက္ခုသတေဟိ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနေဟိ စ’’။ ‘‘ဟန္ဒ မယံ, အာဝုသော, သဗ္ဗံ သံဃိကံ သေနာသနံ ဘာဇေမ။ ပါပိစ္ဆာ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနာ, ပါပိကာနံ ဣစ္ဆာနံ ဝသံ ဂတာ; န မယံ တေသံ သေနာသနံ ပညပေဿာမာ’’တိ, တေ သဗ္ဗံ သံဃိကံ သေနာသနံ ဘာဇေသုံ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ အနုပုဗ္ဗေန စာရိကံ စရမာနော ယေန ကီဋာဂိရိ တဒဝသရိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ သမ္ဗဟုလေ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ဂစ္ဆထ တုမှေ, ဘိက္ခဝေ; အဿဇိပုနဗ္ဗသုကေ ဘိက္ခူ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧဝံ ဝဒေထ – ‘ဘဂဝါ, အာဝုသော, အာဂစ္ဆတိ မဟတာ ဘိက္ခုသံဃေန သဒ္ဓိံ ပဉ္စမတ္တေဟိ ဘိက္ခုသတေဟိ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနေဟိ စ။ ဘဂဝတော စ, အာဝုသော, သေနာသနံ ပညပေထ, ဘိက္ခုသံဃဿ စ, သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနာနဉ္စာ’’’တိ။ ‘‘ဧဝံ ဘန္တေ’’တိ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ပဋိဿုတွာ ယေန အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာ ဘိက္ခူ တေနုပသင်္ကမိံသု, ဥပသင်္ကမိတွာ အဿဇိပုနဗ္ဗသုကေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ဘဂဝါ, အာဝုသော, အာဂစ္ဆတိ မဟတာ ဘိက္ခုသံဃေန သဒ္ဓိံ ပဉ္စမတ္တေဟိ ဘိက္ခုသတေဟိ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနေဟိ စ ။ ဘဂဝတော စ, အာဝုသော, သေနာသနံ ပညပေထ, ဘိက္ခုသံဃဿ စ, သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနာနဉ္စာ’’တိ။ ‘‘နတ္ထာဝုသော, သံဃိကံ သေနာသနံ။ သဗ္ဗံ အမှေဟိ ဘာဇိတံ။ သွာဂတံ, အာဝုသော, ဘဂဝတော။ ယသ္မိံ ဝိဟာရေ ဘဂဝါ ဣစ္ဆိဿတိ တသ္မိံ ဝိဟာရေ ဝသိဿတိ။ ပါပိစ္ဆာ သာရိပုတ္တမောဂ္ဂလ္လာနာ, ပါပိကာနံ ဣစ္ဆာနံ ဝသံ ဂတာ။ န မယံ တေသံ သေနာသနံ ပညပေဿာမာ’’တိ။ ‘‘ကိံ ပန တုမှေ, အာဝုသော, သံဃိကံ သေနာသနံ ဘာဇိတ္ထာ’’တိ? ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ အဿဇိပုနဗ္ဗသုကာ ဘိက္ခူ သံဃိကံ သေနာသနံ ဘာဇေဿန္တီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ။ပေ.။ ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ။ပေ.။ ‘‘ကထံဟိ နာမ တေ, ဘိက္ခဝေ, မောဃပုရိသာ သံဃိကံ သေနာသနံ ဘာဇေဿန္တိ? နေတံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ –

‘‘ပဉ္စိမာနိ, ဘိက္ခဝေ, အဝေဘင်္ဂိယာနိ [အဝေဘင်္ဂိကာနိ (က.)], န ဝိဘဇိတဗ္ဗာနိ, သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝါ။ ဝိဘတ္တာနိပိ အဝိဘတ္တာနိ ဟောန္တိ။ ယော ဝိဘဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ။ ကတမာနိ ပဉ္စ? အာရာမော, အာရာမဝတ္ထု – ဣဒံ ပဌမံ အဝေဘင်္ဂိယံ, န ဝိဘဇိတဗ္ဗံ, သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝါ။ ဝိဘတ္တမ္ပိ အဝိဘတ္တံ ဟောတိ။ ယော ဝိဘဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ။

‘‘ဝိဟာရော, ဝိဟာရဝတ္ထု – ဣဒံ ဒုတိယံ အဝေဘင်္ဂိယံ, န ဝိဘဇိတဗ္ဗံ, သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝါ။ ဝိဘတ္တမ္ပိ အဝိဘတ္တံ ဟောတိ။ ယော ဝိဘဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ။

‘‘မဉ္စော, ဣဌံ, ဘိသိ, ဗိဗ္ဗောဟနံ – ဣဒံ တတိယံ အဝေဘင်္ဂိယံ, န ဝိဘဇိတဗ္ဗံ, သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝါ။ ဝိဘတ္တမ္ပိ အဝိဘတ္တံ ဟောတိ။ ယော ဝိဘဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ။

‘‘လောဟကုမ္ဘီ, လောဟဘာဏကံ, လောဟဝါရကော, လောဟကဋာဟံ, ဝါသီ, ပရသု, ကုဌာရီ, ကုဒါလော, နိခါဒနံ – ဣဒံ စတုတ္ထံ အဝေဘင်္ဂိယံ, န ဝိဘဇိတဗ္ဗံ, သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝါ။ ဝိဘတ္တမ္ပိ အဝိဘတ္တံ ဟောတိ။ ယော ဝိဘဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ။

