ခုဒ္ဒကဝတ္ထုက္ခန္ဓကံ

၅. ခုဒ္ဒကဝတ္ထုက္ခန္ဓကံ

ခုဒ္ဒကဝတ္ထူနိ

၂၄၃. တေန သမယေန ဗုဒ္ဓါ ဘဂဝါ ရာဇဂဟေ ဝိဟရတိ ဝေဠုဝနေ ကလန္ဒကနိဝါပေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ နဟာယမာနာ ရုက္ခေ ကာယံ ဥဂ္ဃံသေန္တိ, ဦရုမ္ပိ ဗာဟုမ္ပိ ဥရမ္ပိ ပိဋ္ဌိမ္ပိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ နဟာယမာနာ ရုက္ခေ ကာယံ ဥဂ္ဃံသေဿန္တိ, ဦရုမ္ပိ ဗာဟုမ္ပိ ဥရမ္ပိ ပိဋ္ဌိမ္ပိ, သေယျထာပိ မလ္လမုဋ္ဌိကာ ဂါမမောဒ္ဒဝါ’’တိ [ဂါမပေါဒ္ဒဝါ (သီ.), ဂါမပူတဝါ (သျာ.)]! အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တေသံ မနုဿာနံ ဥဇ္ဈာယန္တာနံ ခိယျန္တာနံ ဝိပါစေန္တာနံ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ ဘိက္ခူ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ နဟာယမာနာ ရုက္ခေ ကာယံ ဥဂ္ဃံသေန္တိ, ဦရုမ္ပိ ဗာဟုမ္ပိ ဥရမ္ပိ ပိဋ္ဌိမ္ပီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ – ‘‘အနနုစ္ဆဝိကံ, ဘိက္ခဝေ , တေသံ မောဃပုရိသာနံ အနနုလောမိကံ အပ္ပတိရူပံ အဿာမဏကံ အကပ္ပိယံ အကရဏီယံ။ ကထံဟိ နာမ တေ, ဘိက္ခဝေ, မောဃပုရိသာ နဟာယမာနာ ရုက္ခေ ကာယံ ဥဂ္ဃံသေဿန္တိ, ဦရုမ္ပိ ဗာဟုမ္ပိ ဥရမ္ပိ ပိဋ္ဌိမ္ပိ? နေတံ, ဘိက္ခဝေ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, နဟာယမာနေန ဘိက္ခုနာ ရုက္ခေ ကာယော ဥဂ္ဃံသေတဗ္ဗော။ ယော ဥဂ္ဃံသေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ နဟာယမာနာ ထမ္ဘေ ကာယံ ဥဂ္ဃံသေန္တိ, ဦရုမ္ပိ ဗာဟုမ္ပိ ဥရမ္ပိ ပိဋ္ဌိမ္ပိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ နဟာယမာနာ ထမ္ဘေ ကာယံ ဥဂ္ဃံသေဿန္တိ, ဦရုမ္ပိ ဗာဟုမ္ပိ ဥရမ္ပိ ပိဋ္ဌိမ္ပိ, သေယျထာပိ မလ္လမုဋ္ဌိကာ ဂါမမောဒ္ဒဝါ’’တိ! အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တေသံ မနုဿာနံ ဥဇ္ဈာယန္တာနံ ခိယျန္တာနံ ဝိပါစေန္တာနံ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, နဟာယမာနေန ဘိက္ခုနာ ထမ္ဘေ ကာယော ဥဂ္ဃံသေတဗ္ဗော။ ယော ဥဂ္ဃံသေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ နဟာယမာနာ ကုဋ္ဋေ [ကုဍ္ဍေ (သီ. သျာ.)] ကာယံ ဥဂ္ဃံသေန္တိ, ဦရုမ္ပိ ဗာဟုမ္ပိ ဥရမ္ပိ ပိဋ္ဌိမ္ပိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ နဟာယမာနာ ကုဋ္ဋေ ကာယံ ဥဂ္ဃံသေဿန္တိ, ဦရုမ္ပိ ဗာဟုမ္ပိ ဥရမ္ပိ ပိဋ္ဌိမ္ပိ, သေယျထာပိ မလ္လမုဋ္ဌိကာ ဂါမမောဒ္ဒဝါ’’တိ။ပေ.။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, နဟာယမာနေန ဘိက္ခုနာ ကုဋ္ဋေ ကာယော ဥဂ္ဃံသေတဗ္ဗော။ ယော ဥဂ္ဃံသေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အဋ္ဋာနေ [အဋ္ဌာနေ (သီ. သျာ.)] နဟာယန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ။ပေ.။ သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ ! အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တေသံ မနုဿာနံ ဥဇ္ဈာယန္တာနံ ခိယန္တာနံ ဝိပါစေန္တာနံ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဋာနေ နဟာယိတဗ္ဗံ။ ယော နဟာယေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဂန္ဓဗ္ဗဟတ္ထကေန နဟာယန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ။ပေ.။ သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ! အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တေသံ မနုဿာနံ ဥဇ္ဈာယန္တာနံ ခိယျန္တာနံ ဝိပါစေန္တာနံ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဂန္ဓဗ္ဗဟတ္ထကေန နဟာယိတဗ္ဗံ။ ယော နဟာယေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ကုရုဝိန္ဒကသုတ္တိယာ နဟာယန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ။ပေ.။ သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ကုရုဝိန္ဒကသုတ္တိယာ နဟာယိတဗ္ဗံ။ ယော နဟာယေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဝိဂ္ဂယှ ပရိကမ္မံ ကာရာပေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ။ပေ.။ သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဝိဂ္ဂယှ ပရိကမ္မံ ကာရာပေတဗ္ဗံ။ ယော ကာရာပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ မလ္လကေန နဟာယန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ။ပေ.။ သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မလ္လကေန နဟာယိတဗ္ဗံ။ ယော နဟာယေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

၂၄၄. တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ ဘိက္ခုနော ကစ္ဆုရောဂါဗာဓေါ ဟောတိ။ န တဿ ဝိနာ မလ္လကေန ဖာသု ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂိလာနဿ အကတမလ္လက’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဇရာဒုဗ္ဗလော နဟာယမာနော န သက္ကောတိ အတ္တနော ကာယံ ဥဂ္ဃံသေတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥက္ကာသိက’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ပိဋ္ဌိပရိကမ္မံ ကာတုံ ကုက္ကုစ္စာယန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပုထုပါဏိက’’န္တိ။

၂၄၅. တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဝလ္လိကံ ဓါရေန္တိ။ပေ.။ ပါမင်္ဂံ ဓါရေန္တိ။ပေ.။ ကဏ္ဌသုတ္တကံ ဓါရေန္တိ။ပေ.။ ကဋိသုတ္တကံ ဓါရေန္တိ။ပေ.။ ဩဝဋ္ဋိကံ ဓါရေန္တိ။ပေ.။ ကာယုရံ ဓါရေန္တိ။ပေ.။ ဟတ္ထာဘရဏံ ဓါရေန္တိ။ပေ.။ အင်္ဂုလိမုဒ္ဒိကံ ဓါရေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ။ပေ.။ သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ! အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တေသံ မနုဿာနံ ဥဇ္ဈာယန္တာနံ ခိယျန္တာနံ ဝိပါစေန္တာနံ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ, ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဝလ္လိကံ ဓါရေန္တိ။ပေ.။ ပါမင်္ဂံ ဓါရေန္တိ, ကဏ္ဌသုတ္တကံ ဓါရေန္တိ, ကဋိသုတ္တကံ ဓါရေန္တိ, ဩဝဋ္ဋိကံ ဓါရေန္တိ, ကာယုရံ ဓါရေန္တိ, ဟတ္ထာဘရဏံ ဓါရေန္တိ, အင်္ဂုလိမုဒ္ဒိကံ ဓါရေန္တီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဝလ္လိကာ ဓါရေတဗ္ဗာ။ပေ.။ န ပါမင်္ဂေါ ဓါရေတဗ္ဗော။ န ကဏ္ဌသုတ္တကံ ဓါရေတဗ္ဗံ။ န ကဋိသုတ္တကံ ဓါရေတဗ္ဗံ။ န ဩဝဋ္ဋိကံ ဓါရေတဗ္ဗံ။ န ကာယုရံ ဓါရေတဗ္ဗံ။ န ဟတ္ထာဘရဏံ ဓါရေတဗ္ဗံ။ န အင်္ဂုလိမုဒ္ဒိကာ ဓါရေတဗ္ဗာ။ ယော ဓါရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

၂၄၆. တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဒီဃေ ကေသေ ဓါရေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဒီဃာ ကေသာ ဓါရေတဗ္ဗာ။ ယော ဓါရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဒုမာသိကံ ဝါ ဒုဝင်္ဂုလံ ဝါ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ကောစ္ဆေန ကေသေ ဩသဏ္ဌေန္တိ [ဩသဏှေန္တိ (သီ. သျာ.)] ။ပေ.။ ဖဏကေန ကေသေ ဩသဏ္ဌေန္တိ, ဟတ္ထဖဏကေန ကေသေ ဩသဏ္ဌေန္တိ, သိတ္ထတေလကေန ကေသေ ဩသဏ္ဌေန္တိ, ဥဒကတေလကေန ကေသေ ဩသဏ္ဌေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ကောစ္ဆေန ကေသာ ဩသဏ္ဌေတဗ္ဗာ။ပေ.။ န သိတ္ထတေလကေန ကေသာ ဩသဏ္ဌေတဗ္ဗာ။ န ဥဒကတေလကေန ကေသာ ဩသဏ္ဌေတဗ္ဗာ။ ယော ဩသဏ္ဌေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

၂၄၇. တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အာဒါသေပိ ဥဒကပတ္တေပိ မုခနိမိတ္တံ ဩလောကေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အာဒါသေ ဝါ ဥဒကပတ္တေ ဝါ မုခနိမိတ္တံ ဩလောကေတဗ္ဗံ။ ယော ဩလောကေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ ဘိက္ခုနော မုခေ ဝဏော ဟောတိ။ သော ဘိက္ခူ ပုစ္ဆိ – ‘‘ကီဒိသော မေ, အာဝုသော, ဝဏော’’တိ? ဘိက္ခူ ဧဝမာဟံသု – ‘‘ဧဒိသော တေ, အာဝုသော ဝဏော’’တိ။ သော န သဒ္ဒဟတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာဗာဓပ္ပစ္စယာ အာဒါသေ ဝါ ဥဒကပတ္တေ ဝါ မုခနိမိတ္တံ ဩလောကေတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ မုခံ အာလိမ္ပန္တိ။ပေ.။ မုခံ ဥမ္မဒ္ဒေန္တိ, မုခံ စုဏ္ဏေန္တိ, မနောသိလိကာယ မုခံ လဉ္ဆေန္တိ, အင်္ဂရာဂံ ကရောန္တိ, မုခရာဂံ ကရောန္တိ, အင်္ဂရာဂမုခရာဂံ ကရောန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မုခံ အာလိမ္ပိတဗ္ဗံ။ပေ.။ န မုခံ ဥမ္မဒ္ဒိတဗ္ဗံ, န မုခံ စုဏ္ဏေတဗ္ဗံ, န မနောသိလိကာယ မုခံ လဉ္ဆေတဗ္ဗံ, န အင်္ဂရာဂေါ ကာတဗ္ဗော, န မုခရာဂေါ ကာတဗ္ဗော , န အင်္ဂရာဂမုခရာဂေါ ကာတဗ္ဗော။ ယော ကရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ ဘိက္ခုနော စက္ခုရောဂါဗာဓေါ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာဗာဓပ္ပစ္စယာ မုခံ အာလိမ္ပိတု’’န္တိ။

၂၄၈. တေန ခေါ ပန သမယေန ရာဇဂဟေ ဂိရဂ္ဂသမဇ္ဇော [သမဇ္ဇာ (အဘိဓါနဂန္ထေသု)] ဟောတိ။ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဂိရဂ္ဂသမဇ္ဇံ ဒဿနာယ အဂမံသု။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ နစ္စမ္ပိ ဂီတမ္ပိ ဝါဒိတမ္ပိ ဒဿနာယ ဂစ္ဆိဿန္တိ, သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနော’’တိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, နစ္စံ ဝါ ဂီတံ ဝါ ဝါဒိတံ ဝါ ဒဿနာယ ဂန္တဗ္ဗံ။ ယော ဂစ္ဆေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

၂၄၉. တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အာယတကေန ဂီတဿရေန ဓမ္မံ ဂါယန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ယထေဝ [ယထာ စ (က.)] မယံ ဂါယာမ, ဧဝမေဝိမေ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ အာယတကေန ဂီတဿရေန ဓမ္မံ ဂါယန္တီ’’တိ! အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တေသံ မနုဿာနံ ဥဇ္ဈာယန္တာနံ ခိယျန္တာနံ ဝိပါစေန္တာနံ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အာယတကေန ဂီတဿရေန ဓမ္မံ ဂါယိဿန္တီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ။ပေ.။ ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ပဉ္စိမေ, ဘိက္ခဝေ, အာဒီနဝါ အာယတကေန ဂီတဿရေန ဓမ္မံ ဂါယန္တဿ။ အတ္တနာပိ တသ္မိံ သရေ သာရဇ္ဇတိ, ပရေပိ တသ္မိံ သရေ သာရဇ္ဇန္တိ, ဂဟပတိကာပိ ဥဇ္ဈာယန္တိ, သရကုတ္တိမ္ပိ နိကာမယမာနဿ သမာဓိဿ ဘင်္ဂေါ ဟောတိ, ပစ္ဆိမာ ဇနတာ ဒိဋ္ဌာနုဂတိံ အာပဇ္ဇတိ – ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စ အာဒီနဝါ အာယတကေန ဂီတဿရေန ဓမ္မံ ဂါယန္တဿ။ န, ဘိက္ခဝေ, အာယတကေန ဂီတဿရေန ဓမ္မော ဂါယိတဗ္ဗော။ ယော ဂါယေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ သရဘညေ ကုက္ကုစ္စာယန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သရဘည’’န္တိ။

‘‘တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဗာဟိရလောမိံ [ဗာဟိယလောမိံ (က.)] ဥဏ္ဏိံ ဓါရေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဗာဟိယလောမိ ဥဏ္ဏိ ဓါရေတဗ္ဗာ။ ယော ဓါရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

၂၅၀. တေန ခေါ ပန သမယေန ရညော မာဂဓဿ သေနိယဿ ဗိမ္ဗိသာရဿ အာရာမေ အမ္ဗာ ဖလိနော ဟောန္တိ။ ရညာ မာဂဓေန သေနိယေန ဗိမ္ဗိသာရေန အနုညာတံ ဟောတိ – ‘‘ယထာသုခံ အယျာ အမ္ဗံ ပရိဘုဉ္ဇန္တူ’’တိ။ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ တရုဏညေဝ အမ္ဗံ ပါတာပေတွာ ပရိဘုဉ္ဇိံသု။ ရညော စ မာဂဓဿ သေနိယဿ ဗိမ္ဗိသာရဿ အမ္ဗေန အတ္ထော ဟောတိ။ အထ ခေါ ရာဇာ မာဂဓေါ သေနိယော ဗိမ္ဗိသာရော မနုဿေ အာဏာပေသိ – ‘‘ဂစ္ဆထ, ဘဏေ, အာရာမံ ဂန္တွာ အမ္ဗံ အာဟရထာ’’တိ ။ ‘‘ဧဝံ ဒေဝါ’’တိ ခေါ တေ မနုဿာ ရညော မာဂဓဿ သေနိယဿ ဗိမ္ဗိသာရဿ ပဋိဿုတွာ အာရာမံ ဂန္တွာ အာရာမပါလံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ဒေဝဿ, ဘဏေ, အမ္ဗေန အတ္ထော, အမ္ဗံ ဒေထာ’’တိ။ ‘‘နတ္ထာယျာ အမ္ဗံ။ တရုဏညေဝ အမ္ဗံ ပါတာပေတွာ ဘိက္ခူ ပရိဘုဉ္ဇိံသူ’’တိ။ အထ ခေါ တေ မနုဿာ ရညော မာဂဓဿ သေနိယဿ ဗိမ္ဗိသာရဿ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘သုပရိဘုတ္တံ, ဘဏေ, အယျေဟိ အမ္ဗံ, အပိ စ ဘဂဝတာ မတ္တာ ဝဏ္ဏိတာ’’တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ န မတ္တံ ဇာနိတွာ ရညော အမ္ဗံ ပရိဘုဉ္ဇိဿန္တီ’’တိ! အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တေသံ မနုဿာနံ ဥဇ္ဈာယန္တာနံ ခိယျန္တာနံ ဝိပါစေန္တာနံ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အမ္ဗံ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ ယော ပရိဘုဉ္ဇေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ ပူဂဿ သံဃဘတ္တံ ဟောတိ။ သူပေ အမ္ဗပေသိကာယော ပက္ခိတ္တာ ဟောန္တိ။ ဘိက္ခူ ကုက္ကုစ္စာယန္တာ နပ္ပဋိဂ္ဂဏှန္တိ။ ‘‘ပဋိဂ္ဂဏှထ, ဘိက္ခဝေ, ပရိဘုဉ္ဇထ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အမ္ဗပေသိက’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ ပူဂဿ သံဃဘတ္တံ ဟောတိ။ တေ န ပရိယာပုဏိံသု အမ္ဗပေသိကံ ကာတုံ, ဘတ္တဂ္ဂေ သကလေဟေဝ အမ္ဗေဟိ ဒေန္တိ။ ဘိက္ခူ ကုက္ကုစ္စာယန္တာ နပ္ပဋိဂ္ဂဏှန္တိ။ ‘‘ပဋိဂ္ဂဏှထ , ဘိက္ခဝေ, ပရိဘုဉ္ဇထ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စဟိ သမဏကပ္ပေဟိ ဖလံ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ – အဂ္ဂိပရိစိတံ , သတ္ထပရိစိတံ, နခပရိစိတံ, အဗီဇံ, နိဗ္ဗတ္တဗီဇညေဝ [နိဗ္ဗဋ္ဋဗီဇံ (သီ. သျာ.)] ပဉ္စမံ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဣမေဟိ ပဉ္စဟိ သမဏကပ္ပေဟိ ဖလံ ပရိဘုဉ္ဇိတု’’န္တိ။

၂၅၁. တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု အဟိနာ ဒဋ္ဌော ကာလင်္ကတော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န ဟိ နူန သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဣမာနိ စတ္တာရိ အဟိရာဇကုလာနိ မေတ္တေန စိတ္တေန ဖရိ။ သစေ ဟိ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဣမာနိ စတ္တာရိ အဟိရာဇကုလာနိ မေတ္တေန စိတ္တေန ဖရေယျ, န ဟိ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အဟိနာ ဒဋ္ဌော ကာလင်္ကရေယျ။ ကတမာနိ စတ္တာရိ အဟိရာဇကုလာနိ? ဝိရူပက္ခံ အဟိရာဇကုလံ, ဧရာပထံ အဟိရာဇကုလံ, ဆဗျာပုတ္တံ အဟိရာဇကုလံ, ကဏှာဂေါတမံ အဟိရာဇကုလံ ။ န ဟိ နူန သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဣမာနိ စတ္တာရိ အဟိရာဇကုလာနိ မေတ္တေန စိတ္တေန ဖရိ။ သစေ ဟိ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဣမာနိ စတ္တာရိ အဟိရာဇကုလာနိ မေတ္တေန စိတ္တေန ဖရေယျ, န ဟိ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အဟိနာ ဒဋ္ဌော ကာလင်္ကရေယျ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဣမာနိ စတ္တာရိ အဟိရာဇကုလာနိ မေတ္တေန စိတ္တေန ဖရိတုံ, အတ္တဂုတ္တိယာ အတ္တရက္ခာယ အတ္တပရိတ္တံ ကာတုံ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ကာတဗ္ဗံ –

[ဇာ. ၁.၂.၁၀၅-၁၀၆; အ. နိ. ၄.၆၇ ဣဒံ ဝတ္ထု အာဂတံ] ‘‘ဝိရူပက္ခေဟိ မေ မေတ္တံ၊ မေတ္တံ ဧရာပထေဟိ မေ။

ဆဗျာပုတ္တေဟိ မေ မေတ္တံ၊ မေတ္တံ ကဏှာဂေါတမကေဟိ စ။

‘‘အပါဒကေဟိ မေ မေတ္တံ၊ မေတ္တံ ဒွိပါဒကေဟိ မေ။

စတုပ္ပဒေဟိ မေ မေတ္တံ၊ မေတ္တံ ဗဟုပ္ပဒေဟိ မေ။

‘‘မာ မံ အပါဒကော ဟိံသိ၊ မာ မံ ဟိံသိ ဒွိပါဒကော။

မာ မံ စတုပ္ပဒေါ ဟိံသိ၊ မာ မံ ဟိံသိ ဗဟုပ္ပဒေါ။

‘‘သဗ္ဗေ သတ္တာ သဗ္ဗေ ပါဏာ၊ သဗ္ဗေ ဘူတာ စ ကေဝလာ။

သဗ္ဗေ ဘဒြာနိ ပဿန္တု၊ မာ ကိဉ္စိ ပါပမာဂမာ။

‘‘အပ္ပမာဏော ဗုဒ္ဓေါ၊ အပ္ပမာဏော ဓမ္မော၊

အပ္ပမာဏော သံဃော၊ ပမာဏဝန္တာနိ သရီသပါနိ [သိရိံသပါနိ (သီ. သျာ.)]။

‘‘အဟိ ဝိစ္ဆိကာ သတပဒီ၊ ဥဏ္ဏနာဘိ သရဗူ မူသိကာ။

ကတာ မေ ရက္ခာ ကတံ မေ ပရိတ္တံ၊ ပဋိက္ကမန္တု ဘူတာနိ။

‘‘သောဟံ နမော ဘဂဝတော၊ နမော သတ္တန္နံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓါန’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု အနဘိရတိယာ ဣဠိတော အတ္တနော အင်္ဂဇာတံ ဆိန္ဒိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အညမှိ သော, ဘိက္ခဝေ, မောဃပုရိသော ဆေတဗ္ဗမှိ, အညံ ဆိန္ဒိ။ န, ဘိက္ခဝေ, အတ္တနော အင်္ဂဇာတံ ဆေတဗ္ဗံ။ ယော ဆိန္ဒေယျ, အာပတ္တိ ထုလ္လစ္စယဿာ’’တိ။

၂၅၂. တေန ခေါ ပန သမယေန ရာဇဂဟကဿ သေဋ္ဌိဿ မဟဂ္ဃဿ စန္ဒနဿ [စန္ဒနသာရဿ (သီ. သျာ.)] စန္ဒနဂဏ္ဌိ ဥပ္ပန္နာ ဟောတိ။ အထ ခေါ ရာဇဂဟကဿ သေဋ္ဌိဿ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ယံနူနာဟံ ဣမာယ စန္ဒနဂဏ္ဌိယာ ပတ္တံ လေခါပေယျံ။ လေခဉ္စ မေ ပရိဘောဂံ ဘဝိဿတိ, ပတ္တဉ္စ ဒါနံ ဒဿာမီ’’တိ။ အထ ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌိ တာယ စန္ဒနဂဏ္ဌိယာ ပတ္တံ လေခါပေတွာ သိက္ကာယ ဥဍ္ဍိတွာ [ဝါဟိတွာ (သီ.)] ဝေဠဂ္ဂေ အာလဂ္ဂေတွာ ဝေဠုပရမ္ပရာယ ဗန္ဓိတွာ [ဝါဟိတွာ (သျာ.)] ဧဝမာဟ – ‘‘ယော သမဏော ဝါ ဗြာဟ္မဏော ဝါ အရဟာ စေဝ ဣဒ္ဓိမာ စ ဒိန္နံယေဝ ပတ္တံ ဩဟရတူ’’တိ။ အထ ခေါ ပူရဏော ကဿပေါ ယေန ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌိ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ရာဇဂဟကံ သေဋ္ဌိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဟဉှိ, ဂဟပတိ, အရဟာ စေဝ ဣဒ္ဓိမာ စ, ဒေဟိ မေ ပတ္တ’’န္တိ။ ‘‘သစေ, ဘန္တေ, အာယသ္မာ အရဟာ စေဝ ဣဒ္ဓိမာ စ ဒိန္နံယေဝ ပတ္တံ ဩဟရတူ’’တိ။ အထ ခေါ မက္ခလိ ဂေါသာလော။ အဇိတော ကေသကမ္ဗလော။ ပကုဓေါ ကစ္စာယနော။ သဉ္စယော ဗေလဋ္ဌပုတ္တော [သဉ္ဇယော ဗေလ္လဋ္ဌိပုတ္တော (သီ.)] ။ နိဂဏ္ဌော နာဋပုတ္တော [နာထပုတ္တော (သီ.)] ယေန ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌိ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ရာဇဂဟကံ သေဋ္ဌိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဟဉှိ, ဂဟပတိ, အရဟာ စေဝ ဣဒ္ဓိမာ စ, ဒေဟိ မေ ပတ္တ’’န္တိ။ ‘‘သစေ, ဘန္တေ, အာယသ္မာ အရဟာ စေဝ ဣဒ္ဓိမာ စ, ဒိန္နံယေဝ ပတ္တံ ဩဟရတူ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မာ စ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော အာယသ္မာ စ ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇော ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ ရာဇဂဟံ ပိဏ္ဍာယ ပဝိသိံသု။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇော အာယသ္မန္တံ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အာယသ္မာ ခေါ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော အရဟာ စေဝ ဣဒ္ဓိမာ စ။ ဂစ္ဆာဝုသော, မောဂ္ဂလ္လာန, ဧတံ ပတ္တံ ဩဟရ။ တုယ္ဟေသော ပတ္တော’’တိ။ ‘‘အာယသ္မာ ခေါ ဘာရဒွါဇော အရဟာ စေဝ ဣဒ္ဓိမာ စ။ ဂစ္ဆာဝုသော, ဘာရဒွါဇ, ဧတံ ပတ္တံ ဩဟရ။ တုယ္ဟေသော ပတ္တော’’တိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇော ဝေဟာသံ အဗ္ဘုဂ္ဂန္တွာ တံ ပတ္တံ ဂဟေတွာ တိက္ခတ္တုံ ရာဇဂဟံ အနုပရိယာယိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌိ သပုတ္တဒါရော သကေ နိဝေသနေ ဌိတော ဟောတိ ပဉ္ဇလိကော နမဿမာနော – ဣဓေဝ, ဘန္တေ, အယျော ဘာရဒွါဇော အမှာကံ နိဝေသနေ ပတိဋ္ဌာတူတိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇော ရာဇဂဟကဿ သေဋ္ဌိဿ နိဝေသနေ ပတိဋ္ဌာသိ။ အထ ခေါ ရာဇဂဟကော သေဋ္ဌိ အာယသ္မတော ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇဿ ဟတ္ထတော ပတ္တံ ဂဟေတွာ မဟဂ္ဃဿ ခါဒနီယဿ ပူရေတွာ အာယသ္မတော ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇဿ အဒါသိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇော တံ ပတ္တံ ဂဟေတွာ အာရာမံ အဂမာသိ။ အဿောသုံ ခေါ မနုဿာ – အယျေန ကိရ ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇေန ရာဇဂဟကဿ သေဋ္ဌိဿ ပတ္တော ဩဟာရိတောတိ။ တေ စ မနုဿာ ဥစ္စာသဒ္ဒါ မဟာသဒ္ဒါ အာယသ္မန္တံ ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇံ ပိဋ္ဌိတော ပိဋ္ဌိတော အနုဗန္ဓိံသု။

အဿေသိ ခေါ ဘဂဝါ ဥစ္စာသဒ္ဒံ မဟာသဒ္ဒံ; သုတွာန အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ အာမန္တေသိ – ‘‘ကိံ နု ခေါ သော, အာနန္ဒ, ဥစ္စာသဒ္ဒေါ မဟာသဒ္ဒေါ’’တိ? ‘‘အာယသ္မတာ, ဘန္တေ, ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇေန ရာဇဂဟကဿ သေဋ္ဌိဿ ပတ္တော ဩဟာရိတော။ အဿောသုံ ခေါ, ဘန္တေ, မနုဿာ – အယျေန ကိရ ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇေန ရာဇဂဟကဿ သေဋ္ဌိဿ ပတ္တော ဩဟာရိတောတိ။ တေ စ, ဘန္တေ, မနုဿာ ဥစ္စာသဒ္ဒါ မဟာသဒ္ဒါ အာယသ္မန္တံ ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇံ ပိဋ္ဌိတော ပိဋ္ဌိတော အနုဗန္ဓာ။ သော ဧသော, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဥစ္စာသဒ္ဒေါ မဟာသဒ္ဒေါ’’တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ အာယသ္မန္တံ ပိဏ္ဍောလဘာရဒွါဇံ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သစ္စံ ကိရ တယာ, ဘာရဒွါဇ, ရာဇဂဟကဿ သေဋ္ဌိဿ ပတ္တော ဩဟာရိတော’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ – ‘‘အနနုစ္ဆဝိကံ, ဘာရဒွါဇ, အနနုလောမိကံ အပ္ပတိရူပံ အဿာမဏကံ အကပ္ပိယံ အကရဏီယံ။ ကထံဟိ နာမ တွံ, ဘာရဒွါဇ, ဆဝဿ ဒါရုပတ္တဿ ကာရဏာ ဂိဟီနံ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မံ ဣဒ္ဓိပါဋိဟာရိယံ ဒဿေဿသိ! သေယျထာပိ, ဘာရဒွါဇ, မာတုဂါမော ဆဝဿ မာသကရူပဿ ကာရဏာ ကောပိနံ ဒဿေတိ, ဧဝမေဝ ခေါ တယာ, ဘာရဒွါဇ, ဆဝဿ ဒါရုပတ္တဿ ကာရဏာ ဂိဟီနံ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မံ ဣဒ္ဓိပါဋိဟာရိယံ ဒဿိတံ။ နေတံ, ဘာရဒွါဇ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဂိဟီနံ ဥတ္တရိမနုဿဓမ္မံ ဣဒ္ဓိပါဋိဟာရိယံ ဒဿေတဗ္ဗံ။ ယော ဒဿေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ ဘိန္ဒထေတံ, ဘိက္ခဝေ, ဒါရုပတ္တံ သကလိကံ သကလိကံ ကတွာ , ဘိက္ခူနံ အဉ္ဇနုပပိသနံ ဒေထ။ န စ, ဘိက္ခဝေ, ဒါရုပတ္တော ဓါရေတဗ္ဗော။ ယော ဓါရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥစ္စာဝစေ ပတ္တေ ဓါရေန္တိ သောဝဏ္ဏမယံ ရူပိယမယံ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, သောဝဏ္ဏမယော ပတ္တော ဓါရေတဗ္ဗော။ပေ.။ န ရူပိယမယော ပတ္တော ဓါရေတဗ္ဗော။ န မဏိမယော ပတ္တော ဓါရေတဗ္ဗော။ န ဝေဠုရိယမယော ပတ္တော ဓါရေတဗ္ဗော။ န ဖလိကမယော ပတ္တော ဓါရေတဗ္ဗော။ န ကံသမယော ပတ္တော ဓါရေတဗ္ဗော။ န ကာစမယော ပတ္တော ဓါရေတဗ္ဗော။ န တိပုမယော ပတ္တော ဓါရေတဗ္ဗော။ န သီသမယော ပတ္တော ဓါရေတဗ္ဗော။ န တမ္ဗလောဟမယော ပတ္တော ဓါရေတဗ္ဗော။ ယော ဓါရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဒွေ ပတ္တေ – အယောပတ္တံ, မတ္တိကာပတ္တ’’န္တိ။

၂၅၃. တေန ခေါ ပန သမယေန ပတ္တမူလံ ဃံသိယတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပတ္တမဏ္ဍလ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥစ္စာဝစာနိ ပတ္တမဏ္ဍလာနိ ဓါရေန္တိ သောဝဏ္ဏမယံ ရူပိယမယံ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စာဝစာနိ ပတ္တမဏ္ဍလာနိ ဓါရေတဗ္ဗာနိ။ ယော ဓါရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဒွေ ပတ္တမဏ္ဍလာနိ – တိပုမယံ, သီသမယ’’န္တိ။ ဗဟလာနိ မဏ္ဍလာနိ န အစ္ဆုပိယန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, လိခိတု’’န္တိ။ ဝလီ [စလီ (က.)] ဟောန္တိ ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မကရဒန္တကံ ဆိန္ဒိတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ စိတြာနိ ပတ္တမဏ္ဍလာနိ ဓါရေန္တိ ရူပကာကိဏ္ဏာနိ ဘိတ္တိကမ္မကတာနိ။ တာနိ ရထိကာယပိ ဒဿေန္တာ အာဟိဏ္ဍန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, စိတြာနိ ပတ္တမဏ္ဍလာနိ ဓါရေတဗ္ဗာနိ ရူပကာကိဏ္ဏာနိ ဘိတ္တိကမ္မကတာနိ။ ယော ဓါရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပကတိမဏ္ဍလ’’န္တိ။

၂၅၄. တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ သောဒကံ ပတ္တံ ပဋိသာမေန္တိ။ ပတ္တော ဒုဿတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, သောဒကော ပတ္တော ပဋိသာမေတဗ္ဗော။ ယော ပဋိသာမေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩတာပေတွာ ပတ္တံ ပဋိသာမေတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ သောဒကံ [သဥဒကံ (က.)] ပတ္တံ ဩတာပေန္တိ။ ပတ္တော ဒုဂ္ဂန္ဓော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, သောဒကော ပတ္တော ဩတာပေတဗ္ဗော။ ယော ဩတာပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝေါဒကံ ကတွာ ဩတာပေတွာ ပတ္တံ ပဋိသာမေတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဥဏှေ ပတ္တံ နိဒဟန္တိ။ ပတ္တဿ ဝဏ္ဏော ဒုဿတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဥဏှေ ပတ္တော နိဒဟိတဗ္ဗော။ ယော နိဒဟေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မုဟုတ္တံ ဥဏှေ ဩတာပေတွာ ပတ္တံ ပဋိသာမေတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန သမ္ဗဟုလာ ပတ္တာ အဇ္ဈောကာသေ အနာဓါရာ နိက္ခိတ္တာ ဟောန္တိ။ ဝါတမဏ္ဍလိကာယ အာဝဋ္ဋေတွာ ပတ္တာ ဘိဇ္ဇိံသု ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပတ္တာဓါရက’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ မိဍ္ဎန္တေ ပတ္တံ နိက္ခိပန္တိ။ ပရိပတိတွာ [ပရိဝဋ္ဋိတွာ (သျာ.)] ပတ္တော ဘိဇ္ဇတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မိဍ္ဎန္တေ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ ယော နိက္ခိပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ပရိဘဏ္ဍန္တေ ပတ္တံ နိက္ခိပန္တိ။ ပရိပတိတွာ ပတ္တော ဘိဇ္ဇတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပရိဘဏ္ဍန္တေ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ ယော နိက္ခိပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဆမာယ ပတ္တံ နိက္ကုဇ္ဇန္တိ။ ဩဋ္ဌော ဃံသိယတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တိဏသန္ထာရက’’န္တိ။ တိဏသန္ထာရကော ဥပစိကာဟိ ခဇ္ဇတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စောဠက’’န္တိ။ စောဠကံ ဥပစိကာဟိ ခဇ္ဇတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပတ္တမာဠက’’န္တိ။ ပတ္တမာဠကော ပရိပတိတွာ ပတ္တော ဘိဇ္ဇတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပတ္တကုဏ္ဍောလိက’’န္တိ။ ပတ္တကုဏ္ဍောလိကာယ ပတ္တော ဃံသိယတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပတ္တထဝိက’’န္တိ ။ အံသဗဒ္ဓကော န ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အံသဗဒ္ဓကံ ဗန္ဓနသုတ္တက’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဘိတ္တိခိလေပိ နာဂဒန္တကေပိ ပတ္တံ လဂ္ဂေန္တိ။ ပရိပတိတွာ ပတ္တော ဘိဇ္ဇတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပတ္တော လဂ္ဂေတဗ္ဗော။ ယော လဂ္ဂေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ မဉ္စေ ပတ္တံ နိက္ခိပန္တိ, သတိသမ္မောသာ နိသီဒန္တာ ဩတ္ထရိတွာ ပတ္တံ ဘိန္ဒေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, မဉ္စေ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ ယော နိက္ခိပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဣဌေ ပတ္တံ နိက္ခိပန္တိ, သတိသမ္မောသာ နိသီဒန္တာ ဩတ္ထရိတွာ ပတ္တံ ဘိန္ဒေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဣဌေ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ ယော နိက္ခိပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အင်္ကေ ပတ္တံ နိက္ခိပန္တိ, သတိသမ္မောသာ ဥဋ္ဌဟန္တိ။ ပရိပတိတွာ ပတ္တော ဘိဇ္ဇတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အင်္ကေ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ ယော နိက္ခိပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဆတ္တေ ပတ္တံ နိက္ခိပန္တိ။ ဝါတမဏ္ဍလိကာယ ဆတ္တံ ဥက္ခိပိယတိ ပရိပတိတွာ ပတ္တော ဘိဇ္ဇတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဆတ္တေ ပတ္တော နိက္ခိပိတဗ္ဗော။ ယော နိက္ခိပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

၂၅၅. တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ပတ္တဟတ္ထာ ကဝါဋံ ပဏာမေန္တိ။ ကဝါဋော အာဝဋ္ဋိတွာ ပတ္တော ဘိဇ္ဇတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပတ္တဟတ္ထေန ကဝါဋံ ပဏာမေတဗ္ဗံ [ကဝါဋော ပဏာမေတဗ္ဗော (က.)]။ ယော ပဏာမေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ တုမ္ဗကဋာဟေ ပိဏ္ဍာယ စရန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ တိတ္ထိယာတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, တုမ္ဗကဋာဟေ ပိဏ္ဍာယ စရိတဗ္ဗံ။ ယော စရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဃဋိကဋာဟေ [ဃဋိကဋာဟေန (သျာ.)] ပိဏ္ဍာယ စရန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ တိတ္ထိယာတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဃဋိကဋာဟေ ပိဏ္ဍာယ စရိတဗ္ဗံ။ ယော စရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု သဗ္ဗပံသုကူလိကော ဟောတိ။ သော ဆဝသီသဿ ပတ္တံ ဓါရေတိ။ အညတရာ ဣတ္ထီ ပဿိတွာ ဘီတာ ဝိဿရမကာသိ – ‘‘အဘုံ မေ ပိသာစော ဝတာယ’’န္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ဆဝသီသဿ ပတ္တံ ဓါရေဿန္တိ, သေယျထာပိ ပိသာစိလ္လိကာ’’တိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဆဝသီသဿ ပတ္တော ဓါရေတဗ္ဗော။ ယော ဓါရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ န စ, ဘိက္ခဝေ, သဗ္ဗပံသုကူလိကေန ဘဝိတဗ္ဗံ။ ယော ဘဝေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ စလကာနိပိ အဋ္ဌိကာနိပိ ဥစ္ဆိဋ္ဌောဒကမ္ပိ ပတ္တေန နီဟရန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ယသ္မိံ ယေဝိမေ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ဘုဉ္ဇန္တိ သောဝ နေသံ ပဋိဂ္ဂဟော’’တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န ဘိက္ခဝေ, စလကာနိ ဝါ အဋ္ဌိကာနိ ဝါ ဥစ္ဆိဋ္ဌောဒကံ ဝါ ပတ္တေန နီဟရိတဗ္ဗံ။ ယော နီဟရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိဂ္ဂဟ’’န္တိ။

၂၅၆. တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဟတ္ထေန ဝိပ္ဖာဠေတွာ စီဝရံ သိဗ္ဗေန္တိ။ စီဝရံ ဝိလောမိကံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သတ္ထကံ နမတက’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ ဒဏ္ဍသတ္ထကံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဒဏ္ဍသတ္ထက’’န္တိ ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥစ္စာဝစေ သတ္ထကဒဏ္ဍေ ဓါရေန္တိ သောဝဏ္ဏမယံ ရူပိယမယံ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စာဝစာ သတ္ထကဒဏ္ဍာ ဓါရေတဗ္ဗာ။ ယော ဓါရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌိမယံ ဒန္တမယံ ဝိသာဏမယံ နဠမယံ ဝေဠုမယံ ကဋ္ဌမယံ ဇတုမယံ ဖလမယံ လောဟမယံ သင်္ခနာဘိမယ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ကုက္ကုဋပတ္တေနပိ ဝေဠုပေသိကာယပိ စီဝရံ သိဗ္ဗေန္တိ။ စီဝရံ ဒုဿိဗ္ဗိတံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သူစိ’’န္တိ။ သူစိယော ကဏ္ဏကိတာယော ဟောန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ , သူစိနာဠိက’’န္တိ။ သူစိနာဠိကာယပိ ကဏ္ဏကိတာယော ဟောန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကိဏ္ဏေန ပူရေတု’’န္တိ။ ကိဏ္ဏေပိ ကဏ္ဏကိတာယော ဟောန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သတ္တုယာ ပူရေတု’’န္တိ။ သတ္တုယာပိ ကဏ္ဏကိတာယော ဟောန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သရိတက’’န္တိ။ သရိတကေပိ ကဏ္ဏကိတာယော ဟောန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မဓုသိတ္ထကေန သာရေတု’’န္တိ။ သရိတကံ ပရိဘိဇ္ဇတိ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သရိတကသိပါဋိက’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ တတ္ထ တတ္ထ ခိလံ နိက္ခဏိတွာ သမ္ဗန္ဓိတွာ စီဝရံ သိဗ္ဗေန္တိ။ စီဝရံ ဝိကဏ္ဏံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကထိနံ ကထိနရဇ္ဇုံ [ကဌိနံ ကဌိနရဇ္ဇုံ (သီ. သျာ.)] တတ္ထ တတ္ထ ဩဗန္ဓိတွာ စီဝရံ သိဗ္ဗေတု’’န္တိ။ ဝိသမေ ကထိနံ ပတ္ထရန္တိ။ ကထိနံ ပရိဘိဇ္ဇတိ။ပေ.။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဝိသမေ ကထိနံ ပတ္ထရိတဗ္ဗံ။ ယော ပတ္ထရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