‘‘ဝလ္လီ, ဝေဠု, မုဉ္ဇံ, ပဗ္ဗဇံ, တိဏံ, မတ္တိကာ, ဒါရုဘဏ္ဍံ, မတ္တိကာဘဏ္ဍံ – ဣဒံ ပဉ္စမံ အဝေဘင်္ဂိယံ, န ဝိဘဇိတဗ္ဗံ, သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝါ။ ဝိဘတ္တမ္ပိ အဝိဘတ္တံ ဟောတိ။ ယော ဝိဘဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿ။ ဣမာနိ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စ အဝေဘင်္ဂိယာနိ, န ဝိဘဇိတဗ္ဗာနိ, သံဃေန ဝါ ဂဏေန ဝါ ပုဂ္ဂလေန ဝါ။ ဝိဘတ္တာနိပိ အဝိဘတ္တာနိ ဟောန္တိ။ ယော ဝိဘဇေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿာ’’တိ။

နဝကမ္မဒါနကထာ

၃၂၃. အထ ခေါ ဘဂဝါ ကီဋာဂိရိသ္မိံ ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတွာ ယေန အာဠဝီ တေန စာရိကံ ပက္ကာမိ။ အနုပုဗ္ဗေန စာရိကံ စရမာနော ယေန အာဠဝီ တဒဝသရိ။ တတြ သုဒံ ဘဂဝါ အာဠဝိယံ ဝိဟရတိ အဂ္ဂါဠဝေ စေတိယေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန အာဠဝကာ [အာဠဝိကာ (သျာ. က.)] ဘိက္ခူ ဧဝရူပါနိ နဝကမ္မာနိ ဒေန္တိ – ပိဏ္ဍနိက္ခေပနမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ; ကုဋ္ဋလေပနမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ; ဒွါရဋ္ဌပနမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ; အဂ္ဂဠဝဋ္ဋိကရဏမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ; အာလောကသန္ဓိကရဏမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ; သေတဝဏ္ဏကရဏမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ; ကာဠဝဏ္ဏကရဏမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ; ဂေရုကပရိကမ္မကရဏမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ; ဆာဒနမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ; ဗန္ဓနမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ; ဘဏ္ဍိကာဋ္ဌပနမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ; ခဏ္ဍဖုလ္လပဋိသင်္ခရဏမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ; ပရိဘဏ္ဍကရဏမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ; ဝီသတိဝဿိကမ္ပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ; တိံသဝဿိကမ္ပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ; ယာဝဇီဝိကမ္ပိ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ; ဓူမကာလိကမ္ပိ ပရိယောသိတံ ဝိဟာရံ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ အာဠဝကာ ဘိက္ခူ ဧဝရူပါနိ နဝကမ္မာနိ ဒဿန္တိ – ပိဏ္ဍနိက္ခေပနမတ္တေနပိ နဝကမ္မံ ဒဿန္တိ; ကုဋ္ဋလေပနမတ္တေနပိ။ ဒွါရဋ္ဌပနမတ္တေနပိ ။ အဂ္ဂဠဝဋ္ဋိကရဏမတ္တေနပိ။ အာလောကသန္ဓိကရဏမတ္တေနပိ။ သေတဝဏ္ဏကရဏမတ္တေနပိ။ ကာဠဝဏ္ဏကရဏမတ္တေနပိ။ ဂေရုကပရိကမ္မကရဏမတ္တေနပိ။ ဆာဒေနမတ္တေနပိ။ ဗန္ဓနမတ္တေနပိ။ ဘဏ္ဍိကာဠပနမတ္တေနပိ။ ခဏ္ဍဖုလ္လပဋိသင်္ခရဏမတ္တေနပိ။ ပရိဘဏ္ဍကရဏမတ္တေနပိ။ ဝိသတိဝဿိကမ္ပိ။ တိံသဝဿိကမ္ပိ။ ယာဝဇီဝိကမ္ပိ။ ဓူမကာလိကမ္ပိ ပရိယောသိတံ ဝိဟာရံ နဝကမ္မံ ဒဿန္တီ’’တိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ။ပေ.။ ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပိဏ္ဍနိက္ခေပနမတ္တေန နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ; န ကုဋ္ဋလေပနမတ္တေန နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န ဒွါရဋ္ဌပနမတ္တေန နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န အဂ္ဂဠဝဋ္ဋိကရဏမတ္တေန နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န အာလောကသန္ဓိကရဏမတ္တေန နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န သေတဝဏ္ဏကရဏမတ္တေန နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န ကာဠဝဏ္ဏကရဏမတ္တေန နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န ဂေရုကပရိကမ္မကရဏမတ္တေန နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န ဆာဒေနမတ္တေန နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န ဗန္ဓနမတ္တေန နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န ဘဏ္ဍိကာဠပနမတ္တေန နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န ခဏ္ဍဖုလ္လပဋိသင်္ခရဏမတ္တေန နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န ပရိဘဏ္ဍကရဏမတ္တေန နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န ဝိသတိဝဿိကံ နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န တိံသဝဿိကံ နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န ယာဝဇီဝိကံ နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ န ဓူမကာလိကမ္ပိ ပရိယောသိတံ ဝိဟာရံ နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ ယော ဒဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အကတံ ဝါ ဝိပ္ပကတံ ဝါ နဝကမ္မံ ဒါတုံ, ခုဒ္ဒကေ ဝိဟာရေ ကမ္မံ ဩလောကေတွာ ဆပ္ပဉ္စဝဿိကံ နဝကမ္မံ ဒါတုံ, အဍ္ဎယောဂေ ကမ္မံ ဩလောကေတွာ သတ္တဋ္ဌဝဿိကံ နဝကမ္မံ ဒါတုံ, မဟလ္လကေ ဝိဟာရေ ပါသာဒေ ဝါ ကမ္မံ ဩလောကေတွာ ဒသဒွါဒသဝဿိကံ နဝကမ္မံ ဒါတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ သဗ္ဗေ ဝိဟာရေ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, သဗ္ဗေ ဝိဟာရေ နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ ယော ဒဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဧကဿ ဒွေ ဒေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဧကဿ ဒွေ ဒါတဗ္ဗာ။ ယော ဒဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ အညံ ဝါသေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ အညော ဝါသေတဗ္ဗော။ ယော ဝါသေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ သံဃိကံ ပဋိဗာဟေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ သံဃိကံ ပဋိဗာဟိတဗ္ဗံ။ ယော ပဋိဗာဟေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဧကံ ဝရသေယျံ ဂဟေတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ နိဿီမေ ဌိတဿ နဝကမ္မံ ဒေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, နိဿီမေ ဌိတဿ နဝကမ္မံ ဒါတဗ္ဗံ။ ယော ဒဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ သဗ္ဗကာလံ ပဋိဗာဟန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ သဗ္ဗကာလံ ပဋိဗာဟိတဗ္ဗံ။ ယော ပဋိဗာဟေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝဿာနံ တေမာသံ ပဋိဗာဟိတုံ, ဥတုကာလံ ပန န ပဋိဗာဟိတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ ပက္ကမန္တိပိ, ဝိဗ္ဘမန္တိပိ, ကာလမ္ပိ ကရောန္တိ; သာမဏေရာပိ ပဋိဇာနန္တိ; သိက္ခံ ပစ္စက္ခာတကာပိ ပဋိဇာနန္တိ; အန္တိမဝတ္ထုံ အဇ္ဈာပန္နကာပိ ပဋိဇာနန္တိ; ဥမ္မတ္တကာပိ ပဋိဇာနန္တိ; ခိတ္တစိတ္တာပိ ပဋိဇာနန္တိ; ဝေဒနာဋ္ဋာပိ ပဋိဇာနန္တိ; အာပတ္တိယာ အဒဿနေ ဥက္ခိတ္တကာပိ ပဋိဇာနန္တိ; အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ ဥက္ခိတ္တကာပိ ပဋိဇာနန္တိ; ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ ဥက္ခိတ္တကာပိ ပဋိဇာနန္တိ; ပဏ္ဍကာပိ ပဋိဇာနန္တိ; ထေယျသံဝါသကာပိ ပဋိဇာနန္တိ; တိတ္ထိယပက္ကန္တကာပိ

ပဋိဇာနန္တိ; တိရစ္ဆာနဂတာပိ ပဋိဇာနန္တိ; မာတုဃာတကာပိ ပဋိဇာနန္တိ; ပိတုဃာတကာပိ ပဋိဇာနန္တိ ; အရဟန္တဃာတကာပိ ပဋိဇာနန္တိ; ဘိက္ခုနိဒူသကာပိ ပဋိဇာနန္တိ; သံဃဘေဒကာပိ ပဋိဇာနန္တိ; လောဟိတုပ္ပါဒကာပိ ပဋိဇာနန္တိ; ဥဘတောဗျဉ္ဇနကာပိ ပဋိဇာနန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။

‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ ပက္ကမတိ – မာ သံဃဿ ဟာယီတိ အညဿ ဒါတဗ္ဗံ။

‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ ဝိဗ္ဘမတိ။ပေ.။ ကာလင်္ကရောတိ, သာမဏေရော ပဋိဇာနာတိ, သိက္ခံ ပစ္စက္ခာတကော ပဋိဇာနာတိ, အန္တိမဝတ္ထုံ အဇ္ဈာပန္နကော ပဋိဇာနာတိ, ဥမ္မတ္တကော ပဋိဇာနာတိ, ခိတ္တစိတ္တော ပဋိဇာနာတိ, ဝေဒနာဋ္ဋော ပဋိဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ ဥက္ခိတ္တကော ပဋိဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ ဥက္ခိတ္တကော ပဋိဇာနာတိ, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ ဥက္ခိတ္တကော ပဋိဇာနာတိ, ပဏ္ဍကော ပဋိဇာနာတိ, ထေယျသံဝါသကော ပဋိဇာနာတိ, တိတ္ထိယပက္ကန္တကော ပဋိဇာနာတိ, တိရစ္ဆာနဂတော ပဋိဇာနာတိ, မာတုဃာတကော ပဋိဇာနာတိ, ပိတုဃာတကော ပဋိဇာနာတိ, အရဟန္တဃာတကော ပဋိဇာနာတိ, ဘိက္ခုနီဒူသကော ပဋိဇာနာတိ, သံဃဘေဒကော ပဋိဇာနာတိ, လောဟိတုပ္ပါဒကော ပဋိဇာနာတိ, ဥဘတောဗျဉ္ဇနကော ပဋိဇာနာတိ – မာ သံဃဿ ဟာယီတိ အညဿ ဒါတဗ္ဗံ။

‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ ဝိပ္ပကတေ ပက္ကမတိ – မာ သံဃဿ ဟာယီတိ အညဿ ဒါတဗ္ဗံ။

‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ ဝိပ္ပကတေ ဝိဗ္ဘမတိ။ပေ.။ ဥဘတောဗျဉ္ဇနကော ပဋိဇာနာတိ – မာ သံဃဿ ဟာယီတိ အညဿ ဒါတဗ္ဗံ။

‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ ပရိယောသိတေ ပက္ကမတိ – တဿေဝေတံ။

‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ ပရိယောသိတေ ဝိဗ္ဘမတိ။ပေ.။ ကာလင်္ကရောတိ, သာမဏေရော ပဋိဇာနာတိ, သိက္ခံ ပစ္စက္ခာတကော ပဋိဇာနာတိ, အန္တိမဝတ္ထုံ အဇ္ဈာပန္နကော ပဋိဇာနာတိ – သံဃော သာမီ။

‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ ပရိယောသိတေ ဥမ္မတ္တကော ပဋိဇာနာတိ, ခိတ္တစိတ္တော ပဋိဇာနာတိ, ဝေဒနာဋ္ဋော ပဋိဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ အဒဿနေ ဥက္ခိတ္တကော ပဋိဇာနာတိ, အာပတ္တိယာ အပ္ပဋိကမ္မေ ဥက္ခိတ္တကော ပဋိဇာနာတိ, ပါပိကာယ ဒိဋ္ဌိယာ အပ္ပဋိနိဿဂ္ဂေ ဥက္ခိတ္တကော ပဋိဇာနာတိ – တဿေဝေတံ။

‘‘ဣဓ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု နဝကမ္မံ ဂဟေတွာ ပရိယောသိတေ ပဏ္ဍကော ပဋိဇာနာတိ, ထေယျသံဝါသကော ပဋိဇာနာတိ, တိတ္ထိယပက္ကန္တကော ပဋိဇာနာတိ, တိရစ္ဆာနဂတော ပဋိဇာနာတိ, မာတုဃာတကော ပဋိဇာနာတိ, ပိတုဃာတကော ပဋိဇာနာတိ, အရဟန္တဃာတကော ပဋိဇာနာတိ, ဘိက္ခုနီဒူသကော ပဋိဇာနာတိ, သံဃဘေဒကော ပဋိဇာနာတိ, လောဟိတုပ္ပါဒကော ပဋိဇာနာတိ, ဥဘတောဗျဉ္ဇနကော ပဋိဇာနာတိ – သံဃော သာမီ’’တိ။

အညတြပရိဘောဂပဋိက္ခေပါဒိ

၃၂၄. [ပါရာ. ၁၅၇] တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အညတရဿ ဥပါသကဿ ဝိဟာရပရိဘောဂံ သေနာသနံ အညတြ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ။ အထ ခေါ သော ဥပါသကော ဥဇ္ဈာယတိ ခိယျတိ ဝိပါစေတိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ ဘဒန္တာ အညတြ ပရိဘောဂံ အညတြ ပရိဘုဉ္ဇိဿန္တီ’’တိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အညတြ ပရိဘောဂေါ အညတြ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗော။ ယော ပရိဘုဉ္ဇေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