ဆမာယ ကထိနံ ပတ္ထရန္တိ။ ကထိနံ ပံသုကိတံ ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တိဏသန္ထာရက’’န္တိ။ ကထိနဿ အန္တော ဇီရတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အနုဝါတံ ပရိဘဏ္ဍံ အာရောပေတု’’န္တိ။ ကထိနံ နပ္ပဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဒဏ္ဍကထိနံ ဗိဒလကံ သလာကံ ဝိနန္ဓနရဇ္ဇုံ ဝိနန္ဓနသုတ္တံ ဝိနန္ဓိတွာ စီဝရံ သိဗ္ဗေတု’’န္တိ။ သုတ္တန္တရိကာယော ဝိသမာ ဟောန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ , ဘိက္ခဝေ, ကဠိမ္ဘက’’န္တိ။ သုတ္တာ ဝင်္ကာ ဟောန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မောဃသုတ္တက’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အဓေါတေဟိ ပါဒေဟိ ကထိနံ အက္ကမန္တိ။ ကထိနံ ဒုဿတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အဓေါတေဟိ ပါဒေဟိ ကထိနံ အက္ကမိတဗ္ဗံ။ ယော အက္ကမေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အလ္လေဟိ ပါဒေဟိ ကထိနံ အက္ကမန္တိ။ ကထိနံ ဒုဿတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န , ဘိက္ခဝေ, အလ္လေဟိ ပါဒေဟိ ကထိနံ အက္ကမိတဗ္ဗံ။ ယော အက္ကမေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ သဥပါဟနာ ကထိနံ အက္ကမန္တိ။ ကထိနံ ဒုဿတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, သဥပါဟနေန ကထိနံ အက္ကမိတဗ္ဗံ။ ယော အက္ကမေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ စီဝရံ သိဗ္ဗန္တာ အင်္ဂုလိယာ ပဋိဂ္ဂဏှန္တိ။ အင်္ဂုလိယော ဒုက္ခာ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိဂ္ဂဟ’’န္တိ။

၂၅၇. တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥစ္စာဝစေ ပဋိဂ္ဂဟေ ဓါရေန္တိ သောဝဏ္ဏမယံ ရူပိယမယံ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စာဝစာ ပဋိဂ္ဂဟာ ဓါရေတဗ္ဗာ။ ယော ဓါရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌိမယံ။ပေ.။ သင်္ခနာဘိမယ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန သူစိယောပိ သတ္ထကာပိ ပဋိဂ္ဂဟာပိ နဿန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာဝေသနဝိတ္ထက’’န္တိ။ အာဝေသနဝိတ္ထကေ သမာကုလာ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဋိဂ္ဂဟထဝိက’’န္တိ။ အံသဗဒ္ဓကော န ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အံသဗဒ္ဓကံ ဗန္ဓနသုတ္တက’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အဗ္ဘောကာသေ စီဝရံ သိဗ္ဗန္တာ သီတေနပိ ဥဏှေနပိ ကိလမန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကထိနသာလံ ကထိနမဏ္ဍပ’’န္တိ။ ကထိနသာလာ နီစဝတ္ထုကာ ဟောတိ, ဥဒကေန ဩတ္ထရိယျတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ ဥစ္စဝတ္ထုကံ ကာတု’’န္တိ။ စယော ပရိပတတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိနိတုံ တယော စယေ – ဣဋ္ဌကာစယံ, သိလာစယံ, ဒါရုစယ’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ဝိဟညန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တယော သောပါနေ – ဣဋ္ဌကာသောပါနံ, သိလာသောပါနံ, ဒါရုသောပါန’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ပရိပတန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာလမ္ဗနဗာဟ’’န္တိ။ ကထိနသာလာယ တိဏစုဏ္ဏံ ပရိပတတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ [ဩဂုမ္ဗေတွာ (သီ. သျာ.)] ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတုံ – သေတဝဏ္ဏံ ကာဠဝဏ္ဏံ ဂေရုကပရိကမ္မံ မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ မကရဒန္တကံ ပဉ္စပဋိကံ စီဝရဝံသံ စီဝရရဇ္ဇုက’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ စီဝရံ သိဗ္ဗေတွာ တတ္ထေဝ ကထိနံ ဥဇ္ဈိတွာ ပက္ကမန္တိ, ဥန္ဒူရေဟိပိ ဥပစိကာဟိပိ ခဇ္ဇတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကထိနံ သံဃရိတု’’န္တိ။ ကထိနံ ပရိဘိဇ္ဇတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂေါဃံသိကာယ ကထိနံ သံဃရိတု’’န္တိ။ ကထိနံ ဝိနိဝေဌိယတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဗန္ဓနရဇ္ဇု’’န္တိ ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ကုဋ္ဋေပိ ထမ္ဘေပိ ကထိနံ ဥဿာပေတွာ ပက္ကမန္တိ။ ပရိပတိတွာ ကထိနံ ဘိဇ္ဇတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိတ္တိခိလေ ဝါ နာဂဒန္တေ ဝါ လဂ္ဂေတု’’န္တိ။

၂၅၈. အထ ခေါ ဘဂဝါ ရာဇဂဟေ ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတွာ ယေန ဝေသာလီ တေန စာရိကံ ပက္ကာမိ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ သူစိကမ္ပိ သတ္ထကမ္ပိ ဘေသဇ္ဇမ္ပိ ပတ္တေန အာဒါယ ဂစ္ဆန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဘေသဇ္ဇတ္ထဝိက’’န္တိ။ အံသဗဒ္ဓကော န ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အံသဗဒ္ဓကံ ဗန္ဓနသုတ္တက’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဥပါဟနာယော ကာယဗန္ဓနေန ဗန္ဓိတွာ ဂါမံ ပိဏ္ဍာယ ပါဝိသိ။ အညတရော ဥပါသကော တံ ဘိက္ခုံ အဘိဝါဒေန္တော ဥပါဟနာယော သီသေန ဃဋ္ဋေတိ။ သော ဘိက္ခု မင္ကု အဟောသိ။ အထ ခေါ သော ဘိက္ခု အာရာမံ ဂန္တွာ ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥပါဟနတ္ထဝိက’’န္တိ။ အံသဗဒ္ဓကော န ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အံသဗဒ္ဓကံ ဗန္ဓနသုတ္တက’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန အန္တရာမဂ္ဂေ ဥဒကံ အကပ္ပိယံ ဟောတိ။ ပရိဿာဝနံ န ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ , ဘိက္ခဝေ, ပရိဿာဝန’’န္တိ။ စောဠကံ နပ္ပဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကဋစ္ဆုပရိဿာဝန’’န္တိ။ စောဠကံ နပ္ပဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဓမ္မကရဏ’’န္တိ [ဓမ္မကရဏံ (သီ. သျာ.), ဓမကရဏံ (က.)]။

၂၅၉. တေန ခေါ ပန သမယေန ဒွေ ဘိက္ခူ ကောသလေသု ဇနပဒေ အဒ္ဓါနမဂ္ဂပ္ပဋိပန္နာ ဟောန္တိ။ ဧကော ဘိက္ခု အနာစာရံ အာစရတိ။ ဒုတိယော ဘိက္ခု တံ ဘိက္ခုံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘မာ, အာဝုသော, ဧဝရူပံ အကာသိ။ နေတံ ကပ္ပတီ’’တိ။ သော တသ္မိံ ဥပနန္ဓိ။ အထ ခေါ သော ဘိက္ခု ပိပါသာယ ဣဠိတော ဥပနဒ္ဓံ ဘိက္ခုံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဒေဟိ မေ, အာဝုသော, ပရိဿာဝနံ, ပါနီယံ ပိဝိဿာမီ’’တိ။ ဥပနဒ္ဓေါ ဘိက္ခု န အဒါသိ။ သော ဘိက္ခု ပိပါသာယ ဣဠိတော ကာလမကာသိ။ အထ ခေါ သော ဘိက္ခု အာရာမံ ဂန္တွာ ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ ‘‘ကိံ ပန တွံ, အာဝုသော, ပရိဿာဝနံ ယာစိယမာနော န အဒါသီ’’တိ? ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ ဘိက္ခု ပရိဿာဝနံ ယာစိယမာနော န ဒဿတီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ တံ ဘိက္ခုံ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သစ္စံ ကိရ တွံ, ဘိက္ခု, ပရိဿာဝနံ ယာစိယမာနော န အဒါသီ’’တိ? ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ – ‘‘အနနုစ္ဆဝိကံ, မောဃပုရိသ, အနနုလောမိကံ အပ္ပတိရူပံ အဿာမဏကံ အကပ္ပိယံ အကရဏီယံ။ ကထံဟိ နာမ တွံ, မောဃပုရိသ, ပရိဿာဝနံ ယာစိယမာနော န ဒဿသိ။ နေတံ, မောဃပုရိသ , အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န ဘိက္ခဝေ, အဒ္ဓါနမဂ္ဂပ္ပဋိပန္နေန ဘိက္ခုနာ ပရိဿာဝနံ ယာစိယမာနေန န ဒါတဗ္ဗံ။ ယော န ဒဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ န စ, ဘိက္ခဝေ, အပရိဿာဝနကေန အဒ္ဓါနော ပဋိပဇ္ဇိတဗ္ဗော။ ယော ပဋိပဇ္ဇေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ သစေ န ဟောတိ ပရိဿာဝနံ ဝါ ဓမ္မကရဏော ဝါ, သံဃာဋိကဏ္ဏောပိ အဓိဋ္ဌာတဗ္ဗော – ဣမိနာ ပရိဿာဝေတွာ ပိဝိဿာမီ’’တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ အနုပုဗ္ဗေန စာရိကံ စရမာနော ယေန ဝေသာလီ တဒဝသရိ။ တတြ သုဒံ ဘဂဝါ ဝေသာလိယံ ဝိဟရတိ မဟာဝနေ ကူဋာဂါရသာလာယံ ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ နဝကမ္မံ ကရောန္တိ။ ပရိဿာဝနံ န သမ္မတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဒဏ္ဍပရိဿာဝန’’န္တိ။ ဒဏ္ဍပရိဿာဝနံ န သမ္မတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩတ္ထရက’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ မကသေဟိ ဥဗ္ဗာဠ္ဟာ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မကသကုဋိက’’န္တိ။

၂၆၀. တေန ခေါ ပန သမယေန ဝေသာလိယံ ပဏီတာနံ ဘတ္တာနံ ဘတ္တပဋိပါဋိ အဋ္ဌိတာ ဟောတိ။ ဘိက္ခူ ပဏီတာနိ ဘောဇနာနိ ဘုဉ္ဇိတွာ အဘိသန္နကာယာ ဟောန္တိ ဗဟ္ဝာဗာဓါ [ဗဝှာဗာဓါ (သီ.)]။ အထ ခေါ ဇီဝကော ကောမာရဘစ္စော ဝေသာလိံ အဂမာသိ ကေနစိဒေဝ ကရဏီယေန။ အဒ္ဒသာ ခေါ ဇီဝကော ကောမာရဘစ္စော ဘိက္ခူ အဘိသန္နကာယေ ဗဟ္ဝာဗာဓေ။ ဒိသွာန ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ ဇီဝကော ကောမာရဘစ္စော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဧတရဟိ, ဘန္တေ, ဘိက္ခူ အဘိသန္နကာယာ ဗဟ္ဝာဗာဓါ။ သာဓု, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဘိက္ခူနံ စင်္ကမဉ္စ ဇန္တာဃရဉ္စ အနုဇာနာတု။ ဧဝံ ဘိက္ခူ အပ္ပါဗာဓါ ဘဝိဿန္တီ’’တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဇီဝကံ ကောမာရဘစ္စံ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿေသိ သမာဒပေသိ သမုတ္တေဇေသိ သမ္ပဟံသေသိ။ အထ ခေါ ဇီဝကော ကောမာရဘစ္စော ဘဂဝတာ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿိတော သမာဒပိတော သမုတ္တေဇိတော သမ္ပဟံသိတော ဥဋ္ဌာယာသနာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ ပက္ကာမိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စင်္ကမဉ္စ ဇန္တာဃရဉ္စာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဝိသမေ စင်္ကမေ စင်္ကမန္တိ။ ပါဒါ ဒုက္ခာ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သမံ ကာတု’’န္တိ။ စင်္ကမော နီစဝတ္ထုကော ဟောတိ။ ဥဒကေန ဩတ္ထရိယျတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စဝတ္ထုကံ ကာတု’’န္တိ။ စယော ပရိပတတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိနိတုံ တယော စယေ – ဣဋ္ဌကာစယံ, သိလာစယံ, ဒါရုစယ’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ဝိဟညန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တယော သောပါနေ – ဣဋ္ဌကာသောပါနံ, သိလာသောပါနံ, ဒါရုသောပါန’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ပရိပတန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာလမ္ဗနဗာဟ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ စင်္ကမေ စင်္ကမန္တာ ပရိပတန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စင်္ကမနဝေဒိက’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အဇ္ဈောကာသေ စင်္ကမန္တာ သီတေနပိ ဥဏှေနပိ ကိလမန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စင်္ကမနသာလ’’န္တိ။ စင်္ကမနသာလာယံ တိဏစုဏ္ဏံ ပရိပတတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတုံ – သေတဝဏ္ဏံ ကာဠဝဏ္ဏံ ဂေရုကပရိကမ္မံ မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ မကရဒန္တကံ ပဉ္စပဋိကံ စီဝရဝံသံ စီဝရရဇ္ဇု’’န္တိ။ ဇန္တာဃရံ နီစဝတ္ထုကံ ဟောတိ, ဥဒကေန ဩတ္ထရိယျတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စဝတ္ထုကံ ကာတု’’န္တိ။ စယော ပရိပတတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိနိတုံ တယော စယေ – ဣဋ္ဌကာစယံ, သိလာစယံ, ဒါရုစယ’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ဝိဟညန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တယော သောပါနေ – ဣဋ္ဌကာသောပါနံ, သိလာသောပါနံ, ဒါရုသောပါန’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ပရိပတန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာလမ္ဗနဗာဟ’’န္တိ ။ ဇန္တာဃရဿ ကဝါဋံ န ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကဝါဋံ ပိဋ္ဌသံဃာဋံ [ဣဌသံဃာဋံ (က.)] ဥဒုက္ခလိကံ ဥတ္တရပါသကံ အဂ္ဂဠဝဋ္ဋိကံ ကပိသီသကံ သူစိကံ ဃဋိကံ တာဠစ္ဆိဒ္ဒံ အာဝိဉ္ဆနဆိဒ္ဒံ အာဝိဉ္ဆနရဇ္ဇု’’န္တိ ။ ဇန္တာဃရဿ ကုဋ္ဋပါဒေါ ဇီရတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မဏ္ဍလိကံ ကာတု’’န္တိ။ ဇန္တာဃရဿ ဓူမနေတ္တံ န ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဓူမနေတ္တ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ခုဒ္ဒကေ ဇန္တာဃရေ မဇ္ဈေ အဂ္ဂိဋ္ဌာနံ ကရောန္တိ။ ဥပစာရော န ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ခုဒ္ဒကေ ဇန္တာဃရေ ဧကမန္တံ အဂ္ဂိဋ္ဌာနံ ကာတုံ, မဟလ္လကေ မဇ္ဈေ’’တိ။ ဇန္တာဃရေ အဂ္ဂိ မုခံ ဍဟတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မုခမတ္တိက’’န္တိ။ ဟတ္ထေ မတ္တိကံ တေမေန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မတ္တိကာဒေါဏိက’’န္တိ။ မတ္တိကာ ဒုဂ္ဂန္ဓာ ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝါသေတု’’န္တိ။ ဇန္တာဃရေ အဂ္ဂိ ကာယံ ဍဟတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကံ အတိဟရိတု’’န္တိ။ ပါတိယာပိ ပတ္တေနပိ ဥဒကံ အတိဟရန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကဋ္ဌာနံ, ဥဒကသရာဝက’’န္တိ။ ဇန္တာဃရံ တိဏစ္ဆဒနံ န သေဒေတိ [တိဏစ္ဆာဒနေန ဆာဒေတိ (က.)] ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတု’’န္တိ။ ဇန္တာဃရံ စိက္ခလ္လံ ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သန္ထရိတုံ တယော သန္ထရေ – ဣဋ္ဌကာသန္ထရံ, သိလာသန္ထရံ , ဒါရုသန္ထရ’’န္တိ။ စိက္ခလ္လံယေဝ ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဓေါဝိတု’’န္တိ။ ဥဒကံ သန္တိဋ္ဌတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကနိဒ္ဓမန’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဇန္တာဃရေ ဆမာယ နိသီဒန္တိ, ဂတ္တာနိ ကဏ္ဍူဝန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဇန္တာဃရဣဌ’’န္တိ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဇန္တာဃရံ အပရိက္ခိတ္တံ ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပရိက္ခိပိတုံ တယော ပါကာရေ – ဣဋ္ဌကာပါကာရံ, သိလာပါကာရံ, ဒါရုပါကာရ’’န္တိ။ ကောဋ္ဌကော န ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကောဋ္ဌက’’န္တိ။ ကောဋ္ဌကော နီစဝတ္ထုကော ဟောတိ, ဥဒကေန ဩတ္ထရိယျတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စဝတ္ထုကံ ကာတု’’န္တိ။ စယော ပရိပတတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိနိတုံ တယော စယေ – ဣဋ္ဌကာစယံ, သိလာစယံ, ဒါရုစယ’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ဝိဟညန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တယော သောပါနေ – ဣဋ္ဌကာသောပါနံ, သိလာသောပါနံ, ဒါရုသောပါန’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ပရိပတန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာလမ္ဗနဗာဟ’’န္တိ။ ကောဋ္ဌကဿ ကဝါဋံ န ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကဝါဋံ ပိဋ္ဌသံဃာဋံ ဥဒုက္ခလိကံ ဥတ္တရပါသကံ အဂ္ဂဠဝဋ္ဋိံ ကပိသီသကံ သူစိကံ ဃဋိကံ တာဠစ္ဆိဒ္ဒံ အာဝိဉ္ဆနဆိဒ္ဒံ အာဝိဉ္ဆနရဇ္ဇု’’န္တိ။ ကောဋ္ဌကေ တိဏစုဏ္ဏံ ပရိပတတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတုံ – သေတဝဏ္ဏံ ကာဠဝဏ္ဏံ ဂေရုကပရိကမ္မံ မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ မကရဒန္တကံ ပဉ္စပဋိကန္တိ။ ပရိဝေဏံ စိက္ခလ္လံ ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မရုမ္ဗံ ဥပကိရိတု’’န္တိ။ န ပရိယာပုဏန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဒရသိလံ နိက္ခိပိတု’’န္တိ။ ဥဒကံ သန္တိဋ္ဌတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကနိဒ္ဓမန’’န္တိ။