[ပါရာ. ၁၅၇] တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဥပေါသထဂ္ဂမ္ပိ သန္နိသဇ္ဇမ္ပိ ဟရိတုံ ကုက္ကုစ္စာယန္တာ ဆမာယ နိသီဒန္တိ။ ဂတ္တာနိပိ စီဝရာနိပိ ပံသုကိတာနိ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တာဝကာလိကံ ဟရိတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ မဟာဝိဟာရော ဥန္ဒ္ရိယတိ။ ဘိက္ခူ ကုက္ကုစ္စာယန္တာ သေနာသနံ နာတိဟရန္တိ [နာဘိဟရန္တိ (က.)]။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂုတ္တတ္ထာယ ဟရိတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ သေနာသနပရိက္ခာရိကော မဟဂ္ဃော ကမ္ဗလော ဥပ္ပန္နော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဖာတိကမ္မတ္ထာယ ပရိဝတ္တေတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ သေနာသနပရိက္ခာရိကံ မဟဂ္ဃံ ဒုဿံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဖာတိကမ္မတ္ထာယ ပရိဝတ္တေတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ အစ္ဆစမ္မံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပါဒပုဉ္ဆနိံ ကာတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ စက္ကလိကံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပါဒပုဉ္ဆနိံ ကာတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ စောဠကံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပါဒပုဉ္ဆနိံ ကာတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အဓေါတေဟိ ပါဒေဟိ သေနာသနံ အက္ကမန္တိ။ သေနာသနံ ဒုဿတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အဓေါတေဟိ ပါဒေဟိ သေနာသနံ အက္ကမိတဗ္ဗံ။ ယော အက္ကမေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အလ္လေဟိ ပါဒေဟိ သေနာသနံ အက္ကမန္တိ။ သေနာသနံ ဒုဿတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အလ္လေဟိ ပါဒေဟိ သေနာသနံ အက္ကမိတဗ္ဗံ။ ယော အက္ကမေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ သဥပါဟနာ သေနာသနံ အက္ကမန္တိ။ သေနာသနံ ဒုဿတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, သဥပါဟနေန သေနာသနံ အက္ကမိတဗ္ဗံ။ ယော အက္ကမေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ပရိကမ္မကတာယ ဘူမိယာ နိဋ္ဌုဘန္တိ။ ဝဏ္ဏော ဒုဿတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န , ဘိက္ခဝေ, ပရိကမ္မကတာယ ဘူမိယာ နိဋ္ဌုဘိတဗ္ဗံ။ ယော နိဋ္ဌုဘေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ခေဠမလ္လက’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန မဉ္စပါဒါပိ ဣဌပါဒါပိ ပရိကမ္မကတံ ဘူမိံ ဝိလိခန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စောဠကေန ပလိဝေဌေတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ပရိကမ္မကတံ ဘိတ္တိံ အပဿေန္တိ။ ဝဏ္ဏော ဒုဿတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပရိကမ္မကတာ ဘိတ္တိ အပဿေတဗ္ဗာ။ ယော အပဿေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အပဿေနဖလက’’န္တိ။ အပဿေနဖလကံ ဟေဋ္ဌတော ဘူမိံ ဝိလိခတိ, ဥပရိတော ဘိတ္တိဉ္စ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဟေဋ္ဌတော စ ဥပရိတော စ စောဠကေန ပလိဝေဌေတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဓေါတပါဒကာ နိပဇ္ဇိတုံ ကုက္ကုစ္စာယန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပစ္စတ္ထရိတွာ နိပဇ္ဇိတု’’န္တိ။

သံဃဘတ္တာဒိအနုဇာနနံ

၃၂၅. အထ ခေါ ဘဂဝါ အာဠဝိယံ ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတွာ ယေန ရာဇဂဟံ တေန စာရိကံ ပက္ကာမိ။ အနုပုဗ္ဗေန စာရိကံ စရမာနော ယေန ရာဇဂဟံ တဒဝသရိ။ တတြ သုဒံ ဘဂဝါ ရာဇဂဟေ ဝိဟရတိ ဝေဠုဝနေ ကလန္ဒကနိဝါပေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ရာဇဂဟံ ဒုဗ္ဘိက္ခံ ဟောတိ။ မနုဿာ န သက္ကောန္တိ သံဃဘတ္တံ ကာတုံ; ဣစ္ဆန္တိ ဥဒ္ဒေသဘတ္တံ နိမန္တနံ သလာကဘတ္တံ ပက္ခိကံ ဥပေါသထိကံ ပါဋိပဒိကံ ကာတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃဘတ္တံ ဥဒ္ဒေသဘတ္တံ နိမန္တနံ သလာကဘတ္တံ ပက္ခိကံ ဥပေါသထိကံ ပါဋိပဒိက’’န္တိ။

ဘတ္တုဒ္ဒေသကသမ္မုတိ

၃၂၆. တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အတ္တနော ဝရဘတ္တာနိ ဂဟေတွာ လာမကာနိ ဘတ္တာနိ ဘိက္ခူနံ ဒေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ ဘိက္ခုံ ဘတ္တုဒ္ဒေသကံ သမ္မန္နိတုံ – ယော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, ဥဒ္ဒိဋ္ဌာနုဒ္ဒိဋ္ဌဉ္စ ဇာနေယျ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ပဌမံ ဘိက္ခု ယာစိတဗ္ဗော, ယာစိတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –

‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ ဘတ္တုဒ္ဒေသကံ သမ္မန္နေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။

‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ ဘတ္တုဒ္ဒေသကံ သမ္မန္နတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဘတ္တုဒ္ဒေသကဿ သမ္မုတိ, သော တုဏှဿ; ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။

‘‘သမ္မတော သံဃေန ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု ဘတ္တုဒ္ဒေသကော။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓါရယာမီ’’တိ။

အထ ခေါ ဘတ္တုဒ္ဒေသကာနံ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကထံ နု ခေါ ဘတ္တံ ဥဒ္ဒိသိတဗ္ဗ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သလာကာယ ဝါ ပဋ္ဋိကာယ ဝါ [ပဋိကာယ ဝါ (သျာ.)] ဥပနိဗန္ဓိတွာ ဩပုဉ္ဇိတွာ ဘတ္တံ ဥဒ္ဒိသိတု’’န္တိ။

သေနာသနပညာပကာဒိသမ္မုတိ

၃၂၇. တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ သေနာသနပညာပကော န ဟောတိ။ပေ.။ ဘဏ္ဍာဂါရိကော န ဟောတိ။ပေ.။ စီဝရပ္ပဋိဂ္ဂါဟကော န ဟောတိ။ပေ.။ စီဝရဘာဇကော န ဟောတိ။ပေ.။ ယာဂုဘာဇကော န ဟောတိ။ပေ.။ ဖလဘာဇကော န ဟောတိ။ပေ.။ ခဇ္ဇကဘာဇကော န ဟောတိ။ ခဇ္ဇကံ အဘာဇိယမာနံ နဿတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ ဘိက္ခုံ ခဇ္ဇကဘာဇကံ သမ္မန္နိတုံ – ယော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ , ဘာဇိတာဘာဇိတဉ္စ ဇာနေယျ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ပဌမံ ဘိက္ခု ယာစိတဗ္ဗော, ယာစိတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –

‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ ခဇ္ဇကဘာဇကံ သမ္မန္နေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။

‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ ခဇ္ဇကဘာဇကံ သမ္မန္နတိ ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ခဇ္ဇကဘာဇကဿ သမ္မုတိ, သော တုဏှဿ; ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။

‘‘သမ္မတော သံဃေန ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု ခဇ္ဇကဘာဇကော။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓါရယာမီ’’တိ။

အပ္ပမတ္တကဝိဿဇ္ဇကသမ္မုတိ

၃၂၈. တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ ဘဏ္ဍာဂါရေ အပ္ပမတ္တကော ပရိက္ခာရော ဥပ္ပန္နော [ဥဿန္နော (သျာ.)] ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ ဘိက္ခုံ အပ္ပမတ္တကဝိဿဇ္ဇကံ သမ္မန္နိတုံ – ယော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, ဝိဿဇ္ဇိတာဝိဿဇ္ဇိတဉ္စ ဇာနေယျ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ပဌမံ ဘိက္ခု ယာစိတဗ္ဗော, ယာစိတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –

‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ အပ္ပမတ္တကဝိဿဇ္ဇကံ သမ္မန္နေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။

‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ အပ္ပမတ္တကဝိဿဇ္ဇကံ သမ္မန္နတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော အပ္ပမတ္တကဝိဿဇ္ဇကဿ သမ္မုတိ, သော တုဏှဿ; ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။

‘‘သမ္မတော သံဃေန ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု အပ္ပမတ္တကဝိဿဇ္ဇကော။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ , ဧဝမေတံ ဓါရယာမီ’’တိ။

တေန အပ္ပမတ္တကဝိဿဇ္ဇကေန ဘိက္ခုနာ ဧကာ [ဧကေကာ (သီ.)] သူစိ ဒါတဗ္ဗာ, သတ္ထကံ ဒါတဗ္ဗံ, ဥပါဟနာ ဒါတဗ္ဗာ, ကာယဗန္ဓနံ ဒါတဗ္ဗံ, အံသဗန္ဓကော ဒါတဗ္ဗော, ပရိဿာဝနံ ဒါတဗ္ဗံ, ဓမ္မကရဏော ဒါတဗ္ဗော, ကုသိ ဒါတဗ္ဗာ, အဍ္ဎကုသိ ဒါတဗ္ဗာ, မဏ္ဍလံ ဒါတဗ္ဗံ, အဍ္ဎမဏ္ဍလံ ဒါတဗ္ဗံ, အနုဝါတော ဒါတဗ္ဗော, ပရိဘဏ္ဍံ ဒါတဗ္ဗံ။ သစေ ဟောတိ သံဃဿ သပ္ပိ ဝါ တေလံ ဝါ မဓု ဝါ ဖာဏိတံ ဝါ, သကိံ ပဋိသာယိတုံ ဒါတဗ္ဗံ။ သစေ ပုနပိ အတ္ထော ဟောတိ, ပုနပိ ဒါတဗ္ဗံ။

သာဋိယဂ္ဂါဟာပကာဒိသမ္မုတိ

၃၂၉. တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ သာဋိယဂ္ဂါဟာပကော န ဟောတိ။ပေ.။ ပတ္တဂ္ဂါဟာပကော န ဟောတိ။ပေ.။ အာရာမိကပေသကော န ဟောတိ။ပေ.။ သာမဏေရပေသကော န ဟောတိ။ သာမဏေရာ အပေသိယမာနာ ကမ္မံ န ကရောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတံ ဘိက္ခုံ သာမဏေရပေသကံ သမ္မန္နိတုံ – ယော န ဆန္ဒာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န ဒေါသာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န မောဟာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, န ဘယာဂတိံ ဂစ္ဆေယျ, ပေသိတာပေသိတဉ္စ ဇာနေယျ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, သမ္မန္နိတဗ္ဗော။ ပဌမံ ဘိက္ခု ယာစိတဗ္ဗော, ယာစိတွာ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –

‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ သာမဏေရပေသကံ သမ္မန္နေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။

‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမံ ဘိက္ခုံ သာမဏေရပေသကံ သမ္မန္နတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော သာမဏေရပေသကဿ သမ္မုတိ, သော တုဏှဿ; ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။

‘‘သမ္မတော သံဃေန ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု သာမဏေရပေသကော။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓါရယာမီ’’တိ။