၂၆၁. တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ နဂ္ဂါ နဂ္ဂံ အဘိဝါဒေန္တိ။ပေ.။ နဂ္ဂါ နဂ္ဂံ အဘိဝါဒါပေန္တိ, နဂ္ဂါ နဂ္ဂဿ ပရိကမ္မံ ကရောန္တိ, နဂ္ဂါ နဂ္ဂဿ ပရိကမ္မံ ကာရာပေန္တိ, နဂ္ဂါ နဂ္ဂဿ ဒေန္တိ, နဂ္ဂါ ပဋိဂ္ဂဏှန္တိ, နဂ္ဂါ ခါဒန္တိ, နဂ္ဂါ ဘုဉ္ဇန္တိ, နဂ္ဂါ သာယန္တိ, နဂ္ဂါ ပိဝန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, နဂ္ဂေန [ဣဒံ ပဒံ ကတ္ထစိ နတ္ထိ] နဂ္ဂေါ အဘိဝါဒေတဗ္ဗော။ပေ.။ န နဂ္ဂေန အဘိဝါဒေတဗ္ဗံ။ န နဂ္ဂေန [ဣဒံ ပဒံ ကတ္ထစိ နတ္ထိ] နဂ္ဂေါ အဘိဝါဒါပေတဗ္ဗော။ န နဂ္ဂေန အဘိဝါဒါပေတဗ္ဗံ။ န နဂ္ဂေန နဂ္ဂဿ ပရိကမ္မံ ကာတဗ္ဗံ။ န နဂ္ဂေန နဂ္ဂဿ ပရိကမ္မံ ကာရာပေတဗ္ဗံ။ န နဂ္ဂေန နဂ္ဂဿ ဒါတဗ္ဗံ။ န နဂ္ဂေန ပဋိဂ္ဂဟေတဗ္ဗံ။ န နဂ္ဂေန ခါဒိတဗ္ဗံ။ န နဂ္ဂေန ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ န နဂ္ဂေန သာယိတဗ္ဗံ။ န နဂ္ဂေန ပါတဗ္ဗံ။ ယော ပိဝေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဇန္တာဃရေ ဆမာယ စီဝရံ နိက္ခိပန္တိ။ စီဝရံ ပံသုကိတံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စီဝရဝံသံ စီဝရရဇ္ဇု’’န္တိ။ ဒေဝေ ဝဿန္တေ စီဝရံ ဩဝဿတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ , ဇန္တာဃရသာလ’’န္တိ။ ဇန္တာဃရသာလာ နီစဝတ္ထုကာ ဟောတိ, ဥဒကေန ဩတ္ထရိယျတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စဝတ္ထုကံ ကာတု’’န္တိ။ စယော ပရိပတတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိနိတုံ။ပေ.။ အာရောဟန္တာ ဝိဟညန္တိ။ပေ.။ အာရောဟန္တာ ပရိပတန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာလမ္ဗနဗာဟ’’န္တိ။ ဇန္တာဃရသာလာယ တိဏစုဏ္ဏံ ပရိပတတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတုံ။ပေ.။ စီဝရဝံသံ စီဝရရဇ္ဇု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဇန္တာဃရေပိ ဥဒကေပိ ပရိကမ္မံ ကာတုံ ကုက္ကုစ္စာယန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တိဿော ပဋိစ္ဆာဒိယော – ဇန္တာဃရပဋိစ္ဆာဒိံ, ဥဒကပဋိစ္ဆာဒိံ, ဝတ္ထပဋိစ္ဆာဒိ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဇန္တာဃရေ ဥဒကံ န ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ , ဘိက္ခဝေ, ဥဒပါန’’န္တိ။ ဥဒပါနဿ ကူလံ လုဇ္ဇတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိနိတုံ တယော စယေ – ဣဋ္ဌကာစယံ, သိလာစယံ, ဒါရုစယ’’န္တိ။ ဥဒပါနော နီစဝတ္ထုကော ဟောတိ, ဥဒကေန ဩတ္ထရိယျတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စဝတ္ထုကံ ကာတု’’န္တိ။ စယော ပရိပတတိ။ပေ.။ အာရောဟန္တာ ဝိဟညန္တိ။ပေ.။ အာရောဟန္တာ ပရိပတန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာလမ္ဗနဗာဟ’’န္တိ။

၂၆၂. တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဝလ္လိကာယပိ ကာယဗန္ဓနေနပိ ဥဒကံ ဝါဟေန္တိ [ဝါဟန္တိ (က.)]။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကဝါဟနရဇ္ဇု’’န္တိ။ ဟတ္ထာ ဒုက္ခာ ဟောန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တုလံ ကရကဋကံ စက္ကဝဋ္ဋက’’န္တိ။ ဘာဇနာ ဗဟူ ဘိဇ္ဇန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တယော ဝါရကေ – လောဟဝါရကံ, ဒါရုဝါရကံ, စမ္မက္ခဏ္ဍ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အဇ္ဈောကာသေ ဥဒကံ ဝါဟေန္တာ သီတေနပိ ဥဏှေနပိ ကိလမန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒပါနသာလ’’န္တိ။ ဥဒပါနသာလာယ တိဏစုဏ္ဏံ ပရိပတတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတုံ – သေတဝဏ္ဏံ ကာဠဝဏ္ဏံ ဂေရုကပရိကမ္မံ မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ မကရဒန္တကံ ပဉ္စပဋိကံ စီဝရဝံသံ စီဝရရဇ္ဇု’’န္တိ။ ဥဒပါနော အပါရုတော ဟောတိ, တိဏစုဏ္ဏေဟိပိ ပံသုကေဟိပိ ဩကိရိယျတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အပိဓါန’’န္တိ။ ဥဒကဘာဇနံ န သံဝိဇ္ဇတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကဒေါဏိံ ဥဒကကဋာဟ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အာရာမေ တဟံ တဟံ နဟာယန္တိ။ အာရာမော စိက္ခလ္လော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စန္ဒနိက’’န္တိ။ စန္ဒနိကာ ပါကဋာ ဟောတိ။ ဘိက္ခူ ဟိရိယန္တိ နဟာယိတုံ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပရိက္ခိပိတုံ တယော ပါကာရေ – ဣဋ္ဌကာပါကာရံ, သိလာပါကာရံ, ဒါရုပါကာရ’’န္တိ။ စန္ဒနိကာ စိက္ခလ္လာ ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သန္ထရိတုံ တယော သန္ထရေ – ဣဋ္ဌကာသန္ထရံ, သိလာသန္ထရံ, ဒါရုသန္ထရ’’န္တိ။ ဥဒကံ သန္တိဋ္ဌတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကနိဒ္ဓမန’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူနံ ဂတ္တာနိ သီတိဂတာနိ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကပုဉ္ဆနိံ စောဠကေနပိ ပစ္စုဒ္ဓရိတု’’န္တိ။

၂၆၃. တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဥပါသကော သံဃဿ အတ္ထာယ ပေါက္ခရဏိံ ကာရေတုကာမော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပေါက္ခရဏိ’’န္တိ။ ပေါက္ခရဏိယာ ကူလံ လုဇ္ဇတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိနိတုံ တယော စယေ – ဣဋ္ဌကာစယံ, သိလာစယံ, ဒါရုစယ’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ဝိဟညန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တယော သောပါနေ – ဣဋ္ဌကာသောပါနံ, သိလာသောပါနံ, ဒါရုသောပါန’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ပရိပတန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာလမ္ဗနဗာဟ’’န္တိ။ ပေါက္ခရဏိယာ ဥဒကံ ပုရာဏံ ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကမာတိကံ ဥဒကနိဒ္ဓမန’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု သံဃဿ အတ္ထာယ နိလ္လေခံ ဇန္တာဃရံ ကတ္တုကာမော ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, နိလ္လေခံ ဇန္တာဃရ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ စာတုမာသံ နိသီဒနေန ဝိပ္ပဝသန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, စာတုမာသံ နိသီဒနေန ဝိပ္ပဝသိတဗ္ဗံ။ ယော ဝိပ္ပဝသေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

၂၆၄. တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ပုပ္ဖာဘိကိဏ္ဏေသု သယနေသု သယန္တိ။ မနုဿာ ဝိဟာရစာရိကံ အာဟိဏ္ဍန္တာ ပဿိတွာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပုပ္ဖာဘိကိဏ္ဏေသု သယနေသု သယိတဗ္ဗံ။ ယော သယေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ ။

တေန ခေါ ပန သမယေန မနုဿာ ဂန္ဓမ္ပိ မာလမ္ပိ အာဒါယ အာရာမံ အာဂစ္ဆန္တိ။ ဘိက္ခူ ကုက္ကုစ္စာယန္တာ န ပဋိဂ္ဂဏှန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂန္ဓံ ဂဟေတွာ ကဝါဋေ ပဉ္စင်္ဂုလိကံ ဒါတုံ, ပုပ္ဖံ ဂဟေတွာ ဝိဟာရေ ဧကမန္တံ နိက္ခိပိတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ နမတကံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, နမတက’’န္တိ။ အထ ခေါ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘နမတကံ အဓိဋ္ဌာတဗ္ဗံ နု ခေါ ဥဒါဟု ဝိကပ္ပေတဗ္ဗ’’န္တိ။ပေ.။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, နမတကံ အဓိဋ္ဌာတဗ္ဗံ, န ဝိကပ္ပေတဗ္ဗ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ အာသိတ္တကူပဓါနေ ဘုဉ္ဇန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အာသိတ္တကူပဓါနေ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ ယော ဘုဉ္ဇေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ ။

တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဂိလာနော ဟောတိ။ သော ဘုဉ္ဇမာနော န သက္ကောတိ ဟတ္ထေန ပတ္တံ သန္ဓာရေတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မဠောရိက’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဧကဘာဇနေပိ ဘုဉ္ဇန္တိ။ပေ.။ ဧကထာလကေပိ ပိဝန္တိ, ဧကမဉ္စေပိ တုဝဋ္ဋေန္တိ, ဧကတ္ထရဏာပိ တုဝဋ္ဋေန္တိ, ဧကပါဝုရဏာပိ တုဝဋ္ဋေန္တိ, ဧကတ္ထရဏပါဝုရဏာပိ တုဝဋ္ဋေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဧကဘာဇနေ ဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ပေ.။ န ဧကထာလကေ ပါတဗ္ဗံ။ န ဧကမဉ္စေ တုဝဋ္ဋိတဗ္ဗံ။ န ဧကတ္ထရဏာ [န ဧကတ္ထရဏေ] တုဝဋ္ဋိတဗ္ဗံ။ န ဧကပါဝုရဏာ [န ဧကပါဝုရဏေ] တုဝဋ္ဋိတဗ္ဗံ။ န ဧကတ္ထရဏပါဝုရဏာ [န ဧကတ္ထရဏပါဝုရဏေ (သျာ.)] တုဝဋ္ဋိတဗ္ဗံ။ ယော တုဝဋ္ဋေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

၂၆၅. တေန ခေါ ပန သမယေန ဝဍ္ဎော လိစ္ဆဝီ မေတ္တိယဘူမဇကာနံ ဘိက္ခူနံ သဟာယော ဟောတိ။ အထ ခေါ ဝဍ္ဎော လိစ္ဆဝီ ယေန မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ မေတ္တိယဘူမဇကေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဝန္ဒာမိ အယျာ’’တိ။ ဧဝံ ဝုတ္တေ မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ နာလပိံသု။ ဒုတိယမ္ပိ ခေါ ဝဍ္ဎော လိစ္ဆဝီ မေတ္တိယဘူမဇကေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဝန္ဒာမိ အယျာ’’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ခေါ မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ နာလပိံသု။ တတိယမ္ပိ ခေါ ဝဍ္ဎော လိစ္ဆဝီ မေတ္တိယဘူမဇကေ ဘိက္ခူ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဝန္ဒာမိ အယျာ’’တိ။ တတိယမ္ပိ ခေါ မေတ္တိယဘူမဇကာ ဘိက္ခူ နာလပိံသု။ ‘‘က္ယာဟံ အယျာနံ အပရဇ္ဈာမိ, ကိဿ မံ အယျာ နာလပန္တီ’’တိ? ‘‘တထာ ဟိ ပန တွံ, အာဝုသော ဝဍ္ဎ, အမှေ ဒဗ္ဗေန မလ္လပုတ္တေန ဝိဟေဌိယမာနေ အဇ္ဈုပေက္ခသီ’’တိ။ ‘‘က္ယာဟံ အယျာ ကရောမီ’’တိ? ‘‘သစေ ခေါ တွံ, အာဝုသော ဝဍ္ဎ, ဣစ္ဆေယျာသိ, အဇ္ဇေဝ ဘဂဝါ အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ နာသာပေယျာ’’တိ။ ‘‘က္ယာဟံ အယျာ ကရောမိ, ကိံ မယာ သက္ကာ ကာတု’’န္တိ? ‘‘ဧဟိ တွံ, အာဝုသော ဝဍ္ဎ, ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ ဧဝံ ဝဒေဟိ – ‘ဣဒံ, ဘန္တေ, နစ္ဆန္နံ နပ္ပတိရူပံ။ ယာယံ, ဘန္တေ, ဒိသာ အဘယာ အနီတိကာ အနုပဒ္ဒဝါ သာယံ ဒိသာ သဘယာ သဤတိကာ သဥပဒ္ဒဝါ; ယတော နိဝါတံ တတော သဝါတံ ; ဥဒကံ မညေ အာဒိတ္တံ; အယျေန မေ ဒဗ္ဗေန မလ္လပုတ္တေန ပဇာပတိ ဒူသိတာ’’’တိ။ ‘‘ဧဝံ အယျာ’’တိ ခေါ ဝဍ္ဎော လိစ္ဆဝီ မေတ္တိယဘူမဇကာနံ ဘိက္ခူနံ ပဋိဿုတွာ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ ဝဍ္ဎော လိစ္ဆဝီ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဣဒံ, ဘန္တေ, နစ္ဆန္နံ နပ္ပတိရူပံ။ ယာယံ, ဘန္တေ, ဒိသာ အဘယာ အနီတိကာ အနုပဒ္ဒဝါ သာယံ ဒိသာ သဘယာ သဤတိကာ သဥပဒ္ဒဝါ; ယတော နိဝါတံ တတော သဝါတံ; ဥဒကံ မညေ အာဒိတ္တံ; အယျေန မေ ဒဗ္ဗေန မလ္လပုတ္တေန ပဇာပတိ ဒူသိတာ’’တိ။

အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ ပဋိပုစ္ဆိ – ‘‘သရသိ တွံ, ဒဗ္ဗ, ဧဝရူပံ ကတ္တာ ယထာယံ ဝဍ္ဎော အာဟာ’’တိ? ‘‘ယထာ မံ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဇာနာတီ’’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ခေါ ဘဂဝါ။ပေ.။ တတိယမ္ပိ ခေါ ဘဂဝါ အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘သရသိ တွံ, ဒဗ္ဗ, ဧဝရူပံ ကတ္တာ ယထာယံ ဝဍ္ဎော အာဟာ’’တိ? ‘‘ယထာ မံ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဇာနာတီ’’တိ။ ‘‘န ခေါ, ဒဗ္ဗ, ဒဗ္ဗာ ဧဝံ နိဗ္ဗေဌေန္တိ။ သစေ တယာ ကတံ, ကတန္တိ ဝဒေဟိ; သစေ အကတံ, အကတန္တိ ဝဒေဟီ’’တိ။ ‘‘ယတော အဟံ, ဘန္တေ, ဇာတော နာဘိဇာနာမိ သုပိနန္တေနပိ မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝိတာ, ပဂေဝ ဇာဂရော’’တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တံ နိက္ကုဇ္ဇတု, အသမ္ဘောဂံ သံဃေန ကရောတု။

‘‘အဋ္ဌဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဥပါသကဿ ပတ္တော နိက္ကုဇ္ဇိတဗ္ဗော – ဘိက္ခူနံ အလာဘာယ ပရိသက္ကတိ, ဘိက္ခူနံ အနတ္ထာယ ပရိသက္ကတိ, ဘိက္ခူနံ အဝါသာယ [အနာဝါသာယ (သျာ.)] ပရိသက္ကတိ, ဘိက္ခူ အက္ကောသတိ ပရိဘာသတိ, ဘိက္ခူ ဘိက္ခူဟိ ဘေဒေတိ, ဗုဒ္ဓဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, ဓမ္မဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, သံဃဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဣမေဟိ အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဥပါသကဿ ပတ္တံ နိက္ကုဇ္ဇိတုံ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, နိက္ကုဇ္ဇိတဗ္ဗော။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –

၂၆၆. ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဝဍ္ဎော လိစ္ဆဝီ အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တံ နိက္ကုဇ္ဇေယျ, အသမ္ဘောဂံ သံဃေန ကရေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။

‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ ဝဍ္ဎော လိစ္ဆဝီ အာယသ္မန္တံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေတိ။ သံဃော ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တံ နိက္ကုဇ္ဇတိ, အသမ္ဘောဂံ သံဃေန ကရောတိ ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တဿ နိက္ကုဇ္ဇနာ, အသမ္ဘောဂံ သံဃေန ကရဏံ, သော တုဏှဿ; ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။

‘‘နိက္ကုဇ္ဇိတော သံဃေန ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တော, အသမ္ဘောဂေါ သံဃေန။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓါရယာမီ’’တိ။

အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ ယေန ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ နိဝေသနံ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဝဍ္ဎံ လိစ္ဆဝိံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘သံဃေန တေ, အာဝုသော ဝဍ္ဎ, ပတ္တော နိက္ကုဇ္ဇိတော။ အသမ္ဘောဂေါသိ သံဃေနာ’’တိ။ အထ ခေါ ဝဍ္ဎော လိစ္ဆဝီ – သံဃေန ကိရ မေ ပတ္တော နိက္ကုဇ္ဇိတော, အသမ္ဘောဂေါမှိ ကိရ သံဃေနာတိ – တတ္ထေဝ မုစ္ဆိတော ပပတော။ အထ ခေါ ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ မိတ္တာမစ္စာ ဉာတိသာလောဟိတာ ဝဍ္ဎံ လိစ္ဆဝိံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘အလံ, အာဝုသော ဝဍ္ဎ, မာ သောစိ, မာ ပရိဒေဝိ။ မယံ ဘဂဝန္တံ ပသာဒေဿာမ ဘိက္ခုသံဃဉ္စာ’’တိ။

အထ ခေါ ဝဍ္ဎော လိစ္ဆဝီ သပုတ္တဒါရော သမိတ္တာမစ္စော သဉာတိသာလောဟိတော အလ္လဝတ္ထော အလ္လကေသော ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝတော ပါဒေသု သိရသာ နိပတိတွာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အစ္စယော မံ, ဘန္တေ, အစ္စဂမာ ယထာဗာလံ ယထာမူဠှံ ယထာအကုသလံ, ယောဟံ အယျံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေသိံ။ တဿ မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ အစ္စယံ အစ္စယတော ပဋိဂ္ဂဏှာတု အာယတိံ သံဝရာယာ’’တိ။ ‘‘တဂ္ဃ တွံ, အာဝုသော ဝဍ္ဎ, အစ္စယော အစ္စဂမာ ယထာဗာလံ ယထာမူဠှံ ယထာအကုသလံ, ယံ တွံ ဒဗ္ဗံ မလ္လပုတ္တံ အမူလိကာယ သီလဝိပတ္တိယာ အနုဒ္ဓံသေသိ။ ယတော စ ခေါ တွံ, အာဝုသော ဝဍ္ဎ, အစ္စယံ အစ္စယတော ဒိသွာ ယထာဓမ္မံ ပဋိကရောသိ, တံ တေ မယံ ပဋိဂ္ဂဏှာမ။ ဝုဍ္ဎိဟေသာ, အာဝုသော ဝဍ္ဎ, အရိယဿ ဝိနယေ ယော အစ္စယံ အစ္စယတော ဒိသွာ ယထာဓမ္မံ ပဋိကရောတိ, အာယတိံ သံဝရံ အာပဇ္ဇတီ’’တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘တေန ဟိ, ဘိက္ခဝေ, သံဃော ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တံ ဥက္ကုဇ္ဇတု, သမ္ဘောဂံ သံဃေန ကရောတု။

‘‘အဋ္ဌဟိ, ဘိက္ခဝေ, အင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဥပါသကဿ ပတ္တော ဥက္ကုဇ္ဇိတဗ္ဗော – န ဘိက္ခူနံ အလာဘာယ ပရိသက္ကတိ, န ဘိက္ခူနံ အနတ္ထာယ ပရိသက္ကတိ, န ဘိက္ခူနံ အဝါသာယ ပရိသက္ကတိ, န ဘိက္ခူ အက္ကောသတိ ပရိဘာသတိ, န ဘိက္ခူ ဘိက္ခူဟိ ဘေဒေတိ, န ဗုဒ္ဓဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, န ဓမ္မဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ, န သံဃဿ အဝဏ္ဏံ ဘာသတိ။ အနုဇာနာမိ , ဘိက္ခဝေ, ဣမေဟိ အဋ္ဌဟင်္ဂေဟိ သမန္နာဂတဿ ဥပါသကဿ ပတ္တံ ဥက္ကုဇ္ဇိတုံ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဥက္ကုဇ္ဇိတဗ္ဗော။ တေန, ဘိက္ခဝေ, ဝဍ္ဎေန လိစ္ဆဝိနာ သသံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘သံဃေန မေ, ဘန္တေ, ပတ္တော နိက္ကုဇ္ဇိတော, အသမ္ဘောဂေါမှိ သံဃေန။ သောဟံ, ဘန္တေ, သမ္မာ ဝတ္တာမိ, လောမံ ပါတေမိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တာမိ, သသံဃံ ပတ္တုက္ကုဇ္ဇနံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗော။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –

၂၆၇. ‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ သံဃေန ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တော နိက္ကုဇ္ဇိတော, အသမ္ဘောဂေါ သံဃေန။ သော သမ္မာ ဝတ္တတိ, လောမံ ပါတေတိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ, သသံဃံ ပတ္တုက္ကုဇ္ဇနံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တံ ဥက္ကုဇ္ဇေယျ, သမ္ဘောဂံ သံဃေန ကရေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။

‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ သံဃေန ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တော နိက္ကုဇ္ဇိတော, အသမ္ဘောဂေါ သံဃေန။ သော သမ္မာ ဝတ္တတိ, လောမံ ပါတေတိ, နေတ္ထာရံ ဝတ္တတိ , သသံဃံ ပတ္တုက္ကုဇ္ဇနံ ယာစတိ။ သံဃော ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တံ ဥက္ကုဇ္ဇတိ, သမ္ဘောဂံ သံဃေန ကရောတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တဿ ဥက္ကုဇ္ဇနာ, သမ္ဘောဂံ သံဃေန ကရဏံ, သော တုဏှဿ; ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။

‘‘ဥက္ကုဇ္ဇိတော သံဃေန ဝဍ္ဎဿ လိစ္ဆဝိဿ ပတ္တော, သမ္ဘောဂေါ သံဃေန။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓါရယာမီ’’တိ။

၂၆၈. အထ ခေါ ဘဂဝါ ဝေသာလိယံ ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတွာ ယေန ဘဂ္ဂါ တေန စာရိကံ ပက္ကာမိ။ အနုပုဗ္ဗေန စာရိကံ စရမာနော ယေန ဘဂ္ဂါ တဒဝသရိ။ တတြ သုဒံ ဘဂဝါ ဘဂ္ဂေသု ဝိဟရတိ သုသုမာရဂိရေ [သုံသုမာရဂိရေ (သီ. သျာ.), သံသုမာရဂိရေ (က.)] ဘေသကဠာဝနေ မိဂဒါယေ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဗောဓိဿ ရာဇကုမာရဿ ကောကနဒေါ [ကောကနုဒေါ (က.)] နာမ ပါသာဒေါ အစိရကာရိတော ဟောတိ, အနဇ္ဈာဝုတ္ထော သမဏေန ဝါ ဗြာဟ္မဏေန ဝါ ကေနစိ ဝါ မနုဿဘူတေန။ အထ ခေါ ဗောဓိ ရာဇကုမာရော သဉ္ဇိကာပုတ္တံ မာဏဝံ အာမန္တေသိ – ‘‘ဧဟိ တွံ, သမ္မ သဉ္စိကာပုတ္တ, ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမ, ဥပသင်္ကမိတွာ မမ ဝစနေန ဘဂဝတော ပါဒေ သိရသာ ဝန္ဒ; အပ္ပါဗာဓံ အပ္ပါတင်္ကံ လဟုဋ္ဌာနံ ဗလံ ဖာသုဝိဟာရံ ပုစ္ဆ – ‘ဗောဓိ, ဘန္တေ, ရာဇကုမာရော ဘဂဝတော ပါဒေ သိရသာ ဝန္ဒတိ, အပ္ပါဗာဓံ အပ္ပါတင်္ကံ လဟုဋ္ဌာနံ ဗလံ ဖာသုဝိဟာရံ ပုစ္ဆတီ’တိ။ ဧဝဉ္စ ဝဒေဟိ – ‘အဓိဝါသေတု ကိရ, ဘန္တေ , ဘဂဝါ ဗောဓိဿ ရာဇကုမာရဿ သွာတနာယ ဘတ္တံ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသံဃေနာ’’’တိ။ ‘‘ဧဝံ ဘော’’တိ ခေါ သဉ္စိကာပုတ္တော မာဏဝေါ ဗောဓိဿ ရာဇကုမာရဿ ပဋိဿုတွာ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝတာ သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိ, သမ္မောဒနီယံ ကထံ သာရဏီယံ ဝီတိသာရေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခေါ သဉ္စိကာပုတ္တော မာဏဝေါ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဗောဓိ ခေါ ရာဇကုမာရော ဘောတော ဂေါတမဿ ပါဒေ သိရသာ ဝန္ဒတိ, အပ္ပါဗာဓံ အပ္ပါတင်္ကံ လဟုဋ္ဌာနံ ဗလံ ဖာသုဝိဟာရံ ပုစ္ဆတိ။ ဧဝဉ္စ ဝဒေတိ – ‘အဓိဝါသေတု ကိရ ဘဝံ ဂေါတမော ဗောဓိဿ ရာဇကုမာရဿ သွာတနာယ ဘတ္တံ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသံဃေနာ’’’တိ။ အဓိဝါသေသိ ဘဂဝါ တုဏှီဘာဝေန။ အထ ခေါ သဉ္စိကာပုတ္တော မာဏဝေါ ဘဂဝတော အဓိဝါသနံ ဝိဒိတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ယေန ဗောဓိ ရာဇကုမာရော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဗောဓိံ ရာဇကုမာရံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အဝေါစုမှ ခေါ မယံ ဘောတော ဝစနေန တံ ဘဝန္တံ ဂေါတမံ – ‘ဗောဓိ ခေါ ရာဇကုမာရော ဘောတော ဂေါတမဿ ပါဒေ သိရသာ ဝန္ဒတိ, အပ္ပါဗာဓံ အပ္ပါတင်္ကံ လဟုဋ္ဌာနံ ဗလံ ဖာသုဝိဟာရံ ပုစ္ဆတိ။ ဧဝဉ္စ ဝဒေတိ – အဓိဝါသေတု ကိရ ဘဝံ ဂေါတမော ဗောဓိဿ ရာဇကုမာရဿ သွာတနာယ ဘတ္တံ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသံဃေနာ’တိ။ အဓိဝုတ္ထဉ္စ ပန သမဏေန ဂေါတမေနာ’’တိ။

အထ ခေါ ဗောဓိ ရာဇကုမာရော တဿာ ရတ္တိယာ အစ္စယေန ပဏီတံ ခါဒနီယံ ဘောဇနီယံ ပဋိယာဒါပေတွာ, ကောကနဒဉ္စ ပါသာဒံ ဩဒါတေဟိ ဒုဿေဟိ သန္ထရာပေတွာ ယာဝ ပစ္ဆိမသောပါနကဠေဝရာ, သဉ္စိကာပုတ္တံ မာဏဝံ အာမန္တေသိ – ‘‘ဧဟိ တွံ, သမ္မ သဉ္စိကာပုတ္တ, ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝတော ကာလံ အာရောစေဟိ – ‘ကာလော, ဘန္တေ နိဋ္ဌိတံ ဘတ္တ’’’န္တိ။ ‘‘ဧဝံ ဘော’’တိ ခေါ သဉ္စိကာပုတ္တော မာဏဝေါ ဗောဓိဿ ရာဇကုမာရဿ ပဋိဿုတွာ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝတော ကာလံ အာရောစေသိ – ‘‘ကာလော, ဘော ဂေါတမ, နိဋ္ဌိတံ ဘတ္တ’’န္တိ။

အထ ခေါ ဘဂဝါ ပုဗ္ဗဏှသမယံ နိဝါသေတွာ ပတ္တစီဝရမာဒါယ ယေန ဗောဓိဿ ရာဇကုမာရဿ နိဝေသနံ တေနုပသင်္ကမိ။ တေန ခေါ ပန သမယေန ဗောဓိ ရာဇကုမာရော ဗဟိဒွါရကောဋ္ဌကေ ဌိတော ဟောတိ, ဘဂဝန္တံ အာဂမယမာနော။ အဒ္ဒသာ ခေါ ဗောဓိ ရာဇကုမာရော ဘဂဝန္တံ ဒူရတောဝ အာဂစ္ဆန္တံ။ ဒိသွာန တတော ပစ္စုဂ္ဂန္တွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ပုရေက္ခတွာ ယေန ကောကနဒေါ ပါသာဒေါ တေနုပသင်္ကမိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ပစ္ဆိမသောပါနကဠေဝရံ နိဿာယ အဋ္ဌာသိ။ အထ ခေါ ဗောဓိ ရာဇကုမာရော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အက္ကမတု, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဒုဿာနိ, အက္ကမတု သုဂတော ဒုဿာနိ, ယံ မမ အဿ ဒီဃရတ္တံ ဟိတာယ သုခါယာ’’တိ။ ဧဝံ ဝုတ္တေ ဘဂဝါ တုဏှီ အဟောသိ။ ဒုတိယမ္ပိ ခေါ။ပေ.။ တတိယမ္ပိ ခေါ ဗောဓိ ရာဇကုမာရော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အက္ကမတု, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဒုဿာနိ, အက္ကမတု သုဂတော ဒုဿာနိ, ယံ မမ အဿ ဒီဃရတ္တံ ဟိတာယ သုခါယာ’’တိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ အပလောကေသိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဗောဓိံ ရာဇကုမာရံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘သံဟရန္တု, ရာဇကုမာရ, ဒုဿာနိ။ န ဘဂဝါ စေလပဋိကံ [စေလပတ္တိကံ (သီ.)] အက္ကမိဿတိ ပစ္ဆိမံ ဇနတံ တထာဂတော အနုကမ္ပတီ’’တိ။

အထ ခေါ ဗောဓိ ရာဇကုမာရော ဒုဿာနိ သံဟရာပေတွာ ဥပရိကောကနဒေ ပါသာဒေ အာသနံ ပညပေသိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ကောကနဒံ ပါသာဒံ အဘိရုဟိတွာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသံဃေန။ အထ ခေါ ဗောဓိ ရာဇကုမာရော ဗုဒ္ဓပ္ပမုခံ ဘိက္ခုသသံဃံ ပဏီတေန ခါဒနီယေန ဘောဇနီယေန သဟတ္ထာ သန္တပ္ပေတွာ သမ္ပဝါရေတွာ, ဘဂဝန္တံ ဘုတ္တာဝိံ ဩနီတပတ္တပါဏိံ, ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခေါ ဗောဓိံ ရာဇကုမာရံ ဘဂဝါ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿေတွာ သမာဒပေတွာ သမုတ္တေဇေတွာ သမ္ပဟံသေတွာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကာမိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, စေလပဋိကာ အက္ကမိတဗ္ဗာ။ ယော အက္ကမေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရာ ဣတ္ထီ အပဂတဂဗ္ဘာ ဘိက္ခူ နိမန္တေတွာ ဒုဿံ ပညပေတွာ ဧတဒဝေါစ – ‘‘အက္ကမထ, ဘန္တေ , ဒုဿ’’န္တိ။ ဘိက္ခူ ကုက္ကုစ္စာယန္တာ န အက္ကမန္တိ။ ‘‘အက္ကမထ, ဘန္တေ, ဒုဿံ မင်္ဂလတ္ထာယာ’’တိ။ ဘိက္ခူ ကုက္ကုစ္စာယန္တာ န အက္ကမိံသု။ အထ ခေါ သာ ဣတ္ထီ ဥဇ္ဈာယတိ ခိယျတိ ဝိပါစေတိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ အယျာ မင်္ဂလတ္ထာယ ယာစိယမာနာ စေလပ္ပဋိကံ န အက္ကမိဿန္တီ’’တိ! အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တဿာ ဣတ္ထိယာ ဥဇ္ဈာယန္တိယာ ခိယျန္တိယာ ဝိပါစေန္တိယာ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘ဂိဟီ, ဘိက္ခဝေ, မင်္ဂလိကာ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂိဟီနံ မင်္ဂလတ္ထာယ ယာစိယမာနေန စေလပ္ပဋိကံ အက္ကမိတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဓေါတပါဒကံ အက္ကမိတုံ ကုက္ကုစ္စာယန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဓေါတပါဒကံ အက္ကမိတု’’န္တိ။

ဒုတိယဘာဏဝါရော နိဋ္ဌိတော။

၂၆၉. အထ ခေါ ဘဂဝါ ဘဂ္ဂေသု ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတွာ ယေန သာဝတ္ထိ တေန စာရိကံ ပက္ကာမိ။ အနုပုဗ္ဗေန စာရိကံ စရမာနော ယေန သာဝတ္ထိ တဒဝသရိ။ တတြ သုဒံ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကဿ အာရာမေ။ အထ ခေါ ဝိသာခါ မိဂါရမာတာ ဃဋကဉ္စ ကတကဉ္စ သမ္မဇ္ဇနိဉ္စ အာဒါယ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နာ ခေါ ဝိသာခါ မိဂါရမာတာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ပဋိဂ္ဂဏှာတု မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဃဋကဉ္စ ကတကဉ္စ သမ္မဇ္ဇနိဉ္စ, ယံ မမ အဿ ဒီဃရတ္တံ ဟိတာယ သုခါယာ’’တိ။ ပဋိဂ္ဂဟေသိ ဘဂဝါ ဃဋကဉ္စ သမ္မဇ္ဇနိဉ္စ။ န ဘဂဝါ ကတကံ ပဋိဂ္ဂဟေသိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဝိသာခံ မိဂါရမာတရံ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿေသိ သမာဒပေသိ သမုတ္တေဇေသိ သမ္ပဟံသေသိ။ အထ ခေါ ဝိသာခါ မိဂါရမာတာ ဘဂဝတာ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿိတာ သမာဒပိတာ သမုတ္တေဇိတာ သမ္ပဟံသိတာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ ပက္ကာမိ။

အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဃဋကဉ္စ သမ္မဇ္ဇနိဉ္စ။ န, ဘိက္ခဝေ, ကတကံ ပရိဘုဉ္ဇိတဗ္ဗံ။ ယော ပရိဘုဉ္ဇေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တိဿော ပါဒဃံသနိယော – သက္ခရံ, ကထလံ, သမုဒ္ဒဖေဏက’’န္တိ။

အထ ခေါ ဝိသာခါ မိဂါရမာတာ ဝိဓူပနဉ္စ တာလဝဏ္ဋဉ္စ [တာလဝဏ္ဍဉ္စ (က.)] အာဒါယ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နာ ခေါ ဝိသာခါ မိဂါရမာတာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ပဋိဂ္ဂဏှာတု မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝါ ဝိဓူပနဉ္စ တာလဝဏ္ဋဉ္စ, ယံ မမ အဿ ဒီဃရတ္တံ ဟိတာယ သုခါယာ’’တိ။ ပဋိဂ္ဂဟေသိ ဘဂဝါ ဝိဓူပနဉ္စ တာလဝဏ္ဋဉ္စ။

အထ ခေါ ဘဂဝါ ဝိသာခံ မိဂါရမာတရံ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒဿေသိ သမာဒပေသိ သမုတ္တေဇေသိ သမ္ပဟံသေသိ။ပေ.။ ပဒက္ခိဏံ ကတွာ ပက္ကာမိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝိဓူပနဉ္စ တာလဝဏ္ဋဉ္စာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ မကသဗီဇနီ ဥပ္ပန္နာ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မကသဗီဇနိ’’န္တိ။ စာမရိဗီဇနီ ဥပ္ပန္နာ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, စာမရိဗီဇနီ ဓါရေတဗ္ဗာ။ ယော ဓါရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တိဿော ဗီဇနိယော – ဝါကမယံ, ဥသီရမယံ, မောရပိဉ္ဆမယ’’န္တိ။

၂၇၀. တေန ခေါ ပန သမယေန သံဃဿ ဆတ္တံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဆတ္တ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဆတ္တပ္ပဂ္ဂဟိတာ [ဆတ္တံ ပဂ္ဂဟေတွာ (က.)] အာဟိဏ္ဍန္တိ။ တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဥပါသကော သမ္ဗဟုလေဟိ အာဇီဝကသာဝကေဟိ သဒ္ဓိံ ဥယျာနံ အဂမာသိ။ အဒ္ဒသာသုံ ခေါ တေ အာဇီဝကသာဝကာ ဆဗ္ဗဂ္ဂိယေ ဘိက္ခူ ဒူရတောဝ ဆတ္တပ္ပဂ္ဂဟိတေ အာဂစ္ဆန္တေ။ ဒိသွာန တံ ဥပါသကံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ဧတေ ခေါ, အယျာ [အယျော (က.)], တုမှာကံ ဘဒန္တာ ဆတ္တပ္ပဂ္ဂဟိတာ အာဂစ္ဆန္တိ, သေယျထာပိ ဂဏကမဟာမတ္တာ’’တိ။ ‘‘နာယျာ ဧတေ ဘိက္ခူ, ပရိဗ္ဗာဇကာ’’တိ။ ‘ဘိက္ခူ န ဘိက္ခူ’တိ အဗ္ဘုတံ အကံသု။ အထ ခေါ သော ဥပါသကော ဥပဂတေ သဉ္ဇာနိတွာ ဥဇ္ဈာယတိ ခိယျတိ ဝိပါစေတိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ ဘဒန္တာ ဆတ္တပ္ပဂ္ဂဟိတာ အာဟိဏ္ဍိဿန္တီ’’တိ! အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တဿ ဥပါသကဿ ဥဇ္ဈာယန္တဿ ခိယျန္တဿ ဝိပါစေန္တဿ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘သစ္စံ ကိရ, ဘိက္ခဝေ။ပေ.။ ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဆတ္တံ ဓါရေတဗ္ဗံ။ ယော ဓါရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဂိလာနော ဟောတိ။ တဿ ဘိက္ခုနော ဝိနာ ဆတ္တံ န ဖာသု ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂိလာနဿ ဆတ္တံ ဓါရေတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ – ဂိလာနဿေဝ ဘဂဝတာ ဆတ္တံ အနုညာတံ နော အဂိလာနဿာတိ – အာရာမေ အာရာမူပစာရေ ဆတ္တံ ဓါရေတုံ ကုက္ကုစ္စာယန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဂိလာနေနပိ အာရာမေ အာရာမူပစာရေ ဆတ္တံ ဓါရေတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု သိက္ကာယ ပတ္တံ ဥဋ္ဋိတွာ ဒဏ္ဍေ အာလဂ္ဂိတွာ ဝိကာလေ အညတရေန ဂါမဒွါရေန အတိက္ကမတိ။ မနုဿာ – ‘ဧသယျော စောရော ဂစ္ဆတိ, အသိဿ ဝိဇ္ဇောတလတီ’တိ အနုပတိတွာ ဂဟေတွာ သဉ္ဇာနိတွာ မုဉ္စိံသု။ အထ ခေါ သော ဘိက္ခု အာရာမံ ဂန္တွာ ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ ‘‘ကိံ ပန တွံ, အာဝုသော, ဒဏ္ဍသိက္ကံ ဓါရေသီ’’တိ? ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ ဘိက္ခု ဒဏ္ဍသိက္ကံ ဓါရေဿသီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ ‘‘သစ္စံ ဘဂဝါ’’တိ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဒဏ္ဍသိက္ကာ ဓါရေတဗ္ဗာ။ ယော ဓါရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဂိလာနော ဟောတိ, န သက္ကောတိ ဝိနာ ဒဏ္ဍေန အာဟိဏ္ဍိတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂိလာနဿ ဘိက္ခုနော ဒဏ္ဍသမ္မုတိံ ဒါတုံ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဒါတဗ္ဗာ။ တေန ဂိလာနေန ဘိက္ခုနာ သသံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဝုဍ္ဎာနံ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဂိလာနော; န သက္ကောမိ ဝိနာ ဒဏ္ဍေန အာဟိဏ္ဍိတုံ။ သောဟံ, ဘန္တေ, သသံဃံ ဒဏ္ဍသမ္မုတိံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –

‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု ဂိလာနော, န သက္ကောတိ ဝိနာ ဒဏ္ဍေန အာဟိဏ္ဍိတုံ။ သော သသံဃံ ဒဏ္ဍသမ္မုတိံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဒဏ္ဍသမ္မုတိံ ဒဒေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။

‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု ဂိလာနော, န သက္ကောတိ ဝိနာ ဒဏ္ဍေန အာဟိဏ္ဍိတုံ။ သော သသံဃံ ဒဏ္ဍသမ္မုတိံ ယာစတိ။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဒဏ္ဍသမ္မုတိံ ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဒဏ္ဍသမ္မုတိယာ ဒါနံ, သော တုဏှဿ; ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။

‘‘ဒိန္နာ သံဃေန ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဒဏ္ဍသမ္မုတိ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓါရယာမီ’’တိ။