တတိယဘာဏဝါရော နိဋ္ဌိတော။

သေနာသနက္ခန္ဓကော ဆဋ္ဌော။

တဿုဒ္ဒါနံ –

ဝိဟာရံ ဗုဒ္ဓသေဋ္ဌေန၊ အပညတ္တံ တဒါ အဟု။

တဟံ တဟံ နိက္ခမန္တိ၊ ဝါသာ တေ ဇိနသာဝကာ။

သေဋ္ဌီ ဂဟပတိ ဒိသွာ၊ ဘိက္ခူနံ ဣဒမဗ္ရ္ဝိ။

ကာရာပေယျံ ဝသေယျာထ၊ ပဋိပုစ္ဆိံသု နာယကံ။

ဝိဟာရံ အဍ္ဎယောဂဉ္စ၊ ပါသာဒံ ဟမ္မိယံ ဂုဟံ။

ပဉ္စလေဏံ အနုညာသိ၊ ဝိဟာရေ သေဋ္ဌိ ကာရယိ။

ဇနော ဝိဟာရံ ကာရေတိ၊ အကဝါဋံ အသံဝုတံ။

ကဝါဋံ ပိဋ္ဌသံဃာဋံ၊ ဥဒုက္ခလဉ္စ ဥတ္တရိ။

အာဝိဉ္ဆနစ္ဆိဒ္ဒံ ရဇ္ဇုံ၊ ဝဋ္ဋိဉ္စ ကပိသီသကံ။

သူစိဃဋိတာဠစ္ဆိဒ္ဒံ ၊ လောဟကဋ္ဌဝိသာဏကံ။

ယန္တကံ သူစိကဉ္စေဝ၊ ဆဒနံ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ။

ဝေဒိဇာလသလာကဉ္စ၊ စက္ကလိ သန္ထရေန စ။

မိဍ္ဎိ ဗိဒလမဉ္စဉ္စ၊ သောသာနိကမသာရကော။

ဗုန္ဒိကုဠိရပါဒဉ္စ၊ အာဟစ္စာသန္ဒိ ဥစ္စကေ။

သတ္တင်္ဂေါ စ ဘဒ္ဒဣဌံ၊ ဣဌကေဠကပါဒကံ။

အာမလာဖလကာ ကောစ္ဆာ၊ ပလာလဣဌမေဝ စ။

ဥစ္စာဟိပဋိပါဒကာ၊ အဋ္ဌင်္ဂုလိ စ ပါဒကာ။

သုတ္တံ အဋ္ဌပဒံ စောဠံ၊ တူလိကံ အဍ္ဎကာယိကံ။

ဂိရဂ္ဂေါ ဘိသိယော စာပိ၊ ဒုဿံ သေနာသနမ္ပိ စ။

ဩနဒ္ဓံ ဟေဋ္ဌာ ပတတိ၊ ဥပ္ပါဋေတွာ ဟရန္တိ စ။

ဘတ္တိဉ္စ ဟတ္ထဘတ္တိဉ္စ၊ အနုညာသိ တထာဂတော။

တိတ္ထိယာ ဝိဟာရေ စာပိ၊ ထုသံ သဏှဉ္စ မတ္တိကာ။

ဣက္ကာသံ ပါဏိကံ ကုဏ္ဍံ၊ သာသပံ သိတ္ထတေလကံ။

ဥဿန္နေ ပစ္စုဒ္ဓရိတုံ၊ ဖရုသံ ဂဏ္ဍုမတ္တိကံ။

ဣက္ကာသံ ပဋိဘာနဉ္စ၊ နီစာ စယော စ အာရုဟံ။

ပရိပတန္တိ အာဠကာ၊ အဍ္ဎကုဋ္ဋံ တယော ပုန။

ခုဒ္ဒကေ ကုဋ္ဋပါဒေါ စ၊ ဩဝဿတိ သရံ ခိလံ။

စီဝရဝံသံ ရဇ္ဇုဉ္စ၊ အာဠိန္ဒံ ကိဋိကေန စ။

အာလမ္ဗနံ တိဏစုဏ္ဏံ၊ ဟေဋ္ဌာမဂ္ဂေ နယံ ကရေ။

အဇ္ဈောကာသေ ဩတပ္ပတိ၊ သာလံ ဟေဋ္ဌာ စ ဘာဇနံ။

ဝိဟာရော ကောဋ္ဌကော စေဝ၊ ပရိဝေဏဂ္ဂိသာလကံ။

အာရာမေ စ ပုန ကောဋ္ဌေ၊ ဟေဋ္ဌညေဝ နယံ ကရေ။

သုဓံ အနာထပိဏ္ဍိ စ၊ သဒ္ဓေါ သီတဝနံ အဂါ။

ဒိဋ္ဌဓမ္မော နိမန္တေသိ၊ သဟ သံဃေန နာယကံ။

အာဏာပေသန္တရာမဂ္ဂေ၊ အာရာမံ ကာရယီ ဂဏော။

ဝေသာလိယံ နဝကမ္မံ၊ ပုရတော စ ပရိဂ္ဂဟိ။

ကော အရဟတိ ဘတ္တဂ္ဂေ၊ တိတ္တိရဉ္စ အဝန္ဒိယာ။

ပရိဂ္ဂဟိတန္တရဃရာ၊ တူလော သာဝတ္ထိ ဩသရိ။

ပတိဋ္ဌာပေသိ အာရာမံ၊ ဘတ္တဂ္ဂေ စ ကောလာဟလံ။