၂၇၁. တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဂိလာနော ဟောတိ, န သက္ကောတိ ဝိနာ သိက္ကာယ ပတ္တံ ပရိဟရိတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂိလာနဿ ဘိက္ခုနော သိက္ကာသမ္မုတိံ ဒါတုံ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဒါတဗ္ဗာ။ တေန ဂိလာနေန ဘိက္ခုနာ သသံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဝုဍ္ဎာနံ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဂိလာနော; န သက္ကောမိ ဝိနာ သိက္ကာယ ပတ္တံ ပရိဟရိတုံ။ သောဟံ, ဘန္တေ, သသံဃံ သိက္ကာသမ္မုတိံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –

‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု ဂိလာနော, န သက္ကောတိ ဝိနာ သိက္ကာယ ပတ္တံ ပရိဟရိတုံ။ သော သသံဃံ သိက္ကာသမ္မုတိံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော သိက္ကာသမ္မုတိံ ဒဒေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။

‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု ဂိလာနော, န သက္ကောတိ ဝိနာ သိက္ကာယ ပတ္တံ ပရိဟရိတုံ။ သော သသံဃံ သိက္ကာသမ္မုတိံ ယာစတိ။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော သိက္ကာသမ္မုတိံ ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော သိက္ကာသမ္မုတိယာ ဒါနံ, သော တုဏှဿ; ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။

‘‘ဒိန္နာ သံဃေန ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော သိက္ကာသမ္မုတိ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓါရယာမီ’’တိ။

၂၇၂. တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဂိလာနော ဟောတိ, န သက္ကောတိ ဝိနာ ဒဏ္ဍေန အာဟိဏ္ဍိတုံ, န သက္ကောတိ ဝိနာ သိက္ကာယ ပတ္တံ ပရိဟရိတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂိလာနဿ ဘိက္ခုနော ဒဏ္ဍသိက္ကာသမ္မုတိံ ဒါတုံ။ ဧဝဉ္စ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဒါတဗ္ဗာ ။ တေန ဂိလာနေန ဘိက္ခုနာ သသံဃံ ဥပသင်္ကမိတွာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင်္ဂံ ကရိတွာ ဝုဍ္ဎာနံ ဘိက္ခူနံ ပါဒေ ဝန္ဒိတွာ ဥက္ကုဋိကံ နိသီဒိတွာ အဉ္ဇလိံ ပဂ္ဂဟေတွာ ဧဝမဿ ဝစနီယော – ‘အဟံ, ဘန္တေ, ဂိလာနော; န သက္ကောမိ ဝိနာ ဒဏ္ဍေန အာဟိဏ္ဍိတုံ; န သက္ကောမိ ဝိနာ သိက္ကာယ ပတ္တံ ပရိဟရိတုံ။ သောဟံ, ဘန္တေ, သသံဃံ ဒဏ္ဍသိက္ကာသမ္မုတိံ ယာစာမီ’တိ။ ဒုတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ တတိယမ္ပိ ယာစိတဗ္ဗာ။ ဗျတ္တေန ဘိက္ခုနာ ပဋိဗလေန သံဃော ဉာပေတဗ္ဗော –

‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု ဂိလာနော, န သက္ကောတိ ဝိနာ ဒဏ္ဍေန အာဟိဏ္ဍိတုံ, န သက္ကောတိ ဝိနာ သိက္ကာယ ပတ္တံ ပရိဟရိတုံ။ သော သသံဃံ ဒဏ္ဍသိက္ကာသမ္မုတိံ ယာစတိ။ ယဒိ သံဃဿ ပတ္တကလ္လံ, သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဒဏ္ဍသိက္ကာသမ္မုတိံ ဒဒေယျ။ ဧသာ ဉတ္တိ။

‘‘သုဏာတု မေ, ဘန္တေ, သံဃော။ အယံ ဣတ္ထန္နာမော ဘိက္ခု ဂိလာနော န သက္ကောတိ ဝိနာ ဒဏ္ဍေန အာဟိဏ္ဍိတုံ, န သက္ကောတိ ဝိနာ သိက္ကာယ ပတ္တံ ပရိဟရိတုံ။ သော သသံဃံ ဒဏ္ဍသိက္ကာသမ္မုတိံ ယာစတိ။ သံဃော ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဒဏ္ဍသိက္ကာသမ္မုတိံ ဒေတိ။ ယဿာယသ္မတော ခမတိ ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဒဏ္ဍသိက္ကာသမ္မုတိယာ ဒါနံ, သော တုဏှဿ; ယဿ နက္ခမတိ, သော ဘာသေယျ။

‘‘ဒိန္နာ သံဃေန ဣတ္ထန္နာမဿ ဘိက္ခုနော ဒဏ္ဍသိက္ကာသမ္မုတိ။ ခမတိ သံဃဿ, တသ္မာ တုဏှီ, ဧဝမေတံ ဓါရယာမီ’’တိ။

၂၇၃. တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ရောမန္ထကော [ရောမဋ္ဌကော (က.)] ဟောတိ။ သော ရောမန္ထိတွာ ရောမန္ထိတွာ အဇ္ဈောဟရတိ။ ဘိက္ခူ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ဝိကာလာယံ [ကထံ ဟိ နာမ ဝိကာလာယံ(က.)] ဘိက္ခု ဘောဇနံ ဘုဉ္ဇတီ’’တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘ဧသော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု အစိရံဂေါယောနိယာ စုတော။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ရောမန္ထကဿ ရောမန္ထနံ။ န စ, ဘိက္ခဝေ, ဗဟိမုခဒွါရံ နီဟရိတွာ အဇ္ဈောဟရိတဗ္ဗံ။ ယော အဇ္ဈောဟရေယျ, ယထာဓမ္မော ကာရေတဗ္ဗော’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ ပူဂဿ သံဃဘတ္တံ ဟောတိ။ ဘတ္တဂ္ဂေ ဗဟုသိတ္ထာနိ ပကိရိယိံသု [ဝိပ္ပကိရီယိံသု (သီ.), ပရိကိရိံသု (သျာ.)]။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ဩဒနေ ဒိယျမာနေ န သက္ကစ္စံ ပဋိဂ္ဂဟေဿန္တိ, ဧကမေကံ သိတ္ထံ ကမ္မသတေန နိဋ္ဌာယတီ’’တိ! အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တေသံ မနုဿာနံ ဥဇ္ဈာယန္တာနံ ခိယျန္တာနံ ဝိပါစေန္တာနံ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ယံ ဒိယျမာနံ ပတတိ, တံ သာမံ ဂဟေတွာ ပရိဘုဉ္ဇိတုံ။ ပရိစ္စတ္တံ တံ, ဘိက္ခဝေ, ဒါယကေဟီ’’တိ။

၂၇၄. တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဒီဃေဟိ နခေဟိ ပိဏ္ဍာယ စရတိ။ အညတရာ ဣတ္ထီ ပဿိတွာ တံ ဘိက္ခုံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ဧဟိ, ဘန္တေ, မေထုနံ ဓမ္မံ ပဋိသေဝါ’’တိ။ ‘‘အလံ, ဘဂိနိ, နေတံ ကပ္ပတီ’’တိ။ ‘‘သစေ ခေါ တွံ, ဘန္တေ, နပ္ပဋိသေဝိဿသိ, ဣဒါနာဟံ အတ္တနော နခေဟိ ဂတ္တာနိ ဝိလိခိတွာ ကုပ္ပံ ကရိဿာမိ – အယံ မံ ဘိက္ခု ဝိပ္ပကရောတီ’’တိ။ ‘‘ပဇာနာဟိ တွံ, ဘဂိနီ’’တိ။ အထ ခေါ သာ ဣတ္ထီ အတ္တနော နခေဟိ ဂတ္တာနိ ဝိလိခိတွာ ကုပ္ပံ အကာသိ – အယံ မံ ဘိက္ခု ဝိပ္ပကရောတီတိ။ မနုဿာ ဥပဓါဝိတွာ တံ ဘိက္ခုံ အဂ္ဂဟေသုံ။ အဒ္ဒသာသုံ ခေါ တေ မနုဿာ တဿာ ဣတ္ထိယာ နခေ ဆဝိမ္ပိ လောဟိတမ္ပိ။ ဒိသွာန – ဣမိဿာယေဝ ဣတ္ထိယာ ဣဒံ ကမ္မံ, အကာရကော ဘိက္ခူတိ – တံ ဘိက္ခုံ မုဉ္စိံသု။ အထ ခေါ သော ဘိက္ခု အာရာမံ ဂန္တွာ ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ ‘‘ကိံ ပန တွံ, အာဝုသော, ဒီဃေ နခေ ဓါရေသီ’’တိ? ‘‘ဧဝမာဝုသော’’တိ။ ယေ တေ ဘိက္ခူ အပ္ပိစ္ဆာ။ပေ.။ တေ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ ဘိက္ခု ဒီဃေ နခေ ဓါရေဿသီ’’တိ! အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဒီဃာ နခါ ဓါရေတဗ္ဗာ။ ယော ဓါရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ နခေနပိ နခံ ဆိန္ဒန္တိ, မုခေနပိ နခံ ဆိန္ဒန္တိ, ကုဋ္ဋေပိ ဃံသန္တိ။ အင်္ဂုလိယော ဒုက္ခာ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, နခစ္ဆေဒန’’န္တိ။ သလောဟိတံ နခံ ဆိန္ဒန္တိ။ အင်္ဂုလိယော ဒုက္ခာ ဟောန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မံသပ္ပမာဏေန နခံ ဆိန္ဒိတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဝီသတိမဋ္ဌံ [ဝီသတိမဋ္ဋံ (သီ.)] ကာရာပေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န , ဘိက္ခဝေ, ဝီသတိမဋ္ဌံ ကာရာပေတဗ္ဗံ။ ယော ကာရာပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မလမတ္တံ အပကဍ္ဎိတု’’န္တိ။

၂၇၅. တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူနံ ကေသာ ဒီဃာ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘ဥဿဟန္တိ ပန, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခူ အညမညံ ကေသေ ဩရောပေတု’’န္တိ? ‘‘ဥဿဟန္တိ ဘဂဝါ’’တိ ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဘိက္ခုသသံဃံ သန္နိပါတာပေတွာ။ပေ.။ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ခုရံ ခုရသိလံ ခုရသိပါဋိကံ နမတကံ သဗ္ဗံ ခုရဘဏ္ဍ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ မဿုံ ကပ္ပါပေန္တိ။ပေ.။ မဿုံ ဝဍ္ဎာပေန္တိ။ ဂေါလောမိကံ ကာရာပေန္တိ။ စတုရဿကံ ကာရာပေန္တိ။ ပရိမုခံ ကာရာပေန္တိ။ အဍ္ဎဒုကံ [အဍ္ဎုရကံ (သီ.), အဍ္ဎရုကံ (သျာ.)] ကာရာပေန္တိ။ ဒါဌိကံ ဌပေန္တိ။ သမ္ဗာဓေ လောမံ သံဟရာပေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ , မဿု ကပ္ပါပေတဗ္ဗံ။ပေ.။ န မဿု ဝဍ္ဎာပေတဗ္ဗံ။ န ဂေါလောမိကံ ကာရာပေတဗ္ဗံ။ န စတုရဿကံ ကာရာပေတဗ္ဗံ။ န ပရိမုခံ ကာရာပေတဗ္ဗံ။ န အဍ္ဎဒုကံ ကာရာပေတဗ္ဗံ။ န ဒါဌိကာ ဌပေတဗ္ဗာ။ န သမ္ဗာဓေ လောမံ သံဟရာပေတဗ္ဗံ။ ယော သံဟရာပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ ဘိက္ခုနော သမ္ဗာဓေ ဝဏော ဟောတိ။ ဘေသဇ္ဇံ န သန္တိဋ္ဌတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာဗာဓပ္ပစ္စယာ သမ္ဗာဓေ လောမံ သံဟရာပေတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ကတ္တရိကာယ ကေသေ ဆေဒါပေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ကတ္တရိကာယ ကေသာ ဆေဒါပေတဗ္ဗာ။ ယော ဆေဒါပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ ဘိက္ခုနော သီသေ ဝဏော ဟောတိ, န သက္ကောတိ ခုရေန ကေသေ ဩရောပေတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာဗာဓပ္ပစ္စယာ ကတ္တရိကာယ ကေသေ ဆေဒါပေတု’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဒီဃာနိ နာသိကာလောမာနိ ဓါရေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ပိသာစိလ္လိကာတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဒီဃံ နာသိကာလောမံ ဓါရေတဗ္ဗံ။ ယော ဓါရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ သက္ခရိကာယပိ မဓုသိတ္ထကေနပိ နာသိကာလောမံ ဂါဟာပေန္တိ။ နာသိကာ ဒုက္ခာ ဟောန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သဏ္ဍာသ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ပလိတံ ဂါဟာပေန္တိ ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ပလိတံ ဂါဟာပေတဗ္ဗံ။ ယော ဂါဟာပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

၂၇၆. တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ ဘိက္ခုနော ကဏ္ဏဂူထကေဟိ ကဏ္ဏာ ထကိတာ ဟောန္တိ ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကဏ္ဏမလဟရဏိ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥစ္စာဝစာ ကဏ္ဏမလဟရဏိယော ဓါရေန္တိ သောဝဏ္ဏမယံ ရူပိယမယံ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စာဝစာ ကဏ္ဏမလဟရဏိယော ဓါရေတဗ္ဗာ။ ယော ဓါရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာတိ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌိမယံ ဒန္တမယံ ဝိသာဏမယံ နဠမယံ ဝေဠုမယံ ကဋ္ဌမယံ ဇတုမယံ ဖလမယံ လောဟမယံ သင်္ခနာဘိမယ’’န္တိ။

၂၇၇. တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဗဟုံ လောဟဘဏ္ဍံ ကံသဘဏ္ဍံ သန္နိစယံ ကရောန္တိ။ မနုဿာ ဝိဟာရစာရိကံ အာဟိဏ္ဍန္တာ ပဿိတွာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ဗဟုံ လောဟဘဏ္ဍံ ကံသဘဏ္ဍံ သန္နိစယံ ကရိဿန္တိ , သေယျထာပိ ကံသပတ္ထရိကာ’’တိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဗဟုံ လောဟဘဏ္ဍံ ကံသဘဏ္ဍံ သန္နိစယော ကာတဗ္ဗော။ ယော ကရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အဉ္ဇနိမ္ပိ အဉ္ဇနိသလာကမ္ပိ ကဏ္ဏမလဟရဏိမ္ပိ ဗန္ဓနမတ္တမ္ပိ ကုက္ကုစ္စာယန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဉ္ဇနိံ အဉ္ဇနိသလာကံ ကဏ္ဏမလဟရဏိံ ဗန္ဓနမတ္တ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ သံဃာဋိပလ္လတ္ထိကာယ နိသီဒန္တိ။ သံဃာဋိယာ ပတ္တာ လုဇ္ဇန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, သံဃာဋိပလ္လတ္ထိကာယ နိသီဒိတဗ္ဗံ။ ယော နိသီဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဂိလာနော ဟောတိ။ တဿ ဝိနာ အာယောဂေန [အာယောဂါ (သီ. သျာ.)] န ဖာသု ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာယောဂ’’န္တိ။ အထ ခေါ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကထံ နု ခေါ အာယောဂေါ ကာတဗ္ဗော’’တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တန္တကံ ဝေမံ ကဝဋံ [ဝေမကံ ဝဋ္ဋံ (သီ.), ဝေမကံ ဝဋံ (သျာ.)] သလာကံ သဗ္ဗံ တန္တဘဏ္ဍက’’န္တိ။

၂၇၈. တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု အကာယဗန္ဓနော ဂါမံ ပိဏ္ဍာယ ပါဝိသိ။ တဿ ရထိကာယ အန္တရဝါသကော ပဘဿိတ္ထ။ မနုဿာ ဥက္ကုဋ္ဌိမကံသု ။ သော ဘိက္ခု မင္ကု အဟောသိ ။ အထ ခေါ သော ဘိက္ခု အာရာမံ ဂန္တွာ ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အကာယဗန္ဓနေန ဂါမော ပဝိသိတဗ္ဗော။ ယော ပဝိသေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကာယဗန္ဓန’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥစ္စာဝစာနိ ကာယဗန္ဓနာနိ ဓါရေန္တိ – ကလာဗုကံ, ဒေဍ္ဍုဘကံ, မုရဇံ, မဒ္ဒဝီဏံ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စာဝစာနိ ကာယဗန္ဓနာနိ ဓါရေတဗ္ဗာနိ – ကလာဗုကံ, ဒေဍ္ဍုဘကံ, မုရဇံ, မဒ္ဒဝီဏံ။ ယော ဓါရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဒွေ ကာယဗန္ဓနာနိ – ပဋ္ဋိကံ, သူကရန္တက’’န္တိ။ ကာယဗန္ဓနဿ ဒသာ ဇီရန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မုရဇံ မဒ္ဒဝီဏ’’န္တိ။ ကာယဗန္ဓနဿ အန္တော ဇီရတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သောဘဏံ ဂုဏက’’န္တိ။ ကာယဗန္ဓနဿ ပဝနန္တော ဇီရတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝိဓ’’န္တိ [ဝီထန္တိ (သီ. သျာ.)]။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥစ္စာဝစေ ဝိဓေ ဓါရေန္တိ သောဝဏ္ဏမယံ ရူပိယမယံ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စာဝစာ ဝိဓါ ဓါရေတဗ္ဗာ။ ယော ဓါရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌိမယံ။ပေ.။ သင်္ခနာဘိမယံ သုတ္တမယ’’န္တိ။

၂၇၉. တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မာ အာနန္ဒော လဟုကာ သံဃာဋိယော ပါရုပိတွာ ဂါမံ ပိဏ္ဍာယ ပါဝိသိ။ ဝါတမဏ္ဍလိကာယ သံဃာဋိယော ဥက္ခိပိယိံသု။ အထ ခေါ အာယသ္မာ အာနန္ဒော အာရာမံ ဂန္တွာ ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂဏ္ဌိကံ ပါသက’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥစ္စာဝစာ ဂဏ္ဌိကာယော ဓါရေန္တိ သောဝဏ္ဏမယံ ရူပိယမယံ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စာဝစာ ဂဏ္ဌိကာ ဓါရေတဗ္ဗာ။ ယော ဓါရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌိမယံ ဒန္တမယံ ဝိသာဏမယံ နဠမယံ ဝေဠုမယံ ကဋ္ဌမယံ ဇတုမယံ ဖလမယံ လောဟမယံ သင်္ခနာဘိမယံ သုတ္တမယ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဂဏ္ဌိကမ္ပိ ပါသကမ္ပိ စီဝရေ အပ္ပေန္တိ။ စီဝရံ ဇီရတိ ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂဏ္ဌိကဖလကံ ပါသကဖလက’’န္တိ။ ဂဏ္ဌိကဖလကမ္ပိ ပါသကဖလကမ္ပိ အန္တေ အပ္ပေန္တိ။ ကောဋ္ဋော [ကောဏော (သီ. သျာ.)] ဝိဝရိယတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂဏ္ဌိကဖလကံ အန္တေ အပ္ပေတုံ; ပါသကဖလကံ သတ္တင်္ဂုလံ ဝါ အဋ္ဌင်္ဂုလံ ဝါ ဩဂါဟေတွာ အပ္ပေတု’’န္တိ။

၂၈၀. တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဂိဟိနိဝတ္ထံ နိဝါသေန္တိ – ဟတ္ထိသောဏ္ဍကံ, မစ္ဆဝါဠကံ, စတုကဏ္ဏကံ, တာလဝဏ္ဋကံ, သတဝလိကံ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဂိဟိနိဝတ္ထံ နိဝါသေတဗ္ဗံ – ဟတ္ထိသောဏ္ဍကံ, မစ္ဆဝါဠကံ, စတုကဏ္ဏကံ, တာလဝဏ္ဋကံ, သတဝလိကံ။ ယော နိဝါသေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဂိဟိပါရုတံ ပါရုပန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဂိဟိပါရုတံ ပါရုပိတဗ္ဗံ။ ယော ပါရုပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ သံဝေလ္လိယံ နိဝါသေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ရညော မုဏ္ဍဝဋ္ဋီတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, သံဝေလ္လိယံ နိဝါသေတဗ္ဗံ။ ယော နိဝါသေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

၂၈၁. တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဥဘတောကာဇံ ဟရန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ရညော မုဏ္ဍဝဋ္ဋီတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဥဘတောကာဇံ ဟရိတဗ္ဗံ။ ယော ဟရေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဧကတောကာဇံ အန္တရာကာဇံ သီသဘာရံ ခန္ဓဘာရံ ကဋိဘာရံ ဩလမ္ဗက’’န္တိ။

၂၈၂. တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ ဒန္တကဋ္ဌံ န ခါဒန္တိ။ မုခံ ဒုဂ္ဂန္ဓံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။

‘‘ပဉ္စိမေ , ဘိက္ခဝေ, အာဒီနဝါ ဒန္တကဋ္ဌဿ အခါဒနေ။ အစက္ခုဿံ, မုခံ ဒုဂ္ဂန္ဓံ ဟောတိ, ရသဟရဏိယော န ဝိသုဇ္ဈန္တိ, ပိတ္တံ သေမ္ဟံ ဘတ္တံ ပရိယောနန္ဓတိ, ဘတ္တမဿ နစ္ဆာဒေတိ – ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စ အာဒီနဝါ ဒန္တကဋ္ဌဿ အခါဒနေ။

‘‘ပဉ္စိမေ, ဘိက္ခဝေ, အာနိသံသာ ဒန္တကဋ္ဌဿ ခါဒနေ။ စက္ခုဿံ, မုခံ န ဒုဂ္ဂန္ဓံ ဟောတိ, ရသဟရဏိယော ဝိသုဇ္ဈန္တိ, ပိတ္တံ သေမ္ဟံ ဘတ္တံ န ပရိယောနန္ဓတိ, ဘတ္တမဿ ဆာဒေတိ – ဣမေ ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စ အာနိသံသာ ဒန္တကဋ္ဌဿ ခါဒနေ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဒန္တကဋ္ဌ’’န္တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဒီဃာနိ ဒန္တကဋ္ဌာနိ ခါဒန္တိ, တေဟေဝ သာမဏေရံ အာကောဋေန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န , ဘိက္ခဝေ, ဒီဃံ ဒန္တကဋ္ဌံ ခါဒိတဗ္ဗံ။ ယော ခါဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဋ္ဌင်္ဂုလပရမံ ဒန္တကဋ္ဌံ, န စ တေန သာမဏေရော အာကောဋေတဗ္ဗော။ ယော အာကောဋေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ ဘိက္ခုနော အတိမဋာဟကံ ဒန္တကဋ္ဌံ ခါဒန္တဿ ကဏ္ဌေ ဝိလဂ္ဂံ ဟောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, အတိမဋာဟကံ ဒန္တကဋ္ဌံ ခါဒိတဗ္ဗံ။ ယော ခါဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စတုရင်္ဂုလပစ္ဆိမံ [စတုရင်္ဂုလံ ပစ္ဆိမံ (က.)] ဒန္တကဋ္ဌ’’န္တိ။

၂၈၃. တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဒါယံ အာလိမ္ပေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဒဝဍာဟကာတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဒါယော အာလိမ္ပိတဗ္ဗော။ ယော အာလိမ္ပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဝိဟာရာ တိဏဂဟနာ ဟောန္တိ, ဒဝဍာဟေ ဍယှမာနေ ဝိဟာရာ ဍယှန္တိ။ ဘိက္ခူ ကုက္ကုစ္စာယန္တိ ပဋဂ္ဂိံ ဒါတုံ, ပရိတ္တံ ကာတုံ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဒဝဍာဟေ ဍယှမာနေ ပဋဂ္ဂိံ ဒါတုံ, ပရိတ္တံ ကာတု’’န္တိ။

၂၈၄. တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ရုက္ခံ အဘိရုဟန္တိ, ရုက္ခာ ရုက္ခံ သင်္ကမန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ မက္ကဋာတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ရုက္ခော အဘိရုဟိတဗ္ဗော။ ယော အဘိရုဟေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရဿ ဘိက္ခုနော ကောသလေသု ဇနပဒေ သာဝတ္ထိံ ဂစ္ဆန္တဿ အန္တရာမဂ္ဂေ ဟတ္ထီ ပရိယုဋ္ဌာတိ။ အထ ခေါ သော ဘိက္ခု ရုက္ခမူလံ ဥပဓါဝိတွာ ကုက္ကုစ္စာယန္တော ရုက္ခံ န အဘိရုဟိ။ သော ဟတ္ထီ အညေန အဂမာသိ။ အထ ခေါ သော ဘိက္ခု သာဝတ္ထိံ ဂန္တွာ ဘိက္ခူနံ ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ။ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သတိ ကရဏီယေ ပေါရိသံ ရုက္ခံ အဘိရုဟိတုံ အာပဒါသု ယာဝဒတ္ထ’’န္တိ။

၂၈၅. တေန ခေါ ပန သမယေန ယမေဠကေကုဋာ နာမ [ယမေဠုတေကုလာ နာမ (သီ.), မေဋ္ဌကောကုဋ္ဌာ နာမ (သျာ.)] ဘိက္ခူ ဒွေ ဘာတိကာ ဟောန္တိ ဗြာဟ္မဏဇာတိကာ ကလျာဏဝါစာ ကလျာဏဝါက္ကရဏာ။ တေ ယေန ဘဂဝါ တေနုပသင်္ကမိံသု, ဥပသင်္ကမိတွာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝါဒေတွာ ဧကမန္တံ နိသီဒိံသု။ ဧကမန္တံ နိသိန္နာ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝေါစုံ – ‘‘ဧတရဟိ, ဘန္တေ, ဘိက္ခူ နာနာနာမာ နာနာဂေါတ္တာ နာနာဇစ္စာ နာနာကုလာ ပဗ္ဗဇိတာ။ တေ သကာယ နိရုတ္တိယာ ဗုဒ္ဓဝစနံ ဒူသေန္တိ။ ဟန္ဒ မယံ, ဘန္တေ, ဗုဒ္ဓဝစနံ ဆန္ဒသော အာရောပေမာ’’တိ။ ဝိဂရဟိ ဗုဒ္ဓေါ ဘဂဝါ။ပေ.။ ‘‘ကထံဟိ နာမ တုမှေ, မောဃပုရိသာ, ဧဝံ ဝက္ခထ – ‘ဟန္ဒ မယံ, ဘန္တေ, ဗုဒ္ဓဝစနံ ဆန္ဒသော အာရောပေမာ’တိ။ နေတံ, မောဃပုရိသာ, အပ္ပသန္နာနံ ဝါ ပသာဒါယ။ပေ.။ ဝိဂရဟိတွာ။ပေ.။ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဗုဒ္ဓဝစနံ ဆန္ဒသော အာရောပေတဗ္ဗံ။ ယော အာရောပေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သကာယ နိရုတ္တိယာ ဗုဒ္ဓဝစနံ ပရိယာပုဏိတု’’န္တိ။

၂၈၆. တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ လောကာယတံ ပရိယာပုဏန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ အဿောသုံ ခေါ ဘိက္ခူ တေသံ မနုဿာနံ ဥဇ္ဈာယန္တာနံ ခိယျန္တာနံ ဝိပါစေန္တာနံ။ အထ ခေါ တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အပိ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, လောကာယတေ သာရဒဿာဝီ ဣမသ္မိံ ဓမ္မဝိနယေ ဝုဒ္ဓိံ ဝိရုဠှိံ ဝေပုလ္လံ အာပဇ္ဇေယျာ’’တိ? ‘‘နောဟေတံ ဘန္တေ’’။ ‘‘ဣမသ္မိံ ဝါ ပန ဓမ္မဝိနယေ သာရဒဿာဝီ လောကာယတံ ပရိယာပုဏေယျာ’’တိ? ‘‘နောဟေတံ ဘန္တေ’’။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, လောကာယတံ ပရိယာပုဏိတဗ္ဗံ။ ယော ပရိယာပုဏေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ လောကာယတံ ဝါစေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, လောကာယတံ ဝါစေတဗ္ဗံ။ ယော ဝါစေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

၂၈၇. တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ တိရစ္ဆာနဝိဇ္ဇံ ပရိယာပုဏန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, တိရစ္ဆာနဝိဇ္ဇာ ပရိယာပုဏိတဗ္ဗာ။ ယော ပရိယာပုဏေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ တိရစ္ဆာနဝိဇ္ဇံ ဝါစေန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – သေယျထာပိ ဂိဟီ ကာမဘောဂိနောတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, တိရစ္ဆာနဝိဇ္ဇာ ဝါစေတဗ္ဗာ။ ယော ဝါစေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

၂၈၈. တေန ခေါ ပန သမယေန ဘဂဝါ မဟတိယာ ပရိသာယ ပရိဝုတော ဓမ္မံ ဒေသေန္တော ခိပိ။ ဘိက္ခူ – ‘ဇီဝတု, ဘန္တေ, ဘဂဝါ; ဇီဝတု သုဂတော’တိ – ဥစ္စာသဒ္ဒံ မဟာသဒ္ဒံ အကံသု။ တေန သဒ္ဒေန ဓမ္မကထာ အန္တရာ အဟောသိ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အပိ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ, ခိပိတေ ‘ဇီဝါ’တိ ဝုတ္တော [ဝုတ္တေ (က.)] တပ္ပစ္စယာ ဇီဝေယျ ဝါ မရေယျ ဝါ’’တိ? ‘‘နောဟေတံ ဘန္တေ’’။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ခိပိတေ ‘ဇီဝါ’တိ ဝတ္တဗ္ဗော။ ယော ဝဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန မနုဿာ ဘိက္ခူနံ ခိပိတေ ‘ဇီဝထ ဘန္တေ’တိ ဝဒန္တိ။ ဘိက္ခူ ကုက္ကုစ္စာယန္တာ နာလပန္တိ။ မနုဿာ ဥဇ္ဈာယန္တိ ခိယျန္တိ ဝိပါစေန္တိ – ‘‘ကထံဟိ နာမ သမဏာ သကျပုတ္တိယာ ‘ဇီဝထ ဘန္တေ’တိ ဝုစ္စမာနာ နာလပိဿန္တီ’’တိ! ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘ဂိဟီ, ဘိက္ခဝေ, မင်္ဂလိကာ။ အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဂိဟီနံ ‘ဇီဝထ ဘန္တေ’တိ ဝုစ္စမာနေန ‘စိရံ ဇီဝါ’တိ ဝတ္တု’’န္တိ။

၂၈၉. တေန ခေါ ပန သမယေန ဘဂဝါ မဟတိယာ ပရိသာယ ပရိဝုတော ဓမ္မံ ဒေသေန္တော နိသိန္နော ဟောတိ။ အညတရေန ဘိက္ခုနာ လသုဏံ ခါယိတံ ဟောတိ။ သော – မာ ဘိက္ခူ ဗျာဗာဓိံသူတိ – ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ အဒ္ဒသာ ခေါ ဘဂဝါ တံ ဘိက္ခုံ ဧကမန္တံ နိသိန္နံ။ ဒိသွာန ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘ကိံ နု ခေါ သော, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ဧကမန္တံ နိသိန္နော’’တိ ? ‘‘ဧတေန, ဘန္တေ, ဘိက္ခုနာ လသုဏံ ခါယိတံ။ သော – မာ ဘိက္ခူ ဗျာဗာဓိံသူတိ – ဧကမန္တံ နိသိန္နော’’တိ။ ‘‘အပိ နု ခေါ, ဘိက္ခဝေ [ဘိက္ခဝေ ဘိက္ခုနာ (သျာ.)], တံ ခါဒိတဗ္ဗံ, ယံ ခါဒိတွာ ဧဝရူပါယ ဓမ္မကထာယ ပရိဗာဟိယော အဿာ’’တိ? ‘‘နောဟေတံ ဘန္တေ’’။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, လသုဏံ ခါဒိတဗ္ဗံ။ ယော ခါဒေယျ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋဿာ’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မတော သာရိပုတ္တဿ ဥဒရဝါတာဗာဓေါ ဟောတိ။ အထ ခေါ အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော ယေနာယသ္မာ သာရိပုတ္တော တေနုပသင်္ကမိ, ဥပသင်္ကမိတွာ အာယသ္မန္တံ သာရိပုတ္တံ ဧတဒဝေါစ – ‘‘ပုဗ္ဗေ တေ, အာဝုသော သာရိပုတ္တ, ဥဒရဝါတာဗာဓေါ ကေန ဖာသု ဟောတီ’’တိ? ‘‘လသုဏေန မေ, အာဝုသော’’တိ [အထ ခေါ အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော အာယသ္မန္တံ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနံ ဧတဒဝေါစ ‘‘ပုဗ္ဗေ ခေါ မေ အာဝုသော မောဂ္ဂလ္လာန ဥဒရဝါတာဗာဓေါ လသုဏေန ဖာသု ဟောတီ’’တိ (က.)]။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာဗာဓပ္ပစ္စယာ လသုဏံ ခါဒိတု’’န္တိ။

၂၉၀. တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အာရာမေ တဟံ တဟံ ပဿာဝံ ကရောန္တိ။ အာရာမော ဒုဿတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဧကမန္တံ ပဿာဝံ ကာတု’’န္တိ ။ အာရာမော ဒုဂ္ဂန္ဓော ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဿာဝကုမ္ဘိ’’န္တိ။ ဒုက္ခံ နိသိန္နာ ပဿာဝံ ကရောန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဿာဝပါဒုက’’န္တိ။ ပဿာဝပါဒုကာ ပါကဋာ ဟောန္တိ။ ဘိက္ခူ ဟိရိယန္တိ ပဿာဝံ ကာတုံ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပရိက္ခိပိတုံ တယော ပါကာရေ – ဣဋ္ဌကာပါကာရံ, သိလာပါကာရံ, ဒါရုပါကာရ’’န္တိ။ ပဿာဝကုမ္ဘီ အပါရုတာ ဒုဂ္ဂန္ဓာ ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အပိဓါန’’န္တိ။

၂၉၁. တေန ခေါ ပန သမယေန ဘိက္ခူ အာရာမေ တဟံ တဟံ ဝစ္စံ ကရောန္တိ။ အာရာမော ဒုဿတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ , ဘိက္ခဝေ, ဧကမန္တံ ဝစ္စံ ကာတု’’န္တိ။ အာရာမော ဒုဂ္ဂန္ဓော ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝစ္စကူပ’’န္တိ။ ဝစ္စကူပဿ ကူလံ လုဇ္ဇတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိနိတုံ တယော စယေ – ဣဋ္ဌကာစယံ, သိလာစယံ, ဒါရုစယ’’န္တိ။ ဝစ္စကူပေါ နီစဝတ္ထုကော ဟောတိ, ဥဒကေန ဩတ္ထရိယျတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥစ္စဝတ္ထုကံ ကာတု’’န္တိ။ စယော ပရိပတတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, စိနိတုံ တယော စယေ – ဣဋ္ဌကာစယံ, သိလာစယံ, ဒါရုစယ’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ဝိဟညန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, တယော သောပါနေ – ဣဋ္ဌကာသောပါနံ, သိလာသောပါနံ, ဒါရုသောပါန’’န္တိ။ အာရောဟန္တာ ပရိပတန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာလမ္ဗနဗာဟ’’န္တိ။ အန္တေ နိသိန္နာ ဝစ္စံ ကရောန္တာ ပရိပတန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, သန္ထရိတွာ မဇ္ဈေ ဆိဒ္ဒံ ကတွာ ဝစ္စံ ကာတု’’န္တိ ။ ဒုက္ခံ နိသိန္နာ ဝစ္စံ ကရောန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝစ္စပါဒုက’’န္တိ။ ဗဟိဒ္ဓါ ပဿာဝံ ကရောန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဿာဝဒေါဏိက’’န္တိ။ အဝလေခနကဋ္ဌံ န ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဝလေခနကဋ္ဌ’’န္တိ။ အဝလေခနပိဌရော န ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အဝလေခနပိဌရ’’န္တိ။ ဝစ္စကူပေါ အပါရုတော ဒုဂ္ဂန္ဓော ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အပိဓါန’’န္တိ။ အဇ္ဈောကာသေ ဝစ္စံ ကရောန္တာ သီတေနပိ ဥဏှေနပိ ကိလမန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝစ္စကုဋိ’’န္တိ။ ဝစ္စကုဋိယာ ကဝါဋံ န ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကဝါဋံ ပိဋ္ဌသံဃာဋံ ဥဒုက္ခလိကံ ဥတ္တရပါသကံ အဂ္ဂဠဝဋ္ဋိံ ကပိသီသကံ သူစိကံ ဃဋိကံ တာဠစ္ဆိဒ္ဒံ အာဝိဉ္ဆနစ္ဆိဒ္ဒံ အာဝိဉ္ဆနရဇ္ဇု’’န္တိ။ ဝစ္စကုဋိယာ တိဏစုဏ္ဏံ ပရိပတတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတုံ – သေတဝဏ္ဏံ ကာဠဝဏ္ဏံ ဂေရုကပရိကမ္မံ မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ မကရဒန္တကံ ပဉ္စပဋိကံ စီဝရဝံသံ စီဝရရဇ္ဇု’’န္တိ။

၂၉၂. တေန ခေါ ပန သမယေန အညတရော ဘိက္ခု ဇရာဒုဗ္ဗလော ဝစ္စံ ကတွာ ဝုဋ္ဌဟန္တော ပရိပတတိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩလမ္ဗက’’န္တိ။ ဝစ္စကုဋိ အပရိက္ခိတ္တာ ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပရိက္ခိပိတုံ တယော ပါကာရေ – ဣဋ္ဌကာပါကာရံ, သိလာပါကာရံ, ဒါရုပါကာရ’’န္တိ။ ကောဋ္ဌကော န ဟောတိ။ပေ.။ (‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကောဋ္ဌက’’န္တိ။ ကောဋ္ဌကဿ ကဝါဋံ န ဟောတိ) [(အနုဇာနာမိ ဘိက္ခဝေ ကောဋ္ဌကန္တိ။ ကောဋ္ဌကော နီစဝတ္ထုကော ဟောတိ။ပေ.။ အနုဇာနာမိ ဘိက္ခဝေ ဥစ္စဝတ္ထုကံ ကာတုန္တိ။ စယော ပရိပတတိ။ပေ.။ အနုဇာနာမိ ဘိက္ခဝေ စိနိတုံ တယော စယေ ဣဋ္ဌကာစယံ သိလာစယံ ဒါရုစယန္တိ။ အာရောဟန္တာ ဝိဟညန္တိ။ပေ.။ အနုဇာနာမိ ဘိက္ခဝေ တယော သောပါနေ ဣဋ္ဌကာသောပါနံ သိလာသောပါနံ ဒါရုသောပါနန္တိ။ အာရောဟန္တာ ပရိပတန္တိ။ပေ.။ အနုဇာနာမိ ဘိက္ခဝေ အာလမ္ဗနဗာဟန္တိ။ ကောဋ္ဌကဿ ကဝါဋံ န ဟောတိ။) (သျာ. ကံ.)] ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ကဝါဋံ ပိဋ္ဌသံဃာဋံ ဥဒုက္ခလိကံ ဥတ္တရပါသကံ အဂ္ဂဠဝဋ္ဋိံ ကပိသီသကံ သူစိကံ ဃဋိကံ တာဠစ္ဆိဒ္ဒံ အာဝိဉ္ဆနစ္ဆိဒ္ဒံ အာဝိဉ္ဆနရဇ္ဇု’’န္တိ။ ကောဋ္ဌကေ တိဏစုဏ္ဏံ ပရိပတတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဩဂုမ္ဖေတွာ ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ ကာတုံ – သေတဝဏ္ဏံ ကာဠဝဏ္ဏံ ဂေရုကပရိကမ္မံ မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ မကရဒန္တကံ ပဉ္စပဋိက’’န္တိ။ ပရိဝေဏံ စိက္ခလ္လံ ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, မရုမ္ဗံ ပကိရိတု’’န္တိ။ န ပရိယာပုဏန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပဒရသိလံ [ပဋ္ဋသိလံ (က.)] နိက္ခိပိတု’’န္တိ။ ဥဒကံ သန္တိဋ္ဌတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဥဒကနိဒ္ဓမန’’န္တိ။ အာစမနကုမ္ဘီ န ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာစမနကုမ္ဘိ’’န္တိ။ အာစမနသရာဝကော န ဟောတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာစမနသရာဝက’’န္တိ။ ဒုက္ခံ နိသိန္နာ အာစမေန္တိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အာစမနပါဒုက’’န္တိ။ အာစမနပါဒုကာ ပါကဋာ ဟောန္တိ, ဘိက္ခူ ဟိရိယန္တိ အာစမေတုံ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ပရိက္ခိပိတုံ တယော ပါကာရေ – ဣဋ္ဌကာပါကာရံ, သိလာပါကာရံ, ဒါရုပါကာရ’’န္တိ။ အာစမနကုမ္ဘီ အပါရုတာ ဟောတိ, တိဏစုဏ္ဏေဟိပိ ပံသုကေဟိပိ ဩကိရိယျတိ။ပေ.။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, အပိဓါန’’န္တိ။