ဂိလာနာ ဝရသေယျာ စ၊ လေသာ သတ္တရသာ တဟိံ။

ကေန နု ခေါ ကထံ နု ခေါ၊ ဝိဟာရဂ္ဂေန ဘာဇယိ။

ပရိဝေဏံ အနုဘာဂဉ္စ၊ အကာမာ ဘာဂံ နော ဒဒေ။

နိဿီမံ သဗ္ဗကာလဉ္စ၊ ဂါဟာ သေနာသနေ တယော။

ဥပနန္ဒော စ ဝဏ္ဏေသိ၊ ဌိတကာ သမကာသနာ။

သမာနာသနိကာ ဘိန္ဒိံသု၊ တိဝဂ္ဂါ စ ဒုဝဂ္ဂိကံ။

အသမာနာသနိကာ ဒီဃံ၊ သာဠိန္ဒံ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ။

အယျိကာ စ အဝိဒူရေ၊ ဘာဇိတဉ္စ ကီဋာဂိရေ။

အာဠဝီ ပိဏ္ဍကကုဋ္ဋေဟိ၊ ဒွါရအဂ္ဂဠဝဋ္ဋိကာ။

အာလောကသေတကာဠဉ္စ ၊ ဂေရုဆာဒနဗန္ဓနာ။

ဘဏ္ဍိခဏ္ဍပရိဘဏ္ဍံ၊ ဝီသ တိံသာ စ ကာလိကာ။

ဩသိတေ အကတံ ဝိပ္ပံ၊ ခုဒ္ဒေ ဆပ္ပဉ္စဝဿိကံ။

အဍ္ဎယောဂေ စ သတ္တဋ္ဌ၊ မဟလ္လေ ဒသ ဒွါဒသ။

သဗ္ဗံ ဝိဟာရံ ဧကဿ၊ အညံ ဝါသေန္တိ သံဃိကံ။

နိဿီမံ သဗ္ဗကာလဉ္စ၊ ပက္ကမိ ဝိဗ္ဘမန္တိ စ။

ကာလဉ္စ သာမဏေရဉ္စ၊ သိက္ခာပစ္စက္ခအန္တိမံ။

ဥမ္မတ္တခိတ္တစိတ္တာ စ၊ ဝေဒနာပတ္တိဒဿနာ။

အပ္ပဋိကမ္မဒိဋ္ဌိယာ၊ ပဏ္ဍကာ ထေယျတိတ္ထိယာ။

တိရစ္ဆာနမာတုပိတု၊ အရဟန္တာ စ ဒူသကာ။

ဘေဒကာ လောဟိတုပ္ပါဒါ၊ ဥဘတော စာပိ ဗျဉ္ဇနကာ။

မာ သံဃဿ ပရိဟာယိ၊ ကမ္မံ အညဿ ဒါတဝေ။

ဝိပ္ပကတေ စ အညဿ၊ ကတေ တဿေဝ ပက္ကမေ။

ဝိဗ္ဘမတိ ကာလင်္ကတော၊ သာမဏေရော စ ဇာယတိ။

ပစ္စက္ခာတော စ သိက္ခာယ၊ အန္တိမဇ္ဈာပန္နကော ယဒိ။

သံဃောဝ သာမိကော ဟောတိ၊ ဥမ္မတ္တခိတ္တဝေဒနာ။

အဒဿနာပ္ပဋိကမ္မေ၊ ဒိဋ္ဌိ တဿေဝ ဟောတိ တံ။

ပဏ္ဍကော ထေယျတိတ္ထီ စ၊ တိရစ္ဆာနမာတုပေတ္တိကံ။

ဃာတကော ဒူသကော စာပိ၊ ဘေဒလောဟိတဗျဉ္ဇနာ။

ပဋိဇာနာတိ ယဒိ သော၊ သံဃောဝ ဟောတိ သာမိကော။

ဟရန္တညတြ ကုက္ကုစ္စံ၊ ဥန္ဒ္ရိယတိ စ ကမ္ဗလံ။

ဒုဿဉ္စ စမ္မစက္ကလီ၊ စောဠကံ အက္ကမန္တိ စ။

အလ္လာ ဥပါဟနာနိဋ္ဌု၊ လိခန္တိ အပဿေန္တိ စ။

အပဿေနံ လိခတေဝ၊ ဓေါတပစ္စတ္ထရေန စ။

ရာဇဂဟေ န သက္ကောန္တိ၊ လာမကံ ဘတ္တုဒ္ဒေသကံ။

ကထံ နု ခေါ ပညာပကံ၊ ဘဏ္ဍာဂါရိကသမ္မုတိ။

ပဋိဂ္ဂါဟဘာဇကော စာပိ၊ ယာဂု စ ဖလဘာဇကော။

ခဇ္ဇကဘာဇကော စေဝ၊ အပ္ပမတ္တကဝိဿဇ္ဇေ။

သာဋိယဂ္ဂါဟာပကော စေဝ၊ တထေဝ ပတ္တဂ္ဂါဟကော။

အာရာမိကသာမဏေရ၊ ပေသကဿ စ သမ္မုတိ။

သဗ္ဗာဘိဘူ လောကဝိဒူ၊ ဟိတစိတ္တော ဝိနာယကော။

လေဏတ္ထဉ္စ သုခတ္ထဉ္စ၊ ဈာယိတုဉ္စ ဝိပဿိတုန္တိ။

သေနာသနက္ခန္ဓကံ နိဋ္ဌိတံ။