၂၉၃. တေန ခေါ ပန သမယေန ဆဗ္ဗဂ္ဂိယာ ဘိက္ခူ ဧဝရူပံ အနာစာရံ အာစရန္တိ – မာလာဝစ္ဆံ ရောပေန္တိပိ ရောပါပေန္တိပိ, သိဉ္စန္တိပိ သိဉ္စာပေန္တိပိ, ဩစိနန္တိပိ ဩစိနာပေန္တိပိ, ဂန္ထေန္တိပိ ဂန္ထာပေန္တိပိ, ဧကတောဝဏ္ဋိကမာလံ ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ, ဥဘတောဝဏ္ဋိကမာလံ ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ, မဉ္ဇရိကံ ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ, ဝိဓူတိကံ ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ, ဝဋံသကံ ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ, အာဝေဠံ ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ, ဥရစ္ဆဒံ ကရောန္တိပိ ကာရာပေန္တိပိ။ တေ ကုလိတ္ထီနံ ကုလဓီတာနံ ကုလကုမာရီနံ ကုလသုဏှာနံ ကုလဒါသီနံ ဧကတောဝဏ္ဋိကမာလံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ, ဥဘတောဝဏ္ဋိကမာလံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ, မဉ္ဇရိကံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ, ဝိဓူတိကံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ, ဝဋံသကံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ, အာဝေဠံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ, ဥရစ္ဆဒံ ဟရန္တိပိ ဟရာပေန္တိပိ။ တေ ကုလိတ္ထီဟိ ကုလဓီတာဟိ ကုလကုမာရီဟိ ကုလသုဏှာဟိ ကုလဒါသီဟိ သဒ္ဓိံ ဧကဘာဇနေပိ ဘုဉ္ဇန္တိ, ဧကထာလကေပိ ပိဝန္တိ, ဧကာသနေပိ နိသီဒန္တိ, ဧကမဉ္စေပိ တုဝဋ္ဋေန္တိ, ဧကတ္ထရဏာပိ တုဝဋ္ဋေန္တိ, ဧကပါဝုရဏာပိ တုဝဋ္ဋေန္တိ, ဧကတ္ထရဏပါဝုရဏာပိ တုဝဋ္ဋေန္တိ, ဝိကာလေပိ ဘုဉ္ဇန္တိ, မဇ္ဇမ္ပိ ပိဝန္တိ, မာလာဂန္ဓဝိလေပနမ္ပိ ဓါရေန္တိ, နစ္စန္တိပိ, ဂါယန္တိပိ, ဝါဒေန္တိပိ, လာသေန္တိပိ; နစ္စန္တိယာပိ နစ္စန္တိ, နစ္စန္တိယာပိ ဂါယန္တိ, နစ္စန္တိယာပိ ဝါဒေန္တိ, နစ္စန္တိယာပိ လာသေန္တိ။ပေ.။ လာသေန္တိယာပိ နစ္စန္တိ, လာသေန္တိယာပိ ဂါယန္တိ, လာသေန္တိယာပိ ဝါဒေန္တိ, လာသေန္တိယာပိ လာသေန္တိ; အဋ္ဌပဒေပိ ကီဠန္တိ, ဒသပဒေပိ ကီဠန္တိ, အာကာသေပိ ကီဠန္တိ, ပရိဟာရပထေပိ ကီဠန္တိ, သန္တိကာယပိ ကီဠန္တိ, ခလိကာယပိ ကီဠန္တိ, ဃဋိကာယပိ ကီဠန္တိ, သလာကဟတ္ထေနပိ ကီဠန္တိ, အက္ခေနပိ ကီဠန္တိ, ပင်္ဂစီရေနပိ ကီဠန္တိ, ဝင်္ကကေနပိ ကီဠန္တိ, မောက္ခစိကာယပိ ကီဠန္တိ, စိင်္ဂုလကေနပိ ကီဠန္တိ, ပတ္တာဠှကေနပိ ကီဠန္တိ, ရထကေနပိ ကီဠန္တိ, ဓနုကေနပိ ကီဠန္တိ , အက္ခရိကာယပိ ကီဠန္တိ, မနေသိကာယပိ ကီဠန္တိ, ယထာဝဇ္ဇေနပိ ကီဠန္တိ; ဟတ္ထိသ္မိမ္ပိ သိက္ခန္တိ, အဿသ္မိမ္ပိ သိက္ခန္တိ, ရထသ္မိမ္ပိ သိက္ခန္တိ, ဓနုသ္မိမ္ပိ သိက္ခန္တိ; ထရုသ္မိမ္ပိ သိက္ခန္တိ; ဟတ္ထိဿပိ ပုရတော ဓါဝန္တိ, အဿဿပိ ပုရတော ဓါဝန္တိ, ရထဿပိ ပုရတော ဓါဝန္တိပိ အာဓါဝန္တိပိ; ဥဿေဠေန္တိပိ, အပ္ဖောဋေန္တိပိ, နိဗ္ဗုဇ္ဈန္တိပိ, မုဋ္ဌီဟိပိ ယုဇ္ဈန္တိ; ရင်္ဂမဇ္ဈေပိ သံဃာဋိံ ပတ္ထရိတွာ နစ္စကိံ ဧဝံ ဝဒန္တိ – ‘‘ဣဓ, ဘဂိနိ, နစ္စဿူ’’တိ; နလာဋိကမ္ပိ ဒေန္တိ; ဝိဝိဓမ္ပိ အနာစာရံ အာစရန္တိ။ ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ပေ.။ ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဝိဝိဓံ အနာစာရံ အာစရိတဗ္ဗံ။ ယော အာစရေယျ, ယထာဓမ္မော ကာရေတဗ္ဗော’’တိ။

တေန ခေါ ပန သမယေန အာယသ္မန္တေ ဥရုဝေလကဿပေ ပဗ္ဗဇိတေ သံဃဿ ဗဟုံ လောဟဘဏ္ဍံ ဒါရုဘဏ္ဍံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ ဥပ္ပန္နံ ဟောတိ။ အထ ခေါ ဘိက္ခူနံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကိံ နု ခေါ ဘဂဝတာ လောဟဘဏ္ဍံ အနုညာတံ, ကိံ အနနုညာတံ; ကိံ ဒါရုဘဏ္ဍံ အနုညာတံ, ကိံ အနနုညာတံ; ကိံ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ အနုညာတံ, ကိံ အနနုညာတ’’န္တိ? ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသုံ။ အထ ခေါ ဘဂဝါ ဧတသ္မိံ နိဒါနေ ဧတသ္မိံ ပကရဏေ ဓမ္မိံ ကထံ ကတွာ ဘိက္ခူ အာမန္တေသိ – ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဌပေတွာ ပဟရဏိံ သဗ္ဗံ လောဟဘဏ္ဍံ, ဌပေတွာ အာသန္ဒိံ ပလ္လင်္ကံ ဒါရုပတ္တံ ဒါရုပါဒုကံ သဗ္ဗံ ဒါရုဘဏ္ဍံ, ဌပေတွာ ကတကဉ္စ ကုမ္ဘကာရိကဉ္စ သဗ္ဗံ မတ္တိကာဘဏ္ဍ’’န္တိ။

ခုဒ္ဒကဝတ္ထုက္ခန္ဓကော ပဉ္စမော။

တဿုဒ္ဒါနံ –

ရုက္ခေ ထမ္ဘေ စ ကုဋ္ဋေ စ၊ အဋ္ဋာနေ ဂန္ဓသုတ္တိယာ။

ဝိဂယှ မလ္လကော ကစ္ဆု၊ ဇရာ စ ပုထုပါဏိကာ။

ဝလ္လိကာပိ စ ပါမင်္ဂေါ၊ ကဏ္ဌသုတ္တံ န ဓါရယေ။

ကဋိ ဩဝဋ္ဋိ ကာယုရံ၊ ဟတ္ထာဘရဏမုဒ္ဒိကာ။

ဒီဃေ ကောစ္ဆေ ဖဏေ ဟတ္ထေ၊ သိတ္ထာ ဥဒကတေလကေ။

အာဒါသုဒပတ္တဝဏာ၊ အာလေပေါမ္မဒ္ဒစုဏ္ဏနာ။

လဉ္ဆေန္တိ အင်္ဂရာဂဉ္စ၊ မုခရာဂံ တဒူဘယံ။

စက္ခုရောဂံ ဂိရဂ္ဂဉ္စ၊ အာယတံ သရဗာဟိရံ။

အမ္ဗပေသိသကလေဟိ၊ အဟိစ္ဆိန္ဒိ စ စန္ဒနံ။

ဥစ္စာဝစာ ပတ္တမူလာ၊ သုဝဏ္ဏော ဗဟလာ ဝလီ။

စိတြာ ဒုဿတိ ဒုဂ္ဂန္ဓော၊ ဥဏှေ ဘိဇ္ဇိံသု မိဍ္ဎိယာ။

ပရိဘဏ္ဍံ တိဏံ စောဠံ၊ မာလံ ကုဏ္ဍောလိကာယ စ။

ထဝိကာ အံသဗဒ္ဓဉ္စ၊ တထာ ဗန္ဓနသုတ္တကာ။

ခိလေ မဉ္စေ စ ဣဌေ စ၊ အင်္ကေ ဆတ္တေ ပဏာမနာ။

တုမ္ဗဃဋိဆဝသီသံ၊ စလကာနိ ပဋိဂ္ဂဟော။

ဝိပ္ဖာလိဒဏ္ဍသောဝဏ္ဏံ၊ ပတ္တေ ပေသိ စ နာဠိကာ။

ကိဏ္ဏသတ္တု သရိတဉ္စ၊ မဓုသိတ္ထံ သိပါဋိကံ။

ဝိကဏ္ဏံ ဗန္ဓိဝိသမံ၊ ဆမာဇိရပဟောတိ စ။

ကဠိမ္ဘံ မောဃသုတ္တဉ္စ၊ အဓေါတလ္လံ ဥပါဟနာ။

အင်္ဂုလေ ပဋိဂ္ဂဟဉ္စ၊ ဝိတ္ထကံ ထဝိကဗဒ္ဓကာ။

အဇ္ဈောကာသေ နီစဝတ္ထု၊ စယော စာပိ ဝိဟညရေ။

ပရိပတိ တိဏစုဏ္ဏံ၊ ဥလ္လိတ္တအဝလိတ္တကံ။

သေတံ ကာဠကဝဏ္ဏဉ္စ၊ ပရိကမ္မဉ္စ ဂေရုကံ။

မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ၊ မကရဒန္တကပါဋိကံ။

စီဝရဝံသံ ရဇ္ဇုဉ္စ၊ အနုညာသိ ဝိနာယကော။

ဥဇ္ဈိတွာ ပက္ကမန္တိ စ၊ ကထိနံ ပရိဘိဇ္ဇတိ။

ဝိနိဝေဌိယတိ ကုဋ္ဋေပိ၊ ပတ္တေနာဒါယ ဂစ္ဆရေ။

ထဝိကာ ဗန္ဓသုတ္တဉ္စ၊ ဗန္ဓိတွာ စ ဥပါဟနာ။

ဥပါဟနတ္ထဝိကဉ္စ၊ အံသဗဒ္ဓဉ္စ သုတ္တကံ။

ဥဒကာကပ္ပိယံ မဂ္ဂေ၊ ပရိဿာဝနစောဠကံ။

ဓမ္မကရဏံ ဒွေ ဘိက္ခူ၊ ဝေသာလိံ အဂမာ မုနိ။

ဒဏ္ဍံ ဩတ္ထရကံ တတ္ထ၊ အနုညာသိ ပရိဿာဝနံ။

မကသေဟိ ပဏီတေန၊ ဗဟ္ဝာဗာဓါ စ ဇီဝကော။

စင်္ကမနဇန္တာဃရံ ၊ ဝိသမေ နီစဝတ္ထုကော။

တယော စယေ ဝိဟညန္တိ၊ သောပါနာလမ္ဗဝေဒိကံ။

အဇ္ဈောကာသေ တိဏစုဏ္ဏံ၊ ဥလ္လိတ္တအဝလိတ္တကံ။

သေတကံ ကာဠဝဏ္ဏဉ္စ၊ ပရိကမ္မဉ္စ ဂေရုကံ။

မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ၊ မကရဒန္တကပါဋိကံ။

ဝံသံ စီဝရရဇ္ဇုဉ္စ၊ ဥစ္စဉ္စ ဝတ္ထုကံ ကရေ။

စယော သောပါနဗာဟဉ္စ၊ ကဝါဋံ ပိဋ္ဌသံဃာဋံ။

ဥဒုက္ခလုတ္တရပါသကံ၊ ဝဋ္ဋိဉ္စ ကပိသီသကံ။

သူစိဃဋိတာဠစ္ဆိဒ္ဒံ၊ အာဝိဉ္ဆနဉ္စ ရဇ္ဇုကံ။

မဏ္ဍလံ ဓူမနေတ္တဉ္စ၊ မဇ္ဈေ စ မုခမတ္တိကာ။

ဒေါဏိ ဒုဂ္ဂန္ဓာ ဒဟတိ၊ ဥဒကဋ္ဌာနံ သရာဝကံ။

န သေဒေတိ စ စိက္ခလ္လံ၊ ဓေါဝိ နိဒ္ဓမနံ ကရေ။

ဣဌဉ္စ ကောဋ္ဌကေ ကမ္မံ၊ မရုမ္ဗာ သိလာ နိဒ္ဓမနံ။

နဂ္ဂါ ဆမာယ ဝဿန္တေ၊ ပဋိစ္ဆာဒီ တယော တဟိံ။

ဥဒပါနံ လုဇ္ဇတိ နီစံ၊ ဝလ္လိယာ ကာယဗန္ဓနေ။

တုလံ ကဋကဋံ စက္ကံ၊ ဗဟူ ဘိဇ္ဇန္တိ ဘာဇနာ။

လောဟဒါရုစမ္မခဏ္ဍံ၊ သာလာတိဏာပိဓါနိ စ။

ဒေါဏိစန္ဒနိ ပါကာရံ၊ စိက္ခလ္လံ နိဒ္ဓမနေန စ။

သီတိဂတံ ပေါက္ခရဏိံ၊ ပုရာဏဉ္စ နိလ္လေခဏံ။

စာတုမာသံ သယန္တိ စ၊ နမတကဉ္စ [ဂန္ဓပုပ္ဖံ (သျာ.)] နဓိဋ္ဌဟေ။

အာသိတ္တကံ မဠောရိကံ၊ ဘုဉ္ဇန္တေကံ တုဝဋ္ဋေယျုံ။

ဝဍ္ဎော ဗောဓိ န အက္ကမိ၊ ဃဋံ ကတကသမ္မဇ္ဇနိ။

သက္ခရံ ကထလဉ္စေဝ၊ ဖေဏကံ ပါဒဃံသနီ။

ဝိဓူပနံ တာလဝဏ္ဋံ၊ မကသဉ္စာပိ စာမရီ။

ဆတ္တံ ဝိနာ စ အာရာမေ၊ တယော သိက္ကာယ သမ္မုတိ။

ရောမသိတ္ထာ နခါ ဒီဃာ၊ ဆိန္ဒန္တင်္ဂုလိကာ ဒုက္ခာ။

သလောဟိတံ ပမာဏဉ္စ၊ ဝီသတိ ဒီဃကေသတာ။

ခုရံ သိလံ သိပါဋိကံ၊ နမတကံ ခုရဘဏ္ဍကံ။

မဿုံ ကပ္ပေန္တိ ဝဍ္ဎေန္တိ၊ ဂေါလောမိစတုရဿကံ။

ပရိမုခံ အဍ္ဎဒုကဉ္စ၊ ဒါဌိသမ္ဗာဓသံဟရေ။

အာဗာဓါ ကတ္တရိဝဏော၊ ဒီဃံ သက္ခရိကာယ စ။

ပလိတံ ထကိတံ ဥစ္စာ၊ လောဟဘဏ္ဍဉ္ဇနီ သဟ။

ပလ္လတ္ထိကဉ္စ အာယောဂေါ၊ ဝဋံ သလာကဗန္ဓနံ။

ကလာဗုကံ ဒေဍ္ဍုဘကံ၊ မုရဇံ မဒ္ဒဝီဏကံ။

ပဋ္ဋိကာ သူကရန္တဉ္စ၊ ဒသာ မုရဇဝေဏိကာ။

အန္တော သောဘံ ဂုဏကဉ္စ၊ ပဝနန္တောပိ ဇီရတိ။

ဂဏ္ဌိကာ ဥစ္စာဝစဉ္စ၊ ဖလကန္တေပိ ဩဂါဟေ။

ဂိဟိဝတ္ထံ ဟတ္ထိသောဏ္ဍံ၊ မစ္ဆကံ စတုကဏ္ဏကံ။

တာလဝဏ္ဋံ သတဝလိ၊ ဂိဟိပါရုတပါရုပံ။

သံဝေလ္လိ ဥဘတောကာဇံ၊ ဒန္တကဋ္ဌံ အာကောဋနေ။

ကဏ္ဌေ ဝိလဂ္ဂံ ဒါယဉ္စ၊ ပဋဂ္ဂိ ရုက္ခဟတ္ထိနာ။

ယမေဠေ လောကာယတကံ၊ ပရိယာပုဏိံသု ဝါစယုံ။

တိရစ္ဆာနကထာ ဝိဇ္ဇာ၊ ခိပိ မင်္ဂလံ ခါဒိ စ။

ဝါတာဗာဓေါ ဒုဿတိ စ၊ ဒုဂ္ဂန္ဓော ဒုက္ခပါဒုကာ။

ဟိရိယန္တိ ပါရုဒုဂ္ဂန္ဓော၊ တဟံ တဟံ ကရောန္တိ စ။

ဒုဂ္ဂန္ဓော ကူပံ လုဇ္ဇန္တိ၊ ဥစ္စဝတ္ထု စယေန စ။

သောပါနာလမ္ဗနဗာဟာ အန္တေ၊ ဒုက္ခဉ္စ ပါဒုကာ။

ဗဟိဒ္ဓါ ဒေါဏိ ကဋ္ဌဉ္စ၊ ပိဌရော စ အပါရုတော။

ဝစ္စကုဋိံ ကဝါဋဉ္စ၊ ပိဋ္ဌသံဃာဋမေဝ စ။

ဥဒုက္ခလုတ္တရပါသော၊ ဝဋ္ဋိဉ္စ ကပိသီသကံ။

သူစိဃဋိတာဠစ္ဆိဒ္ဒံ၊ အာဝိဉ္ဆနစ္ဆိဒ္ဒမေဝ စ။

ရဇ္ဇု ဥလ္လိတ္တာဝလိတ္တံ၊ သေတဝဏ္ဏဉ္စ ကာဠကံ။

မာလာကမ္မံ လတာကမ္မံ၊ မကရံ ပဉ္စပဋိကံ။

စီဝရဝံသံ ရဇ္ဇုဉ္စ၊ ဇရာဒုဗ္ဗလပါကာရံ။

ကောဋ္ဌကေ စာပိ တထေဝ၊ မရုမ္ဗံ ပဒရသိလာ။

သန္တိဋ္ဌတိ နိဒ္ဓမနံ၊ ကုမ္ဘိဉ္စာပိ သရာဝကံ။

ဒုက္ခံ ဟိရိ အပိဓါနံ၊ အနာစာရဉ္စ အာစရုံ။

လောဟဘဏ္ဍံ အနုညာသိ၊ ဌပယိတွာ ပဟရဏိံ။

ဌပယိတွာ သန္ဒိပလ္လင်္ကံ၊ ဒါရုပတ္တဉ္စ ပါဒုကံ။

သဗ္ဗံ ဒါရုမယံ ဘဏ္ဍံ၊ အနုညာသိ မဟာမုနိ။

ကတကံ ကုမ္ဘကာရဉ္စ၊ ဌပယိတွာ တထာဂတော။

သဗ္ဗမ္ပိ မတ္တိကာဘဏ္ဍံ၊ အနုညာသိ အနုကမ္ပကော။

ယဿ ဝတ္ထုဿ နိဒ္ဒေသော၊ ပုရိမေန ယဒိ သမံ။

တမ္ပိ သံခိတ္တံ ဥဒ္ဒါနေ၊ နယတော တံ ဝိဇာနိယာ။

ဧဝံ ဒသသတာ ဝတ္ထူ၊ ဝိနယေ ခုဒ္ဒကဝတ္ထုကေ။

သဒ္ဓမ္မဋ္ဌိတိကော စေဝ၊ ပေသလာနဉ္စနုဂ္ဂဟော။

သုသိက္ခိတော ဝိနယဓရော၊ ဟိတစိတ္တော သုပေသလော။

ပဒီပကရဏော ဓီရော၊ ပူဇာရဟော ဗဟုဿုတောတိ။

ခုဒ္ဒကဝတ္ထုက္ခန္ဓကံ နိဋ္ဌိတံ။